38© Jaargang Wo 11471 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen ZATERDAG 23 OCTOBER 1920 ABONNEMENTEN per 3 natcden Voor haiuieni en cc ciorj.ec in den ontrek aar een Agentgevestigd is (kom der gemeente) f 3.67l,,. Franeo jer pest door Ntderlanc.6ö.fc«\. Afzonderlijke nun n ers 10.15-Geiliustr. Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f0.67»; franco per post f0.65. Uitgave der N. V. Lourens Coster, Dlrecteur-Hooldredaoteur J. C. PEEREBOOB6, Telefoon £032 ADVERTENTIEN: Van 1—6 regels f 1.76; iedere regel meer 36 Cts. Reclames 60 Lts. per regel. Bij uLcncemen; s&i. zien: ijk rabat. Twaalfstuivers-acveiUnUèn ran Vraag en Aankoa tan 14 «egels 60 Lts. per piaaisicg, eike regel meer 15 Cts. a contant; betten het Arrondissement dubbele prij». Cireotia en Admir.iatretie Croota HceKUsat 63. Telefoonnra. der Redeolie 600 co der Administratie 724 blijkbaar net zoo lief tegen de bier kaai. Tegenwoordige Raad zal ook wel onnoozele besluiten genomen 1 leb ben, ons nageslacht zal pas onder scheiden welke. Eon gemeen lelijke bewaarschool zal worden gesticht. Fröbel? of Montes- sori? Dageiijksch bestuur voor Frö bel mevrouw Macdonald, voor Mon- tessori mevr. Maarschall blijkbaar niet erg, heeft in Socialistische Gids stellig anti-Montessoriaansche arti- kelcn gevonden. Richting onderwijs Wijft in het midden. Belastïngverandermg ook naar hot midden. Praeadvies IJ. en W. Rondvraag. Raadslid Peper, in het ongelijk gesteld omtrent klacht over Dr. van Konijnenburg, heeft toch ga- lijk. Communist altijd gelijk. Zou anders geen communist zijn. Com missie van rapport ongelijk. Elke commissie ongelijk, als zo niet denkt als een communis. Commissie eenz.jdig. Collega Peper veelzijdig Daarom geweigerd voor Commissie inlichtingen to- geven. Overweging beloofd Zaterdagavond Groote Houtstraat sluiten voor mo toren. Hoog tijd. Ook voor cind.gcn nabetrachting. Dode. J. C. P„ HOS STAAT 7MET In den BakkersoarbUirbcld. vorig nummer wend een of te bekendmaking van B. en W. opgenomen, waarin weid medege- de<_iiJ, dal door nel gcdcoliclljk inwer kingtreden op 24 October a.t. van ,de Aiijóiuswet 1919 uo p.aatoehjko vcsror- dengig lol alochafftng van wen bak- lici-sauchiurbeid ma ingang van dien datum haar rechtskracht zal hebben verloren en dus ophoudt te bestaan. Hoewel de geworden t eerst wel oons waren over de vraag of de Haar- taznscue verordening nu uaosl worden ingetrokken Jiet betreft lner een interpretatie van do Wel blijkt T uit ue bekendmaking, dat thans tot mtrekking besloten is. Vee] verandering brengt 't niet. De liter H, C. K.oet, voorzitter der Huarierasciu* bvooubakkerspalroons- vereeniging was zoo welwillend ons ui te lichten over de wijzigingen. Tot boden werkte 't bakkonjperso- nee] 48 uur, dit wordt nu beperkt tot 45 uur. Volgens de Arbeidswet mag nu elke bakkersknecht eens in de drie weken per nacht 2 uur voorwerk verrichten. Daartegenover staat evenwel, «lat de betrokken werkgever t veisch gebak ken brood likt voor 10 uur s morgens mag Lcaorgeii. 't Voordeal is center dat er nu beter bereid brood verkocht etan worden. Kleine uto.>ere, die geen voorwerk verricuuji behoeven met te wachten lot 10 uur om 't versehe brood te be zorgen. Ais zij b.v. om 6 uur 's mor gens beginnen, is 't misschien moge lijk om uur of 9 uur vcrsch brood te leveren. Hier wordt due een concurrentie strijd tussciien 't groot- en kleinbö- driji verwacht Hoe die zich ontwikkelen zal moet afgevv.c.it worden. KRABBELS Hulzen voor..400.