Huilen Daeblad
buiiBnundseh Overzicht
TWEED£ BLAD.
Zattrdag 18 Augustas 1120
De aneUe opmamli der Polen. Rowno
genomen. Nieuws aangaande een nieuw
Russisch olïeuslcr.
De lingclaobe regcerlng weigert den Lord-
major van Cork ln vrijheid to stollen.
Cfltlek op 't heengaan Tan D(Jmans.
Va» de fronten belangrijk nieuws.
Een telegram uit Warechau meldt dat
de Polen Rowne hebben genomen.
Snel zet 't Poolsche leger den op-
marsoh voort- Het nadert reeds de
grenzen welke bij het verdrag van
Versailles zijn vastgesteld.
Wat daarna zal geschieden?
Gelijk reeds is gemeld heeft Ameri
ka aan de Poolsche Règeering te ken
nen gegeven dat niet kan worden toe
gestaan dat getracht zal wonden de
grenzen uit te breiden, die bepaald
zijn bij het Verdrag van Versailles.
Den nota van Amerika aan Polen
moet, ofschoon zij geheel onafhanke
lijk is gezonden, in hoofdzaak over
eenstemmen met de meeningen der
W)der0 groote mogendheden.
Uit Fransche Diplomatieke kringen
wordt vernomen, dat «ie Fransche re
geering nadrukkelijk op deze grond
slagen staat en dat er volkomen over
eenkomst is met Groot-Brittannió en
Italië. Erkend wordt, dat zoolang dc
iRussisch-Poo'eche oorlog voortduurt
grensschendingen kunnen worden ge
pleegd om zuiver strategische rede-
Den.
Met liet. oog op de groote samen
trekkingen van Russische troepen op
(Verschillende punten is do Poolsche
regeering er duidelijk op gewezen, dat
zulke zuiver militaire bewegingen niet
moéten worden gebruikt voor politieke
doeleinden. Er is alle'.raden om te
'meenen, dat de Polen den raad d
"mogendheden zullen opvolgen.
Binnen do laatste 48 uur zal, naar
.verluidt, de Poolsche regecring de
nota der Vereen. Staten beantwoorden
'op een wijze, welke do Amerikaansche
regcering zal bevredigen. Volgens een
telegram uit Warschau zijn er reeds
onofficieel verzekeringen ontvangen
door de regeering der Ver. Staten, van
de Poolsche regeering, dat de Poolsche
troepen de te 'Versailles vastgestelde
grens niet zullen overschrijden.
Volgens een bericht uit Koningsber
gen doelen Poolsche vliegers mede»,
dat reeds in d© eerstvolgende dagen
een nieuw Russisch offensief verwacht
kan worden. De terugstroom ende
troepen worden in opneruinga-slollin-
gen verzameld en gereorganiseerd. De
kern van liet leger is volkomen strijd-
vaardie gebleven.
Bij Brest-LitowsE worden aanzien
lijke troepen-concentraties waargeno
men, ln het bijzonder van artillerie.
In verband! met de successen der
Polen trekt de aandacht een inter
view dat Weygand te.Warschau met
'den correspondent yan do Petit Par
rissietn had.
Weygand prees het Poolsche leger
zeer, maar verklaarde,"dat het, om
de huidige crisis te doorstaan, een
goed officierskorps noodig heeft, dat
dezelfde methode en militaire opvat
ting huldigt, alsmede een goed onder
legd onderofficierscorps. De Fransche
missie zal Polen bijslaan om dit te
vormen. J
Over den militairen toestand het
hij zich aldufi uh- Indien de vrede
niet vóór den winter gesloten is, is er
kans, dat dë Solsjewlkl zich woer her
stellen. Polen zal daarom thans niet
te ver moeten gaan, maar een gun
stige positie moeten uitzoeken en ach
ter die linie do gebeurtenieaen af
wachten.
Over de positie van Wrangel zeide
hiji Wat de methode van Wronged
van die van Denikin onderscheidt, is
dat deze de bezette gebieden zoo ad
ministreert, dat geen opstapdl na zijn
•ertrek mogelijk is, hetgeen onder
Denikin zoo dikwijls gebeurde.
Er Ik beneerfd dat de militaire autoriteiten
op 12 Augustus j.l. den inval in het stad
huis te Cork deden met het eeltige doel do
leden to arresfeeren van een onwettig zit
tend gerechtshof.
De autoritei ten van Dublin Caatle hebben
thans officieel doen neten, dat dit nlot de
ware reden van de arrestatie van den Lord-
mayor cn anderen is geweest. Men wiet wel
dat dit onwettig hof bestond, doch men was
er achter gekomen dat de samenkomst in het
stadhuis doorging als de zitting van een
onwettig, doch in elk gevaï vreedzaam, ar
bitrage-hof. terwijl zij ln werkelijkheid een
geheel ander karakter had en dat hoog
staande autoriteiten er aan zouden deelne
men.
Het gedrag dergéncn op het oogenhlik. dat
de militairen den inval deden en het onder
zoek der documenten ter vergadering, be-
w/'.en ten volle, dat het een verkapte sa
menkomst was van do bevelhebbers der
Cork-brigades en het republikelnsehe leger,
met geheel andcr.c bedoelingen dan die van
een scheidsgerecht.
