liUUM'S OaEBUi
TWEEDE BLAD.
bfs&asdai) 24 KoYBBber 1820
biaiisui8uws
DE GROOTSTE KRAAN DER WK-
ILl.D. Wij leoou ui Noderlandsch
'abiikuat:
Itónigon tijd geleden woid door
:ert Gusto firma A F. Smulden
:dam een ÜUÜ tons drijvende elec-
10 derrick- en droaikrautt gele
erd aan do Mersey Docks and Har-
BoaiYi to Liverpool,
kruan la in hoofdtrekken gelijk
le vele roede door dt-zo firma aan
iilanclsche liegeeringon en groote
.psvverven geleverde reuzeai-kra-
verschillende verbeteringen zijn
venwel aangebracht, terwijl het vaar-
uig bovendien is voorzien van twee
chroevem voor de voortstuwing.
Het hoogste punt van den arm be-
'Lmit zich in opgerichtem stand 75 M.
ven <Lo wuterlijn. AI.Le bewegingen
•rden uitgevoerd door onafhankelij-
ok' trlsdie motoren; de stroom hiot
or wordt opgewekt door een ach
u booul.tevuidande elcctrisclie cer-
IJet vaartuig is voorzien van de noo-
nge stoom-verhaailieren, voorts van
afzonderlijke olectrische lichtin-
iatio en de noodige uitrusting, en
ds bijzondeiheid dient tenslotte ver-
dat deze kraan het grootste her-
(•nuogon vari ulIe kranen der wereld
oef!.
JlBILó. Men sciirijft ons: Don-
kro.tg herdenkt do hear H. G. Suren-
Uo'-lAmfstraat, den dog, waarop
lij l?j jaar ge!o:ien als moesterkneciit
ie.t do zorg voor de behandeling der
iijntn belast, in dienst trad bij de
irma A. van der Meer, wijnhandel,
üritw Houtstraat, alhier.
Ongetwijfeld zal het hem dien dag
tiet aan telangstelling ontbreken,
angezien hij door de re ati :e von zijn
in na, in wij dm tnng een bekende is.
ESPERANTO. Voor liet alhier ge-
ouden examen A slaagden van de S
iteihc-mers 7. waaronder onze stad-
[tnooten mevr. M Visser-v. d. Dale
n do beer li. Visser.
Te Nijmegen slaagden van de 15
andidaten 12.
r li hailden zicb geem candida-
ï'ii .ngerneld.
GUILL. VELvi. De heer Guill.
eiü, die 10 jaar lang zijn zaak Ln
neren mode-artikelen gedreven heeft
i ljet perceel Groote Houtstraat 65,
aar hij ruimte te kort kwam, heeft
ju zaak thans overgeplaatst naar
et ruime perceel Groote Houtstraat
6. Dit mag inderdaad een flinke vei-
tering genoemd worden. De gevel
■rtpont nu drie winkelkasten, één
note in het midden en een kleinere
m weerszijden daarvan. liet schil-
trwerk en de winkel- en étalagebe-
imniering zien er bijzonder fraai uit.
Achter den ruimen winkel is een
lardig privé-kantoortje voor den
igenaar en verder een groot maga-
lijn met achteruitgang naar de Gier-
traat.
In den winkel, vlak bij den uitgang,
aai t©n gemakk© van bet publiek
len fietsenrek.
Des avonds worden winkel en éta-
ages fraai electrisch verlicht; spc-
:ioal cle verlichting van de étalages
van de modernste constructie.
De Groote Houtstraat is hiermede
veer een mooi winkelhuis rijker ge
ro reien.
11ULI' AAN HONOAAItSCHE EN
OOST DN K IJKSCH E KINDEREN. Wy
mtviügei een kort verslag der werkzaam-
■eden van liet bureau van A. N. C. O.
[bara.iu ontleencn wij dat in 't geheel tot
i October naar om» land zyn vervoerd
kinderen. Gemiddeld bleven do kinde-
hier 3•- maauden Do meesten namen
ac gedurende bun verblijfsommigen 36
•on! Er zijn thans uog 151!' kimlercn in
land.
>N EF.LJ UBILEl'M- De heer C. La-
aa, verbonden aan ..Het Schouwtooneel".
ircciie Adr. van der Horst en Jan Musch,
>i den lOden Deternber in den Stadssehouw-
te Haarlem zyr. 4U-jsrig tooneeljubi-
Muziek
TWEEDE BACHCONCERT.
Beethoven's „liroïea" 1 Om het ontstaan
in dit grootsche werk te begrijpen, moe
sr. wij in. onze gedachten teruggaan tot
'ind 18de, begin 19de eeuw; de groote
evolutie, do 1 iordoor ontstane verwarring,
'e uit deze verwarring oprijzende helden
ij-cur van Napoleon, door hen, die het
deaal der vrijwording voor oogen hadden,
'rouwd al; degene, die dit ideaal zou
czeuLijken.
het wonder, dat Beethoven bij wien
Tijheidsidee een hoofdkarak'.ertrek
lemocratisehe beginselen van zijn tijd ver
ümgde, geïnspireerd werd lol liet schep
pen van oen work, dat zieli, evenals de por-
lau wien 't gewijd word, zou verbat
iven het beslaande,
iro ontgoohebng voor hem toen deze
trbreider van he'. golijkheidseviingelie
ich... tot Keizer Het kronen de op-
Irneht aan Napoleon word door Beethoven
crjeheurd, maar de Erolca was voltooid.
Hen aohte dit. werk niet to zijn de
Ti Wering van den levensloop van eon
old. Hier wordt een heldennat.uur io
Mschilhinde 'ntwikkelingsmogelijkheden
Weekend, als overwinnaar, als gevallene
:i als schoppev (Prometheus).
In dit licht gozten valt de plaatsing van
ot Scherzo vóór den Trcurmarsch, zooals
tien wol wil, zeker te verdedigen.