— Huizen huren, daaraan is geen den ken meert Voor trouwlustigen is de kar-6 om de honderdduizend uit de Stuc. teloterij te trekken vrijwel even groot, a s een huis van een particu- nerui eigenaar te huren! Wie zijn huurhuis moet verlaten staat, al6 hij niet het geluk heeft begunstigd te worden dooi een woningstichting voor de keus: «en huis te koopen (al is liet ook met zilveren pannen!) of in een nooi woning te kruipen. Maar huizen koopen, la ook ontzet tend du'irl Te mm ast e in 't algemeen. Donderdagavond waren er evenwel op de veiling in het Notarishuis zeld zame koopjes te halen. Er werden onder meer twee buizen geveild, die elk in Iweeèn bewoond kunnen worden. E n perceel vvert! ingezet op.... zes tig gulden! Toen dit bod gedaan werd ging er een algemeen gslach op! Er werd wel wat meer geboden, maar het eene huis bracht het toch niet hooger dan 400 gulden. Het twee de ging voor twee rijksdaalders meer. Vierhonderdguidenvoor een onder- en bovenwo ning] Nu mag nooit meer gezegd werden, dat huizenkoopen veel geld eiecht! Maai' er dient bijgezegd te worden, dat beide huizen in de.... Omvals- poort gelegen zijn en dat ze niet in al te besten staat verkeerer. Tv ai de veiling van deze perceelen, waarhij deurwaarder Giastr, grapjes verzon, was afgeloopen. werd tot de koopers ret gebruikelijke „geluk er mee!" geroepen. Zullen ze wel varen bij den koop? Een huizenko©i»>#r zei ons; oen een strop hebben zo er nit aan. Eén huis je :s verhnui vcor één gnVlcn bovcr en één gulden beneden Er is zóó'n hu'zennood, dat er altijd nog wel be woners on af komen. Per jaar wordt dtu aan huur f 104 ontvangen. Laat op 450 kom er. dan is het nog een rente van 23 pet. Vele eigenaars van groote perceelen zijn met min- dei dan de helft ail heel b ijl Er werden Donderdag bijna alleen kleine huisjes en krotten geveild. Voor een f 38.000 had men wel haast alia 28 perceelen kunnen koopen. An ders wordt dat bijna voor één huis betaald. Een huisje In de Minneibroedereieeg, dat nu evenwel onbewoonbaar ver klaard is ging voo- f 155. Als opslag plaat brengt het de rente r.og wei op! 6 Iluisjos aan den H armen jansweg konden te zanten niet meer dan f 4200 halen. t Verkochte was, een net arbeiders huis uitgezonderd, eigendom geweest van een nu overleden huiseigenaar, die van oen groot aantal kleine huis- les ge'eWd heeft. Daaraan is altijd een goede verdienste geweest, maar... ook veel narigheid! Er woonden vroe ger niet altijd de soliedste huurden* ui en soms kon de eigenaar gemak kelijker van zijn huurder een pak slaag dan de huur krijgm. Door den huizennood U dat evenwel anders ge worden. De meiisclien weten, dut ze uit het huis gezet worden als de huur niet precies op tijd betaald wordt. Er is dus voor den eigenaar minder risi co van het bedrijf dan vroegeri iitailSHkSIiWS EEN" HERINNERING AAN DR. H. D. KRUSEMAN. Wie denkt aan den heer Krusetnan kan niet anders hebben dan een her innering aan een man, die stipt zijn plichten waarnam, kleine en groote, met dezelfde zorg en die werkt© wat bij kon. Als wethouder van Financiën was hij 's morgens op het Stadhuis en 's middags, werkte s avonds aan een portefeuille met stukken in zijn -aan gename werkkamer aan den Droef. Daarna stapte hij, bij wijze van ge zondheidsmaatregel nog een uu-ijo met zijn haastige, kleine pasjes door Haarlems straten rond, onverschillig of het mooi of slecht weer was. Met de ambtenaren ging hij vrien delijk om, ook voor hun particuliere aangelegenheden had hij groot© be langstelling. Wie zijn hulp en mede werking inriep had goed© kans van slagen, wanneer hij eon nuttige zaak wilde tot stand brengen. Maar een critiek oos man was hij niet, integendeel, wanneer in den Raad iets hem niet