Van onzen reizenden Redacteur
Suitanlandsch Overzicht
HAARLEM'S DAGBLAD
DOtiDEROAG 19 FEBRUARI 1920 TWEEOE BLAD
(Dorde reeks.)
98
Hoe Nederland te Weenen
helpt.
B 1| 5htet TOiec8ea"S&ri«aisefrae £MSsB*©mtte@.
De kindereuuitzending Smeekbrieven - Oi.rusdng Prachtigs
resulta en ue levenemidde.enzsndiF.gon Vfio sr bedacht
worden Melk voor jonge moeders en zuigelingen Wie er
werken to Weenen.
ir.
Do kinder u nuJtz en ding.
Hei'r Direktor 3. de Bordes, die
zijn vrijen tijd, wannc-er hij uitbrak-en
kan, op zijn kantoor vau de Nieder-
l&ndisclie Letoensvweidh erungegesel !-
schaft. op de AspernpLata, aan den
Doivau, Voois get grootste geieel'te
geeft aan het mooie IlollanJsclu
liefdewerk stelde mo op een middag
een dik pak brieven ter hand, waar
in Ui oeniige uren heb zitten snuffelen
Het waren Ie sohi ifielijlc-e aanvragen
van vaders er- moe lens, om hun kin
deren mee naar Nederland te mogen
«enden
Het was een bittere middag, dien 'k
met do lezing dezer verhalen van
die-po eileinde on wanhoop doorbracht.
„Ik heb drie dochter*", schrijft een
vader, die op een faibrieKis kantoor
werkzaam is, „die elQen „sehr erho-
ihmgebedürftig" zijn, daar ook de zoo
genaamde middenstand niet de meest
.noodzakeiijike levensmiddelen beko
men kan." En verder: „Mijin jongel>e
dochter is 6 1/2 jaar oud, weegt zes
tien k 11 o, dat zegt genoeg. Z ij
ziet eruit, als een drieja
rig kind. Ik smeeik u, zendt mijn
hinderen, eile 't niet andeais kan ten
minste mijn dochtertje, naar Hol
iland..."
E«n weduwe van eon poiitie-agent
heeft 66 kronen por maand pc-nsioen
iligt met „Schenko'.kalsbruch" in hei
hospitaal en kan haar 15-jarig dooli
ttertje, dat juist uit het ziekenhui*
ontslagen is, waar zij verpieegd werd
wegens „Rippensffellenteundung und
(ExuAtat" riïei het noodige verschaf
feu.
Eecn fabrieksarbeider vraagt uit
zending van zijn zwak en ondervoed
zoontje van 9 jaar. Ook de moedei
is ziek. Hij eindigt: ,,ln der angen-efh-
me Er w ar tun g dass die hoichlah'iche
Hilfsaktion die Bitte eines armen
Vaters güligst bcrücksichtigen, zeioh-
net einer gunstiger Erledigung er-
wartens".
Een vijftien-jaihg meisjes, dochter
.eecner weduwe, kan niet liet noodige
voedsel verkrijgen. Het meisje lijdt
daardoor aan ga&trischeoi Magentie-
ber en „sie 1st daher ener BrhoHung
sehr bedürftig".
E'en „KriegSbLindar", vader van
vijrf jonge kinderen, smeekt oim uil-
Dcomsl, Een ander vraagt voor zijn
lljarigeh zeer braven gezond'en jongen
teen gymnasiast) een verh-ijf in uw
schoon land. Een vader van 7 kinde
ren kan niet meer rondkomen van
zijn 1500' kronen per maand. Een
anoeder vraagt hulp voor haar 17-ja
rigen zoon. Zijn vader, staatsambt?
naar, ie „auf dem Felde der E'hre ge-
falieni". Een kleermakersknecht is se
dert vier jaar ziek. Hij heeft een 6-
.jarig kind, dat zeer zwak en onder
voed is. „Da von meine Kinder noch
gar kei-ns das Glück geliabt lia-tie wo
uiï'terkommen so hoff© icii d i e s m a I
auf das Löbj Kojnitee", schrijft een
ander, die blijkbaar reeds aan ver
schillende adressen is afgewezen moe-
ton worden. In een lange rij gaat he:
Zoo voort: een smidsknecht-, een 1 eer
aar, oen Kriegswittwe, een Kriegsin-
vallde, ambteinaren, werk lied en, lie
den van voornamen huizo, allen sme
ken hel comité, om hun kinderen te
helpen. Roerend schilderen sommigen
het zware lot, „ilu-er Lieblinge", die
„dor groszten Notlage preisgegebeu
sind". Kinderen zelf schrijven brief
jes, waarin zij hun toestand bloot
leggen.
A Hon vragen ran opneming „ln
ihren Ililfsbereiteii Lfinde" teneinde
de kind uren voor don uitersten nood
ie bewaren.
