Oe di
staking der Tooneellsten.
clcur«n zotten nader hun standpunt uiteen
De Resn Lynd Company mag eenige avonden
speten.
De stakende tocneeliaten zetten hun meening uiteen
De t933t2Qd aar staking onveranderd üie niet medestaken worden
5 jaar geboycot Een interpellatie in den Amsterdamschen Raad
-Men meld: uit Amsterdam aan de „N.
R. Cl."
Het bestuur van de Directeureuveree-
nigiug bad de vertegenwoordigers der
peis uiigenoodig'd, Dinsdagmorgen in
den Stadsschouwburg aanwezig ic zijn',
tencind bun 't standpunt der directeuren
uiteen te zetten. Een groot aantal col
lega's bad aan die uitnoodiging gevolg
gegeven. Van de directeuren warenraan-
wezig de heeren Verkadc, Royaards en
Louis de Vries (de-beer Van der Lugt
had bericht van verhindering gezonden)
al- .ede de rechtskundige adviseur van
de Dircctcurenverccnigng Mr. Kokosl-.y
ea de secretaris der vereeniging, de
iiee: H. Wolf.
De beer Verkade presideerde. Het
eenig standpunt, waar bet om gaat, zoo
.-vide hij in bet begin zijner uixeeozet-
•.iig. is of er reden v as '.oer de staking
det to neelspelers. Spreker verzocht de
pers deze zaak te willen bekijken me: .rt-
lea ernst dien zij verdient. Dan herin
nerde hij er aan, dat de strijd óm 3 pun
ten gaat de salarieering, bet séjour en
de pensionnceriiig.
Wat aangaat etc salaneeiiug, hebben
volgens hem de artisten thans andere
eïschsn dan vroeger, 'ioeu ging het om
een v erbooging van alle salarissen tot
5000 of ƒ0000. Nu verlangt de Neder
land scbe Tooneclkuasteuaarsvereeniging
de vaststelling vau een bepaald mini
mum-salaris. Hot minimum zou 1440
moeten zijn. Daarnevens streeft zij, in
navolging van de tooneelisien-vakveree-
nigingen in Engeland en Frankrijk, naar
een veipliobt lidmaatschap. Alle acteurs
en actrices moeten lid worden van de
N. T. K. V. en met niet-leden wordt niet
gespeeld.
De Dirccteurenbond heeft toen aan de
N. K. T. V. verzocht opgave van allen
die tuinder dan het minimum verdienen.
Spreker gaf hierbij toe, dat de behande
ling van de salanskwestte aan de zijde
der directeuren wat getraineerd heeft,
maar. voegde hij er aan toe, de heer
Mauiits de Vries, optredend namens de
N. K. T. V., heeft toegestemd, dat wij
in deze geheel te goeder trouw zijn ge
weest. De Direcicurenbond verzocht dus
overlegging van een dusdanige hjst op
konen termijn. Binnen S dagen zouden
de directeuren er over vergaderen en
vóór 1 Februari zou het resuliaai wor
den medegedeeld. De toezegging hiervan
is gedaan op den middag voordat for
meel tot de staking besloten werd, dus
op Zaterdag 3 Januari j.l. Een volledige
toezegging dat dc eischen door alle di
recteuren zouden worden ingewilligd,
kou liet besiur van den Directeurenbond
niet geven, omdat dit den ondergang
van sommige directeuren kon bei eeke
nen. Maar men had goede hoop.
Mi. Kokosky voegde hieraan o.a.
nog toe, dat aan dc nieuwe salarisre
geling terugwerkende kracht zou wor
den gegeven tot i Januari j.l.
Voortgaande wraakte de beer Ver-
kade dan dc houding van het bestuur der
N. 'I K. V., dat niets van de oorspron
kelijke eischcn wilde doen vallen, ter
wijl het bu onderhandelen toch op ge
ven er. nemen aankomt. Er werd na de
desbetreffende conferentie eenvoudigweg
door de N. T. K. V. geconstateerd, dat
de directeuren niet bereid waren haai
voorstellen zonder mcei aan te nemen
en dat da sde strijd moest uitbreken.
Vervolgens kwam de heer Verkade op
de séjour-regeliug. leder jaar, zoo zeide
hij, door dc directeuren het séjour van
hun artisten veri.oogxl in erbacd met de
stijgende duurte. Wij acbsien het billijk
.aan- het séjour vast «e stellen op 6
lat f Er waren natuurlijn zaken die
de volle 8 nici konden betalen, zoo b.v.
'directies van kleine bij elkaar geraapte
gezelschappen, die met ambulante ac
teurs de provincie bereisden. Een ver
gelijking in dit opzicht van de acteurs
handelsreizigers, gaat volgens spre
ker
t op.
Een la'briedc stuurt b.v. twee reizigers
't land in en de uitgaven hiervoor vor
men een klcincu post op het budget,
maar oor to.óucclgezclschappen met vrij
talrijk personeel vormt het een zwaren
post, gezien ook de vermeerderde on
kosten voor de reis, de hoogere salaris
sen enz. Op die prijzen blijft er te weinig
over an de opbreugst. W illigde man de
eischcn der acteurs volledig in, dan zou
den sommige zaken moeten sluiten, ln-
tusschen was de geldelijke Icwes.ie in
deze niet de hoofdzaak. De bedragen ont
liepen elkaar niet veel.
