OM ONS HEEN
BnÈrlek voor Vragen
haarlemmer Halletjes
HAARLEM'S DAGBLAD
ZftTERDAl» c.7 uO»ti.,iitR 1620
OEHOE BLAD
No. 2816
Figuren uit den gemeenteraad.
ü'j sociaal-ci«mocra.i»«cha fractie.
Toen nu ruiiiDS een jaar geleden de
nieuwe Kaad wu© sam on gesteid, mag
het er voor clan samenhang in de toe
komst lied onkrt ijle uit. ar snas «en
groep van dertien sociaul-democra-
teai, dio geen veitcganwoordiigér had
in het dagrtijkscli bestuur (ad zij het
dan ook uoor eigen onjuiste tactiek;
maar in ei'k gavail dan toch geem we>l-
ihouder lud geleverd, lie stemming
iu deze groep was eenlgszins bitter en
er werd gevreesd, zoo al niet voor ob
structie diun toch voor zeker verzet,
althans voor groot© Stroefheid in de
samen war Icing. Niet gob edl zonder re
den, omdat die fractie nil dadelijk be
gon met alle functies in Raadscom
missies te weigeren, waardoor zich het
ongerijmde geval vooideed, dat die
sterkste groep geen deel nam aan
voorbereiding en advies.
De tijd, di.t grooto strijkijzer, heeft
dez© dreigende rimpels glad gemaakt.
Niet dlat de sociaal-democratische
fractie hara vaak van die der meer
derheid afwijkende meeningen zou
hebben opgegeven, in logend oei
maar zij wornt zonder canig vooi'be-
houd mee aan de behandeling van za
ken en heeft eenigieui tijd geleden ook
weer deelgenomen aan «la commissies.
Jammer dat zij al gauw haar leider,
den lieer Nagtzaum, ver.oor. Meerma
len schelste ik hier zijn voortreffelijke
qualiteitun, zoodat eon herhaling over
bodig is. Na ham kroeg de beer Rel-
nuik'bu da Leiding van a© groep en liet
is dus niet hom, dat we ons m die
eei-sle plants een oogenblik heibbeu
bozig te houden.
Dezelfde qu-ableilen die ham in de
uitgeversfirma 11. D. Tjecink Willink
Zoon tot een zeer eervolle positie
brachten, sieren hem ook als lid van
den Raad: groote ijver, werkkracht en
belangstelling in de onderwerpen
waarover hij zich uitspreken moei.
"Wanneer hij het woord vraagt, luis
tert dsn ook <le Raad. En bij de vor-
deeling van het work in de fractie
belast hij zich met het leeuwenaan
deel wel moet hij veel lezen en stu
if eer en, om op de hoogte te zijn e.n te
bl ij ven van de vele zaken, die hij be
handelt. Als nu de vorm, waarin hij
zijn argumenten voordraagt, nog wat
vrijer, losser was, zou zijn invloed op
den Raad zeer worden vergroot. Zoo
ver is hij nog niet. De omgeving glim
lacht, wanneer zij hem hoort zeggen:
„in dit verband, alleenlijk"' en meer
andere stadhuisterroen hoort gebrui
ken van dezelfde kracht; de invloed
van den hoer Nagtzaarn kwam, be
halve natuurlijk uit de helderheid
van zijn geest, voort uit dien volstrek-
len eenvoud van de voordracht: hij
sprak ailsof hij, met oen sigaar, in een
huiskamer tegenover oen bezoeker zat,
zoo gemoedelijk weg en toch zonder
ooit een banaal of een triviaal,woord
te gebruiken. Laat ons elkaar goed
begrijpen: dat doet ook dc heer llei-
naldia niet, integendeel, hij wil net
juist te mooi doen en maakt daardoor
'minder indruk.
Ik heb den indruk-, dat de heer Rei-
nalda mij die opmerking die ik niet
voor den eersten keer maak, wat kwa
lijk noemt, toch bedoelt ze geep v^"
ourij, maar het belang van den spre-
zelf.
D.ikUi daarover. De tegenwoordigs
leider van do fractie der S. D. A. P.
val zijn lunctie zeer e/nsUg op. Hij
ziet in woerwi-1 van zijn drukke bezig
heden, kans om nagenoeg altijd pre
sent to zijn dat hij in de laatste
avondvergadering ontbrak, was ©on
zeldzaamheid.
Na hem komt do haer Poppe. Even
als die heer Reinalda voert deze graag
staande het woord, waarschijnlijk een
gevolg van zijn klein© statuur. \v»t
de heer Poppe weet van verordenin
gen en wetten is respectabel, de Raad
is zelfs wol oans van meaning, dat hij
zijn betoogon daarover te ve©i uit
breidt; in diien zin is hij waarlijk be
zield van don internationalen geest,
d:Lfl geen grenzen kent. Eer je het weet,
vertelt hij, hoe men liet in Duitsch-
land doet en in Engeland, soms nog
veel verder. Wie hem hoort,krijgt,
stellig den indruk: een eerlijk maar,
die het oprecht meent, maar niet rus
tig genoeg, gauw geprikkeld en dan
:n staat tot e©n felle uitdrulclcing, die
den Raad in 't lxairnas jaagt. Wethou
der Romans vooral is in staat hem op
la windrn, ik zou niet durven zeggen,
dht hij daarin niet al en toe een on-
deugieind plezier heeft. Maai1 de toorn
van den hoor Poppe duurt niet lang,
hij is gauw weer tot kalmte terugge
keerd cai daar hij een goedhartig
man is en niet ontoegankelijk voor ©en
grapje, hebben toch die mensehen die
in do politiek zijn tegenstanders zijn,
wol graag met hem te maken.
