H. J. LAMP
Lichamelijke Opvoeding
IX,
Sportterrelnennood.
ledero school con sp9eltarr«ln
gawensoh!. Eon opleidings
school voor onderwijzers zon
der sportterrein. Cedral-
neerdo veldon. Flnancleele
steun van hot Rijk.
étportterreineouuodl Bij deze klacht,
die. one uit bijna alle groote gemeenten
in on» land bereikt, zal wel niemand ver
onderstellen, dat bet ons lastig gemaakt
wordt door een overweldigende m;
sporterreinen, zooals het water ons dat
doet 'bij watersnood. Integendeel, wij
hebben er overal v. 1 en veel te weinig,
liet vraagstuk der speelvelden zal altijd
moeilijk blijven vooral voor de ~r
gemeenten, want daar komen ze uit den
aard der zaak vèr van het stadscentrum
te liggen. Dat m.: nu in deze tijden
fietsen, motor-dito' autopeds en andere
moderne vehikels weinig bezwaarlijk zijn
voor ciubs en vereenigingen, die op Zon-
'dag of na afloop van de dagtaak barer
leden, een offer brengen aan de sport,
zoodra echter de veldspelen een plaatsje
krijgen tusschen de andere lessen aan
lagere en middelbare scholen, wordt «de
iauge weg naar een sportterrein als eet;
groot bezwaar gevoeld en terecht. Bij
de'meeste scholen in het dicht bebo: ,1e
stadsgedeelte, is het aanleggen van een
sportterrein niet racer mogelijk. Waar
echter, bij uiizondcriug, deze mogelijk
heid nog wel bestaat, is het dure plicht
zoo spoedig als het kan tot den aanleg
over te gaan. De schoolhoofden zullen,
waar deze omstandigheid zich voordoet,
daarop hebben te wijzen. Worden aan den
rand van een gemeente nieuwe oader-
wijs-inrichtingen gebouwd, dau mogen
de plannen daarvoor niet anders ontwor
pen worden dan me: c-in sportveld, gren
zende aan de school. Wanneer dat stads
gedeelte op' $len duur meer en dichter
bebouwd zou worden,, moet 100'n terrein-
tje voor lichaamsocleniiigen als een kost-
Laar bezit worden beschouwd en zal het
nimmer althans met zoo lang het bu-
behoorende gebouw Ie leergrage jeugd
herbergt voor andere doeleinden mo
gen worden gebruikt. De leus moet zijn
geen schoolgebouw zonder een geschikt
speelterrein. Men vraagt zich dan ook
niet zonder verbazing af, hoe het moge
lijk is, dat eenige jaren geleden door het
kijk hier ter stede een kweekschool voor
onderwijzers is gebouwd kunnen worden,
zonder bijbehoorend sportterrein. Wal
is nu belangrijker dan den toekomsiigen
opvoeders onzer knulcreu de zegeningen
van de sport aan den lijve te doen gevoe
len De verhoogde belangstelling voor
lichaamsoefeningen in de vrije natuur
dateert toch niet van den laatsten tud.
Ik geloof stellig, dat vorst burcaucratius
in het kweekschool-geval zich niet be
tuigd zal hebben gelaten. Het is ten min
ste nauwelijks aan te nemen, dat nie
mand op het idee zou zijn gekomen, dal
bi.i een onderwijsinrichting als in het
beschouwde geval een oeienterrein een
tier voornaamste zaken is. Ik meen met
stelligheid te weten, dat de directeur
dier inrichting de sport eeu zeer warm
hart toedraagt. Dit is nu maar één voor
beeld, dat voor ons Haarlemmers bh de
hand ligt. Er zuilen er echter nog wel
zeer vele aan toe te voegen zijn.
Nu wij eenmaal voor het feit staan,
dat de scholen als regel geen terrein bij
hun gebouw hebben, zullen in verschil
lende stadswijken sportvelden moeten
worden aangelegd ten gebruike van
scholen en vereenigingen. Deze moeten
dan geen „spermarken" worden, die
uitsluitend op het houden van wedstrij
den zijn gebouwd, maar goed onderhou
den terreinen voor dageiijksch gebiuik,
met behoorlijk ingerichte kleedkamers,
waanb'i de douches niet mogen ontbre
ken. Het aanleggen van dergelijke vel
den vereisdit veel zorg, het onderhoud
echter niet minder, by onze bodemge
steldheid en ons klimaat is drainage met
te vermijden, wil men ten minste gevrij
waard zijn voor een glad, glibberig, vet
tig veld gedurende een groot deel van
het jaar. Het maken van een goed bruik
baar sportveld is dan ook niet ieders
werk ineu kan het niet aan de eerste
de beste firma opdragen, die wel eens
een terreintje heeft opgehoogd. Men zou
dan een lerreiu krijgen, waar het ver
zwikken van cukcis dageiijksch werk
werd. Een goed sportveld is duur en het
kan dan "'k geen verwondering wek
ken, dat alleen zeer groote vereenigin
gen er eigen sportvelden op na houden.
