ABonda
Sladsnlsaws
Uit tia üaitrste
Bnltenlsnil
Sport en WeflstrOden
SemeBjjd Nltnwt
38e Jaargang Na. 11378
Verschijnt dagclijlts, Ua&sKe ap 2on-
DINSDAQ 6 JULI 1920
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden Voor Haarlem en de dorpen In den omtrek waar een Ageabgevestigd
is (kom der gemoenta) t S.bV/t. Franco per post door Nederland f3.87;A. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïlluslr.
Zondageblad, voor Haarlem en omstreken f 0.674; franco per post f0.65.
Ultoave der N. V. Lourene Coctor, Qirecteur-Hootdredaoteiir J. C. PEEREBOOBï, Telotooo 3082
ADVERTENTIEN: Van 1—6 regels f L75; Iedere regel meer 95 Cta. Beclames 60 Cte. per regel. BIJ
abounemcnt aanzienlijk rabat. TienetuiverB-cdvertentlën van Vraag en Aanbod van 1—A regels CO Cta.
per plaatsing, elke regel meer 15 Cta. a contant; bulten het Arrondissement dubbele prijs.
Telefoaonre. der Redactie 600 ea der Administratis 7Z4
Direolin on Administratie t Qrooio Hoststrnat US.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Heden.
DINSDAG, 0 JUNI.
Buitensociëieit „Trou moei BJycken'
Concer', 8.15 uur.
WOENSDAG, 7. JULI,
Kunstzaal Peddemors, Kruisweg 06,
iTentoonsielling artistiek kunstnaald
werk, van g6 uur.
Scadstent, Don lloirt: Concert
Haarlem's Muziekkorps, 8 uur n.m.-
Schouwburg Dc Kroon Gr. Markt
Bioscoopvoorstellingen, namj 2,'i en
*s avonds 8 uur.
Cinema Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstellingen, nam. 7.V»
's avonds 8 uur.
Scala Theater, Kleine Houtstraat 77,
Bioscoopvoorstellingen, nam. 2>4 er.
's avond; 8 uur.
TECEN DE MUCCENPLAAC
Op onze verzuchting over de mug
genplaag ïijn tal van brieven ingeko
men.
Het is toch prettig om ie zien. dat e:
velen zya die hun ervaring willen ge
bruiken ten bate van ons allen. Aan de
inzenders dus in de eerste plaats onze
hartelijke dank.
„Gij allen, die lijdt onder het treite
rend zingen en dc stoken der muggen,"
zoo schrijft ons een dame, „schaft u toch
een klamboe aan!" Wij antwoorden
.„Zeker, dat middel is afdoende (als ge
zorgd wordt, dat geen mug in de klam
boe binnendringt) maar hei is wal duur
en daarom voor algemeen gebruik min
der geschikt."
Een bewoner van het Spaarne vindt
heil in het gebruik van donkere Lancas
ter-gordijnen en dan vooralgee
nachtlicht o pl Maar nachtlichten
worden niet veel meer gebruikt en niette
min is de muggenplaag algemeen. Van
donkere gordijnen hebben wij geen ver
stand, maar wanneer bedoeld wordt, dat
de ramen van de slaapkamer des nachts
dicht blijven, dan mcenen wij hierin juist
de moeilijkheid te hebben gevonden ve
len willen ramen of balcondeuren
's nacht: open. houden en toch geen las:
hebben van muggen. Dit dubbele doel
moeten we dus trachten te bereiken.
Een derde inzender heeft „zeer goed
baat gevonden bij een tak van een vlier
boom", die bij in de kamer hangt cn
vernam van anderen, dat een tak van een
notenboom ook goed helpt.-
Natuurlijk is de uiterste zindelijkheid
in huis noodzakelijk. Maar, naar het ons
voorkomt, toch niet afdoend. Wij kennen
gezinnen, die uiterst zindelijk zijn op
hun geheele omgeving, maar wat baat
dat, wanneer dicht in de buurt de ecne
of andere aantrekkingskracht voor de
muggen bestaat dan zwermen zc toch
eerst om en daarna in ons huis. liet
antwoord: „reinheid en versche lucht is
het eenige en beste middel, bij
niet één mug in buis, wij slapen heer
lijk", lijkt ons dan ook overdreven. Zoo
beeft het ook een andere inzender be
grepen, die wel de uiterste zindelijkheid
aanbeveelt, maar daaraan nog eeiuge
verweermiddelen toevoegt gaas voor de
deuren, zoo min mogelijk licht
ken, een soort ijsmuts van witte, zeer
dunne voile om over het hoofd tc trek
ken, niet een paar kleine neusgaten voor
bet ademhalen.
