HAARLEM'S DAGBLAD
ZBTERDAQ 12 2UNI 1920 VIBBOE BLAD
Rubriek voor Vrouwen.
IN HET TEfcKEN VAN DE STER,
Hei is niet over eenige theosofische
verecniging, dat ik iets wil vertellen,
maai over een groep menschen, die, hoe
wel hun organisatie niet nieuw is, toch
juist in de oorlogsjaren meer bekend
zijn geworden. Ik bedoel de „Society of
Friends", ook wel „Quakers" genoemd,
de vnenden van Christus, en omdat zij
dit willen zijn, de vrienden der mensch-
heid Wij weten, hoe deze menschen
ook in ons land gewerkt hebben, vooral
tij de verzorging der Belgische vluc-h-
dingen, en hoe zij de administratie
der kampen te Uden en te Amersfoort
hebben gevoerd. Wij weten hoe zij daar
do bekende Belgendorpen van houten
t.jisjes hebben gesticht, hoe zij bij deze
ongeregelde bevolking veel goed sociaal
v.erk deden, en vooral getracht hebben
ae menschen uit hun ontredderden staat
op te halen, en meer aan dei arbeid
ic brengen.
D;: werk hebben wij allen bevonderd,
voor zoover we er van hoorde», want
her is cca eigenaardigheid van te Qua
ker, aat zu hun liefdewerk met weinig
ophef en in allo eenvoudigheid doen.
Maa> hoe mooi deze arbeid ook was,
zij v.aren hier toch in een vreedzaan en
gastvnj land. waar tenminste in die
eerste oorlogsjaren geen gebrek heeich-
:e. Hoe anders en ook hoeveel groter
was hun organisatie in Frankrijken
omda; dit werk niet algemeen genftg
bekend is, wil ik er nog iets van vr-
tellen, zooals ik het hoorde uit den mod
van een jong meisje, die, hoewel ztf
geen Quaker, eerst te Uden meewerkte
maar later aangezocht werd om ook i.
Frankrijk te komen meehelpen. Zoodn
ware sociale werk aan de beurtdit be
stond niet in praten, beklagen of pree-
ken, maar alles geschiedde met dit groo-
te doeldo menschen over hun moede
loosheid heen te heipon, en ',e.t >.eer aan
den arbeid te brengen. Dan kwamen de
„werkers" aan den slag die haarden bij
de landbouwgroep, er werd opgeruimd
en gereinigd, laat ons niet te veel in
denken, wa, er wel opgeruimd moes;
worden, en eerst de kleine tuin en later
de grootcre akker werden beplant
bezaaid.
De vreugde over het zaad en over het
gereedschap moet treffend geweest zijn
Wie op het land kon werken, deed
dit werk, anderen werden aangemoedigd
om mede te bouwen, te tuinieren, te
schilderen, en door den winkel,
men alles vandaan moest halen, kwam
men vanzelf in dagelijks contact met de
menschen. Dan waren er de kindcrea,
die door deze jaren van wild róndloopen
en gebrek aan geregeld schoolgaan, er
niet makkelijker op waren geworden.
Het eerste werk was ie in een groote
schuur of wat er maar te vinden was,
bijeen te brengen en met handenarbeid
bezig te houden.
Denkt u eens zoo'n ongerege'de ben
de in van verschillenden leeftijd en ge
heel ontwend aan eenige orde of tucht,
en dat in een leege ruimte, zonder ban
ken, zonder leermiddelen, inet niets!
Dan werd er zoo gauw het kon wat
getimmerd, wat schriften gemaakt
oude, achtergelaten oorlogskaarten of
iets dergelijks, als schoolbord diende de
naakte muur en de school was ge
slicht. De Fransche Staat zond dan wel
een onderwijskracht, en ui. den onuit-
de oorlog uilbrak, trokken de vrienden puttelijken voorraad kwamen wel griffels
in grooten getale naar Frankrijk, en hun en pot]oodcn. Ik zag in een E^gelsch
doe' was dadelijk tweecrlciten eerstt onderwijsblad van dien tijd een oproep
richtten zij achter het 'fon' hospitalenLan sckoien voor meergc-goeden, om
dk zij den heelen krijg door gaande
hielden, maar die zij nu aan den Staat
hebbci. overgedaan, en waar nu Fransche
liefde-zusters de burger-zieken verple
gen. De tweede tak van dienst_ bestond
daarin, dat zij meer in het Zuiden van
Frankrijk een groote fabriek stichtten,
die hou'en huizen klaar maakte, zóó dal
deze voor verzending geschikt waren en
slechts op de plaats waar er gebrek aan
was, in elkaar gezet behoefden te wor
den. Bij deze fabriek, -men kon het wel
haast een nederzetting noemen, stichtten
zij varkens- en konijnenfokkerijen, en
hoenderparken, reeds in het begin van
den oorlog voorziende wat er later ooo-
iig zou zijn. Dit was het begin van het
groote relicf-werk, dat Engelschen en
Amerikanen zoo schitterend volbracht
hebben.