In antwoord op een beroep, geseind aan
den koning door leden van het leidend co
mitó der Ierse lie vredes-conferentle om den
Lord-Mayor van Cork vrij te laten, werd
bet volgende telcgrapbisch antwoord ont
vangen ,,'t Spijt mij zeer, maar de beslis
sing is die van het Kabinet en ik kan er
geen verandering in brengen." Shoitf. Minis
ter van biDnenlandscbe zaken.
De Engelscbe bladen zeggen dat volgens
belofte door zijn particulieren secretaris
gedaan, dc Engelsche koning gehandeld heeft
volgens zijn constilutioneelen plicht cn de
verantwoordelijke ministers geraadpleegd
heeft over het tot hem gericht verzoek om
gratio. Het besluit is dat de houding der re
geering onveranderd blijft. Zij meent dat
hetgeen de Lord-Mayor misdaan heeft tè
ernstig is om zijn vrijlating (e rechtvaardi
gen, alleen omdat hij weigert voedsel tot
zich fe nemen en dat bij zijn lot in eigen
handen heeft.
De Engelsche, peis Is over hot algemeen
van oordeel, dat de nota vaii Tsjitujcrin.dcn
Russlschen minister, waarhij uit do Russische
vredesvoorwaarden dc bepaling teruggetrok
ken wordt nopens bet instellen ln Polen van
een zoogenaamde militie, die ln werkelijk
heid een rood leger zou geweest zijn, is een
typisch staaltje van Bolsjewieksche propa
ganda.
De bladen zeggen ook. dat de steller van
de aanmatigende nota zich t£ veel verbeeldt
door te onderstellen, dat nu die onmogelijke
voorwaarde weggenomen is, de regeeringen
te Londen en Rome noodzakelijkerwijs aan
Polen zullen raden dc overblijvende bolsje
wieksche voorwaarden aan te nemen, daar
zij anders door do uiterste linkerpaitijen be
schuldigd zouden worden van kwade trouw.
Dit teekenénde', listige argument, zegt dc
„Daily Telegraph", zal zeker do aandacht
trekken en van officieele zijde de verdiende
weerlegging Vinden. Maar-behalve het ver
loop der militaire operaties, heeft ook het
geen te Minsk gebeurd is, sedert du En
gelscbe regecring aan Polen aunrlcd dc vre
desvoorwaarden door Kamencf medegedeeld,
lichtvaardig te verwerpen, duidelijk
aangetoond, dat eon verslagen Polen zich
evenmin als e.eu nyerwinnend Polen, aan do
genade van de Bolsjcwiki zou kunnen over
geven. Onder dc andere pifcteu der Bolsjc-
wiclcscho voorstellen, die dé' Engclseho ro-
gcering sterk afkeurt, behoort dc elsch van
Moskou tot controleering van het Poolsche
gedeelte van don spoorweg Warschau—Ko
ningsbergen en het zal verder onmogelijk zijn
dc Russische ontwapeuingseischen in bun
buidigen vorm te ondersteunen.
In het algemeen zijn de bladen het cr over
eens. dat het gehëelc lot van de vredesonder
handelingen nog zwevende is en met het oog
op al de verwikkelingen, die zich zouden
kunnen voordoen, is het' moeilijk te zien, hoe
oenigo redelijke regeling van zitkon te ver
krijgen zal zijn hij gebreke van een alge-
inoene conferentie in zake Oost-Europa als
Lloyd George oorspronkelijk voorgesteld had.
Toch is men van meening, dal dc vredes-
voornitzichten heel wat grooter zijn tenge
volge van den Russischcn terugtocht cn die
verwachting wordt versterkt door de ver
klaring van dc Poolsche regecring, dat haar
vredesdoeleinden onveranderd blijven, dat
zij vriendschappelijke betrekkingen met Rus-
laud nastreeft en dat Polen niet de be
geerte koestert zich vreemd grondgebied toe
ic eigenen.
De Belgische pers blijft zich' bezighouden
met 't aftreden van minister Hijmans.
Dc liberale partij, schrijft de „Dernlére
Heure", kan ulet langer de verantwoorde
lijkheid dragen voor een politiek tan wei
feling en dubbelzinnigheid, dlc indruischt
tegen haar beginselen, haar karakter en baar
traditie van openhartigheid eu vastheid.
Het oordeel van de socialistisch» „Peuple"
luidt„Het heel makkelijk ontreddering
te stichten, maar het zou wijs en .eerlijk zijn
te zeggen wat men voorstelt om het land
verder te helpen.
Ook de „Volksgazet yan Antwerpen", het
orgaan van Camille Huysmaus. oordeelt
scherp. „Het Belgische volk zal het hecn-
Saan van Hijmans niet betreuren. Té minder,
aar Hijmans tot dusverre niet cr in ge
slaagd is do onderhandelingen met Neder
land nopens dc herziening van bet trae
laat van 1839 tot eö.i goed einde Ie bren
gen. Men moet constateeren dat de buiten-
landsche politiek van Hijmans tot dusver
weinig of geen positieve resultaten heeft
opgeleverd."
Het Vlaamschc blad „Ons Vaderalnd"
schrijft r „Na al-de geleden nederlagen heeft
Hijmans deze gelegenheid te bast genomen
om zich „eervol" uit den slag te trekken..
