Stadsnieuws
i)Ê NIEUWE WAARDE VAN OUDE
COURANTEN.
In „de Kantoorboekhandel'' van 20
'Augustus wijst Stationer op do w#arde
$un oud papier en speciaal van cou
ranten en tijdschriften. Groote hoe-
(veelhedeti, betoogt hij, worden er da-
olijks van weggegooid, zonder dut
fiémand er ©enig nut van heeft. Om
thïerïn verbetering tc brengen somt
fetatioher op, waarvoor oud couran
tenpapier alzoo to gebruiken is en
fofschoon menigeen daarin bekende
[hingen zal vinden, willen wij tot hot
itjoede doel medewerken, door de op
somming over te nomen.
In de eerste plaats kan men oude
Airanten uitstekend gebruiken voor
Siet versch houden van eieren. Men
jjwikkeJt hiervoor elk oi zorgvuldig in
ieenige stukken papier waarvan men
jÖe onderste en bovenste einden goed
luicht vouwt of in elkander rolt.
Courantenpapier in schoenen gelegd
Jhoudt do koude tegen en 'is een uil-
Iktckend vervangingsmiddel voor vü-
ften- of andere soorten zooltjes. Men
is op deze wijze al zeer goedkoop ge-
ftiolpen en kan nog daarbij tolken maai
\Voor verfrisscliing zorg dragen. Het is
»en bekend feit dat papier oen zeer
'slechte warmtegeleider is en de licha
melijke warmte wordt op deze wijzo
dl zeer goed behouden.
Voor verpakking van licht breek-
baro voorwerpen zooals gifts, porcc-
Jeüi, enz. is courantenpapier ook best
te gebruiken. Doordat het morste
courantenpapier niet gesatineerd is,
laat hot zich gemakkelijk vouwen en
yoegt het zich geheel en al naar het
£o emballesren voorwerp en behoedt
bot voor breuk of beschadiging.
Men kan courantenpapier verder
nog goed gebruiken voor het opvullen
van kussens en dekens. Wij herinne-
'jren slechts even aan de papieren reis
dekens dia gemakkelijk op reis mede
$e nemen zijn en uitstekend voldoen.
De Duitschens hebben in den oorlog
eelfs bun paardestallen met couran
tenpapier, inplaats van stroo belegd
en dit bleek zeer goed aan 't doel te
'beantwoorden.
Roestige messen kan mort mot oud
courantenpapier godd reinigen. Men
beeft daarbij dan nog het voordeel
flat men de schadelijke roestdcelen
ÏHrect kan verwijderen en vernietigen,
zoodat ze niet op het zeem of linnen
flcliterblijven.
Als speelgoed voor de kinderen kun
nen de couranten nog heel wat aflei
ding bezorgen. Wij herinnoren slechts
Aan de driekantige so'.datcnmu's. de
Scheepjes, papieren kettingen of giiir
'4Bnd&3, enz.
In de lijstenmakerijen en bookhln-
.Üerijen kan courantenpapier voor het
beplakken van het goedkoopere werk
'goed gebruikt worden.
Voor de kookkist is courantenpa
pier het beste opvullingsmateriaal.
Pe heete spijs die in de kookkist ge
plaatst wordt, blijft, doordat het pa
pier ©r rondom een zeer slechte warm
tegeleider is en de warmte daardoor
belet zich te verwijderen, geruimen
Jtijd don oorspronkelijke!) hittcgraad
behouden. Ook kan men zelfs zonder
picist, door eenvoudige in wikkeling met
i'eenige couranten, de spijzen lang
'warm houden. Gas on elektriciteit
Worden hoe langer hoe duurder en
men mag dus een dergelijk eenvoudig
en goedkoop middeltje niet huiten be
schouwing houden.
Wannéér wij vorder eens nagaan,
hoeveel waardie het oudo couranten
papier nog heeft voor de papierfabrie
ken, die het weer opnieuw kunnen
yorwerken, dan zou liet toch wanrhji
schande zijn, om nog steeds maar zoo
Onverschilliger iïkt rond tc springen.
HET JUBILEUM VAN DEN HEER
G. A. VAN DER STEUR.
Men deelt ons vanwege 't gcmecntobcatuur
mede. dai de lieer O. A. v.in der Sleur, coni-
tnuudaiit van hel korps br.andblusschcrs. ter
gelegenheid van de herdenking vim zijn
10 jarig jubileum nis lid vitu dut korps, op
Donderdag 2 September .vs., des namiddag»
Ie i'A nur ton ruudhuizc door liet gemeente-
bestuur zal worden ontvangen.
OFÏTCIËELE ONTVANGST. - Men deelt
ons vHuwogc 't gemeentebestuur piodc dat op
Vrijdag 3 September u, des voormiddag»
tc half elf uur de Algcmooue Vcrceniging van
Leeraren bij het Middelbaar Onderwijs tor
gelegenheid barer jaarvergadering door hot
gemeentebestuur ten raadhuizc zal worden
ontvangen De ontvangst van de leden van
de Nedcrlandtehc Vcrceniging voor gemeen
tebelangen zal plaat# hebben op denzclfdeu
dag des na middags to 8 uur.
PERSONALIA.
