HAARLEM'S DAGBLAD
*ATERÖAQ 1 ME! 1020
TWEEDE BLAD
Rubriek voor Vrouwen.
HET KINUER-SUPPLETIELOCN.
Da;, iedere zauk twee kamen keef.
ie een oude waarheid, maai- dat tij
jsooveel verschillende zijden heeft als
öe kwestie van he; klmlersupplet-ie-
loon, dat, kamt niet altijd voor, Het is
dan ook een principieel en helangrijik
onderwerp, waarover men ziek
vele kanten warm maakt en men
neemt geen courant op of de voor-
en tegeria'.anders zeggen er hun mee-
niu.g over.
Jammer, dat hij dergelijke princi
pieel e Jtwoetiee bet debat niet gevoerd
kan worden zonder persoonlijke aan
tijgingen, of verdraaiingen van
Iemands mooning. He: begon reeds
in den Raad, toen- de vrouwen, die
togen den kindertoeslag stemden, voor
ongevoelig werden uitgemaakt. Ten
eerste is voor mij „gevoel" ie;s, wal
buiten een arbeidscontract staat,
maai- deze ongevoeligheid beschouw
ik als van hezelfde gehalte te zijn als
die van den wandelaar (hetzij man of
vrouw) die dagelijks langs een treu
rig groepje komt, een arme moeder,
mot een zuigeling op echoot en een
klein stakker,ie dat er op afgericht, is,
om den voorbijgangers oioi een aal
moes te vragen, (ik overdrijf niet,
paai' jaar geleden zag men dit droevig
schouwspel op het Rokiii in Amster
dam) en die aalmoes niet geeft.
Voor de meesten onzer te het geven
van een kleinigheid veel gemakkelij
ker dan hot weigeren. Maar dit. geven
heeft niet de minste waarde en ge
schied; alleeu om ons eigen geweten
te sussen, we doen dan toch „iets".
Dat het zien van deze ellende ons den
dag bederft te een toeken, da; we nog
niet geheel zijn afgestompt, maar be
ter is het als we gaan nadenken
als gevolg daarvan gauu werken, om
tenminste eenige verbetering aan tc
(brengen, Eu nu geloof Uk, dal de ge
voeligheid vau de vrouw, die haar
vroeger zeker zou gedreven hebben tort
het aalmoes geven, langzamerhand
gecorrigeerd word-., door het gezond
veratand en haar drijf; tot beter besef
der sooiale noodeu.
Ik hoop dat men mij goed begrijpt
len nis; uit het voorgaande opmaakt,
da; ik gezinsloon als een aalmoes be
schouw, ik bedoelde maar de beschul
diging van gebrek aan vrouwelijk ge
voel, die ook de andere vrouwelijke
raadsleden kwetste, te refuteeren.
Zoo zou ik er ook gaarne den heer
Van Driel en anderen op willen wij
zen, dat ik maar niet. zoo zonder
meer beweerde, da; do arbeiders het
suppletie-loon nle,6 aan hun vrouwen
afdroegen. Mc meende, dat. dl: wel
eens kon gebeuren, tenminste, da.;
imen er geen zekerheid van lean heb»
hen, dat deze toeslag speciaal voor
he: kind gebruikt word;. Ik laat nier
opzettelijk buiten beschouwing nl die
gezinnen waar de vador-kostwinner,
toe: geld verkeerd besteed';., em de
vrouw maar zeer weinig ontvangt;
maai- ook in de beste gezinnen is hei
zoo begrijpelijk, da;, men in deze
moeilijke tijden he; loon gebruikt
voor de op he.j oogentotik meest nij
pende behoeften. He;, is juist daarom
dat, vrouwen willen zoeken naar
een weg oan het. groote gezin maar
dan ook in de eerste plao'ts de moeder
en de kinderen ;e helpen. Omdat men
meen:, dat loon altijd een gevolg moet
zijn van arbeid en een prikkel jot ver-
hcoging der praes'-alie, en niet vast
gekoppeld moe: worden aan huise
lijke toeecanden, daarom hoeft men
nog niet. blind te zijn voor de tnooden
der groo'.e gezinnen! Indien he; waar
is, wat een gemeente-;irabtenaar mij
zeide: dat bij den tegenwoordige!)
duuate;oestand dc geboorte van liet
eerste kind aan onkosten f 300 k f 400
meebrengt, dan is dit een bewijs te
meer voor d6 steeds meer klemmende
vraag naar moederschapszorg: Daar
do moeder ;och zclcer de grootste las
hen draagt van het kindertal, is het
toch nie; meer dan billijk, dat zij ge
kend worde bij de verlichting dier
zorgen.
Naast die moederschapszorg voel ik
da,;, gtootere belastiug-on.heffing en
vermindering in de school- en studie
kost en, ook goedkoopere woningen en
nog zooveel meer allo mede kuiunen
helpen om de taak der ouders mak
kelijker ;e maken.
