ueciitszaksn
i* öiVGtfbmca
üemartati Kicuws
Stosmvaartbcrlchten
Land- en Tnlnlionw
OVEREENKOMST MET DUITSCH-
LAND BETREFFENDE CREDIET
EN STEENKOLEN.
Het niinisteriv. van buitenlaiidficlie
aaketn doelt mede:
Tu9schen gevoixnachiligden der Ne
derlandsclie en der Duitsche regeorin-
gen is overeenstemming verkregen
omtrent een aan Iiud regeoringcn
voor te leggen overeenkomst betref
fende een aan Dui/ischiand te verlee-
nen orediet en den invoer van steen
kolen.
Nederland veiletnt aan Duitsclilanu
een crediet van f 300.000.000 aflos
baar imerlijk in 10 jaren. Van dit
crediet zullen f GO 00Ü.0OJ besteed woi-
den voor den aankoop hier te lande
tevliismiddelen van Nedcrlandsclicn-
of Nederlandsch-lndischen oorsprong.
Een bedrag van f 140.000.000 is lx~
stemd voor den aankoop van grond
stoffen en zal het karakter dragen
van een renouveleerend crediet (z.g.
revolving credit).
Dufetschlond verbindt zich zijner
zijds tot de voortzetting gedurende 4
jaren van kolenleveringeii, waartoe
het zich had verplicht, bij de kolen-
oveieenkoinst, welke tot 31 December
1910 van kracht was
Voorts is een bcvreoigctnde regeling
gebrollen beu effende de exploitatie
van de in de on^uddeliijke n
der Linibaigsch-Huitscne grsns gele
gen kolenvelden, die ie<*is in bandon
zijn van een Nederlandsdie maat
schappij. Door deze regeling wordt
die exploitatie -voor een ujdp&ik van
33 jaar dienstbaar geniaaut aan ue
kolcnvooraianing van Nederland.
De overeenkomst zal eventueel de
goedkeuring vereiscbcn van de Sia-
ten-Generaal.
GEVAARLIJK GOEDJE. Voor
de rechtbank te Middelburg stond
terecht iemand uit Krabbendijke. in
wiens woning een zeer groote 'hoe
veelheid ontplofbare slof was aange
troffen, welke hij volgens zijn zeggen
van Duitsche soldalen kocht. Volgens
den deskundige, den heer Ham, luite
nant der artillerie uit Zaandam, was
er voldoende van het gevaarlijke
goedje om het geheele gerechtsgebouw
in de lucht te doen vliegen. De eisch
luidde f 25 boete subsidiair 25 dagen
hechtenis.
Z.u-- ..3'JW VERMOORD.
In de maand Augustus 1919 heeft te
Amsterdam in een woning aan de
Djambistraat een moord plants e -
had.
De 33-jarige tramconducteur J R.
leefde sinds jaren in onmin met zijn
vrouw Vast hadden beiden ruzie en
zoo ook weder op den avond wan den
14en Augustus 1919, toen de ruzie
ontaardde in een hevigen twist over
geldzaken.
De man greep toen plotseling een
imes en bracht zijn vrouw daarmede
eenige steken toe in de borst en den
hals, tengevolge waarvan de vrouw
na een (half mir reeds overleed
Woensdagmorgen stond de tram
conducteur voor de vöfde kamer der
rechtbank te Amsterdam terecht.
Bekl. deelde de rechtbank mede.
dat hij zijn vrouw had leeren kennen,
toen hij als sergeant in dienst was.
Hij was toen uit dienst gegaan en
had een particuliere betrekking aan
vaard. In Augustus 1914 was hij dooi
de mobilisatie weer in dienst gegaan
tot Augustus 1916, toen bad hij een
vaste aanstelling gekregen als con
ducteur bij de gemeentetram te Am
sterdam.
Hij deed een uitvoerig verhaal, dal
hij voortdurend door zijn kameraden
voor den gek gehouden werd en z:
vertelden hem allen, dat hij bedrogen
werd, ook een buurjuffrouw had hem
daar voortdurend opmerkzaam op
gemaakt.
Eenige dagen voordat de noodlotti
ge gebeurtenis plaats had. was bek!,
met zijn vrouw overeen gekomen on.
maar te scheiden, hei was zoo toch
geen leven méér. Ook hun kindje van
vier jaar werd geheel verwaarloosd.
Hij was naar het consultatiebureau
aan de Weteringschans gegaan om
rechtskundig advies in te winnen. La
ter had zijn vrouw hem medegedee.d,
dat hij op het conulialiebureau me.
haar advocaat gesproken had. üekl.
was toen bevreesd geworden en had
gedacht, dat zijn vrouw hem vooi
was geweest en dat zij hem on loeit»
kenbaar wilde verklaren om aldus tol
echtscheiding, te komen. Dp Woens
dagavond 14 Augustus 1919 had bekl.
weer 'n woordenwisseling gehad me
zijn vrouw. Twistende waren zij naar
bed gegaan. Bekl. kon bot in bed niet
uithouden. Omstreeks twee uur liao
zijn vroiiw hem over het hoofd gestre
ken en de beweging gemaakt, als
wilde zij zeggen, je bent niet goeu
wijs. liij Wuö toen uii bcd gcguaii en
het was Jiutu .«cii ge women, u.siu li.j
in een wa<u> Vei Keerde. Hij lioortre
een auto (looi ue snaai rijuen en ver
beeldde zieü, uai het ue ziekenauto
was, die hem kwam ha.cn. iiij was in
de g'ang op en neer gaan -oopeu.
