VITA-NOVA"
tie
gemeen te Amst er-
IIot heef: een groot complex aan
deden PhOnlx A. G. verworven, en de
Duitache pers maakt, bonne mine
mauvai9 jeu; in een artikel in de
„Koin. Ztg." heet 'net, dat men
hoopt, dat de Duitsche invloed in de
Phönix overwegend zal blijven, vleit
zich met de door het aandeelen-bezit
vei kregen Nederlandsche bankrela-
ii. - en dat het don nog maar beter ie,
dat Nedenand het Duicsche bedrijfs
leven binnendringt dan staten, die
ftuitschland vijandig gezind waren of
zijn.
Grenst het niet aan het onzedelijke,
.da: een semi-staatsbedrljf aldus te
genover een in nood verkeerenden na
buur optreedt en een zijner sterkste
levensbronnen poogt te accapareeren?
Wat particulieren doen, gaat buiten
den Staat- om, "maar In een maat
schappij, die krachtens den steun van
den Staat bee aat waarin de Staat
aandeelhouder is, voor wiens bedrijfs-
politiek de Staat mede verantwoor
ding draagt, is een dergelijke ex
pansie-politiek onfatsoenlijk en ver-
we rpel ijk."
Stadsnieuws
PERSONALIA.
Aan Ds. H. Muider, predikant der
Geref. kerk van Amsterdam, onzen oud-
stadgenoot, is om gezondheidsredenen
voorloopig tot i .Mei ontheffing van den
dienst verleend.
Als hoofdredacteur van het Tuin-
bouwiveekblad „Floralia" is thans op
getreden de heer J. F. Ch. Dix, vaD
Haarlem, als opvolger van den heer A.
Fiet, die deze functie bijna dertig jaren
heeft bekleed.
De milicven-korporaal A. Warmer,
van het iode Regiment Infanterie, is ge
slaagd voor het examen voor milicien-
sergeant.
IN BOTSING MET DE HAARLEM-
SCHE TRAM. Zaterdagmiddag- bots
te de berijder van een motorrijwiel, toen
hij, komende van de Nassaukade, de De
Clercqsuaat te Amsterdam wilde in
draaien, tegen den motorwagen van een
Haarlem 3 olie tram. De wielrijder kreeg
een hersenschudding. Hij werd naar een
Ier ziekenhuizen overgebracht.
WONINGBOUW.
De Haarlemsche woningstichting
..Vooruitgang" vraagt aan den raad een
voorschot van f 175-993 voor den bouw
van 23 woningen aan de Garenkokers-
vaart en een jaarlijksclie bijdrage van
f 6368.61, zijnde het jaarljjksch tekort op
de exploitatie. B. en W. adviseeren guu-
stig. Zij deelen den raad verder mede dat
voor dc uitgifte in erfpacht van deze aan
(ie gemeente toebchoorende terreinen
den raad binnen korten tijd een voorstel
zal worden gedaan.
Blijkens de ter inzage gelegde stuk
ken bevat dc aanvrage 23 arbeiderswo
ningen, verdeeld in 2 typen. Volgens het
eerste type zullen 18, volgens het twee
de type zullen 5 woningen worden ge
bouwd.
Het eerste type bevat beneden 2 ka
mers en keuken, boven 3 slaapkamers en
kleine bergruimte het tweede type be
vat beneden eveneens 2 kamers en keu
ken, bo-ven 3 slaapkamers en bergzolder.
Achter dc woningen van het eerste type
is een schuurtje, achter die van het
tweede (met het oog op de mindere diep
te der tuinen) een bergkast geprojec-
tccid.
Bij het eerste type is het privaat in de
gang beurtelings aan den voorgevel of
meer in het midden geplaatst, terwijl in
het tweede het privaat zich aan het einde
van dc gang tegen den achtergevel be
vindt.
Daar beide typen als gelijkwaardig
zijn te beschouwen, ligt het in de bedoe
ling van genoemde stichting de huur
voor alle woningen ie bepalen op f 5.35
per week.
In dit ontwerp-besluit is de bepaling
opgenomen, dat ten hoogste 20 der te
stichten woningen moeten worden ver
huurd aan door B. en W. aan te wijzen
personen, overeenkomstig door hen na
der vn=' 10 stellen regelen.
HET F KANS HALS-MUSEUM.
Verschenen is het verslag over den
toestand van he; Frans Hals-Museum
over het jaar 1919-
Het ver-lag meldt aangaande de reini
ging van dc „Maaltijd der officieren van
den Si. Jorisdoelcn", een schilderstuk
vau Frans Hals, het volgende:
Dit, liet oudst bekende stuk van den
Haarlemschen meester, was met bruine
vernislagen bedekt, die bij het verwijde
ren dikker bleken te zijn dan die welke
op de „Regenten van hei St. Elisabeth'
Gasthuis" zaten, welk schilderij het vc
ri.ge jaar schoongemaakt werd.