Men kon mij toevoegen, da,t dit op
hetzelfde neerkom;. als de kinder
toeslag, maar deze steun is meer in
direct, en vooral, hij komt uit den
aard der zaak :en goede aan diegene,
ivoor wie zij bedoeld is.
Zou men geheel het stelsel van loon
naai- behoefte willen doorvoeren, dan
zcu men ieder geval afzonderlijk moe
ten onderzoeken. Dan zou het gezin
mot, een zwakke of ongeschikte
vrouw meer hulp behoeven dan da'
waar een flinke, gezonde moeder won
deren doet of soms nog iet® weet bij
te verdienen, of waai ui; eigen ver
mogen of van familie nog andere ba
nen zijn. Een Tui of onbekwaam werk
man me: veel kinderen zul bij dit stel
sel meer inkomen hebben, dan een
bekwaam arbeider met een klein ge
zin is hot dan wonder, dat er ja
loezie ontstaat?
Ik las ook reeds het argument voor
den toeslag, da; bij niet toekenning
het kleine of kinderlooze gezin zich
de luxe van een reisje zou permittee-
ren, terwijl het groote gezin naar
Kraantjelek kan wandelen. Volko
men waar, maar wie wat langer in de
.wereld heef) rondgekeken gelooft,
dat hei groote gezin ma;, zijn uitstap
jes in den omtrek dikwijls gelukki
ger is dan het kinderlooze, dat op reis
Krek;. In vroeger dagen dacht men
tniet aan reisjes, zoolang de kinderen
klein waren, en men vond de zorgen
die hftt gezin meebracht niet zoo be
klagenswaardig. In alle kringen der
maatschappij hadden de kinderloozen
meer vrijheid en ruiante van bewe
ging; ik zelf heb er hen nooit om
benijd.
De meer materieels kant van deze
zaak wordt wei door meer bevoegden
uitgewerkt ai wil ik ;och even t
stippen, dat ik ook geioof, dat in hel
vrije, concurreerende bedrijf de vader
van het groote gezin in het, gedrang
zou komen, want het zou torn zeker
onbillijkzijn als ha; suppiarttotooo
alleen voor he: gemeente-personetJ
zijn voordeel afwiexp. Moet or gehol
pen worden, dan geschiedde dik op een
wijze, die aan a L1 e groote gezinnen
ten goede kom,;.
Maar om nog even mijn bewering
in den Raad te staven, dat vele vrou
wen mijn meening deelen, wil ik de
uitspraken van enkele aanhalen, di
zich meer speciaal me: deze kweet)
hebben bezig gehouden.
Zoo schrijft Joh. Naber (lab. Unie),
die door onze Koningin reeds eenige
malen omtrent vrouwen-belangen is
geraadpleegd, in het weekblad „De
Amsterdammer": „De persoonlijke ver
amtwooaxtelijkiheid voor de gevolgen
van eigen, vrije, bewuste wiflsdaad
mag men niet in laag bij de gmnd-
eche zorgeloosheid van zich afschui
ven, door die in gedachten af ,-je wen
telen op een vaag-gedaclite Voorzie
nigheid; en die mag mén evenmin
van zich afschudden door te steunen
op het meer concreet® denkbeeld van
Staatszorg, door huwelijks- of kin
dertoeslag op liet inkomen".
Mejuffrouw dr. Ba,-ale, bestuurslid
van die Liberale Unie ;.e Amsterdam,
spreekt zich zeer sterk ui; tegen ge
zinsloon, maar vóór moederschaps
zorg, ook voor dc ongehuwde moe
der.
Mevrouw BoissevainPijnappel,
lid der Provinciale Staten van Noord-
IHoliand, maakt van dc regeling der
moederschapszorg haar studie en is
egen eiken vorm van gezinsloon.
Mevr. Aukes—Tim mere (Vr.-Dem.),
lid van den Alikmaarschen Gemeen
teraad, hield daar een zeer warm
pleidooi tegen kindertoeslag, te lang
om hier in zijn geheel weer geven,
maar waaruit ik alleen di; citeer.
„V, Loon is de waaide tegenover den
arbeid, dien de werkman levert.
Daarom verhoogt het zijn standpunt
niet, wanneer men hem loon uitkeert
waai-voor hij niet gewerkt heelt. Laa;
men wachten het daarheen -e leiden,
dat het wenk van de vrouw in het ge
zin door de overheid wordt betaaid.
Hel onderwerp moedeitsehapezorg
door mevrouw Grocneweg bij inoue
in de Tweede Kamer aauuangig ge
maakt, is vrij ingewikkeld, en hl
is niet met ecu paar woorden ;e zeg
gen hoe hét wezen moet. Er is de
laatste jaren in de samenleving zoo
veel veranderd, da; ook dit wel ko
men zal."
Met'r. Felix de Boer, (lie. Bond) ge
meenteraadslid Amiiem, sprak zich
daar uit tegen Kinder-suppledcIoon
terwijf lie: oordeel van mevrouw Wy-
-naend'tsFrancken de moest poli-dek
geschoolde der vrouwelijke E.-B.-w-
den, een toumóe door ons land maak-,,
en lezingen houdi;, over het onderwerp:
Gezinsloon.