aanstond, kor. hij met zijn hooge licht overeiaande stem puntige dingen zeggen; klein maar dapper is ojj Dr. 11. D. Kru^c- man waarlijk van toepassing geweest. Milligram is hij schertsende wel genoemd, omdat hij zoo precies was oj> kleinigheden, gevolg mis schien van zijn vroeger bedrijf van apotheker. Ten onrechte, want uij Jas veel en trachtte altijd ziin inzi -ht te verwijden en te verbroeden; .1 mom reisde hij ook vaak binnen- en lui- tensiands. Goedhartig en we! roe en end. zoo was Krusemans karakter. De kwel ling van een langdurig ziekbed :s hem bespaard gebleven, plotseling is hij heengegaan, zonder afscheid te ne men. Maar wij zullen toch den besten burger, den ijverigen werker, dei' vricndélijken man niet vergeten. P. Uitgaan DON QUICHOT. Ook Dinsdag zal Hit Schouwtocmeel .directie Adr. van der Horst en Jan Musch, nog een opvoering geven van het Oud Hol- landfche blijspel ,Don Quichot" VOLKSCONCERT. De baritoö- zar.ger, Oreüo, za] met medewerking vaii mevrouw D. v. Wely, mezzo- sop raan en den heer Jan van Duinen begeleiding, a.s. Dinsdag in de Ver- ec.iging een volksconcert geven; uit- 6lu lend zuller. Xederlaivftthe liede ren gezongen worden. BADEN. ~- In het Douciiebadhuis aan den Schot érs in gel zijn in den af- go.oopsr week 1(X)4 baden genomen, in dat aan den Koudenhom 4W en in dat op het Lcidsriieplein Tig DIT NUMMER BES I AAT UIT TWAALF BLADZIJDEN. EEft&TE 3LAD 11 e den: ZATERDAG 23 OCTOBER. Stadsschouwburg, WilSonBplein „Don ou-ulut op uc hruJoli v«ui Ka- macho", 8 uur. BrougebouwWeidadighölds-kunst- avoud voor de Nc«"l. Vor. voor Herstel lingsoorden, 8 uur. Café-Restaurant „Populair", Tem- p liersstraat 5ö, Avondconcert, Bioscoopvoorstellingen, ZONDAG 24 OCTOBER.. SL.--oC.iouw buig, Wn&ousplein: N. V. Toneeivori oniging: „Ghetlo", 8 uur. Schouwburg Jar.swogi Matinéc van Erna Rubinstein, uur. Schouwburg Jauswig Ensemble Jac. Sluiters: „Publieke Vrouw", 8 u. Concertzaal Sec. Verconigmg: Expl. A. Sy.<'i'üteitcn-voorstolling, 8 uur. Café-Restaurant „Populair"' .fempe- liersstraat 5C: Avondconcert. Café-Restaurant ,,Lion d'Or Kruisweg 3b: Concert 811 uur. Schouwburg De Kroon, Gr. Markt, doorloopend bioscope-voorstelling van Z uur nam. af. Cinema Palace, Groote Houtstraat, Bioscoopvoorstelling van 2 uur n.m. af. Scala Theater, Kleine Houtstraat 77' Bioscoopvoorstelling van 2 uur n.m. uf MAANDAG 25 OCTOBER. Staih-mliouwburg, Wilsonsplein N.V. Nationale •"'.■era, Mignon" 7i Schouwburg Janswcg Ensemble Jac. Sluiters: „Publieke Vrouw", 8 u. Sceauteit Vereeniging: Populair cdn- cert door mevr. Suzc Luger, concert zangeres en den heer Charles Snoeck, violist, 8 uur. De Kroon, Gr. Martk: Kookdemon straties van de Ned. Ver. van huis vrouwen, 8.1510 uur. Schouwburg De Kroon. Gr. Markt: Bioscoopvoorstelling 8 uur. Cinema Palace, Groote Houtstraat Bioscoopvoorstelling 8 uur. Scala-Theater, Kleine Houtstraat 77 Bioscoopvoorstelling, 8 uur. Ë£ariKd©$30Si£c-rsnte. In ons nummer van 19 dezer schre ven wij naar aanleiding van de vraag van een abonnó, waarom de spaar banken, bij de tegenwoordige gunsti ge beieggingsconditie er neg met toe waren overgegaan de aun inleggers te vergoeden rente te verhoogefl. Aan het s ot van onze beschouwing maak te» wij eene vergelijking van de ren- tevergoeding door spaarbanken met d:e vau de credielbanxen op dadelijk opeischbare gelden. Daar dezo verge lijk.ng natuurlijk niet zonder ineer gelden kan, deeéedn wij mede, hierop Liter terug te zuilen kuiueu. ij tu ben ens daarom tut een deskundige op dit gebied gewend, die ons zijn oordeel a-s volgt te kennen gaf: Wij moeten deze .rentevergoeding op dadelijk opeisciibarc d.pes to's ba banken, dus van twee zijden bezien. iiüEkicMHL' iiailüySH EE.S Z A'i' 1£RD Au A VN D l'R A.