De muggen bedwelmen met petroleum
in een glas, zoo raadt weer een ander.
Zonder twijfel is dit een goed middel, het
wordt ook door de brigade tot verdel
ging \an de muggen in Noord-Holland
toegepast maar in Juli zal het,
zen wii, geen succes hebben, omdat de
muggen nu te vlug zijn cn wegvliegen
wanneer we me: een glas met petroleum
nadeicn. Bovendien hoe bereiken
muggen aan 't plafond?
Meer practise)» resultaat is, dunkt
one, to verwachten van de raadge
ving on» des avonds te acht uur, als
het nug goed liclit is, ramen en deu
ten te sluiten en dan op de muggen -
jacht te gaan met een vochti
gen doek, diegoed kletst.
Maar inzender geeft toe, dat het
jammer is, 0111 de balcondeuren, die
hy vroeger openhield, 5's nacht® dicht
*e houden.
Tenslotte wordt ons een heele reeks
■pokende stoffen opgegeven: kamfer-
spiritus, lavendeloLie, terpentijnolie,
rajeputiolie, maar naar onze meening
moet men daarmee voorzichtig zijn
omdat sterke geuren die de muggen
ifsohxikken, ook voor mensohen wol
eens schadelijk kunnen zijn, Dat geldt
look voor vlier- of nolent ak.
In elk geval is er nu keus
En wij hopen, dat door onze enquête
menigeen, die 'e naaJit® in bittere
booéb.eid vergeefs naar zijn kwelgees
ten sloeg, door liet toepassen van een
van deze middelen tot een rustigen
slaap zal komen.
MUZIEK IN DEN I10UT op
Woensdag 7 Juli 1920. des avonds te
uur.
Programma: 1. Mars oh, Mit Schwert
Lnnze, Starke; 2. Ouvort Tutti in
Ma?chera, Pedrotti. 3. Walz Der Gral
v. Luxemburg, Léhar. 4. Fant. Pe
ltte Mademoiselle, Lecocq. 5. Ouvert:
Strode.In. Flotow; 6. Bamboula, Mo
ffitte. 7. Menuet, Pad r wski. 8. Pot
pourri Folks Song of Italy, Rampe-
rotti.
PERSONALIA.
Universiteit te Amsterdam. Bevor
derd tot doctor in de rechtsweten
schap op stellingen de lieer A. J. Hof
man, geboren ie Haarlem.,
Aan het Ken nemer Lyceum is tot
leer aar In den zang benoemd, de heer
P. de Nobel, zangleeraar aan de Rijks
kweekschool voor onderwijzert9,
hic-r.
Aan de Universiteit te Leiden slaag
de heden voor hel examen Iud. amb
tenaar onze stadgenoot de heer J.
F. vun Duuren Jz.
VEILING. Afloop der veiling van
villa's en erven welke ten verkoop
zijn aangeboden in het- Algemeen
Vérkooplokaal Nieuwe Gracht
Haar! em.
No. 1 Villa aan de Heemsteder
Dreef nabij den Haarlemmerhout on
der Heemstede, plaatselijk geteekend
110. 2C2. f 40.000 A. Kok q.q.
No. 2. Een villa gelegen naast het
voorgaande perceel, plaatseL get, no.
264. f 33.500. A. Kok q.q.
No 3. De riant gelegen villa „Iepen
oord" met tuin aan den Bloeuundual-
sohenslraatweg 159 te Overveen, groot
5 Aren 1 Centiare, f 41100. A. Over-
akker q.q.
GEVONDEN VOORWERPEN'. Te
rug ie bekomen bij: L. Vaulon, Tulpen-
straat 6a, abonnement; S, v.- Canipen,
Olieriagerslaan 2, armbandhorloge; A.
Mok, Spaanrwouderstraa; 9 D rood,
abonnementD. Zemel. HeerenstDgcI
33. broche; C. de Vries, Weverstraat 10,
bnlWed. Ph. Eykhoff, Groot Heilig
land 35, bankbiljetten W. Gast, Oranje-
boomstraat 169/ bandJ. M. van Uakel,
Leidschcvaart 28 R, beursje; G. l'ielagc,
lfooimarkt 9, griffelkoker; Brugwachter
i atharjjncbrug, Koudenhorn, hek W.
