Wedstrijd in hetTeekenen
Agenda
Stadsnieuws
Bet S.D.A.P.-Conyres
87 e Jaargang No. 11340
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Dinsdag 25 MEI 1920
4BONNEMENTEN per 8 maanden Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agentgevesiigd
ia (kom der gemeente) i 3.26. Franco per post door Nederland f 3.ÖÜ. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustr.
Zondageblad, voor Haarlem en omatreken f 0.57&franco per post f0.65.
Uitgave der N. V. Lourens Coster, Directeur-Hoofdredaoteur J, C. PEEREBOGM, Telefoon 3082
ADVEHTENTlENs Van 1—6 rogels f 1.50; iedere regel meer SO Cts. Reclames 60 Cts. per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. TienEtuivers-advertenUên van Vraag en Aanbod van 1— 5 regele 60 Cis.
per plaatsing, elke regel moer 1ï1/, Cts. contant; balten het Arrondissement dubbelo prijs.
Directie on Administratie Groots Houtstraat 03. Tolelootinrs. der Redactie 600 «n der Administratis 7E4
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTZ BLAD
Uitbetaling
brandstoffen
De laatsto uitbetaling voor ach
ter geblevea letters begint Maan
dag 31 Mei.
Do Commissie
Heden.
DINSDAG 25 MEI.
Schouwburg Jansweg: Het Nieuwe
Amstcrdamsche Tooneei Eneeanblo:
,„Hnt Teeken des Kruis©.»", 8 uur.
Stadsschouwburg W'Aswcplem:
Hel Schouwtooneél „De Pararlij»-
vlook", 8 uur.
Bt oscoopv oorsteil ingen.
Zand voort: Gemeenteraad 74
WOENSDAG 26 MEI.
S1 adsschou v.'bu rg, WilSOneplein
Ned. Tocneelvereenigiing „Robbe
does 8uur
Museum va» Kunstnijverheid, Ten
toonstelling van weefkunst on cera
mi ek, 10—4 uur.
Gebouw „Zang pji Vriendschap",
Janestraat 3, Haa'rl- Kunstkring Ten-
toonstcl'ing 104 uur.
Schouwburg De Kroon Gr. Markt
Bioscoopvoorstelling, 8 uui.
Cinema Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Café Brinkmaan 4 uur: Jaar], Algc-
meeaie Vergadering der Maats, tot
expl. van onroerende goederen Zui
den-hout" te Heemstede.
Ho© zift dat?
Hei interview van „Onzen Reisenden
Redacteur" met Prof. Gottfried Zed Ier te
Wiesbaden over Let CosterGmcnberg-
- -hil was-o.ua. ook gedeeltelijk door
de „N. R. C't." overgenomen.
Onskr he4 opschrift „Cosier en Gu
tenberg" schrijft de lieer J. W. En
schede in bet „Nbld. v. d. Boekh." nu
bet volgende zonderlinge stukje
„De N. Rott.- Crt." van 12 Mei j.l.
(Oclit. A.) nam denkelijk uit het Haar
lem's Dagblad over een verslag van een
gesprek dat een redacteur van dit laat
ste blad gehad had met prof. Zedier te
Wiesbaden over de kwestie CosterGu
tenberg; ook in het voorlaatste num
mer van hot „Nieuwsblad" is het ver
meld. Over enkele detailpunten vroeg ik
Zedier om dichting „Dem Artikel in
Hoarlemer dagblatt stehe ich ganzlich
fern. Kepn ich nidbt und bin unschuldig
daran".
„Hoe zit dat?"
De ,,N. R. Ot." dh overnemend., tee
ken- hierbij aan, dat zij niet .denkelijk"
doch d u i d e 1 ij k uit Haarlem's Dag-
blad het interview overnam genjk im
mers gespatieerd vermeld stond in den
Óen regel van het bericht!
Tot zoover deze mededeelingen. Bij den
argeloozen lezer zoti het antwoord van
Prof. Zedier verwarrend kunnen zijn.
Natuurlijk bedoelt Prof. Zedier alleen,
dat hij nog geen kennis heeft genomen
van het artikel in „Haarlem's Dagblad"
en daarom geen verantwoordelijkheid
voor den inhoud op zich kan nemen.