D© derde man is die heer Jan Ger-
ritsz. Niet spoedig in d©n Raad geko
men,maar niu hij er eenmaal deel van
uitmaakt, de specialiteit in zaken van
A ad sua tbr ei ding, \V erk 1 o oslieads verze-
-.erng, bouwqua.esties en uiergeJijke.
-ijii kracht ligt vooral in liet kleine
comité en do schriftelijk© gedachten-
wisseling in d© discussies vmdt hij
een interruptie onaangenaam en nhi-
üeirltjk. Terwijl de heer Reinaida ge
teld is op ©lobkousen, heeft de heer
Jerritsz liefhebberij in ren eieriiju
.est zoo luxuien w.j allemaal onze
..i&ine piLZioi'ijes. Heelt u© naad den
.jrigen Wocnsuiug niet een prachtig>-
.-.10 bewonderd van den heer Roest,
die het zoekt in de kleurigheid, ter-
/ijl wethouder Hoaians nog altiju
zijn hart verpand heefi aan het sme.-
reioo© wit!
Muur aan den heer ltoest ben ik
aigeiiLijk nog met too. Vóór item gaat
ao heer Koppen, specialiteit in aan-
gülegesihedau van meiltüiietribuue.
rustig, eenvoudig spreker is hij, maar
.uithoudend. Hij Iaat niet los e« geeft
niet op. Krijgt hij op een vraag van
eu W. ©eoi laat ons zeggen wal
vaag antwoord, dun dringt inj op dui-
dc-lijkiieid aan; kan hij liet ruet dade
lijk zoovoi' brengen, clun komt hij een
voJgendien koer terug en als 't moet
nog ©ona en nog eon© woer. Hij w.»i
liet naadje van de kous weten.
In ©en vorig schetsje zei ik ©mi en
ander'over dc tw-ee vrouwelijke leden
vau de soc.-dem. l'racti© en zou over
haar dus verder kunnen zwijgen, wan-
neer niet in de vorige Ra-idsverga-
ring sterk gebleken was, dal M>
ouw Maarscliall, evenals andere
van do jongere Raadsleden, aan het
ambt van Raadslid ©en dubbele !•©-
te-ekenia geeft. Het was, toen uitkwam
at de gemeente-vroedvrouwen .wisten
wat B. en W. over hare nieuw© positie
voorstellen, ofschoon de Raadsleden
daarvan nog niet op de hoogt© zijn.
,,D;at gaat toch niet, rmjnheor do voor
zatter", zei toen mevrouw Maarsehal)
ongeveer „zoo komen de menseden
Dij ons om inlichtingen vragen en wij
■■veten ©r niet van". Hierin lag een
weinig gekwetste majesteit, maar toc.i
ook het inziciit, dat d» taak van Ra-ods
loden niet eindigt in de Raadszaal,
maar dat hun werk ook Is, in hun
kring inlichtingen, misschien adviezen
t© geven en vragen te I>©antwoor3en.
Vroeger zou zooiets wiet zijn gebeurd,
ik vermoed, dat er nog wel een enkel
lid van den Raa-d is, die zich daar
me© niet Inlaten wi,l; toch wordt er,
wanneer het nlot te ver gaat, wel veel
goed me© gedaan. De ingezetenen
kunnen vrijuit sproken, over wnt z;'
wenechen e.n willc-n. zonder dadelijk
hun toevlucht te riemen tot liet middel
Ier requ-esten, daardoor voelen zii z-'ch
ook nader bij liet gemeentrbestuuT-
bescliouwen het, ni-;t moer alleen als
•-en instelling, die over hen lveersclit.
terwijl zij worden mlgenoodi.gd liuii
mond maar te houden.
Bovendien blijven dc RuadsLelen zelf
beter op de hoogte. Als zij zich niet
storen aan ongegrond gemopper, dan
kan dat persoonlijk contact veol good
doen; lieden die daarop aanmerking
maken ©n ietwat ©malend over „klach-
tc-nbus" spreken, moeten wel beden
ken, hoeveel opoffering 'van tijd. en
moeite deze persoonlijke aanraking
met de ingezetenen vergt.
Wij komen aan den heer Groenen-
daal, die graag gebruik maakt van de
rondvraag ©n waarschijnlijk meer be
reiken zouindien hij wat gemoede
lijker, wat minder schamper kon zijn.
Misschien kan hij wnt von die eigen
schap leerein van zijn buurman, don
iieor Roest, dien ik zooevm noemde,
gezellig dik, goedlachs ©n kalm. Er
blijven nog over de hoeren Van Om
meren, Kcarvedf on Kingma. Hun
geeft de fractievergadering, die gere-
.grtd gehouden wordt vóór do Raads
vergadering, weinig te doen: op een
tinkel© opmerking na, hoorde ik de
beide laatston nog niet, zoodat ook
weinig over hen te zeggen valt. De
lieer Van Ommeren is blijkbaar geen
veeiprateir van natuur, maar hij voer-
io toch vaker het woord en deed dat
kort, duidelijk en mirt gezond ver
stand.