Met hoeveel vreugde zal in lie dui
zenden gezinnen liet biljet voor de
„Kindcrerholungsreise naoh Hol
land" ontvangen worden. Maar als
de eerste blijdschap voor bij ie, komen
de zorgen voor de uitrusting, Want
het oomité moet natuurlijk zorg dra
gen dat de kinderen vooral geduren
de de reis liet noodige hebben.
Daarom wordt de volgende uitrusting
voorgeschreven: eenvoudige kleeding,
als 't mogelijk is een tweede paar
schoenen, een ol twre stellen onder-
kleeren (Garnituren Whsche, zooals
het hier heet), kam en waschgerei, zoo
mogelijk mei een handdoek, een eet
keteltje, ongeveer een kwart liter
Inhoudend, een beker, een eetlepel,
zoo mogelijk zes papieren servetten
en wat klosetpupier. Dan eenige
schoolboeken om gedurende den duui
van het verblijf in Nederland mo
gelijk te nnken, dat de begeleidsters,
meestal onderwijzeressen, het onder
wijs mei de kinderen voortzetten.
Wanneer het, kind die bezit, kan bet
zijn schaatsen meenemen. Dit alles
moet geborgen worden m een rugzak
of een koffertje. Wanneer het kan,
wordt gevraagd om den kinderen in
een „Urahungtüsche" brood, voor
eenige dagen mee te geven; voorts
woedt als Itegi I tr u
nen gevorderd. „Impfzeugnis (vacci
natiebewijs) und amlsartzliohes zeug
nis ubep Seuchenfirelheiit un Jl u
(verklaring dat er in het huis geen
besmettelijke ziekte heersch't) mee te
brengenheet het ten slotte.
De resultaten, die men met de uil
zending der kinderen bereikt, zijn
schitterend, 'k Ben op 'n avond getui
ge geweest van terugkeer van een
kindertrein. Wat zagen ze er goed
uit. De blos van gezondheid lag weer
op hun gezicht; maar ook van blijd
schap. dai ze weer 'huis «!-•• n
Twee-en-een halve maand van moe
der en vr V" en zusjes en broerl/es
af is een heel ding. En als 'k dan ook
vraag, of ze niet nog een poosje had-
wen willen wegblijven, zeggen ze al
len- ,,'s Was er heerlijk, maar... m'n
ouders zijn bier'" Die stonden huitpi
al uren te wachten, soms al van des
middags twee uur af, terwijl de trein
pas 's avonds om 8 uur binnenkwam.
Hei comité te Ween°n lean clan oo-k
zeer tevreden zijn over de prachtige
resultaten van zijn arbeid. De heer
Van Royeri, secretaris van hel oomi-
té vertelde me. dat veel pleegouders
in Holland de attentie hebben, den
ouders hunner tijdeluk geadopteerde
kinderen nu en dan een briefje te
schrijven. Veel zijn er iu 't Neder-
landsch en dan komen de mc-nsuhen,
die onze taal natuurlijk ni"et kennen,
vragen of ik hun vertellen wil. wat
er in staat, zei de heer Van Royen.
En als ik de briefjes clan in 'I Duitsch
voorlees, moest u de oogen van de
moeders eens zien schitteren van blijd
schap, dat haar kinderen zoo'n lief
Ihuis gevonden hebben. Dikwijls zijn
er dan ook van die aardige trekjes
in. ,,'s Avonds voordat: Mizzi naar
bed gaat," schreef 'n dame, „neem 'k
haar op m'n schoot en dan praait 'k
met haar over haar vader en moeder
die zoo ver weg zijn."
Dehalve de kinderuitzending naar Ne
derland, heefi de iloliand'tgche Hïlfs-
akiiou, waarvan, zooals 'k al verteld
heb, Jhr. Van VVeedc, onze gezant, voor
aleer is, een tweede niet minder belang-
ijk onderdeel, de zorg voor de levens-
tniddelentreinen, die ticniallen waggons
zwaar geladen met kostelijke levensmid
delen naar Weenen brengen en daar zoo
veel bijdragen om de bevolking voor den
hongerdood te bewaren.
Dit deel van den arbeid van het Comité
staat onder rechtstreeksch beheer van den
secretaris van de Arbeitsaussausïcbuss,
Hcrr Generalkonsul a. D., H. J. B. van
Royen. Onze oud-consul, die door zijn
langdurig- verblijf te Weenen de autori
teiten en de bevolking goed kent, en
daarom,- behalve door 2)jn organiseerend
talent,- veel diensten aan het Comité be
wijst, wijdt ook zijn geheele werkkracht
aait den arbeid van de „Hilfsaktion".