Vreemd is hét, dat Prof. Zedier aan
den heer Enschedé niet er bij heeft be
richt, dat hij „Onzen Reizcnden Redac-
tcui" op Dinsdag 4 Mei te ïijncn huize,
Rhemstrassc no. te Wiesbaden heeft
omvangen, dat hij met heui van 2 tot 4
uur des middags een gesprek heeft ge
had over het CosterGutenbeig-geschil,
da- hij hem daarbij al zijn schrifturen
getoond en 2tjn studie-materiaal heeft
gedemons reerd pn verschillende mede
deelingen beeft gedaan over zijn laatste
onderzoekingen, die naiuurliik zeer ge
trouw in he, artikel itr ons blad zijn
weergegeven, dat hij den redacteur
daarna de Landesbibliothek heeft laten
zien. waarvan Prof. Zedier bibliothecaris
is, en dat hij hem daar den aJ'eroudsten
Gutenberg-druk heeft getoond.
Waarom Prof. Zedier da' efhie: bij
vermeld heeft?
Misschien ligt dat aan de vragen, d:
de heer Enschedé den professor gesteld
heeft.
1 elk geval is het vreerad, dat de
heer Enschedé dit bericht publiceert en er
nog de vraag bij steil „Hoe zit dh?"
Het antwoord op die vraag had hij een
voudiger kunnen krijgen, als hij het
hem niet onbekende „Haarlem's Dag
blad" om inlichtingen had gevraagd,
vóór een stukje openbaar ie maken, dat
den schijn zou kunnen w;ekken, alsof
ons blad een interview verzonnen had.
AVONDZITTING.
De a-vondzi.ting begon eerst bij half
negen.
Aan de orde w.as liei eocialisai.
rapport,' dai-j door den heer Witoaut
werd ingeleid.
De conclusie van het Partijbestuur
luidde ajs volg":
,,De wereldoorlog hoeft zoowel Je.
politieke un economische omstandig
heden nis de gofBtelijke stoMlieil
der massa op zoodanige wijze lirïn
vlood, dat dti ciürodubaaflieid tan
hot kapitalistische -rj'luct.oile.s.el,
waarin aan de v inzuchi van de lt-
zitters dor produ .1 ;,q d-.le.en de le
longa» der groote mas»n van ver
bruikem er arbeiders worden opge
offerd, zich aan dezen op duidelijker
wijze dan ocó;t te voren heeft geopen
baard. De toenemende concentratie
van kapitaal on bedrijf vestigde een
duldelöozo ovennacht van weinig
groot-kapitalisten over heit politieke
en economische leven der volken.
Op dit stolsel sluiten de pogingen
der verbruikers to-t bestrijding der
duurt© cm die dei" arbeidersklasse tot
vorhooging van haar levensstandaard
meer en moor- af De s eeds stijgende
eischen door het arbeidende volk ler
voorziening in zijne geestelijke en
materieel© behoeften gestohl. zullen
op dn duur zonder overdracht der
bedrijven aan de gemeenschap rret
kunnen worden bevredigd.
Met hel oog op de grove winsten
"in hel particulier bedrijf gemaakt,
en ontwaakt tot het besef hunner
onmisbaarheid als voorbrengen, blij
ken de arbeiders overal steeds min
der bereid, ten behoeve der particu
liere winstmakerij zich voor do pro-
Door O'ts wo.iit uitgascbrevan eon wedstrijd in Bet Tooltonon,
waaraaa iedir, die dat wensebt, kan deeioeman.
Het onderwerp Is: een aardig bonkje of kijkjs naar kenze in
Haarlem of is de aangreazende gemeenten Heemstede, Bloemendag!,
Haarlemmerlleda en Spaarnwoude en felsen.
Be teekeningsn mogen worden uitgevoerd in verschillend ma
teriaal, met uitzondering van olieverf. In inkt, potlood, houtskool,
krijt en waterverf ot In eene combinatie van deze materialen, In
iwart en wit. oi in kleuren.
AU eerste prijs wordt uitgeloofd Honderd Gulden, als tweede
prijs VQftlg Gulden, als derde prijs Vjjf en Twintig Gulden.