De kleinere vereenigingen zullen dus ge
woonlijk niet anders vian van gemeente-
terreinen kun/neu gebruik maken. Voor
vele geineenteu van geringe financieele
draagkracht zal echter het aanleggen
van één of meer sportterreinen nog te
bezwaarlijk zijn. Omdat men nu juist
vooral ook de plattelandsbevolking het
nut en de genoegens van lichaamsoefe
ningen wil doen gevoelen, is de regee
ring aan deze moeilijkheid tegemoet ge
neden door gelden op de begrooting uit
tc trekken (voor het eerst in 1919) om
subsidies te kunnen verstrekken aan ge
ineenden of vereenigingen voor het in
richten van terreinen met opstal. Bij
beschikking van den minister van On
derwijs van 14 Mei 1919 (Staatscourant
No. na) is bepaald, dat bedoelde subsi
die in den regel blijft beneden veertig
ton hor.,!.:.1 van het totaal der noodza
kelijke kosten. Het plan voor inrichting
van icrreui met opstal moet goedgekeurd
zijn door den minister. De subsidie
wordt dan toegekeud onder bepaalde
voorwaarden, die in hoofdzaak daarop
neerkomen, dat hei terrein mede be
schikbaar moei zijn voor de Rijkscursus-
seu en hei onderwijs ter plaatse. Is de
subsidie aan een gemeente verstrekt, dan
moet deze beschikbaarstelling kosteloos
geschieden werd zij aan een vereeni-
ging verleend, dan wordt voor het ge
bruik van zoo'n terrein door bedoelde
instellingen een vergoeding betaald.
De regeering zal nu goed doen, nog
een stapje verder te gaan cn ook sub
sidie te verleenen aan gemeenten voor
het inrichten van open zwemscholen,
waarvoor op 27 November 1919 door den
heer Otto reeds in de Tweede Kamer is
gepleit. Laten wij hopen, dat soortge-
- üjke aandrang nog dikwijls op den mi
nister zal worden uitgeoefend, want zon
der hulp van het rijk zullen de kleinere
gemeenten nimmer over zwemscholen
komen tt beschikken.
II. L. WARNIER.
Stadsnieuws
Bl.OEMBOLLENPRIJZEN VOOR
ENGELAND. Dc ..Horticultural Ad-
i-cr" bericht, dat de heeren C. M.
f.iullemans, R. Veldhuyzen van Zanten
Gzn. en J. M. van Til als afgevaardig
den van <lcn Bond van Blocmbollcnhan-
deiaren op 33 Maart to Londen met het
beduur van de Horticultural Trades As
sociation zullen conferecren over
prijzen van HoHandsche bloembollen en
andere, interessante onderwerpen. Op
een vergadering dier Association werd
besloten om aan die heeren bij deze ge
legenheid een diner aan te bieden, en
de British Florist's Federation uit te
noodigen eveneens afgevaardigden naar
de conferentie te zenden.
MAATSCHAPPIJ VAN LANDBOUW.
Onder leiding van den heer G. M.
Abereon vergaderde Woensdagavond
in café Brinkmaan de afdeeling Haar
lem en omstreken van de HoUandeclie
Maatschappij van Landbouw. Zes
personen waren aanwezig.
De voorzitter deelde mede, dat. de
secretaris, de heer A. Daamen, door
2lekte verhinderd was, de vergade
ring bij te wonen. Zijn toet and ie
vooruitgaande.
De rekening en verantwoording van
den penningmeester over 1919 werden
goedgekeurd. Er ls een batig saJdto
van f 26. Aan Provincie en Rijk zal"
verhooging van subsidie gevraagd
worden.
De heer Hartgeririk bracht verslag
uit over de gehouden rïngvergadering,
waarnaar hij afgevaardigd was.
Door de vergadering werd de wen-
scliaiijhheid ui.gesproken, dat op de
algesneene vergadering der Maat
schappij, te houden op 25 Maart. 19211
te Amsterdam, zal o.m. t-er sprake
worden gebracht de invaliditeitswet.
Tot afgevaardigde naar die vergade
ring werd gekooen de heer Hartge-
rink, tot zijn plaatsvervanger de heer
Van de Stadt Jr.
De voorzitter deed voorlezing van
bet verslag van den cursus Hoefbe
slag. Een 10-tal leerlingen nam aan
dezen cursus deel.
Bij de rondvraag bracht de voorzit
ter danlk aan den waarnemenden
secretarie-penningmeester, den heer
Brink, voor de verdienstelijke wijze,
waarop hij de funciie van den heer
Daatuen, tijdens diens ongesteldheid
heeft waargenomen en nog waar
neemt.
De heer Abereon sprak zijn beste
wenscben uit voor een spoedig her
stel van den heer Daamen.
Malariabestrijding.