P. J. W1LLEKES MACDONALD
REYNVAAN.
DE KEUKEN.
Goed koken In eon elechte
keuken. Drie verschil
lende soorten. De mo
derne keuken on enkele
elschen, die er aan gesteld
worden.
Een tiental jaren geleden kon
men bij iedere advertentie, waarin
om een diens lbode werd gevraagd,
lezen: zonder goede getuigen onnoo-
dig zich aan te meiden, of: van goede
getuigen voorzien. Zeker, het staat,
er nog wel eens in, maar vele huis
vrouwen zijn tegenwoordig geneigd,
om eerst maar zelf eens liet dienst
meisje te zien, dat zich kamt aan
melden, om dan. naar getuigen te
vragen.
Intusschen vroeg mevrouw dan ja
ren geleden wel naar de götuigen,
elschte van het meisje, dat zij uit
stekend kon koken, maar nam vaak
niet de moeite om eens na te gaan,
of haai- keuken wel op een dusdanige
■ijze was ingericht, dat de gedien
stige er haar uitstekende kookkennis
in kon botvieren.
Want wie kan van een dienstmeisje
vergen, dat zij de lekkerste hapjes
zal klaarmaken in een keuken, die
nie;. genoeg geventileerd wordt, of
die te donker ',s, of waar zij zich met
allerlei behelpen moet?
In de laatste jaren is dat veel be
ter geworden, en ooit de nieuwe ma
nier van bouwen is ingericht op hel
dere lichte keukens met groote ra
men en een goede luchtververséking
door den schoorsteen.
Veel licht en lucht dat is zeker
wel een eerste veréischt-e voor een
plaats waar zooveel waterdamp en
zooveel •verschillende geuren zich
verspreiden. En wanneer de walmkap
boven het fornuis flink wijd is en hot
raam hoog opgeschoven of openge
slagen kan worden, zullen al die
dampen in zeer korten tijd kunnen
'erdwijnen.
Bovendien wordt, wanneer het
aam flink groot is, het koken er
zoo door vergemakkelijkt. Want de
kookster moet kunnen zien wal. zij
doet, en hoewel het kunstlicht een
heel mooi hulpmiddel kan zijn, toch
is liet maar een surrogaat van bet
zonlicht en ieder die wel eens ge
werkt heeft in een keuken, waar het
zoo donker is, ctat den heel en dag
het gas of electrisdh licht boven het
fornuis moet branden, weet hoe
lastig en onaangenaam dat te.
Het te wel typisch om na te gaan,
dat de inrichting en ligging der keu
ken gelijken tred heeft gehouden ruet
de sociale neigingen- van de vrouw.
De zeer ouderwetsche keukens,
zooals onze grootmoeders en over
grootmoeders die hadden, waren
groot, hadden flinke ramen en bo
den alle geriefelijkheden, die men in
dien «lijd verwachten kon. Natuurlijk
waren de hygiënischs toestanden
minder goed, omdat men nu eenmaal
op dat punt van de wetenschap min
der ver gevorderd was.
Maar de keuken, was in dien tijd
een domein vart de huisvrouw en de
dienstbode, dat zeer belangrijk voor
de heeJe huishouding was, en
dus alle mogelijke zorg aan
moest worden.
Wie herinnert zich niet hei ouder
wetsche huie op de tentoonstelling
„De Vrouw'' me!t. zijn mooie, ouder-
weosche keuken met al het blank ge
schuurde tin en koper I
En doordat de vrouw van dien tijd
de keuken zoo'n belangrijk vertrek in
huis vond, was er zooveel zorg aan
besteed; maar zal het aan den ande
ren kant ook niet een genoegen zijn
geweest om in zoö'n onberispelijke
keuken te werken
Na dien tijd kwam een periode
van minachting onder de vrouwen
voor alles wat huishoudalijk werk
betrof. Als er 's middags maar ge
noeg op tafel stond, vroegen velen
zich verder niel, af, wat. er in de
keuken gebeurde, en in dien tij-a
zijn er zoovele huizen gebouwd mei
nare, sombere, kltüne keukentjes.
Het scheen toon welalsof de keuken
maar zoover mogelijk weggestopt-
moest worden: het deed er ook niets
toe, waar zij uitkwam, of hoe slecht
licht en hichtverversching waren, als
men er maar zoo weinig mogelijk
van bemerkte. Vandaar dal er nog
tamelijk veel' grootse, mooie, gerie
felijke huizen zijn met bespottelijk
kleine -keukentjes.
En nu die woede van „alle-vrou-
wen-moeten-studesren" eein beetje
adhicer den rug is, en er ook weer
veol meer aandacht aan het huishou
den wordt geschonken, veranderen
de keukens aanmerkelijk in haar
voordeel. En al zijn zij meestal niet
niet zoo groot, als de ouderwetsche,
toch is er minstens evenveel zorg aan
besteed, en het onderhoud is onein
dig veel gemakkelijker.