Hij heeft me eens rondgeleid in zijn
voorraadschuren, twee voormalige plan
tenkassen in den paleistuin, nu van on
der tot boven volgepakt mei de schaden
door de Nederlandsche treinen aange
bracht. De Wcener kinderen, die uit ei- j
gen land niet veei anders krijgen dan
Do altliv8rlngs-paestl8
Deze quaestie blijft nog nummer één
staan. En dat kan nog langen lijd zoo
blijven, want afgeloopen is 't nog lang
Thans wordt uit Berlijn geseind
Het Duitschc kabinet heeft reeds
Dinsdag de nieuwe nota der Entente
besproken. Men zal echter wachten tot
dat rijkskanselier Bauer van zijn reis in
het Roergebied is teruggekeerd voor men
zijn standpunt tegenover de nota zal be
palen. Het onderzoek tegen de vetscbil-
leude beklaagden wordt voortgezet, .vlen
vermoedt dat reeds binnen ekele weken
de processen te Leipzig zullen kunnen
beginnen. Het verluidt verder, dat de
Duitscke_ regeering in haar antwoord
aan de Entente zal vragen de aanklach
ten duidelijker te omschrijven. Alle per
sonen die op de lijst staan, zullen1
schriftelijk worden uttgenoodigd voor
het rijksgerechtshof te Leipzig te ver
schijnen. Zij, die aan deze uitnoodiging
geen gehoor geven, zullen worden aan
gehouden en met geweld voor den rech
ter worden gebracht.
Voigens de Bevlijnsohe bladen gaf de
rijksminister voor de verdediging,
Noske, te Bremen, zijne meening te
kennen over de Entente-nota en wel
in dien zin, dat het z.i. zieker op de
zaak vooruit loc-pen zou zijn om aan
to nomen, dat Duitsohland van alle
verdere ernstige moéüijkiheden en re-
pre&aijle-maatregdLen bewaard zou
blijven. De geallieerden hébben zich
uitdriikkelijlk het recht voorbehouden
om schuldigen, die zij in hun macht
zouden krijgen, voor hun eigen, rech
ters te brengen. Daarom blijft er voor
eiken Duitschei die ir den oorlog
was, een buitengewoon grooto onze
kerheid beslaan, wanneer hij in de
toekomst een der landen der geal lieer
den zal betreden.
Verder zei Noske nog, dat de Duit-
sche regeering ernstig en vast besloten
was om diegenen, die zich in den oorlog
inderdaad aan misdrijven schuldig héb
ben gemaakt, hun straf te laten onder
gaan.
Van belang is om kennis te nemen wat
nog enkele Duitsche bladen over de
quaestie zeggen.
De „Vorwarts" zegt: „Geweldige
moeilijkheden staan ons te wachten
met de afwikkeling van do processen,
die het Rij keger echt in Leipzig zal
moeten behandelen.
De competent!evraag ia wel reeds
door de voTtsvertegenvvoordiging op
gelost, maar hoe zal het gaan mei
het onderzoek en de bewijsvoering
ZeJfs wanneer de feiten duidelijk zul
len kunnen werden vastgesteld, dan
blijif't toch nog de groote hoofdvraag,
betreffend© de ofojactiviteit van den
rechter.
In de „Deutsche AJilgemeLne Zei-
tong" wordt uiteengezet, dat-, wie het
Duitsche rechtsleven leent, moet toe
geven., dat in tegenstelling met de
rechtscolleges van den vijand bij ons
ook men sell en, die tot onize tegen
standers behoorden, steeds hun recht
hebben gekregen. De Duitsche over
heid heeft steeds het doel voor oogen
gehouden geen onschuldigen te straf
fen. maar ook geen- schuldigen stra'
te iaten ontgaan.
De „TagLtelte Rundschau" (nationa
listisch) is van meaning, dat de voor-
loofiiige oplossing van het uibleverinq^-
vraagstuk niet bevredigend is. Er is
vool pijnlijks in. Maar wij moeten
imet onze positie en 'liet verdrag van
Versailles rekering houden. Voorloo-
pig weet de wereld weer, dat wij niet
eerloos handelen en ons niet eerloos
'aten maken.
De Kölnische Zeitung:
„Den Duiilriclien '"echters wacht een
•gewl.j/Ltgiö taak. De 'uitlevermg&-
quacside is voorloopig lot oen aange
legenheid van de toinnenlandsohe po
litiek geworden. Geen woord in de no
ta wijst er op, dat de entente .aan. naar
legemoetkomende houding een andere
voorwaarde heeft verbonden dam die
van rechtvaardigheid en eerlijkheid
bij de Duitsche berechting.
„De r'ran&chc aanval sohijnt dil
keer 'mislukt te zijn door den tegen
stand van de meerderheid der goal -
leerden. De wereld zou er zeer op
vooruitgaan, indien deze ontwikke
ling duurzaam zal worden en de-be
handeling der uilJevrringsquaestie cte
Loleekcnis zou kunnen krijgen van
de inleiding tot een nieuw tijdperk.
De „Frankf. Ztg." schrijft:
,,A] is nu de zwaarste drivk van
Duitsch! aaiiï afgewenteld, toch' blijft
er, in de nota nog genoeg oyer o»n het
Duitechiand heel duidelijk te maken
welke moeilijkheden; welke complica
ties nog mogelijk zijn. De tegemoet
komende houding van ü'e Entente is
slechts eon schijnbare, en dé'eerste
iböteékent in geen en'loel opzicht een
hoe kleine wijziging ook van het ver
drag van Versailles.