Zoodra de uitspraak van de jury Is bekend gemaakt, worden
bekroonde en nict-bekroonde teekeningen gedurende hoogstens een
maand In de Tjjdingzaal van Haarlem's Dagblad geëxposeerd en dear
ie koop gestald tot dan door Inzendere gewansebtan prijs.
Gedurende genoemds tantoonstelling blijven alle teskaiingen,
verkocht or onverkocht, geSxposeerd en kunnen daarna worden
teruggehaald. Alle teekeningen blijven bet eigendom der Inzenders.
Be leekenlnged moeten zjjn voorzien van eab motto en vergezeld
van een gesloten enveloppe, op den omslag batzsltds motte ver
meldende en inhoudende naam en adres vin den Inzender. Wanneer
de Inzenders willen, dat hunne teekeniigsn ten verkoop werden
aangeboden, is bet gewensebt dat zj| bet werk na de «itspraakvan
de jury onderteekenen.
Eene afmeting der teekeningen wordt niet voorgeschreven. De
uitspraak der jury is onhnrroepeltjk.
Termijn van inzending is 15 Juni, de inzendingen worden, niet
in lust, doch zoo mogelijk In passepartout verwacbt, Gr. Houtstraat 93.
De Jnry tal beslaan Dit de Hoeren: H. Bnisman, tonservator
ven Teylor's stichting; 9. D. Gratama, Directeur vin bet Frsos
HalsmuseumOtto van Tussenbroek, Directeur van bet Museum
Kunstnijverheid.
duotie zoodanig in te spannen als in
het algemeen belang gowenschl ware.
Immers deze verminderde! producti
viteit heeft niet voor gevolg da;t de
kapiaaJwinst verminderd, maar wol
dat de prijzen van de producten ver-
htoogd worden, en de levensomstan
digheden van de groote massa ver
zwaard.
Op grond van doze overwegingen
spreekt het congres der S. D A. P.,
in overeenstemming mei het socialis
tische proletariaat van alle landen
uit, ten gunste van de socialisatie
van het bedrijfswezen, als het middel
tot systematische verweaelijlting van
heb socialisme, het einddoel, in heit
partijpograrn gestold, hetwelk tenge
volge van de door den wereldoorlog
geschapen omstandigheden thans hoi
eerste punt van practische politiek
der arbeidersklasse Ls geworden
Het rapport van de socialist,
commissie, waarvan de partij n
instemming kennis heeft genomen,
toont aan, dat overbrenging der be
drijfsmiddelen van particulier tri
maatechappeijk bezit de eers'e voor
waarde is voor socialisatie. Het
gres beseft, dat de daarin vervatte
onteigening der kapitalistische klas
sen stuiten zal op hardnekkig ver
zei dier Wassen, welk verzet tcechts
kan worden gebroken door 'de ver
overing der politieke macht door de
socalistische arbeidersklasse. Deolne
m ing van heel de arbeidersklasse ert
van allen die met haar de noodzake
lijkheid van een doelbewuste ver
maatschappelijking der voortbren
ging inzien, aan den strijd tot die
verovering der politieke macht., te
daarom eerste plicht, een plicht,
waartoe het congres hen allen op
roept.
Het proletariaat kan geen vertrou
wen stellen in de resttl'iaten van den
arbeid der benoemde staatscommis
sie. die moet onderzoeken of do pro
duefie dóór socialisatie meer in hol
algemeen belang kan worden ge
dreven, wijl de samcsnstelhig dezer
commissie, waarbij zelfs de moderne
vakbeweging is uitgesloten, eiken
waarborg mist, da; de nadeelen van
het kapitalistische bedrijfswezon on
bevangen zullen worden erkend, en
het gemis van hel. enquête-recht het.
