Wedstrijd in het Teekenen
37e Jaargang Ne. 11328
Verschijnt dagelijks, bchaius op Ze>«- en Feestdagen.
ZATERDAG 8 MEI 1920
ABONNEMENTEN per 3 maanden Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) f 3.25. Franco per post door Nederland f 3.10. Afzonderlijke nummers f0.15. Geillustr.
Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken fü.676; franco per post 10.65.
Uitgave dor N. V. Lourens Coaler, Direotear-Hooldredaotour J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3032
ADVERTENTSEN: Van 1—5 regels f 1.50; iedere regel meer 80 Cta. Reclames 60 Cts. per regel. Bij
übonucmsni aanzienlijk rabat. Tienstuivers advertentiën van Vraag en Aanbod van 1—5 regels 50 Cts.
per plaatsing, elke regel meer 12'/t Cts. a contant, buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administratie Groot® Houtstraat 03. Volefoonnr®, der Reclaclio 600 on der Administratie 72*
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
Laatste uitbetaling
Goedkoops Brandstoffen
Uitbetaling der laatste verstrekking
van drie eenheden zal plaats hebben
voor hen wier naam aanvangt met
de letters D en op Maandag
10 Mei, met H op Dinsdag 11 Mei
en I, J en L op Woensdag 12 Mei,
telkens des morgens van 9tot
ll'/i uur en 's middags van 2 tot
4'|, uur.-
Men is verplicht het groene
kaartje'mede te brengen en daar
dit de leatst© uitbetaling is, alle
kwitanties.
De Commissie.
Levensmitfdeien-
vosrz ening.
Uitreiking Broodkaarten
De Directeur van het Gemeen
telijk Levensmiddelenbureau te
Haarlem brengt ter kennis, dat de
uitreiking van Broodkaarten zal
plaats hebbfcH aan zijn bureau
(kamer No. 4) en wel op:
Maandag 10 Mei voor de num
mers 14000,
Dinsdag 11 Mei voor de num
mers 4001—8000,
Woensdag 12 Mei voor de num
mers 8001—12000,
Vrijdag 14 Mei voor de num
mers 12001 16000,
Maartdag 17 Mei voor de num
mers 16001—20000,
Dinsdag 18 Mei voor de num
mers 20001 - 24000,
telkens van des v.ra. 8 uur tot des
•a.m. 4 uur.
Uitreiking Bloemkaarten.
dat voor hen, die in aanmerking
fcomen voor bloemkaarten ten be
hoeve van kinderen beneden den
leeftijd van één jaar, onder over
legging van het betreffende ge
boortebewijs, op de dagen, waarop
zij hun broodkaarten in ontvangst
fcunnen nemen, tevens gelegenheid
bestaat bloemkaarten te ontvangen.
De Directeur voornoemd,
F. DE JONQE.
Heden
ZATERDAG, 8 MEE
Stadsschouwburg. Wilsonsplein:
Uitvoering der leerlingen van Mevr. B.
SohcepersGeuer, 7.30 uur.
Schouwburg-, Janswcg Mannenkoor
Proza cn Poëzie", Uilvoering, 8 uur.
Terrein nabij Soendaplein, Schoten
Circus Hagenbeek, Middagvoorstelling 2
uur Avondvoorstelling 8 uur.
Sue. „Vereeniging" Haarlemsche Al-
gemicene Winkel Etalage Tentc .nstel
ling (II. A. W. E. T.) 2 uur n.m.—
11.30 n.m.
Gr00to Markt, Concert door „Hav-
znon'ie-Creecenüo" 8.30'10.30 n.m.
Biongebouw Haarlemsche Onderwij
zers Tooueelv* onigL.g De ivcl-jes
uit Canada", 8 uur.
Bioscoopvoorstelling. 8 uur.
ZONDAG 5) MEI.
Stadsschouwburg, Wilsonsplein N. V.
