HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
Buitenlandse!! Overzicht
DINSDAG 21 SEPTEMBER 1220 TWEEOE BLAD
No. 2791
Nog iets over Nederlandsch Fabrikaat
Er komen iodeneci dag woel bezoe
kers op. de tentoonstelling van Neder-
jlun-iiscn fabrikaat in onze kantoorio*
keilen en z>j vmden er menig artikel,
waarvan ze niet vermoedden, dat bet
in ons land vervaardigd wordt. Meer
malen wcr .1 «w» -""«s g«-daaa: ,.D*
aio nu wel, wfirlïël fabriceert, maar
jvaar is 't in Haarlem to koop?" Daar
op wordt dan ten antwoord gegeven:
„vraag liet aan den fabrikant, bij
tal zeker wel adressen opgeven".
liet leerwerk van de firma Rose te
JSantpoort wordit met' groote belang
stelling bekeken; zoolan.. i - 't nog ru.
geleden, dat al deze waar uit Duitsch-
land komen moest en kijk nu eens in
dtze inzending, boe elegant en licbt
de voorwarpen zijn bet is dikwijls
een grief tegen Nedeiiandscb fabri
kaat, dat 't lomp is en niet met zorg
afgewerkt! De huismoeders verlusti
gen zich in bet Deveaiterschc alumi
nium wierk en hebben ook schik in de
omaiilo pannen, die als nieuw worden
gerepareerd. Vroeger werden ze im
mers weggegooid, als zo oud: warenl
f En dan de schildpad-artikelen! "öok
al een nieuwe industrie. Grappen
makers hebben al gezegd, dat de
schildpad geen Nederlandsch dier is
en deze inzending dn© niet behoort
bij Nederlandsch fabrikaat, maar in
oozen Oost komt de schildpad wel de
gelijk voor, we kunnen dus zeggen,
dat zij leeft in Groot Nederland. Ik
moet erkennen niet te weten, of de
Indische schildpad juist voor dit fa
brikaat haar schild heeft moeten af
staan. Maar is dat wel nooddg? Koper,
zlver, goud worden binnen onze lands
grenzen ook niet gedolven en niemand
zal er aan denken, aan artikelen,
dio van deze artikelen in Nederland
zijn gemaakt den naam van Neder
landsch fabrikaat te ontzeggen. Neen.
wij moeten onze eischen niet tot in
het absurde uitstrekken. Anders zou
er immers in de wereld ook niet van
Nederlandsche chocolade sprake kun
nen zijn, daar het den cacaoboon nu
eenmaal niet behaagt, to groeien tus-
sclien Dollart en Schelde. En toch
weet iedere Engeflscliman in de we
reld van Dutch Coco a.
Even een kleihe afdwaling, nu ik
over dit groote onderdeel van Neder
landsch Fabrikaat spreek. Een van
onze leden, enthousiast voor de goede
zaak, schrijft mij:
„Ik tracht bij mijne inkoopen steeds
HoiLandsch fabrikaat to krijgen, maar
ach 't is soms zoo moeilijk, 'k Wil u
oven ecn typisch staaltje vertellen van
wat ik deze week heb ondervonden.
In den confiseurswlnkel(hier
stond het adres, dat Ik weglaat) wilde
lk een tablet (pak) chocolade koopen.
Op de toonbank was in rijen van 5 of
6 alleen buiteailandeche chocolade uit
gestald. Ik zei tegen de juffrouw: „ik
wil Hollandsche chocolade hebben".
Die bleek ze wel te hebben, maar on
zichtbaar in een gesloten lade van de
least. Prijzen wist ze niet, moe-st voor
elke soort die ze te voorschijn haalde,
naar achter loopen om dien prijs te
jnformeeren. Ik werd .giftig, zei: „juf
frouw, u maakt hier klaarblijkelijk
alleen werk van den verkoop van bui-
tenlandsche chocolade en als dat zon
is. koop ik niets meer bij u en dek
mijn behoefte elders". Ik ging toen
Iinea recta naar (volgt, een ander
adres 'IV onmiddellijk Hol land sell
fabro "V '.vist aan te bieden en waar
ik—uU-i mend slaagde".
Tot zoover onze briefschrijver. Dit
fe zeker wel een heel sterk staaltje
van achteruitzetting van het Neacr-
landsch product. Wat! terwijl onze tal-
looze fabrikanten zich uitsloven, om
m'aar telkens weer nieuwe soorten en
oom! ics van chocolade op de
marki brengen, is er nog een ban
delaar in 't artikel, die de buiten-
landscbe waar uitstalt en het Neder
landsche product wegstopt in ae
duisternis van een lade! Het zou we
ten om van kwaadheid uit ons vel te
springen. wanneer we niet zuinig
moesten ven op onze ecnige Ne-
derlamioen huid!
f-Iet werk van de Rotogravure-
maatscfliappij. dat op de tentoonstel
ling te zien is, geeft bij sommigen
den indruk van buitenlandsche waar,
omdu; v Fransche titels op staan.