Do stijgende lijn zou dan niet onder
ifoken worden, trouwens, er ia verwant-
«Imp tusschen 'sto dool en Scherzo,
ijwcl al3 vaststaand mag aangenomen,
ruor de Finnic de Prciuetheusidee de
loiilisohe stof is geweos'. Verschillende
dillen wijzen hier op. 11 -t Th>-nia in de
Finale (voor het eerst door do houtblazers
voorgedragen) vinden wij terug in de
muziek voor het Ballot „d.a Uesehopfn
di Prometheus" (niet ta do gisteren
tiond gespeelde fragmenten), waar het de
«heffing tot verstandelijke wezens der
chepseleii aankondigt. En dan de keuze
i en Vnriatievonii (een zeer ongevvo
keuzo voor oen*Finnle). Wordt hier
ontwiklcelingsi.iee niet c>p een waarlijk
diepzinnig muzikale wijze ivsngogcvcn, die
jtilwikkeling van de kiem uit, het zich
Wellen Tonika en Dominant bewegende
^'érua tot de mensebwording toe. aange
jLndigd door de hierboven genoemde (ook
pi de Balletmuziek voorkomende) melodie,
jki.arop het teven steeds rijker wordt, zich
pltede mee»' cn meer rutbreidtl
In zijne Prwsarthcus
Beethoven uog niet tot
king van de tof luim:
Balletmuziek Is
lio rijpe veiwer
i komen ook al
den, dij een Bal-
W.-Pantomime met zich bracht.
Het is echter vriendelijke, ongekunstel
de muziek, die vooral aan de solofluit
e'&rinet en eello eene siTtoono taak ver
schaft, een taak waarvan de gozioemde
irislrumentuiisten zich gisterenavond
prachtig kwelen.
Toch denk ik rüj deze muziek nog fij
ner van klank en sierlijker gespeeld, dan
ik haar nu oorde; trou vena, over het ge
heele eerate deel van dezen avonu leek
mij een ekere loomlieiil te liggen.
Solist was Joseph Pioc-s, een cellist met
buitengewone kwa'iteilen, waaroudtr
a' een klare, gave techniek en een m
wanne toon niet verrukkelijke nuances
isllen. fiythmisch leek mij zijn spel niet
f.o sterk, misschien ook, dat de niet zeer
stfliele orkestbegeleiding van invloed was.
Overigens gaf de soiiet van llaydn's'
eeuwig frisah blijvend celloconcert een
sohoone vertolking; welke hem veel sue
oei bezorgde.
In plaats van Max Eiodler, dï; verhin
derd was, dirigeerde Cornelus Dopper hel
Conoertgebouworkfcst.
Vooral voor zijne Erolca wedergave zijn
wij hem grooten dank verschuldigd.
GEORGE ROBERT.
Van iiet Poiitlake Tonr-
1100lT8ll
TWEEDE KAMER.
23 November.
■Siaalsbcgrootlng. Rcgee-
gcerinpe-antiviioKl. Pollilcko
humor.
De tournooien MarcbantTreub, Ilulgcri*—
Van de. I.aar, WijnkoopTroelstra, liet Staal-
mannen-debat en nog enkele andere partijen,
konden- door de regcering mot platonische
belangstelling worden gadegeslagen. De aan
vallen, die er verder In de afgeloopen da
gen zijn geleverd, gingen nog groolciideels
langs de ministers heen. zooilat, toen de hoe
ren Ruys de Bc-oreubrotick en De Vri
daag an de beur! waien om zelf op te tre
den. zij er gemakkelijk af kwamen.
Minister Ruvs heeft o.m. verteld, dat een
commissie uit den Uoogon Raad van Arbeid
het onderworp puhliekreehtelnkc bcdrijfi-
organïsatie in studie heeft, zoodal we daar
van t.: ec-tuger tijd wel meer zullen hooron.
In diplomatieke orakeltaal zei de premier
dat bekwame speed ten opziobto van doze
zaak noodzakelijk is en dat tegen "verijling
ten strengste dient tc worden gewaakt, leder
voor zich kan nu uitrekenen, wanneer het
ontwerp regelende cc publiekrechtelijke be
drijfsorganisatie bij de Kamer kan worden
rerwaehtl
De motie-Van de Laar Gerhooging der
invaiidrteitsrenten) zou minstens :'S) ti 49
millicen kosten. Én dat kan het bruintje der
in»wi.di!cïlswet, dat jaarlijks al tneer dan
61 miliir.en voortsleept, voigen» do regeering
aict meer trekken.
Anti-invoer-maa(regelen zijn bij de regeo-
ring in cvcrwegiisg. vertelde minister Kuys.
welke medcaeeiing dcu heer Marchant
en vermoedelijk wel heel veel andere Kamer
leden blijkens zijn repliek met groote zorg
ulde. Moge, zoo sprak ror. Marchant. het
dcdietrefferi» ontwerp nog lang uitblijven'
l mr. Treub erkende de premier dat de
er ctlerrdc to .widen bevorderd. Het
trouwen; wel bezwaarlijk uitvoerbaar
zijn, om tegelijkertijd don uitvoer te bevorde
ren cn dc grenzen voor den invoer van arti
kelen, waarvan het buitenland ovctscbot
lieefc en die wij hier slechts tegen hooge-
'o prijs kunnen fabriceercn tc sluiten.
Minister De Vries heeft ons voorbereid op
•ruggang der middelen in 1921. Mocht die
rugganc ernstig blijken, dan zou. volgens
hem, tot invoering van indirecte belastingen,
die de Kamer verleden jaar niet wildo
moeten worden overgeganu. aangezien de
uiterste grens der directe belastiugen is be
reikt, .evenals die der vermogensbeln-uing.
Spaarzaamheid cn.pr.oductie-veruooging zijn
beide hard naodiir ryi die zouden door anntaa-
hét kapitaal zeker niet worden be
vorder.:. Doch misschien valt. de. opbrengst
der middelen over 1921 nog wol wat mee.