Toonceivereeniging: „Ghe;U>", 8 uur.
Schouwburg Jansweg: Ned. Opera
Ensemble. Populaire Voorstelling:
„Carmen", 8 uur.
Terrein nabij Soendaplein, Schoten
Circus Hagenbeek, Avondvoorstelling,
8 uur.
Soc, „Vereeniging": Haarlemsche
Algemeen e Winkel Etalage Tentoon
stelling (H. A. W. E. T.), 10 uur v.M.
—11.30 n.m.
Stadstent, Den Hou".; Con-ceni Haar
lem's Muziekkorps, 2,30 uur.
Melkinrichting' v.h. Van Bruggen,
Den Hout Strijkconcert.
Café-Restaurant „Lion d'Or", Kruis
weg 36 Concer. 8—11 uur.
Schouwburg De Kroon Gr; Markt
Bioscoopvoorstelling van 2 uur n.m. af.
Cinema Palace, Groo'.e Houtstraat
Bioscoopvoorstelling van 2 uur n.m. af.
MAANDAG! 10 MEI.
Stadsschouwburg, Wilsonsplein
N.V. Nationale Opera: „De dochter
van Madame Angöt" 7,30 uur.
Terrein nabij Soendaplein, Scho
ften: Circus Hagenbeek, Afscheid:.»
■voorstelling 2 uur n.m.
Gebouw „Zang en Vriendschap
Communistische Partij, Haarlem, Le
zing Dr. W. van Ravensteyn Jr., over
„De revolutie in Duitscbland", 8 uur.
Soc. „Vereeniging": Haarlemsche
a Ui c meen e Winkel Etalage Tentoon
stelling (II. a. W. E. T.). 10 uur v.m.
—11.30 n.m,
Sch.oüwburg Dc Kroon Gr. Mai'kt;
Bio.-coopvoöi'fiteüiug, g i,,jr
Cinema Palace, Groote Houtstraa'
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Door ons wordt ultgsschrsvaa eon wedstrijd In hot Teeltenen,
waaraan leder, die dat wenscht, kan deelnemen.
Het ondarwerp iseen aardig heekje et kijkje naar keuze la
Haarlem ot in do aangrenzende gemeenten Heemstede, Bloemendaal,
Hearlemmerllede en Spaarnwondo en Veleen.
De teekeningen mogen worden uitgevoerd lo verschillend ma-
tertaai, met altzondering van olieverf, lo inkt, patiood. hou.ikool.
kr|jt en waterverf, of In esae combinatie van deze materialen. In
awart en wit, ef In kleuren.
Als eerste prijs wordt uitgeloofd Honderd Gulden, als tweeds
prijs Vijftig Gulden, els derds prijs V|Jt en Twintig Gulden.
Zoodra de uitspraak vau de jury Is bekend gemaakt, worden
hakrooudi en nlet-hekreonde teekaniogen gedurende hoogstens een
maand tn dn Tjjdingzaal van Haarlem's Dagblad geexponeerd en daar
te koop gesteld tot den door inzenders gewensohton prijs.
Gedurende genoemde tentoonstelling blijven alle teekeningen,
verkocht er onverkocht, geëxposeerd en kunnen daarna warden
teruggehaald. Alle niet verkochte teekenlngea blijven het eigendom
der Inzenders.
De tiekeningon moeten z|ja voorzien van eea motto en vergezeld
van een gesloten enveloppe, op den omslag hetzsltdo motto ver
meldende en Inhondende naam en adres van dan Inzandar.Wanneer
de Inzenders willen, dat hunne teekeningen ten verkoop warden
aangeboden, Is het gewenscht dat zij het werk na de uitspraak van
de jury nnderieekenon.
Eane afmating der teekeningen wordt niet voorgeschreven. De
nitspraak der jury is onherroepelijk.