Nietten»... is 't van den vaderland-
landsciicri geboortegrond, namelijk
uit Leiden afkomstig, en wordt zeer
bewonderd. Vooral de typische kop
van Mengelberg en de keurig ge
drukte stadegeziohten. Met welge
vallen kijkt menige bezoeker ook naar
de Ililversuanschc karpetten, van öe
firma vari den Brink e»n naar het ty
pische speelgoed van Olanda te Am
sterdam, die in dat woord een aaroig
fabrieksmerk heeft gevonden, waar
aan de heele wereld liet als Neder
landsch fabrikaat herkennen kan.
Het is dan ook een merkwaardig
feit, dat veie buitenlanders
veel meer waardeering over hebben
voor onze nijverheid, dan menige
Nederlander. Wonderlijk verschijn
sel! Deze landgenooten moeten maar
Dink in 't buitenland reizen, allicht
hooien ze daar veel goeds van de ne
derlandsche industrie en komen
daarna weer over de grenzen terug,
overtuigd dat die toch inderdaad van
beteekenis schijnt te wezen. Zoo zijn
er ook landgenooten, die onze Neder
landsche artisten pas dan hun aan
dacht waardig keuren, wanneer ze
vooraf lauweren hebben gepluikt in
Duitechland, Engeland of Amanita.
Vóór dien tijd vinden zo hun bewon
dering niet veilig geplaatst.
Nu nog een paar woorden over wat
er uitgaat van liet hoofdbestuur van
de vereeniging Nederlandsch Fabri
kaat in den Haag. In een vorig arti
kel gaf ik een kort en bovendien nog
onvolledig overzicht van wat er alzoo
dagelijks gebeurt in het beschei
den huisje in de Mariastraat. Toen
sprak ik nog niet van de lezingen
van den algemeen secretaris, aen
heer Snoek. Tot nu toe hield hij er
vijftig (waarvan 2 voor onze afdee-
ling) die te zamen heel'wat kennis
van de eigen nijverheid in ons land
hebben verspreid. Ik heb over die
voordrachten maar één aanmerking
gehoord en die was: de algemeen
secretaris spreekt wat rad. Dat is een
gevolg van rijn enthousiasme voor de
goede zaak. Wanneer hij eenmaal
zestig of zeventig jaar is geworden,
zal dat tempo wel wat kaloner zijn.
Maar moeten we daarnaar verlangen,
wij, voorstanders van Nederlandsch
Fabrikaat? Neen, laat ons hopen, dat
bet nog lang duurt, voordat hij tot
zijn ouden dag gekomen is; in af
wachting nemen we dan graag ietwat
radheid op den koop toe.
Dat de vereeniging aandeel had in
de stichting van de Nederlandsche
Jaarbeurs is Lekend. Die heeft, als
Van Lenneps Klaasje Zevenster, eer»
heele rij pleegvaders gehad, maar N.
F., de langzamerhand welbekende
initialen, waren daar ook bij. En ons
Secretariaat zit niet stil. Werd niet
nog onlangs* een bemiddelingsbureau
gesticht voor geschoold, zoogenaamd
liooger personeeil? Of dat in een be
hoefte! voorziet, moet nog blijken
(als men niels aanvat, kan zoo
iets nimmer blijken) maar we moeten
niet vergeten, dat het binnenhalen
van buatenkuidsch person col (en dat
biedt zich overvloedig aan) in dc
hoogero betrekkingen, een groot ge
vaar oplevert. Duitschers en Oosten
rijkers komen hier met den zak vol
buitenlandsche adressen en relaties,
hebben neiging daar bestellingen te
doen. Vóór den oorlog hebben wij
wel geweten, wat pénétration paci-
fique beteekent, namelijk vreedzame
verovering. Laten de fabrikanten, die
hun personeel van buiten onze gren
zen halen, wel bedenken, dat dit in
't algemeen beschouwd, niet altijd
goedkoop, maar integendeel wel eens
heel duur kan zijn.
Het Tijdschrift is er ook nog. Als
ik vertellen ging hoeveel kilo's dit nu
weegt en hoe weinig vroeger, zou het
antwoord kunnen wezen, dat liet hem
niet zit in het gewicht. Ei neen,
maar .in de gewichtigheid toch zeki-r
wol. Lees hot, trouw en gij zult zelf
zien, wat ik daarmee bedoel. Per
jaar verschijnt het 26 maal. /Vis mi.
laat ons het geval ongunstig stellen,
iedere lezer daarin maar 6 maai
vindt, dat hem belang inboezemt, of
voordeel geeft, dan is het doel van
't tijdschrift al bereikt. Maar om hei
te kunnen lezen, moet men lid zijn.