-i 1J E. De krans was bijeen en Wouter gal oen raadseltjo up. „Wio is de Koning van uet najaar?" Er kwamen verschei dene antwoordien in, u© een zei: „de kleermaker, want uon koop je nieuw© kieertn", de ander, ietwat nunder royaal vond ook don kleermaker ecou vorstelijke liguur in liet najaar, om dat hij dan zijn haafversluten plunje het koeren; een acme (ouzc nopuia) noeoicie ac moetiste, ouiuai zo in ueZeii lija can nieuwen wuitoiiiued koopt. Qiaur wouter zei inutenjK, dat die op- lotcing met geldig wus, omdat er sprake was vun een koning, teiwiji de modiste oe naj.iarskomugtn z.au moeten zijn. Dit vond Suze göiociit en ecut inuniietij:v-,güistiscli, maar Wouter' stooruc er z.cn niet aan cn loofue voor do gotxic op.ossing een fijne sigaar uit, to leveren door 11 up- stra, die gasuieer was. Zóó is hij. Prijsvragen uitschrijven cn dan door een aneucr den prijs laten betalen! Maar t zou nog ergor worden. Geen enkel antwoord deugde, ook niet liet mijne, dat ik toch wet uaroag vend: „de koning van 'l najaar is de nacht vorst", 'n vondst waarvan ik met oe- Bcheidenheid mag zeggen, uat ze'een parig werd toegojuicai. Wouter iiieef evenwel heen sctiudtten en zei ten slotte: „als niemand hot weet, dun zal ik het zeil' moeten zeggen: „de koning van liet najaar is de petro leumkachel. Iiup&tra kom op met je lijn© sigaar!" Algemeen protest volgde: van Hup- str.i ,uie zijn fijne sigaren liever zelf rookt, van iniju vrouw en mij natuur lijk vanwege die gortig! woordspe ling „nachtvorst" cn van Suze llop- mu, di© trioinfaiiteiijk betoogde, dat het woord kachel vrouwelijk is en hierbij dus ook niet van oen koning gesproken kan worden. Wouter beriep rich op Kol!twijn, die alle geslachten In de taal overbodig vindt en negeer lie alle overige bezworen; ten slotte kreee hij zijn fijne sigaar, omdat Hupstra zicli daaraan niet won laten .kennen. Overigens had hij toch geen Ten eerste in vergelijking met do spaarbankrente i en ten tweede op, zichzelf. Do vergelijking nu niet de spaarbank gaat slechts in een zeer klein onderdeel op. De rekeninghou der van een bank en de eigenaar van een boökje bij de spaarbank nemen beiden het geld, dat zij op een bepaald oogcnblik niet dadelijk noodlg hebben en leggen het bij bank of spaarbank ter bewaring, wat hen van hot risico van het zelf te bewaren ontheft; bo vendien brengt het geld nog wat ren te op. Daarmede houdt echter cie overeenkomst op. De inlegger in de spaarbank brengt zijn geld daar, om te sparen, dus met het vooropgezette voornemen om het er zoo iang hem dit mogelijk is of wenschelijk voor komt, te laten liggen. Do rekening houder bij de bank brengt daar ecti- fpr geen dadelijk opeisebbaar geld me'- het dooi om een spaarpot te vorme i, Hal hij dit voornemen, dan zou hij een deposito op langoren termijn ne men, dat hoogere rente afwerpt. Hij heeft dus een ander doet en we», run er handel mee te drijven. Hij heeft liever niet te veel contant geld ln huis en wanneer zijn schüldeischars hunne rekeningen komen presantee- ren, verwijst hij hen naar de bank, die het van zijn tegoed uitbetaalt. D t doet natuurlijk de spaarbank niet. l'.n nu doet het niet ter zake, of de sohu'.d- eiseher ©en aan de Bank geëndosseer de rekening van tien gulden o«f tien duizend gulden ter uitbetaling aan biedt, zoolang de rekeninghouder vol doende middelen ft deposito bij üe bank heeft staan, moot deze laatste het bedrag onmiddellijk uitbetalen. Hoewel do spaarbank haar inleggeia in dit