Een der eerste eischen voor een
moderne keuken te, dan, er goed
licht valt op het fornuis en den goot
steen, dat wil dus zeggen niet alleen
zonlicht, maar ook kunstlicht. Die
kwestie van het licht is echter nog
zoo eenvoudig niet: het allerbeste
zou natuurlijk zijn, wanneer de
middagzon alle hoekjes en gaatjes
fel kon verlichten, maar daartegen
over staat de warmte, d.ie de toch al
warme keuken snikheet zou maken,
hoewel wij ons daar op hel oogien-
blik moeilijk ln kunnen denken.
Het. keukenraam op het noordwes
ten zou zeer practisch zijn: het is er
's winters niet te koud en 's zomers
ook dragelijk warm.
En wanneer het. dienstmeisje niet
al ie slordig is, zal zij er een eer in
stelien die heldere keuken zoo schoon
mogelijk t® houden.
In een nteuwerwetsche keuken is
meestal ook wel ruimte voor een
patmenretk, waar- de pannen omge
keerd op kunnen liggen.: hec kastje
onder den gootsteen dat er zooo vaak
voor gehruik-t wordt, is altijd voch
tig en maakt de pannen daardoor duf
en onsmakelijk,
En ten slotte is he! nog van giroot
belang, dal, alles met. water kan
worden afgenomen, dus een steenen
vloer, een -marmeren of steenen aan
recht, en een muur, die tot manshoog
te met (egels is bedekt. Omdat *een
dergelijke vloer te koud is, is het dan
verstandig tafel en stoel op een hou
ten verhoog!ng ft® zetten.
Eindelijk nog een goede raad: ge-
biuilct gij een gasfornuis, laat dan
de electrische bel niet in de keuken
uitkomen. Het gas ontwikkelt zoo
veel water-damp, dat draden en bel
aaii roesten zijn blootgesteld, dait
ieder oogenblik wat aan man
keert. Wanneer de schel vlak naast
de keukendeur is aangebracht ln de
gang, hoort de dienstbode het toch
wel, en men loopt niet de kans, dat
zij vaak kapoti te.
E. E. PEEREBOOM.
Bniteniand
DE REVOLUTtEGEVAREN IN
DUITSCHLAND.
De. Berlijnsche correspondent van de
.Tel," schrijft Zij hébben volkomen ge
lijk die zeggen, dat oien de berichten in
de Duitschc pers over nieuwe Putsch
plannen van dc monarchisten niet te
veel au sérieux ntoet nemen. Inderdaad,
geen verstandig mensch houdt -nog reke
ning met een herstel der monarchie
iedere poging in deze richting- zou, even
als de laatsie Putsch spoedig worden on
derdrukt. De algemeenc staking, die
onmiddellijk weer zou intreden, en waar
bij zich in dit geval breede kringen der
burgerbevolking zouden aansluiten, zou
spoedig een einde maken aan de plan
nen van de „Putschisten".
Ondanks dit alles blijft het gevaar van
een nieuwen Putsdh voortbestaan. Men
moet zich steeds bewust zijn, dat de
kringen, waarvan zulke Putsch-planden
uilgaan, bestaan uit militaire doordrij
vers, die geen ander doel hebben dan
hun ideeën door te zetten en onverschil
lig zijn voor hetgeen daaruit ontstaat,
en men moet bij de beoordeeling van deze
dingen steed® voor oogea houden, dat
het Duitschland van tegenwoordig trots
alle uiterlijke rust een innerlijk volko
men vermolmde staat is. Men moet
Duitschland niet van een politiek,
maar van een psychologisch gezichts
punt uit beoordeelen.
Wat er o.p 't oogenblik vooral leeft in
het Duitschc volk, is een diepgaand pes
simisme, een van dag tot dag toenemen
de wanhoop.
Uit een dergelijke stemming ontstaan
vanzelf allerlei stroomingen, die tot een
catastrophe moeten ledden. Het „Putsoh-
isnne", gewoeld door de algomeene onte
vredenheid, zit op het oogenblik in
de lucht, daargelaten of het van rechts
of van links komt. De regeering heeft
niets gedaan, om deze stemming tegen
te gaan. Integendeel, de regecring -heeft
door haar lamenteeren over de maatre
gelen van de geallieerden, die stemming
eerder bevorderd. Het is geen wonder,
'dat 'onder deze omstandigheden Iedere
tegen de regeeringgerichte beweging
ondersteuning zal vinden bij al de ele
menten, die met de huidige toestan-den
niet tevreden zijn.