En zoo kom ik tot de slotsom, cat
or veel meer ingezetenen van Haar
lem en omstreken lid moeten ziin
van dei Haarlemsclie af dealing, ter
bevordering van het goede doel.
Gij weet liet immers wél: wij zijr
geen door-dik-en dminers, geen op
hol-slaanders, geen loege-vaten
maken-het-meeste gerazers. Wij zeg
gen: koopt 't Nederlandsch Fabrikaat
alleen, wanneer bet even goed is a'=
en niet duurder dan het huitenland-
sche. Maar aarzelt dan ook geen
oogeaibdik lrmger en schaft u het
duct van eigen bodem aan!
,T. C. P.
DE JËESCHE QUAESTIK.
Nieuwe overvallen.
.Van een te Abbeyfeaie in hei graaf
schap Limmerick in liinderiaag lig
gende politiepatrouille werden 1 poli
tiewagen! gedood en twee gewond.
De politie omringde een aantal man
nen diie te Ennisk&rry in de Wickiand
bergen bezig waren met militaire
oefeningen. Er ontstond een gevecht,
waarbij een der Sinn Feiners werd
gedood en ©en aantal gewond. Veer
tig werden met hun .wapenen gevan-
Een overval van Sinu
Feiners b|j Dublin.
Uit Dublin wordt gemeld: De mili
tairen hebben Zondag in de bergen van
Oublin een zeer succesrijken slag ge
slagen. Om ongeveer 11 uur arriveer
de een groep van 36 soldaten in bur-
gerkleedirig in motorlarries in de
plaats, genaamd KUinashogue. Zij
verlieten het dorp in verschillende
richtingen en omsingelden een plek,
waar ongeveer 100 Sinn Feins&ie vrij
wil igers bijeen waren voor militaire
oefeningen en zich in het werpen van
hommen te bekwamen. De bom-oefe-
;uingen waren in vollen gaaig toen de
militairen, die in groepjes genaderd
waren; plotseling van de vrijwilligers
edschten, zich over te geven. De bom
men werpers waren totaal ven-ast,
toen zij zich omringd zagen. 36 hun
ner gaven zich over en werden gevan
gen genomen, doch enkele der ande
ren negeerden het bevel om zich ova
te geven en openden het vuur op de
soldaten. De soldaten beantwoorden
liet vuur, met het gevolg, dat één man
dc-od ter aarde stortte en een tweede
eixietig gewond werd. Daar de militai
ren reeds 36 man gevangen hadden,
deden zij geen poging om ook do ande
ren te arresteeren, die terugtrokken,
hun gewonden kameraad medene
mend. De gevangenen weiden naar
Saint Columöa's College gébracht, dat
ongeveer een mijl van het toon eel ligt,
en later vandaar naar Dublin. Onder
hen, die gevangen zijn genomen, be
vindt zich, naar gemeld woidt, een
hooggeplaatst officier van het Iersche
repubükeinsche leger. Een hoeveel
heid vuurwapens, bommen en ont
ploffingsmiddelen werd in beslag ge
nomen.
Nog ecu Incident.
Officieel wordt uit Cappamotre aan
Limmerick gemeld, dat Vrijdagnacht
oen burger een poging deed om een of
ficia dood te schieten, die een deta
chement van het eerete Lancashire-
regiment commandeerde. Het revol
verschot ging niet af; de man echoot
daarop op deri officier toe en sloeg
hem met de revolver op het hoofd. De
officier greep don burger aan, die «ali
tor wist te ontsnappen.
DE BURGEMEESTER VAN CORK.
De Burgemeester van Cork honger-
staakt nog steeds in de gevangenis te
Bnxtun. ïlians js reeos ue iue dag
aangebroken, dat hij geen voedsel
heeft genuiugci.
Een officieeie verklaring ontkent
zekere beweringen, in de buitenland
sche pers betreffende zijn behande
ling. Van liet begin af aan zijn hem
alle voorrechten verleend, itie politie
ke gevangenen genieten; hij is nooit
gedwongen geweest, govangeniSkloe
ren te dragen.
binds den dag dat hij voedsel wei
gerde en in verzwakten toestaan
verviel riist hij in een bed in een
groote kamer in het ziekenhuis en
geniet de beste medische verzorging.
Hij wordt verzorgd door twee ver
pleegsters, waarvan een hem dag en
nacht terzijde staat, terwijl al wat
mogelijk is, voor hem wordt gedaan.
Het uitstekende voedsel dat voor hem
bestemd is, wordt steeds naast zijn
bed gezet. De burgemeester blijft ecu-
ter volharden.
Mac Swiney heeft op uen 40sten dag
van zijn hongerstaking een boodschap
gezonden aan alle Ieren, om moed te
houden-en voor de goede zaak te strij
den.
DE TOESTAND IN ITAI.Ifc.