Ploiseiuig was hij uuor jtuoezie en
woede aangegrepen. op een Hieltje
Qiad hij eeu mts zien liggen; luj hou
hel opgenomen, was ermede naar hed
gegaan, waar zijn vrouw lag en hou
hotar mei liet mus een steek toege
bracht Precies kon bekl. zien alk-6 nita
meer herinneren, voortdurend werd
zijp verhaal door luul snikten alge-
broken.Zijn vrouw was gaan schreeu
wen, het bed uitgesprongen en door
gang en keuken de trap opgebold,
terwijl zij luid „moord, xnobrd riop.
Hij had haar toen ingehaald en nog
eenige steken toegebracht, waardoor
zij op de tilap was neergcva.len. Wat
er verder was gebeurd, wist bekl. niel
meer.
Als getuige werd daarna gehooid,
de heer Joh. Ant. Siliakus, de kan
toorbediende die .bij bek!, op kamers
woonde. Deze deelde de Reclitbanr.
mede, «at er voortdurend in het gezin
ongenoegen hec-rschte. Dikwiils v. -.
bekl. bij hem gekomen om zijn nood
te klagen. Getuigo bad liem dan
steeds gekalmeerd dódr hem aan te
raden rustig met zijn vrouw de za
ken te bespreken.
De President: ,.Hoe was het ge
drag van de vrouw van beklaagde?"
Get.: „Het was een vrouw, die
voortdurend de deur uitliep en haar
kind en haar echtgenoot aan hun lot
overt-! iet".
Bekl. koesterde een groot wantrou
wen jegens zijn wouw.
De President: „Kunt u ook zeggen
af bekl. een geregeld leven leidde?"
Get.: „Voor zoover ik weet was hi'
een oppassend man, die van r:!n
werk geregeld thuis kwam. nood
dronk en wiens eenige weelde be-
nd, in het rook en van ziin pënie
tabak. Zijn vrouw daarentegen wilde
steeds de straat op en wanneer beki.
dan vroeg, waar zij geweest was,
dan weigerde zij steeds eemg ant
woord daarop te geven".
In den avond van den 14en Aug.
had getuige vveor gehoord, dat bek!,
ruzie had met zijn vrouw. Later
was hot lawaai eenigszins bedaard
getuige was toen gaan slapen, doeti
's nachts wakker geworden, door het
het geroep vatn „moord". Hij was uit
bed gesprongen en de ga,ng opgeloo-
pen. Daar zag hij bloedsporen, voor
al op de trap en voor de deur van
zijn kamer. H:; zag toen, dat bokl.'s
vrouw op een brancard naar buiten
werd gedragen. BekL was ze'f in z:1n
ondork.cereui naar het p Lebure ui
g gaan om het gepleegde imedn
zelf aan ie geven.
Nadat nog een paar getuigen waren
gemoord vorderde het O.M. wegenis
UOodsiag vier jaar ge\angeün&sii ai
met aftrek van preventief.
DE UITLEVERINC VAN DEN
EX-KEIZER,
L' Oeuvre öcniijii, naar aan het
Hból. wordt gemela:
De gea.liieerden, dioor In heftige
temnen de Nederiandsche regeerint
Ie bezweren den groo.en schuldige aan
den oorlog uit te leveren, vervullen
de verplichting, die zij op zich hdhben
genomen bij de opstelling van hei
verdrag vian Versailles. Maar door
niet aan deze vraag te voldoen (het
geen het van plan is) zal Holland een
■uiensi bewijzen aan de entente en
aan zichzelf. Wij gelooven, dat de ge
allieerde ïegeeiiugeu daarvan zeil
overtuigd zijn en dat hun nota s.ecins
een dipjoimtieke formaliteit is
Verder wordt aan het Hbld. de vo-
gende beschouwing van ue I.lbre Pa
role geseind:
Wat Wilhelm deed, was gedekt dooi
de uuuisierieele verantwoordelijk
heid. De eisch is een juridische k« -
tenj. In een dergelijk geval had nut
althans in de nota voorzichtig en vo
takt moeten zijn. Het omgekeerde is
waar. Dit is niet Us verwonderen,
want geweld is nu eenmaal hiargu
ment van hen, die geen argumenten
hebben.
De leidende regeeringea komen al
dus tot een ware inoreele chantage u-
genover een zwakke natie. Warn ,i
is geen ander woord voor de ein-ito:
ixiu.c- van de nota, die rit belaugen
vian tiet NederlancUche vo.k i. _- i., ve.
stelt aan zijn pln'ht en 2ijn nati >-
ïvaJe eer.
Wij zijn diep vernederd door de
daohte, dat Frankrijk zi-.-h, loi lui
meedoen iaan een dergelijke manoeu
vre heeft laten vei leiden. Het lieel't ze
niet geuispireerr. Huichelachtig
Farizeïsme karakteriseert deze m. -
noeuvre, die de schande van Sim-
Helena zou willen uitwisschen. M. n
Heeft gespeculeerd op hei tijden onzei
marte-aars om ons, in plaats van d<
recele schadeloosstelling, waar wij
recht op hebben, de platonische sa
tisfactie van 'n gerechtelijke parodit
op te dringen.