Het git>S vooral om de vraag, of het
sé v.u zou ingaan vóór 5 uur of vóór
12 uur en wij hadden goen mandaat om
in dit opzicht de wenschen der tooneel
spelers in te willigen.
Hoe dit zij, noch dit noch de eisch
van f 1theegcid vormde o.i., aldus de
heet Verkade, een reden voor hei pro-
clamecren der staking en dit op een
oogenblik dat eeir regeling aanstaande
Daar-ia kwam de heer Verkade op de
pensioenkwesüc ca hiermede naderen
wn -Ie hoofdzaak. Naar de heer Verkade
mededeelde, was door de vergadeiiog
van directeuren, gehouden op 30 Decem
ber j.l., besloten een fonds te siich-en,
dat aan de eischen der acteurs zou vol
doen. De tooneelspelers zouden hierin
storten 2 pCt. van hun gage, de direc
teuren 3 pCt. van hun recettes. Spr. be
streed dc opvatting,, dat deze 3 pCt. ei
genlijk betaald worden. Tenslotte, zeïde
hij, gaat het van dc directeuren af. Zij
verklaarden zich bereid er voor te zor
gen. dat het fonds 1 September 1920 in
werking zou 'kunnen treden, maar vroe
gen .tem in het kapittel.
Wij wilden toetreding tot het fonds
ook openstellen voor met-leden van de
Ni T. K. V., maar dit werd Harerzijds
geweigerd. Het zou dus hierop neerko
men, dat de N. T. K. V. zou bepalen
wie acteur is, cn dat h« in baar macht
stond toevoer van nieuwe krachren, van
nieu.v bloed, tot het tooneel te verhin-
Mr. Kokosky voegde hieraan nog toe,
da ie Direcieurenvereenigmg voor alle
acteuii toegang tot het fonds moest vra
gen. omdat velen hunner, zooals b.v. de
operette-ar risten, geen lid zijn van de
Nt T. K. V.
De heer Ver kade, daarna voortgaan
de, merkte op, dat de eigenlijke kwestie
hier natuurlijk dieper ligt, dan menigeen
riet.- Wij boden haast hetzelfde aan als de
tooneelspelers vragen, aldus spr., ciaar
de strijd gaat eigenlijk hierom wie inde
toekomst de macht zal hebben in onze
schouwburgen, de bond van geëmploy
eerden of de directeuren, die ie con
tracten afsluiten en voor de nakoming
verantwoordelijk zijn.
Overigens zijn wij geen tegenstanders
van de vakorganisaties der :ooneelspe-
lers. Wij achten het juist goed, dat za
ken als deze organisatorisch worden be
handeld. En het is dan ook onzin, dat
wij zouden trachten de N. T. K. V. te
ontwrichten, door de bepaling dat ook
niet-lcdcn kunnen profiteerea van het
pensioenfonds.
De heer Royaards bevestigde hierna
nog eens dat het in deze werkelijk gaat
om de vraag wie de macht zou hebben.
En nu zou het niet erg zijn aan de N.
T. K. V'. de macht te geven, als zü zich
zou bepalen tot het behartigen van de
matcriccle belangen der acteuis. Maar.
zeide hij, wij zien in dat het daarbij
niet blitfi. Zij, die naar deze staking heb
ben gedreven, willen ons ook de macht
op artistiek gebied afhandig maken
willen de macht ontnemen aan directeur
en regisseur. Spr. merkt hierbij op, dat
vooral dc artisten "van het gezelschap-
Heyennkns tot deze staking hebben ge
dreven en hij spreekt als zijn innife
overtuiging uit, dat er geen staking zou
zijn gekomen, als er geen Stadsschouw
burg-kwestie was geweest.
Ook merkt hij op, dal de heer Bran
denburg, administrateur van het twee
de gezelschap, dat de eischen der stakets
inwilligde (dat van de-heeren Van der
Horst en Muscli) een der vurigste wij
ders voor de staking is geweest. Wij
zien dus, dat achter de staking een aan
tal tooneelspelers staat, verbonden aan
twee directies, die aldus door middel van
de N. T. K. V. trachten den gemeente
raad gunstig te stemmen voor bun solli
citatie naar den Stadsschouwburg!
Spr. verzekert, dat zijn eigen menschcn
nooit met klachten over salarissen, sé
jour of pensioen tot hem gekomen zijn.
Hij is ten allen tijde bereid daaover
met hen te onderhandelen. -
Spr. meent, dat de geheele vergade
ring van Zondagnacht, waarin de sta
king geproclameerd werd, een wassen
neus is geweest. Men wist vooruit, dat
twee gezelschappen doorspeelden met
ongeveer 80 menschen. die of nu geën
gageerd zijn of hun engagement voor
het volgend jaar in hun zak hebben. De
ze staking is door de twee genoemde
directies feitelijk aan hun collega's op
gedrongen en de stakende acteurs heb
ben zich hiervoor laten gebruiken. Zij
zijn eenvoudig misleid.