De federatie van metaalbewerkers
heeft haar program gepubliceerd, be
vattende de volgende 14 punten: Con
trol'-. dooi- de arbeidersraden op dén
inkoop van grondstoffen; contrölë op
den verkoop van afgewerkte produc
ten; vaststelling der prijzen; vaststel
ling der loon en; toezicht op ontslag;
beslissing van den arbeidersraad over
het gebruik der arbeiders naar hun
capaciteiten jvaststeliing van hygië
nische voorwaarden; toezicht op de al-
gemeene onkosten; technische con
trole; verbetering van de hygiënische
regelingen, verschaffing van de ge-
rced schappen door de patroons; het
tegengaan van kunstmatige
duetrieele crises; het tegengaan vain
„dumping"; pérmatfente v ertegen-
v\ ooraiging van de arbeidersraden in
hei beheer.
DE PBESIDENTS-CRISI8 IN FRANK
RIJK.
Uit Parijs worm geseind:
D© gezondheidstoestand van Descha-
nel is sinds twee dagen verbeterd.
Aan het einde van de week zal bij
Hiambouillet verlaten en zich naar
Bretagne begeven, waar hij den win
ter zal doorbrengen. Zijn gezin blijft
te Parijs.
Het onderhoud tusschen Milierand
eai Deschanel, schrijft de „Matin",
waa zeer bewogen. Paul Des cl tan el is
volkomen in het bezit van zijn ver
standelijke Vermogen, zoodat de daar
omtrent in omloop" gebrachte geruch
ten onjuist zijn. Zijn geest is even"
helder en, scherp als immer. Zijn her-
inneidngsverrnogen is volkomen nor
maal, alleen heeft hij zijn zenuwen
niet meer ix- zijn macht. Hij verkeert
lortdurend ondei den invloed van
vrees en sngst welken hij niet kan on
derdrukken. Hij is onderhevig aan 'n
crisis, welke zijn omgeving verontrus
ten. Hij is bang om uit te gaan, om
in contact te komen met de buiten
wereld. De geneesheeren verlangen
volstrekte rust, maar hoe Is dat mo
gelijk voor een staatshoofd, dat
honderd lianrlteekeningen per dag
moet zetten en die op de hoogte wil
blijven van hetgeen er omgaat in de
wereld?
Deschanel betoonde zich tegenover
MiUerand, dien hij te bed ontving,
zeer hartelijk. Met groote belangstel
ling luisterde hij naar dien© varslag
van zijn reis door Rijnland en naar
Savoije, waarna hij den premier me-
dsdeeling deed van zijn onherroepe
lijk' bestuit om zijn hoog ambt neer
te leggen. Hij verklaarde, dat naar
zijn meening dat ambt, vooral in deze
tijden, den geheele» mensch eischt
van functionaris. En daartoe voelde
hij zich thans niet in staat. Daar
mede was z.i. zijn plicht aangeduid:
hij moet het hoogste ambt van de re-
lerin^ opgeven.
Eerst weigerde de minister-presi
dent Milierand om rich candidaat te
laten stellen voor 't presidentschap.
Zijn vrienden hielden evenwel vol. Ér
tegen heden ook een ovatie aan
Milierand voorbereid als bet parle
ment in buitengewone zitting bijeen
komt voor het aanhooren van Descha-
nel's Boodschap. De bedoeling van
liet nationale bloc moet zijn Milierand
te ontvangen met den eensgerinden
kreet l'Elysée".
Nader wordt gemeld, dat de pre
mier Milierand voor den aandrang
zijner vrienden bezweken is en rich
bereid verklaarde een candddatuur te
aanvaarden.
Zijn verkiezing staat nu vrijwel
DE POOLSCII-RUSSISCHE OORLOG.
De vredesconferentie
to Riga.
Do „Frankf. Ztg." verneemt uit Ri
ga omtrent de Poolscli-Russ:sche vre
desonderhandelingen, dat op 13 Sep
tember de Russische en op 16 Sept.
de Poolsch© gedelegeerden zijn aan
gekomen. Om te doen uitkomen, dat
deze onderhandelingen een voortzet
ting zijn van die van Minsk, kwam
overeen om de eerstvolgende
zitting de zesde zitting der vredes
conferentie te noemen.
In gesprekken met de leiders der
beide delegaties werd de nadruk ge
legd op de bereidwilligheid tot onder
handelen, zij het onder zekere voor
waarden. Zoo verklaarde Jgfie. dat,
radenregeering rich ni°t m het
conflict tusschen Polen en Litauen
mengen en ook geen directe grens
met Duitschland verlangde, maai een
vrij doorvoerverkeer over Polen, Let
land en Litauen eischt. De onderhan
delingen met Engeland geeft ze met
op. Joffe verklaarde echter onver-
bloemd, dat hij voornemens was, na
den vrede met Polen met Wrangel ai
te rekenen. De leider der Poo.'sone
delegatie legde opnieuw nadruk cp
den eisch van het zelfbeschikkings
recht. Voor de eerste maal fonmu-
ieerde hij beslist de aanspraken van
Polen op alle gebieden me; cc: I!o<,l-
sche bevolking.
