HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
guitsnlandsch Overzicht
Gofüenüi Nlsnws
DINSDAG wO 1920 TW££UE BLAD
n mi in i—.'i i
No. 2818
Waarom een Volkstelling?
Statlstisk nlst populair Da praetlaaba roordetlaa van Pa
voiksiail.ng Hoi uavolklngsragUtar Baroapssterua on lovons-
vorzokeniip wrest» on Innirsda gevolge) van ouzo liaadoiingen
iiu K(uc ige kam.
De heei- Van Waglendonk, dief van
:iet Aiosterdamscho hcvo;kingsregi6t3r
vond volkstelling noodiig voor dat
register. Inderdaad, liet staat niet in
een al te beste reuk; wethouder Nieu-
vvenhuijzen K rust-man gai indertijd
al toe, dat er heelwat fouten aan kleef
den, snaar waarschuwde er meteen
tegen can het tc verwarren met
hel register van den Burgerlijken
Stand, dat nauwkeurig in orde ia
Waarom het ©ene wel en het andere
nïetV Omdat ledereen wel weet, dat
Ot niet ."aten inschrijven van een ge
boorte of een sterfgeval groote soms
onherstelbare moeilijkheden veroorza-
k-eai kan, cm van d» bestraffing te
zwijgen. Hot bevolkingsregister muakt
op 't publiek minder nul ruk. lomenu
kan er instaan of niét, instaan: hij
er niettc-iu-n. In 1901) waren or in
bijna alle gemeenten, aaide de heer
Van Wagtendonk, in do bevolkihgs-
regi stars invaar personen ingeschreven,
dan geteld werden. Dat komt hier
door, dat do ineaiechem zich eerder la
ten in- dan afschrijven, soms probe©-
ren ze ook do belasting te ontduiken
of verborgen to blijvori voor justitie
an politie. Toen het op distributie aan
kwam, liet iedereen zich wol inschrij
ven, vol en zelfs in twee gemeenten;
zelfs Keek het mogelijk, dat één per
soon stond iJigeechrewcn 'in zee ge
meenten. Alleen door een volkstelling
kan dubbele Insclirijving cn ver
zuimde afschrijving worden opge
ruimd ©n een betrousvbaai' bevolkings
register verkregen, waarop de ge
rneente-adminlstratio veilig kan af
gaan. Er worden informaties uit het
bevolkingsregister gegeven voor de
uitvoering van de leerplichtwet, ar
men w et, straf wélten, militaire wetten,
kieswet, wet op de Kamers van Arbeid,
verzekeringswetten, hinderwet, ar-
eldswet, gezondheidswet', woningwet:
'.in de ambtenaren van den bureer-
'"iken stand, van politie en justitie,
belastingen, besturen van kerkgenoot
schappen, leven svorzskTingmnat-
schappijeu, informatiebureaus, voor
den handed, de poet, het adresboek,
notarissen en tal van particulieren.
En met deze geducht© opsomming
wor.le het beloog van den heer Van
Wugtendonk afgesloten.
De d&rde spreker was Dr. Sanders,
een dokter uit Rotterdam, die het be
lang van een volkstelling vooral zag
in de statistiek der beroepen, verbon
den imet die van do sterfte. Da fceroeps-
sterftestaiistiek loeit, welke beroepen
schadelijk zijn, wolk© ziekten bij de
beroepen een voorname rol spefleim m
hun oorzaken; zij leert ook, welke
maatregelen hiertegen zijn 1o nemen
en w.e,Ut© beroepen vorder moeten
worden onder-zocht, deze twee laat
ste argumenten tijken mij toe, gebo
ren te zijn in de hitto der belangstel
ling. Hoe kan men uit een statistiek
als deze lic-t geneesmiddel tevens voor
den dag halen'? 't Doet er niet toe:
ooit met, deze overdrijving op den koop
to© is liet duidelijk dut (le medische
argumenten voor do beroepstelliiig
n ©gon meewegen.
Een andere doctor, geen geneeskun
dige, Dr. M, van Hoafien, bekeek de
volksteiEng uit dcat ooghoek van den
man van 't verzekeringswezen. Sterf-
totafeJs, sterftekansen zijn voor d© le
vensverzekering van het grootste be
lang. om daaraan l© toetsen de En-
gelsche sterftctafels, die in liet bedrijf
;ewoomlijk gebruikt worden.
En eindelijk behandelde die heer J.
GoudrtiHty Jr. de beteefoeaiis van de
velksfcöllinEr als bijdrage tot de be
roepsstatistiek. Hij noemde een reeks
van dementen op, waarachter vraag
stukken staan, van sociaal- economi
sche politiek, dus die leiden tot zeer
praoiische beschouwingen of overwe
gingen.