Op u'uioodigiug van den liurge-
meester, den hoer C. Muarschalik, had
Dinsdagmiddag ten Raad'hu izc een
samenkomst plaats iot bijwoning
waarvan een uitnoodiging was gezon
den .aan wijk- en bezoc-kzusters, wijik-
broedere, woninginöpecceure, de Ver-
eeniging van Huisvrouwen en de zus
ters van het Maatschappelijk werk.
Oorspronkelijk wits de gedachte om
vereenigingen, die zich met huisbe
zoek bezig houden, uit te noodigen en
aan te moedigen om mede te werken
aan de bestrijding van de malaria,
uitgegaan van mevrouw Willek es
Macdonald, die met dl. plan zeker een
gelukkige gedaobiie heeüt geopperd.
Immers, zij die 'n vele woningen ko
men zijn het beste ui staat om nuttige
weuken en raadgevingen te doen In
zake de mularia-bosirijding.
Het doei van de samenkomst,
waarvan de leiding waa opgedragen
aan den heer L. W. Iïavelaar, direc
teur van het laboratorium voor pa
thologische bacteriologie was te be
spreken op welke manier diegenen,
die zich met huisbezoek bezighouden,
hulp en medewerking zouden kunnen
verleenen inzake de bestrijding van de
- -11 een vertegmwoot
uigere aanwezig.
.Nadat de heer Havelaar de zaak
had ingeleid, werd door hem mede
gedeeld, op welke wijze de malaria
ontstaat en vvordit verspreid; waar
na werd uiteengezet hoe ln de gezin
nen kan worden gewerkt om de ma
laria te bestrijden. Uit de bespreking
b.eek o.a. 't groote nut er van om bij
personen, die vermoeden, dat zij aan
malaria lijdende zijn, aan te dringen
om zich ouder medische behandeling
ie stellen en niet zichzelf trachten te
genezen.
Opgemerkt werd daarbij dat. er ge
vaar is dat personen die zich niet
onder medische behandeling stellen,
gevaar loopen plaaniodièn-dragers te
mijven. Verder werd uiteengezet, dai
het aanbeveling verdient, dat de ver
eenigingen, die aan huisbezoek doen,
den lieer Havelaar er mede in kennis
stellen, wanneer poelen en plassen
worden bespeurd, die gevaar kunnen
opleveren broedp.aatse-n voor de ma
lariamug te worden.
De nadruk werd er verder op ge
legd, dat mede gewensclht ls een op
gave er van te doen, indien blijkt, da«
tn gedeelten van de stad af in bepaal
de straten veel malariagevallen zich
voordoen. Dit, opdat dan een onder
zoek naar de oorzaal: er van kan wor
den ingesteld en maatregelen kunnen
worden genomen om die oorzaak weg
te nemen.
Voorts werd verzocht om in de win
termaanden Nov. tot. April— een
opgave te doen van huizen, schuren
.--.j.lcu, ..aar vee. muggen zijn.
Eindelijk werd de wen-
schelijMieid betoogd, dat onder de
bevolking meer bekend wordt de wijze
van besmetting en de wijze
waarop een verbreiding van de ma
laria plaats heeft. De medewerking
werd verzocht om die kennis te hel
pen verbreiden.
HET RIJDEN MET ZWARE VRACHT
AUTO'».
Onlangs klaagden zoowel de heer
Van den Berg als de heeir Van Liemt
in den raad oyer den hinder die
wordt ondervonden van het rijden
mot zware vracht-auto's. De burge
meester zeide toe, dat in de nieuw
te ontwerpen verkeersverotrdening be
palingen in zake 't rijden met een
maximum snelheid zouden worden
gemaakt.
Titans lezen wij In de N.R.Ct dat
Ged. Staten van Gelderland bepa
lingen zullen ontwerpen om aan de
vernieling van de wegen door het
rijden met dlie vracht-auto's paal on
perk te stallen. Het blad; dealit dien
aangaande mede:
Teneinde de vernieling, welke de
zware vrachtauto's, met name die
met ijzeren wielbanden, aan onder
scheidene kunstwegen in Gelderland
toebrengen, zooveel mogelijk te kun
nen beperken, zijn Gedeputeerde Sta
ten dier provincie voornemens (zoo
als reeds ten aanzien van den pro
vincialen weg van Arnhem naar
Apeldoorn is geschied! krachtens art.
4b der Motor, en Bijwielwet, de
daarvoor in aanmerking komende
wegen in hel belang van de instand
houding en bruikbaarheid dier
gen gesloten te verklaren voor mo
torrijtuigen op meer dan twee wie
len en zwaarder dan 2000 K.G met
uitzondering van personen-rijtuigen
met ten hoogste 8 zitplaatsen.