Van het front.
Het Poolsohe legerbericiht luidt.
Onze detachementen hebben bij de
achtervolging van den vijand de
Strypa geforceerd en den Russischen
tegenstand gebroken. Zij naderen <ie
Sereth, na do vermeestering van
Ilcoszow, Banale en Olesko, en de be
zetting van de Styr en do Stochod.
Onze achtervolging duurt voort
ln een Russisch legerbericht lezen
wc: Onze troepen trekken met succes
vooruit in de richting naar Kobe. In
sector Kowel en Loehk wordt
hardnekkig gevochten. Door den
sterken vijandelijken druk moesten
onzo troepen in den sector Leinbérg
teruggaan tot de jinie Stnmslaw-
K o I o wsk iBe lkamin
fJlhaaen en dc BoltJcwIkL
Hot inliohtingsburcau voor het
Oosten le Warschau maakt molding
van oenige bijzonderheden aangaan
de het verdrag lusschen Litauen en
de bolsjewieken. Het bij het verdrag
aan Litauen toegekende gebied in hei
oosten bevat den staat Taryba, 8ö,0U0
vierk. K M. Volgens de officiode tel
ling in 1020 bedroeg de bevolking
1.(135.000 zielen waarvan TO'J.OOO Polen
(63 130.000 Wit-Roetheneii (12
en slechts 110.000 Litauers (10 De
Litausche staat bedroeg vóór het
verdrag met de bolsjewieken 47,iaXj
vierk. K.M. en 17.000.000 inwoners,
waarvan 1,200.000 Litauers en 200.000
Polen.
Het bij het verdrag met de bolsje
wieken vergroot Litauen zal, met in
begrip 'van de Poolsohe gebieden
Wilna en een gedeelte van het door
de Litauers geeischte gebied van Soe-
walki, 63.000 vierk. K.M. en 3.000.000
inwoners bevatten, waarvan 000.000
Litauers (31 150.000 Wit-RoeUie-
nen (5 en 300.000 Joden (10
zoodat Litauen een gemengd P00I60I1-
Litausohe staat zal vormen.
ENGELAND EN MESOPOTAMIA
Aan iiel Como-meer, waar Emir Fei.
soêl op het oogenblik toeft, heeft een
medewerker van de „Morning Post"
ontmoeting gehad met den ont
troonden koning. De Emir begon aan
stonds te spreken over den toostand
in Mesopotamië, en sprak er rijn
twijfel over uit of Engeland ooit, in
zijn veroveringsplannen zal slagen
met blokhuizen en gepantserde auto's.
Ge kunt Mesopotamië niet als een
overwonnen land beschouwen, zeide
Einir, daar ge eenige verplichtin
gen op u hebt genomen. Toen uw re
geering in 1915 met mijn vader on-
deriiaudeide, maakte M«»opotamië
deel uit van het Arabische konink
rijk. Na den wapenstilstand begon
nen de Engelsche ambtenaren in In-
öiè, bekwame en betrouwbare lieden,
doch zonder kennis nodi van het Ara
bische karakter, noch van de overeen
komsten Lusschen koning Hoessein en
Groot-Ilritannië, het land te InUiani-
seeren. Thans na Jangdurigen strijd
zegt Engeland, dat het al lang voor
nemens was oen Arabische regec-ring
op te richten. Doch waarom doet het
dit zonder de Arabische leiders te
raadplegen, wier gozag nimmer werd
ontkend, toen liet den strijd tegen de
Arabieren gold? Indien deze Arabische
leiders waren geraadpleegd, zou er
nooit eenige strijd zijn geweest.
De Emir herinnerde aan het aan
deel,dat de Arabieren hebben gehad in
de overwinning der Engelschen in
Ariö. Indien de Turken in 1915, toen
zij een aanval op Egypte deden, de
Arabieren aan hun zijde hadden ge
had, dan zou het resultaat van den
veldtocht anders zijn geweest. En zou
Engeland Egypte hebben verloren.
Vorspretd nieuws
ENGELAND EN EGYPTE.
De „Times'-correapondent te Caïro
meldt, dat de wetgevende vergade
ring, welke op verzoek van de Egypti
sche delegatie ie bijeengekomen, zich
leeft uitgesproken vóór aanvaarding
van de voorstellen der Milner-miesae
betreffende den nieuwen, statóè van
Egypte. Deze voorstellen houden fei
telijk de erkenning in van de onaf
hankelijkheid van Egypte. Slechts 3
stemmen werden tegen de aanvaar
ding van de voorstellen uitgebracht,
tegen 44 vóör'de aanvaarding.