Alles in deze zaak is weerzinwek
kend. De Framche publieke opini'
heeft echter de duperie begrepen
Even weinig zin als zc heeft, een
.afaard in een martelaar te verande
ren, even weinig denkt zij te titansi-
goeren betreffende de noodzakelijk
vergoedingen door mannen, die liet
verdrag van Versail.cs hebben voo -
bereid. „Que les Hollandais se 1c di
sent."
De Londensche correspondent der
N. R. Ct. seint:
Uit gesprekken in verantwoordelij
ke Neder,andsche kringen te Londen,
concludeert de Londensche redacteur
nin de Manchester Guardian, dat de'
houding der Neder!andsche regeerin;
in zake de kwestie van dc vitlevi-
ling van den keizer onveranderd is en
dat de uitlevering geweigerd zal wor
den.
In haar hoofdartikel zegt de Man
chester Guardian, dat de aanvraag
voor do uitlevering eigenlijk geen zeur
ionuictibel stuk is. A.s het anders
was, zou dit trouwens verkeerd zijn,
want Ue keizer is een politiek vlue. -
teling en het asylrecht wordt ook iu
Enge.and hoog gehouden. Eischen
kunnen wij moeilijk iets, dat wij zeil
zouden weigeren. Hot 6iuk is dus
ook niets anders dan een beleefde uit-
noodiging.
De Guardian bespreekt dan de uit-
leveringskwostie en ziet niet in, dat,
zelfs als de Keizer schuldig i«, dit
oen voldoende reden zou zijn tot ui
levering. Uit precedenten kan geen
gevolg worden gelrokken. Napoleon's
geval is geen goed precedent, want
nooit is er sprake van gewee6t, om
hem voor het gerecht te brengen. H ij
weid eenvoudig behandeld als
iemand, die een gevaar voor de open
bare rust is.
Het blad vervolgt dan: Indien, zoo-
ala waarschijnlijk is, de Ned er lam
sche regeering weigert den keizer
over te geven, kan hij nog bij verstek
gevonnist, maar niet gestraft
worden Zoolang hij niet
over de Duitsche grens komt, zal hi.i
niet metterdaad gevaarlijk worden.
Wat de berechting als afschrik-
wekkend voorbeeld betreft, merkt de
Guardian öp: De Indrukwekkendste
les voor allen die hem nabootsen of
mochten willen nabootsen, is mis
schien te vinden in zijn volkomen ei.
smadelijk fiasco. De eenig rechtvaare
dige rechtbank kan in ieder geval
slechts uit neutralen en niet uit
vijanden beslaan.
Ook de Morn. Post volhardt In haar
verzet tegen het keizer-proces. Dat
hij de Haagsche conventies overtre
den heeft, kan niet bewezen worden,
meent hei blad, een hof dal uil vij'ai -
den bestaat-kan niet worden goed
gekeurd. Als men den keizer voor het
gerecht bracht, zou men hem een
martelkroon en zijn land een zaak
schenken ,ora voor te strijden.
Leger en Vloot
LANDSTORM-BESLUIT.
Bij K. B. zijn eenige wüzigingen
aangebracht in het. Landstorm-Be
sluit. Artikel 53 wordt nu gelezen:
1. Tot ee-n vrijwillige verb n'enis bij
den landstorm kunnen worden toege
laten, voor zooveel zij voor d'e door
hen daarbij te vervullen dl»nsten ook
lichamelijk geschikt worden geoor
deeld en hun aanneming in '3 lands
belang wenscbelïjk is te achten:
le. als gewon vr'Nv IHper. mannelij
ke personen, die voldoen aan de
eischen, door de Minis'ers van Marine
en van Oorlog te stellen, geen dienst
plicht op zich hebben rusten krach
tens de Militlewet of de Landweer-
wet en niet als vrijwi'ÜB-er behoo-en
tot de zeemacht, 't korns mariniers
en da marine reserve hieronder be
grepen, tot het leger hier te lande, hei
reserve-personeel der landmacht hier
onder begrepen, bij de kolon-iale troe
pen of bij de gouvernementsmarine
in Nederlanasch-Indië;
2e. als buitengewoon vrijwilliger:
militie-, landweer- en reserveplichri-
gen;
3e. als vrouwelijk vrijwillgere vrou
welijke personen na den leerplichtigen
leeftijd, die voldoen aan de door Mi
nisters van Marine en van Oorlog te
stenen eischen.
2. De toelating tot een vrijwillige
verbintenis bij den landstorm als ge
woon vrijwilliger geschiedt niet vóór
liet 17e levensjaar is' volbracht.
Verdei is bepaald, dn, g,.wapende
latiuistormdiensi niet kan women ge-
vorderd van degene, cue als vrouwe
ujk vrijwilliger tol «en iauastoriu be
boert.
ötLkd
HAARLEMMaltMEF.it.
Bevaden: L. ueets—ave.0.-110 z., T
Hulshos^van der Zwaard d., \V. van
ZantenCombee d., C. LippusSmit
dochter.
Oveneden: E.isabeth A. van '1
Voort, 1 dag, dochier van A - V11 1
Voort; Pieter van dur Linden, Ï1 j..
gehuwd mei M. Brand, Henurikus
van Dongen 52 j., gehuwd mei L. Tlui
hers; Bernaraus Cornells i.iggers ïc
j. wedr. van A. do Waan; Gerrigjt
Solieer 78 jaar weduwe van P. de
Boer.