Met alcohol lieten zich de vernislagen
verwijderen, waarna bleek dat het schil
derij zich, behoudens enkele kleine be
schadigingen, in een zeer goeden toe
stand bevond.
In den linker bovenhoek was een licht
groene draperie donkerbruin overschil
derd. Deze overschildering werd wegge
nomen.
Onnoodig is het te zeggen, dat daar
door het uiterlijk van hel stuk zeer ver
anderd is. Waar vroeger een donkere
plek in de compositie aangetroffen werd,
is nu een licht, sterk geplooid gordijn
aanwezig, dat de aandacht trekt.
De beschadigingen werden, waar dit
noodig bleek, over een nieuwe laag mas
tic!—ernis, met eiwitverf bijgestipi, waar
na hei schilderij 30 October nog eenige
malen gevernist werd.
Daar, bij de vorige schoonmaak, op
het gevaar gewezen werd, dat door de
aicoholbehandeling de verf zou worden
aangetast, werd door Dr. G. v. a. Sleen
chemisch onderzocht, datgene wat
het schilderij verwijderd werd.
Daarin werd door den scheikundige
geen veil aangetroffen, zoodat aange
nomen mag worden, dat de alcohol de
verf niet beschadigde.
Dit onderzoek wee3 uit, dat het gele
aspect del schilderij niet van de een of
andere glacis kwam, maar van het geel
geworden vernis.
Toezicht bij de reiniging werd weder
gehouden door Dr. C. Hofstede de
Groot, l.cl van de Commissie van Toe
zicht en door den directeur van het
museum, die van alle werkzaamheden
nauwkeurig nota nam, tot het maken
van een verriag. Hiervoor werden tevens
versohiüen L foto's genomen, deschoon-
rnaak in diverse stadia voorstellende, be-
vens een kleurenfoto van een deel, dat
half schoongemaakt was, om later, ook
in kleur, te kunnen aantoonert ia welk
een toestand dit ichilderii verkeerde.
Een ebbenhouten lijst, in 1 ;e eeuw-'
schen stijl, werd om het schilderij ge
plaatst, ter vervanging van de gouden
lijst uil het begin der 19e eeuw.
Het verslag zegt verder dat de com-
issie van toezicht in Mr. Ch. Enschedé
een harer leden verloor, wien de belan
gen van het Museum na aan het hart
lagen, die telkens vap zijn belangstel
ling in ce verzameling getuigenis af
legde, wiens kennis en toewijding het
Museum zeer te stede kwamen.
Het museum werd in 1919 bezocht
door 9941 bezoekers, tegen 9102 bezoe;
kers in 1918. Hiervan waren 4934 beta
lende en 5007 niet-beialende personen.
Van de vreemdelingen vormden de
Duitscb nrekend^n het grootste deel
der bezoekers, dan volgden dc Engekoh
sprekenden en vervolgens zij, die zich
van dé Fransche taal bedienden.
„DE STILLE OMGANG". In den
nacht van Zaterdag op Zondag bad plaats
de jaarlijksche processie van het genoot
schap „De stille omgang" naar Amster-'
dam. Aan deze processie werd door 1100
a 1200 personen deelgenomen.
WAARDEERING VAN GEESTELIJ
KEN ARBEID. Het bestuur van de
Sociaal-Technische Verecuiging voor De
mocratische Ingenieurs en Architecten,
is voornemens een actie in te leiden, wel
ke een betere waardeering van geestelij
ken arbeid ten doel heeft.
H. B. S. V. Zaterdagavond hield de
H. B. S. V. een algemeene vergadering.
Om half negen opende de voorz.tter de
slecht bezochte bijeenkomst. Hij deed
verschillende mededeelingen, o.a. over
een H. B. S.-copgres in Breda. Bij vol
doende deelneming zal een fictstochf
naar Breda gemaakt worden. In korten
tijd was de agenda afgewerkt, waarna
nog geruimen tijd van den avond met
dansen werd doorgebracht.
NEDERLANDSCH GENOOTSCHAP
TOT ZEDELIJKE VERBETERING
DER CEVANCENEN.
Aan het jaarverèlag van het Noderl.
Genootschap tot Zedelijke Verbetering
der gevangenen, is ontleend, dat het
werk der vereeniging- moeilijkheden on
dervond door het buitengewoon hoog op
voeren der looneischen der werklieden,
als gevolg van de uitbreiding en ver
meerderde werkzaamheden der vakorga
nisaties, die, door de tijdsomstandighe
den, gelegenheid kregen, zich krachtig
te weren.