Dat dit ontslag do mislukking van Hij
mans' politiek bctcekent wordt r.og bewe
zen door het feit dat de minister van Bui-
tcnlandscheZaken vroeger een veel schoo
ner gelegenheid oin zich terug te trekken,
beeft laten voorbijgaan, namelijk na het-in
duigen vallen van zijn annexionistirche plan
nen tegen Nederland. In dit geval zou alleen
een hoopje Vlamingen zijn vertrok hebben
toegejuicht, terwijl nu ook de gansché socia
listische partij zijn Poolsebo politiek afkeurt.
Dit blijkt uit het optreden van do dokwer
kers te Antwerpen."
Gemeld wordt, dat de Raad van Actie der
Engelsche Arbeiderspartij het communiqué
van de besprekingen van Luzern beschouwt
als oen uiting van oorlogzuchtige, reaction-
naire politiek en dat daarin het Bolsjewisti
sche voorstel omtrent een burgerlijke militln
slechts als een voorwendsel gebruikt wordt.
Tot die laatste mecning is de Raad geko
men, oindat de burgerlijke militie al genoemd
is in dc samenvatting der Bolsjewistische vre
desvoorwaarden, die door Lloyd George is
8 Do Raad ls voorts van meening. dat de
overhandigde nota een rechtstreeksch aan
Rusland gericht ultimatum is, met voorbij
gang van Kamenef.
Ook wordt geklaagd, dat Lloyd George
de Frausche oorlogspolitiek heeft overgeno
men. terwijl er berichten zijn over Engelsche
vlootbewegingen in de Oostzee,
Dc Raad van Actie zet nog uiteen, ,dat de
gemelde verwerping van de vredesvoorwaar
den door de Polen een toetssteen zal zijn
voor do goede trouw van Lloyd George.
De Raad stelt voor, dat Engeland zal on
derhandelen over een vrede met Rusland, cr
mee zal ophouden Polen te steunen, én zijn
oorlogsschepen uit de Oostzee zal terugroe
pen.
DE POSITIE VAN DANZIG.
In een Donderdag gehouden zitting
van den Staatsraad aldus wordt
uit Danzig gemeld; verklaarde de
hoogo commissaris Sir Reginald
Tower, dat de geallieerden vastbeslo
ten zijn de bepalingen van het vre
desverdrag te handhaven, 1
Wat er de laatste dagen in Danzig
is voorgevallen, bewijst, dat de
Donzig den vrede en de rust nog niet
weet te handhaven. Voorts lieèft de
betreurenswaardige resolutie, die in
de wetgevende vergadering omtrent
do neutraliteit word genomen, pij de
geallieerden verbazing eri ontstem
ming. gewekt. De stad Danzig ijs nog
geen vrijstaat en mist du© het recht,
over neutraliteit te spreken. Daarna
veroordeelde Tovyer het tegenwerken
van het transport yan munitie en
Poolsche passagiers. Met "de tidpalin-
geh van het, vredesverdrag is dit rii-S
overeen te brengen. Zouden buiten-
luudsche troepen per schip aange
voerd moeten worden, dan zou d)t de
schuld van Danzig zijn..
Van do eerstvolgende dagen hangt
het af, of Danzig een vrijstaat zal
worden. Danzig heeft dë voorwaar
den van hét vredesverdrag èn dé over
eenkomst van 22 April niet in het
minst gerespecteerd. Het hangt uit
sluitend van Danzig ai, of het on
recht nog hersteld kan worden. Do
stad moet de kosten van een sterke
bezetting en de requi&itie van gebou
wen voor haar rekening nemen. In
dien de havenarbeiders liun werk on
middellijk hervatten, dan zal dit van
groot voordeel zijn. Dan zou ar veel
kwaad hersteld en voorkomen kun-,
n«n worden.
De voorzitter van den Staatsraad,
do eerste burgemeester Sahm, ant
woordde o.a.: Bjj het beoordoelen van
de situatie moet aan die dingen wor
den gedacht. Iu dc eerste plaats aan
de neutraliteitsverklaring der wetgo-
Vcnde vergadering; in de tweede
plaats aan de weigering der havenar
beiders om oorlogsmateriaal te lossen
tu ton derde aan do gewelddaden te
gen het transporteeren va;i oorlogs
materiaal e.a. bestemd voor de Polen.
De wetgevende vergadering richtte
uitsluitend tot den hougen commissa
ris het verzoek, voer het gebied der
vrijstad Danzig de neutraliteit af te
kondigen. Wat de weigering der ha
venarbeiders betreft, om munitie tc
lossen, moet bedacht worden, dat men
nergens een arbeider kan dwingen
arbeid te .verrichten,- waarvan hij de
uitvoering van de hand wees.
Anders ;te de situatie betreffende
gewelddadigheden, die echter niet
door havenarbeider© als zoodanig wer
den gepleegd. Het staatsbestuur zal
alles doen, om het eigendom van
vreemde staten met de tot beschikking
zijnde politiekrachteai te beschermen.
Moeilijker is de quaestie omtrent de
transportbelemmering van oorlogsma
teriaal, locomotieven enz. Tot dusver
kwam hierbij de verklaring der ge-
alieerden omtrent de neutraliteit, door
de bevolking van Danzig gewenscht,
niet ter sprake. Pas wanneer hierom
trent «en officieel© verklaring, aanwe
zig is, zal het de taak der staatsre-
gcerinK zijn, dienovereenkomstig
maatregelen te verlangen. Wanneer
do bevolking van Donzig zou weige
ren, met den maatregel van den hoo-
gen commissaris rekening te houden,
zou de conferentie der gezanten haar
conclusies kunnen trekken.