De lieer Dijk laat meer van zich
hooren. Met, krachtige stem en in ste
vige taal. De heer de Zeeuw daaren
tegen heeft, voor zoover ik weet, tot
nu toe gezwegen. Toch herinner ik mij
hoe) goed, dat toen d© greep gekozen
was, de hoer Nagtznam tot mij zei:
.,©en van de bosten is de Zeeuw
itebben wij van hem nog veel te wach-
IIforme© is dit minder dan vluchtig
oveizicht, eigenlijk alleen maar
.redeneerde opsomming voltooid. A't>
groep heeft d© fractie nog ©en aJge-
•iii/ine deugd: naar aanwezigheid. Om
x« gemeentebelangen te kunnan bevor
deren, moet men immors beginnen
niet pressent te zijn. En een voorspel
ling, die verleden jaar oven- luaar ge
daan werd, heeft zij volkomen gelo
gensi.rafr. Vreesachtige zielen voorza
gen toen namelijk van Je aanwezig
heid octner zoo sterko oppositie felle
debatten, persoonlijkheden, wat weet
ik a.l meer, daarvan is niets uitgeko-
i, Integendeel, de toon in den Raad
is zeer goed, ook d© meest principioele
liezvvarcn wordeei kalm voorgedragen;
Toch is menig voorstel van de S. D.
A. P. in dit jaar verworpen. Aan den
ernst, de kalmte en het peil van -ie
discussies in onzen Raad zou menige
Raadsvergadering elders een voor
beeld kunnen nemen al was het die
van die hoofdstad zeil'!
J. C. P.:
Stadsnieuws
TENTOONSTELLING 00ST1NG—MEEB
WAAGGEBOUW.
De dames Jeauiie Bicruma Oosting en
O. Altiug Mees hebben m liet Waagge
bouw aan het fipuarne, een tentoonstelling
gericht van Aquarellen, Teokeningen en
Olieverf studies en met een goede zestig
nummers leggen zij getuigenis af van
'naar zoeken en streven en vun hetgeen
door heil reeds ia bereikt goworden-
Eeu vergelijking van beider arbeid doel
r.s opmerken, dat voorn! snog het streven
in Mej. Mees ernstiger en dieper gaand
loet worden geacht, dan dat van hare
kunstzuster, die zich in haai' repertoire
intusselien uitgebreider en veelzijdiger
toont. Misschien suhuilt in dit laatste wel
de ooiznnk der mindere diepte!
Mcjuffr. Mees, dio zieJi stilleven en
vooral portret tot doel heeft gesteld, geeft
blijk van een ernstig en tegelijk psychisch
studeeren, dat den beschouwer voor.il bij
langduriger kennis nemen van haar arbeid
treft en liet is jammer dat door bepaald
gemis aan élan m kleur en toets (ook hij
ds pastels) de resultaten niet meer brille
Loon en.
Doch dit zal zich ongetwijfeld ten goede
rijzigen, gezien de zooveel aantrekkelijker
kleur en behandeling van een hoogblond
meisjespiofiel en hel slagen, zij het par
tieol, bij verschillende stillevens.
Van grooten cm at getuigen ook Mej.
Mees' teekeningen van welke wij hier No.
Naar wij reeds aangaven, is Mej. Oosting
in.haar arbeid veel luchtiger maar in 't
generaal ook veel oppervlakkiger. Zeer ze
kér, deze schilderes heeft goede qualilei-
ten en in haar vele studies in olieverf en
kleurkrijt treft dan ook dikwerf frisoh--
heid en spontane klcurjilautsing in ver
band waarmee we op Friesch huisje (No
22) en op verschillende rake lijn en kleur-
aohclscn van Brugge wijzen.
Zeer matig intusselien apprecieeren wc
echter haar aquarellen, die o ja; met
„aqua" zijn behandeld, maar die, circa
alle, zoo angstig oppervlakkig en roef,
roef, zijn gedaan, dat men gaarne verscliei
dene ervan zou willen cadeau geven in
ruil voor enkele waarop nu eens terdege
zou zijn geploeterd geworden
Niels slaat ongeveer in deze waterverf-
kunst, waarbij de kleur zeer vaak zonder
voldoende stuur is opgeplasl geworden.
En toch schijnt ons Mej. Oosting een
vrouw met talent, men zie vooral ook haar
teekeningen, welk talent intussehen een
goStoag en stevig studeeren behoeft om
te groeien en te rijpen.
De tentoonstelling in het Waaggebouw
blijft tot en met Donderdag 2 Dec. ge
opend.
G. KERKHOFF.
GEVONDEN VOORWERPEN. Terog te
bekomen bijA. van Roozenbeek, Aster-
straa; il. beursjeC. van DuIIemen, Lange
Hccronsliaai 8, fluitje; J. ile Haan, A. L,
D\ .serinckstraal 79, paar ilamesliaudscboenen;
lfccrcmuns. Wouwcnuanstraat 52, 1 bruine
heerfiihiinilschoeu- A. Veeliks. Iordensstra.il
43 rd, 1 bruine kindcrhandsclioen; D. Jongh,
Ih'crcu.diigtl S, 1 bruin wollen baodschocu
J. Sweei'ts, Tsvijiidc-ralaan 25. 1 grijze damc3-
bandsel.iréL; II. Rilt, Rnzcnpricclstraat 58,
paar bruine kludciliandschiiencn; T. de Rooy,
EendrachtBtraat 12, 1 zwart wollen kimler-
handscL'uee J. C. Verlaan, Ged. Volders-
graelu Ai. lantaarn J. Kappers, p. a. Wed,
v, d. Hark, Linsekoteiistruut 2drd., auto-
lantaarn en .nummerplaat; De Vries, Nieuw
Heiligland id, zakmesC. Muider, Zuidcr
Biiitcnspaarnc CO, portomunnaieJ. Heester
beek, Assendelverslraat 27, schoen; IC. Noor-
land, Oostcr8traut 61, touw; C. Nelis, Siwar-
j no 32, v ilpenhoudei'C. van Assendelft,
IKruistocluatrnat 16, boodschappeuzak.