H©t toonaangevende centnirnsor-
gaan, de „Köin. Volksztg." zegt o.a.:
„In de restrictie van de entente de
vonnissen, geveld door het rijksge
recht, te zullen con'roteeren en deze te
beschouwen a.ls ©on maatstaf voor
Duischlands goeden wil, ligt, princi
pieel beschouwd, een ktem voor een
nieuwe crisis. Men uiag eofrtcr hioroji
thans naet te veel deu nadruk tegg o
omda.t men dan zou kunnen g&looven
dat het theoretisch door de entente
geiconsti'ueerdo 'geval practische be-
teekenis zou kunnen krijgen. Het mo-
ree.e niveau van ue Duitscfho rech
ters, voonal indien zij de verant-
.wootYlc'ijikihoid dragen van het hoog
ste gerechtehof. sluit de mogelijkheid
uit, dat het onderzoek niet zakelijk en
«apart ij dig gevoerd zal worden, dat
de werkelijk schuldigen niet, de ver
diende straf zullen krijgen."
Tenslotte wijzen enkele Duitsche bla
den er op, dat 't voorat aan de bemoeiing
van de Vcreenigde Staten te danken is,
dat de Entente heeft afgezien van de
uitlevering van de Duitsche oorlogsmis
dadigers. Wilson heeft daarover een drei
gende nota naar Londen gestuurd, waar
in o.a. betoogd is, dat 't niet in 't belang
der wereld is als nieuwe onlusten in
Duitschland zouden ontstaan.
DE TURKSCHE QUAESTIE.
Reeds is gemeld, dat de geallieer
den, in tegen stel. i ng met hun verkla
ringen in Nov. 191-4 etn zelfe in hel
begin van 1919, thans de Turken tn
'Europa en te ConstanRnopel willen
handhaven.
De Fransche pens wenecht zich met
die oplossing geluk ©a aicht haar een
groot succes. Alleen 'het „Journal des
Débato" betreurt, dat is afgezien van
de internationalisatie van het Buro-
peesöhe gedeelte, maar hoopt,
dot bij de nadere uitwerking van
de plannen toch in zooverre in die
richting wordt gearbeid, dat ln die
conventies wordt besloten geen enke
Jen TuPksclien soldaat in het Euro-
peesche gedeelte te laiten noch aan de
Aziatische kust, welke eveneoue gede
militariseerd behoort te worden. De
zee-engten kunnen dan bewaakt wor
den door de geallieerde cotnitóngienten,
die niet eteik behoeven te zijtn, daar
de posities zelf van nature reeds sterk
zijn.
Te Conslantiniopel zou dc sultan
dan eau lijfwacht er op na kunnen
houden, maar het garnizoen zal moe
ten bestaan uit geallieerde troepen.
DE UITLEVERING DER DUITSCHE
HANDELSSCHEPEN.
Naar men uit Homburg berildht,
eischt de nieuwe nota der geal'.leerden
ten opzichte van de verdere uitleve
ring van Duitsche schepen, dat de
schepen, die volgens het Verdrag van
Versailles uitgeleverd moeten wor
den. van 10 Jan den dag van het in
kracht treden van het vredesverdrag
af, als eigendom van de 'Entente wor
den beschouwd en d'at derhalve, do
in den tijd van 10 Januari tot 10
Maart verdiende wacht aan de En
tente moet worden uitbetaald. Ver
der maakt de Entente er aanspraak
op, om uit de gezamenlijke schepen
tot het bedrag van het haai- toeko
mende tonnoncijfer, elk sohlp stuk
voor stuk uit te kiezen, iaplaate dat
zij de gemiddelde qualiteït van d©
haar toekomende schepen krijgt.
Dit zelfde twistpunt heeft reeds ten
tijde va/n don wapenstilstand een rol
gespeeld, loen n.l. de Entente ziidh het
recht aanmatigde om elke locomo
tief zeJf uit te zoeken, dus de beste
exemplaren mede te nemen. Gelijk
ook toen ter tijd, verzet de Duitsche
regeering zich ook ihans tegen dezen
eisch van de Entente.
'T OPTREDEN DER BOLSJEWIKI
TE ODESSA EN KlëF.
Uit Konstantinopel wordt aan de
„Daily Telegraph" gemeld, dat het ver
haal van de herovering en de
plundering van Odessa een van
de verschrikkelijkste bladzijden
vormt uit de geschiedenis vau het
Bolsjewisme. De stad is feitelijk niet
veroverd door de roode troepen, maar is
in de handen van dezen gevallen ten ge
volge van een opstand, die uitgelokt was
door de heffe des volks, die op plunde
ring belust was en wist, dat het leger
der vrijwilligers zeer verzwakt en ge-
scbokt was door de velo ontberingen.