BENNEBROEK. Bova-len: M. M
E. Brouwerde Groot z.
INTE RNATIO NA A L PuSTnU G R Ei-
De directie der posterijen te Keulen
deelde mede, dat de vogeude week
de vertegenwoordigcis van alle posi-
besturen van de landen, «angeslotun
bij de were'dpostvereeniging, te
Parijs zullen bijeenkomen, om te be
raadslagen over het opnieuw in w. -
king treden van het vroegere werek.-
postverdrag.
COMMUNISTISCHE DRUKKERIJ
GESLOTEN. De politie ie Berlijn
heeft de drukkerij Waldowski gesloten.
Daar werden vlugschriften der onafhan
kelijke en communistische partij ver
vaardigd.
PLANTENGROEI IN 'T VERWOES
TE GEBIED. Een Eogelsch officiet
zendt aan het Geographical Journal een
merkwaardige beschrijving van den
plantengroei die zich dezen zomer ont
wikkeld had in een deel van het door
den oorlog verwoeste gebied in Artois.
Al wat nog staat ic midden van de
puinhoopen, zoo schrijft de heer Val A.
Bell, is een brok muur van de dorps
kerk en een observatiepost van gewa
pend beton, een z.g. pillendoos, die
voorden dag kwam toen het huis van den
maite door een granaat aan splinters
was geslagen. Verder niets dan ver
woesting, zelfs dc boomen, die de we
gen omzoomden, zijn weggeschoten. De
vruchtbare velden 2ijn nu echter met een
kleurrijke massa „onkruid" bedekt, ei.
hei oog wordt aangetrokken door tal
rijke plekken kleur die naar den ge
zichteinder samensmelten in een doffere
tint. Groote bossen purperen distels, ook
de gele melkdistel, mosterd, vlasbek,
wormkruid, wilgenroosjes, papavers, ko
renbloemen en margrieten, dit alles geeft
een bonte mengeling, omlijst als '1 ware
door den naakten kalksteen, waar de
Duitschers hun loopgraven en schuilho-
le.i gegraven hebben. De landbouwge
wassen hebben zichzelf uitgezaaid
staan tusschen het onkruid in tar
rogge, gerst, kool, rapen, vlas. beet
wortel en hanekam. Elk van de grana-
tentrechters en die zijn legio vormt
een interessant plantenwereldje, waarde
wildé planten de mededinging van de
grootere gewassen niei te duchten heb
ben. Wanneer men door een der loop
graven loopt, kan men zich verbeelden,
een hangenden tuin -boven zioh te heb
ben, vooral bestaande uit distcis, ganze-
voet, wilde peen, cichorei, kattestaart,
kleefkruid e.a. soorten. Langs dc zijdei
hangen festoenen van het tcere duiveu-
ketvel, van ganzerik en penningkruid,
winde, perzikkruïd, eereprijs, guichel
heil, perzrkkruid, licvevrouwe-bedstroo
en vergeet-inij-nieijes. Een vroegere tuin,
waar men door heen komt. verraadt zijn
aanwezigheid altijd door de bloemen die
zelf voor hun voortplanting gezorgd heb
ben, vooral boragie, guldcnroede, wa
terkers, knol-boterbloem en klokjes, ook
zijn er veel rozen, en soms nog vrucht-
boomen en struiken. De lange rijen prik
keldraad zijn geheel „gecamoufleerd",
zoodat hun aanwezigheid slechts blijkt
uit de paten, die boven dc verward0
a uitsteken. Hier vooral tiert
de akkerwinde, want de draden zorgen
vooi zeer goede steunpunten.
De boomstammen die bij de beschie
ting nog gespaard gebleven zijn, hébben
veel van hun doodsck voorkomen verlo
ren door dc uitspruitsels van dit jaar,
en zelfs uit de stronken der weggescho
ten stammen rijst het groen op.
Wat de vogel» betreft, de kraaien,
roeken, vinken, winterkoninkjes, rood
borstjes, vlaamsohe gaaien, rneezen,
geelgorzen zijn verdwenen maar de ek
sters, huiszwaluwen, leeuweriken en
musschen zijn nog zeer lalruk. De
zwaluwen hebben, naar gewoonte, in de
zonderlingste plaatsen hun nesren ge
bouwd het betonnen huisje was er
geheel mee beplakt.
(Tijds. Kon. N. A. Gen.)
POSTERIJEN. Lij6t van onbe
stelbare brieven cn briefkaarten,
van welke de afzenders onbekend
zijn.
Terug ontvangen in de le helft der
maand Januari 1920.
Brieven Binnenhuid:
N. Adams, Stationsplein?; I. AwlTl.
Amsterdam; P. v. Bert, Amsterdam.
M. Beye, Zlerikzce; Bier en Broc.dspot
Zand voort; Bladergroen, Bloemer»-
daal; W. Rlankwiater. Kamp van La
ren: Vera. Mij. Boorhoove, Den Hang
p N. v d. Bold, /-'Tidvoort; H. Bon-
hoff. Amsterdam: Th. v. Dam, Haa
lera; A. Dittmar—Huyisman, TTSter-
tem; mej. I. Geertsema. Groningen:
mej. M. v. d. Gijn, Haarlem: Geb-.
Ooof, Enkhnizen' mei. A. Heemskerk.
Haarlem; mej. \V. Hogervorst, Den
Haag, mej. D. Jaegers. \en!o; mej.