Tot zoover het overzicht, dot ik ge-
öïeiMijb aan Gemeentebelangen ont
leende. Er blijkt wel uit, dai met een
volkÈtedQjng toch niet alleen en niet
in de eerst© plaats theoretisch© dingen
gemoeid zijn, maar welk degelijk
practische; bovendien Moeten wc wel
bedenken, dat er goeui practijk donk-
baar is, niet gebouwd op theorie. En
eind olijk dat -onze handelingen wel
gevolgen kunnen hebben, die wij niet
rechtstreeks zien. Slaan wij met de
vuist hard op een glasruit, dan breekt
die, trokken .we ruw aan eon gordijn,
dan scheurt liet, vullen wij alten" vlot
en vol!©dig de vragenlijst van dc
volkstelling in, dan gebeurt er on
middellijk niets; toch kan die daad
meewerken tot geneeskundige, econo
mische of sociale verbeteringen, waar
wij misschien zelf nog van profitee
rs)».
Aan zulke in :i reet© gevolgen den
ken wij manr zolöcsi. /tij beetaan toch.
Ook bij an cv© gebeurtenissen dan
volkstellingen.
De kluchtig© kant van d© volkstel
ling is ten riotte, dat zij waarschijn
lijk haar eigen kosten zal opbrengen.
Volgens d© wet van 1397<doct het Rijk
een uitkeering a«n de gemeenten, be
rekend per lioofd van dw bevolking.
Staan ©r nu in de bevolkingsregisters
te veel personen ingeschreven, en men
meent dat dit zoo is, dun zaJ. zoodra
do ware cijfer© bekend zijn, het be
drag, der uitkoering dalen.
J. C. P.
A-c, aan d© menechen gevraagd
wordt, waarom rij wel denken, dat de
Staat, c-ën volkstelling houden gaat,
dan geven zij al iehi antwoord
von den man, a: n i n verweten werd
dat hij geen k li .ui: „Wat baat
het? „ik krijg er toch geen gulden
mé ir door ln mijn rto". Zoo levert de
volkstelling zeker cc'; geen Nederlan
der meer op, dan it is. Maar er zijn
verschillende redo:; n. waarom het
goed is, op een k.;>;u !<l ocgenblik
precies te weten, hoeveel er rijn,
wat zjj zijn, hoe oud zij zijn, tot wel
ken burgerlijken staat zij behoore®, of
zij aan verschillende met name se-
no cm do aandoeningen, doofheid,
blindheid enz, lijden.
Drie en ©en halve ton kost de on-
dernemine Blii'kibaar beeft het Rijk te
gen bet uitgeven van die som aanvan-
ke'Hk opgooien, want nadat eerst tot
de telling besloten was, heeft de regee-
xing contra-order gegeven en ia er
tenslotte toch maar we©r toe gekomen,
om die te laten doorgaan. Nu staat dus
de telling vast. Vast als Haarlem, zoo
als de bekende uitdrukking luiidt. Op
a le Nederlandsche Raadhuizen liegen
pakken- en balen met vragenlijsten,
duizenden tellers bereiden rich vcor oip
hun werk en gaan straks onder de
mensohen op hun tijdroovemde taak
uit. Na 10 maanden zul.en wij weten
met ons hoovelen wij deze lage landen
bewonen en kan van den directeur
van het Centraal Bureau, den heer H.
W. Motholst, gezegd worden (met
Schiller):
Er zatilt die Haüpten seiner Lieben,
Und ©iéh, ifani, fefclt keau teures
Haupt.
Terecht doet de redactie van het tijd-
«sclirift „Gemeentebelangen, in het
nummer van l November opmerken,
dat weinigen belangstel!inp hébben
voor de volkstelling en dat velen het
als een onaangenaam werk beschou
wen; de groote menigte riet er een
soort van liefhebberij in van een statis
tisch bureau en beschouwt zco'n bu
reau op zijn Leurt weer als een on
schadelijke malligheid, die nu eenmaal
in alle landen bertaat en in Neder
land dus niet ontbreken mag. Het pu
bliek heoft er niets tegen, maar neemt
hel niet au sériën x, ik vermoed
hierom, dat de volstrekte betrouwbaar
heid van de uitkomsten toch nauwe
lijks langer duurt dan het loven
van een vlinder.
Op 31 December weet de autoriteit
er alles van, zou ze er tenminste alles
van kunnen weten, wannéér op dien
eenen dag allo biljetten konden wor
den opgehaald, geteld en vergeleken,
maar den eersten Januari gaan oe
ini'.lioenen Nederlanders weer langs
en door elkander schuiven: er sterven
er, worden geboren, trouwen, veran
deren van beroep, reizen voor altijd
weg en zie: op 2 Januari is liet heel©
beeid alweer totaal gewijzigd. Inder
daad, wanneer het er om te noen
was precies ie weten, hoeveel zielen
en welke zielen err ieder en dag wonen
in elk© Nederlandsch© gemeente, dan
kón men hel heele jaar" door we! aan
'l tellen blijven en zou t©n slotte in
den me:tl volslagen chaos belanden.
Te©n de Regeering aarzelde: doen
of n i e t (1 O e n 1 hielden een aantal
belangstellenden een vergadering te
Amsterdam om de voordeelen van de
tel.tog op to sommen en daarmee in
vloed op de Regeering uit t» oefenen.