De plundering van de wecrlooze stad
wordt dag en nacht voortgezet en duizen
den inwoners zijn afgemaakt, onder de
oogen van de officieren van Deoikin, die
trachtten de oproerige beweging tegen
te gaanmaar alleen een troepje cadet
ten, van wie velen niet veel langci wa
ren dan hun geweer, slaagde er in do
kaden aan de haven te verdedigen. Ze
leden zware verliezen en werden reu slot
te gered door Engelsche matrozeu. Circa
12.000 vluchtelingen uit Odessa, wer
den aan boord van Engelsche schepen
gebracht.
Een ander verhaal van slachtoffer»
vau het Bolsjewisme, komt uit Geuève,
waar zestien Zwitsers uit Kief «ijn aan
gekomen, uitgeput door de ontberiogea
cu geheel geschokt door al dc ellende
die ze hadden beleefd. Tot doze vluchte
lingen behoort ook de Zwitsersche con
sul te Kief, Charles Wigier, uit Zürich,
dte een en ander heeft medegedeeld over
de „Bolsjewistische" terreur go.l'irende
de bezetting van de stad.
Dadelijk na hun aankomst ItuUuei; ae
Bolsjewiki alle winkels en magazijnen
geplunderd cn een groot aantal huizen in
brand gestoken. De geheele bevolking
was gemobiliseerd en ce Zwitsersche
consul zelf was geplaatst bij den auto-
mobieldiensi. Een jonge Zwitsersohe was
zonder vorm van proces doodgeschoten,
omdat ze tien jaren geleden honderd
vijftig roebel aan een Russische veree-
niging had geschonken. De buiteniand-
scke consulaten waren alle door de
Bolsjewiki geplunderd en alle documen
ten, de vreemdeüngenpassen en-/, waren
er uitgehaald
ENKELE VREDESQUAESTIES.
De conferentie te Londen heeft een
internatinoale commissie benoemd ter
bestudeering van de grenzen der Arme
nische republiek.
Een tweede commissie werd aangewe
zen om een onderzoek in te stellen Daar
de Turksche financiën.
Ten slotte werd een derde commissie
benoemd om de Grieksche aanspraken
op Smyrna te onderzoeken.
L ONRUST IN SPANJE.
De correspondent te Madrid van dc
„Temps" seint aan zijn blad, dat men
zich in de Spaanscke hoofdstad ernstig
ongerust maakt over den toestand. Voor
al uit Barcelona, dat sinds lang een
broeinest is van oproer en gewelddadig
verzet, komen verontrustende berichten.
Een vloot-eskader zou uit Vigo naar
Barcelona zijn vertrokken.
Volgens de loopende geruchten zouden
de militaire „juntas", een soort van sol
daten-raden, den minister van Oorlog
een termijn van 72 uur hebben gesteld
om den militairen gezaghebber in Cata-
lomë Milaus del Bosch weer in zijn rang
te herstellen en generaal Weiier zou ge
sommeerd zijn af te treden. De militaire
gouverneur van Barcelona, generaal
Martinez Auido, heeft deze eigenaardi
ge eischen gesteld, zonder dat hij daar
voor disciplinair is gestraft, en heeft
dien stap gedaan dadelijk na aankomst
te Barcelona van generaal Tourue, 2an
wien de officieren vn de junta's" een
geestdriftige ontvangst hebben bereid.
WILSON EN DE ADRIATISCHE
QUAESTIE.
Eenige Fransche dagbladen bespreken
Wilson's nota.
De „Matia" schrijft „De politieke
atmosfeer van de wereld is geheel ver
anderd. door deze twee gebeurtenissen
van ongelijke belangwekkendheid Lan
sing's ontslag en de bedreiging met de
GeallieerdeD te breken voor een paar
vierkante kilometers land."
De „Figaro" schrijft - „De hoofden
van de Geallieerde reeeeringen mogen
er dc aandacht van de regeering te
Washington wel eens op vestigen, dat de
voortdurende afwezigheid van Amerikaan
sche vertegenwoordigers op de Europee-
sche confcrenii&s een contact onmogeliik
maakt dat onmisbaar is en ook het ne
men van besluiten verhindert die iederen
dag meer noodzakelijk worden.
De „Hommc Libre" is vaD meening,
dal het van hel hoogste belaag is in
volle overeenstemming met de Vereenig-
de - - :c;> gezamenlijk dc bestudeering
van de Europeesohe problemen voort -e
zetten, waarin president Wilson zoo'd
werkzaam aandeel heeft geharl.
j«srspr©id nSeuw^
DE DUITSCHERS EN DE RUSSEN
Over het zenden van een Duitsche
studie-commissie naar Sovjet-Rusland,
verneemt de „Deutsche Allg. Ztg." van
welingelichte zijde, dat landbouw- en in
dustrie-kringen zich eenige weken gele
den tol de regeering hebben gewend met
het doel om, in aansluiting aan de te
Kopenhagen gevoerde onderhandelin
gen, ook hunnerzijds met Russische
kringen in voeling te komen. De regee
ring heeft officieele deelneming afgewe
zen en het aan de Duitsche industrie
overgelaten zelf betrekkingen aan te
knoopen.