Hiervan was het gevolg dat de werk
gevers ook hoogere eischen gingen stel
len aan vakbekwaamheid en moraliteit
hunner werklieden. Zag daardoor een
werkman, die zijn vak verstaat, zijn loon
opvoeren in evenredigheid met de zwaar
dere eischen. die het levensonderhoud
stelde, aan deu anderen kant kor.-den de
on- en minder-bekwaine werklieden en
dat zijn zii waaruit de gevangenisbevol
king hoofdzakelijk voortkomt in het
geheel geen plaats krijgen in al die tak
ken van industrie en handel, waar door
verminderden omzet het aantal werklie
den verminderd moest worden en dat was
in vele het geval.
Uit de strafgevangenis alhier werden
in 1919 ontslagen: 279 gedetineerden
een gering aantal vergeleken bij verleden
jaar, toen dat cijfer 432 bedroeg en daar
de cellen bijna doorloópend alle bezet
waren, kan hieruit worden afgeleid, dat
de straffen van langeren duur en de
vergrijpen van ernstiger aard waren
doch vooral ook dat vele, onderschei
dene vonnissen ondergingen; 109 toch
ondergingen twee of meer straffen (vo
rig jaar 80).
Van de 279 die alzoo ontslagen wer
den, kwamen 32 of 12 wegens kort
stondige insluiting', niet bij ons in be
handeling. Het vorig jaar was dit 115
of 26 wat wijst op de vele kleine
straffen voor distributie- en handels-
overtredingen in het "jaar 1918.
Van de 3S8 straffen die de ontslage
nen ondergingen, waren er 352 of 91
wegens vermogensdelicten (vorig jaar
84%), slechts 2% wegens militaire de
licten (vorig jaar 3
Hoewel wij, schrijft het bestuur, geen
conclusies mogen trekken uit cijfers die
alleen op de strafgevangenis te Haarlem
betrekking hebben, geeft dit hooge per
centage voor vermogensdelicten wel een
kijk op de moeilijke levensomstandighe
den, waarin ons volk zidb in dit jaar
bevond.
De bezoeken aan die gevangenen,
leerden dan ook, dat onvoldoende vak
opleiding, gebrekkige geestelijke en
lichamelijke ontwikkeling de voornaam-,
ste grondoorzaken der criminaliteit zijn,
al waren het dan ook de door den oor
log in 't leven geroepen abnormale toe
standen die de gevolgen dier gebreken
zoo verscherpten.
De betiteling „misdadigere" voor onze
ontslagenen, wil ons dan ook slechts
noode uit de pen, omdat die op slechts
weinigen ten volle toepasselijk is, merkt
het verslag op.
Behalve de 247 ontslagenen die in be-,
handeling waren en allen minstens één
maal per maand een bezoek van een der
bestuursleden onivingea, wendden zioh
tot de afdeeling nog 38 anderen, die uit
andere gevangenissen ontslagen werden,
hulp verzochten ter verkrijging van
voorwaardelijke veroordeeling of die ten
tweeden male hulp inriepen.
De bemoeienis strekte zich dus uit
over 286 personen.
De afdeding telde op 1 Januari 1920
208 eldcn, tegen 21S in het vorige jaar
en wel doordat 12 leden bedankten en 1
nieuwe toetraden.
Arr. Rechtbank
Schapen.
De 34-jarige koopman C. R., wonende
ie Landsmeer, thans gedetineerd, ont
vreemdde op 29 Januari 4 schapen uit een
wei, ten nadcele van den veehouder A.
S., aldaar. Hij slachtte er twee van en
verkocht het vleesch. Voordat bij de bei
de andere dieren hetzelfde lot kon doen
ondergaan, werden zy in beslag geno
men.
Bekl. bekende ea "zeide, uit armoede
tot den diefstal gekomen te zijn.
Eisch 9 maanden gevangenisstraf.
De verdediger, Mr. Bussemaker, droog
op een voorwaardelijke gevangenisstraf
aanï
Cacaopoeder.
Wegens diefstal van cacaopoeder (on
derscheidenlijk 3 pond en 1 ons en 7H
pond) ui: een vat, dat rich bevond it
goederenloods van het spoorwegstation
te Koog-Zaandijk, gepleegd op 13 Fe
bruari van het vorige jaar, werd tegen
L. dc V. en H. E., beiden arbeider, de
eerste te Koog aan dc Zaan en de twee
de te Zaandijk, een gevangenisstraf van
14 dagca gc-tequircerd.
De dieLtal was ge: leegd ten n ad ede
van de firma Grootes.