Zoodra de wapenstilstand dan ook ge
sloten was. kwam er een nieuw leger op
-ie verwoeste gebieden neerstrijken. Een
leger, dat zeker niet minder goed_ ge-
•organisteid was om weder op re bou-
v.en, als de andere troepen toegerust
waren om te vernielen. Een leger dat me'
kwam met vaandels en schitterend oor
logstuig, maar dat zich schaarde on
der het eenvoudige embleem yan „de
Sier". En als de zware, Engelsche of
Amerikaansche vrachtwagens, geladen
met alles wat Doodig was om een streek
weer voor menschen bewoonbaar te ma-
keu, langs de wegen dreunden, dan
sidderden de enkele overgebleven be
woners, nog denkende aan de oorlogs
gruwelen. Maar als zij dan de ster van
de Society of friends op de wagens of
op de armbanden der medewerkers za
gen, dan wisten ze het al dat hier hulp
kwam opdagen.
Maar, hoe werkten deze menschen
dan in die geheel verwoeste streken?
De hartader dezer organisatie was in
Parijs en daar vandaan werd alies ver
voerd naar het plaatsje Grange le
Comtc, waar het hoofdkwartier was
van de „werkers" en de stapelplaats
van alle goederen. Van daar uit gingen
groepjes menschen naar een dorp, of
laat ons liever zeggen naar een plaats
ia het verwoeste gebied, waar vroeger
een dorp gestaan had, en zochten daar
tusschen de ruines een verblijfplaats.
Dat was dan soms maar een klein stukje
van een in eea elkaar geschoten ge
bouw, maar de friends hadden niet veel
noodig. Van daaruit begon dan het on
derzoek, en werd er naar het hoofd
kwartier geseind om. datgene wat noo
dig was. Meestal was de eerste vraag
óm eenige ledcti van de groep die voor
den opbouw zorgde, en nu was het na-
op de ééne plaat; makkelijker
oan op een andere. Soms stonden er nog
wel huisjes en boerderijtjes, maar moest
het dak hersteld, of moesten ramen en
deuren aangebracht worden. Soms ook
was deze herstelling maar tijdelijk
kon nten den menschen eea houten wo
ning verschaffen, waar zij allen dol ge
lukkig mee waren. Ik zag een mooie foto
(jammer dat ik die niet kan laten zien)
van een gezin dat iveer naar zijn woon
plaats terugkomt, een kleiDe karavaan,
bestaande uit een groote opgeladen kar,
waar een paar oudjes op zitten en om
geven door de jongeren. Als regel waren
net de landbouwers, die weer naar hun
woonplaats terugkwamen. Stel u nu
voor, hoe deze menschen, die jaren lang
iu het Zuiden van hun land geleefd had
den, daar meestal in fabrieken werk
ten en dus goed verdiend hadden, nu
naar litin huis weerom keerden!
Zoo mogelijk zochten zij het eigen
huis, liet eigen stukje grond, weer op.
Lag dit ver van het naaste station, dan
waren de vrienden daar oni hun er met
auto's heen te brengen. Maar al was het
huis bewoonbaar gemaakt, er ontbrak
alles wat de mcnsch noodig beef' geen
nood, de eerste daad vau de Quakers
was geweest, om een winkel in te ric'
ten, waar van alles te krijgen was, bed
den en beddegoed, kleeren, vaatwerk,
meube's. eetwaren enz. Abes was voor
weinig geld te koop en werd juist daar
door zelf gekozen en gewaardeerd,
meer dan hetgeen gratis teid uitge
deeld, want, zocals ik zeide, be: was niet
het geld, wat den terugkeerenden ont
brak. maar alles wa; voor geld anders
te keepen is. Een ander staaltje van het
mcnschkundigc werken der Quakers is
d:t. Zoodra zij wisten, da; er in Frank
rijk groot gebrek aan kleeren zou ko
men, zonden zij naar Amerika'modellen
'van de kleedingstukken die het Fran
sche volk draagt. Zij wisten, dat er op
alle mogelijke kransjes voor de arme
Fraoschen genaaid zou worden, maar
dat lezen nooit 't goed volgens vreemd
model zouden nemen. Op -leze wijze
werd het karak'er van bedeeliog zoo
veel mogelijk weggenomen en bereikte
men het gewenscluc doel. Waven de ge
zinnen gchuisvesti dan kwam pa3 het
Is school, zulk een inrichting in
tankrijk te adopteereu. Men ging uit
\n liet denkbeeld dat deze Engelsche
lederen goed .moesten beseffen hoe-
^1 beter zij het hadden eu persoonlijk
zweel mogelijk bijbrengen om de an-
de groep kinderen van lecr...iddele:
pien en speelgoed te vooizien.
werk op zoo'n dorp is van voor
baanden aard, als er
ge
vold is van gezinnen, dan komen "er
iu Vten tijd meer de „maire" van 't
doqjs meestal één der eersten die te
rugrit, en dan trekken de vrienden
zich rug, huri werken is er op gericht
zicluf overbodig te maken. Maar er is
nog en verkeer tusschen de plaatsen,
dikwi nog geen post, en daarom gaan
de au's nog rond. soms om het gedane
weik iuspccteercn, maar ook om tij
ding breagen van families onderling
of om?t verbroken contact te herstel
len. IA een vreugde, als de vracht
auto's er nieuwe voorradeu aanbren
gen. of5 ei aangekondigd wordt, dat
er kipjitverkocht zullen wordeDÏ
Niet families waren uitgeweken,
op sonirre plaatsen waren er wel ge
bleven. i hun toevlucht in keldenvo-
ningen Uden gevonden. Maar deze
menscheiiïsten haast alle meubelen en
sliepen minds tijden op stroo; welk
een beerliieid dus, toen er matrassen,
kasten, st en cn tafels kwamen en de
wedt-ropbo- van het gezinsleven mo
gelijk werd'eel oudjes misten al sinds
jaren een b Wii kunnen ons bet gemis
baast niet denken, nooh de vreugde
van weer ns een courant te kunnen le
zen. I-Iet gekkige, opgewekte Fransche
karakter mode ouderen wel over hun
leed heen heen. want zij weten dat zij
nooit meer h land zullen zien zooais
het voorheen as.