De bedoeliug is in tusschen niet het
verbod tot het berijden van bedoek
de wegen met die vervoermiddelen
in absoluten zin Ie handhaven, doch
om elke vrachtauto te kunnen keu
ren op haar al of niel oordeelkundige
constructie, in verband met het 011-
dernoud der wegen
Om t8 dezen zoo schrijven Ge
deputeerde Staten aan de Gemeente
besturen de billijkheid te kunnen
betrachten, moet het wenschelijk
worden geacht aügemeene voorwaar
den te stellen waaronder van be
doeld verbod, krachtens art 13. Md
2, van genoemde wet ontheffing kan
worden verleend. Zij hebben de door
hen ontworpen voorwaarden aan de
gemeentebesturen in Gelder.and me
degedeeld en hun o.m. gevraagd te
berichten na den raad en c.q. de
andere wegbeheerders ter zake te
hebben gehoord en, voor zooveel noo-
dig, na gepleegd overleg met de be
sturen der aangrenzende gemeenten
of bedoelde afsluiting ook voor
wegen tn hunne gemeente wensche
lijk wordt geacht
Ged. Staten van Gelderland gov en
daarmede een voorbeeld 1er navol
ging.
OVER DEN DICHTER JAN VAN
WALRé.
Mr. H. Ph. Visser 't Hooft is als spre-
ker voor de vereeaigiag Haerlem geen
onbekende. Hij heeft zich naam ge
maakt door het voordragen van zijn stu
die over den dichter N. Beets, eenige
jaren geleden, waarin eenige minder be
leende bijzonderheden over Beets, die
overigens reeds meer dan één levensbe
schrijver heeft gevonden, werden mede
gedeeld. Dezen keer gaf hij ons een stu
die over den Haarlemschen dichter jan
van Walxé, een causerie even belang
wekkend als die over Beets.
Het trok daarbij de aandacht hoe mr.
't Hooft uitnemend de kunst verstaat om
één persoon uit te kiezen om daarmede
een geheel tijdperk te typeeien en hoe
hij, snuffelend en speurend, vele bijzon
derheden weet te verzamelen over wat in
Haarlem in een vroegeren tijd plaats
had, die een juisten blik op dien tijd
geven,
Spr. begon met Van Walré te schet
sen als iemand, die in't einde van de 18e
en begin 19e eeuw, in een tijd dat Ne
derland en Haarlem niet rijk aan groote
mannen waren, een bijzondere rol in de
maatschappelijke-, letterkundige- en too-
neelwereld heeft vervuld en wiens betee-
kenis deze was, dat, zooals spr. zedde,
hij meer dan anderen, als een geestelij
ke blinJcert -boven hei duin landschap van
zijn lijd uitstak.
Van Walré, die van de Hugenoten af-
itamde, werd 22 Augustus 1859 te Haar
lem geboren. Zijn vader woonde in een
huis aan de Zuidzijde van de Ged. Oude
Gracht, waar nu de zaak van de firma
de Erven Loosjes is. He: was 't plan van
zijn vader om hem in de theologie te
doen studeeren. Maar de jonge Van
Walré gevoelde zich niet tot de theologie
aangetrokken en ging in den boekhan
del.
De boeken besohomvde hij echter niet
zoozeer als koopwaar, dan wel als bron
van studie en hij nam een compagnon
mei de bedoeling om zich gaandeweg
uit de zaken terug te trekken. De letter
kundige bezigheden hadden voor hem
groote aantrekkingskracht. Reeds als
schooljongen was er bij hem een mach
tige aandrang om zijn gedachten in rijm
eer te geven. Toen hij 16 jaar oud was
■rscheen zijn eerste gedicht.
Hij was iemand met een veelzijdig ta
lent. Van hem kwamen uit lyrische ge
dichten, voor het tooneel geschreven wer
ken en humoristische potmen, in welk
laatste genre hij 't meest uitmuntte. Tot
op hoogen leeftijd bleef hij dichten. In
1S28 verscheen zijn laatste bundel „Hek
sluiting" geheeten, maar na dien tijd
heeft hij nog een enkel vers ge
schreven. Van zijn werken citeerde spr.
meDig staaltje. Hij deed daarbij opmer
ken dat de eigenlijke aanleg van Van
Walré op 't gebied van den humor en
dat hij in zijn humoristische poëmen
echte Hollantische boert gaf.
Van Walré poogde 't tooneel, dat in
zijn tijd in verval was geraakt, te verhef
fen. Hij deed dat door mede te helpen
aan de oprichting van 't tooneelgezel-
schap „Leerzaam vermaak", door op te
treden als acteur en door zelf tooneel-
stukken te maken. Het genoemde too-
neelgezelsohap gaf iederen winter 6 voor
stellingen iedere voorstelling begon met
een drama en eindigde met een vroolijk
stukje. Van Walré zelf trad als acteur bij
voorkeur in drama's op. Hij was als di
recteur de ziel van 't gezelschap, de veer,
die alle raderen in werking hield.
liet gezelschap eraf eerst voorstellin
gen bij de leden aan huis, en daarna in
't oude gebouw van de Doopsgezinde
kerk aan 't Klein Heiligland. In 1810
herdacht het zijn 25-jarig bestaan. Na
der op de werken van Van Walré terug
komende, zeide gpr., dat zij een kleine
bibliotheek vormen. Zij bestaan uit
neelstukken, vertalingen en gelegen
heidsstukken. Hij had een vruchtbare
pen. Twee van zijn tooneelstukken
zijn vooral bekend het treurspel
Willem 1, dat zijn tijdgenooten als zeer
verdienstelijk beschouwden, maar dat
over geheel van te hoogdravanden stijl
is, en „Diederich en Willem van Hol
land".