De eerste beklaagde htcld sen vrij uit-
:Ige „vercledigihgs-tede" en vroeg
een voorwaardelijke straf. De tweede, die
blijkbaar niet over zooveel redenaarsta
lent beschikte, las een toespraak van ge
lijke strekking voor*
Zeep.
De 17-jariga W. K., slagersknecht te
Worraerveer en de 20-jarige J. G., fa
brieksarbeider te Zaandijk, namen op
verschillende tijdstippen van Februari
stukken zeep weg ten nadede van de
firma Dekker, zeepfabrikanten te Wor-
merveer. Zij verkochten de zeep aan den
slager F. Die kon ze wel gebruiken in
«Un huishouding, zooals hij, als getuige
gehoord,, mededeelde.
Bekl. bekenden.
Tegen elk werd geëischt een voor
waardelijke gevangenisstraf van 14 da
gen met een proeftijd van twee jaai.
De verdediger, Mr. Van der Goot, re
fereerde zich aan het corded van de
Rechtbank.
Twee rijwielen.
Daarna moesten in 't beklaagden
bankje plaats nemen A. S., 20 jaar,
schipper, te Nieutv-Vennep, en J. J. v.
T. De Iaat.te verscheen echter niet.
Bekl. waren beschuldigd, op 25 Februari
1919 twee rijwielen, tocbehoorende aan
dé gebrs. P. en J. M., weggenomente
hebben uit den paardenstal_ van de Gere
formeerde kerk te Nieuw-Vennep.
De eerste verschenen beklaagde
draaide wal om de zaak heen. Het O. M.
achiie echter termen aanwezig, tegen elk
een gevangenisstraf van 3 maanden te
eischen.
UITSPRAKEN.
W. J. P., Jos werkman, te Hillegom,
diefstal, geldboete van f 30 subs. 10 da
gen hechtenis.
B. S.. arbeiders te Lisse, 2. J. J.
M., arbeider te Lisse, diefstal, ieder één
maand gevangenisstraf.
5. B., arbeider te Lisse, medeplichtig
heid aan diefstal, 1 maand gevangenis
straf.
A. K., hvr. van H., te Haarlemmer
meer, mishandeling, geldboete van f 10
subs. 5 dagen hechtenis.
W. M., arbeider te Haarlemmermeer,
vrijgesproken.
A V'., te Amsterdam, diefstal, voorw.
gevangenisstraf van 1 maand met een
proeftijd van 2 jaar.
G. v. d. li-, timmerman, te Aalsmeer,
diefstal, geldboete van 25 subs. 10 da
gen hechtenis.
•1. C. v. d. S., los werkman, 2. N. VV.
R., arbeider, 3. J. de G., smid, allen te
Haarlemmermeer, diefstal, ieder voorw.
gevangenisstraf van 1 maand met een
proeftijd van 2 jaar.
B. J. P. de V., te Oude-Wetering, ver
duistering, voorw. gevangenisstraf van
3 maanden met een proeftijd van 3 jaar.
A. G., los werkman, te Zaandam, ver
duistering, 14 dagen gevangenisstraf.
P. H. u., hvr. van A, G. D., te Zaan
dam, diefstal, geldboete van f 3 subs.
1 dag hechtenis.
W. L. D., fabrieksarbeider, te Zaan
dam, diefstal geldboete van f 20 subs. 5
dagen hechtenis.
.VI. R., los werkman, te Worraerveer,
diefstal, voorw. gevangenisstraf van één
uiaand met een proeftijd van 2 jaar.
J. R., los werkman, te VVormerveer,
wederspannigheid, 14 dagen gevange
nisstraf.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij: v. Wieringen,
Schoiersingel 67 b., kat, J. Monniken
dam, God. Jiuaingracht 7, springtouw,
J. Li. Koogers, Brouwersstraat 101,
bril in étui; 1-1. Deen, Da Custastraat
20, poriemonnaie; J. Soliulpzantl,
Hamieujanbs.raat 09, horlogeketting,
D. Schut, Gen. de la Roy et raat 14,
Schoten, bankbiljet; J. Koudstaal, Da
Cos:astraal 36, poriêmoiinaie; M. Hen-
m eraan, Velserstraa-t 49, broche; A.
Versteijnen, Kenneonerplein 8, schooi-
tasch; Bureau van Politie, Smede-
etraat, metalen voetstukje; J. v. d.
Boogaard, Zomervaarl 18 L, pone-
monnaie; Th. v. Koningsbruggen,
EendracblSlraa-t 50, schroefsleu els en
trechter, vijl en üioeklijn; J. Houten,
Spaarnoogstraalfc 4, schroefdop; D.
Gleling, Bloemensteeg 4, kachelpijp;
W. Luitsen, Amsterdam»raat 19,
armbandje; L. C. Logmane, AIto.