DE OEKRAÏNE IN OPSTAND.
Het Oekrainisch Persbureau meldt t
Hei. Oekrainisch blad „Cblarh" berich',
dat de Oekraine gelijk is aan een ko
kende zee. Overal is de bevolking in op
stand gekomen tegen de Bolsjevki; men
eisciit den onmiddeliijken terugkeer van
Petiuia. De boeren geven niemand iets
Feuilleton
O® Amarant Club
Naar hot En gelach van
J. S. FLETCHER.
47)
Wilt u niet afdwalen, als u H
blieft, zeide de grooto man streng.
jit laat niet met mij spelen. Ik her
haal nog eens: onder we lite onistan
ftigh&den heeft George Elling„on u het
document laten zien? zooaïs u zogt
dat hij dat gedaan heeft.
Ik moet op mijn eigen manier uw
.vragen beantwoorden, zeide Hi
kalm. Ziel u, op een oogenblik dat
ik niets heteis te doen had heb ut
den heer Ellington gelloipen bij zijn
herkiezing dezon zomer. Ik veronder
stel dat ik toeu nutUg voor hem ge-
.Weeet ben, ik heb ook een boel voor
'hem gedaan om een huis voor hem te
krijgen en het in orde te makttn. Zijn
vrouw was toen nog niet in do stad
,en hij zocht vaak mijn gezelschap,
.yonsc beid ene koeren heeft hij met mij
.alleen in mijn kam ore in de Do wn-
straat gegeten. Hij is daar verschei
dene avonden mat mij alleen geweest.
De groot© man keek George aan en
I W.Qeg kortaf,
j. Ie 't waar
Volkomen waar, antwoordde
Georg©. Maar 2IJ geeft ar een be-
tuokenis aan die niet waar is.
De groot-e man fronste de wenk
brauwen.
Gaat il voort, mevrouw, zeddo
hij. ik kan mijn eigen conclusies
wel trekken.
De lieer Eüinglon, ging Hilda
op lcalmen toon voort, scheen be
hoefte te hebben aan wat men
soms noeml intellec'ueelen omgang,
llij vroeg mijn raad over veel .dingen
voornamelijk over politiek en zijn
oigen toekomst. Hij besprak dikwijls
staatszaken met mij hij vertelde
mij van de verschillende voorstellen
die er ingediend werden. E11 natuur
lijk sprak hij vooral over de zaken
van zijn eigen departement: marine-
kwos.tas.W ij spraken dikwijls over dc
vlootplahnen van Europa een wi-
derwerp waar ik veel bolang in stel.
En den laatsten lijd vertelde hij mij
zoo 1111 en dan dingen van onze eigen
plannen die blijkbaar zeer verstrek
kend waren. Hij
Er is geen woord van waar, zei-
de George. Het is alles gelogenl
De groote man keerde zich om en
keek zijn ondergeschikte met een
vooJbeleekemden blik aan. Zonder iets
te zeggen wendde hij zich weer tot
Hilda en gaf haar een teelten dat' zij
voort moest gaan.
Hij vroeg ook daarover mijn
raad, vervolgde Hilda onbewogen.
Ik heb veel gelezen over marine-
kwesties, ziet u. En dien nacht toen
ik Uier .waö, liet hij mij het dpcu-
wat zuurkool en bollen van mee! met wa
ter (knoedels), ontvangen uit deze volge
laden magazijnen voortdurend ander voed
sel vleesch, boter, vet, melk en aard
appelen, aan welke levensmiddelen hier
het ergst gebrek is. Natuurlijk kan dil
alles maar in kleine porties worden ver
schaft, want anders waren in 100'u rn.il-
lioenenstad als Weenen de pakhuizen
gauw leeggegeten.
Ziehier een lijstje van degenen, die uit
de Hollandsche voorraadschuren wor
den bedacht
Sedert twee maanden wordt na eiken
dag voedsel verstrekt aan 8000 leerlingen
van 54 gemeente-scholen (en bewaar
scholen), 500 groote jongens van a scho
len 85 particuliere scholen krijgen ge
regeld zendingen in natura, 1000 families
van Staatsambtenaren ontvangen elk 13
K.G. levensmiddelen per maand dan de
leden van het officierenkorps, 100 fami
lies der Protestantsche gemeente, 200
gezinnen, aangewezen door den Chris-
telijken Vrouwenbond, 1000 behoeftige
families elk 13 K.G. per maand. Met
een attest van den dokter kan men c-
recht bij de Bezirksjugenddmten, die
ook door het Nederlandsche Goim
oorzien worden. Voor.s kan elke
WieDerin, die een ktndze'-
voedt, op doktersvoo, s c b r i i
gecondenseerd tnelk v.a n li c
roraitt verkrijgen, "oer z.g.