De heer Verkade merkte nog op. dat
er in de vergadering, die tot de staking
besloot, eigenlijk evenveel vóór als te
gen de staking waren, als men de artis
ten van de beide directies, die de eischen
inwilligden, er af trekt.
Trouwens, eenzelfde verhouding van
voor- en tegenstemmers vond men bij
het gezelschap-Vau der Lugt. Wij heb
ben ook getracht, aldus de heer Verkadc,
om dc heeren Heyermaas, Van der Horst
en Musch als leden van het besiuur der
Directeuren-vereeniging te krijgen. Zij
weigerden echter om verschillende rede-
Dan zijn er vir figuren in deze zaak,
die de aandacht verdienen. In de eerste
piaats de heeren Gilhuis en Hissing, die
verleden jaar met Van Dalsuoi een direc
tie vormden. Zij zijn toen me' een defi
cit gecindigd, en deze heeren wallen ons
nu zeggen, hoe wij onze zaken moeten
drijven. Twee andere figuren zijn de
Hoeren Brandenburg en Arnoldi. Zu wa
ren geen lid van het besiuur der N. T.
K. V., maar ze zijn er aan toegevoegd te
gen de staking. Dat is zeer lypeexend.
Overigens bevestigde spr. nogmaals, dat
hei hier gaat om de jnacht in artisiicken
zin en met om inwilliging "van de ge
noemde eischen.
Ten slotte voerde het woord de heer
Louis de Vries, iiij verklaarde, dat dc
siakiug voor hem een vasts.aaod feit
was, al reeds cenigcn tijd. Zij moest er
kooueu. Ze was zorgvuldig voorbereid.
Spr. herhaalde dat de leden der ver
schillende geselschappen geen klachten
hebben geuit tot hun eigen dircciuren.
Billijke klachten zouden zeker verhoord
zijti. bpr. heeft geen enkele klacht van
zun 30 meuschen vernomen. Dc heer De
Vries verzekert, dat de directeuren alles
hebben gedaan om tot een vergelijk .e
komen. Alle eischen werden ingewilligd,
behailve de door de anisten gevraagde
regeling, bpr. eindigde ook uici aan de
pers ie verzoeken deze geheeie zaak als
zeer serieus ie willen behandelen.
De conferentie was hiermede aigeloo-
pen.
Er is overeengekomen met de Rosa
Lynd Comp .a'.v, da; deze van de N.
r. K. v. verlof heelt gekregen 0111 te
spelen in Utrecht op Dinsdag „Can
dida". in 1-eidon op 7 Januari „Mid-
Chuime.", in Der, liaag op 8 Januari
„Candida* in Rotterdam op 12 Jan.
„Candida".
Voorwaardian zijn getroffen voor
een voorstelling te Girctdingen, daar
in bestaande, dat daar gespeeld mag
wondon, mits de schouwburg aldaar
onbesmet is, m.a.w. dat niet uiige
koulil wordt eon gezelschap, dat in
den tegenwoordigen strijd gewikkeld
is.
De Rosa Lynd Company heeift ook
toestemming gekregen om Zaterdag
10 Januari „Candida" te'geven ten
voordeele der visschers, mits in alle
«uinkoiidiguigen wordt genie.d, dat
uit geschiedt mot toestemming van
hel Hoofdbestuur der N. T. K. V.
Uit 's-Gravenhage meldt het Haag-
sche correspondent iabureau:
Hot bericht omtrent de opvoering
van „Dat wat je met hebt", Maandag
avond door hel Hofstadlooneel In Ik!
theater Yerkade, verdiend, aanvulling
in dien zin, dat, terwijl de rol van
Bram Denkers werd vervuld door J.
van Huizon en die van Enialia door
NeL.y van Gooi, in de andere hoofd
rollen nis gewoonlijk optraden tie
heer Cor van der Lugt en zijn echt-
genoote Annie van Ees, alsmede dc
hear La Chapel ie.
De directie van de Kon. Ver. Het
Netkvhmlsch Tooneel heeft aangekon
digd zulks in verband met de too-
neaispolorsstakuig dat tie voorstel
ling van „De dienstknecht in hei
Huia", welke Dinsdagava d in don
Koninklijken Schouwburg zou wor
den gegeven, wegens overmacht niet
doorgaat.
De Telegraaf verbetert haar be-
ricJxt van eon interpellatie van com-
ruuit.Bstische zijde in den Amsterdam
schen raad in dien-zin, dat zal wor
den verzocht om dun Suul&acbouw
burg op de avonden waarop deze
ten gevolge van de tooneelspelerssta
king niet bespeeld wordt, met tor be
schikking te steden van de Nationale
Opera of van een ander niet bij de
staking betrokken gezelschap.
Het bestuur van de Ned. Tooneelkun-
stenaarsvereeniging heeft gisteren in een
bijeenkomst met de vertegenwoordigers
der bladen de voorstelling van zaken,
door de directeuren gegeven ten aan
zien van de staking en haar oorzaken,
aan critiek onderworpen.