VRAAG: Mijn l.at spuwt reeds eenige
dagen en eet niets. Wnt. ia hiertegen te
doen
ANTWOORD: Consulteer ten spoedigste
een. dierenarts.
VRAAG: Mijn poes van vijf maanden
spuwde eenige dugen; er kwamen daarbij
witte wonnen van 612 c.M. te voorschijn.
Hel dier kroop met den buik over den
grond en miauwde benauwd. Onder hevi
pijnen 1b de poes gestorven. Mijn ande
poes, drie maanden oud, spuwt nu ook:
komt wit schuim op haar bek. Wat i3
hiertegen te doeuï En wat kan de eerste
poes gescheeld hebben?
ANTWOORD: Een z.g. wormkoliek of wel
?u buikvliesontsteking ten gevolge darm-
'heuring zal de doodsoorzaak geweest
zijn, wijl spoelwormen den daimwand kun,
doorboren en zoo in de buikholte ko
Consulteert u toch voor uw an
dero poes teu spoedigste een dierenarts.
VRAAG betreffende het pandoeren bij
kaartspel.
ANTWOORD: De pandoerder, die met
zijn maat over hooger roem beschikt,
speelt de partij.
VRAAG. Ik ben in de Personeel* Belas
ting aangeslagen naar een huurwaarde van
20.50. Naar welke .huur is "dit berekend I
ANTWOORD325.-
VRAAG: Mijn aanslag voor huurwaar-
,.e in de personeele belasting bedrasgt
10.50 (zonder opcenten). 1. Naar welke
huurwaarde is .dit berekend? 2. Iloe groot
e aanslag voor 235.— huur per jaar:
3. Hoe grout is de j'aarhuur bij 10 aan
slag?
ANTWOORD: 1. Naar 225 huurwaarde.
2. 16.50. 3. t 220.
VRAAGIk betaal voor mijn pension
per maand maar moet op de helft
der maand de helft van het geld betalen.
Kan ik nu ook op de helft der maand op
zeggen, of moet ik dit een maand te voren
ANTWOORD: De betaling heeft met
de overeenkomst wat uw recht van opzeg
gen betreft niets te maken. Bij de maand
aangegaan moet opzegging ook een maand
Miruit geschieden.
VRAAG: Op welke wijze kunnen wij
in meerde.rjarigen hroor, die al ongeveer
een jaar geen kostgeld heeft betaald, het
huis uit krijgen
ANTWOORD: Heeft u een overeenkomst
an commensaal-zijn gesloten, dan moot
u dio op grond van zijne wanbetaling laten
ontbinden "bij rechterlijk vonnis.
Is het maar zoo'n afspraak „je mag wel
.ij ons komen" dan is het eenvoudigste
middel de huisdeur voor hem gesloten te
houden.
VRAAG: Wij hebben en vaste huisnaai
ster één dag per week. Wegens sterfgeval
kan lit die juffrouw eenige weken niet
ontvangen. Hoeveel weken moet Ik haar
dien dag betalen?
ANTWOORD: Wanneer zij voor vast bij
u in betrekking blijft, dus over dien dag
niet kan beBchilcken om ergens anders vast
te gaan werken, moet u haar zoo lang u
haar niet kunt ontvangn, wekelijks dien
dag betalen.
VRAAG naar aanleiding van een gezin
van zes personen, dat gaarne een zolder,
dien het verhuurd heeft, terug Wil heb-
ANTWOORD: Indien u aan de lieden
aan wie u den zolder verhuurd heeft, de
huur opzegt, moeten zij dien tegen den be
paalden datum verlaten, tenzij zij verlen
ging van de huurcommissie krijgen; ver
laten zij niet' goedschiki, dan kunt u hen
dagvaarden tot ontruiming. Wendt u in
dat geval tot een rechtskundige.
VRAAGIk ben 22 jaar; mijn moeder
is overleden en heeft een erfenisje te
goed. Nu heb ik geteekend, dat ik.de uit
keering na mijns vadem dood zou ontvan
gen. Hij is evenwel voor de tweede maal
getrouwd. Heb ik het recht, het bedrag op
te eischenV Zoo ja, tot wicn moet ik inij
dan wenden
ANTWOORD: Indien u zich verbonden
hebt, <lit erfenisje eerst na den dood van
uw vader op te vragen, blijft u hiertoe var
i plicht gedurende een tijdperk van 5 jaar
na den dood uwer moede. Zij'n die 5 jaar
I tm, dan kan u boedelscheiding vorderen
en moet u daarvoor wenden irn ecu reents-
kundige.
VRAAG: Als men een kamer (met pen
sion) per maand verhuurt, maar de Muur
del' tweomaal per maand bc'.aalt. is hij dan
niet, zoo bij wil verhuizen, verplicht d«
kamer een maand vooruit op te zeggen I
ANTWOORDJa.