Wij, die in Berlijn de Kapp-dagen heb
ben meegemaakt, kunnen dit bevesti
gen. Men heeft al te gemakkelijk den
jubel vergeten, waar-mee Kapp in de
eerste dagen door de Berlijnsche bevol
king werd begroet. De Putsch had een
suggestieven invloed en het door Kapp
uitgegeven parool van de „regeering
van de daad" werkte electriseerend. Ein
delijk zou er nu wat gebeuren, nadat het
Duitsche volk zddh andeihaSf jaar een
rogeeringssysteem had moeten laten
welgevallen, waaronder de toestanden
slechter iaplaatis van beter waren ge
worden. Hei volk vergeet, dat de regee
ring zich in een gedwongen positie be
vindt, en daardoor verhinderd wordt,
krachtig op te treden. Het volk consta
teert alleen, dat het van maand tot
maand met beloften is gepaaid, die niet
in vervulling zijn gegaan, dat de eco>
nomische chaos steeds grooter wordt en
do prijzen der noodzakelijke levensbe
hoeften een hoogte hebben bereikt, die
onafwendbaar tot een catastrophe moet
leiden. Vooral in de laatste maanden ge
schiedde die stijging met groote spron-
geu. De economische en politieke toe
stand in Duitschland is op het oogen
blik zoodanig, dat de nationalistische en
militaristische agitatie een zeer gemak
kelijk spel heeft en het spreekt vanzelf,
dat de raddraaiers in het reactionnaire
kamp hun best doen van deze stemming
profijt te trekken.- Of het resultaat van
hun bemoeiingen van blijvenden aard
zal zijn of niet, laat hen daarbij koud
ook deert het hen aiet, wanneer Duitsch
land daardoor in een ohaouschen toe
stand wordt gébracht. Om hun doel te
bereiken, is hun ieder middel goed ge
noeg en het feit, dat er hier en daar een
verbinding is tot stand gekomen tus-
schen de meest reactionnaire en de altler-
radicaalste elementen, bewijst, tot welke
gewetenloosheid, politiek onverstand en
fanatisme op een gegeven oogenblik
kunnen gaan.
De Kapp-Putsdi mislukte, wijl de
voorbereiding slechu was en de leaders
der beweging zich niet eens van te voren
van alle in aanmerking komende mili
taire factoren rekenschap hadden gege
ven. Overigens schijnt de verbinding
tussohen de leidende militaire persoon
lijkheden nog al sterk te zijn en datgene,
wat men sinds weken hoort over syste
matische voorbereidingen tot een nieu
wen Putsch schijnt dit vermoeden te be
vestigen. De nieuwe rijksweer-minister
schijnt, trots zijn goeden wil, nog min
der dan zijn voorganger de situatie
meester te zijn.
De „Freiheat", die thans weer een
lang artikel brengt over de gevaren der
tegen-revolutie, beweert zelfs, dat de
draden der militaire samenzwering in
het rijks-weerminislerie samenkomen.
Dit moge overdreven zijn, maar het feit,
dat de rijksweer-minister niet geheel,
meester is van den toestand en meer re
kening moet houden met de stemming
der generaals en andere officieren dan
gewenscht is, kan niet worden bestre
den. Duitschland zou op het oogeniblik,
ook wat de ooti wapeningskwestie be
treft, verder zijn wanneer men alleen uit
politieke motieven had kunnen hande
len, zonder met de militaire invloeden
rekening te houden.
Uit het antwoord, dat de rijksweer-
minister in de Nationale Vergadering
aan den onafhankelijken afgevaardigde
Henke, naar aanleiding van diens ver
wijt over het niei-nakomen van het ver
drag van Versailles, gaf, bleek, dat aan
den goeden will van de regeering auet ge
twijfeld behoeft te wouden, maar dat haar
de handen zijn gebonden.
Di-. heeft ten gevolge, dat de regeering
zwak staat en de tegenstroomingen in
dezelfde mate 'krachtiger worden. Dit
moet men bij een beoordeeling vaa de
algemcene politiielke situatie in Duitsch
land in hel oog houden. De toestsöad in
Duitschland is over het algemeen nog
veel onzuiverder, dan in het buitenland
algemeen wordt aangenomen. Op deze
gronden echter is ook het gevaar van
nieuwe ongeregeldheden in Duitschland
grooter, dan men bij een beoordeeling
v.\n buiten af zou meeaen.
HET LONOENSCHE VERDRAG EIN
DELIJK GEPUBLICEERD.
Het Londensche verdrag van
April 1'Jló, gesloten tueschen Enge
land, Frankrijk, Rusland en Halte,
is thans gepubliceerd. Het verdrag
bestaat uit 16 artikelen en een bij
gevoegde nota.
De eerste drie artikelen stellen <l®
noodig® militaire en maritieme maat
regelen vast- tueschen de geallieer
den en Italië, waarbij laatstgenoemd
land op zich neejnt, binnen een
maand na onderteekening van 't ver
drag aan den oorlog deel ne nemen,
en at zijn middelen aan te wenden
om den ooriog gezamenlijk met En
geland, Frankrijk en Rusland tegen
al hun vijanden te voeren.