Klaasen, Breede Plaat 4 C. P
Kramer, Amsterdam; dr. Leo de
Leeuw, Den Haag; J. Van Maastricht,
Haarlem; Joh. v. Lom, Haarlem; P.
Metz, Schoten; Vereenïglng Mirjam.
Schoten; A. Mulder, Den Haag; Nijgb
en van Ditmar, Rotterdam; H. N- -
kamp. Den Helder; Ontv. PI. Be!re
lingen, Amsterdam: NV. Paul, Der-
Haag; fa. Polak, Groningen: Rb1!; -
kantoor voor Suiker, Amsterdam
M. J. C. de I.a Rive Box, Hafeirlera;
faim. Roolker. Amsterdam; F H. v.
Röhle I.ibensteln, Den Hang; Smit
Wisse, Gapin?'?; mej. W. Snijders.
Den H-ano; Ohr. Stadlander, Amster
dam: v. d. Does, deWil'pbois, Sin-gel
Haarlem; N. Verburg, I.isse; Visser,
.Haarlem; B. Vogelensong, Den Haag
J. de Vries, Mepuol; mej. B. G. Wai«
inga, Princeiiihage; mej. Betsy de
v\ intlier, Nijmegen; W. v. Z-anten.
Schoten.
Brieven Buitenland.
G- Braun, Cob'ens; E. v. Doorninck.
St. Moritz; P. J. Edward Cuxhtan:
JoJin Hflulring, Vevey; Guido Mar.n.
Portland Oregon; A. v. d. Valk, Bir
mingham; Vay Armando, Torino.
Carl Zeis, Leipzig.
Briefkaarten Binnenland: H. M
Avis. Brock en Waterland; P. B. v.
d. Ban OosteinHe Mej. A. C. Bart.
Delft; Fam. Bonirer=, Arnhem; IJ
Boon. Arnhem: J Both. Rii=wük: J
'e Bruiin, Amsterrdnm; A v. d Bunt
Amsterdam: W. Ha"tmnnj Srhoten
If. van De.'ftAmsterdam: Wed. v.
Dongen, Haarlem: W. Filers. Am
sterdam: II. Groen. Haarlem: Grol.
Amsterdam; Mej. Grol. Amsterdam,
GuLens-wijk, Leiden, A. Harmens. dei-
Ilaag; D. Jaburg, Amsterdam; Mevr.
wed, C. Jansen. Amsterdam; Mevr.
de Jong. Zandvoart; M. M de Kanter,
den Hang; H. J, Kerkkainp, Dei-
Hang; Mej P Koppeschauer. Lei
den; Fam. Malefijt. F. v, d. Meij,
Amsterdam, Mej. Moeton, Utrecht;
Mej. J. Muller, Amsterdam; P. Mun-
nik. Rotterdam; A. A. v h Nedrinik
Amsterdam; A. van Nijendaal. Haar-
iem; Sint de Nils. Rotterdam; S. V.
van Noorden. Amsterdam; G. v. a.
Brink Nuiim. Hi-versum: Petersen
Alphen Riin; C. Pijl, Amsterdam: K
Riikhoff, Zuidereinde? J. Rog Am
sterdam; G. Rothenberg, Amsterdam;
J. Ru'. Amsterdam. J. C. Schuur.
Amsterdam: H. Schreyers. Amsterd
Henk van Seist, Den Haag: Fami'ie
Smids. Amsterdam; Max de Sto.zèn
berg. Haar.em; J. Tar- Amsterdam;
J. Teljer. Amsterdam: Mej. Tempen-
.ea, utrecht; 'Mej. Tieks Koemng,
Amsterdam; B. Trost, Haar'em; Ger-
rit Velt. Amsterdam, Verlioeff .Tr.,
van Alphenstruat? M. Vermeulen.
Rotterdam; H. Verraag. Arnhem: J.
Wa'beek, He der; F. Wentzel, Am-
s'ardam. P. H. v. d. Werff Holder.
It. Wuring, Amsterdam; Daan de
Witt. Amsterdam; S. A. Wilson.
Haarlem, J. v. d—.Woude. Schoten,
B Zaail. Amsterdam; Mej. ZernerBos,
HoensbroeOt;
Buitenlandsche briefkaarten; Alb.
F. de Boer, Bruxe'les; Robert Brou
wer, Montreux; Karl Heinz, Diiisburg
Car? Prott. Hannover; Willy St.im-
pél. Greppin; N. J, Tromp, Bntavia.
Bovendien 15 bricfliaarten zonder
adres.
N.B Den afzenders wordt in hun
eigen belang in overweging gegeven
steeds hun naam en adres c-p de
stukken te verme'den.
STV. MIJ. NEDERLAND-
Krakatau, thuisreis, vertrok 15 Jan.
van Colombo.
ROTT. LLOYD.
Arakan arriveerde 10 Jan, van Kobe
te ^ingapore.
Bordowoso, uitreis, arriveerde 11
Jan. te Singapore.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
Nieuw-Amsterdnm arriveerde 20 Ja
nuari van New-York te Rotterdam.
STOOMVAART-MIJ. OCEAAN.
Neleus. van Japan naar Amsterdam,
arriveerde 10 Jan. te Hongkong.
KON. NED. ST O O MB.-MIJ.
Het st. Ariadne vertrok 17 Jan. van
Valencia naar Londen.
Het st. Castor vertrok 18 Jan.
Carthagena naar Valencia.