Th ij ms; raat 3. lan-ta-arnglas; F. Zui-
dam; 2e Zuidpolderstraait 49, hand
schoen; W. de Peira, Zijlwetg 22. reti
cule; G. Hurkmans, Assendeiver
straal 5, broche; J. Dijkstra, N. Hei
ligland 4, sleutels.
Terug te bekomen bij: M. Hoogmo-
len, Hageslruat 45, koffieboonen; S.
van Orde, Leidschesiraait 31 rood,
handschoenen en rokspeld.
J. Teunings, Oranjeboomsiraat 23 d.,
handschoentje; J. Peters, Ripperda-
straat 22 zw., tramiabonnement; J.
Sonjë""Amsterdoinsl r &a3 E, lorgnet
in étui; F .Vrucht, Mr. Joostenlaan 2
handschoentje; H, Kuiper, Kamper-
straat 38 rood, beursje: M. v. Vreeden.
Ruysdaelstraat 10 zvv.. portemonnale:
H. Rozen-hart, Grebberstraai 29, blou
se, J. Teeuwen, Jansstraat 67, notitie
boekje; W. v. Wijk, Zomerstraat 18,
rozenkrans; G. Bijster, A. L. Dy-
serinckstraat f, rozenkrans; W. G.
Zomerdijk, De Clercq6traat 1-44, hor
loge; B. Westerling. Breestraa 28.
lantaarnglas.
Reeds in een deel van 'onze vorige
j op'nng opgenomen.)
Gysbert Japicx.
Men schryft ons:
De Friesche uitvoering van Zater
dagavond was in vele opzichten een
gebeurtenis in de Friesche wereld.
De beweging voor het behoud van
eigen taal, de taal, die van vóór onze
jaartelling af tot nu toe steeds iu
hetzelfde land, dat Caesar al als Frisia
kende, gesproken werd en wordt, is
heviger geworden in 1S97, toen het
vieren van het honderdjarig feest ter
eere van Dr. E. Ualbertsir,a(geb. 1797)
do aanleiding- was tot het stichten
van tal vau Friesche vereenigingeu
o.a. van „Gysbert .lapicx" te Haar
lem. De Friezen door Nederland ver
spreid vonden er hun natuurlijk taai-
middelpunt; maar het liep wel eens
op stiyil uit en stichten van twee of
meer concurroerende vereenigingeu.
Zoo was het ook te Amsterdam tot
voor eenigen tyd. Teen zyn daar alle
vereenigingeu bjj elkaar gegaan en
do uitvoering van Zaterdag deed zien
hoe eendracht macht maakt. Ecu ge-
INGEZONDEN' MEDEDEELFNGRN 60 CM? per regel.
ff
ONDERNEMING VAN ALLE VOORKOMENDE
SCHILDERWERKEN
ZOOWEL DECORATIE ALS HUISSCHILDERWERK
Speciaal adres voor het leveren en onderhoud van
ROLLUIK N, MARQUIZEN en JALOUZIEÈN, tevens
gelegenheid tot het opbergen daarvan in speciale
droge bergplaats. - PUi- EN GLAZENWASSCr.E.- IJ.
Vraagt prijsopgaaf.
Kantoor: Boschlaan 13, Bloemendaal.
zeischap Yan pl.m. 70 diletiamen
kwam «en zangspel geven: „Doctis
torjuchte koind" ttoc'n terecht ge
komen), onder leidm_' van den uit-
nemenden tooneelschrijver K. W.