Malefijrt, Wijde Geldel00ze pad 0, hen
den Timmer. Ged. Voldersgrach: 21 A.
halsketting; C. J* Pijpers, Joubertstraa:
66, handschoenD. Barends, Burgwal
35 zwart, hondM. Hoevens, Leidsche-
straat 71, jurkje; A. Toepoel, Fabricius-
straat 28, klompen; M« J. van. Rooyen,
Duvcnvoordestraat 14, portefeuille; G.
Kraan, Papentorenvest 45, portemon-
aaie; C, J. Swaalf, Kruisstraat 43, pak
je met goedJ. Duursma, Van Oosten
dc Bruynstraat 75, ringetjeM. Ii.
Broeken, Harmenjansweg g rood, reticu
le G. Vcr.rn.olen, Scheepmakcrsdijk s«,
schoentjes A* van Kuyk, E-rvwakade 5,
schoen*
CARNEGIE HELDEN FONDS,
Wij ontvingen het verslag over het
jaar 1919 van hert Carnegie Helden
fonds voor Nederland. In hot afgeJoo-
pon jaar warden am. ondert-lomrin
gen, belooningeu en ondlerficheidingcn
toegekend aan <ie volgende personen:
A. Vink, expediteur, die uit het Spaar-
ne bij de Melkbrug een jongetje redde;
D. Pardon, katoendrukker, voor een
zelfde feit; A. van Zanten groente
handelaar, die eeu 3-jarig drenkelin-
getje uit de Zomervaart op het droge
bracht; H. Leeuw, electroinontcur, die
een jongetje uit de Baltenessergracht
redde en Sijmen Smulders, werkman
aan de lichtfabrieken, voor bei redden
van een 7-jarig jongetje uit de Zo
mervaart.
HAARLEMMERMEER
Diefstal. Ten nadeetle van-
don brandstoffenhandelaar v. d. P.
aan den Kruisweg alhier, la uit
diens woning een beursje met geld
ontvreemd. Verdacht wordt een koop
man m potlooden, die kort te voren
bij v. d. P. was geweest. De politK-
maakte proces-vertaal op.
Ongeluk. Maandagmorgen
werd te Hoofddorp een schipper op
zijn vaartuig door een mast. die neet
viel getroffen. Hevig aan liet achter
hoofd bloedende, moest de man zich
onmiddellijk door een dokter laten
verbinden.
Weensche kinderen.
Dinsdag maken de Weensche kinde
ren, die in deze gemeente verblijf
houderi, een uitstapje naar Zand
voord.
SANTPOORT.
Gedurende hel tweede kwartaal
van dit jaar werd de Ruïne van Bre-
dorode door 5342 personen beaoclit,
zijnde in April 1415, in Mei 2255 en
in Juni 1672.
ZANDVOORT, Aangekomen vreem
delingen. Fam? Staamer, Amsterdam,
IIaltesraa,42, 5 personen; Fara. Siiege-
Jcr, idem .Hobemastraat 3, 3 p.; Fam.
Schuilenburg, idem, l'Amistraat 10, 3 p.;
Fam. Wijnheeg, idem, Koningstraat 56,
8 p.; Dames Hoek, idem, Koningstraat
63, 2 P.-
Ten nadcele van R. Vf is ont
vreemd een gouden horloge met ver
guld zilveren ketting.
Door J. C. B., te Amsterdam, is bij
de politie aangifte gedaan dat van hem
is ontvreemd een portefeuille, inhou
dende 100.
Door de politie alhier is aange
houden zekere D.- G., wiens opsporing
was gevraagd, daar hij een maand ge- -
'angeuisstraf moet ondergaan.
Cevondon voorwerpen een don
kergroene damesmantel, een groene
ceintuur, een kinderportemonaate. 6 pak
ken zeep.
t Conflict In de bouw be
d r ij v e n. Men schrijft ons
Vanwege de afdeeling Zandvoort
der moderne bouwvakorganisatie Bad
Zaterdagavond in „Ons Huls" een
openbare vergadering plaats, die
tilnk bezocht was. De heer yaJken-
burg, algemeen secretaris der Moder
ne Bouwvakorganisatie gaf een over
zicht van het ontstaan, het verloop
en den ree enten stand van het ge
schil in 't bouwbedrijf.