Dat hoeft evenwel niet ais een ko
nijn dat van sciirik dood vaat wanneet
hei den jager maar in 't jachtveld
riet verschijnen, hadden de heeren in
Den Haag van te voren gecapituleerd:
„schiet maai* niet, w© zijn al bezwe
ken 1" Evenwel heeft do vergadering
een nuttig do:! geluid, een opsomming
namelijk van de redenen van bestaan
lier volkstelling. Dit was nog nooit
tot openbaar gebeurd. En daar het
wezen kan, dal die vermelding do in
gezetenen met den last verzoent en
dus voor de tellers het werk verge
makkelijkt, zal ik van die motieven
het een en ander zéggen.
Dut. Mr. li. \V. Mefchorst, directeur
van het centraal bureau voor de sta
tistiek da ór-retfi ^preker was, ts ver-
klaarnaar. Mij is ue: spits van den sta-,,
tistisclian phalanx, <lio rich als 'n wig
móet driirgéuhin deharten der burge
rij. Do gegevens over het aantal ge
huwden en oiigK.'huwilon, ?oo betoogd©
hij, rijn o, si. poodig voor de bottod co
ring vaijj het vrai',-, 4 uk «tor migi'atio
(emigratie, d'c iivh Va:u- buiten, im-
B».ignvtie dio'hfuir btlisian) en voor den
trek van Uet platteland naar do stad.
Ook. het Oiidoi'wv.is hééft behoefte aan,
do splitsing naar den leeftijd, name
lijk voor het aantal schoolplichtige
kinderen, do militie voor do miliUe-
pÜüitigon; ulo. spjtémg is ook noóéfig
voor rt© criminaliteit, uterfte, be
roep sat erft e*en fct-.vf letafcls. Het groo
te publiek govoi'lt waarschijnlijk het
groot© nu', r.iiv van al de hier opge
somde statistiek©:), maar allicht wei
van het feu, clax <1© Regjei'iDg dc tel
ling naar ilo beroepei» noodig heeft
hijvooiheeid voor do werkloosheids
verzekering, oro het aantal ongeorga-
niseérceii te tvef ;j); voor den woning-
lik-ns'. ad tal boütyvakarbéjdors) voor
do arl>o;d--L;:ipc-ctl© en dc arboidsver-
xekeriiig.
Oipuo baüwjistrooming van vroom-
deinSgen tV kehhcn is opgaaf van de
nationaliteit,, nocdig, dc korkg (moot
er happen hcchfi-n groote waard© aan
de splitsing naar <b.in godsdienst, de
groote geni&exrten v;i.n;chen do wjjk-
vérdeelin^ dor bevolluug te kennen
met liet' oog'o^-béi?: rijdirig- van tuher-
ciiJóse etv,'k(inkerliet voorkomen
y«n;jke riekten"' Het is be
kend,; dat hU, atuVteJ' Randsledén 'én
wethoudors In teil .veni xmtQ.. afhangt
von het iuisto aantal inwoners^
DE TOESTAND IN GRIEKENLAND.
Dé ministar-j[)residiuni Riianya heeft
aan ccm niedweugentschsp t© Athene
anedegedeolii, dat de berichten in de
bladen, volgens welke de regeering
gem enkel© officiedie aanwijzing heeft
L-etreffemde de ongunstige hcóchiki üiE
van ü'b geallicvrde mogóiidliederi tui
aanzien vau ex-koning Konstantijn,
absoluut op eon dwaJing berusten. De
verklaringen van Leygues hebben een
pijndij'. indrul; gemaakt. Rhallys
liad ei' over gedacht, dadeJijk naai-
Parijs ©n Londen te vertrekken, maar
da tegenwoordige toestand to Grie
kenland het hem niet toe nu op reip
ta gaan. Wat de vroegere politiek be
treft, meende spr. dat het oogenblik
nog niet gekomen is om de togen het
land gesmede beschuldigingen te
wearLeggen. De nederlaag wan Vein-
zeJoa en diiens partij imoel woixlen be-
scliouwd als een openlijke afkeuring
v'un hun intriges.
Dc Grieksche regeering heeft aan
du gezanten van Frankrijk, Italië en
Engeland, en aan den vertegenwoor
diger van Rusland, een verklaring
•loen toekomen, dat zij, rich bij haar
houding tot de groote Entoaite-mo-
fiendhe-ien, zal toten leiden door den
wensch, om op grond van de balan
gsengemeenscliap van Griekumand met
des© staten, de nauwe betrekkingen te
.landliaveo. l>o regeering veitnndi ric.j
levens, alle vorphehtingan, wélke het
vorige ministerie tegenover de En-
tentc-mogendlioden oj> zich heeft go-
nomen, xesi volle na te komen.
ITALIC EN GRIEKENLAND.
Volgens de Stampa zal ae italiaan-
selio minifetoir, graaf Sfonaa er in Lon
den op aandringen, dat de mogendhe
den zich niet zullen inlaten met de bin
nen'.andsdie au cgetogenSieden van
Griekenand en teven© een zekere ver-
üchting van het verdrag vau Sevres
beplöLten ten gunste van Turkije. De
„Gomera della Serra" en andere b.a-
den houden het voor ncodig, dat Grie
kenland van Smyrna afziet.
DE CRISIS IN IERLAND.