VRAAG: Op het mij toegezondi.. aan
slagbiljet Rijksinkomslenbelasting en Ver-
dcdigiugsbelftsting II belnstingjnar 1920
1921 gemeente Haarlem komt voor:
,,Op het kohier der liijlcsinkomatenbe
lasting en Verdedigingsbelasling II komt
le uwen name de volgende aanslag voor,
berekend over 1925 na aftrek vin kiuder-
aftrek ten bedrage van 156." Gaarne ver-
nnm ik van u naar welk inkomen ik ben
aangeslagen. Is hier reeds af een bedrag
voor noodzakelijk levensonderhoud? Bo
vendien verzoek ik u mij te willen mwle-
deelen of ik nog vermindering van aan
slag kan verkrijgen doordat ik thans te
DverVeen woouaelitig ben.
ANTWOORD: U :s aangeslagen naar ben
inkomen van 2081. Een bedrag voor nood
zakelijk levensonderhoud wordt voor d«
Rijksinkomsten belasting niet afgetrokken.
Daar staat tegenover dat. het percentage
voor de lagere inkomens bij het Rijk ho-
iangrijk lager is dan bij do gemeenten.
Verhuizing naar een andere eemeente
brengt voor de Rijksinkomstenbelasting
geen verandering van den aanslag mede.
Wel voor de gemeentebelastingen.
VRAAG: Mijn hond, oud 12 jaar, hoes?
et als een mensoh, die zwnnr verkonden
i. Bestaat hier ook een middel tegen?
ANTWOORD: Waarschijnlijk lijdt pa-
lient aan chronisolie strottenhoofd ontste
king. Koud waterverbanden om den bals
en Emserwater inwendig, 3 maal daags een
eetlepel geven dikwijls verlichting.
Beter is het dierenarts te coneulteeren,
die dan met een drank of poeders de ge
rezing zal bespoedigen.
VRAAG: Mijn kip van 2 1/2 maand
zit den gelieelen dag in elkaar en eet haast
niets. Is hier iets tegen te doen? Ze zit
nog bij de andere kippen. Kunnen die er
soms óók door aangetast worden?
ANTWOORD: Naar de weinige gegevens
die u omtrent tiw kip geeft, blijkt zij aan
tering lijdende tc zijn, waar niets aan te
dokleren valt. Wenscht u nog iclB le pro-
beeren geef dan licht verteerbaar voedsel,
zooals gekookte rijst met paardengehakE,
inz.; geen graan of groen.
VRAAG naar aanleiding van een kraai,
die vrij in een werkplaats rondloopt en
iu een kalen kop krijgt.
ANTWOORD: Geef uw kraai gelegenheid
tot baden en bij het gewone voedsel dage
lijks wat vleesch ((gehakt); penseel de
wondjes of roofjes met 4 deolen zmkzalf op
n deel Perubalsem.
StoomvaartbericlitGR
STV. MIJ. NEDEHLAND.
Johan de Witt arr. 25 Nov. van Ba
tavia te Amsterdam.
KON'. NED. STB. MIJ.
Adonis arr. 24 Nov. van Catania te
Messina.
Castor arr. 24 Nov. van Algiers te
Carthagena.
Euterpe van Carthagena naar Am
sterdam, pass. 24 Nov. Gibraltar.
Heraielin vertrok 23 Nov. van Malaga
naar Cadia.
Helena van La Pallace naar /Vin-
sterdam pass. 24 Nov. Dungeness.
Malm arr. 25 Nov. van Amsterdam
te Rotterdam.
KON. HOLL. LLOYD.
Amstella-nd vertrok 21 Nov. van
Buenos-Ayres naar Amsterdam (verb.)
KON WEST-IND. MAILD.
Commewyne (thuisr.) pose. 24 Nov.
Ouessant.
Oranj'e-Nassau vertrok 22 Nov. van
TYinidnd naar Havre.
HOLL. AMERIKA LIJN.
Rotterdam van Rotterdam naar
Newyork, vertrok 24 Nov. 3 uur nam.
van Boulogne.
Zuiderdïjk vertrok 24 Nov. van Rot
terdam nuar Havana en N. Orleans.
ROTT. LLOYD.
Simdoro ((Huisreis) pass. 23 Nov.
nam. Gibraltar.
EEN ZATERDAG AVOND PR AAYJE.
DE DRIE GRATIëN,
Verkort b-ijspel ir. twee bedrijven.
Het toon eel stelt een tuinkamer voor
met openslaande deuren op den ach-
1-eiTKrond, niet zonder weelde, maan'
met smaalt geineuheld.
Personen zijn:
Wij.iöin Masticamp rustend koop
man.
Ltzezijn vrouw.
Betty
Yt i.iy j hunne dochters.
Hetty
F loucrtk Mastl'.amp, hun neef.
Doctor van Ringen-
(.i.s het aune.rm opengaat, koaut
Freuurik Mastk Jinp aOoi openstaan
de tuindeuren jk.ut omnen, in beide
ïianuen ©on z war uit holler tors-enue,
die inj niet ten smak en een z>»aie
zucht necizet): Geiultltig, daar staat
het viaomje. Y/i© necit er ooit een
station geizidi, waai mt-nuuid te vin
den is om je baguge te ar.igeaif En
wut is net hiör iR-g in huKl ik krijg
©en gevoeu ais «a. mbreikf.i'. Laat ©eii--
kijlteu; zit ei' ^ee.n bel aan den bui-
Leintantï (Hij wjI oa tuindeuren weer
uilioopen, maar botst daarbij tegen
doctor van lingen aan).
Do U o k t o iiti, hei, jong© maai,
een beetje bedaamer. Zulk© schokken
«erdrageu mijn ouw© botten niet
meei.
F reden k: Pardon, ik zag u niet.
Kun u mij ook zeygen: is er niemand
wm de familie thuis'?