Van socialisatie, nocli van individualisatie
il de regeering welenhaar politiek zei
..iaister Kuys - zal gericht blijven op ver-
ïiooging der Christelijke solidariteit.
Wijnkoop hoeft vandaag met de „soeiaal-
patriotten" Troelstra nog eens afgerekend.
Hij noemde cle ondtrteekenaurs van het ma
nifest der Tweede Internationale knechten
het kapitalisme, die zich evenwel nog
bruikbaar kunnen toouen als zo zioh bij hem,
Wijnkoop, willen aanmelden. Want aan do
zegevierende Sovjets is tóch dc overwin
ning. Wijnkoop verinnigde zich over do glo
rie dor Russische communisten, maar Troel-'
cn da zijnen toonden zich uog geens-
bi reid oin in den wagen der communis
te stappen: zij bedankten voor het voor
beeld der Duitschc en Fraosehe onafbaukelij-
noemden de door Wijnkoop aangepre
zen dikialuur van het proletariaat, niets an
ders dan eer. diktatnur van 'n paar menschen
ver het proletariaat.
Mr. Marchant w as vandaag weer eens grap
pig. Hij vergeleek de fusieplannen van mr.
Treub met het epvryen van dc oude juf
rouw. di- „Liberalisme"- heet. doch was bij
•jorbnat van mislukking overtuigd, want ze
14al zich niet meer opvrijen. In November
191? leefde deze oude juf nog even in schijn
op, toen mr. Visser van Usseldoorn haar
vaische tanden inzette en mr. Dressellmy»
haar mèt wa; rouge bewerkte, maar al
spoedig vielen die valsehe tanden weer uit
en Hep hec rouge van de lippen af. In d i e n
t.estand heef: mr. Treub iiet ouwe mensch
de knieën genomen, schertste de heer
Marchant, die het niet aan persoonlijke
vecte wilde zien toegeschreven, «lat hij en
de zijaen zicli met onder Trcub's leiding
will,, tl*.»™. RTTIMUS.
Avondvergadering. De
I.andbouwbegrootlng.
wat is dat langdradig! Nu reeds oen
tweede avond vr.l landbouw-wonschen cle
eene spreker na de:; ander deed zijn boekje
r en las zijn bijdrage voor. Niet heel
interessant cn volstrekt oudbakkeu.
behoudens een paar uitzonderingen. Ten
eerste inzake de motie-Kolthck over het
;en-bureau, die de instemming van een
lal Kamerleden bleek te hebben, en
waarover de Minister ook nu weer een
breede uiteenzetting gaf. Eventucelc bestraf
fing Tan ambtenaren die knoeiden zal wel
meer mogelijk ziju. daar alle ambtenaren
■lagen zijn. maar wat de drie tevoren
lagen ambtenaren betreft, erkende de
Minister volmondig d:it hij ambtelijk ver-
rd was ÏDgelielit, en dat hen later als-
ecu mtkéerïne van drie maanden salaris
aangeboden, wclbo door 'wee hunner is
aan;aard. De Minister was niet geneigd dc
ie van afkeuring over zijn beleid in de-
te aanvaarden. ofschoon hij haar tooli
ecu beetje verdiend heeft cn deze zaak
laarlijk niet met de noodige nauwgc.zot-
iiflid' behandeld. 1
Voor liet overige gaf do discussie abso-
luut n' - -»»»-
paar klachten over de N. U. M., door den
heer Van Berestt-yït geuit, van een paar
•devoeringen over de positie dor laml-
•beiders door de heeren Sinecnk en Kogge,
i door den heer L. M. Hermans, ter nau-
bevcling van de sociaal-dcmocratisehe laiwl-
poiitiek.
orts maakte, de heer A. F. Staalman han
dle gebruik van een verklaring van den
neer Van Beresteyn. die verzekerde de
zauk-Vlessing grondig te hebben onderzocht,
doch niets tén nadeele van den lieer Staal
man te hebbc opgemerkt. Dit was voor diens
bijna-naamgenoot, do heer Abraham Staal
man, een minder aangenaam Intermezzo, en
bovendien kreeg dc heer Abraham van den
heer Beumet scherpe woorden te hoorea
over lie: fei dat hij volkomen in gebreke gc-
blcvon was degelijke gronden voor zijn aan
tijging aan te voeren. De Minister had.
ntcccde de heer Betirocr. wel ernstiger dingen
doen. Maar dc beschuldiger zelf kon een
orstel doen om een enguétc-commissie in tc
stellen en eigenlijk behoort bij dat ook
doou. Uit 's Minister, opmerkingen bleek dat
deze vohtiekl niet voornemens was zieu ui
deze zaak t mengen; hij liet er geen woutd
over los. ofschoon hij wél sprak over de
benoeming van 's heeren Siaalnian's broer tot
inspecteur van het regeeringsbrood, waar
over ook al gekieagd was.
De behaudeling det artikelen is door de
replieken nog verttuogd.
INTIMUS.
boort en W8u$triiii8&
AM
fVan een bij zoneter en vej-oiaggovtr}.
Ik moet het eerlijk bekennen, de
SjiorUontoonstelling heeft mij telern--
gostüld. En wat de oorzaak daarvan
is, laat zich gemakkelijk raden. Wan
neer wij een tentoonstelling betreffen
de oen of onder onderdeel van o;iae
maatschappij gaan bezien, dan wen-
si lien wij een overzicht te vindien van
het in dit ondierdeal bestaand© en go-
presteerde. Op een automobieltentoon-
pteiling vex-wachtan wij talrijko ver-
scïiil'lende modellen van automobielen,
op een schiiepvaartt en toonstelling van
schepen. Met voor beide een over
zicht van nieuwe vernuftige onder-
d cel en, instrumenten bijv. die ons too
uen, dat in deze industrieën voortdu
rend naai- vervolmaking van het pro
duct wordt gestreefd. En op een goed
georganiseerde autoxr.óbid- of echeep-
van rttantoontse.il irig vinden wij ook al
die dangefli en wij leeren er veel uit,
wat tenslotte ecu van d0 voornaamste
oogmerken van een tentoonstelling
moet zijn. Maar is dat lÜ6r het geval
Zeer zeli-er niet. Er» zou het mogelijk
atveest zijn oin dit te bereiken? Even
min. Het is naar mijne meening ten
tcnc-amale oninogeüjk om een ton-
toonstelling to oi-ganiseeren, die een
voiliidig bedd geeft van oils sporten.