Canne, wiens „Frysk Toaniel" een
zelfstandig on ierdeei is geworden van
net groole „Fryske Selskip te Am
sterdam. Eu een tweede bijzonderheid
lag in het wezen zelf vau dat zang
spel een door en door Friesche tekst
(van G. L. van der Zwaag, liet be
kende oud-Kamerlid), met echte Frie
sche, zoetvloeiende, geestige muziek
(vau H- Driebergen), een goed ver
zorgde Friesche aankleeding: er was
zelfs een Grouwster vouw meege
komen om oorijzers en mutsen goed
te zetten en ze zaten keurig
tatrecltjes vol pit eu zwier: ecu
leestje ter eere van de laatste vracht
hooi, die binnen gehaald wordt, eon
herbergscène in de kermis, gestoord
door een vechtpartij, een bruiloft, by
welke dingen men zoo graag ook
echtere decors gezien had, maar die
hooi t de Haarlemsche Stadsschouw
burg uiteraard met; eeu innig gevoeld
mi reel vau afscheid en tranen, een
spet en zang met toewijding van
tnschheid sprankelend en zonder
artriterig gedoe, al was er wel eens
de scliroom vau den dilettant te zien
iu het spel eu momenieu. waarin
beroepszangers stellig zich oeter ge
handhaafd zouden hebben tegenover
de moeilijkheden verhouden aau het
zmgeu in een vreemden Schouwburg,
waar de zangers de muziek met goed
konden hooren kortom voor het eerst
zag het Friesche publiek in een zang
stuk zeker met fouten, door gebrek
aan roultno veroorzaakt, maar dan
toch' meeslepend een allerminst
dwaas of ouwaarschijulijk toonc3l-
verhaal in echte figuren, zooa.s men
zo zelf kende, tot beeld worden om-
ruisoht door melodieen of er genoten
werd
In de rusteu, die by dilettanten
altijd lang duren, maar hier wegens
de fijne puntjes die er op gezet werden
te verontschuldigen waren, uitte zich
de bekoring, die dit alles had voor
hot dankbare publiek in zacht ge
neuriede Friesche „sankjes" en zoo
was or by al dio talrijk opgekoinenon
oen genoeglijke stemming. De intrige
van liet stuk is heel eenvoudig: eeu
bocrezoou Jouke, wiens vader door
drank arm gestorven is, kan wogeus
zijn armoede de boeredochter Froukje
Bouma niet krijgen eu gaat naar
Amerika, om geld te verdienen mot
heui gaat mee de knecht van Bou a,
dio zy'n oogon ook op de dochter des
huizes heeft geslagen eu niet weet
dat Klaske, die met hem by Bouma
dient, van hem houdt. Later wordt
het hem duidelijk, als hy beseft, dat
zy in de horborgseène, wanneer „de
Buffel", eeu twistzoeker, dio nog al
van een borrel houdt, haar Joctiem
met een uios wil dooden, door vóór
hem te springen en den steek op te
vangen, hem gered heeft; als by
inziet-, dat zij dat deed uit liefde,
evenals ze hem uit liefde, ingepakt
voor de reis, een briefje van f 25 0C
bespaard gfeld heeft gegeven. Ook
Jochein eu Klaske worden dus een
paar, evenals de beide anderen, nadat
de mannen zes jaar in Amerika ge
werkt hebben.
't Was een aardige avond en Mr.
A. iS. Miedema, eere-voorzitter der
vereeniging, wist goede woorden van
dank te vinden, waarbij ook de heer
Uanne naar voren gehaald werd.
Later werd iu de koffiekamer nog
eeu hartelijk woordje gezegd totdeD
heer S. Scuuringa, die de zware taak
der directie van den zang had op zich
genomen en daarmee tevens een groot
aandeel had gehad in het tot elkaar
brengen van al deze zangers en tot
de Haarlemsche Friescheu.
Dezen bleven alleeu over om zich
aau rondedans en „skotse trye'' te
goed te doen. Met een paar jaar viert
„Gysbert Japicx" zyn 25-jarig feest
eu wanneer dan eens die heele
Schouwburg vol Friezen er lid van
waren, wat zou er dan een grootscb
feest gevierd kunnen worden. Men
mag er nu iets voor voelen of niet,
feiten zyndat men veel mensclien
tot elkaar gebracht heeft, alle stan
den vermengd, die anders licht ge
scheiden waren gebleven en dat al
die menschen een ongekunsteld genot
hebben gesmaakt, zoolang zij er by
waren, door tenminste een avond of
8 a 10 in het jaar (de leden van den
zang 52 maal nog bovendien) in ge
dachten ban jeugd nog eens te door
leven en aat alleen door het hooren
vau hun eigen taal in zang, tooneel,
gedicht of voordracht. Ziedaar de
sociale beteekonis van deze „selskip-
pem', waar geen enkele afscheidings
gedachte ooit in een der leden isop-
Sekomen. Friezen zijn even trouwe
ederianders als wie ook, maar in
wendig blyveu het Friezen. Het was
een ryke avond voor honderden.
Rubriek voor Vragen
VRAAG: Hoe moei ik een pc
leum-vlek ui: eèn cocps-ma: verv i."i
ren.' ANTWOORD: De ma in dc iji:
tenlucht leggen eu wachten tot -
olie vervluchtigd is.
VRAAG: Mijn schoonouders zijn
hulpbehoevend, maar hebben zee ge
huwde kinderen. Kunnen zij nu ge
dwongen worden, hulp aan hun
ouders te yerleenen? Zoo ja, tot wier
moe; men rich wenden, om dit ge
daan te krijgen? ANTWOORD: 1. J;i.
de kinderen zijn verplicht aan hunne
ouders levensonderhoud te verschaf-
2. Indien de kinderen dit nie
vrijwillig doen kunnen de ouders
zich o; een rechtskundige wenden,
die dan een rechterlijk vonnis mtloV:
ken kan.