Tormijn van inzending is 15 Juni, de inzendingen worden, niet
In l|jst. dash zoo mogelijk in passepartout verwacht. Gr. Houtstraat 93.
Ss Jory zal bestaan uit de ileeren: H. Buisman, Gonservator
van Teyisr's Stichting; G. D. Gratama, Directeur van hei Frans
Halsmuseum; Qiin van Tussenbroek. Directeur van het Nuseum
van Hnnstngverheid.
Heemsteedsche Brieven.
bezwaren tonen heiastiagaaiislaB lüausti'iötsrreiflBü en ris Blee
kersvaart - Opruiniinj van vuil en poelen ueengeiü op Hypotheek
öroenendaai en onzi zwemvijver.
Toen vroeger de gemeente Heem
stede geen plaatselijke directe belas
ting' hief, behoefde ook niemand le
gen zijn aanslag in verzet te komen.
Ziedaar een waarheid als een. koe, ais
een gamche kudde koeien. Even waar
is het., dat nu die belasting wel be
staat, de contribuabelen wel eons in
de noodzakelijkheid zullen komen, om
bezwaar te maken tegen hun aanslag.
Hoe giaat. dat dan in zijn werk? Wor
den ze dan door dc Commissie van
bezwaarschriften gehoord? Natuurlijk
zaJ iedere rechtgeaarde Heemsteder,
die dit leest, ja antwoorden. Maar
't is zoo niet: de Commiiseie vraagt
hun aleen inlichtingen, wanneer zij
die nooddg vindt. Zoo niet, dan stelt
zij den Raad voor, den eenmaal op
geleiden aanslag te handhaven en
dc Raad, natuurlijk op dat. advies af
gaande, besluit dienovereenkomstig.
Dit lis geen goede rechtsbcdealing.
Wie bezwaar maakt tegen zijn aan
slag, moest al tij d gehoord worden.
Anders heeft zijn bezwaarschrift na
tuurlijk geen waarde, -komt het niet
lot zijn recht. Wordt het niet tijd, dat
onze gemeente een belasUn.gcontro-
leur aanstelt, die meteen de "aak van
de Commissie van bezwaarschriften
verlichten kan? Zooals de reclames
nu behandeld worden mankeert «r wat
aan. En ai wil ik graag geloovem, dat
er zoo groot mogelijke voorzichti;g-
,n: id wordt toegepast, niet één belas-
ii. 11 schuldige, niet één moet, gevaar
loopen voor onrechtvaardige behan
deling.
Te werk gaande naar liet spreek
woord, dat voorkomen Beter is dan
genezen, heeft de Raad op voorstel
van IA en W. in de gemeente terrei
nen aangewezen, waarop bij voorkeur
.nrichümgen zullen worden gebouwd,
die valtem onner de bepaLiaigen van de
hinderwet. Het lijkt wat voorbarig,
.vent er zijn nog wenvlg f abri eken in
do gemeente an misschim zulten er
vooreerst ook niet gesticht worden,
uiaor m werioelijkhehi ns het een ver
standig besluit. 'Komen ei' eenmaal
aanvragen om fabrieken of werk
plaatsen +e stichten in do bebouwde
kom Van de gemeen Ie, dan is liet te
laat. Wel heeft liet gemeentebestuur
dan nog In de hand om bezwarende
voorwaarden aan do toestemming: te
verbinden, maar daar wordt de aan
vrager maar mee geplaagd, terwijl
hij op zijn beurt in ieder geval de
omgeving plaagt mot stank, rook of
lawaai.
Eu hoe as het nu, heb ik hoor en
vragen, met den toestand aa.11 dc Blefe-
toansva&rt? Want het is ook niet meer
geoorloofd, hinder tij ko stoffen te la
ten afvloeien in de openbare wateren.
En wat de industrieterrein een aan
gaat. do Bleekersvaart met. haar
blrokerijen ligt wel wis en degelijk
midden in de gemeente.