Het st. Deucalion vertrok 16 Jan. van
Gibraltar naar Malta.
Het st. Irene, van Huelva naar Am
sterdam, pass. 18 Jan. Sagres.
Het s:. Jason vertrok 13 Jao. van Ra-
mallo naar St. Vincent.
Het st. Mars arriv. 20 Jan. van Am
sterdam te Kopenhagen.
Het st. Ulysses arriv. 18 Jan. van Sa
vannah te St. Andrews Bay,
ERHLAGÈN DER RIJKSLAND-
BOUW PROEFSTATIONS.
Nog voor het Jaar om is, kwamen
de verslagen over 1918-1919 uit. Ze
zijn de lezing en de bestudeering
waard; iedere landbouwer moet eeu
exemplaar bestellen. Ze zijn verkrijg'
Laar bij Gebr. J. en H. van Lange.»
huysen te 's- Gravenltage Tegen
f 0.85 fr. per posL Hei eersie dur 4
hoofdstukken handelt over hel onder
zoek van het Proefstation voor Zuive -
controle (te Wageningen) het tweeuu
19 over het onderzoek te Goes, het'der
de over hel meststoffenonderaoek (te
Maastricht) het vierde over liet vee
voeder-onderzoek (te Wagamngen)
Wij beginnen nu eens met het laatst-
verslag. Van niot minder dan een
k.uine 40 verschillende voederarLke
len. werden' monsters ontvangen en
onderzocht, tolaai 1343, het meesi
„diversen" (248), daurna gemengde
voodermiddelen (159), dopmeel en ui--
dere waardelooze afvalproducten
(eveneens 159), melassevoeders er,
krachtvoedermiddeleu met melasse.
(129), varkensvoeder (103), lijnkoek en
lijnmeel (99). Voor de Rijksseruni h
richting werden onderzocht 46 moi -
stère van veevoeder, waarvan v- -
moed werd, dat hel ziekte Dij vee had
verooraaakt. Evenals 't jaar te voren
was het aantal monsters koek uil
oliehoudende zaden gering, terwijl he;
aantal monsters voedermiddelen met
weinig of geen voedingswaarde en hel
aantal gemengde voedingsmiddelen,
eer. groot percentage der ontvangen
monsters vormde, zooals uit de ver
uie.de cyfcis reeds bleek. Enkele bij
zondere medeueelmgen laten we hier
volgen. Lijnkoek en meel. V an de 99
monsters waren 25 gemengd me-
vreemde beetunuuuelen. Hiervan 11
monsters de giftige funesien van Bas-
nuzaud, het z g. mowrameel. Een als
iijnkoek ingezonden monster bestono
ze.fs galice. uil mowrakoek. Verder
werden in vier monsters gevonden
eun mengsel van lijnzaad kaf, on
Kruidzadun .gemalen stroo, wal kiij-
en wat zand. In andere monsters
worden aangöLroflun raapkoekmeei,
cocosmeel, kapokzaadmeei, rogge
meel, gedroogde appelschillen
verder waordeloaze bijmengingen,
eikeldoppen, zand en krijt. Enke.
monsters verkeerden in ondeugdeli,-
ken toestand en waren bovendien vei
mengd met kapokzaadmeei.
Raapkoek, kooizaadkoek en meel.
Een monster raapkoek bevatte Ri
cinus en was dus wegens de groo--
giftigheid dezer bijmenging 01 -
bruikbaar a~s veevoeder. De overige
monsters waren voldoende zuiver.
Katoenzaadmeel. Bij alle 3 mon
sters katoenzaad meeL lag het ge
halte aan zaadschijlen tusschen 15 ei
20 pet. Het was dus boven de toeg,
'aten grens van 15 pcL, doch was
minder dan het vorie-- jaar, toen h-
bijna altijd tusschen 20 en 30 pet lag
Grondnotenkodk en -s.neel. Een
monster bestond uit grondnotendn; -
pen. Drie monsters, die onder de na
men „grondnotenmeel" en „afw -
kend grondnotenmeel" waren inge
zonden, bestonden uit het zoogennan -
de „Iileingraanmeel" een mengsp
vau de stukjes van de zaadkern, zaad-
huidjes en doppen van grond not en e'
wat zand. Ren dezer monsters beva
len, 24 pet. eiwitachtige en 10.9 pc;
velachlige stollen.
Een monster, dat overigens vo
doende zuiver was moest als ondeug
delijk worden beschouwd wegens dp
aanwezigheid van vee! levende mi.»
ten.
Sesaznkoek en meel. Een der 4 mon
sters bevatte raapmeel, turf, gem. -
len%boekweitdoppen veel gemalen
marnier en wat zand
Cocoskoek en meel. Een der 4 mon
sters bevatte raapmeel, turf. gemalen
(boekweitdoppen veel gemalen ma
mer en wat zand.
Cocoskoek en meel. Een monster
had het zeer hooge vochtgehalte van
22 pet. Een monster uit een van we-"
do regeering gedistribueerde hoevee -
heid cocosko*' en meel, wegende
1010 gram bleek 36 Ricinuszaden, te
zamen wegens 10 gram te bevatten
Deze zaden kwamen in het losse meel
voor, de koek bevatte geen Ricinus,
maar verkeerde in ondeugdelijken
toestand en bevatte veel schimmel
Dit partijtje was dus z"' -"-'frig,
Palmpittenkoek en -meel. Een der 3
monsters bestond uit beschadigde palm
pittenkoek met een rahzigen reuk.