opzicht zooveel mogelijk tege moet komt, heeft zij daarentegen eene bepaling, die haar niet verplicht tot oninidd 'iiijke uitbete ing \un c"en be drag boven een zeker maximum. Ir. liet kort gezegd is dus d t on derdeel van het bankwezen, hoewel het een enkele overeenkomst v:i- u out, èen geheel ander bedrijf d :n dat van dc spaarbank. En daarom kan de rentevergoeding van liet een ock niet met die van de ander worden vergeleken. Nu echter bot cijfer van 2 op zichzelf. Een© beschouwing hiervuu kunnen wij het best maken, door eons te zien, wat er met de gelden, die als dadelijk opeischbaar deposito bij do bank gebracht worden, ge beurt. Een deal moet natuurlijk in contant geld in kas worden gehouden, om aan de roodfl hierboven vermelde even tueels zware disposities te kunnen vol doen. Even natuurlijk is het echter, dat dit met met het voile bedrag der gestorte golden gebeurt. Want dan zou de Bank door de rentevergoeuing waarvoor zij niets zou terugkrijgen eej, plulantropisciie instelling worden. Met dit overgebleven en grootste ge deelte wordt dus door de Bank h. »- del gedreven, d.w.z. het wordt hoofd zakelijk besteed om credieten te ver- strekkeu. In normale tijdien gaat dat aeel goed. Do ervaring wyst aan, welk percentage als kaago.d moet g© noudeu worden en wat kan worden uitgezet. Maar ln tijden van crisis, als een „run" op de Banken eireigx, rnoet de Bank al haar rtkeninghou- uers die zich daarvoor aanmelden, ten \ollc kunnen uitbetalen en dn» zouden de kasgdden met toereikend z.j.n. Hierin is op dc volgende wijze ougdiijk. Dc petro-eumkacuoi is net i inomlucrendc artikel jn deze dagen. I Hog zouden wo met onze onnoozele hoeveelheid brandstof den winter moeten .doorkomen, wanneer we in uotober daarvan al stoken moesten/ Overal in de families staat die redde, in den nood en verspreidt zijn, ik moet wel zoggan, niet geheel welrie kende warmte. Behalve bij Hupstra, die ons had uiigenoodigd bij een met arit.bracict vioolijk brandende haard. „Hoe kom je daaraan, ouwe boosdoener?" bad iVouler gevraagd, dezen Keer met sUizwygond© instemming van ons al len, daar wij weten, uat Hupstra met ufkeerig is van 't koopen van brand stof, waar de distributie niets van weet. „Dat- zal ik je zeggen", ant woordde <le gastheer. „Jelui weten allemaal, dal een week of zes geleden mijn oudtante Louise van uueJd^r overleden is. Er waren vier erigena io an, mijn neven Jan, Willem en Fre- Jerik en ik..." „Jij bent, geloof ik, erver vaa be roep", zei Hopma afgunstig. „Hopmu, dezen keer ben je er nog trger naast dan anders. Tante Lom se had haar hcelc fortuintje belegd in Russen, waar zo oen hijgoloovigm eerbied voor had en of wij neven al zeiden: „verdoel het risico toch, tante, koop er ook wat Hollandsche Spoor of een paar stukjes Koninklijk© b.j" ze antwoordde altijd maar: „laat mij nou op mijn ouwen d«g inijn eigen bcdoenlnkjes maai' doen, ik zeg' Rus land is onuitputtelijk van rijkdom men, do kinderen spelen er met pla tina speelgoed, de boerinnen rapen liet goud van haar sieraden zoo maar van de straat op en «.Is er brandstof noodig is, dan sturen ze het jongste kind op een na de deur uit, met zijn kruiwagen on schopje en 't wurm komt binnen een half uur met do lijn sto steenkool thuis. Russische effecten zijn het mooist wat je hebben kan, jullio hebt wat tegen <iat land en ik begrijp het maar niet: wat heeft het jo gedaan? Nu, dat is dus afgespro kon: mijn Russen hou ik, jullie zult me er nog dankbaar voor wezen, als j© komt to erven". Wij lieten het er maar bij, toen vooraten. Wanneer do tijden onrustig worden, laat de Bank haar