De wetgevende vergadering heeft
haar besluiten niet genomen uit rij au
deliike gezindheid tegenover Polen,
maar uitsluitend uit het verlangen,
het vaderland voor den oorlog te be
waren. Hij zou den hoogen commissa
ris dankbaar zijn, wanneer dit be
toog door de conferentie der gezanten
ter kennis van de geallieerden zou
Worden gevracht.
V«rspr*ld nUuwa
DE DREIGENDE ENGELSCHE
MIJNWERKERSSTAKING. Tom
Mann en Ben Tiliett, de bekende
leiders der Engelsche dokwerkers
hebben Mi een intörfvïew met de
„Daily Mail" verklaard dat do dok
werkers moeten trachten zoo spoedig
mogelijktusschen beiden te treden
om de ernstige gevolgen, die een
staking der mijnwerkers ongetwijfeld
zou hebben, te voor komen.
„De regeering, zeide Ben Tilleit,
moet beginnen de waarborgen van
winste voor de mijneigenaars in trek
ken; zooals die. eigenaars zeker zijn
van hun .winst, trekken zij zicli van
aJ het andere niemendal aan. Dc
vloek van regeerings-controle dient
dadelijk onmogelijk gemaakt te wor
den. Do „'triple alliance" komt de
volgende week bijeen en dan zullen
de dokwerkers voorstellen op te
richten een beiniddelihgscomité.
Brandos van het parlementaire co
mité is het met Clynes eens dat een
liof van onderzoek moet worden op
gericht orn de geheel e quaestie onder
de oogen te zien, doch dan onder
do nadrukkelijke voorwaarde, dat
<le regeering niet, zooals het geval
was met de Sankey-commissie, zal
draaien met de beslissing van zulk
een hof cn dat precies zal word on
uitgevoerd hetgeen zulk oen hof be
slissen zal.
Bowerman, secretaris der parle
mentaire commissie zeide. dat het
vakvereenigings-congres, dat in Sep
tember te Portsmouth bijeenkomt,
ongetwijfeld zal vooiüste'Jéil in te
grijpen, als zulks voor dien tijd niet
reeds is gebeurd doelt alsdan zal de
mijnwerkers-federatie haar gedrags
lijn reeds hebben vastgesteld en zal
de" quaestie du§ ingewikkelder rijn
geworden.
BEN ZITTING VAN DEN VOL-
KENBONDSRAAD. Volgens een be
richt van de „Perit Parisien" zal den
15den September aanstaand te Parijs
de Volkenbóndsraad bijeenkomen. On
der anderen zullen dan ter sproke
worden gebracht de regeling van dc
kwestie van Eupen en Malmédy.Dc
Volkenbond! inoet zach namelijk uit
spreken over het resultaat der volks
raadpleging, welke in dit gebied is
gehouden. Krachtens do bepalingen
van het verdrag van Versailles is de
ambassadeur van Brazilië té Parijs,
de lieer Cunlia, belaat een rapport
hierover uit te brengen.
GENERAAL JOFRE. Generaul
J off re is den 25sten Augustus aan
boord van de Roeffieeneche boot „Tra
jan" to Belgrado aangekomen. Hij
werd, door Wesnitsj en talrijke per
soonlijkheden ontvangen en door de
menigte toegejuicht.
MUNITIE-VERVOER DOOR BEL-
Glë TOEGESTAAN. Naar de „Li
bre Belgique" mededeelt, zal de Bel
gische regeering met het oog op don
buidigen toestand toestemming "Reveil
voor het transport van wapenen en
munitie naar Polen.
EEN ONTMOETING VAN GIOLflT-
T1 EN MILLERAND. De Matin
zegt, dat er ten opzichte van de ont
moeting, die er binnenkort tusschen
Giolitti en Miilerand zal plaats heb
ben nog niets is vastgesteld. Wel is
liet hoogstwaarschijnlijke, dat de ont
moeting to Aix-les-Bafns zal plaats
hebben tusschen 10 en 15 September.
Lloyd George heeft noK niet officieel
zijn verlangen kenbaar gemaakt om
aan de bespreking det-I te nemen,
maar, zegt de Matin, als hij daartoe
liet voornemen te kennen geeft, dan
behoeft het geen betoog, dut hij wel-
i zal zijn.
HF. B1NN-FEINERS. - Dit Londen
wo»dt gemeld: Do 8inn-Fciners hebben een
groote coöperatieve" suikerfabriek tc Knock-
loi'g in liet graafschap Limerick in brand
gestoken en op het'gebouw voor de wlssol-
w'aclit aan het station tè Knocklong granaten
geworpen. De schade is groot. Een wisscl-
v/ne liter is licht gewond.
DF OPSTOOTJES TE BELFAST. - Bij
dc opstootjes to Belfast zijn Woensdagavond
cn Donderdagochtend vroeg één man ge
dood en 40 gekwetst. Er rijn <0 branden ge
sticht en 30 lieden zijn in hechtenis geno
men.
Stadsnieuws
„HET VRIJE TOONEEL." Zon
dag, Maandag én Dinsdag (Konin
ginnedag) komt „Het Vrijo Toon 03]"
onder leiding van Nap. de la Mar.
voorstellingen geven in den Schouw
burg! aan den Jansweg. Cor. Ruys,
die een touraée- heeft gemaakt door
Ned. Indie cn eerst kort geleden is
teruggekeerd, ia weer aan dit gezel
sch au verbonden.