Ja, wanneer we alle dingen Iconden
krijgen zooals we diLe willen hebben,
dan bestelden we eeai tooveiuaar di
op ee>n nacht al die bleekerij en even
uveruracht naar de industrieterreinen
bij de gasfabriek en dan werd de
Bleekersvaart, die et' vaak meer uit
ziet als een onsmakelijk papje/ don
»Js een flink vaarwater, dichtgegooid
en een ruim riool gelegd. Helaas, de
uezwaren zijn vele. Too venaars, dit
zooi ets kunnen doen, bestaan nog
maar alleen in kinder-sprookjesboe-
Aön. Daarbij is de Bleekersvaart 'par-
l. tuil er eigendom, een goed riool zou
een stavigen duit kosten en tenslotte
is er ook nog de heurtdieust van de
weduwe Huijg die in de Bieekers-vaart
aan komen en de vruchten vin en
naar Amsterdam brengt. Dat is eer.
groot voordeel voor d.e blockers, om
dat het. vervoer te water nog altijd
.,-oeclkooper is, dan- per spoor.
Daarom is dc Bleekersvaart een
puzzle, die niet met een machtswoord
iviin worden opgelost. Ook hierom
met, dat nog maar een paar jaar g«-
,eden aan het in órde maken van den
,vag langs de vaart groote kosten ge
maakt zijn.
We zullen dus dc Bieckersvaart, mot
uaar geelgroen kleurtje en haar on-
xrisch geurtje moeten verdragen, met
deze overweging dat op dit onder-
tnaansche niets volmaakt kan zijn.
Maai' zulke gewichtige bezwaren
gelden niet overal. Dicht bij het Raad-
,iuis, aan den westkant van de Raad
huisstraat, ligt een open terrein en
op dat terrein een bruggetje met een
soort van monumentale poork En bij
dat bruggetje gooit menigeen maai
neer, wat hij kwijt wil wezen. Kan
dat worden toegelaten? Wil de politie
',zij is nu toch met nieuwe sabels uit
gerust!) daar niet eens op letten? Als
zij daar in de buurt is, zal het blij
ken. dat er nog wel meer té redderen
valt, Langs de vaart, waarover dat
uruggetje ligt, loopt een pad en van
dat pad maakt menigeen, die de
drukkere Raadhuisstraat liever ver
mijdt, gaarne gebruik. Maar 't is ei
vuil. Je moet er goed uit, je oogen z.en
an meermalen ter zijde stappen,
uaar deze rubriek gesenrevon wordt
voor verstaanders, die aan een half
woord genoeg bobben, is het over-
oodig lnerop door tc gaan.
Hendrik van Heemstede houdt niet
van moppea-en. J.e vergalt, daarmee
andermans leven en, wat niet minder
erg is, je eigen bestaan. Maai' ais
Hendrik bedenkt, hoe indertijd tol
malariabestrijding plassen op Bosch
en Vaart werden dichtgegooid en du;
er algemeen een campagne tegen
poelen en plassen is begonnen, juist
om de malaria te bestrijden esi hij
komt dan langs de Zandvoorische
laan en ziet, daar poelen van heb ili
jou daar, waai- de verderfelijke ano
pheles of malariamug lustig in tieren
kan als Hendrik, om aan dezen
ellen langen volz; n een einde te ma
ken, dit alles ziet en bedenkt, dan
vraagt hij, waarom ook deze stilstaan
de wateren niet worden weggedaan
voor ons aangezicht! Dempen is één
middel, begieten mei petroleum een
tweede, want daar kan de muggen-
larve ook niet tegen.
Hierboven herinnerde ik er aan, dat
voorkomen beter is dan genezen.
Kwam er eerlang in deze buurt veel
vuldig malaria voor, dan zou men
klagen; waarom hebben we niet vroe
ger gezorgd? Het. is al laat, de Lar-
vo is al tot mug ontwikkeld, maar wat
er nog voorkomen kan worden, blijft
winst.