(lesschenkin deren geidt het
zelfde privilege. Ik vestig hier
den nadruk op, omdat meu dikwijls ver
halen te hooren krijgt, dat zuigelingen
gestorven zijn, omdai er geen druppel
melk te Weenen te krijgen is. Inderdaad,
er is btjna geen melk in de hoofdstad,
maar voor melk voor zoogende moeders
en zuigelingen kan men bij het Holland
sche comité terecht. Wellicht is dat nog
niet algemeen bekend en is daaraan te
wijten, dat er nog kinderen sterven ten
gevolge van het gebrek aan deze zoo
hoog noodige voedingsstof. In dil ver
band moet me de opmerking van '1 hart,
dat de pers re Weenen ten opzichte van
de hulpverlccning door Nederland niet
altijd voldoende medewerking verleent.
Vaak ziet men over de hulp van andere
Staten geheele artikelen in de couran
ten maar ten opzichte van Holjand was
men, vooral iu hel begin, zeer karig met
l»:i opnemen van berichten. Dit wordt
in den laatsten tijd beter. Gelukkig, want
het geldt een levensbelang voor Weenen.
Wanneer men Amerika, dat over onuit
puttelijke hulpbronnen beschikt, uitzon
den, mag met trolsch geconstateerd wor
den, dai Nederland aan de-spits staat
van de volken, die aan Weenen hulp bie
den.
Bovendien is de Nederlandsche hulp
het meest systematisch.
Den lieer Van Royen, die het ini
tiatief tot de huipverleoning door
Nederland genomen heeft, komt hier
van de eer toe.
I-Iij wordt in zijn werk be
wonderenswaardig Ier zijde gestaan,
behalve dom- de reeds genoemde per
sonen, door tall van anderen. IU
noem hier in het bijzonder het werk
van de familie Coster. De heer J. II.
Coster, de directeur van de grootste
margarinefabriek, ia ook lid van de
Arbeilsausschüss van het Niederlandi-
sche Hilfsaktion. waarin hij de
functie van „chef der Abteilung Ma-
terlalverwall.ung' bekleedt en veel
tijd en gad ten koste legt,, om dJit
deel van den arbeid goed te laten
marcheeren. Maar het aardige is, dat
niet alleen hij, maar ook zijn ge
heele gezin: vrouw en zes dochters
en zoons, den geheeden da# in de
weer zijn.
Een de rdames Coster vond ik een on
verwarmd vertrek bezig aan 't sortee-
ren en disti'ihuearen van kleeding-
slttkken. Zij werkt daar dag-in, dag
uit in de koude en is altijd maar blij
moedig bezig met het mooie werk.
Met veel opgewektheid toonde ze me
de reusachige 9tapels goed, die ze
uit Holland had aangekregen. Nu pas
weer 08 balen van het Groene Kruis
Ze rustte niet, voor ze me had
laten constateeren van welk oen
goede quanted het geechonltene was.
En ze vertelde me allerlei staaltjes
van voortreffelijke hulp, die je met
deze katoenen en tinnen schatten
kunt bewijzen. Ze had pas het zoon
tje van een gepens. kolonel bij zich
gehad. Vader had maar 500 kronen
inkomen en 't zoontje zag er dan ook
uit..., ,,als een beest", viel de heer
Van Royen in, lJ hadt den jongen
eens moeten zien", zei mejuffrouw
Cosier, „toen '1c hem geheel in
't nieuw gestoken had. Hij lachte
maar. Hij herkende zichzelf niet,, ge
loof 'lc!"
De heer Van Royen was er over uit,
dat Nederland zooveel zond. Van de
tnargfLt'inefóbrikanten kreeg hij dui
zenden lcjsten kunstboter, van de
mekfabrïeken tienduizenden bussen
gecondenseerde melk.
En die heelc voorraad met stape'a
lenzen, waggons aardappelen, rijst,
vet en spek liggen keurig gesorteerd
en gestapeld in de groote magazij
nen.
Doch eir gaat eiken dag een groote
hoeveelheid af. Aan onze landgenoo-
len de zorg, dat de ruime magazijnen
in het Augarten-palais niet ledig
worden.
JAC. C. M. Jr.
ment, waaiove»- u spreekt zien.
In vertrouwen? vroeg de oude
staatsman kortaf.
Neen, niet bepaald in vertrou
wen, antwoordde ze. O neen. Al
leen ais iets dat interessant was.
En u, wat deed u met die inte
ressante plannen? Heeft, u, bijvoor-
i beeld een copy van het document ge
maakt?
Neen, maar lk onthield het.
Alles?
Het meest belangrijke deel er
van.
Zekeu- onthield u liet belangrijk
ste en z&IJs woordelijk te oar-
d&oien naai- de vertaling, die er van
morgen van Ln dc Duitsche pens
c ad, merkte de groot' ma 1 op.
Hilda haalde dc schouders op.
Wait heb ik met de Duitsche pers
te maken? vroeH ze.
-ha!