De fourier F. IJ. Jansen, vau het 21c
Regiment Infanterie, wordt werkzaam ge
steld bij de VJIIe Afdooling van het Departe
ment van Oorlog en wordt daartoe te 's-Ora-
yenhage gedetacheerd
De Generale Synode der Gereformeerde
Kerken, die te Leeuwarden bijeen is. heeft
Prof. dr. A A. van Schelven, te Haarlem,
aangewezen om op uitnoodlging van de Ne-
Icrlandsclie Pelgrim-Fathereommiijic (162(1
1020) b|j de Noderhindsclie herdenking cic Sy
nods te vertegenvroorflfgèn.
^'naaalanfl
FINANClEELE MOEILIJKHEDEN VAN
OOSTZAAN. De gemeente Oostzaan moest
een kasgeldleening sluiten van f 70.000. doch
kon deze nergens geplaatst krijgen. Daar
op werd aan de regcering om geld verzocht.
De minister van Financiën heeft echter
meldt bet ..Flhld." -- geantwoord, dat geen
gelden voor gemeenten beschikbaar zijn.
De gemeente verkeert nu in moeilijkheden
'roei het. doen vnn betalingen.
DE TOESTAND IN I)E BOUWVAKKEN.
Naar men van de zijde van don (moder
nen; Alg Ned. liouwai'beidersboiid ver
neemt, wordt or op liet oogonblik te Amster
dam nog weinig gewerkt. Zuoal# !o verwach
ten wan, kunnen de moeste patroons maar
niet dadelijk hun werken openstellen. Rij
hoi mcercndeel der patroons zal eerst Maan
'dag. den arbeid herval, worden.
STEUN AAN HONGARIJE. Dc Hol-
landsche Maatschappij van Landbouw heeft
een oproep aan haar iifdcclingon gericht, om
liaur Ie helpen den landbouw van Hongarije
daadwerkelijk te steunen.
WERKLOOZENKASSEN. De werklo
zenkassen der verschillende landarbeiders-
bonden (Modern. Katholiek en Christelijk)
hebben over de afgcloopen uitkoorlngsporiodo
niet onbelangrijke tekorten opgolevcrd. In
yerbnnd daarmede heeft de. Minister van
'Arbeid een schrijven gericht aan dc diverse
landarbeidersbondeii, waarin medegedeeld
.wordt, dat de bijdrage der leden voor de kaa
Vermoedelijk met ongeveer 60 pCt. verhoogd
zullen worden.
letteren en Ennst
toakemsf van Bayreuth
Een medewerker uit Duitschlancl
schrijft aan het Hbl.:
Siegfried Wagner verzekert mij, dal
noch h\j, noch andere bolanghebbende
bij de Bavreuther „Festspiele" aan
do ontbinding der onderneming, ge
zwegen dan van een verkoop van het
„Festspielhaus" c.a-, denken. Men
heeft geen onderhandelingen in dien
zin gevoerd, noch eenige pogingen in
die richting overwogen. Ten opzichte
vau een hervatting der „Festspiele"
hebben zich zoo zegt Siegfried W ag-
aer verder, buitengewone mooiiijhe-
deu voorgedaan, die voorloopigonover-
komclijk zijn en het onmogelijk ma
ken, het „Festspielhaus" weer te
openen. Die moeilijkheden zijn iu
hoofdzaak van finantüoelen aard. Om
de „Festspiele" in stand te houden
waseen bedrijfskapitaal noodig, waar
uit men ten allen tijde moest kannen
putten. Uit het batig saldo van do
goede „Festspier'-jaren word eon zoo
genaamd „Festspielfonds" gevormd,
dat tot dool had, de „Festspiele"
financieel te garandeerende'rento van
dit fonds werd bestemd voor onder
houd van het gebouw en voorlooneu
van personeel, dat ook gedurende
den spiel lozen" tijd moest woideu
onderhouden. Op grond van vroegere
berekeningen bleek, dat men alleen
een batig saldo kan bereiken, indien
alle 20 voorstellingen zijn uitverkocht;
men hield dan ongeveer 40.000 Mark
over.
Door den oorlog werden de „Fest
spiele" in 1914 plotseling afgebroken;
van de 20 uitverkochte voorstellingen
konden slechts 8 gegeven worden en
daardoor ontstond een deficit van bijna
300.000 Mark. Door dit verlies moesten
de middelen van het „Festspielfonds"
dermate worden aangesproken, dat
de renten niet meer toereikend waren
om aan de hierboven genoemde ver
plichtingen te kunnen voldoen. By
een hervatting der voorstellingen zou
men door dit kapitaalgemis een be
langrijke vermeerdering van uitgaven
krifgen. Wel houdt Siegfried Wagner
rekening met een tegemoetkomende
houding der kunstenaars; maar do
honoraria voor orkestleden, koor en
technisch personeel stellen buiten
gewone eischen. Daarbij komt nog,
dat gedurende de afgeloopen periode
van gedwongen rust, tal van kostbare
tooneelinrichtingen w.o. een deel der
decoi aties, bedorven zijnvoorts zyn
vele materialen voor oorlogsdoeleinden
in beslag genomen en die zonden nu
voor liet tienvoudige en meer van den
oorspronkelijken prijs moeten aange
schaft worden. Door dit alles zou een
hervatting van de „Festspiele"in deze
dure lijden de instelling in groote
moeilijkheden brengen, want zelfs met
uitverkochte zalen tegen belangrijk
verhoogde toegangsprijzen, zou een
tekort nog onvermijdelijk wezen. De
leiding der „Festspiele" zou bovendien
ook alleen in geval van uiterste nood
zakelijkheid tot eon verhooging der
toegaugspryzendurvenbesluiten.want
het stampubliek van Bayreuth zou
met liet oog op de reis- en verblijf
kosten slechts mot groote opofferingen
de voorstellingen weer kunnen be
zoeken.