Om den inhoud er van te kenschetsen,
droeg spr. er een paar kleine gedeelten
uit voor. Hij merkte daarbij op, dat bij
een beoordeeling er van men niet diende
te vergeten, dat van Walré leefde in den
tijd van den nabloei van de dichterlijke
genootschappen. Verder schetste spr.
Van Walré als een man, die Met van zelf
ingenomenheid en zelfvoldaanheid vrij
is, een bewonderaar en vriend van Bzlder-
dijk en haalde hij aan 't oordeel
'mannen als Van Slegenbeek' en ds<
Stuart, over Van Walré, alsmede dat van
dr. Wap, den man die een bekend werk
over Bdlderdijk schreef.
Was al het voorgaande reeds belang
wekkend om te hooren, niet minder was
dat 't geval met hetgeen de heer 't Hooft
na de pauze mededeelde om de schets
van Van Walré te voltooien. Na de pauze
schetste spr. de verhouding van Beets tot
Bilderdij'k en de stichting en 't optreden
van 't genootschap „De Deinocriet",
waarvan o.a. A. Loosjes Pzn. en Van
Walré leidende persoonlijkheden waren.
Spr. zeide, dat evenals Van Walré tegen
Bilderdijk .had opgezien. Beets dat doet
tegen Van Walré. Beiden wandelden veel
met elkander in den Hout en bleven
steeds goede vrienden. Verder gaf spr.
nog een opsomming van de betrekkin
gen, die Van Walré in 't openbare leven
had bekleed, als lid van den raad,
gent van 't Gasthuis, curator van 't gym
nasium, diaken van de Remonstraatsche
gemeente en kapitein van de schutterij.
Nog deelde spr. mede, dat Van Walré.
die in 1837 stierf, steeds opgewekt bleef;
iemand met een blijmoedigen geest. Zijn
conclusie was, dat Van Walré iemand is
geweest bezield met een groot gevoel
voor de taal, die deed wat hij kon voor de
taal, voor stad en land. Hu eindigde
te verzoeken bij de beoordeeling van de
gedichten van Van Walré, des dichters
eigen woord gedachtig te zijn „n:
doet wat men kan, niet wat men wil".
De leden van „Haerlem" die Woe:
dagavond de voordracht van den heer
't Hooft bijwoonden, hebben daardoor
hun kennis op '1 gebied van de letter
kunde kunnen verrijken en 't dankwoord,
dat de voorzitter, de heer Joh. de Breuk,
aan den spreker bracht, daarbij tevens
mededeelende, dat de voordracht als een
uitgave van de vereeniging in druk zal
verschijnen, was zeker wel verdiend.
Het XoaoüBl
De Vrijbuiter, itoo-
neelspel van Haas Martin,
door De Tooneelver
e e n i g i n g.
Marain's ..Vrijbuiter" is reeds 80
maal gegaan. Hieruit volgt, dat het
elementen bevat, die een succe
publiek waarborgen. Nu wij het stuk
gisteren in den Schouwburg aan den
Janswég hebben gezien het was
reeds twee maal in Haarlem ge
speeld, maar hc-ide keeren op een Zon
dag. op wélken dag wij niet dan bij
hooge uitzondering verslag leveren
kunnen wij ons dit groote succes wal
verklaren.
Martin heelt aan zijn hoofdpersoon
Rudoll Verburg, den vrijbuiter, een
dotmlneerende rol toebedeeld en hij
heeft liet geluk, dat deze hoofdper
soon door Nico de Jong wordt ge
speeld. Nico de Jong heeft voor deze
al.es mee; hij speeit dezen qua&i-
cynischen, onverschilligen kerel met
een opgewektheid en een verve, die de
belangstelling geen oogenblik doet
slappen. Daarbij komt dat Martin
dezen vrijbuiter met onbei-w'isibaar
talent heef): igeiteekend. Wij vinden
dien Verbuig met. zijn opzettelijke
giütheid en zijn eigenwaan allesbe
halve sympathiek, maar hij is nooit
ervelend, hij amuseert je voortdu
rend en zegt zeer geestige dingen.
Daardoor boeit hij van lier begin tot
het eind en doordat hij bijna geen
oogenbliik van bet aooneel is, verveelt
het publiek zich ook geen moment.
ans Martin heef mie reden,
Nico de Jong zeer dankbaar te zijn.
Een beteren vertolker voor deze
hoofdrol had hij in Nederland niel
kunnen wenscben. De Jong vulit hel
tooneel, is er altijd geheel en al „in",
heeft een uitmuntende dictie en speelt
met een meesslepende opgewektheid.
Toen wij D e Vrijbui ter zagen,
kwam hij ons zelfs de vraag op, of
dit stuk bij het publiek iets zou heb
ben gedaan, wanneer een ander dan
De Jong de hoofdrol had gespeeld.