In Tuil daarvoor zal Italië bij het
siuken van het vredesverdrag Tren-
trmo, Cisatpijnscih Tirol mei zijn
geografische en natuurlijke grens,
Triëst en geheel Istrië tor aan Quar
nero, behoudens verschillende met
name genoemde eilanden, krijgen,
Italië zou tevens de provincie Dai-
marie krijgen, benevens de volle sou-
vereiniteit over Wallona, het, eiland
Sasseno met, omliggend gebied, vol
doende voor d® verdediging van die
punten. De rechten en voorrechten
Lybië, die bij het verdrag van Lau
sannc aan Turkije waren gegeven,
zouden eveneens door Italié worden
ontvangen. Verder werdi aan Italië
beloofd een deel van de evem-ueele
oorlogsscliadaloosstelling, overeen
komstig zijn inspanning esn opoffe
ringen.
In artikel 15 van het verdrag ver
binden de geallieerden zidli, Italië te
steunen bij eventueele oppositie, die
het mocht voeren tegen een voorstel,
strekkende om een vertegenwoordiger
van den Heiligen Stoel toe te laten
bij vredesonderhandelingen of ande
re onderhandelingen tot oplossing van
kwesties, door den oorlog gerezen.
DE ONRUST IN IERLAND.
De mailtrein van Cork naar Bratry is
bij Kmsale door gewapende en gemas
kerde mannen aangehouden. Er werden
iwee postzakkon meegenomen.
De wegen bij het kruispunt wonden
sireog bewaakt. Het telegrafisch ver
keer lusschen Dublin en Noord-Ierland
is geschorst.
Vrijdagmorgen werd een aanval ge
daan op de politiekazerne in Rush bij
Dublin. Een sergeant werd gedood en
.•en politie-agent zwaar gewonde
I MEI IN ITAL 19.
De Algeraeene Federatie van Arbei
ders in Italië heeft, aan de bij haar
aangesloten organisatie® in geheel
Italië een uitrioodiging gezonden op
1 Mei het werk gedurende drie uur
te doen. neerleggen om te manifestee
ren tegen de oorlogsverklaring van
Japon aan de Bolsjewikï in Rusland.
DE OPPERSTE RAAD DER CEAL-
LIEERDEN.
Naar de „Temps'' verneemt, te de
datum, waarop te Rome de bijeen
komst van den Oppersten Raad zal
plaats hebben, bepaald op 14 Mei.
Deze bijeenkomst- zal een girootech
karakter dragen, daar men er offi
cieel de verklaring van de constitu
tie van den Volkenbond zal vastleg
gen en publiceeren. Deze vergade
ring zal gepresideerd weiden door
den Italiaanseken vGrtegieivwoordL-
ger, senator Tittofifc Frankrijk zal
vertegenwoordigd worden door Leon
Bourgeois, en België door den heer
Jules Destree, Minister van Kunsten
en Wetenschappen.
Men gelooft, dat Engeland Balfour
zal zenden.
De volgende staten zuilen ter con
ferentie vertegenwoordigd zijn:
Frankrijk, Engeland, Japan, Italië,
België, Griekenland en Spanje, ter
wijl de staten, die het vredesverdrag
niet geteekend hebben, niet verte
genwoordigd zullen zijn.
DE BLOKKADE VAN FIUME
OPGEHEVEN.
De Oppelbevelhebber van Fiame
heeft aan het algemeen opperbevel
der regeeringstroepen de opgectsch-
te paarden uitgeleverd. In verband
hiermede ie de blokkade van Flume
opgeheven.
DE BELGISCHE STEENKOLEN-
PRODUCTIE.
In Maart, 1920 wa® de productie
der steenkolenmijnen 105 verge
leken bij de productie in Maart 1918.
De totale productie bedroeg in
Maan 2.600.160 ton, tegenover
1.910.710 ton in Maart 1913.
Het aantel arbeiders, werkzaam in
de steenkolenmijnen bedraagt 159.230
DE KOSTEN DER BEZETTING.
In antwoord op een vraag van den
afgevaardigde Buyl in de Belgische
Kamer heeft de minister van oorlog
medegedeeld, dat de kosien van het
Belgische bezettingsleger van het
sluiten van den wapenstilstand af tot
op den huidigen dag 265 millioen
franken hebben bedragen.
De oorlogsbegrooting, die in 1914
90 xnillioeii frank beliep, bedraagt
518 millioen voor 1920.
SOCIALE WETSONTWERPEN
IN BELGIë.
Dezer dagen zullen verschillende
nieuwe wetsontwerpen ter behande
ling in de Kamer komen: het wets
ontwerp betreffende hel verleenen
van een premievrij ouderdomspen
sioen van 750 franken aan alle arbei
ders van 65 jaar; voor te het wetsont
werp op den acht-urendag en de 48-
urige werkweek; vervolgens het
'.werp betreffende de toekenning
n 1500 franken aan oude mijnwer
kers; ten slotte een ontwerp met be
trekking tot de Instelling van w-
boidersafgevaardigden ln hot toe
zicht op de mijnen.
EEN RUMOERIGE ZITT1NC VAN
DEN PRUISISCHEN LANDDAG.