Mr. Jules Keizer, rechtskundig advi
seur van de vereeniging, rtad als woord
voerder op.
Hij wees er op, dat de tooneelspelers
geen loonsverhoogïng, maar een duurte-
toeslag hebben gevraagd, ter opheffing
van den misstand, dat bruikbare tooneel
spelers het moeten doen met een maaud-
gage van ƒ100, zelfs van ƒ60. Ge
vraagd werd een duurtetoeslag van 50
pCt., op de salarissen tot f 120, hetwelk
dan minimum zou moeten zijn.
In het tegenvoorstel van directeuren,
zoo vervolgde de heer Keizer, werden
deze wenschen niet ingewilligd de heer
Verkade zeide zelfs niet de zekerheid te
hebben, dat hij van de leden van den Di
recteurenbond de inwilliging dezer ei
schen kon afdwingen.
Het indienen eener loonlijst was ten
eenenmale overbodigde tooneelisien
beschouwden het als cen^voorwendsel om
de zaak te rekken. En zij wilden niet het
gunstige tijdstip voor hun actie laten
voorbijgaan.
Ten aanzien van de séjour-regeling,
zeide mr. Keizer, dat men te doen had
met een groep van directeuren, niet met
een enkelen directeur. Vroeger werden
de acteurs en actrices, als zij eenig be
lang hadden voor te dragen, immers
steeds naar den Directeurenbond verwe
zen en thans wenschten zij deze zaak
ook met den Bond te behandelen.
Het séjour moet zijn volle vergoeding
van alle kosten, door den tooaechsi ge
maakt tén behoeve van de zaak in wel
ker dienst hij is. Het bedrag dat de too
neelisien eischen, is niet onbillijk de
Nat. Opera vraagt reeds f 10. Juisi me.
het oog op de financieele draagkracht
der verschillende directies wordt niet
overal 8 gevraagd. Hei dreigement vau
sluiting, weder door den heer Verkadc
gebezigd, boezemt weinig vrees in. he:
werd al meer gebezigd als dc directeu
ren met een beroep op de tijdsomstandig
heden aan de toch al zoo lage gages
gingen knibbelen.
bpr. betoogde voorts, dat de directies
een verhoogd séjourgeld best op een ver-
hooging van entrée's kunnen vinden.
Ten aanzien van de kwestie van het
pensioenfonds merkte mr. Keizer op,
dat een aantal directeuren zich reeds be
leid verklaard hadden in het pensioen
fonds deel xe nemen op de wijze als door
de N. T. K. V. gewenscht', doch zich
terugtrokken omdat zij door een bonds-
bcsluit gebonden waren. Op de confe
rentie kwam plotseling het denkbeeld op
'dat de directeuren een nieuw fonds in
plaats van het bestaande zouden stich
ten. Blijkbaar, aldus mr. Keizer, was dit
weer een poging om een beslissing om
trent een definitieve regeling van het
pensioenfonds op de lange baan te schui
ven. In verband inet al het gebeurde,
achtte het bestuur van de N. T. K. V.
het heel wat minder waarschijnlijk dan
de heer Verkade, dat men het over deze
zaak zoo spoedig eens zou worden.
De directeuren vreezen dat dc tooneel
spelers hup in het pensioenfonds niet de
positie willen geven welke hun toekomt.
Maar zij vragen den directeuren slechts,
op de aanplakbiljetten aan te kondigen
dat het publik 3 pCt. van de entrée-
prtjzen voor het pensioenfonds heeft xe
offeren her geld voor ons xe incassee-
ren en aan ons af ie dragen. Over dn
geld, dat liet eigendom is van de too
neelisien, komx alleen hun het beheer
toewant niet de werkgever is het, die
het pensioenfonds heeft ingesteld, maar
dc werknemer zelf, en de werkgever
draagt er zelfs niet in b'xj. De manier,
waarop het bestaande fonds werkt, is
trouwens aanleiding genoeg om inmen
ging der directeuren te weren.
Dc heer Arnoldi gaf vervolgens een
uiteenzetting van de \«erscbillende zaken,
welke hem in de voorstelling van zaken
door de directeuren als onjuist getroffen
hadden. Hij stelde op den voorgrond, dat
bij de tooneelspelers nooit voorgezeten
heeft de bedoeling om de macht in den
schouwburg aan zich te trekken.
Tot dusverre, zoo vervolgde hij, heb
ben de directeuren op artistiek gebied
altijd een waarlijk despotische macht
uitgeoefendzij konden de arttsien ma
ken en breken. En telkens hebben zij
daarvan misbruik gemaaktwaren ar
tisten hun, om redenen geheel buiten de
kunsx gelegen, onaangenaam, dan werd
de rolverdeeling ten hunnen nadeele ver
anderd en door den aard van het
contract konden de laatsten nooit anders
doen dan zich daarbij neerleggen.
Dat despotisme was niet langer te
dragen. De directeuren wilden zich het
.recht voorbehouden om artisten van
naam te ecarteeren, als zij daarin pleziex
hadden, om dan zichzelf, met roisken-
1 allen kunstsmaak, de betere rol-
te bedeelen, of deze aan begin
nelingen te geven. Het opkomen van eea
macht, welke dit zou kunnen verhinde
ren, was de directeuren natuurlijk
onaangenaam.