Dei LowloiifciOiie Teatgrauiï-correB.
pondent seint:
Seneatïoneele boricihteai doen Mor dc
ronde over voorgenomen aanvallen van
Sinn Feiners .Naar verluidt zijn bij
de jongste huiszoekingen in Ierland
documenten in haaiden van de autori
teiten gevallen, waaruit blijkt, dat
troepen Slnn-Feiners hier ter stede in
'n aantal auto's gelijktijdig ten serie
bomslagen zouden uitvoeren. Voora'.
zouden de aanslagen plaats hebben in
Downingstr. tegen de officieel© wonin
gen van Lloyd George en Bon ar Law,
nueroede totgdn atndtere arfinüstertee'c
gebouwen in MTiiteiiall.
Wat er van deze gerucliten ook v.'aar
y, in ieder geval hebben de Londen-
scbe autoriteiten reeds vast voorzorgs
maatregelen genomen. In den nacht
van Vrijdag op Zaterdag werd een
aannemer opgedragen itooge schuttin
gen op te slaan in Dovmingetreet en
King Cüaa'leKtreet. De mede naar het
Foreign Office en de woning van den
premier leidende straten werden daar
door van het publiek verkeer afgeslo
ten. Tevens werd het parlementsge
bouw nauwkeurig bewaakt. Men zegt
dat de daar binnen dienstdoende poli
tie Vrijdagavond een veracht pea-soon
1 ïeeft aangehouden.
Het is mogelijk, dat deze voorzorgs
maatregelen evenzeer gelden voor de
demonstratie© van werkloozen die on
langs groot gpeetakel 'im DownJmgstreet
hebben gemaakt, dooli het ie te begrij
pen, dat do autoriteiten op hun hoede
zijn voor aanslagen van Sinin-Feinere.
De minister voor Ierland zinspeelde
de vorige week in het Lagerhuis op
mogelijke aanslagen tegien het leven
van leidende regeeringemannen ©n de
huidige Iereche rebellen zijn iiog dol
driftiger dan hun voorgangers, de
Iereche Fabians die in 18S4-1885 ahhiior
wen bom-aauelagen pleegden,
in den omtrek van de regeeringegebcu-
Te LiV^pcol schijnen de Siim-Fein-
sche aanvallen reeds te zijn begonnen.
Naar men weet publiceerde de minis
ter voor Ierland dezer dagen documen
ten bij huiszoeking te Dublin gevon
den, van beraamde aanslagen tegen
de dokken te Liverpool en tegen de
ekctrische centrale van Manchester, in
dit verband trekt zeer de aandacht dat
gisteravond te Liverpool btj de dokke
gelijktijdig in IS katoenpaJchuizen
brand uitbrak. Een politieman die
daarbij een verdacht persoon aanhield
werd dom- deaen doodgeschoten. De
moordenaar weid OBjniddelHjk door
andere politiemannen gevat. Zijn naam
is nog niet bekend doch hij wordt na
tuurlijk voor een Sinn-Feimu- geiiou-
den.
De wraaimaalregelen te Cork zijn
op een veronü-ustend groote schaal
begonnen. Sedert Zaterdagmorgen zijp
er acht winkels m magazijnen in
brand gestoken. Do echode wordt op
200.000 pond sterling geraamd.
Dit Londen wordt verder gemeld
Sinn Felncrs hebben op Zaterdagavond te
Liverpool en bon Me zeventien branden In ka-
toenpaJtliuizcn cn twaalf in ojislagplaiUacn
gesticht. De schade, aan de katoenpakhuizon
en opslagplaatsen van hout berokkend, is
enorm. De branden braken bijna gelijktijdig
uitzeven er van werden ontdekt, in dc wijk,
waar zich dc dukken bevinden. De brandweer
win Liverpool en de omliggende plaatsen
slaagde er in, de, vlammen meester te wor
den, in sommige gevallen echter eerst den
volgenden dag.
De politic arresteerde vijf personen. In
twee gevallen werd op de politie door ver
dachte personen gevuurd,
Dc branden werden aangestoken mot in pe
troleum gedrenkte lompen. De brandstichters
verschaften zich toegang tot de pakhuizen
door de hangsloten door tc vijlen. Voor elk
gebouw, dat :u brand zou worden gestoken,
waren vier of vijl jonge mannen aangewe
zen. die goed voor hun taak waren voorbe
reid. Eén stond op don uitkijk, terwijl de
anderen de sloten forceerden cn zich roet het
ontvlambare materiaal toegang tot de ge
bouwen verschaften.
Z'judro de oorzaak der branden bekend
was. lcgdi de politic beslag op het gebecle
telefoonnet cn nam z{j alle maatregelen om
verdere wandaden tc voorkomen, door de po
litie lang) de dokken samen te trekken. Ter
wij! reeds eenlge branden waren uitgebro
ken, zag een jongen cenigo mannen op ver
dachte wijze bezig Sn de poort van een pak
huis. Toen hij naderbij kwam, zag hij, dat
zij kwaad in den zin hadden, daar de mannen
bezig waren, de hangsloten door te vijlen.
Hij vertelde aan een politie agent, hetgeen
ïlij gezien had. Toen de agent den mannen
wilde vragen, wat zij deden, namen zij de
vlucht in verschillende richtingen, Eén werd
er gepakt, docb tijdens de verwarring vuur
de een der brandstichters een revolverschot
op den agent af. De kogel miste den agent,
doe'j doodde den jongen.