DE VOEDSELVOORZIENING IN
DUITSCHLAND. De commissie
voor de volksvoeding uit den „Reichs-
wirtechaJtsrat" hecfl dezer dagen ver-
gaceixl, en esn motie aangenomen,
aarih o.a. .wordt gezegd, dat dis
gedwongen handel in graan nog niet
afgeschaft, én dat het broodrantsoen
r,og niet verhoogd kan worden. Varde-
w erd officieel meegedeeld, dat hrt tijd
stip voor liet Invoeren van 'den vrijen
handel in olie en vet op Vater Jan 1
October vastgesteld zal moeten wor
den, in verband met de dal end3 va
luta. Misschien is een uitstel van twee
maanden voldoende, indien dan te
vens de invoer gecontigenteerd
wordt.
PROTESTVERGADERINGEN TE
BERLIJN van burgerlijke partijen te
gen de partij-benoeming van dr. Lö-
wenstein tot inspecteur van het on
derwijs zijn door do onafhankelijke so
cialisten met geweld onmogelijk ge
maakt.
FEESTEN TE EU PEN EN MALME-
DY. Te Malmedy zullen feesuui ge
organiseerd worden oin de teruggave
van Eupen en Maluiedy aan Belg,è te
vieren. Er zal een Te Deuin worden
gezongen. Behalve Delacroix zal ook
Baron Raltia aan d» feeeten deelne
men. Aan de regeeringsvertegenwoor-
digers zal een banket worden aan
geboden.
F euilleton
Eli. »L UIT HET OUDE
v. MERIJK.
yrij vei taald naar bet
Engelschvan
BARONES ORCZY.
74)
Gilles zou zijn hoofd tegen den
dichtstbijzijnd en boomstam te pletter
hebben kunnen loopen, zoo woedend
was iiij op zichzelf, zoo schaamde hij
zich over zijn eigen zwakheid. Wat
speet het hem nu dat hij zijn leven
niet had verloren door liet zwaard
van de Landas, voor hij de vrouw die
hij zoo lief liad, verdriet liad kunnen
doen. Welk recht had hij om haar
rust te verstoren? Welk recht om haar
tronen in die oogen te brengen? Als
hij niet zoo onnadenkend was geweest,
zou het arme kind hem wel spoedig
vergeten hebben.
En bij dit alles kwam plotseling
nog de schaamte over zijn eigen laag-
zijn verraad aan de Koningin
vr-i Navarre, zijn ontrouw aan zijn
plechtlgon eed. De liefde voor deze
mooie mouw had hem geheel van zijn
stuk gebracht, in een zwak en onbe
waakt oogenblik had hij zijn zelfbe-
hcersching verloren en nu voelde hij
zich vernederd en vol zelfverwijt; hij
haatte zich zelf en zou in de toekomst
altijd achtervolgd worden door het
beeld van zijn liefste, badend in tra
nen en het geluid van haar snikken
zou hem tot het eind van zijn leven
met berouw en afkeer van zichzelf
vervullen.
Ais wij elkaar maar nooit ont
moet hadden! mompelde hij.
En zij liad den moed en de kracht
om door haar tranen heen tegen hem
te glimlachen en met betooverenden
eenvoud te fluisteren:
Als wij maar niet behoefden te
scheiden!
Wat kon hij anders doen dan in
stomme aanbidding op de knieën val
len, terwijl het laatste vaarwel hem
bestierf op de lippen?
Hij bukte rich tot zijn hoofd bijna
den grondi aanraakte. Haar kleine
voet in het fluweeJen schoentje kwam
juist onder d'en zoom van haar kleed
uit en als laatste hulde drukte hij er
zijn lippen op.
Vaarwel, mijn liefste, zeide hij
zacht, terwijl hij weer rechtop ging
staan. Met mijn geheele hart en
mijn geheele ziel zal ik je nu en altijd
liefhebben. Zelfs al zie ik je nooit
meer, de herinnering aan dit uur zal
mij bij blijven tot aan mijn dood. En
als er in de toekomst, voegde hij er op
ernstigen loon bij, —iets gebeurt wat
mij in je oogen tot een slecht mensch
maakt, dan smeek ik je op mijn
knieën om terwiile van dit onvergete
lijke uur te bedenken dat, wat ik ook
verder gedaan heb dat laag en on
waardig was, mijn liefde voor jou
even rein en heilig is geweest als de
liefde van den leeuwenk voor de zon!
En voor zij kon antwoorden was hij
verdwenen. Zij keek zijn lange gestal
te na terwijl hij vlug §ver het gras-
ipad weg liep, tot hij nog slechts een
kleine stip in dc verte was. Spoedig
verdween hij heelemaal uit het ge
zicht en Jacqueline was nu'alleen met
haar herinnering.
HOOFDSTUK XIX.