Afgezien van de finaacieele quaestie
zjjn er nog tal van andere factoren
te overwegen, die een hervatting van
de „Festspiele" zeer bezwaarlijk
maken. Zoo de woningnood, die ook
te Bayreuth heerscht; er zjjn op verre
na niet voldoende hotels en particu
liere woningen, die de ODgeveer 20,000
vreemdelingen, waarop men moet
rekenen, zouden kunnen onder dak
brengenhiermee houdt ook het
voedingsvraagstuk verband, want de
levensmiddelentoestand in Oberfran-
ken laat veel te wenscben. Overweegt
men dan verder de gebrekkige ver
keersmiddelen en dan do kolennood,
dio een grooter rantsoen voor liet
„Festspielhaus" niet zou veroorloven
dan heeft men de voornaamste
bezwaron tegen een hervatting der
voorstellingen opgesomd,
Onder zulke omstandigheden is af
wachten het eenig mogelijke en ver
standige. De familie Wagner verlangt
zelf niets liever dan zoo spoedig
mogelijk weer de „Festspiele" te
hervatten on zoodra zij het goede
tijdstip daarvoor aangebroken acht,
wil zij met alle toewijding aan de
voorbereidingen beginnen.
Sport en V^edstfilden
luchtvaagtnïel ws.
D-* verschrikkelijke gevolgen van een
onvoorzichtigheid.
0|> 2 Augustus 1910 vertrok, verhaa.t het
„Hbld.", een drie-mrtorig Caproat vJieglvlg
niet 14 passagiers en 2 bestuurders aan
boord, van Venetië nier als bestemming Mi
laan. ITcl toestel viel echter bij Veroau te
pletter, bij welk ongeluk alle mede vliegen
den den dood vonden. Naar de oorzaak van
dit ongeluk heeft een Icger-conrmis-tie. onder
commandant Ereole, destijds een uitvoerig on
der-zoek ingesteld. De commissie, lcwnm iol
de conclusie, dat de ramp tc vvijtou zou zijn
geweest aan het doorzakken van den cabine
vloer van bei toestel. De vli» „'tuigbouwer
Cnproni stolde echter eveneens ecu uitge
breid onderzoek in. Uit hetgeen bet blad
„l'Aviiition Commerciale" van dit onderzoek
woel mede tc dealen, blijki. dat. do verkla
ring van bet ongeluk gegeven door dc. re
geeringM ommissic, maar al tc juist is ge-
Achter in de cabine van don Caproni,
juist vóór den achtersten druksehrooF-motOi',
was een ruimte ingenomen door een kastje
voor kloeren en handbagage, Het vlooitje
waarop dit Icadtjo rustte, bestond uit een dun
ne plank triplex, wat voor het duel sterk
genoeg was. Oiu echer voor het maken van
de vlucht, die zoo noodlottig werd, wat meer
ruimte beschikbaar te hebben, nam men het
kastje wog en richtte op hel dunne vloertje
een zitplaats voor twee journalisten. Wat
or verder gebeurde, laat zich makkelijk be
grijpen. Bij Verona bezweek bet vloertje,
de twee ongelukkige passagiers werden door
de vlak achter ben maaiende schroef ge
raakt. deze. brak en bet wegvliegende doel
sloeg con der vitale declen van de machine
stuk. Toen was het lot van den luelitkolo#
beslistmet de 14 overige passagiers sloeg
de Caproni tegen de aarde tc piettor. Onder
de slachtoffer» bevonden zich o.m. de hoofd
redacteur san de „Corricrc delta Sera", re
dacteuren vau dc „Sera" en „Sceolo". en
twee directeuren van dc bladen „11 Mondo"
en „Qazntu del Sport".
Dat dit de oorzaak van het ongeluk is
geweest, wordt ook daarom als zeker aan
genomen, omdat dc lijkeu van de twee jour
nalisten, die het eerst door den vloer waren
gezakt, nog een heel eind lagen vóór de
plaats «aar het toestel met dc overige pas
sagiers te pletter viel. Dc twee lijken waren
bovendien door don klap van de schroei op
bijzondere wijze verminkt, wat niet het geval
was met de overige slnchtoffeis. 'J'en over
vloede onderzocht Caproni de sterkte van
het achtervlocrgedeeltc by drie andere vlieg
tuigen van dat type. II|j liet de bagage-kast
jes wegnemen, plaatste in elk toestel op de
vrij gekomen ruimte twee personen (op den
grond, wel le verstaan) en iu alle drie dc ge
vallen zakten na bot maken van eenige be
wegingen de beide porsouon door den vloer.
VOETBAL.
V. V. V. VOGELENZANG.
Donderdagavond vergaderde V. V.