onmogelijk zal maken het wezen
daarvan voldoende aan hei licht te-
brengen:
Om ail deze redenon besluie hot
congres:
1. De conclusies van liet rapport
der socaalisatie-commiseie lc aan
vaarden. en ze mot al de middelen
waarover de partij beschikt, ter ken
nis te brengen van heel hot Ncder-
landsche proletariaat, ten einde dik
te bewegen deel te nemen aan den
strijd voor hunne verwezenlijking;
2. hot N. V. V., dat mede den strijd
voor de socialisatie heeft, aanvaard,
voor te stellen, de propaganda voor
dit gemeenschappelijk doel met ge
meenschappelijk overleg te voeren,'
3. de vertegenwoordigers der par
tij in de vort egen woomtgde licha
men op te dragen, ieder voor zoover
hun terrein betreft de conclusies bo
venvermeld, te gelegener tijd in voor
stellen te belichamen en de doorvoe
ring met alle kracht te bevorderen:
4. door een krachtige actie van
aanval en verweer het Nederlandsche
proletariaat mobie! 1e maken
liet-proces der soci:t.Bsa*ie zich zóó
danig te doêii ontwikke.cn. dat de
omvorming der bestaande maat
schappij in een op sociab sa listhen
grondslag in dat Korte;, moge;ijken
tijd z-.ch voltooi©. Hiertoe dient ge
heel de verkregen macht en invloed
dor proletarische klasec-argansatie
t© worden aangewend en de nog ont-
brekende macht en doorzettingsver
mogen door eqn energieke propagan
da te worden aungovuld."
De inleider huldigde den secretaris,
Ankersmit, die her grootse deel heeft
gehad aan het werk, worts aan de
adjnnc "secretarissen. Tot den in
houd van hqt rappor! komende,
merkte de heerWibau: op, da: de arboi
dare lioe langer hoe meer in verzet
komen om hun aandeel in de pro
ductie op dezelfde wijze de blijven le
veren, in dienst van het kapi'-asJ,
wiens hand zij a's-wiilooae werktui
gen zijn. Zij willen hun evenredige
vert-cge®wóórd ggSng hebben; i» de
leiding der coarnnissle. Het geeooiali-
seerde bedrijf moet mol ©taan onder
een arbeidersraad. Zoo n vorm ie
vorm van kapitalisme, om omdan de.
onderneming dnJi bedoel ten voordeel©
te zij van een groep van onderne-
mers (de arbeiders) inplaoiis va» een
ondernemer (de kapitalist). In het
geheele rapport kom uit de onhoud
baarheid van hei kapilalieme, niet
alleen in, den vorm van den arbeider
in dienst van 'het groot-kapitaal,
maar ook voor don arbeider als
mensch. De arbeider wil dee.l aan de
lekünag hebben, door zijn organnsa-tic,
niet alleen wat betreft de bepaling der
loonen, maar ook bij de beslissing,
welke male van productiviteit noodig
is.
De tijd is voorbij, dac de arbeiders
genoegen namen niet de eenvoudige
mededeeling door de werkgevereklas
se, dat s ijg'g van levenspeil, uitge
drukt waar loonsverhooging onmo
gelijk is. Zoolang de arbeideis dat
m©- zelf door hun vertegenwoordi
gers kunnen constateeren, hooren zij
de boodschap wel, maar het geloof
faalj hen.
Het rapport is een proeve van een
plan yoor de construe- ieve voorberei
ding van dc sociaiistieohe voortbren
ging. Die voorbereiding moej bou
wen zijn en bouwen moet geleidelijk
geschieden. Mr. Troelstra wil de ar
beidersklasse niet alleen la'en optre
den .als bouwer, maar ook as breker.
Mocht dit een «óegensteling zijn ten
opzichte van her.' rapport, dan is diu
onjuist. Afgebroken moen worden de
overmacht van hel groo.-kapitaal, de
eigendom der productiemiddelen, de
onteigeningswet, hpartioulier mo
nopolie.
Maar er moet wisselwerking zijn
.usschen breken en bouwen. Er moet,
waar weggebroken word:, ook ge
bouwd worden, o.a. door de schade
vergoeding. Bij schadevergoeding is
die van ondernemerswinst uitgescha
keld, maar overigens moet de scha
devergoeding gegeven worden, als
doelmatigheid, om de deeicn van he.
kapitalisme, die lijdelijk behouden
moeten worden, omdat zij nie; dade
lijk vervangen kunnen worden, in het
belang der productie, te steunen en
voor insior.en te behoeden De gelei
delijkheid moet beo kenmerk zijn der
sosiaüsatie. Weliswaar heeft de
bcid&rklasse haas:, zoou.6 de heer
Van der Gdes het ui:drukte, maar di
commissie Inzake socialisatie aan'
vaardt de geleidelijklieid als een nood
zaak in he: belang der arbeidersklas
se, evenwei in de hoop, dat hicr-en-
daar he: proces zal versneld worden.