Het raadslid J. Bramson besprak
don zuiver plaatselijkeu toestand. Met
een delegatie der uitgesloten arbei
ders heeft hij zich tot den Burge
meester gewend met verzoek eenige
der uitgesloten en aan den arbeid te
stellen aan de in aanbouw zijnde
school. Na informatie bij den
meente-architect gaf de burgemees
ter te kennen, dat daar nog wel werk
was voor enkelen; hij gaf toezegging
met de wethouders te zullen conferee
ren. De uitstag dier vergadering is
geweest, dot het College besloten heeft
geen uitgestotenen aan te nemen.
Vandaar, dat door drie raadsleden
eeu spoedzitting is aangevraagd. De
heer Bramson maande de uitgeslote
nen aan,ondanks den geüdelijken
nood, allereerst voor de betaling hun
ner huishuur te zorgen.
Het raadslid Molenaar stelde o.a.
in het licht, dat het door de patroons
aangekoden collectief contract voor
de overgroote meerderheid der arbei
ders voordeeliger is dan hert' vroege
re. Een der aanwezige arbeiders ver
klaarde, dat door de gemeente zedfs
geen zuiver-werklooze urbelders wer
den aangenomen, ais zij bij federatie
of modernen waren aangesloten. De
lieer Druif, die de zaken van de poli
tieke zijde ging beschouwen, zag, op
aansporing van den heer Valkenburg
vorder van het woord af.
Nog werd gesproken door de hee-
ren P. Keesman, voorzitter der plaat
selijke federatie; P. v. üuyn en Jn.
Keesman, voorzitter der transportar
beiders; de laatste wekte heel wat hi
lariteit. Uit deze besprekingen, die
door talrijke interruption meermalen
'11 verward karakter aannamen bleek
toch duidelijk, dat er van de zijde
der federatie wrevel zit over de wei
gering tot staking der moderne ar
beiders 031 12 Jan. 3.1.
De heer Valkenburg, debaters be
antwoordende, drong ten slotte op
eensgezindheid onder de uitgeslote
nen aan.
Met een woord van 'dank voor dc
opkomst sloot de hear R, Drommel
de vergadering.
UIT HONCARIJE.
Simony heeft 't ontslag van hei ge
heele ministerie ingediend.
E CONFERENTIE VAN SPA.
(Zie ook 2de Blad.)
Dr. Cessier aan he*
woord.
De medewerker van het „Berl. Tage-
blalt" heeft kon vóór het vertrek van
den rijksweerminister naar Spa een on
derhoud met dezen gehad. Dr. Gessier
sprak er zijn vreugde over uit, dat het
eindelijk tot besprekingen me-, dc ver
tegenwoordigers der Entente aan een
gemeenschappelijke tafel zou komen,
Hij achtte het van bijzonder belang,
den vertegenwoordigers der Entente per
soonlijk zijn argumenten voor het in
standhouden van het leger op de tegen
woordige sterkte te kunnen mededeelen.-
A1 bestaat er ook geen reden voor op
timisme, toch zal de minister niet nala
ten vuj cn onomwonden zijn opvattin
gen uiteen te zetten.
Duhsche Minister van
Justitie naar Spa.
Op de cottioreutie te Spa is besloten,
dat do Duitscho minister van Justitie
an Berlijn zou komen, om deel te
nemen aan een speciale op Donder
dag vastgestelde vergadering, welke
de quaeertie van de uitvoering der be
palingen van het verdrag ten doel
heeft en verschillende regelingen aan
gaande de berechtingen.
De Dulteche schadeloos
stelling.
e Matin" maakt een interview
openbaar met Simons, den Duitschen mi
nister van buitenlandscne zaken, die op
't oogenblik te Spa is. Deze verklaarde
aan de „Matin", da:'de memorie, door
de Duitsche delegatie opgesteld, vol
strekt geen antwoord was. Hij voegde er
aan toe Maar wtj gaan natuurlijk voor
stellen doen. Geen redelijk mensch kan
echter van ons verwachten, dat wij een
globaal cijfer of cijfers van 8 vaste jaar-
lijksche afbetalingen zullen voorstellen.