VRAAG: Mijn vrouw heeft geen
ouders meer. Een broer van haar
moeder, dus haar oom, heeft eeni^
vermogen en is bij een zuster, dus bi:
een tance van mijn vrouw,, in pen
sion. Die tante kwam, eenigen tijd
geleden meedeelen, dat, als baar
broer kwam te overlijden, de neefjes
en nichtjes op nie'^ behoefden :e re
kenen, want alles was voor de broed
en zus: ere (van mijn vrouwe oom).Er
is alle feden om aan te nemen, dat
m" door zijn zuster wordt bedro
gen.' Hebben mijn vrouw en haar
eigen broers eu zusters nu niel ht'
recht, om namens wijlen hun moeder,
een part te eischen van het vermogen,
wanneer meergenoemde oom komt te
overlijden? ANTWOORD: 1. Als uw
oom geeu testament maak:, kom
den kinderen van de voor-overleden
broers en zusters de nalatenschap toe.
2. Broeders en zuerers hebben geen
rech.; op een wettelijk erfdeel. 3. In
dien u later bewijzen kunt, dat uw
oom zijn uLers-ien wil tengevolge van
bedrog heelt gemaakt, wordt deze
nietig verklaard.
VRAAG: 1. Moet een verzoekschrift
(voor particuliere belangen! aan den
minister van Oorlog op gezegeld pa
pier geschreven worden? 2. Mag op
één verzoekschrift meer dan één
zaak behandeld worden? ANT
WOORD: 1 Indien het verzoek of de
verzoeken in verband aiaan met mi
litie-, landweer-, of lands.ormweLen,
behoeft het stuk niet opzegel: In an
dere gevallen wel. 2. Ja.
VRAAG: 1. Waar moet men zich
vervoegen om opgeleid te worden tot
koksjongen op eeu passagiereschip''
2. Kan dat kos eloos geschieden? 3
Wanneer er kosien aan venbonden
rijn, hoeveel bedragen die dan? 4. Hoe
oud moet men wezen? ANTWOORD:
1. Aan het kantoor vau een dei
Scheepvaartmaatschappijen te Am
sterdam of Rotterdam. 2. Ja. 3. Ver-
tnoede.ijk niet. 4- Dit is aan he; kan-
mor der betrokken maatschappij te
vernemen. Ln den regel echter heeft
de sollicitant reeds vakkennis opge
daan en is to.v. werkzaam geweest in
een kokszaak, bij banketbakker, of
dergelijke.
Gomengd Nieuws
DE HONGAARSCHE KROONJU-
WEELEN.Uit Boedapest wordt ge
meld. lieden kwam een commissie on
der leiding van den Rijkfetoe'sumrder
Horthy in den Koninklijken Hoftourg,
waar de verzegelde kassen werden ge
opend om vast te stei'.en, of de kroon-
schalteu nog aanwezig waren.
werd geconstateerd, dat zoowel de
Stephans Kroon als de overige kroon
insignes in ongeschonden toestand
aanwezig zijn. De Bo'.sjewrki hadden
destijds het voornemen gehad deze
kroonjuweelen te verkoopen. Zij kon
den echter door liet ineenstorten van
de Radenregeering aan hun plan geen
gevolg geven. Om zekerheid :e hebben
werden de kassen nu onderzocht.
IN HET DROGE AMERIKA.
Wij lezen in ,.De Hotelhouder" de
volgende niet onvermakelijke mede
deelingen. 'He wij ter afw isseling van
de vele ernhtige berichten, onzen Ie-
zelns niet wallen onthouden.
Ergens hutten New-York ontmoet
ten twee vrouwen elkander, die ken
nissen van vroeger waren. Na een
kort gesprek merkte de eene een
vreemdsoortig pakje op. dat de an
der in den arm droeg. ..Wat hebt ge
daar lieve" was de vraag, Rolham
voor James, mijn man eet alleen de
ham van O'Briens Warehouse riet
.gij, en daarvoor ga ik dan extra met
de ..Elevated rail"' naar hier.
De vriendin neemt afscheid en wil
haar eigen man eveneens verrassen
met dc blijkbaar superbe nam van
O'Brien. Zij komt aan de zaak en
zegt tegen den ot'deelingschef door
haar vriendin Mrs. Liars gerecou:
inaudeerd te zijn, en verlangt ecu
ro.Viam.
De chef kijkt geheimzinnig rotvd eu
flmbhert: ,,Aïi right, waar ia uw
f ieschlir*
HANDELSLUCHTVAART. Uit
Londen wordt gemeld:
Drie luchtschepen zijn Zaterdag van
Pulham op het llowden-vliegterreiu,
nabij Huil aangekomen. Waarschijn
lijk wordt dit vliegterrein het begin-
pui:: van hafideisluchtsciicpen naar
■Scandinavië en Holland.
iiarg8rli)ke SLzi
VELSBN.