Ook Fientje de Ia Mar is weer-van
de partij.
MUZIEKSCHOOL VAN. TOONKUNST
In plaats van den hoor D airmen. die
wegens drukifa bezigheden elders,
genoodzaakt was te bedanken, is tot
vioolieernar benoemd de heer Jos. de
Clerk van hier.
Door da voortdurende toeneming
van 't aantal piano-leerlingen moest
tevens een vijfde pianoleeraar aan
da school worden verbonden, en als
zoodanig werd benoemd de heer P.
Vincent van Amsterdam.
PREDIKANTEN ZENDINGSCONFE-
JtENTIE. Op de predikanten-zendingscon-
k-rentie, die 29 en 30 September te Haarlem
gehouden zal worden, zullen zoo meldt
Iiaurl. Prcd.b.blad 1 spreken de heeren Dr.
J. W. Gunning, zcndingsdirector, Ds. M.
Li'idcuhorn. director der Nedcrlandsehe Zen-
dingsverecniging en Ds. L. J. van Leeuwen.
DE LOONEN VAN HET PROVINCIAAL
PERSONEEL.
Naar Het Volk verneemt, is dc nieu
we loonregeling voor het provinciale
personeel, door de Staten vau Noord-
Holland vastgesteld, van de regeering
teruggekomen met de mcdedeeling,
dat zij daaraan hare goedkeuring ont
houdt.
u-K!^,9S£HE MAATSCHAPPIJ VAN
V. ETEN SCHAPPEN. - Dc Holland wlio
..ij. var. Wc{ensshappen tc Haarlem zond uu
bet boofobc'.'.uer. van den Ned. Zionisten
bond hare gezamenlijke uitgaven voor de cck
vc.;fl(elttbiMiotbcek te Jeruzalem.
Het filmkuKspel
Het Scala-Theater.
In dit theater gaat deze week de laat* te
serie van „Dc Boodschapper des Doods". Hot
is weer spannend en sensationeel van bogin
tot eind. Ja, we zeggen niet te veel als we
beweren, dat er nog niet zoo'n spanning go-
heersebt heeft als nu. De bezoeker» loofden
weer geheel mee met deze werkelijk mooie
film. Dit kwam telkens door een krachtig
applaos tot uiting. Het ie ook wei bijzondev
aan hoeveel gevaren de hoofdperaoncn,
Alice en Robert, ontkomen zijn. Hnn avontu
ren worden evenwel beloond door de voldoe
ning dat de plannen van de bandieten orn
een passagiersschip in dc luebt te doen vlie
gen door een torpedo, door Alice verijdeld
worden. Deze torpedo treft niet het bedoelde
schip, maar het vaartuig waar dc bandietoa
op zijn. We zien Robert uit ccn vuurtoren
springen, verder dat er een groote slang over
Alice's hccncn kruipt enz. enz. Het slot van
deze film is ook nu weerEind goed, al
goed.
liet programma opent met «en JournaaL
daarna zien we dc klucht: „En toen...."
Een heel aardig nummertje.
Tot slot gaatFatly als llftjongen".
it is wat men noemt ccn dolle klucht. Ge
bruld hebben de bezoeker* Tan hei lachen.
De raccstcn zullen wel gedroomd hebben van
Fatty.
Dit alles genoot een zeer goede explicatie
in den beer E. J. van Heel.
Rest ons nog tevermelden, dat er wedoc
een groote verbetering gekomen is. De muziek
is n.L uitgebreid met ccn cello, welke be
speeld wordt door den heer Harriak, iemand
die reeds lang zijn sporen op hef gebied van
muziek Terdicnd heeft. Dc muziek is daar
door weer veel mooier geworden cn dc di
rectie beseft wat het publiek verlangt.
POLITIETOEZICHT IN HET AM8TEK-
DAMSCI1E KWARTIER. Een bewonen
het Tcylerplein schrijft ons nog over de
ongeregeldheden, die daar hij dc openlucht-
samenkomst van de Stads-Zendlng op Woens
dagavond j.l. plaats hadden en waar ook wij
nze afkeuring over .oitsprakeD.
Inzender zegt o.a.: „Eenigen tijd geleden
werd dit plein door de straatjeugd tot «ca
e gemaakt, daarna door de gemeente
weer opgeknapt en weer bestraat en b|J-
gebarkt; doch zooals Woensdagavond allea
vernield werd. was het moer dan treurig.
Op dergelijke wijze kan men tol In het
oneindige *an bet bestraten en beplanten
blijven."
Verder klaagt inzender, dal de politic niet
genoeg het fietsen op du trottoirbanden op
genoemd plein tegengaat. Dit vindt dagolijks
plaats, deelt schrijver mede.
Wij hebben Daar aanleiding van hét een
..1 ander nog eens bij dc politie geïnfor
meerd cn Ternemcn. dat het Teylerplcin res
sorteert onder dc Haatletnschc politie (pont-
huis Amsterdamsebc Vaart) en dat het
politietoezicht in die gebcelc wijk alleen
wordt uitgeoefend door agenten-wielrijders,
dc beste cgntröle die or is. zeide men ons-
Was er van te voren door dc leiders van do
bijeenkomst om een of meer agenten ge-
vr.iagd, zoo deelde dc commissaris van po
litie ons nog mede, dan was zeer zeker aan
dit verzoek gevolg gegeven.