I.n dat ligt toch feitelijk in den naam
opgesloten. Dilernationrue Sportteu-
toonstelling nogal. Waar vinden wij
op daze exhibitie iets van de in an-
o wareidd«Ien of landen toch zoo
lte'.angrijk geachte spci-ten baseball en
'ucrosse. Wat zien wij van de in En
geland, Frankrijk, Amerika zoo ge-
liefde rugbys; ort? Wannoer men aeze
xposltie gaat bezoeken met het ver
ingen wat te toeren over takken
van spoit, die slechts bulten onze
grenzen - worden beoefend, ja zelfs,
wanneer men wat meer wij weten van
cle in ons eigen land populaire spoi-
ten, zal iuon. evenals Lk, teieurgêite.d
intiswaarts keeren. Het eenigv, wal
ik. bijv. van korfbal zag, waren
-jii rood- en een witgekleurde doei-
inaiid, waaraan zelfs nog de palen
ontbraken. Zij waren eenvoudig tegen
den s\ mid gehangtsi. Yan voetbal zag
ik slechts de k'eeding van den beoefe
naar an den bal. En zoo zouden er
taj van andrero voorbeelden te noe
men zijn. En hoe het dan wel zou
moeten. Ja, daar komen wij nu juist
tot die moeilijkheid, dc onmogelijkheid
van liet organiseer on van eene sport-
tc.ntoonstiölhng, die den naam waard
is. Men moet op een sport tentoon stel
ling kunnen zien, wat voetbxl is, wat
hockey is, wat cricket, rugby, base-
balil, lacro&se enz. enz. zijn. De eenige
anier waarop dit te bereiken ware,
een demonstratie van al dez© spor
ten. En diat is natuurlijk eene onmo-
frelijkheidl Zónder twijfel zouden de
•I c;.inisatoren dit graag gewild heb-
Ijcii. Maar 't kan niet en zij moeten
zich bepaLen tot Motorbeheivdögheids-
wedstrtjden, Ringsteken vooi' Duo-girls
nu Zijspandames (de Vries en te Win
kel zouden van deze nieuwe aan win-
«ton smullen, zoo zijx^nog leefden) Ster
rit voor Automobilisten en Motomj-
kvrs, Proef vL egtuicrwedst rij den, Turn-
ïilvoeringen, Biljart-, Boks- en Schiet
wedstrijden en Wieier wedstrijden op
Hometrainers. Dit is eene heele ver
zameling, maar toch zeer onvolledig.
En verscheidene van deze wedstrij
den worden natuurlijk noodgedwon
gen ergens ver van de tentoonstelling
zelve, gehouden.
Maar nu vraag ik u in gemoede, wat
heeft mijn oude oom uit de provincie
or aan wanneer hij een voetbal-jersey
n een paar voetbalschoenen ziet. Be
vredigt dit zijn verlangen naar eene
kennismaking met het spé", waarover
Tij zooveel in de courant leest en dat
;n zün dorp nog niet serieus beoefend
wordt?
En ik mesn, dat de stands, die nu
Ingenomen zijn door brandbluschap-
'•ara'.en, chocolade en suikerwerk, du
plicators en andere toch op zijn aller-
oogst slechts zijdelings bij de sport
.««rokken producten, een betere be-
-temmiug hadden kunnen krijgen, zij
not slechts met sportfoto's, een beel'l
govende van de beoefening der aan
wezige en gehoei afwezige takken van
sport op deze tentoonsteiling. En ue
connectie i;vn eejj sigaren merk tot de
l>ort wordt ons uitgelegd door het
reit, dat de verschillende modellen
huil naam ont'.eenen aan de merken
van bekende motorrijwielen. Terwijl
wij toch weten, dat een beoefenaar
van althans alle iichaamsport zeer
matig »n liefst in het geheel niet moe',
rooketi.
Maar laat lk van dit feit van onvol
ledigheid, dit, gedeeltelijk noodge
dwongen, te kort schieten, afstappen.
Want er is toch ook heel wat belang
wekkends te zien. Het middenstuk van
tie groote zaai (van het Paleis voor
Volksvlijt) bevat hoofdzakelijk auto
mobielen, waarbij vooral de prach
tige modellen van den Amerikaan-
schep Austin-wagen opvallen. Later
zullen wij aan de zijkanten een tweetal
Noma-automobic-l.eai zien waarvan de
flaoriemsche firma Gebrs. Kimman
de lioofdvertegcnwoodiglng heeft. Ook
keurige wagens. De Haarlemsche
Jachtwarf staat ook in het midden-
belangrijks, "gezwegen dan van een- stille. De „Oranje", het door haar ge
bouwdie 61 meterjochtje
Carp op de Olympische Spelen won,
vormt hier met vol tuig het middel
punt. Het Technisch-Bureau v. d.
P'aat is con ander vertegenwoord'iger
van Haarlem, terwijl ook Fokkar, d;c
nu in Amsterdam gevestigd is, maar
wien wij toch met een ti-otscii lxavt
ais Haarlemmer zullen blijven be
schouwen, een tweetal toestellen heeft
ingezonden.