credieiite-. cuar, den man dus, die het door an deren als depositogeld stortte, van de Bank als crediet heeft ontvangen, oen promesse teekenen, waarbij lnj be looft do Bank liet bedrog van zijn schuld binnen een bepaalden termijn terug te betalen. De Nederiondische Bank verdisconteert déze promesse, neemt haar dus van de Bank over terwijl de lkank op deze wijzo toch weer het aanvankelijk uit gezette geld bi contant :i ontvangt en alle aanvragen van rekeninghouders kan voldoen. Zoo üs vanzelf spreekt R uet hiervoor noodzakelijk, dat ook de Noderlandsche Bank genoegen nicrnt met de onderpanden van het door üe Bank verstrekte citediet eu roet dc eicdiéUvaardighid van den crediL-'uc- rnei'. oKt t© alic-n tijde kan <ie Nc- Jeriaiidscho Bank natuurlijk weigeren ton promesse, die zij niet vertrouwt, te uccepteeren. Hoewel het laatste deel van het hier boven beschrevene de quaestie der rentevergoeding slechts zijdelings raakt, luoenu-u wij toen dat nu 'n- icr ss© genoeg zou hubben, het g-Lro- te vermelden. Oin du© tot de ra. terug te koeren; terwijl do obligatie rente in d© laaisto jaren steetTs ia ge stegen on nu r&eds vrij algemeen een •ióogte van 7 pet. heelt bereikt terwijl mcri vlak voor den oorlog neg grif -;cld kon krijgen voor 4 oi ij pi©s lit met do rente op banihaenieun 'net, goval. Reeds voor den ooricg was lezo tenminste oi, vaak. 6 pet., li kuis zij. 0 it 7 pet. geworden. Als uien leze zeer geringe stijging beschouwt n verband niet. de ontzaglijk ge- jujgen exploitatiekosten van een bank- Jvdnjf, lilijkt wo! duidelijk, dat tot •©iie verliougin2 van de rente op du- .ijk opeischbaar geld, vergeleken met li© v an voor cien oonog, geen uunlet- iing bestaat. Tenslotte zij nog terloops veriin-id, i::t de Nederian:ische Bank op lierge- ijke ueposito's in het geheel geen crc- jietrento vergoedt. Men zou hiertegen Kiimiun aanvoeren, dat dit inetuuut i L-cii cenigszins andere positie is i n dc particuliere bankinstellingen, dia concurrentie voeren. Echter vol- g.;ii de Engeteche paixicui'ere ban- .vcii denzolfaen weg. Ook zij Uemicn ge-nc rentevergoeding op dadelijk op- rischhare saldi, zoodat de Nederland- sche houders van soortgelijke reke- iiiugen, vergeleken met de ISngelsche,, ui eenu zeer gunstige positie verkee- ren. Hcir trackiing van flen fieisiaentBraai Dezen kcei', wegens plaatsgebreJt in hel Zaterdagavondnummc-r, na'jo- trachting in telegramstijl. Vara sco ring van wethouder Bomans: geen belasting billijker, rechtvaardiger en meer naar draagkrac' dan die op de vermakelijkheden. Ei, ei! Voegt er aan toe, dut de gemeente het ccid noodig heeft. Aha! B. cn W. krijgen hun zin, de iieeren Van Lieint r..s. niet. Volgend jaar nieuwe verhoo ging te wachten. Domme voorgangers gaven vroeger aan Rijk zonder termijn militaire ge bouwen in gebruik. Minister van Oorlog blijft er nu lekker op zitten, geeft ze niet weerom. B. en W. zul len verder onderhandelen, vechten Kwaia ao co nog en Kerenski en Us Bolsjewiken en dc papieren van tante Louis© waren geen cent meer waard. Hoelang hooft het niet geduurd, voor dat we aaar die ramp bijbrengen kon den. Ze zet maar aluoor: „jciui hebt wat tegen Rusland, wacht maai', mor gen zijn ze weer goud waard!" Maar toen w© haar ten slotte vertollen moestem, dat de coupon niet betaalu word en ze het wei golooven moest, toen keedc zo on© versteld aan er vroeg: „wat moet dat nu, jongens? want ze noemde ons nog altijd jon- 0chs, omdat wc tw ai tig jaaj- jongtr «vuren dun zij. 