Ook de Boot Ie werd een bende door de
Klitid verjaagd, voordat zIJ haar opzet liad
ruien volvoeren. Zij vluchtten weg onder
het al vuren hunner revolvers. Geen der scho
ten tref doel. dorb dc mannen ontsnapten.
Er wordt op gewezen, dat deze wandaden
werden aangeduid in hot in beslag genomen
Sinu Foto-document, dat sir Rasur Green
wood verleden weck in bet Lagerhuis had
voorgelezen, in dit document werd gezegd,
dat d-» vernieling van de dokken van Liver
pool gepaard moeai gaan met andere daden
om de aandacht af te lelden! Te dien op
zichte zou in tulrykc katoen- en andere pak
huizen brand worden gesticht, een half uur
voor den aanvang van liet eigenlijke werk.
Bij do poging tot brandstichting in een
opslagplaat» van hout te Londen hoeft dc
politie Zaterdagavond een der daders ge
arresteerd.
Naar verluidt, is du recherche echter in
liet bezit van verschillende belangrijke gege
vens en worden sensationcelo. onthullingen
verwacht.
HONGERLIJDENDE KINDEREN EN
PARTIJPOLITIEK IN DUITSCHLAND.
Uit Berlijn wordt aan 't Handelsblad ge
seind
Zondag werden in Berlijn en voorsteden
een groot aantal vergaderingen gehouden ten
bate van dc hongerlijdende Duitsehc kindo
ren. De vergaderingen waren slechts matig
bezocht. Ifer is te hopen dat de inzamelin
gen, die deze week gehouden zullen worden,
daarentegen de bocgrtc verwachtingen zullen
lertrtffen.
Men zou denken, dat ieder gaarne bereid
iu zijn iets voor de hongerlijdende kindc-
n af u staan, maai zelf* deze quaeitie
wordt gebruikt voor partij-opbitserij, en niet
alleen oe communisten, van wie men niets
anders verwachten kau. maar zelfs de reebts-
on.ifbankclijkcn seliamcn zich niet dc ar
beiders aan te sporen dc inleekenlijsten voor
de Duitxcite kinderen terug te sturen. De
..Freihcit" aohrijft„Geen klasse-bewuste
arbeider mag ook maar één pfennig aan deze
collecte bijdragen. Indien bet geld niet langs
—deren weg te krijgen is, dan blijkt ook hier
:er volkomen onmogelijkheid, met de
oude middelen van den klassenstaat de massa-
olteade te lenigen.
(lok de luedcdfClingên, dut dc arbeiders
eigen collectes zullen houden waarvan
Bvorigpus nug nioumml iets heeft bemerkt
..an de gevoelsruvvheld niet doen vergeten,
die uit dit verkapto partij-fanatisine spreekt.
DE VOLKENBONDSVERGADERiNC.
Uit Genève seint Havas-ReUter aan De
Courant:
De commissie, welke de verschillende
voorsteilen onderzoekt, welke betrekking
hebben op de wijze van verkiezing Van den
volkenbondsraad heelt een door den Ne-
derlandsohen gedelegeerde Slruicken in
gediend voorstel aangenomen, hetwelk de
volkenbondsvergadering uitnoodigt, de
door de onderscheidene delegaties voorge
stelde amendementen op het volkenbond»
verdrag aan den bondsraad voor te leg
gen. Tevens noodigt het voorstel den
bondsraad uit, een commissie te benoemen,
welke de amendementen in studie zal ne
men en over haar conclusies een rapport
zal indienen, aan tie hand waarvan de
ïaad een rapport zal uitbrengen aan de
eerstvolgende bondBverjg&derinjr.
POLEN EN RUSLAND.
De „Tempt»' motet uit v.arschou,
dat te Riga nieuwe morilnkiteden zij:t
ontstaan over het afsluiten vau een
vrede tosscben Rusland en Polen. De
Poolsch© vertegenwoordigers zijn naar
Warschau vertrokken, om met de re
geering te beraadslagen.
N»ar men uit Riga meldt, beeft de Bolsje-
islische gedelegeerde Joffe vau de Sovjet-re
geering instructies ontvangen betreffende be
paalde vejulicliiiigen, welke Polen zal wor
den uitgenoodigd te aanvaarden. Het schijnt,
dat de Sovjets van plan zijn weer de quaee-
lie van het vrije verkeer tusscheu Rusland
en Polen op het tapijt te brengen. Verder
zou er sprake van zijn het lot va nbepaaïde
gebieden door middel van een volksstem
ming te laten beslissen. In Bolsjewistische
kringen begint men een aanmatigenden toon
aan te slaan; men verheelt, zich niet, dat de
Sovjet» zicli van hun kracht bewust zjjn. Zij
zullen niet meer zoo toeschietelijk zijn als ten
tijde van dc ondorltekening van den wapen
stilstand.
SOVJET-RUSLAND EN BESARABIc.
Volgens een bericht van net bla/l
„PostoLnytoya Nowesty" zul de Sovjet-
regeering ean procei» aandoen aan
Frankrijk, Engeland, Italië en Roeme
nië, wegens annexatie van Beesura-
biê bij Roemenië en in het proces ete'.t
de Sovjetregeerinic:.uitdrukkelijk vast,
dat rii de annexatie van Ber-sarai'ic
door Roemenie, daar deze zonder toe-
stemméng van Rusland heeft "plaats
gcfiiad, nisi erkent.