Andere koeken en oliehoudende za
den. Evenals het vorige jaar werden we
der monsters van blauwmaa.izaadkock
cn witte mosierdzaadkock ingezonden en
wel van de eerste 5, van de laatstge
noemde S3 monsters. Een koek. geslagen
uit wit mosterdzaad, werd veel gedistri
bueerd, doch dikwijls kwaaien er klach
ten dat het vee deze koek nie: wilde e:en.
wat bij den bitteren smaak, die deze koek
veelal had, zeer begrijpelijk is. Ui' een
aan dc Proefzuivelboerderij te Hoorn in
gestelde proef, bleek echter, da: door
vermenging met auder voer of door
broeien met heet water de koeken 'o:
eten van de koek gebracht konden
den, terwijl opweeken in een ruime hoe
veelheid wei aldaar een middel bleek ort
ook varkens de koek te doen opnemen.
Vele veehouders werden ook afgeschrikt
hun vee mosterdkoek toe te dienen, om-
dal te Wildervank 9 runderen door het
eten van mosturdzaadschilfers waren ge
storven. Het bleek bij onderzoek, dat
deze mosterdzaadschilfers waren gesla
gen van zwart mosterdzaad, dat in eigen
schappen zeer van wit mosterdzaad ver
schilt. Zoo ontwikkelt zicb uit zwart mos
terdzaad dc allyl mosterdolie. waaraan
men ook de schadelijke werking, itc In
dische raapkoek dkwijls heeft, veelal toe
schrijft. ia groote hoeveelheid, 'eiwijl
zij in wit mosterdzaad niet voorkomt.
Tweemaal ontvingen wij de mededeeliag,
dat het voederen van wit mos'erdzaad-
koek aan kalveren ziekte of dood dezer
dieren ten gevolge bad. maar overigens
vernamen wij geen klachten over scha
delijke gevolgen van de voedering met
witte mostetdzaadkoeki Voor kalveren
Week dit voeder dus aan te raden, maar
voor koeien en varkens is de koek uit
wit mosterdzaad, die n voedcrwaarde on
geveer gelijk staat met raapkoek, naar
unjne meening, niettegenstaande do
moeite om haar te doen eten, bij hot
heerschende voedergebrek een te waar»
decrea voeder geweest.
Door de olicbereiding uit beukeuotea
werden ook verschillende mons-ert beu-
kenotenkoek ingezonden, terwijl naar
aanleiding van ontvangen klach'cn over
ziekteverschijnselen een uitgebreid on
derzoek naar de uitkomsten der voede
ring met beukenotenkoek in de pracujb
werd ingesteid. In de literatuur wa* ven
meld, dai beukenotenkoek schadelijk tl
voor paarden en ezels, maar da* zij aan
rundvee en vooral aan varkens, zonder
bezwaar kan worden gevoederd Vei der
wordi vermeld dat het schadelijk be
standdeel zich in hoofdzaak in de basten
zou bevinden. Bij hei in de practijk inge
steld onderzoek werd de schadelijkheid
voor paarden geheel beves-igd gevon-
den. Tegen hetgeen op grond van dc li
teratuur verwacht werd, kwamen ech'er
bij rundvee, na de toediening van beu
kenotenkoek meer ernsrig" ziektever
schijnselen voor, waarvan de beschrij-
ngen (slaan met kop en pooien, opzet-
:n van de pens) zoo met elkaar over
eenstemmen, dar de beukenotenkoek wel
Is de oorzaak beschouwd moet worden*
De ziekte trad op na voedering van koe
ken. geslagen uit grootendeels geschild
zaad met ongeveer 9 pCt. basibesiand-
deelen, alle afkomstig van dezelfde fa
briek. Dezelfde koeken werden echter
aan vele andere dieren zooder bezwaar
gevoederd ook openbaarden de ziekte
verschijnselen zich soms terstond, soms
nadat de koeken reeds een tijdlang zon
der bezwaar waren gegeten. Over koek.
die door een andere fabriek ui' onge
schild zaad was geslagen en ongeveer
36 pCt. bastbestanddeeiea bevatte, kwa
men geen klachten in. Naar dc mee.-ing
van den directeur bestaat de mogelijk
heid. dat in de beukenoten inge reden
scheikundige omzettingen de z'ek ever-
schijnselen hebben veroorzaakt.
Van koek, geslagen uit ravison (herik
_a andere onkruidzaden), kwamen (wee
monsters in, één onder den Daam .Ara
bisch koekmeel".
Van dc giftige mowrakoek (uil dc za
den van Bassia longifolia) was blijkbaar
een hoeveelheid in het land aanwe
zig! die men als veevoeder aan den man
racluie te brengen. Niet alleen kwamen
-liervan 9 monsters in, doch deze siof
werd ook herhaaldelijk in gemengde
voeders aangetroffen, die dan veelal wer
den ingezonden omdat na de voedering
hiermede dieren ziek waren geworden.
Iceschmeel en diermeel. Van het
vleeschvoedermeel, de resten van net
voor de vleeschextractberei iing gebtuikto
vlcesch, dat gedurende eenige jaren ge
heel van de markt verdwenen was. werd
weder een monster ingezonden onder den
naam „Liebigs vleeschmeel". He: be
vatte S1.2 pCt. eiwitachtige cu o Q pCt.