De tegenstanders vinden die gelei
delijkheid het moois,© deel van het
rappor. Ze denken erbij: „Wat een
verstandige commissie" en ,,'t zal
onzen tijd we] uithouden". Maar die
gerustheid zal wei verdwijnen bij
nauwkeurige kennisneming van he:
rapport. Want krijgt di; rapport zijn
beslag, dan zal he:, groot-kapi:aal b'-
langrijk worden ingekrompen, de on
dernemerswinst, wondt niet vergoed
en lie vergoedingsrecht' is niet onaan
tastbaar. Daarbij komt het staaiserf-
roch:, en de heffingen voor het socia'
lisatiefonds.
(Wordt vervoligd.)'
Ds Pink8t8rflfokte.
Geduremde die laatste jaren heeft
zich herhaalde malen het feit voorge
daan, dat de Pinkstendiagon de eerste
/.omersche wan-mt© brachten. Zoo ook
ilit jaar: schitterende P«mksterdagen
liobben wij ook nu gehad,, ruim
schoots de gelegenheid, biedend© aan
hen. düe ..met de Pinkster uil wikten",
om zich in boscb en duin te verma
ken.
Over 'i algemeen had de drukte eer
ordelijken loop. Aan de brama was het
zeer druk. De politie had dót jaar bij
zondere ordemaatregelen getroffen,
waardoor een geregeld vervoer en
straatverkeer mogelijk was. Zoo was
b.v. een speciale verkeersagent
plaatst c-P den hoek van de Tempe-
iiersstraat en Houtplein.
Uit Zand voort
Te Zandvoart h terecht© ee.n buiten
gewone drukte. Vooral op Maandag.
Amsterdamsche en Haarlemse!ie dag-
jtsmenschen overstroomden als T wa-
i'f- de badplaats. Op den ZaïKtvoortg.-
s-.he weg die bij Zandvoort a! aar
dig verbreed is, maar toch nog niet
gihecl gereed krioelde t. van f iet-
een, auto's, rijtuigen en wandelaars.
Aan 't elrand was 't eon drukte
van belasig Er werd al druk gezwom
men, de temperatuur van 't water wae
Cl gr. F.
Ais een bewijs hoe druk 't wae kan
gelden, dat de ruMzoekende soms wel
■en uui' moesten wachten" voor oen
'trandsioeJ vrij kwam. Alles was in
gebruik.
De calé's eai melksalons maakten
goede zaken. Men kwam handen te
kort om alle dorstigen e" hongerigen
tevreden te stellen
De E. S. M. reed mei al het beechik-
oare pereonoeb De schapenliokktn wa-
.*en in gebruik gesteld en bloken zelfs
h te klam, zoodni ei politie moest
.vOUien óm rij en WacJitenaen naast de
hekken op 1© sbeben.
De politie te Zandvoort is uitge
breid. Er deden verschillende agen-
in burgerkleediing dienst, die al
leen een band met 't opschrift „po
litic" op den arm droegen.
1 Juni wordt *t badseizoen officieel
geopend, maar dc Pinksterdagen heb-
Iwit \oor Zandvoort al uitstekend in
gezets
Uit Bloeruendaal.
Het mooie Pinksic-j-wear heeft we
derom duizenden mcnscheu naar Bloe
■mfaal gatokt. Zooals elders in on6
blad ls gorneld is alles niet zonder
ongelukken ofgeloopen. De tram
liioeïriBcdaal-Haarl ei n heeft goede
zaken goniaakt.
Ongelukken.
Helaas zijn de feestdagen verstoord
door eenige ongelukken.
Maandag oms.reeke 12 uur is op
den Duinlussiweg te Overveen een
droevig ongeluk gebeurd. De 56-ja-
rige juffrouw L. uit Haarlem, week
met de fiets bij he; pesseeren v&n een
auto op he" iaatse moment verkeerd
uit en werd gegrepen en overreden.