BevallenA. v. d. Va-k—Lustig d.
L. Zonneveldl—Bul <L, M. C. Bohm—
uitbergen d., A. Michel—Bieuwer x.
Getrouwd; J. Drijver en W. do
Groot.
Kerk en School
ONÜERWIJSCONCRES.
Te Scueveuingüji jia<t /.omraag een
onderwijscongros jjlaats, uitgesenre-
door den Bond van N enen and-
sche onderwijzers ier besproking van
eenige hoofdpunten uit hot ontwerp-
uger onderwijswet.
in een inleidend woord zeide de
voorzitter de heer Ussendorp, dat vau
minister De Visser vele vorbcteringen
op onderwijsgebied zijn verkregen,
maar dat de minister niet of onvol
doende de vraags ukken oplost, welke
jarenlang de onderwijskringen heb
ben bezig gehouden. Hij deed verder
opmerken dat het daarom wcnsclie-
ijk was, enkele der hoofdquaes.icB
nog aan den vooravond van de open
bare behandeling der Lager onder
wijswet te bespreken, opdat er wel-
ncn; in de Kamer nog rekening mede
kan worden gehouden.
Daarna voerden het woord uioj.
iüoosler, Ud van het Hoofdbestuur
van den Boud en de heer Laruera,
veneens Hoofdbestuurder. Tenslotte
werden met op twee na algemeene
stemmen, de volgende oonclusien aan
genomen:
De vergadering, eu/., gehoord de
inleidingen, spreekt ais haar moening
"Hl:
le. dat de grondslag van liet alge-
een vormend lager onderwijs moet
zyn de eehheidsschool met 8-jarlgcn
ieerplicht.
2e. dat daarbij heltoon aan te slui
ten verplicht vervolg-ouderwijs gedu
rende twee jaar overdag.
3e. dat het onderwijs iu de beide
vorige alinea's genoemd, kosteloos zij,
en dat liet o peul) aar onderwijs neu
traal zij, ht godsdienst en politiek op
zicht.
4e. dat de omvang van het lager on
derwijs wat do verplichte vakken be-
.reft, zich de eere.e zes jaren behoort
te hepaien tot de vakken vermeld in
art. 2, lid 1 van hei aanhangige ont
werp me; uitzondering van handen
arbeid, dat voor de voigendc jaren,
zoowel wat hei algemeen vormend la
ger onderwijs ais hei vorvoig-onder-
wjjs belrci:, daarbij een of meer der
vakken gevoegd moeten worden ver
meld in art. 2 lid 2 van voornoemd
ontwerp.
5a dat de plicht der overheid om de
lichamelijke verzorging vau het kind
ter hand ie nemen door de wet moed
worden erkend en financieel mogelijk
gemaakt.
6e. dat dit onderwijs behoort te
worden gegeven door ouderwijzere en
onderwijzeressen wier opleiding be
rust op een grondslag gelijkstaan
met een 5-j. H.B.S., en wie gelijkheid
in salarieering en gelijke invloed op
de regeling der sclioolsaken gewaar
borgd zijn,
draagt he: hoofdbestuur op e be
vorderen, dat. het wes:ontwerp op het
lager ouderwijs zoodanig gewijzigd
wordt, da: bovenstaande moening ten
volle tor haar recht komt."
Te Den Haag sverd een protcstver-
gadermg gehouden vati her comité
tegen art. 25 van het ontwerp-lager
onderwijswet.
De voorzitster, mej. Nine Minnema,
zette het doel dezer protestvergade
ring uiteen tegen artikel 25, da:, zei
de spr., de vrouw, wier natuurlijks
'aak haar naar het onderwijs dringt
en de opvoeding dringt, aelueruit zet
in deze speciale vrouwelijke taak, hes
onderwijs. (Jok tegen de tweede ali
nea van dit artikel, dat het onder
wijs van jongere kinderen in handen
ieid; van minderwaardig opgeleide en
gesalarieerde onderwijzeressen dient
geprotesieen te worden.
Nadat eenige spreeksters het woord
hadden gevoerd werd een motte aan
genomen, waarin do vergadering al»
haar overtuiging uitspreekt, dut arti
kel 25 (en in verband daarmee ali<
artikelen welke betrekking hebben on
de hulponderwijeeres) zoowel iu het
belang van de vrouw als in dat van
het kind, moot vervallso.
De motie zal lieden den minister
van onderwijs wórden aangeboden.
(Reeds in een gedooite van een vo
rige oplaag opgenomen).