V. op de bovenzaal van café .Graaf
Floris" le Vogelenzang. Een dertig
lol leden woonden de vergadering
bij. Aan do ordo was, het kiezen van
'n menen voorzitter. Do gewezen
voorzitter do lieer S. do Vries, had
ontslag gevraagd wijü hij jbij
do steeds grooter wordeinde
werkzaamheden voor de club, die
zich steeds meer en meer uitbreidt,
zijn functie niet meer naar behooren
kon vervullen. Mot algemeene stem
men werd al» voorzitter gekozen, de
heer J. Keijzer te Vogelenzang.
Voort» werden gekozen als 2© voor
zitter do heer S. de Vries, a,ls le se
cretaris werd gekozen de hear L. A.
do Winter. Als eerste en 2do penning
meesters werden gekozen respectie
velijk de heeren Christoffels en J.
Bonkenburg. Eerste commissaris werd
do heer I„ Lansen en 2de de heer A.
Busman. Commissaris van materiaal
werd de lieer A. J. v. d. Mei.
Op de. op 1 September a.s. te Vo
gelenzang le honden Volksfeesten, zal
V. V. V. 's avonds te half zes ec-n
voetbalwedstrijd spelen tegen D. O.
A. I uit Haarlem, welke club hare
toezegging daartoe gegeven heeft.
ATHLKTIEK.
Wedstrijden van de tlaagsche A'.lilctlck
Vereenlglng.
Zondag 12 Sept. a.8. zal door de II. A. V.
een wedstrijd worden gehouden in snclwau-
delen over 25. 10 en 6 K.M.
De 25 K.M. zal worden gewandeld onder
'do bepalingen der N. A. U. waaraan deze
organisatie het kampioenschap vun Neder
land 1920—1921 heeft verbonden, terwijl de
H. A. V. hiervoor den H. A. V.-vrisselbcker
heeft beschikbaar gesteld, welke 3 achter
eenvolgende jaren of 5 maal met tusscben-
poozen moet worden gewonnen. Kouder isdc
heor Aug. Se hotte over 1918 cn 1919.
De 10 K.M. wordt gewandeld uitsluitend
door H. A. V,-leden boven 16 jaar.
De 5 K.M. wordt gewandeld uitsluitend
door H .A. V.-leden beneden 16 jaar en door
dames-leden.
Reshtszaken
VAL8CHE BANKBILJETTEN. Voor
dc arrondisscments-reclitbank Ic Maastricht
stond toreeht een 22-jarig meisje to ICerkra-
(lo, ter zake van bot uitgeven van valsehe
bankbiljetten van f 25,
Boklaugde bad op 21 Mei 1920 tc Spokhol-
zerheido eerst op do Markt vijf cn later In
verschillende winkels nog vijf valsehe bank
biljetten uitgegeven, die zij alle van baar
minanr bad gclcregcn, Toen 7.1j den "volgenden
dag in llcorlon hetzelfde spelletje begon,
werd bot bedrog ontdekt en zijn alle biljet
ten, die zij bezat, in beslag genomen.
Het O. M. clschte tegen beklaagde 8 maan
den gevangenisstraf.
Land- sn Tuinbouw
ARBEIDERSVRAAGSTUK. Do
vraag naar laudbouwarbcklers over
treft verre liet aanbod. De oorlog
heeft den toestand in hooge mate
veranderd en vooral de plattelands
bevolking getroffen, Hel gebrek aan
werkkrachten eischt dan ook in de
allereerste plaat» de aandacht dor
Regeering en van de leider» der
landbouwbeweging. De oplossing
wordt gezocht zoowel in verbetering
van liet lot der arbeiders als in het
bevorderen van het kleinbedrijf. Ver
betering van dit lot botreft zoowel
loonen als woningtoestanden. De
eerste zijn gemakkelijker te verbete
ren dan de laatste, vooral waar in
Frankrijk do woningtoestanden zoo
wel voor de boeren zelf als voor de
arbeiders zeer veel te wenschen ovet
.laten.
Als Nederiandsche landbouwers
zich in Frankrijk zouden willen ves
tigen, zouden zij goed doen, zegt. dr.
v. Rijn, arbeiders mede te brengen,
en als zij hun best doen om behoor
lijk onderkomen te verschaffen, zal
dit wol niet moeilijk zijn. Wat de
gebruiken betreft zal een Nederlan
der in het algemeen zich vrij spoe
dig thuis gevoelen. Do Nederlanders
die zich tot nu toe in Frankrijk ge
vestigd hebben, schijnen tevreden
te zijn. C. B.
IS EMIGRATIE NAAR FRANKRIJK
GBWENSCHT?
üp het a.s. Landluushoudkundig
Congres te Arnhem zal door dr.
Van Rijn, Rijkslandbouweonsulent
le Parijs worden ingeleid het vraag
punt: IIoc zijn de Landbouwtoe-
standen in Frankrijk met betrekking
tot emigratie van Nederlandschc
landbouwers? L>e gestolde vraag is
actueel, wijl verschillende aanvra
gen om inlichtingen van Neder
landschc landbouwers Dr. Van Rijn
geworden. Hij acht rich echt ér niet
bevoegd om een afdoend oordeel
te gejven, persoonlijk onderzoek ter
plaatse, blijft allicht noodig. Uit een
oogpunt van Landbouwbelangen
verdient Frankrijk onze volle aan
dacht.