Do groote man zeide niets meer na
dezen uitroep. Hij stond op, knoopte
ziji- overjas tf e, maakte de knoopm
weer los; dergelijke dingen wezon er
bij hem op dat hij diep nadacht,
Plotseling wendd© hij zich tot George.
Kom mij om vijf uur even bezoe
ken, zeide hij.
Met een bijna onmerld>aar knikje
ging hij de kouter uit. George volgde
liera. En Letty ging achiter George
aan en de oud Ellingt on volgde Leüy.
Er was nu niemand meer in de ka
mer behalve Hilda en haar man en
haar broer.
1 J© i' c,- mannen keken elkaar even
aan, gingen noen samen in een lioelc
st.aau art begonnen te fluisteren. Toen
H artsdal e na een poosje omkeek was
zijtn zuster verdwenen. Hij nam zijn
zwager bij den aum toen hij dat zag
en ging met hem liet hujs uit Toen
zij de stoep afliepen zagen zij een
eiindje verder Hilda in een taxi stap
pen. Zij reed hen voorbij zonder hen
'te herkennen en kolonel Treesingham
schudda het hoofd.
I-Iartsdale, zeidie hij. Ikik
begin het te begrijpen.
HOOFDSTUK XXVIII.
De woede van von Roon.
Toon hij eenmaal de studeerkamer
uit was nam dg groote man George
Ellington mee naar een hoekje van
de hal. Hij koek zijn ondergeschikte
met een grijns aan.
Zoo klaar aJs da dag, Ellington,
fluisterde hij. Die vrouw heeft het
papier natuurlijk gestolen.
Ellington keek verbaasd.
Maar de tascli was gesloten en
het document, zat er in! antwoordde
hij.
Dat is geen bezwaar. Volgieus
uw verhaal kan het best, zijn dat ze
een uur of zelfs langen- in de studeer
kamer geweest13. Ze kan die tascli
op de een of andere manier ©nen ge
maakt hebben zonder dat er iels van
te zien was. En toen heeft ze een af
schrift van het document, gemaakt.
Het is aJies volkomen duidelijk!
Maar haar beschuldiging tegen
mij?
Die begrijp ik ook niet. Zeker een
plan van haar zelf. Maar mank u
daarover met ongerust. U lie eft in
het minst geeoi schuld, behalve dat u
natuurlijk het papier geen oogenbli
in een andere kamer had mogen la
ten.
Ellington keek bedrukt.
Maar zooaLs ik zeg, maak u
maai' niet ongerust We moeten nu
optreden. Gaat u eVern mee?
Toen de groote man het huis ui-
kwam liepen er in de buurt van zijn
auto bwee goed gekleede personen.
Hij gaf eon teclum en eon van hen
kwam onmiddellijk naar hem toe.
Wilkinson, zeide hij kalm,
over een paar minuten zul je een da
me. mevrouw Iressingham, een lange,
knappe vrouw
Ik keu haar wed, inoneer, zeide
de man.
Best. Zij zal over enkele minu
ten uit hot huis van den heer Elling
ton komen. Je moet haar volgen, waa,r
ze ook heen gaat. Neem Tybur mee.
Bewaa.lt haar voortdurend en breng
bij mij in de Dovvnlngstraat 's mid
dags en '3 avonds rapport over haar
uit. Dat is alles.
De n'tan knikte en ging heen. De
groote staatsman nam afscheid van
Ellington, stapte in zijn auto en reed
weg. E11 Ellington ging weer naar
binnen en ging beneden in een kamer
vooi liet. aani c.aau. Al spoeuig zog
hij Iliida TreSiinguam verschijnen
cn in ecu taxi slajipm. D" l de
tectives volgden haar.
Hilda eerste ingeving was uni re
gelrecht naar von Roon te gaan. Ze
reed naar zijn kamers in do Shaftes
bury laan. Het was nu laat in den
middag; de straatlantaarns waren al
aan en de schemering daalde over
Londen toen zij uitstapte en de trap
opliep naar von Boon's deur. Zij twij
felde e.r aan of zij hem op dat u'-.r
wel thuis zou vinden, maar Motz, die
haai opi-udeod, liet haar dadelijk bin
nen Iji de studeerkamer waar von
Roon in zijn hemdsmouwen zat te
rocken en te schrijven. Hij wees haar
zonder iets te zeggen een stoel en
ging dooi' met ?jjn werk. Hij nam ver
der geen notitie van haar, maak
zijn brief ui, en sloot hem Ln een en
veloppe. Toen keerde bii zich om en
vroo£ kortaf:
Wat is er?
Hilda was bij von Roon gekomen,
vast overtuigd dat liij alles wat zij
gedaan had goed zou keuren. Zij had
wel gemerkt in de studeerkamer van
George Ellington dat alle aanwezi
gen verbaasd waren over haar go-
drag, en dat iedereen zich verbaasd
had afgevraagd wat toch haai doel
was. En daarom was ze ook zoo gauw
naar von Roon gegaan omdat ze er
van overtuigd was dat hij haar Ingrij
pen zou.
(Wordt ervol-Jj