Ojimcrkelij is het dat de Fransche
plattelandsbefking zich makkelijker
aansloot bij >ze missie» van Engel
schen en Ametanen, dan bij hun eigen
landgenooten.
Dit slaat voaamelijk op de vrouwe
lijke hulp ik kloel hier niet mee, dat
de Fransche vwwen in deze jaren_ niet
mooi werk heben gedaan, allerminst
maar het Frasche volk zou van zijn
eigen vrouwejen meisjes het werk niet
waardeeren, *>als bet dat van de Qua
kers doet. Dfi Angelsaksische vrouwen
met haar kele, verstandelijke doeD,
staan zeer v< van hen af, maar hebben
misschien j;St daardoor zoo grooten
invloed.
Een meiss dat een jongensktel aan-
•ick: en war het noodig is mee timmer;
of schilder is voor hen een onbegrij
pelijk we zo. maar vreemd genoeg weet
ditzelfde Kigelsche meisje in de kaal-
barak toch altijd een huiselijk^ en
gezellig pekje te maken, waar boeken
i bloemn niet ontbreken.
Etu iroote bewondering moet
wel hcV>cn voor de leidsters van deze
groepc-, want de werkers zijn men
schen van verschillenden landaard, op-
voedijg cu beschaving.
Naist jonge, beschaafde mannen en
vtou'cn, die veel gereisd en gewerk;
had'Ou. werd ook geholpen door Russi-
gevangenen, die toen nog niet naar
hui land terug konden. Japanners,
Diitsche gevangenen en wat niet meer.
Welk een tact cn goede leiding moe:
daar noodic zijn geweest om den goeden
geest bij deze allen er in te houden! Dit
werk miste het emotievolle, het roman
tische van het verplegen in den oorlog
er moest hard gewerkt worden, en het
leven was meer dan eenvoudig, zoodat
alle clementeu, die niet met ernst be
zield waren voor het goede doel, wel
ipocdig verdwenen. Maar naast dien
tact cn naast het gezonde-practische
doel, het weder opheffen van geslagenen
en gezonkenen, moet men toch ook de
prachtige organisatie van dit werk be
wonderen. zonder welke nooit dat te
bereiken ware geweest, wat in Noord-
Frankrijk aan opbouwenden arbeid ver
richt is.
Dat dc Quakers ook in Oostenrijk, in
Polen en Duitschlnnd aan het werk zijn,
bekend, misschien kan ik daar later
nog iets van vertellen. Als slot een ka
rakteristieke geloofsbelijdenis, die
groep der Quakers onder een brief
plaatste
,\Vij gelooven, dat nimmer oorlog en
geweld, maar alleen dienende liefde
eenig blijvend goed kunnen uitrichten."
P, J. WILLEKES MACDONALD—
REYNVAAN.-
AAN zet,
Koud weer en vacantia.
Het genot van warme
kloeren aan het strand.
Witte of kleurige tollet-
Jos. Het meest geschik
te schoeisel.
Volgens den kalender zijn wij op het
oogenblik zoo ongeveer aan het einde
van de lento gekomen, al zouden wij
het niet zeggen, wanneer we denken aan
doode vingers, een kouden wind en
bed met flink warm dek er op.
Toch zijn wij, die ons dagelijksch werk
moeten doen, nog goed af bij alle men
schen, die nu huu vacantie al genomen
hebbenl Want niet alleen wil iedereen
toch graag van een beetje mooi
profiteereu in zijn of haar vrijen tijd,
beelemaal niets te doen te hebben mei
koud, regenachtig weer is veel onaan
genamer, dan overloopend druk bezig
te moeten zijn.
Wio zal echter kunnen zeggen, of het
over een paar dagen niet zoo warm
zal zijn, dat we ons de kou bijna niet
moer herinneren kunnen? Aan derge
lijke weersveranderingen staat oas kli
maat nu eenmaal bloot, maar het meest
wordt dat gevoeld aan zee. Tot zelfs
het hartje van den zomer kan het daar
kit en vochtig zijn, en daarom kunnen
zij, die hun vacantie of eea gedeelte er
van aan zee willen doorbrengen, gerust
nog wat winterkleeren ook meénemen.
Hoe vreemd het ook dikwijls schijnt
wanneer we met prachtig warm zomer
eer van huis gaanden eersten den bes
ten avond kan er een storm waaien,
die ons in onze dunne japonnetjes en
zijden jersey doet bibberen van de kou.
En er is geen ongelukkiger gevoel wan
neer men voor genoegen met vacantie
i3, dan. het koud te hebben.