't Was aunaouitijK. a.uit Ojteens liep er over eike wang een groote traan, zonder dat ze het merkit, want ze veegde hem niet af. tVel tante zei nou Freaerik, „we nadoen zoo gedacht: die Russen zul .en wel weer goed worden, maar cat kan iang duren eu daar kun u met op wucateu, wij koopen zo ous van u en zetten dat geld, uw gold, solide uit en zorgen dat u er de rente van krijgt. 2oo is 't afgesproken niet waar?" „Juist', zeiden wij. Maar tante keek ons toch zoo n beetje achterdochtig aan en vroeg: „wat hebben jelui aan effecten, die geen rente geven?1' „Speculatie, tante, speculatieant- woorddo neef Willem, ,,'t Zit zoo. wij betalen u honderd procent en wc ver trouwen, dut z© later, als liet met die bolsjo'.vickenj uit is, wel 125 of 150 waard zullen zijn en dan verdienen wij er een mooion cent aan. Dus dat is afgesproken!" Tante sprak eerst niet, toen keek zo ons nog con© scherjj aan en zei: „ik begrijp het niet goed en ik denk, dat jelui tante Louise oen beetje üi 't ootje neemt, maai- dit weet ik wel zeker, dat jelui beste jon gens bent". Ik wil dus maar zoggen, Hopma, dat wo to?n tante dood was, net ons eigen geld te verdoelen kregen en een stel oude meubelen, met eon paar an tiquiteiten en ook (nou boint het) oen mud of wat anthraciet, dat dc goede ziel, die heel zuinig was, gosptuird had voor 't geval, zei ze, „dat de Duitschor in 't Ruhr-gehied heelemaal niet meer omlaag wil om kolen te dol ven". Dat hebben we allemaal in vier hoopje© verdeeld en ik trok het hoop je met uc anuir.-cicl. Woest dus maar u, ;:>:haai' aan de nagedachtenis van uuito Louise, want zonder iioar zaten wij hier nu ook in de petroieumgeur. fa r f u m de pétrolo super- f i n. llopma, die het lesje niet goed ver knoeiden kon, zei: „ja. je beait aatijt een- hoftor bij loterijen geweest". „Zeg dat niet", zei Hupstra, „heb ik nooit iict verhaal gedaan van de koe, die ik trok op de landbouwtentoon stelling in het dorpje O verwaal, waar ik ton: woonde? Nou, dat was oen mooie historie, 'k IIad een paar loten gekocht, ze in mijn schrijftafel gebor gen en daarna glad vergaten. Juist di:« vóór de verloting gmgen we voor veertien dagen op reis. Toen we terugkwamen, vonden wo een vette «oo aan 't lick vastgobondeai en een siagorshengel er bij, di© vertedde dal ik dezen prijs getrokken had cn waar uet Leest gestald moest worden". „Wil het comité van de tentoonstel- uiig er liever geen geld voor geven?" - ..Jawel", zei dc jongen ©n lachte, „u had er een week na do trekking AK) guiden voor kunnen krijgen, maar nou met meer. Hebben ze u gcon oriefie gestuuixl?" En jawel, daar vind ik xn mijn brievenbus tussclien kranten in een schrijven van 't comité, dat door onze afwezigheid onbeant woord gebleven was. „Wil je haas de koe niet koopen?" vroeg ik. „Dat zal wol zei de bengel, „daar komt hij net an". Dit was erg toevallig en ik dacht er het mijne van, maar liet niets blijken, omdat ik den man noo- tlig had. Jelui moet weten: die slagore te Overwaal konden ons niet goed lij den, omdat mijn vrouw ons vleesch int Friesland het komen. „Baas zeg ik, „wat geef je voor die koe?" „'t ls een mager beest", zogt hij, „wat is zoo n stumper op de markt waard „Mager", zeg ik. „kijk eens goed, je snijdt er zoo tweehon derd pond haas en biefstuk af, om van de rest n!?t te spreken, 't Is een prachtbeest". Enfin, we gaan loven en bieden en eindelijk komt hij op twee honderd gulden. Tweehonderd gulden voor zoo'n dier en ik had van T comité tweemaal zooveel kunnen krijgen. Ik word boos cn weiger. Hij gaat weg en grinnikt, ik roep hem na, dat ik de koe aan zijn concurrent, don ande ren slager van Overwaal, zal verkco- pen hij proest van 't lachen en ik begrijp er niets van. De tweede ela^ gei' komt. Hij biedt