Het ls herhaaldelijk voorgekomen,
dat een tooneeistuk. door een enkel
acteur naar het 6Ucces werd gedra
gen. Mèrcadet viel in Nederland, toeu
Willem van Zuyien en die was
'.och werkelijk niet. de eerste de beste
de hoofdrol vervulde, Mölnar's Dui
vel deed niets, toen L. H. Chrispijn
bij liet Neêrfandsch den duivel speel-
;u Fohrioius' E e n z a-a m bracht
het met Louis de Vries in de hoofd-
ol tot niet meer dan twee opvoe
ringen 1 Roy aards, Verkade en Van
der Lugt Metser t. bewezen toch later,
wat er uit die stukken te „halen"
vleL
Martin heeft, met zijn eerste tooneel-
werk dus zeer gelukkig gedebuteerd.
Uit stuk zou ook kunnen heeten: Een
prettige Logé. De vrijbuiter
Rudolf logeert namelijk bij zijn oom
en tante Verburg, aan wie hij gedu
rende een twaalfjarige ballingschap,
waarin hij de wereld heeft rondge
zworven, niet de aangenaamste her
inneringen heeft bewaard. Tantetje
neeft Rudolf laten „zittenen is mei
Bram Verbuig getrouwd, omdat oom
Bram meer geld had dan de 20 jaren
jongere neef. Dit blauwtje jieeft Ru-
dolf in die 12 jaar niet kunnen verge
ven en vergeten. Eigenlijk is zijn hee-
ie logeerpartij bij oom en tante niet
veel andere dan één voortdurende
wraakoefening. Hij „pest" ooan van
den vroegen morgen tot den laten
avond en zeg; tante niets dan hate
iijke lieflijkheden. Voor het publiek
is zoo'n vrijbuiter, die maar allee zegt
wat hem voor den mond komt, heel
ouusunt, maar je vraagt je toch voj
verwondering af, waarom oom den
octtiiebbelijlken neef niet na den eer
sten dag het huis uitbonjouru. En je
verbaart je er al evenzeer over, hoe
een man zoo ploertig kan zijn om een
vrouw, die diep ongelukkig is, zoo
minderwaardig te behandelen, te
meer, omda. htj reeds een ander lief
heeft, n.L Louki het tweede logee
tje, dat hij aan het slot van het stuk
met zich medevoert op zijn nieuw
zwerftocht door de wereld.
Wij vermoeden, dat Hans Martin
dezen vrijbuiter een „reuze-kerel"
vindt, maar voor ons is deze dik-doe-
ner, die over ieder zelfs over het
INGEZONDEN METOBPEET Tyr.FV 6n C% per
Barteljorisstraat 18
ELECTRISCHE LAMPEN
EN KRONEN
NIEUWE MODELLEN.
meisje, dat hij lief heeft onui
staaribaar schoolmeestert en die nu
zulk een opzettelijkheid aan de
heele wereld demonstreert, hoe een
flinke, keüge vent hij toch eigenlijk
wel is, feitelijk een misselijk, pedant
individu. En wanneer niet Nico De
Jong in zijn huid was gekropen en
hem daardoor al het prettig-joviale en
levensblije had medegegeven, waar
over deze act6ur beschikt, dan geloo-
ven wij zeker, dat ook het publiek er
zoo over zou hebben geoordeeld. Nu
was men den heelen avond bijna in
één voortduranden lach, waardoor het
pleit voor Hans Martin gewonnen
was.
Emma Morel was hot jonge meisje
Loukie en had met deze rol zeer veel
succes. Toch meenen wij, dat he' ge
heel zou winnen, wanneer mevrouw
Morel Loukie minder opzettelijk
ingénu speelde. Nu wordt den liefde
vau den globe-trotter Rudolf voor du
scliaapachtige kind wel "heel moeilijk
verklaarbaar. Tine Beider g&f ais
Annie „tantetje" zeer zuiver en
gevoelig spel. Hein Harms kon ons
als oom Bram maar heel matig vol
doen; zijn spel waa doorloopend te dik
en te zwaar.
Maar bij dit stuk la de aandacht
bijna voortdurend op Nico de Jong
geconcentreerd. Allen, die dezen kra-
nigen acteur tn zijn volle kracht wii-
.en zien, kunnen wij een voorstelling
van De Vrijbuiter aanbevelen.
J. B. SCHUIL.
ABÜXNEMENTS-CONCERTEN.
Men schrijft ons nu de Aboiuieiaents
Concerten van het Concertbureau
llaus Augusun besioten zijn door hot
yuat. or Poulet uit Pairijs, deze ook
in hel aa.. seizoen 2ulien worden
oorigezet. Zij zullen wederom wor-
.eii gegeven door kunstenaars van"
den eersten rang. Op een dezer Con-
oerten zal ook weer liet zoo gevierde
Quat/or Poulet optreden.