Er wordt niet gemcM, op we&e wij-
de Sovjet-regcoring wil precedes-
ren.
WRANGEL's VLOOT.
Naar de chef van het rcode Boivtoch©
eekeder graaf Kolnikow In de Peters-
burger Prawda mededeelt, hebben de
Bolsjewisten vier linieschepen van
WrangeJ'a vloot veroverd.
DE BUITKNL ANDSCHE POLITIEK VAN
BKIAllf.
De nieuwe miniMer Mn Buiteniand»che
Zaken, de heer Jsuiar. heeft aan de ,^lcho
de Paris" een onderhoud toegestaan over de
buiienlandsc~-e politiek van België. Hij ge
waagde van zijn eerbied cn liefde voor
Frankrijk, dorb boe 'teek dit gevoel ook
moebt zjjn. oleef hij loeh vastberaden ver
knocht aan zijn vaderland. Ik ben Belg. ver
klaarde de minister, en ik zal dns een ilelgi-
sohc politiek voeren.
Belgie is een soevereine mogendheid ge
worden hei moet zijn eigen belangen tot
rieiitsnocr n3mei: welke ook de voorkeur
of de sympathie van een gedeelte zijner
medeburgers voor dezen of genen dor geal
lieerden mogen zijn.
Ik ben poeh „anglopbile", nooli ..franco
phile" zeids minister Jnspar. Het is mpn
vurigste wensch, (ia' mijn land niet bij de
andere achtersta, en ddt liet oen persoonlijke
politiek heeft, in de eerste plaats strevende
naar het behoud van zijn onafhankelijkheid
cn souve.reiniteit.
Het schoon hem onmogelijk, dat de Euteute
ook maar eon oogenblik hoeft kunnen ai oe
nen, dat Beigiii's vriendschap voor haar Lot
land verplicht, in alle voorkomende gevallen
hare zienswijze te doelen. Naar zijn oordeel
bestaat de rrn van België juist hierin, dat
het geroepen is om dc scherpe kanten weg
te nemen van de geschillen, welke dé
gebeurtenissen bijwijlen doen rijzen onder
Beigië's groote vrienden van de Entente.
Ontstaan cr van die geschillen, dan is bet
Beigië's taak, de scheuren, die zij !d het
gemeenschappelijk gebouw veroorzaken, ie
dichtenwant het lichoud der Entente van
het W'estereche bloc i* in dc oog en van den
minister een dringende nood zakelijk herd.
Verspreid nieuws
ONGEREGELDHEDEN IN SPANJE.
Blijkens berichten uit Barcelona
zij)) gieter:© verscheidene aanslagen
gepleegd. De politie belegerd© een on
bewoond huis, waarin de daders van
den aanslag op e«n hotelhouder wa
ren gevlucht- Na ten hevig gevecht,
waarbij met revolvers werd geschoten
en 13 personen werden gewond, ar
resteerde de politie een achttal man
nen.
DE ZWARTE TROEPEN IN 'T
BEZETTE GEBIED. bt de Baden-
sche pers wordt de aflossing van de
zwart© troepen door blanke Frartsche
troepen In de Rijnhaven von Karls
ruhe bericht. De terugtrekking van
alle zwarte troepen uit de Rijn Palts
wordt aangekondigd.
HET TRANSPORT DER DUITSCHB
STEENKOLEN. - Er is reeds niedegodecld,
d»t dc Diiiische regcering getracht heeft
van Frankijj» ei< België goederenwagen» te
krijgen tot het vervoeren van de kolen, die
geleverd moeten worden, dat echter op dit
verzoek afwijzend i» beschikt.
Uit eeri offieieelc mededccllng blijkt, dat
Duitschland zich niet bij machte voelt voor
het transport van de Noveraber-leveringen te
zorgen, omdat eet. groot gedeelte van dc
Rijnseheepvaart stop moest worden gezet,
tengevolge, van den logen waterstand, Hier
door zijn titans «1e spoorwegen rpeils overbe
last, heeri-oht er een gebrek aan wagens, nog
grootcr dan at,der». Bovendien zijn dc Bel
gische en Fransen© spoorwegen nieljjn siaat
een zoo sterk vermeerderd goederenverkeer
jo ki-rten tijd weg tc werken. De Duit-
sehe regcering heefr gevraagd een gedeelte
der kolen nu te mogen leveren via Duitse.he
haven». Doch ooit dit verzoek werd niet
ingewilligd.
DE ONTWAPENING VAN DUITSCH
LAND.
Officieus wordt door het Wolff-bureao ge-
e!d. dat -ie bopréklnxeti, te Berlijn ge
voerd door den Briers abc tj premier tret ver-
schillemie rijksmiuitter», dit resultaat heb
ben gebod dal dc heer Von Kabr zich be
is geworden van de noodzakelijkheid,
voor Beicie.'i de wet op dc ontwapening
der burgerlijke bevolking en de bepalingen
van het verdrag van Spa hieromtrent na te
ievco. Alleen heeft hij als zijn mecning nit-
gesprozco. dat het voor Beieren absoluut
noodzakc-l.jk is da voor dc ontwapening
jorgeschrévcn' tijden tc veranderen.