I.aat ik mij tot eene vermelding van
deze stadgenoolen bepalen. Velen zuj-
interesse hebben voor het tentoon
gestelde, zij weten nu wel zoo onge
ler lioe zij hunne verwachtingen kun
nen stellen, Ik zou willen concludec-
ren, dat spoit zich in liet algemeen
iiietot eene Liitoonsbellang leent,
maai' slechts tot actieve beoefening.
s.
F
i
té
S
a
0,
I
Bloemendaal
3
3
u
u
b
10—3
Togo
3
3
0
6
9—3
M. H. C.
4
2
0
2
4
13-7
H. O. C.
3
2
0
1
4
3—9
H. D. Al.
3
1
0
2
2
7—9
UUvuneum
4
1
0
3
2
10-16
AoibtetxLuü
4
0
0
4
0
5-15
Tuiden
B. D. H. C.
Togo
II. O. C.
D. M.
Victoria
Amsterdam
Eerste kLi?.
Dantss-Hockeybond.
0 1
4 2 115
4 2 0 2 4
3 111-3
3 10 12
3 10 2 2
3 10 2 2
10-4
8-6
7—11
GYMNASTIEK.
„Turnluüt" te Beverwijk.
Maandagavond lilekt de Beverwijk-
sche G. V. „Turnlust" een ietlenver-
gadering.
Ingekomen was een bedanken
mej. A. Huisman als lid en bestuurs
lid. Tot afgevaat digde naar de a.e.
Zondag t ehouden janrvergadering van
den Kennemer Turnkring werden ge
kozen de heeren H. von Doom en C.
Versteeg.
Een reeds door het bestuur aange
nomen voorste tot viering van het 10-
jarig bestaan :n Februari 1921 werd
door de vergadering bekrachtigd. Ter
gelegenheid van dit jubileum aal een
feek -nrogramnia mei allerlei bijzon
derheden uit net wel en wee der ver-
eeniging van 'naar oprichting af wor
den uitgegeven.
üienwe nltgavan.
NEDERLYNDSCH FABRIKAAT.
In de aflevering van 20 November
treffen wij* o.a. aan: Het rapport vaat
de commissie, door het bestuur der
Vereenigtajj beroemd, omtrent den
uits'ag van do door d-a Vereeniging
uitgeschreven prijsvraag: over het on-
derwerp, waarom het een algemeen
lanosbêiang is aan voorwerpen van
de Xederiundsche nijverheid ce voor-
Keur te goven boven buileuianosche
ais de nationale producten in. prijs en
xn hoedanigheid met buttêaJandsclie
kunnen wedijveren en hoe komt het,
dat Nederlanders zoo gaarne buiien-
lcikdsclte artikel an kiezen boven in-
iandsche.
35 jrizandingen van loerftngon van
hccgei-eburgerselxolen, gymnasia en
d; ,ii mede goiijkgestelde inrichtingeji
van ondei-wijs voor v.e'ke personen dc
prijsvraag was uitgeschreven ztjn het
resultaat van dez-; prijsvraag geweest,
als eerste en tweede prijzen zijp toe
gekend: 'n voorwerp der nationale nij
verheid ter keuze vn.n deh prijswiimer
ter waardie van rasp. f 100 en f 50,
terwijl nog drie andere inzenders diexi
•vergti'd zilveren legpenning cDt Ver-
eer.iging en om bedra^ van f 10 heb
ben ontvangen.
Verder wordt in deze aflevering de
beschrijving van de haven van Am
sterdam voortgezet; belangwekkende
bijzonderheden worden vermeld om
trent do havenbeweging en de stapel-
ruimte. Evemxaifi is in deze afleve
ring opgenomen liet vervolg van het
artike] over do Nederlandcclie zuivel
industrie. De heer Dr. Joh. C. Breen
geeft een éc-rste artikel over de ge-
schioclifnis der Amstordamsche nijver
heid en behandelt die azijnmakerijan.
R'nnBülaüi!
Deize vraag was tot nu toe nog nooit
met zekerheid beantwoord. Het is in-
tusschen duidelijk dat het antwoord
op die vraag van groot practisch te-
lang is.
Indien nl. het materiaal waaruit de
duinen bestaan, afkomstig is van on
zen eigen bodem, dan zou de duur
van hun bestaan en daarmede van
ons land beperkt zijn; indien daaren
tegen dat materiaal van elders komt,
er. floor de zee telkens weer aange
bracht en vernieuwd wordt, dan ziet
het er met de bescherming can ons
land door de duinenreeli? veel gun
stiger uit.
Dit vraagstuk is door dr. Teseh r et
zorg bestudeerd zoo lezen wij xn de
Yfaasbode. H;ï toont in het Bulletin
van de Nederlandache Vereeniging
voor geografie aan dat de stroom, die
•Joor het EngeAcixe Kanaal de Noord
zee binnen komt, ©an voldoende snel
heid iLoeft om zund als dat van de Hol-
landsdie duinen te tnuisporteeren.
Aan den anderen kant leert het on-
deizoek van de mineraJogïsche samtn-
stelling van ons dtünzond, dat htt af
komstig ia van <ie verwering van ar
chaïsche en palcozoische rotsen, die
men slechts in Wales en voora! in
Bretagne vindt, en ook van de verbrij
zeling van de gesteenten van de krijt
rotsen van het Oostelijke gedeelte van
het IvanaaL
Hetzelfde geldt voor het duinzand
van de Belgische kust
ONGEWENSCHT GEZELSCHAP.
Een lieer mankte, zoo vertelt het .,U.
D.", op eon treanrois- von Amsterdam
naar I trocht kennis met een verpleeg
ster. De kennismaking scheen beiden
wel t© bevallen, tenminste men b-esloot
liaar voort te zetten. In Utrecht be
zocht liet. paar café's en restaurants
en maakte ton slotte een wandeling.
Bij het afscheid werd afgesproken
elkander den volgendon dag weer te
zien.