De heer Arnoldi betoogde in aanslui
ting .hiermede, dat niettemin van den
kant der artisten nooit de minste poging
is gedaan tot machtsmisbruik op artis
tiek gebied. Het duidelijkst blijkt dit wel
uil hun advies inzake de Stadsschouw
burg-kwestie, welk advies aan de leiding
alle redelijke maoht wordt gelaten, en
dc spelers voor zich vrijwel niets op-
cischen. Deze heele zaak raakt uitslui
tend economische belangen hei feit, dat
de directeuren de zaak anders willen stel
len, n.l. als een strijd om artistieke be
langen, doet duidelijk blijken, dat de di
recteuren inzien, dat een overwinning in
dezen strijd door de anisten deze orga
nisatie sterker zal maken.
Ten opzichte van de kwestie, of de
Ned. T. icelkunstenaarsvereeniging
allo redelijkheid rekening houdt met de
moeilijkheden, waarin de tijdsomstan
digheden de directies hebben geplaatst,
herinnerde de beer Arnoldi er aan, dat,
toon bet gezelschap van de „Hagbc-
spelers" op het punt stond te worden ge
liquideerd, het hoofdbestuur aliea mo-
rung v
greli'ken Invloed Heeft aangewend, oa
eèn faillis* neoi Iconen, Drstijd:
heeft de heer Verkade dan ook in de
warmste bewoordingen van zijn waardee
ring voor de vereeniging blijk gegeve
De heer Arnoldi en eenige andere be
stuursleden wezen voorts nog op eenige
zaken, volgens hun meenitig in de uit
eenzetting der duecturen onjuist voor
gesteld.
Zoo betoogden zij dat de bestuursleden
der N. T. K. V. gekozen zijn geheel af
gescheiden van hun meerdere of min
dere artistieke beteckenis. En zij legden
er den nadruk op, dat juist de Siads-
schouwburg-kwestïe de staking bad kua-
nen voorkomen, in plaats van er de aau-
leiding toe te zijn geweestwant deze
kwesue heeft juist verdeeldheid gebracht
onder de tooneelspelers, en maakte daar
om het tijdstip voor een staking bij uit
stek ongeschikt. Dat ondanks de ver
deelde stemming onder de leden een zoo
algemeene staking kon plaats hebben,
bewijst ieders overtuiging van het on
rechtvaardige en het kwetsende in de
behandeling waaraan de tooneelspelers
hebben blootgestaan.
Het feit, dat alle leden, ook zij die deel
uitmaken van gezelschappen welke aan
de eischen hebben toegegeven, mochten
meestemmen over het al of niet staken,
was alleen reeds gerechtvaardigd omdat
alle leden zich bereid verklaarden om al
hun inkomsten te storten in de stakings
kas.
c heer Hissiok merkte aan het adres
vau den heer Verkade op, dat de too
neelspelers wel degelijk den ernst van
hun strijd beseffen, en hem niet als een
grapje opvatten.
De heer Harms wees er op, dat de ver
gadering, welke de siakintr geprocla
meerd neeft, allerminst een wassen neus
s. In de Kerstnacktvengadcring toch
het bestuur niet dan mot de uiterste
moeite er in geslaagd om het uitbreken
der staking toen reeds te verhinderen.
Het kreeg toen de volledige bevoegdheid
van de vergadering om de staking des-
gewenscht onmiddellijk uil te ruepen,
r heeft dit niet gedaan om op de zeer
cke Kerstdagen het tooneelbedrijf
niet te ontwrichten.
Volgens den heer Verkade zouden de
80 leden van de gezelschappen waarbij
niet gestaakt wordt, de staking gepro
voceerd hebben iu het belang hunner
directies. Daartegen valt op te merken,
er onder dezen ook tegenstanders
staking waren, terwijl bovendien een
aanzienlijk aantal van dezen de verga
dering niet heeft bijgewoond.
De heer Hissing voegde hieraan toe,
dat hij en Gtlnuys destijds van net „Ne-
derlandsch" zijn weggegaan, omdat zij
zich niet vereenigen konden met Ver-
kade's artistieke leiding. Hun gezelschap
is toen wel mislukt, maar we hebben ge
toond, aldus de heer H„ op ar.isuek ge
bied iets te kunnen tot stand brengen,
ook zonder Verkadc. We hebben niet on-
measchen prettig samengewerktaan
onze verplichtingen ten aanzien van beu
hebben we zooveel mogelijk voldaan, en
zijn in de aangenaamste verstandhou
ding van hen gescheiden.
V. 1). m.ldt uit Amsterdam: Du:.ts-
dagavond was de toestand der arus-
lens-laking on veranderd, ln den S.ads-
sch.ouw.bufl* speelde do Nationale
Opera ongestoord de „Barbier de be-
viMa" en was in tegdrtetoMing '"ut
Maandagavond de rust op het Leid-
sciio Plein weergekeerd. Jiollundsche
Schouwburg, Fraacati cn Rozc.nlhea-
lor bleven ook thans gesloten. Daar-
itfTTBgiiri zou Colnos en Poons in don
Plantage-schouwburg het sprookje
„Aladin en de NVo. derlamp" opvoe
ren, doch om 8 uur ontbraken zoowel
publiek ais airusUm.