Hoe staat het mot den woningnood?
Er is, kan mem zeggen, meer nood
dan woningen. De Staat is zeer nut
tig voor den woningbouw, maar snel
werkt hij eenmaal niet. 't Duurt lang.
voordat alle phasen zijn doorloopen
en aLles voor elkaar is. Maar er komt
nu nog iets anders bij, dat vooral niet
minder bedenkelijk is. Er zijn niet
veel memschen in staat, om voor zich
zelf een huis te koopen en van dat
betrekkelijk kleine getal zijn» er heel,
heel weinig, die de koopsom geheel
uit eigen fondsen betalen kunnen.
Het tekort moet dus gevonden worden
uit een- hypotheek. Maar het is
op dit 0ogenblik bijzonder moeilijk,
om geld op hypotheek te krijgen. De
hypotheekbanken zijn er nog niet aan
toe, om zes procents pandbrieven uit
te geven en voor een lagere rente
koop liet publiek ze niet, omdat aller
lei gemeeiLte.'.eeningon en industrieele
obligaties diezelfde rente geven. Even
wel, wanneer de banken geen pand
brieven verkoopen, kunnen zij natuur
lijk ook geen hypotheek geven. En
ziedaar een moeilijkheid, die nog niet
overwonnen ie. Zou deze alleen aan
leiding wezen, dat verschillende hul
zen in de" gemeente al geruimen tijd
Ie koop staan en geen liefhebbers kun
nen vinden? Dan is deze schaarste van
geld een element te meer van den
woningnood.
Of wordt hel publiek beu van do
belachelijk hooge prijzen, die geëischt
woiden voor oude huizen, die vóór de
stijging te koop waren voor dc helft
of voor een dei de?
Dat zou een goed taekeu zijn, want
de eigenaars kunnen huu hooge prij
zen precies zoolang voor de huizen
Krijgen, als het publiek die er voor
geeft, En geen dag langer]
Maar laat ons met een vroolijker
onderwerp eindigen, Wat zijn de din
gen, waar de gemeente hel meest
U'otsch op ie? Op Groanendaal en op
den zwemvijver. Welnu, ons oude,
maar altijd mooie Groeivetndiaal staat
weer in volle pracht, er komen alleen
vee! te weinig menschen, behalve op
den Zondag. Als we 's morgens niet
zoo moeilijk uit ons bed konden ko
men, guigen we op de fiets of met dc
tram vóór de dagtaak een halfuurtje
op Groenen daal wandelen en kwa
men, de longen nog vol van dc heer
lijke hoschhicht, op kantoor of werk
plaats.
In t vervoischingsliuis zullen bin
nenkort oen aantal jong© schilders uit
Haarlem e" omstreken expose eren,
zooais ze gedaan hebben op Duinen-
üaal e11 >>i vain Oude bet Raadhuis te
Uverveem.
En de zwemvijver gaat over een
dag of wat weer open. t Kan op 10
Mei wezen, of op 15 Mei of wat latc-r.
ai naai gelang, denk ik van de tem
peratuur. De zon is vriendelijk ge
noeg, a 1 s ze schijnt. Maar de boven
lucht kan nog geducht frlsch wezen
en zooiang dat blijft, iis er voor zwem
men maar weinig liefhebberij.
Et worden weer veel abonnés ver
wacht. Ook uit Haanem. Zal Heem
stede zijn rechterbeen en zijn linker
been, de parken ten oosten on westen,
mettertijd worden geamputeerd, aan
Groenendaal en onzen zwemvijver
komt het mes van den chirurg (bijna
had ik geschreven: van den afzetter)
niet toe. Daarmee annoxeeren wij
Haarlemmers, zij het. ook tijdelijk en
vriendschappelijk.
Stadsnieuws
ROEIEN.