Wat Jacqueline gedwon
gen werd aan te liooren.
3.
Voor Jacqueline nog meer dan voor
Gilles geleek dit laatste half uur ecn
droom. Nog lang nadat hij weg was
bleef zij zitten op den stapel kussens
bij den ingang van het prieel en
staarde, staarde ver weg naar den
blauwen hemel en trachtte een ant
woord t« vinden op de zoo vaak ge
stelde vraag: Waarom moest ik liet
geluk al weer zoo gauw verliezen?"
Een lange eentonige weg scheen de
toekomst liaar nul Haai' hart was
dood en zij zou nu werkelijk liet pand
in de politieke intrigues worden, zoo-
als haar voogd altijd van haar ver-
land had. Welnu', zonder twijfel was
alias zoo het beste. Kort geleden, voor
zij Messire ontmoette, voor hij liaar
had geleerd lief te hebben, was zij
koppig en weerbarstig geweest. Een
huwelijk zonder liefde, een uitsluitend
politieke verbintenis stond haar tegen
en zou misschien ernstige moeilijkhe
den veroorzaakt hebben voor liaar
land. Nu kwam het er niets meer op
aan. Nooit zou iets haar meer wat
kunnen schelen. Het geluk was haar
voor altijd ontzegd en zij was nu veel
meer bereid dan te voren om haar
persoonlijke gevoelens op te offeren
in het belang van liaar vaderland.
In de toekomst zou haar genoegen
in het leven bestaan uit opoffering en
ais zij haar geliefde en zwaai getrof
fen land daar een dienst mee kon be
wijzen, welnu dan zou zij tenminste
het gevoel hebben dat rij niet tever
geefs had geJeefdi
Bepaald ongelukkig voelde zij zich
niet. Haar hart was diep geroerd en
gewond maar haar geluk was te kort
van duur geweest om haar te verbit
teren. Wat zij gevoelde was voorna
melijk medelijden met haar liefst», éi
evenveel verdriet moest hebben al6 rij
zelf. Maar zij had nergens berouw
van; er was niuts dat zij anders ge-
wenscht zou hebben. .-ii haar herinne
ringen aan hem waren gelukkig
behalve dat oogenblik van het naciite-
ïijke gevecht in hot paleis toen zij
hem een korte poos verkeerd beoor
deeld had. Zelfs het afscheid van
hem, hoewel het haar liart brak, was
vry van alle bitterheid geweest. Ze
was zoo zeker van zijn liefde dat ze
het bijna geduldig kon verdrogen om
hem te zien heengaan, wetende dat zo
altijd zijn liefde in haar hart kon be
waren ale iets dat rein was en bijna
heilig.
Haar leven lang zou die liefde haar
bij blijven, zou haar behoeden voor
slechte gedachten en slecht© bedoe
lingen, terwijl niets ter wereld haar
do zoeto herinnering kon ontnemen.
Zij hield van hem en hij had haar lief
gekregen, zelfs lang voor ze hein ken
de. Hij was naar Kamerijk gekomen,
vermomd, gemaskerd, en had haar op
zijri eiffen romantische wijze hot hof
gemaakt, met gezang en gelach en le
vensvreugde zoo hemelsbreed ver
schillend van do verliefde zuchten en
dwepende blikken waarmee andere
j'ongelieden getracht hadden liaar
hart te winnen. Zij genoot van de ge
heimzinnigheid waarin bij zich ge
huld had, glimlachte bij de gedachte
hoe hij haar voogd om den tuin ge
leid had en tevergeefs getracht had
Onze Laeüioak
Hij: Alp je me weigert, zal ik nooit
een ander me sje meer lief hebben.
Zij: Maar ik moet iemand hebben,
die mij datzelfde belooft als ik hen»
aanneem.'
Gast (boos): Keljner, er ligt eer
knoop Ln rn'n soep!
Kelln er (verheugd): O, dank u
maneer. Ik wist al niet, waar-ie ge
bleven jvas!
De rijksambtenaren te Brusee! zul-
le.een dag vacant!e krijgen, ter vie
ring van het feest van de teruggave
wui Eupen. en Malmedy aan Belgie.
HET BELGISCHE KONINGSPAAR
is te twee uur te Rlo aangekomen.
Een warmo ontvangst viei hun ten
deel.
SCHULDIGEN GEARRESTEERD.
Uit Beuther wordt geseind: Het ie
thans gelukt, de aan den moord van
Jcepphthal (op 10 Duilsche arbeiders)
schuldige pereonen in "hechtenis te ne
men; het zijn jongelieden van 18—25
jaar oud. Aan den voornaamste» rad
draaier is het helaas gelukt te ontko
men, waarschijnlijk houdt hij zich op
op Poolsche grondgebied.
DE CATASTROPHE IN WALLSTRKET
TE NEW-YORK.