De dokter; Dat zou ik ook wel
widen welen. (Krijgt de twee koffers
in 't oog). Aha, veiieecii met Ameri-
kaansche etiketten, u is zeker da ver
wachte neef Frederik, Ik ben dokter
vun Engen, do huisvriend. (begroe
ting).
F r d r i k: Tk kende u al bij re
putatie. Tante en de nichten hebben in
'bun brieven 7.00 vaak over u geschre
ven.
De dokten Ja, ja, dat begrijp ik,
we kennen elkaar al zoo lang, Voordat
Jo er naar vraagt: iedereen in de fa
milie is gezond tn friech. Maor je had
niet ge^clireven wanneer je aankwam,
dus kon je ook niet verwachten, dat
je afgehaald zou worden.
F i' e d e r i k: Natuurlijk niet, och,
waarom zul je de mensoi'cn lastig vul
len. Mam nu heb ik er bijna spijt "van,
je aankomst wordt er zoo nuchter
door en ik beu toch wel verlangend,
oom, tante en Ameisjes te zien. Als
kleine kinderen hOLben wij mot elkaar
gespeeld, toen....
De dokte r: Ja, ik weet het: op je
achtste jaar bon je met vader en moe
der naai Amer'ka vertrokken; toen je
twaalf was, is )i moeder gestorven, op
je zestiend© jo vuaer; toen heb je als
een jongen nog, de zaken van je vader
moeten besturen. Dat heb je knap ge
daan, hoor ik....
Frederik: (aiwereml)Och, dok
ter, d© nood doet a-gel. Het work was
zoo erg niet, maar als er geen werk
moest gedaan worden in den vrijen
tijd dan kou het me wel eens wat
machtig worden. In dien tijd zijn
tante en de mcisj os begonnen t© schrij
ven en dat heeft n c heel veel goed ge
daan. Zooiets iL eeu .brug van het
vaderland, beg", jpt u. Iedere maand
vier brieven heen ©n' vier terug.
De d 0 k t e i" Zeker, 't was druk.
Eu ie kent dua nu de familie goed na
al die correspondentie?
Frederik: Dat zou Ik toch wel
donken. Van al'3 vier heb ik ren be
paalden indruk (somt op zijn vingers
op) tante Liz© r de goedheid zelf....
De dokter: Juist.
Frederik: Petty is poëtisch, bij
zonder zachtaardig....
D e d 0 lt t e Natuurlijk.
Frederik: Villy en Hetty moe
ten, dunkt me, meer' practisch wezen.
E11 hoe ortirtiek zijn ze alle drie. Bet
ty dicht, YY'illy schildert, llotty mus.-
seert....
De dokter: Zeker.
F i' e d ©r ik: L' zegt dat telkens zoo
kortaf; juist, natuurlijk, zeker, een
beetje ironisch, dunkt me. Is u het
niet met- mij eens.'
Do dokter: Stellig,
Frederik: Ni. weer: stellig. Ik
zou liever willen, dat u mij eens tegen
sprak.
De dokter: "Waarvoor zou dat
dienen, beste jongen? Je zou mij im
mers toch niet gelooveu'
Frederik: Du6... ar z ij n ooit
chaduwzijden.
De dokter: Natuurlijk. Zou je
denken, dat er rozen bestaan zonder
doornen? 'k Heb er nog nooit een
wien. Hier in huis zijn vier rozen, oTlie
vier met doornen....
Frederik: Vier?
D© dokter: Vergeet je de moeder?
0, zelfzucht van de jeugd. Laat ons
zo.jgjou: ceai voi ontloken roos en dm
uitbottende knoppen.
Frederik: (a:eof hem iets invalt):
Ilecft u zelf ook kinderen?
l>e dokter: (ver&ehrikt): De he
mel bewaar me, nee, ik hen nooit ge
trouwd geweest. Verstokt celibatair.
Frederik: O!
De dokter: Je zegt dat op een
toon, jonge man, alsof ik nu niet meer
meetel. Daar prikkel je me tooh mee.
Om je te laten zien, dal iemand onge
trouwd kan wezen en toch geen ezel
behoeft te zijn, zal ik je eans vertellen,
waarom jij hier kamt.
Frederik: Ik? Wel, da.t is heel
eenvoudig: mijn familie bezoeikem
D c dokter: Anders niet?
Frederik: Wat zou er anders
zijn?
De d 0 k t e r: Je woont daar nog
al eenzaam, ie 't niet?
F-rederik: Ja, een uuir ver van
mijn naasten buurman.
De dokter: Is dat niet eng on
gezellig? Zou zoo'n huis niet plezieri
ger wezen, wanneer' een vrouw...
Frederik: 0, denkt u dat'? (na
denkend): Het is wel mogelijk; 'k heb
er nooit zoo over nagedacht, maar nu
u het zegt.... ja, het kan wel zijn. En
als ik haer nu heiiech kwam oari een
van mijn nichtjes te vragen, zou u dat
dan zoo verkeerd vindon?
D dokter: Als je mijn Yvare
opinie verdragen kon... maar dat kun
je niet.
Frederik: Ik ben toch geen kind.
De dokter: In sommig© opzich
ten is ieder menech een kind. Maar
goed dan, wanneer jij zoon sterke
man bent, dan zal ik je precies mijn
mee rang zeggen: (op de koffers, wij
zende): neeim zc gauw weer op, loop
zo© hard a's je kunt naar het station
en vaar met de eerste boot naar Ame
rika terug:
Frederik: Dat is niet aardig:
.De dokt e«r: Zi© je wei, dat je de
zen raad niet verdragen kunt?