„De Akkerbouw .en Weidobouw
zijn de beide bronnen, waaruit
Frankrijk wordt gevoed." Neemt
men verder in aaiimreking, dat men
or bedrijven van allo mogelijke
grootten aantreft, zoodat er een
arbeidteVöl|d bestaat zoowel voor
den kleinen als voor den middel-
matigen boer, dan blijkt wel, dal
oen ernstige studie van hol vraag
stuk in aan/ te radon. Bij de booor-
deeliug van de landbouwerstalen ten
van den Franochen boer.mag men
do gemiddelde opbrengstcijfers niet
als maatstaf aanloggen. Hot. zou niet
billijk zijn, do gemiddelde op
brengst van ongeveer 0,50 millioon
hectaren tarwe in Frankrijk te ver
gelijken met b.v. 11000 hectaren in
Denemarken, of zelfs met 697000
H.A. iu Engeland. Rij minderen
Omvang van ilcu vernouw h> men
als regèl vc-oi sticiiger in de keuze
(van den bodem, die men voor de
cultuur uitkiest. Er is in Frankrijk
goed en slecht land, en or zijn
stroken, .waar de Franscho land-
bouwere wel degelijk do kunst
verstaan om uit goeden grond een
goedo opbrengst te halen. Toch is
het aan te nemen, dat in xeor vele
gewesten betere rendomenton mo
gelijk zijn.
PACHTWEZEN. Dit I» zeer ze
ker een belangrijk punt, omdat zij.
die zich in Frankrijk; wonschon te
vestigen, in de eerste plaats dienen
te weten, onder welke voorwaarden
zij een .bedrijf in behoor kunnen krij
gen, zonder direct tot koopen over to
gaan.
Hoewel een schriftelijke overeen
komst niet door de wet geeischt
wordt, is die toch zoor algemeen.
De termijn loopt van 1 tot 10 jaar,
De termijn loopt voor de gewone
contracten van 1 tot 18 jaar en daar
naast komen overeenkomsten voor,
die door de wet speciaal genoemd
worden en die langer kunnen duren.
Moeilijkheden ivnn bijzonderen aartl
leveren de gewone paelitcontrocton
niet op. Alileem zij or op gewezen,
dat In sommige gevallen do levende
havo eigendom is van den landheer
en dus mede verhuurd wordt. De
pachter heeft op deze wi.iza .minder
kapitaal noodig, hetgeen van groote
beteekenis is, vooral als men in
«aanmerking neemt, dat behalve
vee voor melk en mesten ook trek
ossen en paarden onder dien term
begrepen zijn. De kudde wordt bij
het aanvaarden van liet bedrijf ge
schat, en de pachter moet bij liet
eindigen van het pachtcontract een
kudde achterlaten van gelijke waar
de. Indien er een waordovermindo-
ring is, moet de pachter liet verschil
betalen. Omgekeerd heeft hij aan
spraak op de meerdere waarde, maar
hij kan in geen geval de levende
have meenemen en or voor betalen.
Een bedrijfsvorm, métayage komt
in Frankrijk veel voor. liet i» een
tusschenjvorm als 't ware tusschen
het pachtcontract en oen looncon-
tract. T Is in de wet al» volgt om
schreven: Itet contract, waarbij de
eigenaar van een landelijk bezit dat
voor een bepaalden tijd overdraagt
om een pachter, die rich verbindt,
co cintiveeren onder boding om dc
opbrengst er van te dooien tnel don
verpachter.
De jverdeeling der opbrengst gaat
gewoonlijk half om half. De eigenaar
heeft het recht de werkzaamheden
te control et-ren on lieoft de alge
meene leiding in handen, voorzoover
betreft dó beslissing omtrent do te
verbouwen gewassen en don have.
De pachter zorgt veelal voor de
gereedschappen; hij moet op liet be
drijf wonen, het zelf cxploiteeren en
magh enlnietn nnnnnnnnnn npnnnr
mag het niet onderverhuren.
Bemsugd Hieuwt
DE HAVENARBE1DERSSTAK1NG IN
NIEUW-ZEELAND.
De „Times" vernoemt uit Welling
ton dat do lang verwachte crisis in
den havenarbeid te Wellington is
aangebroken.
De nieuwe overeenkomst, welke in
het begin van dit jaar met do Nieuw-
Zeelandsc-lie havenarbeiders-federatie
was gesloten, had aan do arbeiders
aanzienlijke loonsverhoogingcn ver
schaft, terwijl tevens de bepaling
was getroffen, dat eventueele ge
schillen aan gemengde arbilrage-
commissies ter beslechting zouden
worden voorgelegd.
Nadien hebben zich Verschillende
kleine stakingen voorgedaan, welke
den scheepseigenaren groot nadeel
berokkenden. Algemeen verwachtte
men, dat dit vroeg of laat tot een
groot conflict zou leiden,
Vorige» Maandag weigerden <lo
arbeiders een met pliosp.'haten gela
den schip te lossen, indien zij geen
ertra-bctaling ontvingen. Do geza
rnenlijke werkgevers gaven daarop
te verslaan, dat zij op geen enkel
schip arbeid zouden doen verrichten
zoolang niet de lading phosphate»
overeenkomstig de geldende loonsbe-
palingen zijn gelost. Dientengevo'rco
werd al het werk neergelegd, uit
gezonderd bij de kustvoeren.