Wij zullen geen cijfer noemen, maar wij
zullen voorstellen, jaarlijksche afbeta
lingen te doen evenredig aan het herstel
van ons fand. Ik ken 't financieele plan
der geallieerden niet, maar wij zullen dit
zeggen laat ons weten wat voor bestaan
gij ons hebt toegedacht, opdat wtj u
eerlijk kunnen zeggen, hoeveel wij in
staat zijn te betalen.
Krijgen wij Opper-Silezië of krijgen
wij het niet? Die kwestie moet door
een volksstemming worden uitgemaakt,
maar het spreekt vanzelf, dat van het re
sultaat van die volksstemming een zeer
belangrijke aanwas of vermindering van
ons betalingsvermogcn afhangt. Krijgen
wij crediet en mogelijkheden om grond
stoffen te koopen, of krijgen wij het niet?
Wanneer een beginsel van een jaarlijk
sche afbetaling evenredig aan onre
draagkracht, is aangenomen, dan nog
kunnen wij pas over cijfers praten als
wij in groote lijnen bekend zijn met onze
bestaansvoorwaarden in de toekomst. Ik
ben er in elk geval «en voorstander van,
om de stortingen en de economische sa
menwerking met elkaar te verbinden, lie
ver dan toe te geven aan het aantrekke
lijke van een onmiddellijke financieele
aderlating, die als tegenhanger een soort
van in pahd geving, een soort van sla
vernij voor ons land zou hebben.
De ontwapening van
Dultschl&nd.
De Franaohopeitj gt-efi <le verklarin
gen weer van generaal Noliet, \0lge1i6
welke de ontwapening van Duitsch-
land voor eeD groo:- deel heelt plaat®
geit ad, ofschoon er nog veel te doen
overblijft .De Duitschere zouden thans
in do onmogelijkheid verkeeren den
oorlog te hervatten, evenwel zal men
na de ontwapening uit zuiver militair
oogpunt tehebben verkregen, om zoo
te zeggen de moreele ontwapening
moeten verkrijgen. Jn universitaire
kringen vooral wordt de geest van re
vanche en p&n-gennaniane gekweekt.
Men zal er 't Duitsche volk toe moe-
ton brengen, zijn geestestoestand te
veranderen.
TREIN ONTSPORING. De trein,
waarmede de Prins van Wale® In
Aufitraiiè reisde, ia gederailleerd.
Twee \vage»e vielen om, Er zijn even
wel geen siacbtoffei®.
LENIN OVER HET OFFENSIEF
DER B0LSJEW1KI.
Volgens een telegram uit Kopenha
gen aan de Fxansche bladen, lieeft Le
nin dezer dagen een rede gehouden,
waarin hij den aigeaneenen militairen
Toestand besprak, llij gaf toe, dat hij
indertijd een voordeelt gen vrede aan
Polen had aangeboden, omdat, zoo ale
hij opmerkte, elke maand vrede de
kracht van het bolsjewisme vertien-
dubbelt, terwijl over hel algemeen
bourgeousregeej ingen als die van Po
len door een toestand van vrede in
haar voortbestaan worden bedreigd.
Om dezelfde reden hadden de bolsje-
wild aan Denikin en Koltejak vroda
aangeboden. Lenin dreef verder dc-n
spot met de geallieerden, die „de
dwasheir begaan, met aan d© Sovjets
gelegenheid te geven, hun vijanden
den een na den ander te verslaan, jn
plaats van een gem eens chap pel ijk of
fensief tegen Rusland te beginnen,
waartegen liet niet bestand zou zijn/'
Lenin besloot met te zeggen, dat
Rusland den oorlog tegen Polen moet
doorvoeren, tordat dit land geheel
vernietigd is. „Zeif6 de kleinkindeten
van den Poolschen bourgeois zullen
nog aan de les moeten denken, welke
het roode leger aan Polen heeft geg< -
ven".
A7HLETIEK.
A. Paaien naar dn Olympische
Spelen.
Onze bekende roodbroek A. Paulen,
de man van de 800 M., die dezer «la
gen het record over dien afstand van
Grijseels geslagen heeft, j® Zondag te
's-Graveuhage door de betreffende
commissie uit de Ned. Athletiek-Unie
uitgekozen, om zijn geluk by do a-s.
Olympislhe Spelen te Antwerpen te
beproeven, nadat hij aldaar eerst nog
eens proefgeioopen had.
Paulen liep den afstand in 2 min.