25-JARIG BESTAAN. De heer
J. Vermeer, Jansstraat 11, zal Zon
dag liet feit herdenken dat hij voor
25 jaar zijn zaak begon in fruit,
groenten enz.
ENGLISH LECTURE ASSOCIA
TION. De bovengenoemde vereeni
ging hield gisterenavond in het Ge
bouw van den Protestantenbond voor
hare leden en een aantal genoodiig-
deen hare, vierde en laatste lezing
ai het seizoen.
Als spreekster trad op Professor
Edith Moriey van University College
Reading, me>t het onderwerp „The
value of Literature in Everyday Li
fe", Spreekster bepaalde zich tot de
behandeling van' de dichtkunst, van
de waarde, dis deze in het dage
iijksch leven voor ons heeft en het
genot, dart. zij ons verschaft. Spreek
ster wist niet hoe het in Nederland
was, maar in Engeland was het sys
teem van opvoeding zoo, dat de
jongen of hert meisje op schooi be
spot werd, wanneer hij of zij eane
voorliefde voor hoogere literatuur en
speoiaai de dichtkunst loonde. De
oorzaak hiervan is, dat. het opvoe
dingssysteem in Engeland zich groo-
tendeols richt op karaktervorming,
en van de twee andere grondstellin
gen van alle groote godsdiensten dei-
wereld, het gevoed voor waarheid
grootendeels en voor schoonheid ge
heel buiten beschouwing laat. Eene
opvoeding kan slechts volmaakt zijn,
neer dezan drie gelijke waarde in
het systeem wordt ingeruimd.
Spreekster zeide geen voorstand
ster te zijn van gedichten, die eene
leering inhouden, daar groote dich
tere zich niet aan het didactische
doel houden, doch zich op zijpaden
begeven, waardoor zij van leer
meesters, waartoe zij zich opgewor
pen hebben, wee'i uitsluitend worden
tot de groote dichters, die zij zijn.
Een tweetal sprekende voorbeelden
hiervan zijn de belde Puriteinen,
MirMon in zijn Paradise Lost en
Spender in Faerie Queene.
Na de pauze las Prof. Moriey eeni
ge gedichten var moderne Engelsche
dichters ais: Swinburne, Masefieki,
a Mare, Rupert Brooke, New-
bedt en Kipling. De heer Heyman,
voorzitter dei' English Lecture Asso
ciation, dankte spreekster in een slot
woord, waarmede alle aanwezjgen
door hartelijk applaus instemden.
Deze lezing was een waardie slot
van een succesvol seizoen.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij: J. Schouten,
GasthuisLaan 186, lognel; E. Jaiink,'
2e Hoogewoerdstraat 7, Schoten,
tasch; J.~v. Vreeden, Jan Nieuwejuiui-
zenstraat 28, armband; N. P. Weijere
Graaf Willemstraat 48, handschoen;
A Bordes, Baokastraat 34, stoffer;
H. Dodenhuis, Nassaustraat 3, school
boek,, C. Bonnet, Bakeneseergracht
30, reticule; H. Konings, Eendracht-
straat 1, boorden; F. Stéman, Amp-
zingstraat. 94, portamonnaie; A.
Zwaitser, Graaf van W iedstnaat 14,
ceintuur; E. v. Zijp, Oranjeboomstr.
U? rood, idem; W. Hoenderdos,*Vv ïjde
Geldoloozepad 2, handschoen; Th. v.
Mierlo, Javastraat. 59, Schoten, zilver
bons; L. Fris, Groenebuurt 1, schrob
zaag; P. Touwen. N. Kerksplein 16,
portemonnala; Gebhardt, Zijlweg 11,
horloge, J. v. Weiveren, Wagenweg
25, mes en handschoentje; H. Heili
gers, Bloemertsteeg 14, muilkorf; J.
Nellseen, Spaamwouderslraat 35, rin
getje; C. v. d. Boogaard, Donkere Be
gijnhof 8 rood, haarspeld; Pieters,
Lehtechesbraat 40 rood, huissleutel;
F Smits, Santpoorterstraat 7, porte-
monnale; A de Nija, Nassau Laan 34 J
deksel; A. Teunissen, L. Poedlaan 13
rood, R.-K. kerkboekje; H. Luyk, Col-
termanstraat 2 rood, bont; G. ï.uivn-
HOEING
stoomt Vloerkleodon,
Tapijtan, Karpetten, enz.
HOLING stoomt en verft alles
lid. Oids Siacht II - M 382-871
burg. Zijlstraat 84, zweep; A. Brandt,
Ainsterdianisohe vaart 66, pantalon;
W. de Geest, Nieuwe Gracht 84, steu-
téfls; inej. v. d. Laan, Kinderhuis-
singel 10, bontkraag; H, Leve ld. Bal
juwslaan 9, portemonnaie; J. A. van
Huis, Oranjestaat 135, baljapon &v
ring.