Minister Severing verklaarde o.a.:
Van een syndicalistische en com
munistische beweging in het Rijnsch-
Weslfaa-lsche industriegebied droegm
wij reeds eenige maanden kennis,
maar de opstond sou niet uitgebro
ken zijn, als Kapp en zijn mannen
niet signaal daartoe gegeven had
den. De verstandige elementen cri
de arbeiders werd en daardoor met
de andere verbonden, en tenslotte
stonden ook de christelijke organi
saties aan hun zijde. Wij hebben
lang geaarzeld, daar wij alle demo
cratisch gezinde, de verstandige
christelijke, de onafhankelijke cm 'te
meerderholdssociaListische arbeiders
tot het tegengaan van den opstand
wilden bijeenbrengen. De militairen
kanden niet eerder oprukken daar
er geen voorbereidingen waren ge
troffen en de ring in. heit Noorden en
Oosten gesloten moest zijn Wij be
reikten zooveel, dart wij in de laatste
dagen nog slechts met gespuis to
doen hadden, dat al het goede door
de revolutie bereikt, heeft te niet ge
daan. (Onrast hij de onafhankelijken^
De onafhankelijken bewijzen hun
zaak geen goeden dienst, alls zij dit
gespuis naar den mond praten. I»
Duisburg moesten volgens de op
roermakers de hoogovens Koud
worden, andere fabrieken moesten
de lucht vdiegen. (Geroep: Hoort!
Hoort! redits, onrust bij de onafhan
kei ijken). Dit is geen sprookje; wij
zouden jaren hebben moeiten werken
vóór de productie weer normaal zou
zijn geweest. 'Toon moest er gehan
deld worden, en wij hebben gehan
deld.
Wanneer de rijksweer soms
wraak nam, dan kwam dat ..dooida'
de officieren de troepen niet meer
als voor den oorlog in de hand heli
ben. De tegenzin tegen de rijksweer
is echter ooit niet algemeen. To
Mühlheim protesteerde men tegen 't
zenden van arbeiders uLt Hagen; men
wilde liever rijksweer hebben. Het
was onmogelijk, generaal Watter co-
der te verwijderen, omdat dc anders
generaals verklaarden, dat als hij
ging, zij met hem mede zouden gaan
Ik ban blij dat ik die zenuwachtige
raadgevingen niet heb opgevolgd en
dat in het algemeen de zenuwachtig
heid van de eerste burgemoestei
niet den doorslag heeft gegeven. Ik
heb met hei leger ail tijd goed samen
gewerkt. Het terugroepen van Van
Wattes- vormt nu geen twistpunt
meer; een concessie aan de radicaJo
arbeiders is zijn verwijdering niet.
Zoolang in het oosten van B er rijn
roode bataljons gevormd worden (In
terruptie van den anafh. afg. Ad.
Hoffman: „Kletspraat]eel") zoolang
nog in Midden-Duitschland een
nieuw rood leger dreigt gevormd ie
worden, zoolang moet de veiligheids
dienst tegen Iedere ordeverstoring
met kracht optreden.
Russische compagnieën zijn er in
het Ruhrgebied niet geweest, of
schoon er wel een groot aantal ttua-
een bij waren. De aanvoerders wa
ren geen Russische officieren, maar
democratische en christelijke Duit
sche officieren hebben 'i arbeiders-
leger georganiseerd. (Geroep: HoortI
Hoort!) Helaas zullen ,vjj
ookt en zuiden van d c lluiir
moeien oprukken, w-u. t
de eerste burgemeester van Hagen.
Kuiio, beeft verklaard, dat hij sedert
10 April de verantwoording niet nièo
kan dragen, (beweging). Ook andere
beambten verklaren, dat dc v)utril
lingen uit het Wupperdal de ust
bedreigen, (Groote onrust, bij de m-
afhankèJijken; geroep: „Waarom zijn
ze dan gevlucht!" Antwoord "aii
rechts: „Ze zullen wel geweien hen-
beo) waarom! Aanhoudend lawaai)
Wij zulleu met aJJe middelen orde
en rast bewarem (Levendige bijval).
De afgevaardigde Hoilman (meer-
derlieidssociiillifrt) zeide: De Diiilscb
nationalen en de Duitsche volkspar
tij hebben weliswaar niet als partij
tot den Putsch van Kapp meegewerkt
maar Invloedrijke aanhangers van
hun partij hadden toch daarbij Ge
leiding. (Groot lawaai rechts). Bij
den héér von Kessel zijn zes kau.n-
nen, onder stroo verborgen, gevon
den. Zijn die daar ook door agente
provocateurs heengebracht? Lilden-
dor ff en kolonel Bauer hebben mei
de communisten over een gemeen-
schappelijken Putsch onderhandeld.