7 4/5 sec., maar de omstambgheden
waaronder hij hep, waren zoor on
gunstig, want het veld was door den
regen bijzonder glad geworden. Een
week geleden dead hij er dan ook
slechts 2 nnn. 1 3/5 sec. over.
Wij wenschen den jeugdigen rood
broek, die nu natuurlijk geducht in
training meet blijven, veel*succes toe.
Koloniën
DE INDISCHE TECHNISCHE
HOOGESCHOOL GEOPEND. De
gouverneur-generaa'. opende 3 Juli te
Bandoeng de Indische Technische
Hoogeschool onder enorme belang
stelling. Onder de aanwezigen waren
Leden van den Raad van Ned.-Indiö
en van den Volksraad, de Departe
mentshoofden en vele handelsmagna
ten. Er werden verecheidcn© redevoe
ringen gehouden.
De landvoogd schetste de stichting
als een goede daad van Nederlanders,
the dubbel te waardeeren is, omdat zij
anderen ten voorbeeld kan dienen op
een door ons nojt té zelden betreden
pad. Aan Indlë'e jongelingschap Is
het thans, deze zalen Te doen loven,
door te toon en de innerlijke kracht,
het veveischte doorzettingsvermogen
can, geleid door de hoogloeraren, den
thans geopcuden nieuwen levensweg
zoodanig te begaan, dat do Indische
ingenieur een naam verwerve van go-
lijken klank als den Noderlandschen
vakgenoot in het buitenland edert!
Moge naast liefde voor het vak gloeien
liefde voor IndÜÖ, dat zulk een onaf
zienbaar arbeidsveld aanbiedt-
De gouverneur-generaal bood ten
slotte den directeur, den curatoren en
den hoogleeraren dc gelukwenschen
van den minister van koloniën aan.
De Hoogeschool vangt «an met 35
studenten.
EEN MASSA-MOORDENAAR. Te
Berlijn Is het proces begonnen tegen
eon zekeren Frtedrich Schumann, ate
beschuldigd wordt van niet minder
dan zeven moorden, elf pogingen tot
moord, verd- 1 van brandstichtingen,
inbraken, diefstallen en andere mis
daden.
OVERSTROOMINGEN IN JAPAN.
Hevige zomerregens overstropmeu
westelijk Japan. De schade aan den
oogst en de dorpen is nog niet te
berekenen. Vele personen zijn ver
dronken.
DE FRANSCHE BLAUWBAARD.
De deskundigen, welke de geestesge
steldheid hbben onderzocht van Landru,
die, naar men weet, van twintig moor
den wordt beschuldigd, hebben vastge
steld dat Landru over zijn volledige
geestelijke vermogens beschikt.
Bij een vorig onderzoek door een an
deren deskundige was even wei vastge
steld dat Landru ontoerekenbaar is.
EEN GEHEIMZINNIGE MISDAAD.
De politie te Parijs en Menfes
zoekt ijverig naar een geheimzinnige
giftmengater, di© misschien tevens
d«sii uitmaakt van een bende autoban
dieten.
Eenige dagen geleden hield voor
oen hotel t« Mantes een auto stil,
waarin een knap jong meisje gezeten
was. Zy be«teld£ dadelijk een paar
cocktails en stuurde den chauffeur
uit om cigaretlen te halen. Toen üez-.
terug kwam dronk hij een der glazen
leeg en werd een half uur later plot
seling onwel met vergiftigingsver
schijnselen. Zijn reisgezellin snelde
weg om eeu dokter te halen, maar
verdween toen zij de auto niet ia be
weging kon krijgen, te voet, om met
weer ierug te keerett.
Men denkt dat liet meisje misschien
Identiek is met de vrouw die eenige
dagen ta voren met twee mannen te
Bueli, op 20 K.M. van Mantes, onver
wachts er van door ging met een met
lakensche stoffen galaden auto van een
juist aangekomen handelaar.
EEN MIL LI DEN EN ZWENDEL AAR.
De Telegraaf-correpondent te Boe
dapest schrijft o.a.;
In de deur van ons leven-van-cJ-
ken-dag 1b slechts weinig wisseling
Monotoon volgen gebeurtenissen el
kaar op, gebeurtenissen, die, ieder
voor zich misschien belangrijk ge
noeg zouden zijn, om de algemeenc
aandacht op zich ie vestigen, wan
neer dc menschert dank zij den emo
ties der laatste jaren niet waren af
gestompt, niet waren geïmmuniseerd
als het er op aankomt, zich dik te
maken over groote feiten-die-overal -
gebeuren, of over dingen, die wél
liet algemeen belang, maar niét het
eigen-heiligdom raken.