Zelfs warme, echt wintersche onder-
kleeren behoeven in zoo'n geval niet ver
smaad te worden, en ge zult eens onder
vinden hoe veel aangenamer het is om
onder het linnen of katoenen japonne
tje een stevigen wollen rok te dragen, ja,
wollen onderlijfje kan soms een
komst zijn.
Een warme winterjapon kan ook heer
lijk dienst doen en zij die op wat koude
gerekend hebben met haar kleeren, kun-
bij een sterke daling van tempera
tuur, toch nog heel wat meer van de
zee en het strand genieten, dan anderen,
die vergeten, dat een Ï-Iollandsche zoiner
aai. zee niet altijd zon en warmte aan
biedt.
Wij kunnen ons echter voorstellen hoe
vreemd het is, wanneer men op een be-
nauwd-warmen dag, zooals er een tijdje
geleden eenige waren, eea dame in een
winkel allerlei lange wollen mantels ziet
passen, die de winkeljuffrouw onder het
dichtmaken als „heerlijk warm" aan
prijs; eu waarvan zij zelfs den kraag zoo
hoog mogelijk tegen den hals op toc-
kaoopt, terwijl wij hot in ons dunste ja
ponnetje eigenlijk nog te warm hebben.
Maar wanneer diezelfde dame nu
zee is, zal zij genieten van haar
warme kieeding en de hoog-dichtge-
maakte kraag zal den koudea Noorden
wind flink tegenhouden.
LaaL uw wollen jumper ook niet thuis
de kast liggen, hij kan best te pas
na te gaan, of er dezen zomer nog
zooveel witte kleeren aan zee gedragen
zullen worden als vorige jaren. Het zal
ieder wel opgevallen zijn, dat er dit sei
zoen weer veel meer een neiging is naar
kleurige toiletjes. Dit zal wel zijn oor-
sptong vinden in dc zijden jersey's, die
a' gedurende een ïiaar seizoenen de
mooie kleuren er opaieuw in gebracht
hebben. En vanzelf is dit op de japon
netjes overgegaan, die weinig meer van
wel frissche, maar eentonige wit
/..iu, en die nu, wanneer de kleuren met
smaak door de draagster gekozen zijn,
zoo flatteus kunnen wezen.
Hoe is da echter aan 't strand? Hier
zijn de kleeren, evenals bij het beoefe
nen van spon, door de zon veel meer
aan verkleuren onderhevig, en voor het
laa-ste wordt dan ook nog veel wit ge
dragen. Toch zal het er aan de zee ook
wel meer uit zijn, want al is door het
tnu'le zand de elegance meestal ver te
zoeken, toch komt het japonnetje in het
schelle licb. wel zeer tot zijn recht, en
haar, die graag modern gekleed
willen gaan. si de moderne snit onaf
scheidelijk mei de nieuwe keuze van ma-
enaal verbonden.
Een vroolijken indruk maakt zoo n
verzameling kleurige toiletjes altijd aan
het strand, en voor haar die bang zijn
voor verkleuren, zijn cr nog genoeg slof
jes te 1 tijgen, die als onverkleurbaar
verkoch. worden. Of deze het een heelen
er zoo uithouden, zouden wij niet
durven zeggeu, maar zij blijven toch
allicht langer mooi dan 3ndere, waar het
"et bij wordt gezegd.
Eenigea tijd geleden schreven wij, dat
de blouses ui; de mode gingen, en het
bi.jkt nu met den zomer ook, dat er be-
rekkelvk weinig witte, dunne blouses
meer zijn. Toch is er nog één bepaalde
dracht, die tamelijk reel voorkomt, en
dat is de dunne witte blouse niet -het ge
ruite rokje van frotté of lianen, zwart,
rood, paars of blauw. Het eenvoudige,
nauwe rokje past bij iederen mantel en
wanneer het van frotté is gemaakt, is
het ook nog weer heel wat warmer voor
stranddracht dan een van dunne voile.
En tenslotte Is het werkelijk geen over
bodige luxe om vooi een verblijf aaa
zeo een paar witte schoenen te koopen
zwart en bruin leer gaan door het scher
pe zeewater erg achteruitzij krijgen
een roodachtige» glans en het leer gaat
al heel gauw barsten. De wit-linnen
schoenen, die iederen avond even wor
den schoongemaakt, zien er den volgen
den morgen weer onberispelijk uit, en
al wordt het linnen er natuurlijk ook
niet mooier door, leoren schoenen zijn
toch nog heel wat meer waard, en men
verslijt in een zomer toch liever een paar
linnen dan dc laatste!
E. E. PEEREBOOM.
stadsnieuws
ZAAK-KOEHLER. In de Kleine
Hou'straat trcki entert eenigeu -tijd
een geheel gerestaureerde ou-Hol-
iandeolie trapjesgevel de aandacht.
Midden iti dien gevel bevindt zich een
steen, waarop de bloedende pelikaan
prijkt, haar jongen voedende. Verder
draagt dc gevel het opschrift: „Anno
1609. Trou moei blyckc".
Jaren geleden toch was in dit per
ceol, no. 37, de sociëteit „Trou moet
blycke" gevestigd.