Evenaiè uat vorige jaren de ge
woonte was zal ook dk jaar de roei
en zeilvereeniging „Het Spaarne" op
Hemelvaartsdag haar leden gelegen
heid geven dc steden tenroelwedstrij-
den met een door haar gehuurde boo:
te gaan bijwonen. Tevens worden alle
vereenigingswherries en zeilboot-en
voor den tocht beschikbaar gesteld.
BADEN, In het Douchebadlhuis
aan den ScihoRersingel zijn dn de af
gelopen week 1112 baden genomen,
in da:, op het Leideche plein 1070 en
in dat aan den Koudenhorn 595.
Uitgaan.
OPERA. De N. V- Na'.lkmale
Opera geeft Maandag a,b. in den
Stadsschouwburg <le laatste opvoering
in dit seizoen. Gegeven wordt „De
dochter van Madame Ango".'". komi
sche opera in 3 bedrijven van Glairvil-
le, Seraudin en Koning, inuziok van
Charles Lecocq. De rolvcrdeetllng is
als volgt: Annie Ligthart, Clairc'ite
Angjot; Greta Santhagens—Mandeis,
juffrouw Lange; Johanna Zegers de
Beyl, Amaranthe; Elize de Haas,
Therese Cydalise; Greta de Hartogh,
Javotte, juffrouw Deïaunay; Fritey
PollakBaheti, HerbeJin; S. \'ogman
Cup, Hens ili c; Louis van Tulder, Ange
Pitou; Jos. Bessehnk, Pomponnet;
Jacq. vOn Bijlevelt, Larivaudière; An-
di-é'Span, Treni:z; Jan Lubbers. Lou-
chard; Jan S'tekwuete, Cadet, Josef
Fransen, BuSeuxBern. Leeuwin,
Guiilaume; Oonielis Eman, Officier..
Incroyable, henbergiei
Het ballet in hel. 2e en 3e bedrijf
wordt gedanst door Lilj Green, Mar
garet Walker en het dansensemble.
Kapelmeester is dc heer Henri Zelden-
rust, regisseur de heer Pierre Ver"
stemme.
CIRCUS HACENBECK.
Vrijdagavond was he:, circus weder
geheel uitverkocht et het dankbare
publiek gaf na elk nummer door luid
applaus blijk, dat beigeen daar ver
'toond werd aan zijn groote verwach
tingen voldeed. Precies op lijd wordt
begonnen, zooda; de laatkomers hel
eerste nummer, dat der ijsberen, dat
zeer fraai is, hebben gemist. Op tijd
komen i© dus zeer aan te raden. De
nummers 6 en 8, de Beiherieeuwen
en de ijsberen, hadden wederom
grooiste succes, doch ook de Worllcy-
troep en de Lorch-familie konden zich
ei op beroemen, een groot' aandeel in
het succes van dezen avond gehad
te hebben. De toeren, die zij verricht
ten waren reeds een gang naar hel
circus waard. De bezoekers brengen
een zeer gezelligen avond door in hei
cireus-H agenb eek.
Uit He omstreken
BLOEMEND AAL.
Politie. In een Vrijdagavond
alhier gehouden vei'gaderinig van
politie"agenten is opgericht de afdet-
iing Bloemendaai van den „Algeanee-
nen Bond van Polteiepersoneel in Ne
derland", 9 leden traden ;oe,
't Voorloopig bestuur is als volg'.:
G. J. Hisiug, voorzitter; G. J. Bronk-
horsh secretaris, R. Stoffer, penning
meester.
IJMU1DEN.
Vise li a, a. n v o e r. Gedua-ende
de wieiek van 29 April tot en met 5
Mei kwamen te IJmuiden de navol
gend© vaartuigen binnen: 12 Stoom-
trawlers; 56 Zeil -Ioggers; 1 S toom-
beuger; 3 sloepen en 21 Kustvissebei-s
waarvan 7 S!eepboottrawlers.