Do stad Wellington loefde nadien,
wat de kolenvoorzieni-ng betreft, van
de hand in de tand. Dinsdag reeds
moesten de trams ophouden te rijden,
de gasfabrieken zijn gesloten, ter
wijl de electrische stroom is gerant
soeneerd. De gezondheidsdienst en
de straatverlichting zijn ongeveer
mtact gebleven tot dusver, doch er
zijn nog slechts 50 ton kolen over.
Eén oogenblik scheen liet, dat liet
parlement moest worden verdaagd,
wegens gebrek aan verlichting, doch
dit is voor een dag voorkomen.
Intusschen liggen 4000 ton kolen in
de haven gereed om gelost te worden.
De werkgevers wilden geen arbeid
doen verrichten en hc-t mecrendeo"
dr bevolking acht hun houding juist.
WAT DE OORLOG KOSTTE.
De „Globe" onlteent eenige merk
waardige cijfere aan een studio over
de Engelsche financien, gepubliceerd
door de Bankers Trust Company te
New-Lork.
Daarin wordt vermeld dat de Brit-
sdhe regeering in de jaren 31 Maart
1914 tot 31 Maart 1920 uitgaf 11.268
mlllïoen pond sterling.
In de voorafgaande 225 jaren wa
ren de totaal uitgaven geweest 10.944
mïllioen pond.
De Britsche natie heeft reeds on
der de verschillende vormen van
belastingen en oorlógscoütrlbutiee 36
pet, van zijn geweldige oorlogskos
ten betaald, m. a, w. liet hoeft in zes
jaar tijld voor zijn regeering meer
dan een derde opgebracht vun Jiet-
geon het in de voorafgaande geza
menlijke 250 jaren noodig huil ge
had.
Het artikel toont ook dat het vo
rige jaar bolast was niet een rente
op nationale schuld vijftien maal
grooter dan de druk door nationale
schuld -was vóór den oorlog en ook
met een zware begrooting, en toch
betaalde Engeland 80 pet. van zijn
jaarlijksche uitgaven.
Engeland is altijd een goede beta
ler van zijn schulden geweest. Se
dert de revolutie van 1688 heeft hel
zich steeds nauwtetend van zijn ver
plichtingen jegeins rijn schuldei-
schers gekweten en zulks in ae
meest drukkende tijden.
De lasten zijn thans zwaar, doch
in verhouding niet veel grooter in
verhouding tot het nationaal vermo
gen en inkomen van vroeger tijden.
Aan het einde van den Napoleon-
tiscben oorlog bedroeg het nationaal
vermogen 2700 milhoen pond en bad
Engeland een schuldenlast van 850
milüoen pond; thans is het natio
naal vermogen geschat op 24.000
millioen pond inet een schuldenlast
vim 8000 millioen pond, dus ongeveer
een zelfde verhouding als in de Na
poleon-tijden.
DE GOUDOPBRENGST VAN DE
WERELD GAAT ACHTERUIT. In
het vorige jaar werd in de geheele
wereld minder goud gedolven dan in 1
1918 on volgens de „Geological Sa
vvey'' zijn er aanwijzigingen, dat in
dit jaar weder minder zal worden ge
dolven. Volgens volledige statistieken
w.crd in het jaar '1919 aan goud ter
waarde van 345 a 350 millioen dollar
gedolven. In 19J8 bereikte de goud-
delving een waarde van 381.000.000
dollar, waarvan 58.285.196 dollar aan
de Ver. Staren toekomen. Volgen© be
richten over hel delven gedurende de
eerste 6 maanden van dit jaar zal de
opbrengst 50.000.000 minder bedra
gen, teil gevolge van schaarschte aan
water voor liet z.g. placer milling en
in verband niet het, stopzetten van
verscheidene zifterijen,
DE NIEUWE STER. Over de
nieuwe stel' in de Zwaan leest men
o.a. liet volgende in het ,,N. v. d. D.":
Ze verscheen in een streek van den
hemel, waar nooit een ster, helder
der dan de 5e groote was geregis
treerd, in den Melkweg, maar niet
dicht bij liet midden van die strook
en in oen betrekkelijk zwak gedeelte;
vrij dicht bij den „Noorderlijhen Ko-
lenzak" waur een donkere plek zich
vrij scherp in liet sterk geschakeerde
gebied van den Melkweg in Cygnus
afteekent. De Nova ligt op het verleng
de van een lijn, van Gamma naar
Omicron Cygni getrokken, ten noor
den van Théta, voorbij een op de
kaarten met D aangeduid zwak ster
retje van de 5e grootte. Maar de glans
van de nieuwe ster is of was, al
thans», in de vorige nachten zoo
helder dat ze onmiddellijk in 't oog
viel ais cc» plotseling opgevlamd he
mellichaam, voor ieder die met u.i
gedoello van den hemel eenigszins be
kend was: ze was wel veel zwakker
dan Wega, maar bijna zoo helder als
Alpha Cygni, de helderste van de
Zwaan.