Wèl veranderen de tijden! Nu toch
opent Zaterdag do heer H. Koehler ii
datzelfde huis een magazijn van ge
bruikte meubelen. D© heer Koehler,
décorateur van beroep, maakt er n.l.
zijn specialiteit van, gebruikte meu
belen in nieuwlijkende meubeistuk-
1 Ren ie herscheppen. Ben mime keu
ze te in de zaak, waaraan ook een
modelkamer verbonden is, aanwezig.
Op de eereie verdieping bevindt ach
het magazijn, op de tweede de werk'
plaate.
De verbouwing had plaats onder
leiding van de firma Verhagen, aan
nemers alüiier. De clec'-risch© insta'-
latie werd gemaakt door de firma
DornseUen.
EERSTE IIULP BIJ ONGE
LUKKEN.
Wij lezen in hot Weekblad Medi
cijn en Drogerij:
„Tempora inutantur, noe et muta-
mur in iDte".
De tijden zijn voorbij dat de apo
theker 's morgen evenals een dokter
zijne vjsites bij patiënten ging ma
ken, gewapend rnet clystoerspuit en
een pot met bloedzuigers. Ook in hei
koppen-zetten en ln liet voorschrijven
van recepten was de apotheker ruim
eau halve eeuw geleder, even bi-dreven
als in het klaarmaken van gecompli
ceerde voorslhrrfteiL Dat ook de"
chirurgie door hem werd beoefend,
ligt voor de hand. Een gebroken arm
of been zetten, wonden verbinden er
operatief werken bij gezwellen of
•enpuis!en waren geliefkoosde be
zigheden van den apotheker, die liem
nog wat afwisseling gaven bij de ge
wone uitoefening van zijn l eroep.
De jeugdige collega's -ul'.en zich er
wel vrooiijk eve-r maken, maar jk her
inner mij_nog heel goed uit mijn pril-
ie jeugd dat in kleine g meoatc-:., d©
apotheker op marktdagen, waaneer
do boeren en boerinnen in de stad
kwamen, het even druk had met ton
gen bekijken, polsen voelen en meer
andere medische verrichtingen, als
met liet gereedmaken van zijn eigen
geschreven recepten, waarin fol. Sen-
nae fructus Tamarindorum een voor-
usme rol speelden. Of aJ dat work
buiten zijn diploma om, nu wettelnk
door den beug.-: kon, laat ik in 't'mid-
den; maar dat de apotheker door he'
publiek als een lialvcn dokter mis
schien nog eenige procenten hooger
werd getaxeerd is zonder twijfel
Die idéé is langzamerhand wel
leuigszins gewijzigd, maar geheel
weggevaagd is ze toch nfiét.
Da gedachtengaaig van hot publiek
hc-eft geen gelijken tred gehouden met
de veranderde eischen voor het apo
thekers diploma en met die voor zijn
lersoneel assistenten, vroeger hulp-
apothekers en apoil: •kerabedienden
of leerlingen.
Een anan die zooveel met me
en omgaat, moet volgens the man in
the street ook versland hebben van
'i toepassing bij, ziektegevaUer of bii
verwondingen.
Het ls iniine bedoeling niet om
thans uit ie wijden over de ware po
sitie van ckn apotheker in de maat
schappij, ook niet over het stand
punt, dat door hem moet worden in
genomen tegenover de medische fa
culteit, maar gaarne zou ik toch eens
de aandacht willen vest gen op de to
taal verkeerde voorstelling van hef
publiek, dat bij ongevallen de eerste
hulp onoet geeocht worden in de apo
thoek.
De apotheker van den tcgenwoordi
gen tijd en zijnde) ass.^tcnt(e) hebben
we weten hel allemaal, neuveel ver-
tand van wondbrnhandelinjf en ver
band aanleggen ateeen bok van
't glazenmaken. Geen enkele heeft
ooit een verhandcursus gevolgd of
eon.ige opleiding daarin genoten. Toch
wordt een drenkeling of iemand, die
op straat een ongeval heeft gekregen
door politie of publiek onmiddellijk in
le ii.abijzijiy.il' apotheek gedragen om
•Jaar de grootste consternatie te be
zorgen en het gahso'e raderwerk van
de geregelde werkwijze in de war te
sturen. Niemand in do apotheek kan
eemige hulp vorleenen. De apo
theker, gest.-ld dat, dezo iïïuis is,
staat rnet zijne handen ln 't haar.
Geen ruimte tot zijn beschikking heb
bende, absoluut niet wetende wat er
gedaan moet woden concentreert hij
alleen zijn gedachten om uit te vinden
op well; - iiiani-ar hij zoo spoedig mo
gelijk de persoon wian bet ongeval
heeft getroffen, uit zijn hui» kan krij
gen. is de apotheker afwezig, dan
ataan de assistenten meestal dames,
er nog moeilijker voor. De eene kan.
geen bloed zien en valt flauw, de
tweede doet wat de apotheker zou
doen. d-w.z. niets en het gereedma
ken va-a de receptendat geen uitstal
duldt, wordt gestaakt. Bloedvlekken
geven den vloer van het zende-
ijk<3 lokaal eon luguberen aanblik.
J.ui en alleman dringen binnen en
dienen van raad. die niet deugt en
helpen den chaotischer, toestand n-:c
vergrooten terwijl do politiedienaar
ijverig bezig ia notities te maken
voor zijn proces verbaal.