Met ©en diepe hoofdwonde weid de
ongelukkige aan den kan':: van den
weg gelegd Dr. Bornwoter. die bin-
10 mi nu'en aanwezig was, kon
slechts den dood constateeren. HeW
lijk werd per poütiebrancord naar de
woning in de KampereuraaKi ge
bracht -Het 12-jarig dochtertje, dal:
haai" moeder vergezelde, werd me; de
aanrijdende au"lo vervoerd.
Zondagmiddag had de 2Crjarige B.,
wonende te Haarlem, het ongeluk
nabij de Zanderij te Overveen van
een hoogte :e vallen, tb e val lig juist
met het hoofd op de daar liggende
rails. Meli een groote hoofdwonde
bleef hij bewusieloos liggen. Per bran
card ie hij door de politie naaj het
Sl.-olisabetli'e gasLiuis ae Haarlem
vervoerd.
'Zondagmiddag had op den Zwarten
weg een aanrijding plaats "Uisschen
een au b en de electrische tram. Door
spoedig te remmen wiet men het erg
ste ie voorkomen. De automobiel
werd beschadigd. Niemand werd ge
wond.
PERSONALIA.
De lieer Roosjen van Haarlem is
benoemd als lid der propagancbacom
.mi rei e van de vereenïgmg tot vereen
voudiging van de schrijftaak
HET SCHOUWTOONEEL. - De di
rectie van „Het Schouwtooneél"
Adr. van der lïoret er, Jan Musch, is
met de N V. „Valkenburg On\hoog"
ovosrengoltomen dat In de maand Juli
5 maal per \ve6k, in Augustus 6 maal
per week voorstellingen in het Open
lucht-Theater zullen worden gegeven.
Afwisselend zullen worden vertoond
Alplions Laudy's De Paradijsvloek en
Pieler Langewlijk's blijspel Don Qiü-
chotte op de Bruiloft, van Kaïnaclio.
Land- en Tninbonw
Duurzaam grasland.
Wat is de beste weideplani? Op deze
belangrijke zaak geef: de wetenschap
pelijke landbouw ons geen antwoord.
Daarom heef; de heer Rauwerda te'Leeu-
warden, door onderzoek der verschil
lende wcidcplanten, welke hij beoordeel
de naar haar entericur (uiterlijk) de ken
merken vasi te stellen, welke voor de
waardebepaling van weidegewassen doel
treffend zijn. Voor een scheikundig on
derzoek beschikte hij niei over de noo-
dige middelen. Een zoodanig onderzoek
had echter plaats aan het Groninger
Rijksl. proefstation, waarbij bleek dat
van 0 monsters dc voedcrwaarde van
het ondergras belangrijk hooger was
dan van hei bovengras. De waarde van
een plantensoort hangt af van allerlei
factoren, die nie: te bepalen zijn door
scheikundige analyse. Men past daarom
de botanische analyse toe, welke op zich
zelf ook niet ten volle inlicht daaruit
volgt b.v. niet de meer of minder hard-
stengeligheid van de plant of haar gif
tigheid. Prof. O. Pitsch bespreekt in
het Ned. L \V. de beteekenis der bota
nische analyse, zooals die door Dr. A.-
Emmerling en Dr. L. A. Weber in een
duidelijk licht is gesteld. Deze heeren.
die samenwerkten bij de waardebepaling
van de Noord-Duitscbe Marschen,
toetsten het lesultaai van hun onderzoek
aan de mededeelingen, welke zij over de
waarde der gronden kregen van de ge
bruikers der vetweiden. De overeen
komst was voldoende. Het dier dat op
de weide graast, heeft voor de vaarde-
bepaling een groote rol. .^ls eerste ken
merk voor „besi" gras, geven genoemde
onderzoekers op dat de plant ook dan
door het dier gaarne, dus scherp, afge
graasd woidt, wanneet het daartoe nie:
door den honger gedreven wordt. Ten
tweede moet de plant een hooge voeder-
waaide hebben. Verder moet zij na af
gegraasd tc zijn snel weer nagroeien.
Dc plan: moe: in voorjaar vroeg
krachtig groeien, maar me: spoedig hard
worden, veel jonge spruiten en weinig
zaaddragende haimea voonbrengen, e:
ten slotte geen*bulten vormen.