Daaruit blijkt, dat de nieuwe ster
sedert haar ontdekking aanmerkelijk
helderder geworden is. Dit is van
groot belang, want met den spektro6-
koop kan het licht van alle hemel
lichamen tegenwoordig nauwkeurig
worden onderzocht en terwijl dit al
herhaaldelijk geschiedi ïs met „novae"
die reeds in de dalende lijn van haar
carrière verkeerden hetgeen voor
de hand ligt, aangezien het tot de
eigenaardigheden dezer sterren be
hoort dat ze zoer snel opvlammen en
gemeentelijk dus pas ontdekt worden
als ze reeds hun maximum bereikt of
zelfs overschreden hebben zijn spok-
troskopische waarnemingen van no
vae in do stijgende lijn nog zeldzaam.
-En slechts liet onderzoek van liet
licht dezer vreemde voorwerpen zal op
den duur het raadselachtige in deze
•verschijnselen kunnen oplossen.
Do regel is dat op de plaats waar
oen nova verschijnt, een zeer zwak
sterretje stond: bij Nova Aquilae
die tot de sterren dar eerste grootte
in helderheid overtrof, werd later op
fotografieën derzelfde hemelstreek een
sterretje van de 10e grootte ontdekt
op de plok waar de Nova is opge
vlamd; geheel „nieuw" zijn de novae
dus niet. Thans is d© ster sedert lang
weer beneden do zichtbaarheid met
liet bloote oog (6e grootte) weggezon
ken. liet is nooit voorgekomen dat een
zeer heldere ster plotseling als nova
sterk in helderheid toenam (er is dus
een karakteristiek onderscheid tus-
schen „nieuwe" en veranderlijke
sterren); liet is ook nooit voorgekomen
dat een bekende ster plotseling ver
dween. We bobben du3 hier te doen
met, een bijzondere, maar miet uiterst
zeldzaam voorval in de sterrenwereld;
wellicht veroorzaakt doordat een ster
tengevolge van haar eigen beweging
in een „kosmische wolk" geraakt en
dan plotseling opvlamt; misschien een
pulseerend karakter verkrijgt dat zich
dan in de laters lichtwisselingen weer
spiegelt; dr. Pannokoek heeft daar
over no# onlangs een onderzoek ge
publiceerd. Eerst de verdere studie
van heldere novae als er thans weer
een verschenen is, zal over de oor
zaak dezer mysterieuss verschijnselen
ten slotte eenige zekerheid kunnen
verschaffen.
Buitenland
DE INTERNEER 1 NO DER EOLgJEWIKI
IN OOST-PRUISEN.
De correspondent van de „Vossi-
sche Zeitung" 'te Wittenberg (Oost
Pruisen) geeft de volgende schilde
ring van de grensoverschrijding der
Russische troepen op Duiitsch gebied
waar zich naar de laatste berichten
Is 70 k 80.000 man van het Rus
sische Noorderleger bevinden. Het
1^1 cine Willenberg, waarom zich de
gebeurtenissen geconcentreerd heb
ben, kouit dag en nacht niet meer
tot rust.
Duizenden Russen, te paard en te
voet gepakt en gezakt zélfs met vrou
wen en kleine kinderen en ook stuk-
kn geschut, en bagagewagens, wor
den in eindél.oozo transporten in dc
stad gevoerd, en van hieruit per
spoor naar Nieuw-lloüand, Waar
zich het intorneeringskamp beivindi.
Het aantal meegebrachte paarden
bedraagt eveneens duizenden, maar
hun' aantal ;is Voorloopig nog niet
met zekerheid op te geven. De krijg
wordt gevoerd direct onder de oogen
dor Duitschors, die den strijd in de
flunk kunnen aanschouwen.
De Russische afdeellngen, die hier
nog strijden rijn de laatste overschot
ten van de corridor-troepen, die zich
in groot ere en kleinere afdeel ingen
door do Polen heen trachten te sbj,rt.n
Er zijn wel een half dozijn fronten
ontstaan. F.cret een linie Russen, dan
Polen, dan weer Russen, yerder Po
len, enz.
Grensoverschrijdingen hebben plaat»
op ••en over 80 K.M. uitgebreid front
voortdurend en overal. De hier strij
dende Russische troepen zijn beslist
goed: hun uithoudingsvermogen moe(
geroemd worden on de discipline 18
uitstekend.
Overigens moei vermeld wordetj,
dut in het Russische leger geen vrij
willigers zijn. Wel zijn er de zooge;
naunidö communistische bataljons]
waarin slechts overtuigde communis
ten worden opgenomen. Van de in
ternationale regimenten, 'die grooten-
deels hit voormalige Duitscho eu
Oosten rij ksch-Hongaarsche krijgsge
vangenen bestaan, die bij de samen
stelling van hot roode leger uit de
vroegere roode garde werden over
genomen, heeft men in [Wallenberg
thans een proefje geöiad.
Dezelfde correspondent meldt over
Duitscho soldaten in het roode legen
Het waren voormalige Rijks-Dult-
schers, echte Berlijners en ïljimbur-
gers, die hun roode vlag hadden
meegebracht. Toen deze op het sta-
tion werd afgenomen, protesteerden
zij in vloeiend Borlijnsch dialect. De
bewak'ingsmanschappon maakten hun
echter duidelijk, dat zij niets le ver- I
lellen hadden en als leden van hot
roode leger geïnterneerd werden. Met
de opmerking, dai do Duitscho com
munistische broeden'» hen wol zouden
bevrijde®, schikten zij zich er in,
E-en Entente-commissie kwam van
Koningsbergen aan om het aantal
gevangenen vast te stellen en te on
derzoeken, waarhoen de ver schillen
de transporten werden overgebracht.