Duidelijk is het intimclien wel ge bickeu,
dat toezicht bij een dergelijke bijeenkomst
niet gemijt laa worden.
GIFT. Ds. C. J. van Paassen deelt la
li.-.arl. Prcd.b.blad medo dat door hem is
Ontvangen een gift van f 300.—, waarvan
275.voor een kerk buiten de Ainster-
daroscbe poort en f 25.— voor het ziekenhui*
te Swaroe.
BADEN. In het doiiuhcbadhuis aan het
Lcldscheplein zijn in do aigcioopcn week ge
nomen 660 baden in dut aan dfen Knudcn-
horn 337 en in dat san den Schoiorsiogcl 923.
YEKEENIGING VOOR HUISVLIJT.
Het bestuur der Haarlcnwehc Vcrcenlglng
vsii Huisvlijt opeet dezen winter weder ver-
si Lillende «lobs in teekenen, papierwerk, fi
guurzagen. houtsnijden, timmeren, handwer
ken voor meisjes cn poppegocd naaieu. Het
hoopt op deze wijze aan de jeugd bij win
terdag tc lecreu, hoe zij baar vrije middagen
prettig kan besteden.
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
In Haarlem liep deze week het
gerucht, dat in een van onze stads
kwartieren een man, die belast was
met het rondbrengen van aanslagbil
jetten in de gemeenteilijke inkom
stenbelasting een pak elaag had op-
geloopen van menschen, tlio onte
vreden waren over hun aanslug.
Gelukkig is dit gerinilit, zooals
zoovele geruchten niel waar. Waar
moest het heen, wanneer alle on
tevreden belastingschuldigen hun
woede koelden aan de onschuldige
ambtenaren! Het vak zou gevaarlij
ker dan dat van leeuwentemmer of
slangenbezweerder zijn.
Inderdaad heersöht er algemotyie
ontstemming over de plaatselijke
belasting. Maar kan dat anders i ls
er wel ooit een belastingbetaler ge
weest, van de oude Egyplenaien
af, tot nu toe, die tevreden was over
het aandeel, dat hij in do algemee-
U6 kosten betalen moest? Ja, zeggen
de menschen, dut is wel zoo, maar
ons was verteld, dat de belasting
meevallen zou. Ziehier een gevuar-
tijke term Wat is meevallen? ln
den tijd, toen bijvoorbeeld de Rijn
streek bezaaid was met de kastee-
len van roofridders, kan het voor
gekomen zijn, dat een rampzalige
marskramer uitriep: „Ridder Kuno
,von Grossenbeok heeft mij het laat-
Bte ontnomen, dat ik bezat. Dat
valt m e e. Hij had mij- ook nog
honderd stokslagen kunnen laten
geven
Dit zullen de llaariemsohe belas
tingbetalers, waarschijnlijk gom
deugdelijke troost vinden. Er is be
tere. Op het laatfjte belastingbiljet
ls het bedrag voor zestien mauo-
'dwi tin rdke/rri(hg g"e(braah!6, vjooda(t
het er erger uitziet dan het werkelijk
wel Is. E11 nog een andere troost; dat
de belasting hocg is, moet niet be
schouwd worden als een gevolg van
de weelderige Inrichting van de
bureaux, waarin de belastingambte
naren verblijven. Dit zijn om het
Dezer dagen moest ik ér zijn en
King de kamer binnen, waar het pu
bliek ontvangen wordt, een laag
vertrok aan de Koningstraat. Achter
de balustrado stonden we met ons
vieren. Een van de aanwezigen, een
welbekende Haarlemmer1, kliaagd®
over zijn aanslag in de hondenbelas
ting. „Als u dezen aanslag heeft ge
kregen", zei de ambtenaar, „aan
moet u iB de plaatselijke inkomsten
belasting zijn aangeslagen voor een
som van zes- a tienduizend gulden."
De klager antwoordde, dat dit niet
juist was en werd daarop, tot mijn
genoegen, naar een andere afdee-
llng gezonden, zoodat wij, de drie
andone wachtenden, geen verdere
financieele bijzonderheden behoefden
aan te hooren. Wat hebben wij met
het inkomen van onzen naaste te
maken
Men zal vragen: waarom worden
de belanghebbenden niet een voor
een of (daar er twee balustrades
(zijn) twee uan twee binnengelaten'!
Ja, zoo is het ook wel gebeurd. Maar
dan moeten de anderen in de gang
staan en daar is ook geen ruimte:
zo ls vol deuren en er gaaf, nog een
trap af en als de buitendeur open
gaat, komt er nog een geurtje bin
nen, dat ib m3ar niet omschrijven
zal, maar dat ontspruit aan een
inrichting in de buurt. Zóó gaat het
dus ook niet.
Op die gang komt een kamertje
uit, waar de menschen een voor een
kunnen worden ontvangen. Daar
werd ik binnengelaten, dus was Ut
goed af. Dit vertrek heeft do afme
tingen van een turfhok, 's Winters,
als er een kachel brandt, kan de
ambtenaar die daar laat ik zeggen
weggestopt is, bet niet uithouden
van de hitte. De deur openzetten is
natuurlijk onmogelijk, want dan
kan iedereen het gesprek hooren
dat er gehouden wordt en dat na
tuurlijk altijxi van vertrouwelijken
aard is- Er is één raam, uitziende op
de binnenplaats. Schuift hij het bo
vengedeelte open, dan krijgt hij de
kachelhitte van den eenen en de
koude buitenlucht van den anderan
kant. Mogelijk kunnen olifanten dat
verdragen. Belastingambtenaren met
Het is voorgekomen, dot een amb
tenaar van dit bureau naar den
dokter ging. Zijn gewone medicus
was uit, dus vervoegde hij zich bij
den plaatsvervanger. „Wat is u?"
vroeg deze. „Ambtenaar aan de be-
lasüngen ln de Koningstraat".