DE DERDE INTERNATIONALE. De
voorstanders van onvoorwaardelijke aan
sluiting bij Moskou behaalden op het congres
van de soc. federatie van dc Seine, te l'arljs
gehouden, een groote overwinningzij zullen
5b gedelegeerden naar hel nationale congres
te Tours zenden, dc voorstanders van voor-
aarüulijke aansluiting negen. Op dit con
gres zal dc definitieve beslissing vallen.
11ET WOEKEREN DER TUBER
CULOSE 7IN DUITSCHLAND. Uit
Oberhausen wordt gemeld: Tengevolge
vau genc&skundige i. ctorzoektogen in
de tegenwoordige volkesdtolon, its ge
constateerd, dat bijna de helft da' kto-
deren met tobercii.oso behept is.
OOSTENRIJK EN HONGARIJE slo
ten een overeenkomst omtrent samen-
•e-riiing op ecojsonusch gebied.
DE INTERNATIONALE TROEPEN
NAAR WILNA. De drie Scnndina-
iscito regjertnges) r.ullcn iji ganioen
ovevjcg het verzoek van dett Vdrken-
ooiid aait Zweden om tjri^jén naar
\Viaifi te zenden, bihfljlüclai.
De Raad van do) N oixcubond heeft
©en antwoord opgesteld a„;i minister
au Karn eb eek op Uieos vorzcoX om
toliclitmgon roet Betrekking tol het-
van ecai intörtvitianalé troo-
ptiunacht naar Wiinu.
umneiiiana
MINISTER VAN IJSSELSTEIJN.
•Men teint ons uit Don Haag:
Tegenover berichten, dié nu met be-
slisóiic-Jd er van g:wagen, dat de nii-
nieter van Landbouw, Nijveriieid en
Hand&l zal aanblijven, kon worden
mediegexleü'ld, dat de etand von zaken
nog geheel deeelfde i- als Vrijdagavond
toen gemeld kon worden, dat er nog'
geen beeiisfing was genomen. Minis
ter Van IJsBel&teyn begaf zich lieden,
naar men weet, naar Hulst, te:' opening
van d© Landbouw-whiterrchool.
In de rede, waarmede hij di© ope
ning verrichtte ,®e.i de minister o.a,:
,,De politiek zal wol voldoende door u
bestudeerd worden om te welen, dat
het mini ried ooi c leven van dengeen,
die thans de e-er iic:-,ft tot u te spTélten.
op dit oogxiïMLk b\lSteaigew©on broos
is, maar toch wat ook te dien op
richt© binnen ©n'cele dagen moge be
slist worden, ik stol er lioogén prijs op
om nog to de gelegenheid te zijn, hier
bezoek t© brengen on deze ©;hoo'.
t© openen.
De aaiarisaetic tisr sndsrwljzers
Naar aanleiding vau voorgestei-
6 eaidrisregoling én de Merover go-
voenJG Ki.rrieirdebAtoi.il, zul «ene ge-
Cöaitrineenle algeencïii© Jedenvergdde-
ring gehouden worden van do Verre-ni-
grng voor M. L'. .j. O-, do Vereenigirig
•oor Chi. M. U, L. O. «ai de Vereen:-
ging va» Instltuteurs ter bespreking
van e«i gcmecnsclrappeïtjk© salaris-
acUo. Do verga/j©ring wordt gehouden
Woensdag 1 December lialf dri© in
het gebouw Iream t© Utrecht.
Nfen d&sit aan het Hbld. nwxle, dot
aan <Je onderwijzéfi-meetliig in Den
aag, 1.1. Zaterdag, met do kaüioldê-
ken m©de bijna ti.-aduizeud oridofwij-
zers hebixm deolgcnomen.
M©n rneidl uit Deventer aan het
Handelsblad:
Di de hior voor d© R.-K. Kicsver-
eeniging gehouden vei'gadcring ver
klaard© het Kameiiid, oc neé-r ilcnri
liermans, dat d© R.-K. hamsrclub in
d© D ondier dag gnunudei» b.ijv.ukonud
i-osloten had, den MinUtor van un-
•tor-wija sis liaar mi©iu:ig kenbaai' te
niaJv&iJ, dat „pioo:,:ii en weg&trijlken"
uit do regel)ng niet voltUxaidc was,
snaar diftt er meer' gold jno©st wjvdon
éisponlbel gesteld.
SPOORVvKGPERSONEKL. De N&-
deriandsche voreoniglng van Si>oor-
en TramnvegpoioOnééa noudt Zonuag r>
Deccanbei' ecu buiteng©woon coagra»
STAKING OP JACHT. Men moh't
uit Heek van Halland aan Je Rot'..:
Door Prins Iieridiü; werd in den
SelK-urpoidcr drijf jacht gc-.ioudvn.
's Middags weigerden do drijvers, d^e
zoo'n dug 1 3.oO vcivtienen, verder
voort te gaan. Z:ï clsehai> f 5.Nadat
ueze eisch was iV.gowiiiigd, ging de
jacht weer door.