En ztflfft het verlangen naar 'den
grooten geest, die, als met éea slag
die heele apathische menigte zou
wakker schudden, die door één daad
dit volk. zou doen ontwaken, zou doeai
opleven op, liet-doet-eT-niei-toe-weLk-
gebied, zeifs dit verlangen is ver
flauwt en slaapt. Men wacht en zucht
en men hoopt op de betere tijden die
maar niet komen!
De groote Geest slaapt, blijft een
illusie-
Maar de groote „Gauner' is bijge
staan, en heeft ze wakker geschud
uit hun dood et-'de apathie, heeft zc
aJlen, zonder onderscheid van rang
of stand, van geloof en van beginse
selen doen spreken over en doen den
ken aan dat ééne: zijn million en
scbwindel, en aan dat andere: hun
stroppen!
Morton Jebniek ls eigenlijk een op
lichter. zooals ti- méér rijn. Onder
normale omstandigheden zou hv een
voudig mensch en een braaf man ge
bleven zijn, die zijn plantenleven van
ambienaar-in-een-miuisterie in ver
geteiheid gesleten zou hebben; die
zich, tot zijn vroegen dood, zou heb
ben kunnen wijdein aan zijn manie
voor de studies over haardos en fa-
mHiegebrulken bij primitieve volke
ren, waarover niemand ooit méér zou
hebben gespreken, dan over riken
anderen 'eenling in de grootstad.
Maar juist het abnormale van ons
huidige leven voerde hem tot zijn
daad, <ii de abnormale menschel:
hielpen hem er bij.
llij had eens baccarat gespeeld en
verloren; had getracht zijn verlies te
herwinnen eerst met Bpel, later op
andere wijze, door wie probeert
dat niet in onze dagen van „con
junctuur"! door kettinghand el in
vaJuta. Dat hebben ze Allen gedaan,
van het kantoork'ierkje af tot den
minister toe!
En juist omdat ze het allen deden,
sloeg Morton Jclhnek zijn slag,.. 450
millioon beweerde men! Laten we
zeggen, dat het de helft of eeu derde
is, dan is het nóg genoeg!
Hij had relaties bi] „vreamde mis
sles", beweerde hij; lwv: met koeriers
arme diplomatie! zooveel geld
over de grens smokkelen aSs hij maar
wilde. Leverde ponden en francs en
dollars voor véél, véél minder dan
een ander. Alleen aan vrienden en
vertrouwden, natuurlijk!
Eenmaal liet hij Iemand 100 ver
dienen. Zijn naam ging toen Üuiste
rend van mond tot mond onder dege
joen, die gokken tot ze er bij neerval
len. Dat Ls dus: van mond tot mond
bij iedereen!
En nóg éénmaal verdubbelde ie
mand r.iin becit in drie dagen, door
zijn zokere en discrete iatervcaitia
Toen fluisterde men niet meer zijn
naam, maar in hel verlangen naar
dat ééne in de brandende, laaiende
zucht naar geld, gèJd dat leven brengt
na jaren van ontbering geld,
dat je ..Meester maakt in deze da
gen van slavernij en van beg6eren,
ELECTRISCHK DRUKKERIJ
LOURENS COSTER
GROOTE HOUTSTRAAT 83
LEVERING VAN ALLE
PARTICULIER
EN HANDELS
DRUKWERK
ADVIEZEN BETREFFENDE
KLEUR, PAPIER, LETTER
TYPE EN GROEPBERING
INLICHTINGEN" OP T GEBISb
DER MODERNE RECLAME
hijgde, aisie men dat eenc woord/
dien een «ut naam: Jr'lir.ek!
En het geld vlóóg naar hem toet
Oude dames-uiet-een-rentê, waarv.u»-
ze-verhongeren, buraujochies met liet
gold van de postzegeikto-, ministers,
parlementsled enhoof dcoiurnissar is-
6en tal weet-ik-wie-meer, lieten «ie
„wet", wat de „wet"' was, g&veu
hun hebben en houden voor den ver
boden an strafbaren smokkelhandel
en kregen „bon; op oenigc dagen:
„tot de koerier terug was.