Het Hhld. schrijft:
„Uöoeit ezi votgïiiue avonden: „Ala
din, ue Wonderlamp". Dat „heden
was gisteren. Het gezelschap Brao-
Lsonsiek en Sluijieis van oen Piau-
Lage-schouwbuü* zou, ,aidu3 de uu»-
nonces, gisteravond mot de \ettw-
nuig van „De wonderlamp"' begm
tien. A-s muggen om de lamp vlogen
ue stakii-gspupieiljea voor den in
gang van den schouwburg ui ue
fransche laan. de postende actrices
en acteur-s strooiden hunne vlug
schriften met ruime lvairild onder het
oploopje, dat door hunne aanwezig
neid ontstond. Zij hielden er geen bo
zoekers door terug, die waren er
niet.
Het bespreekbureau was geopend,
directeur Braakenstek ijsbeerde iini de
lange gang, voor het loket standen
eenige journalisten en een deurwaar.
1 r met zijn klerken.
De telefoonschel in het bespreek
bureau riep op; wat. aan de andere
zijde van d:-n draad werd gevraagd,
was uit het antwoord op te maken
iat aklus iuidde:
„Jawet, out acut uur spelen we „Be
wonderlamp" als de artisten dan
at geschminkt op het tooneel aaowe
zig zijn".
Klokae acht lummelde de heet
Braakenstek met een grooten sleutel
bos, wenkte den deurwaarder en
vroeg: 't is tyd, wilt u eeaig ktjkin?
Een drie', ai persmowton sioot zich
bij de sluippatrouille aan, waarvan
de deurwaarder de leiding had en
voor wiens flankdekkingen de beide
kier kern zorgden.
Langzaam ü.j statig zette hel kor
pora&lsch&p zich in beweging. Over
een plaats, door een gedeelte van den
nooduitgang en de groote zaal ging
liet uiterst voorzichtig naar hot too-
Weel De deurwaarder speurde tus-
schon de cou.isaen, in het souffleurs
hok, tusschen de tred 011 van het op-
trapje om duarna den heer Braaken-
9iek te rapporteoren: „Er ts geen en
kel acteur' verschenen
Dat was niet juist. Want in een
hoek van het tooneel stond een groo
te schemerlamp, bereid bij die opvoe
ring een belangrijke rol to vervul
len, als welader lamp, Wanneer de
vooretelling door ging.
Toen de dourwaardersfou'inauteit
was volbracht, zet een der directeu
ren: „Gedaan voor vanavond".
De lichten gingen uit, het publiek
trok af.
't Was geduar».
Terwijl een deel der postende too-
nc-eLkuns tenaara zrh ervan overtuig
den dat in den Plantage-Schouwburg,
ondanks de aasrkoudiging van hel te
gendeel, niet zou worden gespeet...
werd een huishoudelijke vergadering
dor N. T. K. V. in Americaln gehou-
.ai. Het voornaamste punt dor agvia-
da goM het royement van eenige ac
trices en acteurs die het atakingsn.
sluit niet hadden opgevolgd. De da
mes Vera Bondam, Mien Sclunid
Graas en de heer Anton Roemer, van
liet Hofstad tooneel hadden alch Lumid
TNOFTbWDg.N MTOEDF.FLTVGEN 60 CA«. per regel.
H. EN J. LAMP HAARLEM
ALLEENVERKOOP ECHT AMERIKAANSCH
„CHIPPENDALE" KRISTAL
dels wederom bij de stak are aange
sloten, hun non dus, meende hét be
stuur, geen royement meer treffen.
E11 aan» anderen, die nog sposluen,
zou worden meegedeeld dat zij zie
op straffe van uun vijfjarig boycot
binnen de eerstvolgende vier-en-twin-
g uren bij de staking hadüen aan
te sluiten.
Naar men verneemt zal de heer A.
B. KJeerekoper ln de heden te hou-
dn zitting van dn gemeenteraad van
Amsterdam een interpol atie tot B. en
W. richten, inzake het tooneoispe
lersconfjifct Zijn vrugen zullen a1-
a.dns luiden:
Hebben B en W. onderzocht,
waarom de huurster van den Ge
meente'ij ken Stadsschouwburg, de
Koninklijke Vereeniging „Het Neder
ianttech Tooneel" niet heeft toegcg&
ven aan de eischen vt#n haar tooneel
speiers. welke een andere tooneelon
dernemingen. die onder minder gu
stige verhoudingen werken, wel zijn
'-igewiïïHgd?
2. Achten B. en W. het hun taak.
te bevorderen dat door de huurster
v,an den Gemeentelijken Stadsschouw
butg onverwijld aun d:e eischen zal
worden voldaan, zoodat ten spoedig
ste de gemeentelijke Stadsschouw
burg aan zijn bestemming worde te
ruggegeven?"