•Een oogen blik iaier kwam de 'heer
tot cle oiildalvkui£, dat uit zijn porte
feuille eau bankbiljet vu,n i' luü. was
verdwenen. Bij de politic werd cle
vermissing aangegeven; toevallig na
derde toun juist de verpleeg iter, zoo
dat de aanhouding wel zeer gemakke
lijk was. Inderdaad weid op haar het
bewusle bankbiljet Vail I 100 govondêit.
Zij had het, zoo beweerde zij, op Uen
weg gevonden. Zij begreep dat liet van
naar meuwoii kennis was en i esioot
om hen» den vo.g.nden dag het geld
terug te geven.
Ondertussciion hoeft de politie zich
toch maar over hoar ontfermd.
VERSTROOIDHEID. Vrijdag
heeft zich te Utrecht een niet nlle-
•iaagsch geval van verstrooidheid
voorgedaan. Iemand moest daar in
een vrij stille straat zijn. Toen hij liet
huis van dan bewoner veiTiet, bij .wien
hij eenige oogenMikken vertoefd had,
..wam hij tot de ontdeking, tut »:jn
motorrijwiel, dat hij buiten had la-
en staan, gestolen was. Hij liep naar
ke eerst© de beste telefoon, die hij vin
den kon en gaf er kennts van aan het
hoofdbureau van poltt:©.
De politie noteerde 1 - 1 utumor
en magneetnujiiiner van de ontvr e Ti-
de motorfiete en stuurde tigovwjr
twintig telegrammen wtg ''.aar Am
sterdam, Rotterdam, Den Haag. Hil
versum, Bussum, Amersfoor:. Zeist,
Arnhem, Culemborg, Den Bosch, Gou
da, Leiden, enz. enz., met verzoek aan
de politie in al die gemeenten f.ix den
motordief aan te houden.
Een uur later o:imng het hoofdbu
reau de mededeeluig, tl at de stadge
noot bij zijn thuiskomst zijn motor
rijwiel netjes en wel in de gang vond
staan en toen constateerde, dat Jnj...
zonder motorfiets was uitgegaan, dus
ook geen motorfiets had laten buiten-
statui en er derhalve ook geen motor
rijwiel gestolen was. De politie seinde
weer rond, dat het niet nieor ioodig
was; motorfiets terecht.
WONINGNOOD EN JONGOEHUWDEN TE
'g-GRAVENlIAGF,.
De dien6t der Stadsontwikkeling en
Volkshuisvesting in dc residentie heeft
een uitgebreid onderzoek ingesteld in
zake de huisvesting van jonggehuw
den in 1919 en dltnaangaar.de een uit
gebreid rapport uitgebracht.
Het resultaat van dit onderzoek, dat
geschiedde onder leiding van den cliel
der Woningibeurs, dén heer J. van
O est en door dezen werd bewerkt ie
neergelegd o.m. in een aantal tabel
len.
Van de 3250 in 1919 gehuwde paren
betrokken slechte 1301 een eigen - wo
ning, 1258 of bijna 39 pet. gin uen bij
werden onwonen; (laat inen de ge
zinnen, die zich elders vestigden, bui
ten beschouwing, dan bedraagt dit per
centage ruim 49 pet
Uit de tabeileri blijkt, dat vooral in
de kleinere woningen deze jonggehuw
den bij anderen zijn m«£trokken en
oorts, dat deze vestiging, vooral in de
binnenstad, derhalve inoudere wo
ningen plaats had. Dc-re jonggehuw
den zijn dus zoowel uit hygiënisch als
uit moreei oogpunt in zeer slechte
omstandigheden gekomen.
Voort© is geb!ei.cn, dat de huur, die
aan den hoofdbewoner moest worden
betaald, in vele gévallen zeer hcog is
ten opzichte van de huur van den
hoofdbewoner en de door dezen afge
stane ruimte.
Ten aanzien van den woningbouw
wordt behalve de algemeene coiu-luske.
dat aanbouw in zco snel mogelijk
tempo dringend noodzakeï:jk Is, deze
gevolgtrekking gemaakt, dat het riie'.
gewenscht is uitsluitend woningen
met een groot aantal s:aapplaatsen te
bouwen.
Immers in dit laatste etelsel noodigt
men de bewo»»ers, die geen groot gezin
hebben, er als het ware toe uit, om een
der talrijke pasgevormde gezinnen in
hun woning op te nemen ais onder
huurder. Het kwaad der samenwoning
wordt daardoor in hooge mate in de
hand gewerkt, ook bi de nieuwe wo
ningen.
Gezien het srroot aantal jonggehuw
den, dat er niet in slaagt om een wo
ning te vinden, is er! volgens het rap
port, zeker aanleiding om ook kleinere
woningen te bouw en.
KOM. MOLL. LLOYD.
Brabanti:. (uitrei»! vertrok 21 Nor. na
Frisia vertrok 21 Nor. ran New-Orleaos
nut Amsterdam
LimburzU (tliuitreiv v.rtrok 21 Nor. ra*
KON. W EST-IND. MAILDIENST.
l'rlii* i teéerik Hendrik rertrok 21 Nor.
van Saj Juj.i naar Harre.
Uranus.^ van Amsterdam naar Suriname,
chelle.
H OLL AND—A M ER I KA-LIJ N.
Komuijk, van de l'acific-kust naar Rotter
dam. licviiud zicli 22 Nov. 12 uur 's middag*
op ongeveer 560 in. \Y. van Southampton.
kyndatu, ran Rotterdam naar New-York,
pas;. 22 Nov. v.m. Cape Race.
Ynk.i Maru arriv. 22 Nov. van New-York
te Rotterdam.
HOLLAND—WEST-AFRIKA-LIJN.
Waalstroom (uitreis) arriv. 22 Nov.
neriffe.
Te-
JAVANEW-YORK-LIJN.
Deucalion, van New-York naar Java, arr.