Rijksweer cn veiligheidspolitie heb
ben door hun gering aantal! hander
vol work.
Bij Wülenberg Is oen groot kamp
ontstaan, dat voortdurend nieuwe
ti/insjportan opnoemt, om van hur
tot uur do Russen wog te voeren.
Ongeveer 1500 paarden staan in een
weide. Verscheidene honderden zijn
reed» aan do Loeren in bruikleen af
gestaan. Met <lo overige zal met bet-
zalfde doen. daar or geen ander mid
del i» om do dieren onder te brengen.
De stad WiSenberg zelf wemelt
van Russen, die in do hotels en in
particuliere huizen om brood vragen.
Er is Oen levendige handel ontstaan
in voorwon/en, «elke do Russen heh- j
bon meegebracht. Do inwoners schaf
fen zich op deze wijze dingen aan,
die voor het grootste gedeelte uit I
liet gebied van den corridor afkom
stig zijn en de Russen komen aldus
in hot bezit van het noodige Duitsche
geld, want voor hun biljetten van
duizend roebel, die zij achteloos ver-
frommeld los in den broekzak dra
gon, geeft geen mensch hun Jets.
1)E CONFERENTIE TE DUBLIN
Naar do correspondent van de
„Times" tc Dublin meldt, heeft de
perp.nuiento commissie van de „Ier-
sclip vredesconferentie" geen lijd ver
spild cn iB zij onmiddellijk aan het
werk gegaan. Terstond, nadut de
conferentie was geëindigd, hoeft zij
een vergadoring gehouden, waarop
werd besloten, om do volgenden dag
wederom bijeen te komen ten einde 1
te bespreken, welke stappen moeten I
worden gedaan, om de uitwerking
der besluiten dié de conferentie go
nomen hoeft, te verzekeren.
Het voornemen is, om er zoo spoe
dig mogelijk bij den Britschen pre-
mier op aan te dringen, datgeine
good te keuren, wat do conferentie
als de eenige methode beschouwt-
waardoor het, Ierscho vraagstuk zal
kunnen word,en opgelost. Daarbij
zal men ton einde con gunstige at-
mosfoe-r voor de vredesonderhande
lingen te verzekeren, alle pogingen
in liet werk stellen om niet alleen
de vrijlating van den burgemeester
van Cork maar ook eenige verzach
ting van de huidige regeeringspoli-
tiek ten opzichte ,van Ierland te ver
krijgen.
Des morgens heeft dc permanente
commissie oen deputatie naar de
Iersche regeering gezonden, voor 'n
onderhoud met sir John Andeivon eo
sir Nevil Marready. Dc correspon
dent hoeft vernomen, dat de depu
tatie hartelijk is ontvangen, en alle
aanmoediging heeft ge.-,regen haar
denkbeelden uiteen te z-tten.
Hoewel deofficieeü,e leringen zoo
als van zelf spreekt, geen deel heb
ben g-momen aan da organisatie van
de conferentie, hebben zij met be
langstelling het verloop er van gade
geslagen, cn hun algemeene gevoelen
is thans, dat do bewering om tot
een vreedzame oplossing te g or aken,
onder gunstiger voortekenen is be
gonnen dan eerst verwacht werd,
Nationalisten, Unionisten, en zelf*
Sinn Feiners geven toe, dat de con-
fcrentio een groote 6t<ip voorwaart»
beteokent. Misschien is nog wol het
meest interessante commentair op de
conferentie een verklaring van "net
Lagerhuis-lid mr. Arthur Griffith.
„De vroegere Unionisten, zegt. hij,
waaruit de conferentie voor het
grootste deel was samengesteld, heb
ben een grootoren sla» gedaan, cm
van het unionisme to a'onomie te
komen, dan zij than nog behoeven
te doen om den ropublikoinschen re
geringsvorm in zijn geheel to aan-
vaardeo.
Dc Sinn Feiners hebben teweeg
gebracht, dat de slaafsche geest in
Ierland voor goed verdwenen is.
Al ruimt Engeland ook alle Ier»
sc.lie leiders uit den weg rij hebben
er voor gezorgd, dat liet de Iersche
natie nimmer wéér za.T oVerliecr.
schelt".
De Unionisten hier vervolgt do cor
respondent, zijn zoo goed als ieder
ander verlangend naar vrede, en zoo
als een van hen heden nog tot mij
zeide, zullen zij maar al te blij zijn,
als de vredesconferentie dezen kan
verzekeren.
Opmerkelijk was, dal enkele vroe
gere Ivoorstan diers .van liet huidige
wetsontwerp voor Home Rule aan do
conferentie deelnamen en do moties
steunden. Dit, wordt als een aanwij
zing beschouwd, dat er thans maar
zeer weinige meer in Ierland zijn, die
dit ontwerp nog wat waard achten.
STAKING TE KISJINEF. - Uit Zurich"
wordt geseind Volgen# een r.sdio-boricht li
te lCixjinof, in Kosarahii-, een algemeene sta
king afgekondigd. De nrlieidemyndlcatcn ne
men aan de slaking deel. Het tramverkeer is
stop gezet. De Mad heeft, geen brood, nonh
,-watcr. £r Tt-mrliynen geen dagbladen