De besommingan waa-en als volgt:
Stoomtrawei-s van f 17 tot f 75SU;
ZeilJoggors van t 320 tot f 2158;
Stoombeugers van tot f 2199;
Stoepen van f 1853 tot f 3154;
terwijl de Kuslvissehers f 10143 be-
somden waai van de Sleejibooltraw-
vau f 146 tot f 2739. De aanvoer be
stond uit 235766 K. G. t'rawl-
visch en '18899 K.G. beugvisch en
41 kisten drijfnetviech. De tolaafl op-
brehgèt bedroeg f 114262.9314).
Van het Politieke
nooiveld.
Tonr-
TWEEDE KAMER.
7 Mea.
Dc heer Troelstra en de
Sovjet-republiek, On
derwijs: vervolg-onder-
wijs en de regeling in dc
school.
Donderdagavond heeft de heer
Troelstra fel te keer gegaan tegeai
den heer Wijnkoop en diens vriend
Van Ravesteyn, omdat ze met aller
lei kapitatlistische argumenten pleit
ten voor het herstel der betrekkingen
tusechen Necleriand en Sovjet-Repu-
bliek; vandaag hebben de sociaal
democraten vóór de motie dier Com
munisten gestemd, I-Iet werd ver
wacht, maar toch ging er een lioon-
geach op toen de heer Troelstra
daarvoor een soort verklaring voor
las die deze houding verklaren moest.
Desniettmin kreeg de motie maar
dertien etemmen.
En daarna maar weer fiks aan
hel Onderwijs, Allereerst aan de re
geling van het vervolg-onderwijs,
vroeger herhalingsomlerwijs gcfieo-
ten. Toen echter haalde het niets uil.
Dat komt, zei dé de heer Osscndorp,
omdat toen de onderwijzers er maar
zestig centen per uur voor kregen.
De animo bleek inderdaad voel
groot or Ie zijn toen een belooning
vail t-weo gulden per uur Lil uitzicht,
kwam» zoo groot Aal de Minister er
van geschrokken is en begon te vree-
zen dat er op deze wijze wel een
pseudo-behoefle aan dit onderwijs
kon worden geschapen, niet. ten voor
deel© van de kinderen en ion nadee-
le van de schatkist.
En daarom nam hij de verplich
ting voor de gemeentebesturen om
dit onderwijs in te richten uit de
wot weg. Dat evenwel was niet naar
den zin van onderscheidene leden die
de zaak toch zoo mooi vonden cn er
aHorlei amendementen op voorstel
den. die we maar niet alle vermelden
zullen onulat er toch niet veel van
terecht gekomen is. Maar toch wet
wat. Niet de verplichting, aan de
leerlingen op te leggen, niet do
dagcursus van twee jaar die de hoeir
Ossendorp ervan maken wou, niet
de door den heer Bakker gowenschte
vermindering van heat aantal school
uren van 150 tot 100, othans voor
liet platteland, maar wel de
verpliching van de gemeentebestu
ren om zulk onderwijs tc scheppen
indien er ten minste zes ïeerlinger
voor zijn. Dat kreeg de heer Ott4,
van den Minister gedaan.
Een tweede punt waarover we van
daag lange debatten, maar niet veel
nieuws géhoord hebben, was de vraag
of het leerplan der schooi, de rege--
liing van de vacnnties, de keuze der
leerboeken o.d. inoot worden opge
maakt door hel hoofd der scltool zoo-
al» het nu is, door de schoolvorgade
ring zooals het ideaal is van een
groot, aantal klasse-onderwijzers, of
op een andere manier. De Mitris-
tetr had de andere manier gekozen;
hij wil dat het hoofd de zaak ont
wen'! on met de personeelvergade-
ring bespreekt, waarna ze wordt
vastgesteld door 13. cn W. in overleg
met den Inspecteur. AUe kemphanen
kwamen daarbij in het strijdperk,
maar de strijd was niet meer vinnig,
omdat iedereen wel begreep dart, men
toch niet het uiterste verkrijgen zon.