Van hoogwaardige vetweider, .estond
het bestand voot 62 tot 92J-i pCt. ui-
grassen, en naar het oordeel der onder
zoekers, waren de beste grassen daar
van het.Engelsche zaaigras, bectnd-
langblocm en ïmotbégras. De waarde
van de beide eerste wordt door hen
hoog aangeslagen.
Voor hooggelegen (ten opzichte van
den grondwaterstand) Marschen beve
len zij aan jxr H.A.: 80—100 K.G. Eng.
zaaigtas, 4 K.G. beemdlangbloeou en
12 K.G. witte klaver. Voor laaggele
gen MarsclieD noemen zij 2040 K.G.
Eng. zaaigras, 4050 K.G. becmdlang-
bloom, 4 K.G. Timothé, 3 K.G. ngrostis
alla en 12 K.G. witte klaver. Weinig
witte klaver tfus, omdat naar hun waar
noming op plaatsen, waar de w\ kl. ach
teruit gaat of verdwijnt, zich onkruiden
ln plaats van grassen ontwikkelen. Prof.
Pitsch kan di; laatste door zijn waar
neming in de buurt van vVagenïugon
niet bevestigen.-
Cf B.-
Bovroren Aardappelen.
Honderden waggonladingen aardan-'
pelen bevriezen jaarlijks, schrijft een
Anicrikaansch blad, bij het vervoer, cn
worden dan oj» dc mestvaalt geworpen,
als zij op ue plaats van bestemming zijn
aangekomen. Dit noemt hei blad een
absoluut ongerechtvaardigde verspilling
van voedsel. De enkele bevriezing van
een voedingsstof verandert haar voe
dingswaarde niet alle meel- en eiwit
stoffen cr>z., waarop de voedingswaarde
berust, zijn nog aanwezig. He; cenige
verschil is, da; het water in he; eene
geval vrij of los gebonden, en in het
andere geval als ijs is. Zoolang zulke
stoffen bevroren zijn, zal haar voedings
waarde onveranderd blijven, en alleen
dan, waaneer ze ontdooien, treed' ver
andering in en wordt de voedigswaanle
verminderd en slechter. Het komt cr du»
maar op aan, de aardappelen bevroren
te houden, totdat zij gebruikt kunnen
worden.
C. B,
't Cebruik van soda In 't eton.
Er zijn huismoeders, die soda iu het
eten doen, b.v. bij bet koken van erw
tensoep, om de spijzen be;er gaar te
doen koken. Ook voegt men wel soda of
een ander alkali toe, om de eigen kleur
der groenten te behouden. Die gewoonte
is lang niet onschuldig, volgens „De
Gezondheid" beslist nadeelig voor ons
lichaam. De redactie schrijf;
„Het is duidelijk aangetoond, da;"
welk alkali men ook neemt gewoon
lijk wordt soda gebruikt zij he; zelfs
in kleine hoeveelheden, snel de viiarai-
nen vernietigt, n.l. de levende lichaam
pjes, die zoo noodzakelijk zijn voor her
leven en de gezondheid.
We kunnen er nie: genoeg op wijzen^
da: men geen alkaliën, in de kleins:e
hoeveelheden zelfs, bij het koken in het
voedsei moet gebruiken. Groenten en
vooral koolsoorten als Brusselsche
spreitjes, bloemkool, savoyc kool enz.,
zijn rijk aan v.-.aminca cc daarom, als
ook voor de belangrijke hoeveelheid aan
natuurlijke zouten die kool bevat, zijn
ze als voedsel aan ;e bevelen. De toe
voeging van een-alkali in hi- water,
waarin deze groenten worden gekookt,
vernietigen geheel en al dc vitaminen,
die de normale spijsvertering bewerk
stelligen."
C. Bo
(Reeds iii" een deel va» onze vortgê
oplaag opgenomen.
Vervolg Stadsntsuws
VOOR PLAATSELIJKE KEUZE.
Ter gelegenheid van de Blauw Wec-k
had Zaterdagmiddag r.og een demon
stratie plaats voor de drankbestrijding
in 't rlgemecn en" voor Plaatselijke
Keuze in 't bijzonder.