Om eer.igarniate het opdringerige
itibliek tevreden'te stellen, doen de
apothiekcr en zijn personeel wat zij
kunnen. Met een spons of met. watten
en boorwater wordt zeer tegen de re
gels der kunst, de wond wat schoon
gemaakt en onbeholpen wordt de pa-
tioret{e) ecr.'agszins verbonden. Wan
neer dan ns vel getelefoneer om me-
lischo hulp of bij een Mein ongeva\
de patientje) weer zoover is. dat hij
:>f zij de apotheek kan verlate®., dan
blijft den apotheker nog over zijn lo
kaal te laten reinigen en allee wat hij
eau gewond 1 reeft, te boeken op zijn
onkostenrelobiing zondor de minste
dankbetuiging of betaling; eenvoudig
omdat het gros vnn liet publiek van
me wring is dat hij niet ouders dan
zijn plicht heeft gedaan eu vavbapd-
artikelen, boorwater en 't reinigen
van 't een en ander hem niets kost.
Er moet van gemeentewege op de
oen of andere manier ingegrepen wor
den. In dergelijke gov Dien staat het
huis van don apoüiek precies gelijk
met dat van iwieren winkelier of par
ticulier. Waarom moot nu juist de
apotheker en zijn personeel die '.och
hun volle aandacht moet én wijden
ran het gereedmaken van recepten,
door zoo'n ongoval van hun werk
worden afgc eid? Allow: omdat de tra
ditie van In t publiek dat wil; omdat
nog altijd dc mceriitig vnstligt, dot in
.t huis hulp is te vo. wachten. Het
word» hoog tijd. dat evenals in groote
steden, vooral in het buitenland op
verschillende plaatsen, sanitaire sta
tions worden opgericht, waar, of door
middel van het Roode Kruis of op an
dere wijze gezorgd wordt voor onmid
dellijke medieche hulp.
De politieagenten moesten order» geeft.
verkrljged geon géval gewonde ri,
do-enkelingen of verminkten ln te dra
gen bij een apotheker, omdat diers
werk niet mag worden ge6toord en
uiena lokaal absoluut ongeschikt is
voor medische behandeling.
Icd' re Blad-burger te verplicht bij
ongelukken hulp te verleen on, zoo niet
wettelijk, dan toch zeker moreel en
uit christelijke beginselen; die apothe
ker even good ate ieder uidor, doch
ue apotheker moet nu bij voorkeur
uitgezocht worden in een straat of op
een plein om juist daar hulp te zoe
ken, die er niet te vinden ia. Iedere
andere wcuhing, wanneer er geen poli
tiebureau ol redthri g.sstutiun iu ue
buurt is, is daarvoor minstens even
gcsclukt als een apoUiOi.c.r&wonin.g.
Welke autoriteit zal het initiatief
nemen om in deze qua«sti© voor de
ooUijigoii van den apotheker op te ko
men?
v. d. II. W.
VAN DEYSSEL OVER FRAN8 HALS.
111 ue „Aieuwe ij, -s' schrijft
Deysae., naar uui„e:>uiig van den ge-
lesiauieeraen Hais te Haarlem den
maaltijd der cfficier-n van den St.
J or óns-doelen o.a.
Drie stellingen zijn in hoofdzaak
omtrent of nam au.ue.'.ung der ver
schijnmg dezer schilderij te geven:
Ten eerste, dat liet onjuist is t;
spreketi van oude ©n nieuwe ecliilder-
unst mei ui-u veriBlui«le, dat de
ude zoude overeenkomen met oude
on de nieuwe met nieuwe tijden ;in-
zxhien, begnppeu, levenswijzen).
Plaatst liet werk van ecu Uvgeniien-
de-eeuwscheu Fiansclien porUeLschb-
der iiaii&i (icsen llals en gij zuil zien
dat het onmogelijk te eon vooruitgang
.-oil geschiedkundig belangrijk© veran
dering, eenige ontwikkeling te zien
van Bote tol Duran of Fantin Laiour.
De Hals had dit jaar gosohbdard kun
nen zi.ii, indien er een man met ge
noeg geest ©n genoeg kraclU. in dit
jaar had besuia.i. (-n aangonomén dat
gelijksoortige ven,, uJs tl'to voor den
rials noodig was, thans ie verkrijgen
is.
Hel e&ne is niet in de eerste plaate
specifiek negentiende- of twiniigste-
eeuwsch en int andere niet zevention-
de-eeuwscli. Hot andere is aLteon groo
t-ia-, beter, edeler, hocgor van rang
dan het eene.
Tan tweede, dM de uitdrukking, "t
„eeuwige", „onlijdelijke" of „godde
lijke", toegbpast op kunstwerk, niet
een rhetorisch, oratorisch aan te wen
den kenschetsing van iets zeer uitne
mends beduidt, noch de nauwkeurige,
wetenschappelijk® aanduiding van
een bepaalden toestand of staat van
menschengeesten is, wolke is overge
bracht in net door uie menschen ge
maakte kunstwerk; en dat kunstwer
ken in overigens verscliilleade stijlen
door ve-tsch lende menscheairassen
voortgebracht dit element van eeuwig
heid, ontiidelijkheki of goddelijkheid
met elkaar gemeen hebben.
Ten derde. da», zeer nadrukkelijk de
zeventiend e-eeuwsehe Nedarlandsche
schilderschool zich kenmerkt door:
genialiteit.