20 Nor. té Colombo.
ROTTERDAM—ZLTD-AFUIKA-LIJN.
Sliwlrccht arriv. 21 Nor. van Beira te
Fort Natal.
ROTTERDAM-ZUID-AMERIKA-LIJN.
Alior arriv. 21 Nov. van Rotterdam
Montevideo.
STOOMV.-MIJ. OCEAAN.
Hcleuus, van Japan naai Rotterdam, pass.
20 Nov. Sa gres.
ITotnelüeiis. van Amsterdam naar Java,
arriv. 22 Nor. te Port Said.
425» SLalsiOttrii.
16 32 35 64 191 181 218 39» 438 451 523 Ö6i
601 606 613 777 tó2 1137 1173 1174 1104 1248
1279 135' 137.7 1374 1427 1450 14&6 1491
1512 1665 1707 1739 1746 1793 1626 2020
xm 2350 2351 2376 2402 2485 2524
2551 27.61 2633 2767 2777 2s03 2912
2958 30M> 3110 3152 3173 3200 3312
3314 3515 34,2 71378 3.708 3536 5Ó04 3709
817 3c33 3R6 3911 4075 4150 4160 4319
358 4363 4376 4409 4412 4494 4556 4639
644 -17UI 4792 4876 4906 4970 4989 5068
50.(1 5189 5237 5270 5350 5364 5437 5469
5702 5713 5759 5766 5811 5823 ó-r75 7x*ol
'974 6L'i-i 6098 610 6124 6126 6168 6217
:Ur> 63H 6410 6114 6444 07 ïl 6765 .U23
114 7132 7J92 7223 7241 7245 7252 7irfó
401 7431 7522 7625 7500 7663 7702 7703
6t3 7.-76 7©trt 7951 7.53 7977 8013 ©046
©113 8119 88167 ©230 8268 8297 8299 ©360
3111 8502 8e07 3.29 8742 88>19 8657
13 7-014 9015 9027 1V29 9108 9156
96 1G61 t/446 9486 9491 9510 9512
9013 9619 98oö Us79 9922 9965 1UOS3
10342 10316
ia«i6
10685
10953
110.2
11305
11537
11711
lOo-w 10414
10621 10369
10.-64 101(63
110.9 11104
11335 11372
11547 11607
11831 11859
10449
106S9 1U690
111943 11U51
11164 U169
114U7 U4DJ
11629 11674
11878
Bcmoiicd MIguws
HET I. V. V. Op liet congres te
Londen van het TntematioruiaJ Vak-
verliond hiald de lieer Mertens een In-
leidüng waarin liij o.a. verklaarde:
De eenige oplossing der wereldcrisis
ligt in het scheppen van een gecentra
liseerde wereldorganisatie voor de dis
tributie van do grondstoffen voor de
creheeïe wereld. Sridits do Y'olkenbond
't-an zulk een organisatie whenpen.
Tn Januari 1921 zal te Milaan door
het I. V. V. opnieuw worden verga
derd, teneinde de Intern ati onaJe over-
r-ei;komst te bespivkon waf betreft de
emigratie veroorzaakt door hc-t gebrek
aan grondstoffen in zekere lenden
JEUGDIGE ROOVERP D© ..Ds-'-
r Mail" verneemt uit New-York dat
vee knapen van 19 en 17 iaar bekern?
hebben betrokken te zijn geweest b:j
reeks berooving.-n van post-tre:-
nen. waaruit zij. *n»sc-ten Council
Bl-ffs (Down! en Omaha ó\'abraske
nzefeekende brieven roofden. rl|«e
waarden bevaften »ot een tedrag vrin
?75.001 pond siert in g. Bevreesd ont
dekt te worden verbrandden r»« voor
een waarde van 200.010 pond ïn een
kenken-fomuis e-> hielden maar f?
nond voor zich. Z:i hadden als mede
o'irhDgo f=ti volwassen -rnn. die in
een auto 75000 pond meden am dt*
nvArige f500.000 pond zijn in beslag
genomen.
Do man. die nog vermist wordt
reed geregeld me*, ztin ant'-* 'ar.gs den
waarlangs de spoorbaan loont
de postzakken c-n te rapen, 8.1e de
ïonge roevers ze uit den trein s-r.eten.
j
AFTCBANDIETEN AAN IiET WERK. -
Vrijdagavond hebben inbrekers gebruik
gemaakt van de hun waarschijnlijk bekende,
afwezigheid van den heer de; huizes, ©ra den
goudsmid; winkel te plunderen op de
doen eindigen, waar hfi nog aan den gang
ooriogen
Met het vallen var. dr duisternis kwamen
zij per auto voorrijden drie mannen Moe- I
gen een ruit van den winkel in, pakten alle
kostbaarheden uit de etalng niet-, schoten
tl.» winkelierster, die kwam.- tw-Joopeii, neer,
tuflen weg, Int toeschietend'* publiek
een salvo uit hitn revolvers begroetende.
Nachts werd de nule voriftter, op oen I
plein gevonden. Vu dc dader* geen spoor.