Lit 's-Gravenhoge:
Ook Dinsdagavond werd in het
Theater Verkade het door het 1-Iof-
staolooneoi aangekondigde stuk
,Dat was je niet hebt" gespeeild.
Voor den aanvang der voorstelling
werd er Maandagavond door de
stakende tooneelspedere gepost en hei
pub iek aangespoord niet naar bui
nen te gaan. (Jok werden weder
strooibiljetten verspreid.
Lit Rotterdam:
De avond voorstelling van het Rot-
terdamsch '1 ooneel in den Grooten
Schouwburg is Dinsdagavond riet
doorgegaan
Sport en Wedstrijden
Iportbrltven nlt Engeland
III.
DE KERSTWEDSTRIJDEN DER
AMATEURS.
Hoewel beroepsvoetbal in.Engeland
de" groote massa liefhebbers blijft
trekken, zijn toch ook de wedstrijden,
die eereeeld door de amateur clubs
respecld wonden, niet van belang ont
bloot. Zelfs worden er onder de ama
teur-clubs vereenigingen geteld, die
in -ie beroe'psafdeeline geen slecht,
figuur zouden ölaan. Het sprekendst
ijs hiervan is de wedstrijd die de
Corinthians gis'eren tegen een zuide
lijk League elftal speelden.
De eerstgenoemden, voor wie de
ook bij ons zoo bekende En^elsche
Internationaal Rev. Hunt uitkwam
en die ondanks het feit, dat drie hun
ner beste spelers werden gewond,
een schitterend spel vertoonden, kon
den toch ten «lotte niet tesren het
meer geroutineerd epe! der zuidelij
ken op en verloren met 3—0.
Toch moet -de waarde van zoo'n
wedsixijd niet onderschat worden en
het toortt ons dat de goede amateur
clubs niet zoo efecht zijn als sommi
gen denken.
ie anders gedurende de Kerst
dagen heel wat gespeeld en de heeren
zullen Maandagmorgen hun beenïjes
v,el gevoeld hebben. De meeste clubs
hebben drie wedstrijden gespeeld op
drie opeenvolgende dagen, juist zoo
als Lij óe Profs. Voor hen 16 dat ech
ter anders, omdat zij na den gedanen
arbeid rust kunnen nemen.
Er vielen in d© Isthmian League
anders merkwaardige dingen voor.
Deze afdeeling bestaat meerend eels
uit bij ons te lande welbekende clubs,
zooals Dulwich Hamlet London Cale
donians, Ilford (de club van den be
kenden Internationalen baak Knight)
Oxford City, Nun head, Corinthians,
enz.
Duiwich, dat met 3—2 van Oxfoixl
City verloor op 2en Kerstdag, doet
nog altijd een goeden gooi naar het
kampioenschap, ofschoon Nunhesa
1 00ral liford hen nog de baac zijn.
Dulwich was anders tamelijk onge
lukkig tegen de Oxford City. De City
:norae haar lsten goal op bijeondere
wijze, of eigenlijk wa« het geen goal.
daar de Duhvich-keeper het schot
hield. De scheidsrechter, die mi«-
6clntii wat bijziende was, besliste dat
au bal had „gezeten", ofecnoon
keeper ongeveer een meter voor de
goal stond. Hun tweede goal, wae ook
al niet wat men noemt „zuiver."
want toen de bal achter den keeper
Hamlet geschoten was, nadat
deze eerste een schot gehouden had,
bevonoen zich een paar spelere zelfs
nog achter den keeper in een meer
dan duidelijke buitenspel posiiie.
Toen de City daarna nog een derde
goal gesooord had na schitterend spel
van Heartly, was de strijd feitelijk
reeds beslist. Het pleit voor de Ham
let, dat het tenslotte nog 3—2 werd.
Inlusschen hadden zij met al die aar
digheid hun tweede nederlaag te
pakken.
Een zeer merkwaardige strijd werd
»r tusschen Ilford en West Norwood
ut!gevochten Ilford, dat meer dan
driekwart van den wedstrijd op de
Not w oodhelf 1 apeeute, wist bei des
ondanks met verder aan een gelijk
spel 22 te oretigeu. Het leuks ie is
echter, dat Ilford alie vier de goal6
scoozde
l)e linksback van liford scoorde na
een half uur een magnifieken goal,
dochui eigen doe:.
Spoedig na üe rust echter gelukt©
het hun om gelijk te komen en tien
minuten voor het einde slaagden zij er
zelfs in een /oorsprong te behalen,
welken zij lot 1 minuut voor he'. einde
behielden. Een 'eder dacht reeds aan
een Ilfordtov er winning, toen plo's he'
wonderlijke gebeurde. Wright, llford'i
rechtsback loste een brillanj schot op
KUMSTVOUBWEHFEh
A. ei e. PSSiiüMORü
KKUlJWïG 66
Geopend van 9—0 - Tel. 2687
eigen doel, waar de keeper in gebreke
bleef om het leder weg te r.-uetlen cn
tot hevige consternatie van spelers en
publiek rolde de bal kalm >n het doe).
Wat Wright bezielde om den bal in
die richting te trappen kou geen
mensch vatten, uitgezonderd misschien
hijzelf.