He', zoo te noemen eeuwige, dat
dus niet beteekent dat iets zóó schoon
is, dat het altijd gewaardeerd zal blij
ven, en ook niet, dat ;ei» dermate
het tot hel wezor. van alle menschen
beltoorende in zich heeft, dat de
rneuschliehl het altijd zal begrijpen,
maar dat een nauwkeurig kenbaren
toestand van den mcnschengeest be
duidt, waardoor de menschengeest in
een buitengewonö verhouding komt
tot de dingen van het tijdelijke teven;
dat eeuwige, dat het hodfd-element
van het klassieke is, die staat vaai het
geestesgevoel dus is door onderschei-
denen bereakt door voortzetting van
traditie'
Satiriek voor Vragen
VRAAG: 1. Welk voedsel moe-, aan
jonge konijnen (ongeveer zes weken
oud. worden verstrek; en hoevee',
per dag?
2. Is het. waar, dat koolbladeren
en sla nadeelig zijn?
3. Hoe groot moet het hok zijn en
is een nachthok noodzakelijk?
1. Kunnen zij 'e winters in het
zelfde hok blijven als in den zo
mer
5. Moet het voedsel gewijzigd
worden als de beee:je« ouder wor
den
ANTWOORD: 1. Brood, melk en
wortelen; kooiblaödjes, ook z-g. paar
den stekken. zijn uitstekend. Voedsel
vaak ververschen; de dieren knab
belen immers haas: den heelen dag.
2. Koolbladen niet, ze mogen niet
nat zijn. Liefs geen witte koolbladen
voeren. Salade, mits niet nat, doch
wel versch gevoerd en alleen de
stronk, kan geen kwaad, vooral niet
in te groote hoeveelheid.
andere vragen vereischen te
veel plaa'.sruimte om te beantwoor
den. Vraagt u aan een werkje over
konij nen-verzorging, verkrijgbaar:
Stoomdrukkerij „Floralïa" te Assen.
Hierin vindt u verscheidene nuttige
wenken, alsook maten en modellen
voor zeer doelmatige hokken.
VRAAG: Mijn dochtertje, dat in
de zesde klasse (L- 0.) zit, te half Mei
13 jaar geworden. Heb ik nu het
recht, haar van school te nemen
ANTWOORD: U moogt kaar van
schoof nemen wannc-c-r zij de zes
klassen doorioopen heeft.
VRAAG:^betreffende de dier.tC.bode,
die "28 April ziek werd en toen ut:
eigen beweging naar huis is gegaan.
ANTWOORD: Dat het meisje per
maand haar loon ontving, verander:
mets aan o«te eerste antwoord; ai';
zou alleen lie; geval zijn geweest.
&ls zij per week werd uitbetaald.
VRAAG: lk ben gehuurd oa. op
voorwaarde van veertien dagen va-
can' ie, die ik gewoonlijk ln Juli ge
noot. Nu heb ik met een termijn
van drie maanden tegen Augus us
opgezegd. Heb ik nu nog vóór
Augustus recht op vacantie? Kan ik,
wanneer mevrouw mij geen vacan' ie
geeft, schadevergoeding eischen? Zoo
ja, hoeveel dan ongeveer? ANT
WOORD: U heeft geen recht ;e vergen
dat men u vóór uw vertrek vacantie
VRaAQ: Mag een meisje, dak met'
Mei ln betrekking is gekomen, en
deze met Augut'.uö weitech& te ver
iaten, den godspenning behouden
ANTWOORD: Neen.
VRAAG: 1. Mag iemand, die een
werkvrouw heeft, haar 's avonds ua
7 uur in dlcnsi. houden? Zoo ja,
hoeveel jnaoo: dan voor die overuren
betaald worden?
2. Heeft een workv.'cow rechit op
verlofdagen? VVorden die dan door"
betaald? ANTWOORD: I. Voor een
werkvrouw bestaat geen westelijk
geregelde; arbeidsduur; men spreekt
due met haar eenvoudig a.!, hoe laat
zij' zal komen ctj weggaa..; en van
overuren Is dan geen sprake. 2. Zij
heeft daarop geen recht.
VRAAG: lk werd bij de week be
taald, maar feestdagen, ate 'tweede
Paa&chdag en tweede Pinksierdag,
werden steeds van mijn loon afge
houden. Had mijn patroon daar het
recht. *°e? 2. Zaterdag zei de patroon
m;J zonder voorafgaande waarschu
wing de be:rekking op. Kan ik nu
schadevergoeding eischen? Zoo ja,
hoeveel? Waar moet lk mij dan ver
voegen? ANTWOORD: 1. Neen, deze
dagen worden in uw geval ook uitbe
taald. 2. Ja, wendt u tcd een rech s-
kundige.
RAAG: lk heb een jongen kater,
die gezond te, maar lamme ach erpoc-
ten heeft- Wart te hiertegen te doen?
ANTWOORD: Consulteer een dieren
arts. Patièn: medenamen.