honderd vijftig gulden! Ik maak me weer hoos. Hij komt langzamerhand op tot tweehon derd. ln de verte zie ik den eersten slager op o© loer liggen en begrijp op eens; ze hebben samen een uisp.aak gemaakt, maar ik laat uie niet bedot ten en jaag dus ook don tweeden sla ger weg. Dc jongen staat nog altiju aan 't hek naast de vastgebonden koe, aie erbarmelijk staat te loeien, „mj moet gemolken warden, baas zcgl do jongen. Dit brengt mij tot wau- noop. Aloet ik koeien gaan melken? Dp dit oogenbhk komt ais- reddende ongel de veldwachter voorbij. Vóór dat ik wat zeggen kan, heeft hq mij verzekerd, dal ue koe Jiier niet langer aan den openbaren Weg mag b.ijven staan. „L moei het heest onder' dak brengen. Artikel dol van de politie verordening van Urcrwaal, op over treding staat hoogstens honderd gul len boete „Waar moet ik liet beest bergen, veldwachter?' vraag ik sarcastisch. „In de huiskamer bij vrouw e» kin deren? Of in den salon bij de mooie meubelen? Of in de keuken, tot gezel schap voor do dienstbode? Of in een van onze slaapkamers, de trap op.' Of in den kelder? Ja, waarempel, daar neb ik nog het meest© plezier in, om lic-t stomme beest van d© keldertrap af te kukelen „Als u zoo begint", zegt de veld wachter, iu zijn waardigheid belee- digd, „dan ga ik weg". Hiervan schrik ik, want de veld wachter is mijn laatste hoop. „Kan liet dier met in 't cachot?" vraag ik, „en is er niet iemand," die het melken san?" „Wat dat molk n betreft", zegt de veldwachter en kijkt hei koebeest na denkend aan. „Der komt nog wel een lekker kannetje molk van. Maar in de cachot, nee, dat gaat niet, 't is van daag Maandag, lU-.mea de Leeuw is naar de markt, die komt aanstonds vast dronken thuis cn gaat dan ruzie maken daar moet ik de cachot voor raserveeren. Bij me thuis gaai ook niet, mijn vrouw 13 zoo schrompeljeu- zig netjes, U10 zou me wat zeggen, ais ik met een koebeest thuiskwam. Ja, wat zullen we doen gaat nij voort, over zijn stoppeligen kin strijkend, „we moetan denken aan artikel 3d?". Er schiet me wat te binnen, VoId<- wuehter", zeg ik, „de slagers hier nebben tweehonderd gulden willen go- vein, dat heb ik afgeslagen. Nu ver koop ik jou de koe „Maar 'k heb geen centen", zegt liij. „Och, we houden ons maai' zoo. Duh jij koopt van mij de koe en je gaat er mee naar de slagers en vraagt er ..en (linken prijs voor en dan kom je weerom en knjgt van mij vijf ©n twin tig guiden; als ze denken dat d-e koe van jou is, geven ze vast meer iUn tweehonderd gulden Eindelijk begrijpt de veldwachter :nijn slimtmghcid.gelast den jongen d© koe mee te nemen en loopt er zeif 3cliter aan. Na een half uur komt nij weerom. De slager© hebben gezeteL „veldwachter, ben jij nou een man om koeien te kocpen, laat naar je kijken, mijnheer Hupstra stuurt jou er op af, om ons zijn koe t© verkoopen. •Maar jij wilt ook graag wat verdie nen. Hier is honderd vijf en zeventig gulden en als je 't niet gauw aan pakt, dan zakken w© tot honderd vijf tig en een minuut later tot honderd. Hier zijn de centen: neem je z© of noem j© ze niet?" Toen had de veld wachter ze muur genomen, „want", zei hij, „ik dacht meneer Hupstra Kan lLet beest niet melken en ook niet tier gen, want als 't in den kelder moet breken zijn poolen en dan is artikel 337 er ook riug En zoo kreeg ik per slot honderd vijftig gulden in mijn Hand voor een koe van vierhonderd, eindigde Ilupstra zijn verhaal. Er waren bug meer verha.en eo be schouwingen over loterijen, dien avond in dc- krans, maar die bewaar ik voor een anderen keer. FIDEL10,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1920 | | pagina 1