Inmiddels verloor Ilford ren kost*
baar puntje, wat we! eens van in
vloed zou kunnen zijn op den e'ndstnnd
daar noch Dulwich Hamlet, noch
Nunhead veel zin hebben om wedstrij
den te verliezen.
Het zal zeker een interessante strijd
worden.
Nu de Kers'.wedstrijden a' liter den
rug zijn en uitgerekend is hoeveel toi>
schouwers getuige van de wedstrijden
zijn geveest, valt het op, hst voetbal
sleede meer populair wordt.
Bij de op Zaterdag pesptcrlde wed"
strijden in de drie voornaamste
leagues waren ie zamen 63d.CG0 toe-
6cüiouwe,rs aanwezig. Hot grootst©
aan tul trok Chelsea, cat 60.000
haalde, doch waar evengoed 8J00Ü een
plaats gekregen hadden. Minder gun
stig was de grond van rcttennam Hot.
sp[ur er aan toe in hun we J. Tijd met
Barnsley. Toen om 2.30 de aOrap go-
daan werd waren er jO-C» toeschou
wers om hel terrein geschaard, liet
grootste aantal laar dit seizoen nog
gezien, en nog steeds bleef het volk
toestroomen. Toen b>rnen een paar
minuten de Spurs reeds een 2—0 lai"
dlne hadden was het enthousinline zoo
groot, dat plotseling een ni uwe me
nigte van duizenden op hei or.izetlenl
itwaal afkwam. Niet dan ra eeri'ge
moeite gelukte het de menig1© in toom
tp houden en werd zij rond het veld
geleid om op het natte gras plaats 1©
nomen. De indruk was dezel'de als in
1011 op Oud-Rosenburgh, men Hol
land togen Engeland speelde en ©eni
ge tribunes hel opgaven.
Een ander© groote menigte was t©
New Castle aanwezig waar twee
oude rivalen n.l de United en de Man
ehesler dito tegen elkander speelden.
Ook hier waren niet rnir.oer dan
45 000 mensohen aanwezig. Bolton
Wanderers had 40.000 en do Manches"
ter City 30 000.
Ir. de Liverpool Derfcy ti.'SPChen d©
club van dien naam.en Ever ton waren
msar liefst 40000 kijklustigen. Daar
na volgen Llgere cijfers, co.-h goen
enkele eerste league match werd door
minder dan ÏO.DOO toeschouwers bij
gewoond.
Dal is nog wat anders dan bij ons.
A_ WILDSCHUT-
Londen. 30 De 1919.
LUCHTVAART.
Snolheldsrecord.
Naar de Parijsche corespondent der
„N. R. Cl." seint, heefx Sadi Medcoixit
op een vlucht van 190 Kilometer rer
hoogte van too tot 200 meter, een snel
heid van 266 K.M. per uur ontwikkeld,
aldus het wereldrecord op zjjn naam
brengend.
Gemengd Nieuws
EEN METEOORSTEEN IN KANSU
De Hauchau-correspondent van de
„North China Daily News'' schreef
den 12en October:
Eenigon tijd geledan geschiedde hier
het wonder, dat in vol daglicht eon
meteoorsteen gevallen is op ongeveer
50 IS (een h is c.c. eeen halve K M.)
van Hauchau en 10 li van Ningo af.
In de heuvels achter de start werden
de schaapherders plotseling opge
schrikt door het zien van een bolvor
mige vuurmassa, die in een nabij
gelegen veld neerviel Gezegd wordt,
dat de kracht van den va; van den
steen bij zijn aanraking met de aarde
zoo hevig was. dat de meteoor van
twee tot drie voqf onder dc opper
vlakte werd bedo ven.
Op dienzelfden dag weid in reiza
stad een stag gehoord, welke bij hel
dere lucht van het zuiden tot het
westen langs den hemel scheen te
gaam. Do Chineezen schijnen aan zul
ke geluiden gewend te zijn. doch ik
ben er niet zeker van, dat zij altijd
gepaard gaari met het va'len van me
teoorsteen en; deze geluiden in do
lucht worden door hen aangeduid al©
„Het Hemelsche roffelvunr"
Zoo spoedig mogelijk werden .Ie
boodschappen van den plaatselijken
magistraat uitgezonden om den steen
te zoeken, en kort daarop brachten
zij het voorwerp naar de ijnmén,
waar het eenigen tijd in het openhaar
werd tentoongesteld. De steen weegt
88 katttas (circa 55 KG. hQ 1» ietw.it
donker gek-eurd, hetgeen or op wijst,
dat cr zich ijzerhoudende grondstof
fen in bevinden Iemand ruei een
grooto verbeeldingskracht zou tn de
omlijning den kop van een koe kun-
nen zien.
Later wend de geheeie massa n ar
hei kantoor van den gouverneur ge
bracht, waar de essaijeur de samen-
steiiing van den steen zou onderzoo
ken.
VRIJGELATEN. De in Oosten
rijk geïnterneerde vrouwen en in-
deren van Honga&reche Volk.'go-
machtlgdcn zijn in vrijheid geotela.