-J3 12vaö lZkil isoo© Iü:i4 12390
;.'A> lZiói 12473 1251.-3 12516 12518 12591
12624 12525 12673 12688 12692 12761 12764
120(2 12>JS 12363 12954 Lw22 13024 13052
13181 13193 15243 15352 13267 13iM 13513
13324 13376 153S3 13430 i3448 13482 154Ï0
13496 13563 13582 iói&O 113616 13815 13322
13366 13859 15969 I3So3 14117 1413& 14181
14316 1*4335 i;595 14536 14577 14646 14738
14790 14330 14SS1 14S23 14S40 14969 14952
lc035 150"*'. '"-_2S JITÜ 3.-K'
15255 15232 15266 15306 15332 15333 15376
15383 25431 15507 15559 15556 15563 15588
15612 15629 15673 15632 15691 15i23 16905
15930 15934 15968 159Ï9 16064 16079 '16030
160S4 16156 16221 1C252 16254 162G0 16276
16291 163C8 16395 16479 16514 16525 16590
16067 16669 16696 16733 16743 16764
16303 16894 168S9 16921 17054 17064 17136
17154 17177 17255 17252 17382 17495 17506
17507 17539 17663 17708 17761 17776 17817
17832 17919 17943 17959 97981 18052 18062
18067 18086 13158 18160 18165 182)9 18238
>3270 18279 1S237 18303 18330 183S0 18433
18522 18563 18736 18757 18779 18739 18844
18851 18S20 18923 18942 18971 18974 18979
19059 19C82 18106 1S1Ö0 19188 13181 19223
19244 18272 19351 19400 19517 185S6 19678
19116 19721 19732 19793 19826 19943 19984
3.000 20140 20160 20186 20256 20377 2CH53
20471 20586 20608 20641 206S6 20673 20737
20739 20750 20827 20805 20917 209«) 21018
21020 21125 21213 21305 21327 2133 21374
21460 21464 21466 21607 21516 21547 21633
21717 21788 21812 21840 21901 22007 22063
22)28 22188 22206 22218 22291
22554 22369 22364 22414 22626 22785 22787
lo lijst: Geene fouten.
N.V. „DE TIJDGEEST".
Irekkinq van 500 nummers ten overstaeP
van Notaris A. G. MULIE.
DJnsdarf 23 November 1920.
Pp.* var» i 20CO 126S7
f 1500 8754 15053
f 1000 I00J4 16566
f 400 2922 12369
f 200 16667
f JCO 22 54 I4S04 20049
Fril zen van f 90.(eigen geld)
34 2209 4254 69J7 8963 10596 13453 16083 1835*
64 78 €6 24 84 11042 13549 691341»
68 2334 4348 29 9064 *-9 8615101 S*
112 68 53 41 64 11234 13606 52 1854»
25 2413 94 46 91 08 52 67 0^
70 21 4414 50 98 11303 71 69 6^
73 29 20 7050 9113 1113743 65 1864^
91 31 4637 71 3511418 t>2 93 ISJsö
254 2540 53 86 36 201381616211 laöl*
S63 53 60 93 39 99
70 68 94 7150 932U11529
4*.7 87 4701 7227
- *1
3t5 1891^
■I 381SAJH
37 68 29 97 6611620 13970 74 5«
85 2600 4317 1324 fc3 4314073 85191 rt
518 7 64 31 971172314123 90 7»
21 55 67 47 9450 05 51 16233 9*
622 2723 90 79 64 65 14240 16422 192lf
27 54 4940 7403 bó 14j27 99 4»
761 2830 68 7625 6516 11669 14cëö 16613 7£
S51 62 81 77o2 25 9i 23 o3 Ifcl'
77 2SH 5019 49 5511904 39 16734
94 13 43 63 5© 12099 ©6 76 8-
981 34 5225 7824 651221214721
1609 3019 23 71 5531 21
82 32 56 7965 9iv7 49
1140 37 54x1 8018 23 65
1211 *15 5528 65 41 12320
48 3171 62 66 9604
59 80 5781 68 25
72 87 5611 81y5
4 16895 194^3
46 991550®
15016950
93 61
98 17196 1SS13
79 14S50 17J07 A
93 70 fc4
StGomvaartbariehteB
STY.-MU. NEDERLAND.
Vondel arriv. 20 Nov. van Amsterdam te
Batavia
Jan l'ietersz. Cocn (uitreis) vertrok 18 Nov.
van Singapore.
KON. NED. STOOMBOOT-MIJ.
Euterpe arriv 2-J Nov. van F.irthagena te
Malaga.
Luksefjell arriv. 23 Nov. van Swan*ca te
Amsterdam.
Morcuritu vertr. 20 Nov. van Smyrna naar
Malta.
Neplunu; arriv. 22 Nor. van Camlia te
Smyrna.
Venua arrly. 22 Nov. yau Lissabon te
langer.
97 3254 5974 8275 35 83 15C13 78 1934®
13C0 67 6569 6320 83 12422 42 79 2v03-
1 3318 6106 33 9914 39 47 &0ZUÜ.8
59 31 8 42 4o 63 89 17448 x0211
1428 50 17 8410 59 79 15127 6b2i.3ö3
31 82 6224 17 10005 12527 56 17511 20461
92 91 57 18 13 29 89 38 75
1582 3480 94 22 10102 79 152x4 17629 2053J
1602 3515 6334 2910211 1266 U5312 41 6®i
68 17 60 58 16 67 o7 17720 7«:
73 37 81 8577 10x05 94 154x9 85 20629
87 64 97 93 10 12769 56 96 69
1751 3610 6421 8603 53 9315644 17S16 2C7j4
1802 23 34 41 89 12875 73 70 19
1903 87 51 5510433 12*16 77 17925 20
10 3709 6521 79 46 47 15731 4 t 32
13 62 48 8707 92 63 o7 49 2C9L3
27 3859 66x0 401C526 12093 79 74 2-J
34 3904 (2 63 lÜoOO 96 S3 83 4<
81 13 6715 8805 67 13225 bo 18014
84 37 63 51 10752 *181581918183
2C23 4039 6813 8912 53 53 o3 94
33 68 20 2710818 56 15t©M3223
21x8 4128 31 39 3| 94 IbO+J f6
72 43 57 52 88 13358 49 31
Enk lljtten «aat j 2C'd5 m z. 1945. 2185 m.z. 1985»
2134 m.z. 2034. 2220 en 2270 m z 2120 en 70
119S1 m-s- 1984. 12016-12065-12071 en 12cSS
ma 12'-ll-6b-75-8l. i2116-12 33- en 12.69m-*
|2115-36-63. 12221-12267 en 122S4 m 12229
61-67. 16138 m.x. 16163.