De heer Otto wilde er de school,
hoofd en onderwijzers geheel buiten
houden, en de heeren Ketelaar en
Ossendorp streden voor de oude
Bonds-idealen waarbij er van het
hoofd, als de leiding- en beziel.ing-
gevende man, zooals de heer Lob
man dien wil. niet veel overblijft.
Wat het- tenslotte worden zal, we
ten we eerst Dinsdag als er over de
zaak wordt gestemd. Vandaag kon
dat weer niet door nu. dat weet
do lezer nu zoo langzamerhand wei).
INTIMUS.
Binnenland
Men meld:i ons uit Amsterdam:
Heden en Zondag wordt- hier de a-
gemeeoe vergadering gehouden van
de Liberale Unie.
De voorzit':er der Liberate Unite,
prof. mr. J. S. Heeres, hield heden
morgen een rede. Allereeres* wees hij
er op, dat de economische toestand
van ons land nog altijd onzeker ie.
Syakingen, waaronder van grooven om
vang en beteekenie, afgewisseld soms
door uitsluitingen zijn aan de orde
van deu dag en hoe haar afloop ook
moge zijn, hoezeer de vraag gewet
tigd is of bijvoorbeeld do wijze waar
op zij worden geleid en geëindigd ge
schikt ia de klove :usschen werkge
vers en werknemers te dempen, dit in
elk geval staat vast, zei spr., dat deze
stakingen in bedenkelijke mate de be
drijfszekerheid wegnemen 'of belem
meren. Steeds hooger opdrijving vindt
plaats in loonen c" salarissen waarbij
6taat, provincie cn gemeente wedljve"
ren en waarbij de door geheel de be
volking gekozen vertegenwoordiger»
soms handelen, alsof zij in Kamer,
Staten of Raad liaddc-n op le treden,
alleen in het belang den- ambtenaren,
beambcn en werklieden. Dc verhoo
gingen van loonen en salarissen in
par.dculjereu dienst valt menig werk
gever moeilijk; groote moeilijkheden
ondervindt dientengevolge menig an
der bedrijf al zijn er bedrijven, welke
.©ngevolge van hooge winsten deze
verhoogingen gemakkelijk dragen.
Deze moeilijkheden worden nog ver
meerderd doordat dc invoering van
den achturige» arbeidsdag hoezeer in
het1 algemeen genomen uiterst ge
wenscht, toch in dezen crieler.ijd,
waarin de krachten moesten worden
ingespannen op vermeerdering der
productie, eigenaardige bezwaren op
levert.
De buitenlandshe, economische en
politieke toestanden doen verder hun
hooge: erns.lgen terugslag op dien van
ons land gevoelen.
Warover men zijn blikken laat
gaan, over Nederland zelf, over
Oos'Llndi6; over de West, overal
roep het om menschenmaierlaal, ook
in de eerste plaats nog om Nedcr-
■landsch Menschenmateriaal ter ver
vulling van de plichten tof weder"
opbouw vau de maatschappij die zulke
geweldige schokken heeft geleden. Een
wederopbouw, waarbij naarmate deze
voortgaat s;eeds meer voor iodens blik
ken duidelijk wordt, hoezeer hot
maatschappelijk gebouw ook voor don
krijg aan gebreken leed, aan ruimte
en frisohheid en bewoonbaarheid te
kort kwam.
Ook in Oost-Indie is dk bet geval.
De taak van Nederland in Indiü,
was volgens spr. in hel kort aldus :c
omlijnen: „Toegekend, worde aan de
inlandsche bevolking zelf zooveel aan
deel in hot bestuur over eigen land,
als mogelijk is, zoudcr daarbij eenig
specifiek Nederlandse!) belang te la
ten gelden; een toekenning, die or:o«