•Frederik: Zoon verstokt celi
batairen-standpunt bevalt mij heele-
maal niet.
De dokter: Gccd, vnjihaid blij
heid. Dan blijf je en reikt a.s een an
dere Paris, den uppel aan een van de
drie Gratiën.
F f ederik: (opgewonden): Juist,
zoo hoor ik 11 liever. Ja, dokter het zijn
drie gratiën; ik vvoet haast niet, wie
de liefste is....
D e d o k t e r: En je hebt ze
niet eens gezien.
F r e d 1- i k: Ja, op het portret, Als
ik ze in de drukste straten van New-
York ontmoette, zou ik ze allemaal
herkennen. Allemaal! Gelooft u mij
niet?
De dokter: Natuurlijk, natuur
lijk, ik geloof alles wat eerlijke
menscben mij zeggen, naderhand ko
men z© wel tot een andere meening en
die brengeai ze mij dan ooit weer
over. Maar een duig verwondert
tocih. Ik floor je maar alleen spreken
van je tante en je nicihtj-es, je oom
er tooh ook nog:
F red e r i k: Ja, dat ia zoo... maai'
eerlijk gezégd: ik heb wel eens gedacht
dat hij er niet was.
De dokter: Hoe zoo?
Frederik: Kiju, oom Is de eenige
geweest, die mij noodt g ©se Li rev en
heeft. Wel eens adressen op brieven
van d© andoren, gemot ik. Daarom
weet ik zoo niets van hem af.
De dokter (glimluohend): En due
heb je van hein gedacht, dat hij onver-
scra.tig was, (Frederik knikt.), mis
schien wel zuur (zelfde gebaar van F.)
of misschien lastig ©11 vervolend, (zelf
de beweging van F.) ,ooh ja, zoo zie je
de menschen uit de verte licht totaal
verkeerd aan.
Frederik: Dokter, hoor eens, nu
geen kiekeboe meer spelen. Hoe vindt
u tante en de nichten en hoe vindt u
oom?
De dokter: Kijk me zoo'n recht
op zijn doel afgaand en Amerikaan
eens aan. Ik zou kunnen zeggen:
„jonge man, kijk uit je eigen oogen",
maar ik zal je niet teleurstellen. Je
tante ©n haar dochters zijn alle vier
bekoorlijk en energiek....
Frederik: Energiek,?
De dokter: Ja, vooral energiek.
E11 je oom is.:., daar komt hij juist
Derde t 0 o n ee 1.
De vorigen,Willem Mastkamp. (Hij is
een vijftiger, met grijcend haar en een
buitengewoon vriendelijk gericht; zijn
manier van spreken is langzaam, hij
heeft de manier om ietwat schichtig
can zich heem te kijken; met de handen
maakt liij vaak bedarend© bewegin
gen).
Bonjour Enger, bonjour, meneer, wie
heb ik het genoegen?
Frederik: (ham de hand toeste
kend). Dag oom, kent u mij nist
meer?, uw neef Frederik uit Amerika.
M astkttm p: Ach jongen, ben jij
het, ja, nu herken ik je, een kerel als
een boom ben je geworden en toch zit
er nog iets in je gezicht a's vam ouds,
toen je een kleine jongen was. Kleine
Fritsje vvae je toen, maar de Amerika
nen zeggen natuurlijk Mr. Frederick.
Wees welkom, jongen, ik ben blij je
bier te zien....
De dokter: Dat zal hem genoe
gen doen te hooren.
Mast. kamp: Hoe zee? Dacht hij
dan wat anders? Neen toch. waarom
zon ik niet b'ij _wezoin met je komst?'
Frederik:" (wat verlegen): Och,
oom....
Uc dokter: Voor den dag er mee,
jongen, praat toch uit, waarvoor moe
ten er altijd misverstanden ontstaan
Je hebt hem nooit geschreven, Mast-
katnp, daarom dacht hij niet welkom
te zullen wezen.
Mastkamp: Juist, juist, ik be
grijp het, maar dat \va® niet uit ge-
brr-K aam belangstel ling, hoor, dat
kwam meer zóó.... hoe zal ik zeggen...
de reden was eigenlijk... er werd al
zooveel aan je geschreven, dat was
bet. Tante en je drie nidhtjea, ze
schreven allemaal eens per maand,
waarom zou ik dan ook nog geschre
ven hebben, je begrijpt de stof was op.
Je tante ©n je nichtjes zijn heel ener
giek.
Frederik (verwonderd naar den
dokter ziende) Energiek....
De dokter (onverstoorbaar):
Energiek
Mastkamp: Du6 je dacht, dat lk
onverschillig was, een nare, verve
lende kerel misschien wel Ja, ik zie
't aan je gezicht, spreek maa.r niet te
gen. Non, doktertje, zeg zelf, kunnen
de menschen het niet zoo'n beetje met
me vinden? Hé, zeg op!
Dedoktor; Zeker, je hebt maar
één gebrek....
Mastkamp (haastig): Dat noem
jij zoo. Dokters, mijn beste Frits, den
ken altijd meer te weten, dan ander©
menschen. Doet er niet toe. Maar één
ding wou ik weten: denk je nog zoo
onvriendelijk over je oom?
F rederik: Neen, oom, op mijn
woord niet, ik hoop dat ik met u be
vriend zal mogen worden.
Mastkamp: Goed zoo, het zal
an mij niet liggen (met zekeren
schrik), daar komen de dames.
Vierde tooneel.