Morton Jellinek i» verdwenen, de
koerier was een fictie, de inillioenen
Bij"
ze-verhongeren, Lureaujoehii» niet "t
„Gaunerei Nu komt het geniale,
dat hem maakte lot den man, die
alles wakker schudde, ett die de apa
thie deed wijken.
Morton Jeéhnek is niet alléén
en 'dit
booswicht. Ieder dte hij gaf,
wist, wat bij bereiken wilde, ieder
die geld ter beschikking stelde voor
dezen smokkelhandel is met hem
Schuldig. II ij lieeft de geniale ge
dachte gehad, Al. ziju klanten tot zijn
medeplichtigen te maken!
Eu ieder praat over hem, omdat
leder er belang bij lieeft! Maar
niemand bekent, er belang bij te heb
ben. - vanwegê de blamage! En ieder
zegt, dat imen den oplichter moet
achterhalen <sn vangen.
Maar niemand geeft de noodige
aanwijzingen vanwege de blama
ge! Niemand 'durft te openbaren, dftt,
en voor hoeveel hij beet08en is!
Als men Morton Jellinek vangt,
breekt het groote schandaal los. liet
schandaal van de femme du monde,
den minister, den hoogen ambtenaar
en de vaderlandslievende comtesse,
die „schiebpret pleegden.
En daarom vangt men Marton Jel
linek misschien wel niet!
Maar zij allen, die in zijn netten
zijn gevangen, die fluiten naai' hun
ne honderdduizenden, en een eerlijk
gezicht zetten, zij alk?» zijn wakker
geschud uit hun egoïst isch-tagen h-
ven. Zij spreken over dingen van al
gemeen be'ang: over de verdorven
zedci». de stijgende weeldezucht, de
steeds grooter wordende onzekerheid,
ener onzen tljd-zonder-moraai, die
zich incarneert in Morton JelLnek'
Morton Jellinek, 'dat is: z ij all cn!
WAT EEN KRANT AAN BOÖMLN'
VERSLINDT. Wat de natuur in
400 je reu heeft laten groeien, ver
bruikt een krant van lOO.OOO exem
plaren in acht dagen tijde. Om 103
K.G. papier te kunnen vervaardigen
beeft men ongeveer 62 1/2 K G. hout-
stof noodig. Uit een kub. Meter hout,
wordt ruin. 1000 K.G. houtetof ge
wonnen. Ieder.; krant die in een op
laag van 100.000 exemplaren ver-
ecliijnt. verbruikt dagelijks de enorme
hoeveelheid hout, welke in één jaar op
een stuk grond ter groote van een H.A.
groedt Een der grootste dennen xan
't Flchtergebergto in Duitscl\3and be
reikt een hoogte van 30 M en heeft
daarbij een omvang van 5 M. Om rond
dezen boom te loop en moe- man 36
stappen maken en op ehoogte vin
1 M. hoeft deze boom reed- dei. ko'os
sale 11 omvang van 4 1/2 M. Deze woud
reus.. die eeuwen oud ie., ltorli ren in
houd van 32 kub. meter hout en zal
dus 320.000 K.G. houtetof leveren.
Deze enorme lioeveelheid wordt nu
door een krant van 100.000 exempla
ren in acht dagen verbruikt en der
halve verslindt ze in een week, wat
moeder natuur in 400 jaren lieeft
voortgebracht.
EEN ORIGINEEL STIERENGE
VECHT is verleden week te Madrid
gehouden. De opbrengst daarvan was
bestemd voor de weduwe van kapitein
Collier, een Engelschen vlieger, die hij
een ongeLuk te Sorragoasa in April
om het leven gekomen is. De „mata
dors" die In dit gevecht aan de ver
schillende stieren den genadestoot
moesten toebrengen wanen vlier vlie
gers: een Spanjaard, een F ransel:,
man, een lta'iann on een Engelscli-
man.
Door de ongeoefendheid der stieren-
vechters troffen de 6tooten slecht doeL
Alleen de Eilgelschmsn daagde cr in
om zijn slier met £ïn stoot te doodèn,
tot groot© geestdrift van het publiek
dat met alle geweld wilde hebben dut
de staart on ooren van het arme beest
aan den overwinnaar gegeven wor
den, en «torn verbaasd was, toen de!
Engeiechman «Ie bloedige trophee
W'rtgerde.