•etachtige stoffer.. Men meende blijk
baar den naam vleeschmeel -e mogen
gebruiken voor allerlei stoffen van dier
lijken oorsprong, want onder dezen naam
werden ingezonden 4 monsters diermeel,
1 moster gekalkt liimvleesch, 1 moos'er,
dat grootendeels uit beenderen bestond
en 1 monster gemalen beenderen.
'Reeds in een gedee-ie van ten vo
rige oplaag opgenomen).
N.V. „DE TIJDGEEST".
frekkinqvan 700 nummers ten overstaan
van Notaris fl- G. MUblE.
Woensdag 21 Januari 1920
Frys van f 1500 4009
f 1000 592 3130 11226 11255
1970S
f 400 12059 14168
f 200 20S72
f 100 13613 17056 18016 18237
Prijzen van "t 90.leigeo gelet
41 3004 4633 7133 10025 12361 14461 16437 18917
415 87 4829 7267 52 I2"1 91 67 19063
63 3I91 516I 79 I0233 145U0 94 1914S
573 99 5219 7356 1032 i2535 24 95 19325
9J 3277 53 5 7473 12745 55 16634 19536
692 3451 56 7813 10543 12924 14626 49 19720
767 60 5447 7922 S0 33 14721 16759 70
91 94 4-3 8319 10627 52 39 81 19853
S-cS 3571 5SS3 52 49 56 41 I6S20 2ÜJ54
1241 89 5956 8129 10542 13174 14810 66 20145
1554 3662 6032 82 1C990 13227 44 17050 20203
1620 3816 6111 8214 11405 13358 '965 17213 20315
04 30 53 30 79 13:62 336 17372 13
1852 3953 6251 8539 11551 13/56 15155 17634 20401
-53 4028 6378 40 89 57 83 17772 20555
64 74 6538 8804 11743 I3S51 15534 17860 56
1913 95 6630 35 59 14013 38180.2 20603
2030 4144 46 8990 69 93 42 73 20304
73 4405 89 9431 89 14147 65 82 2099?
2197 32 6784 59 90 142S9 15635 18(41
2259 52 96 9500 11932 93 15760 73
2540 4566 6823 4 81 14322 15888 IR478
57 81 6963 9721 86 23 93 89
70 4605 7017 75 12026 49 16061 18599
2952 30 67 10011 63 14457 16336 18867
Later aflosbaar.
26 2087 47 6864 9009 10619 13363 15667 78
.4 2216 72 6910 12 54 13455 84 18GI9
89 23 78 27 31 78 13505 15706 64
124 30 4320 7004 9112 10714 13542 14 73
27 37 66 74 15 68 45 30 IS775
37 41 4435 80 20 10813 48 53 85
44 49 4629 7149 22 40 64 6518814
60 61 53 69 55 10912 90 98 60
214 Vl 4701 7221 85 38 13607 1581.618908
99 76 4SJ7 23 921911014 39159.19 25
314 2380 4921 69 6511026 13707 61 48
59 2403 5010 7343 85 44 71 16292 51
420 'i0 73 61 9511105 76 16357 75
36 2563 5112 65 9312 12 13817 1648019104
565 80 20 73 23 95 1395216510 5
611 2603 48 7493 941511202 14022 3119230
805 34 51 7553 92 61 1415216607 65
6 81 5339 69 9524 81 14225 15 19356
16 2719 80 7600 251130» 46 19 77
StM 25 89 01 42 05 53 23 19199
II 56 9» 12 SO 24 14354 52 19318
89 57 540Ö 87 95 2 14431 W 19624
100Ö 73 5519 7749 97I1U410 84 16860 54
33 89 43 7917 4311577 89 6 7 79
53 2313 51 8055 72116131 4559 16986 86
71 82 98 8112 81 35 991700n 19779
76 2930 5624 35 9803 69 14674 23 19811
80 85 5772 8250 4511911 76 41 36
85 3247 5805 62 50 12052 14770 I7F6 59
88 85 39 66 56 65 14820 17270 20212
1121 3467 53 81 69 12156 90 17305 9»
59 3513 5924 8364 92 12211 14908 26 20348
1217 3605 83 73 9917 23 44 94 20423
47 56 6015 76 39 9915032 17478 68
1382 3705 6152 8415 61 12304 95 17507 20514
1401 23 80 850210000 0815101 17725 53
19 68 6256 8612 02 64 17 49 63
23 3842 6371 17 19 12494 36 17833 20010
80 3859 6445 19 42 96 44 17915 Gü
1537 91 57 35 55 12545 86 18113 6»
1626 3914 6532 8721 65 12607 15223 71 81
34 21 57 34 10134 12732 86 74 20713
1712 54 7! SS 91 46 15306 93 40
25 65 74 8844 10317 48 2718202 7l|
48 4016 93 95 23 66 30 23 73
1769 42 6655 99 25 M 15402 4 3 20819
1841 84 6774 8935 37 12803 8 18391 27
94 4110 75 36 57 84 41 18427 30
1943 40 95 47 104CÖ1319615557 38 S9
2021 68 6S16 54 7813234 58185:6 20913
32 4219 27 6! 105CO 35 75 31 21
77 22 43 70 5513349 £0 35 42
79
Vorloe ld* 1339 m.r. 1319 15S9 rnz. 1586
3191 mz. 3197 6350 ba 6359
II80S m.z. 1IS01
6177 ca_7800 vervallen