„Ja", zei de medicus, „daar moet
je .wel ziek worden."
Ik weet niet, of dit verhaal ju.-sl
is. Maar de naam van den dokter is
me genoemd. En je hoeft geen me
dicus te wezen, om te zeggen: het
belastingkantoor in de Koningstraat
is een hok, dat al lang afgekeurd
bad moeten zijn.
De spoorwegdirectie heeft het frit,
dat de treinen zoo laat komen, op
drievoudige manier verklaard; het
nation tu ,\msterdam is niet giuot
genoeg, daarentegen is 't uuntal rei
zigers en fietsen te groot. Effen is
maar kwaad treffen. Als het station
grooter en het aantal reizigers en
fietsen kleiner was, zou er dus
geen vuiltje aan de lucht wezen.
Wat Ï6 een spoorwegdirecteur torn
een zwaargeplaugd man, want nij
kan wel een station vergrooten, maar
geen reizigers weigeren.
Sommige menschen mopperen
altijd over den spoorwegdienst. Uit
is verkeerd. Waarom je medemen-
schen zoo hard te vallen, als ze in
moeilijkheden verkeeren? Een brief
van deelneming en rouwbeklag is
veel humaner, bijvoorbeeld in dezen
geest.
Mijnheer de Directeur,
Ontvang de verzekering, dat ik van
harte meeleef in de bezwaren, die U
op dit oogenblik ten opzichte van
den treindienst heeft te overwinnen.
Dut ze u hinderen, kan ik mij des tc
beter begrijpen, omdat u, na de be
langengemeenschap die tusschen de
Holl. Spoor cn de Staatsspoor tot
stand is gekomen, natuurlijk heeft
gemeend dat de grootste moeilijkhe
den nu aan een einde waren, omdat
Immers de concurrentie vervallen
was. En kijk, nu komt dit weer! De
wereld is dan toch ook moeilijk en
het leven dikwijls zwaar. E11 met den
besten wil van de wereld kan ik u
geen raad geven ten opzichte van
het station te Amsterdam. Een stuk
van 't IJ dempen misschien, of een
verdieping op het gebouw Maar ja,
treinen kunnen niet gemakkelijk
klimmen of dalen. Als ik het goed
begrijp, dan heeft u gebrek aan
ruimte gelijkvloers.
Muur dat u tobt over te veel reizi
gers, begrijp ik niet goed. Dat is
toch'een zaak van eenvoudige koop-
manschap. Bijvoorbeeld, er is grooto
vraag naar trijpen pantoffels wat
do© je dan? De prijzen vovhoogen
Dot moet u ook doen. De tarieven
z ij n wel al hoog, maar de grens
in de hoogte is natuurlijk nooit be
reikt. -Hoogere prijzen dus en stevig!
Dan gebeurt een van tweeën: het
aantal reizigers neemt af of het
neemt niet af. In het eerste geval
kunnen de treinen beter op tijd ko
men, want dan hebben veel minder
reizigers lijd voor in- en uitstappen
noodig. E11 in 't tweede geval ver
dient u zooveel geld, dat u de men
schen rustig over het te laat komen
van de treinen kunt laten klagen.
U en ik weten immers wel, in ver
trouwen gezeid, dat zij alt ij' d
pruttelen
Na het voorafgaande is het U ze
ker wel duidelijk geworden, wat u
doen moet tegen het fietsenbezwaar.
De tarieven verhoogen, verhoogen,
verhoogen ze zijn lang niet goed
koop, maar blijkbaar nog niet auui
genoeg. Dat de spoorwegen er zijn
voor 't publiek is een wonderlijke
democraliftcilie d-wafing; waarvoor,
zoo vraag ik u, zou het publiek die
nen, als hel niet was om de spooiwu-
gens te vullen»
Vriendelijk gegroet, mijnheer de
Directeur. Als er soms het baantje
van advi£eur bij de Directie vacant
komt.... 11 ziet, ik ben niet voor een,
enkel gat gevangen.
Hoogachtend verblijf ik
Uw getrouwe
X .IJ. Z.
Dat heb je nu van die ongelukkige
vervoermiddelen ie land, je moet ze
altijd uitbreiden in do lengte of in
de breedte. Met vliegdiensten zal 't
hèeiwat gemakkelijker zijn, die kun
nen worden uitgebreid in de hoogte.
Althans wanneer de gemeentebestu
ren niet te veel beperkend© maatre
gelen nemen.
Daar beginnen ze al me©. De Hang-
scli© gemeenteraad heeft voorgesc-iirc-
ven, dat er boven de bebouwde ge
deelten in 't geheel niet mag worden
gevlogen en zeker niet op minder
dan 250 Meter. Schijnbaar is het een
in strijd met 't ander, maar in wér-
kelijkheid zttl het besluit wel goed
zijn. We kunnen ons althans best
voordellen, hoe het gaan zal: de
politie ziet een vlieger boven d©
stad, een agent wordt afgezonden
om op den noogsten toren te klim
men. Is hlji daarboven aangekomen
en do vlieger al niet lang verdwe
nen, dan roept de agent uit al zijn
macht; „zeg ec-ns, ben je wel 250 jï.
van dén grond?"