(De vorigen, door de tuindeuren ko
men mevrouw Mastkamp en haai- drie
dochters op. Mevrouw is zeer vastbera
den in haar optreden, stevent op Fre
derik af en begroet hem, de meisjes
volgen, maai' met minder zelfvertrou
wen, voorat Hetty doét wat schuchter.
De meisjes zijn gekjeed in ©envoudig©
zomertoiletjes).
Me v r 0 u w: (op beslisten toon):
Welkom neef, in mijn huis. Ik ltoop,
dat je een goeie reis gehad hebt'?
Frederik: Uitstekend tante, ik
vind het heel prettig, dat u en oom
mij een poosje logeer©» wilt, ik zal
het u met lastig maken.
M e v r 0 u w: (glimlachend): Geen
nood, jarigen, jn nnjn huis maakt nie
mand liet mij lastig. Maar beai je niet
vermoeid van de reis? Heb je al wat ie
drinken gehad? Ileeit niemand j© i-og
je kamer gewezen? Dat is weer echt
iets voor een man.
(Mastkamp: Maar vrouw,...
Mevrouw: Spreek mij niet tegen.
Betty, wijs je neef zijn kamer even.
Of wil je liever eerst wat gebruiken:
limonade, bessensap, een kop thee?
Willy zet eens dadelijk thee.
(Het gezelschap gaat zitten).
Mevrouw:, (haar neef geheel, in
beslag nemende): Je bent natuurlijk
blij, dat je weer in Nederland bent.
Frederik: Zeker, tante.
Mevrouw: Natuurlijk. Er is geen
beter land dan Nederland. De men
schen praten zoo dikwijls over het bui
ten-and, alsof daar alle© beter was,
dan hier. Gekheid, zeg ik, dat is maar
bluf ©li uupraterij. Ik ben altijd toe-
sötc-iija voui' ua meaning©» van andere
menschen, maar daar wil ik niet van
hooren. Mijn» vaderland het beste land.
Ben je het daar niet mee eens?
Frederik. Zeker tante, maar
toch
M e v i' 0 u w. Nee, nee, geen tochen.
Het. is, zooals ik zog. Daar heb
j© nu bijvoorbeeld datzelfde Amerika
waai' gij vandaal» komt. t Is er hecJ
goed, zeker, maar wal moet je nu toch
danken van een land. waar dc man
nen den herten dag zitten te spuwen,
hun magen bederven door veol te
haastig etun en te veel ijswatar dj'in-
k©,i en waar ze alleen
Frodertk. Maar tante, zoo erg
is het toch niet.
Mevrouw (even wrbaaad. dan
dadelija weer voortgaande). Vat mij
niet in de reue, Freaierllt, ik weet dat
het zoo is, Wed tion boeken heb ik
over .•Amerika geiezm), zo zoggen alle
maal hetzelfde.
F' r e d e r i k. Dan denk ik, dat z&
elkaar naschrijven, want het is zoo
niet.
M e v r o u w (met verheffing van
stem). Ik zeg je tocii, dal ik hel zeker
weet. Die arme mannen moeten zoo
hard werken om voor hun vrouwen
dure kloeren t© koopen ©n diamanten
Cll zoo
Frederik. Zoo zijn er tante,
maar zoo zijn de Amcriknansche
Touwen toch niet alternaal (tot zijn
oom, die uit allo macht met Juinden
ai lippen staat te seinem dat hij zwjj-
moet) wat bedoelt u oom?
M v r o u w (keert zich snel om en
ziet nog juist, diat iiaar man den vin-
icr op zijn mond legt; met verheffing
van stem: Willem, bemoei je niet met
jarigen, die je niet ketnl (daarna, zich
snel opwindende): En ik wil j© dan
toch zeggen, Frederik, dat- je ongelijk
itebt. Ik heb het zoo grtczen, ik weet
iiet en ik laat nuj niet tegenspreken.
Maai' zoo is de tegenwoordig© njd, de
jongelui vrlii'.ui alles beter weten (u's
Frodietrik wat zeggen wil). Keen, ik
rzock jo, Lk bevedi j© te zwijgen'. Je
bent hier in in ij n huis, vergeet dat
niet. Geen woord meer over deze.
zaak. ik beischouw die als uf ged aan.
Ons weerzien had ik mij anders voor
gesteld. -v
(Keert zich, na do laatst© woorden
letterlijk te hebben uitgeschreeuwd.
0111 en stapt de zijkamer n, d© anderen
blijven een oogenblik zwijgend staarii.
Frederik. Het spijt mij wol'oom,
maar 't zal beter wezen als ik maar
wegga
Dedri©meisjes (in lcoor) Wet
neen, neef.
Mastkamp. Dat zal zeker niet
gebeuren, jongen, over ©on kwartier
is je tante ailes weer vergelen. J'-4
tante is©en heel energiek© vrouw.
Je blijft dus, niet waai'.' Ja, ja, j*
zegt dut je blijft!
iMet d© drie meisjes tracht hij Fre
derik over te haten, wat ton slotte
gelukt).
D© dokter (glimlachend, stil tot
Fr&jierik). Je hebt gelijk, dat je blijft,
jongen, maar je tante is een hert
energieke vrouw.
F 1- e cl er ik (stil;. En mijn nicht-
jet, dokter?
De dokter. Jo 2ult al don tijd
hebben om dat te weten te komen.
Kijk maar goed uit je ©ogen. (Hard
op). Maar meisjes, Krijgt die arme
jongen mi eindelijk wat to drinken?
(Slot volgt).
FIDELIO.