In dï eerite plaats werd een optocht
gehouden door Haarlem en Scliotcn.-
Tusschen vier uur en half vijf kwamen
de deelnemers op de Grooie Markt sa
men. Zeer lang was do stoet niet, maar
tochtone groot genog om hom te ma
ken 't-t een de aandacht trekkende bc-
tooging voor het beginsel van geheel-
onthouding. Te ongeveer -half vijf ver
trok de optooha van dc Groote Markt cn
nam den volgenden w eg Zijlstraat, Nas-
saustraat. Kenaupark, Kenaustraat,
Kruisweg, St.|en-Bolwerk, M. v. Hecnis-
kerkstrSat, Saenredam.srraat, Kenne-
merstraa;, Schoterweg, Dr. Leydsstraat,-
Ged. Schalkburgergracht. Kloostcrstr.,
Pres. Steynstraai, Paul Krugerkade. liet
einddoel was de Cavaleric-kazernc.
H&t muziekkorps „Voorwaarts" liep
YGcrop en zorgde voor een flink tem
po. Alle Haarlemsche drankbestnjders-
vereenigingen namen aan den optocht
deel met vaandeP en banieren.
Daar wedren schilden en doeken gc«
dragen dooi jongens en meisjes, wier
hoofden me: blauwe bloeme Domkransd
waren, met opschriften als Sterke
drank verslindt, wat vlijt cn'arbeid wint,
Sluit Schiedam, Wacht j vourtfcet eers-e
glas enz.
Een bijzonder aardig denkbeeld had
de li O. G. T.- (ItHrnaliona! Order of
Good Templars) gehad. De Goede Tem
pelieren namen n.l. met een geheel „ta
fereel" aan den stoet deel. Voorop
„wandelde" een reusachtige jenever-
flesch. Daarnaast liepen een man cn een
vrouw, armelijk gekleed en goed „ge
schminkt" als alcoholisten. De man
droeg een blinddoek voor de oogen, met
het opschrift „Drankzucht"; Achter de
flesch reed een brancard, waarbij een
pleegzuster liep en daarachter volgden
de arbeid en de welvaar; en verschillen
de personen, w ien dc niiinddoek inet het
opschrift „drankzucht" van de oogen
was gevallen, zij droegen haar nu om
den hals! De bedoeling van het geheel
werd aog verduidelijkt door het op
schrift „Alccdiolisme brengt armoede-
Onthouding brengt welvaart."
Op het Cavalerieterrein was een vrïj
groot aantal belangstellenden aanwezig,
die in groepen zich met elkander onder
hielden of zich in het gras neervlijden,
Er waren twee spreekgestoelte» opge
richt, zoodat er gelegenheid was voor
twee sprekers om geliiktijdig het woord"
te voeren. Di: was echter niet noodig;
het aamal toehoorders was daarvoor
niet groot genoeg, zoodat de heeren
Ploeg, uit Utrecht, en Uzuret, uit Am
sterdam, na elkander spraken van den-
zelfden „katheder".
De heer Hartendorf, voorzitter van de
afd. Haarlem van de Chr. Gehceloni-
houdersvereeniging, dankte eerst den
plaatselijken commandant voor het af
staan van het terrein van de Cavalerie-
kazerne en de burgemeesters van Haar
lem en Schoten, voor het verlof tol hc
houden van den optoch;.
Daarna was het woord aan den heer
Ploeg, secretaris van de Ncderl. Vet/
Geheelonthouders.
In dezen interessanten cn mocilij
ken tijd, aldus begon spr., wordt, naasr
vele andere vraagstukken, ook de aan
dacht -evraagd voor dat der drankbe
strijding. En hét is noodig, dat aan het
Nederlandsdhe volk wosxfc gevraagd,
deel te nemen aart dien strijd. Hot drank
misbruik toch neemt in den Iaatsten tijd
eer toe. Maar ook dc publieke belang
stelling in onzen strijdï Vele gemeente
raden tellen geheelonthouders onder hua
leden en iets van ons ideaalde droog
legging van Nqdpriand, is bereikt door
de actie die tegenwoordig gevoerd wordt
voor ren tapvctbod op Zaterdag er
Zondag.
Voorts weidde spreker uit over de
drooglegging van Amerika en over de
bestrijding (volgens den heer Ploeg c< n
vaak unfaire bestrijding) die dc gelieel-
onthouding van dc zijde van den drank
handel ondervindt.-