„Zeker, zeker", roept de vlieger
terug, „meet maar na, hoor. Ik
vlieg zeker nog een halven meter
daarboven."
Hierop klimt de agent, die niets
andere dan een .diumslok in zijn
zak heeft, weer naar benejen en 1,1 p-
portccrt aan zijn chef, dat het in"or
de is. „De vlieger zeit het zelf!"
Control© i© toch maar alles. In een
van de Anisterdamsche bladen heb
ik gelezen, dat een wielrijder den
wandelaars een papiertje in de hand
stopt, waarop het verzoek te lezen
staat, om toch vooral op de trottoirs
te blijven. Edele, zelfopofferende
ziel. Hoe zullen de onvriendelijk©
woorden, die hem naar 't hGofd ge
slingerd worden, als muziek ir» zijn
ooren klinken. Maar hi> meet, wil
hij zijn taak góet vervuilen, nog
een ander papiertje verspreiden,
waarop aan de wielrijders wordt
verzocht om op den rijweg te blij
ven, want onder do fietsers neemt
het misverstand, dat wandelfwegetn
en trottoirs voor hun plezier zijn
aangelegd, hand over hand toe. Ate
de brave man het niet gelooft, dan
kan hij zich er van overtuigen op
den wandelweg van den Dreef. Ook
op de trottoirs Jn de stad. Jongens,
die hun fiets ergens hebben neerge
zet, springen er op cn rijden langs
het trottoir, totdat het hun behaagt,
weer op den rijweg terug te.koeren.
Jongelui met fietsen aan do hand
wandelen ook bij voorkeur op de
trottoirs.
Nu geef ik toe, dat een mensch
niet alles op zijn loopjes hebben kan.
Wie dat eenmaal weet, ontroert er
volstrekt niet van, Wanneer de Raad
van Arbeid hem dreigt met verkoop
van zijn goederen en bezittingen,
vanneer hij niet binnen vijf dagen
een dubbeltje stuurt, dat hij te kort
heeft betuald. Ook verwondert hij
zioh dan niet meer over de manier
van den interlokalen telefoondienst.
Je hebt getelefoneerd en bent dus
geld schuldig, laat ons zeggen, «en
gulden. Na een poosje komt er «en
man met een quitantic, je bent n*t
thuis en hij verzekert, dat hij nooit
meer terugkomt -- wacht nog even,
juich nog niet hij verklaart, 0*1
ie nu het geld aan t kantoor moet
Kom'en brengen. Dit is iets zoo but-
tenlsöigs, dat je het een paar dagen
vergeet. Dan komt er een juffrouw
aan do telefoon op zachten, maar be
slisten toon manen. „Als u 't niet
betaalt, mag u nooit meer telofonee-
ren". „Ieder© leverancier laat
het geld, dat hij hebben moet, Da
len", zeg je dah of iets van dien
aard. Maar nu is de juffrouw toch
heusch geschrokken. Het Rijk gelijk
stellen met een gewonen leverancier 1
„Denkt u", zegt ze, „dat wij drie.'
vier keer met een quitantL© kunnen
sturen?" Jo begrijpt, dat overeen
stemming niet zal kunnen worden
verkregen et) staakt het geaprek.
Dc-n volgenden dag buig je eerbie
dig het hoofd, "zooate je plicht is ta
doen tegenover allerlei bufténtss)ge
voorschriften van het Rijk, en stuurt
j© gulden naar 't kantoor. Hij komt
terug. Ik vertel geen sprookjes: h
komt terug. Na dri© uur wordt
geen geld meer aangenomen. J«
denkt een oogenblik, dat dit het top
punt van onzin is, maar bij oen
oogenblik nadenken begrijp jo d<
reden. Zelfs op den koristen da(
kun j© om drie uur bij daglicht nog
zien, daarna wordt 'kunstlicht go-
bruikt, waarbij hot veel moeUsyxer
valt, te aien of de menschen mis
schien een valschen rijksdaalder of
gulden aan het Rijk in zijn weer-
barstige maag willen stoppen. Z e*
daar de verkiaring, waarom de in
terlokale telefoon na 3 uur geen geld
meer aanneemt, en, me dunkt, dut ze
afdoend© tsl
Togen een man, die slautelgeld
heeft aangenomen, ia door den amb
tenaar bij het O. M. bij het kanton»
gerecht duizend gulden boete ge-
èischt. Hij had f 200 ontvangen.
Zuiden zal aamand zoo'n duren
sleutel gezien hebben. Hij kon voor
zoo n 6om haast van goud wezen.
Ja, je moet in dezen tijd met open
maken voorzichtig wezen. Dat blijkt
op den zeeweg te Overveen. Nu cfl&
het duin heeft opengemaakt, gaan de
stroop©rs op den wegrand zitten,
vetten hun strikken uit in het jacht
terrein van de familie van Her
Vliet en wachten rus':g af. Geen
jnchtopziener kan hun wat mn^en,
als ze maar zorgen, dat ze op der
zeeweg blijven.
Want ledereen kan een kaart krij
gen «n dat iemand strooper te, kun'
je aaq 2ijn neus niet zien.
FIDELIO»