RAAG: Mijn kamerpoon ver.oont
gele nikken en bladeren. Ik heb de
plant in den tuin in den grond gezet,
te di; goed? Of te er ©en ander mid
del om hej. doodgaan vau de plant
le voorkomen? ANTWOORD: Jammer
dat u de soor. naam niet opgeeft, want
er zijn enkele soor. en (varteleiten) die
zomers buiten kunnen ataan, dooh
de meeste- 6taan be.er in kus or ser
re en vooral zieke planten. Wik u er
iete voor over hebben, geef haar dan
bij een bloemis: in bewaring in een
kas, of ze; baaain dc serre of vóór 't
raam. Alléén''wa:er geven als ze
droog is.
VRAAG Is tea ongehuwd persoon
yan 18 jaar belastingplichtig? Zoo ja,
is het dau juist, dat hij voor ƒ43 naar
een inkomen van 950 is aangeslagen?
ANTWOORD Minderjarigen zijn ook
belastingplichtig. Voor een inkomen
van 1450 is ƒ43 belasting verschul
digd. De aftrek voor noodzakelijk le
vensonderhoud bedraagt f 500.
VRAAG: 1. Mijn zuster 13 oveneden,
nalatende een uchtgeuoot en twe©
jeugdige kinderen. Hebben de vader
en de beide broérs van de overledene
recht op de r i iteoechap? Zoo ja,
wefk gedeelte? 2. Heeft de fami! e
van mijn zwager (die zelf in het bui
tenland vertoeft: liet recht, ten toe-
zienden voogd ie doen benoemen,
zonder de familie van de verledene
daarin te kennen of er overleg mede
te plegen? ANTWOORD: 1. Indien do
overiedene geene ttsteniejiiuire ba-
,,peïnaal:!- -"-'-ea
moet zich voor de benoeming van eon
toeziend en voogd tot den kantonrech
ter wendem, die hiertoe niet over
gaat alvorens fnmi li ©leden van beide
kanten te hebben gehoord. Gij kunt
dat ook doen oind-nt gil pc:; oom van
de kinderen zul
A'RAAG Bestaat er voor een jong-
menscli van 1S--16 jaar gelegenheid, als
cbauffeuj; te worden opgeleid? Tot ivien
moei bij zich daarvoor wenden?
ANTWOORD Wend u tot een auto
mobielhandelaar.
VRAAG Mijn dochtertje van 14 jaar
is als dagmeisje in dienst. Nu is zij al
15 weken ziek. Van haar juffrouw heeft
zij twee weken loon ontvangen zij is
niet ontslagen, want als zij bcici is, kan
zij weer terugkomen. Maar verder laat
die juffrouw niets aan mijn dochicrtjo
gelegen liggen. Heeft zij niet recht op
méér loon?
ANTWOORD: 'Neen. het loon gaat
betrekkelijk korten tijd door bij een dag
meisje en 14 dagen lijkt ons een aan
nemelijker» termijn.
VRAAG ln het jaar 1916 zija door da
Eagehche marine Nederlandcche vis-
aeeriWuT nfó£cb,ach; ,ca se-to;er-
oa de door de Engcis'cbcT^V*™^
deze bemanningen uit te kcerea schade
loosstelling in ontvangst te nemen?
ANTWOORD Wend ,u tot het Brit-
sche consulaat tc Amsterdam.
VRAAG Is het gewoonte, om eea
werkster, strijkster of naaister uit to
betalen, wanneer haar werkdagen vallen
op feestdagen, als ze-Kerstdag, 2e-
Faascbdag of ae-Pinksterdag?
ANTWOORD Ja.
VRAAG Hoe oud mos; iemand we
zen, die solliciteert naar de betrekking
van bewaarder der school voor gewoon
laget ouderwijs No. 6?
ANTWOORD Meerderjarigheid zal
wel gewenscht zijn. Overigens is geen
Icef-ijdsgrens gesteld.
VRAAG: Iemand,die een betrekking
heeft aan den Provinciale» Waterstaat
eu met zijn vrouw bij mij iuwoent, wei-
gort op den gewonen tijd te betalen. Hij
geef- het College van Gedeputeerde Sta
len op als borg. Is dat juist?
ANTWOORD Ged. Staten hebben
wel ie:s anders te doen dan berg blijven
voor niet-betalcndc ambtenaren.
VRAAG: .U..1! jwi0: 'W vau drie
maanden Leeft suids li dagen een
verlamming in den linkerpoot. Zij
kan er niet race loopen of staan.
Overigens is zij goed gezond, eet en
drinkt normaal on haar krop ziet
frisch rood. Ik heb haar dadelijk
afgc-zomlerd in een kleinere ren met
niuthihokje; meng in lie. ochtend-
voer een thee!opa! beendermeel en
pens e! 'a avonds het pootje met Jo-
dium-tintuur. Tct mijn spijl zie ik
evenwel r og geen So'.-Vï-chap. Kunt
a mij een uvnoosmiddel noemen?
ANTWOORD: Naar de gegevens te
oord-Non is dc kip te vet. Geef vooc-
kiopig licht verf oorbaar voedsel, veel
groen voer, cn zoo mogelijk een rui
men uitloop.
VRAAG Ik ben in de plaatselijke di
recte belasting over het jaar 1919 aan
geslagen voor f 30.70.- Hoe groot is mijo
inkomen over dat jaar geweest cn waa
neer moet de aanslag voldaan zijn?
ANTWOORD: 1. lakomen 1200.
2. Binnen een m.i.uid na de dagtcekcïing
van het aanslagbiljet»