En op deze zelfde heeren hodden de
Duitsch-nationaien al hun hoop ge
vestigd voor de verkiezingen. (Groot
lawaai, rechte)Nu kunnen zij zich
van hen niet meer losmaken. De
Welfenparlij heeft naar a&iito.cii.g
van den Kapp-Putsch in Hannover
het koninkrijk will,len herstellen, in
den brief van een leider der Wolf en
werd duidelijk verklaard dat zij hier
evenals in Hongarije, mot geweld
wilden optreden. De verkiezingen
zouden onder bedreiging met de
bajonet gehouden worden. Voor de
z e 1 f standi gv er k 1 aring van Hannover
zijn niet alleen de Welfische, maar
ook de Duitsch-nationaJen opgeko
men. (Beweging links, onrust rechts)
Nog op 17 Maart hebben de heeren
van de Duitsche volkspartij aangebo
den, aan de regeering Kapp deel te
nemen. (Groot lawaai rechtsj De
afgevaardigde Stonde! van de Duit
sche volkspartij wordt tot de erde
geroepen wegens zijn uitroep: onbe
schofte vlegel!) Wie 'T resultaat van
de revolutie van 19 November niet
erkent, ia een rustverstoorder en
kweekt het bolsjewisme in Duteoh-
land aan. (Stormachtige bijvan 'inks
groot lawaai rechts.'.
DE STAKINGEN IN FRANKRIJK.
Behalve de spoorwegarbeiders hebbes
nu ook de mijnwerkers besloten om na
i Mei te blijven staken.-
In verband met de stakingen die drei
gen verlaten reeds vele Parijzenaars d»
stad.
Sport en Wedstrijden
KORFBAL.
Wedstrijden voor Zondag.
Slechts Haarlem II zal een wedstrijd
spelen en wel tegen de sterke Amster-
damsohe club Animo. Een volledig re
e-twaalftal kan een behoorlijk fi
guur slaan.
De wedstrijden voor den H. KB. be
ginnen in de eerste week van Mei.
Naar we vernemen, zal de lezinig van
den heer De Wilde niet op Vrijdag 7 Mei
plaats hebben, maar op een anderen na
der te bepalen datum.
Steden wedstrijden.
Haarlem zal niet uitkomen in boven
genoemde wedstrijden te Dordrecht >/p
Hemelvaartsdag. „Haarlem" en „Ad-
vendu" konden bij het samenstellen vaa
een vertegenwoordigend Xli-tal iviei tot
overeenstemming 'komen.
't Spréékt, dat we hei zeer jammer
vinden, dat Haarlem niet zal deelnemen
deze wedstrijden. We hadden gaarne
eens willen zien, hoe de eerste Wassers
A, B en C. daar tegen over elkaar zou
den staan; Hopen we, dat het volgend
jaar een middel zal gevonden worden,
om wèl tot het samenstellen van een
XII-tal te komen,
ÜiMBïïlaM
HET ONDERWIJS AAN PRINSES
JULIANA.
Hat onderricht van de Prinses, dat
..al dusverre klassikaal gegeven werd,
zal met het einde van den loopenden
cursus de grens van het gewone lager
onderwijs hebben bereikt. De school
klasse der Prinses wordt dan ,.nt-
bonden.
Met het algemeen vormend omdart
wijs. dat de inleiding zal zijn tot het
hooger onderwijs, zaï de Prinses
eerder gereed moeten zijn, dan bij
de andere leerlingen het gevaJ is. Het
zal daarom in het vervolg hoofdzake
lijk door privaat-ouderwijs worden
gegeven.
De Koningin en de Prins hob hén
dr. J. H. Gunning Wzn., privaat
docent in de paedagogiek aan ae
rijksuniversiteit te Utrecht, udtge-
nöodigd, aangaande den aard en Esn
omvang van het te geven onderwijs,
de personen, aan wie dit opgeira
gen zou kunnen worden, van raad
en voorlichting te dienen.
Het onderwijs in de Nederandsclia
taai en letterkunde te opgedragen
aan mevrouw A van den Reyden 'e
Den Haag. die tort dusverre de klasse
geleid heeft. Het onderwijs in de an
dere vaJtken za.l worden verdeeld ste
volgt: wis- en natuurkunde de hear
D. A. G. Bruggeinan, doctorandus in
de wis- en natuurkunde. Jeeraar .ian
het Noderlandeche lyceum in Den
Haag; vaderrtandsche en algemcene
geschiedenis mej. J. M. van Has
selt, candidaat in de Nederlandsche
letteren te Arnhem; aardrijkskunde
de heer C. L. van Balen, learaar an
de gemeeriüjke kweekschool voor on
derwijzers voor de zeevaart te Am
sterdam; Fransch mej. A E. Ooster-
lee, gouvernante van de Prinses; tee
kenon mevrouw Albert Roelofs, to
Den Haag; vioolspel mevrouw A.
RackwitzDe Jongh. in Den Haag.
Mevrouw Cathorina van Rennes zai
het volgende jaar weer een zangevvr-
sus geven.
Het Koninklijk, gezin gaat, zooals
reeds is gemeld, ae. Dinsdag naar
Het Loo; kort daarna zullen eenige
der nieuwere (essen reeds een begin
nemen. Volledig zal de nieuwe rege
ling echter eerst in September in wer
king treden.