Dat de ontploffing te New-York in
Wallstreget aan misdadigen toeleg te
wijten is, en met aan een toevallige
ontbranding van ontplofbare stoffen,
die werden vervoerd, zooals sommigen
meenen te mogen aannemen, blijkt,
volgens 'n telegram uit New-York atui
dc „Daily Telegraph", uit een allonie
men brief ,dka de Fransche gevol
machtigd minister Maurice Caeonave
Woensdagmorgen heeft ontvangen,
waarin de raadgeving was vervat zijn-
kantoren te Muiten, daar „een cata
strofe in Wallstreet zou plaats hebben
itusschen 2 en 4 uur 's middags." In
dezen brief werd te kennen gegeven,
dat „enkele menschen grieven hadden
en wraak wen&cheu te nemen".Deze
brief werd zonder meer vernietigd,
doch na de ontploffing werden de
stukken weer opgedolven; do politie]
behandelt dezen brief thans als liet
voornaamste stuk van aanwijzing.
Ofschoon de politie uitgebreide
maatregelen heeft genomen om andere
openbare gebouwen te beschermen,
zoo gelooft zij toch dat de gebeurtenis
in Wallstreet op zich zelf staat. Deze
opvatting wordt gesteund door de wij
ze, waarop de misdaad plaats liad.
.Niet één van de groote financiers van
Wa.fctreet n.3. werd zelfs ook maar
gekwetst: alle elechtoffens zijn gewo
ne zakenlui of makelaare-geömplo-
yeerdem en stenografen. Ook wordt
gedacht aan esn poging tot diefstal
in verband met het feit dat ongeveer
200.000.000 pond eteri. in goud-spe
cie in de gewelven van de bank figgen
opgestapeld.
De politie wordt zeer belemmerd in
nuai opsporingswerk, daar niet één
persoon binnen 100 voet afstands van
de ontpio/fing in leven is gebleven.
Ook nog een ander, met name de
makelaar George KetóhJ-edge, ontving
een briefkaart, <iie den datum Toron
to ,14 September droeg en luidde:
„Wees gegroet. Maalt dat j'é uit Wall
et i eet wegkomt als Woensdag de gong
3 uur slaat. Good luck. Ed-"
Hierbij sluit aan het verhaal van een
zekeren Thos. Delehunty, een bewa
ker van tennisvelden, die verklaarde
dat een zekere Edward Fisher, die
vermist wordt, vroeger employé was
bij de Fransche hooge commissie (die
haai kantoor heeft in Wallstreet),
hem 14 dagen geleden waarschuwde,
dat Wallstreet den I5den zou worden
opgeblazen.
De politie is er op grond van waar
nemingen van overtuigd, dat de ont
ploffing is veroorzaakt door een op
tijd gestelde boni.
EEN REDE VAN DE WET. De
„Daily Telegraph" verneemt uit
Kaapstad dat De Wet opnieuw het
stilzwijgen heeft verbroken en te
Bloemfontein in een redevoering tot
voortrekkers de meening heeft uitge
sproken, dat hij nog beleven zal dat
de oude vlag wieder wapperen -zal Hij
meende dat die dagen van geweld
voorbij zijn, doch dat alles terecht
zou komen door overeenstemming cn
denken. Engeland zou nog eens zóó
tibtsch op hen zijn, dat het zou zeg
gen: „Gij zijl een volk dat on&fltan-
Kélijkheid verdient, dus geven wij on-
.'•-P'el ijk! leid van Kaapstad tot de
Zambesi".
EEN GROOTE ZEPPELIN. - Er
wordt thans door liet departement
van Marine in Engeland plannen uit
gewerkt om een reuzen-Zeppe'in te
zelfs haar, Jacqueline, voor den mal
te houden. Ze had hem al lief gekre-
gen op dien avond toen hij Pierre
over den muur gooide en onder haar
raam zong:
„Mignon allons voir si la rose
En hij had gedacht dat hij haar
daarna nog voor den mal kon hou
den! had getracht haar zond in de
oogen te strooien door een dubbele
rol te spelen, nu eens ais de Prins
van Froidemont en dan eens als zijn
stalmeester hij, de uitverkorene
van liaar hart, de man van wien elke
daad, elk woord edel en mooi was.
Hoe dom van hem om te denken dat
zij er in zou loopen. Ze dacht aan liet
lidtccken op zijn hand, een lidteoken
dat al haar herinneringen had ojigo-
friscüt toen zij liet zag een lidtee-
ken van een wond die zij zelf drie
jaar geleden had helpen verzorgen en
verbinden in het klooster van Gem-
bloux. Zij kon zich zelfs nog herinne
ren dat de dokter destijds zeide: „De
schurk zal voor zijn leven gebrand
merkt zijn, denk ik. Ik heb nog nooit
zulk ©en vreemde wond gezien, pre
cies in den vorm van een kruis."
(Wordt vervolgd).