Buidel voor Vragen
VRAAG Hoe lang moet men als par
ticulier zijn kwitanties, die geheel afge
wikkeld zijn, bewaren en hoe lang die
van een overleden naaste familielid, b.v.-
van vader of moeder
ANTWOORD Verschillende vorde
ringen hebben een verschillenden ver
jaringstermijn. Hoe lang u de kwitanties
dient te bewaren, hangt af van den aard
der vordering. Hetzelfde geldt voor kwi-
ntürs van een overledene.
VRAAG Waar kan men nadere in
lichtingen inwinnen omtrent steun van
het Rijk aan particuliere bouwnijverheid?
ANTWOORD YYend u tot den Direc
teur van de afd. Volksgezondheid van
het Departement van Arbeid, Bezuiden-
hout, Den Haag.
VRAAG Dc moeder van een Duitsch
familielid in Duilschland wil eenigen
ttjd die familie bezoeken. Zijn er nog
erplichtingen of formaliteiten te ver
vullen?
ANTWOORD Als zy een Nederland-
ine is, moet zy een pas hebben, gevi
seerd door den Duitschen consul. (Aan
vragen Bureau Bevolking, Kruisstraat).
VRAAG* r» Kan ik een rijwiel van
Buitscliland naar Holland zenden? 2,
Hoeveel moet ik aan de grens betalen?
ANTWOORD 1. Ja. Vlif jirocent
m de waarde.
VRAAG ik moet naar Duilschland,
om een kind te halen, dat centgen tijd in
ons land zal vertoeven. 1. Bij wien moet
ik een pas aanvragen? 2. Duurt het lang
eer ik dien pas krijg?3. .Mag ik levens
middelen mee naar Duilschland nemen
en zoo ja, hoeveel? 4. Ik moet in de
buurt van Essen zijn; zijn er op het
oogenblik bijzondere gevaren aan een
is door Duitschland verbonden?
ANTWOORD U kunt op een pas toe
gelaten worden. Vervoeg u tea gemeen
tehuize uwer woonplaats. 2. Neen. 3. Ja,
5 Kilogram, te weten van elk soort 1 K.G.
4. Het schijnt ons met het oog op de
onlusten op dit oogenblik vrij gevaarlijk.
op dit oogenblik rijden de
treinen niet.
VRAAG ik bun met Augustus in be
trekking gekomen en ga met April weg.
Heeft mevrouw nu het recht den huur-
gen heb, af te hout
ANTWOORD De nieuwjaarsfooi mag
evrouw afhouden, als u althans heeft
opgezegd. De huurpenning is eigenlijk
de godspennin^. die bij Jiet, huren ont-
■angen wordt, dien moogt u b'-houden.-
VRAAG i. Kan een huiseigenaar
wegens verhoogde hypotheek, waterlei
ding en straatbelasting, de huur verhoo-
gen, daar de lasten te zwaar worden en
zijn gold niet rendeert? 2. Is het u be
kend, dat de huurcom missie dan de ver
hoogde huur toestaat?
ANTWOORD Indien de huurcom-
issie meent, dat de huur redelijker
wijze wat hooger mag worden gesteld,
staat zij verhooging toe. De door u ge
noemde oorzaken kunnen zeker als juist
worden erkend.
Den heer P., te H. Wend u tot
oen effectenhandelaar.
Uit tie Umstreken
ZANDVOORT.
CEMEENTERAAD.
Woensdagavond kwam <le gemeen
teraad van Zandvoort in openbare
vergadering bijeen.
Voorzitter: dc heer J. Beeckman, bur-
Aanwezig zijn alle leden.
Bij de ingekomen stukken en ine-
dedeelingen was o.u. een schrijven
van H. M. Baron Collot d'Escury,
waarin hij tot zijn leedwezen kennis
geeft, dat hij wegens gezondheidsre
denen genoodzaakt is, zijn functie
van wethouder en ook het Raadslid
maatschap tegen 1 Mei a.s. neder te
leggen. Tevens dankte hij daarin het
college van B. en W. en den Raad,
oor de medewerking, die hij steeds
an allen mocht ondervinden.
De Voorzitter meent de tolk
an den Raad te zijn, als hij een
woord van leedwezen spreekt over de
oorzaak van deze ontslagneming en
voegt er eenige woorden van waar
deering'over het werk van den wet
houder aan toe. (Applaus).
Van de heeren Bi amson en Van der
Molen is ingekomen een schrijven.,
waarin zij voorstellen, dat de aard-
appelen'-eelt van gemeentewege, die
het vorig seizoen bevredigende resul
taten heeft opgeleverd, ook dit jaar
gehandhaafd zal blijven.
De hoer Bramson Hcht dit voor-
stel toe cn meent, dat een. eventueel
financieel nadeel niet opweegt tegen
het voordcel, dat de anristen der ge
meente er van heef:.
De heer Molenaar s'-elt voor,
dit voorstel aan te houden, omdat hij
de door den heer Bramson genoem
de cijfers niet heeft kunnen bestu-
deeren.
Na eenige discussie word- besloten,
het voorstel van de heeren Bramson
e s., ondersteund door den heer Ko
rting, in stemming te brengen. Het