DE MINISTER VAN' IANDBOinv.
Het Iioagscli Corra bureau meldt:
Tegenover borithlen die nu niet b©-
slistlieid ei vun gowag<3i dat de Mi-
nistor van Landbouw zal aanblijven,
xar: worden med©gedoeld dat de etario
van zaken nog geheel deze)foe is als
Vrijdagavond, toen gemeld kon wor
den dax cr nog gotn bestissing was
genomen
WETHOUDERCRISIS. De heer
Stutemeijor hoeft ontslag genomen als
wethouder vuil financiën der gemeen
te Rotterdam, naar aanleiding van
het besluit van Ged. Staten van Zuid-
Holland, waarbij het raadsbeeluit, om
den beiustmgfactor op 2.1 to stellen,
niet word goedgekeurd.
6e8tr#fflB0 fier Jonf-stakers.
De Telegraaf mcldl inzake <le rjuaestio-
a» de bestraffing der JunisUker» te
Amsterdam -
Zooals men fn on#
Ochtendblad van Donderdag heeft kunnen
lezen, heeft de Amsterdamseho Federatie van
Personeel in Openbaren Dienst in baar verga
dering van gisteravond aan het Federatiebe
stuur opgedragen om, Ingeval B. en W. het ad
vies van bet scheidsgerecht overnemen. !door
een adres do uitspraak van den Raad uit te,lok
ken, om te vernemen hoe de meerderheid 'over
de strafoplegging denkt.
Wij kunnen in verband daarmede raededee-
leu, dat, hoewel B. en W. nog geen beslissing
hebben genomen (dit zal zoo goed als zeker In
de eerstvolgende vergadering van B. en W. ge
schieden) het reeds thans Ta3tstéat,. dat het
college met groot© meerderheid, men spreekt
van 5 tegen 2 stemmen, tal 6traffen overeen
komstig het advies van het scheidsgerecht, dat
wil dus zeggen, dat het den stakers, die door
directeuren vcor straf zijn voorgedragen, drie,
respect, zes dagen zal schorsen, met gemis van
loon.
Hoe gehandeld dient te worden tegen de di
recteuren,die de stakers bij hun dienst, niét voor
straf hebben voorgedragen, za! dan teveDS ln de
eerstvolgende vergadering van B. en W. wor
den besproken.
WIJ hebben vToeger medegedeeld, dat, indien
en W. werkelijk de 8 Juni-stakers mochten
straffen, de wethouders Wibaut etf De Miranda
uit het college zouden treden.
Naar wij uit zeer betrouwbare bron verne
men, geldt dit ook thans nog en zijn de beide
socialistische wethouders op dit standpunt blij
ven staan.
Waar bet nu absoluut vaststaat, dat B. en W,
over eenige dagen den 8 Junt-stakors straf sul
len opleggen, kan men binnenkort een wethou
derscrisis tegemoet zien.
DE ONTSLAGEN P. EN T.*
AMBTENAREN.
,'orrespoj
Het bestam
van den Central en Bond van Nederlandse!:
Post-, Telegraaf- on Telefoonpersoneel, deell
omtrent de beslissing van den minister vac
Waterstaat ten aanzien van de ocderteekenares
van het dusgenaamdo sabotage-manifest nog
mede, dat ter audiëntie van 17 November dooi
de© minister van Waterstaat een verklaring ge
vraagd werd, weKie volgens de overtuiging der
vier bestuursleden, wier ontslag Ib gehandhaafd
voor heden en ook ln de toekomst niet voldoen
de vrijheid van handelen overlaat, om de belan
gen van de bondsleden, welke zij als bestuur
ders behooren te dienen, met de coodige kracht
te kunnen behartigen. Gezien de houding, die
de Begeering heeft aangenomen tegen de Rijks
ambtenaren en thans aanneemt met betrekking
tot de salariecring der onderwijzers, achtten zij
het niet geoorloofd de belangen van het poEt-
personeel ondergeschikt te maken aan hun per
soonlijk belang als ambtenaar.
Dit inzicht is voor de Regeering blijkbaar
aanleiding geweest ten opzichte dezer bestuur
ders bet gegeven ontslag te handhaven.
ONZE BETREKKINGEN
MET BELGia
EEN INTERVIEW MET MINISTER
CARTON DE WIARf.
BRUSSEL, 25 Nov, Hedenmiddag na af
loop der Kamerzitting, waarin een aanvang
werd gemaakt met de debatten over de regee-
ringsverklaring, heeft de nieuwe Belgische pre
mier, de heer Carton do Wiart, mij een onder
houd toegestaan. Het stilzwijgen, dat in de re-
geeringeverkjiaring over de Nederiandsch-Bei-
giscbe kwestie wordt bewaard en waanneae,
©p een zeldzame uitzondering na, de geheel©
Belgische pers blijkt In te atom men. had mij
weinig hoop gegeven uit en mond van den pre
mier iets naders te vernemen. Toch kon ik niet
nalfUen, toen Ik doot den heer Carton de Wiart
werd ontvangen, op deze opvallende lacune ln
ejjn minSstericele verklaring te wijzen.
De heer Carton de Wiart antwoordde mij,
dat, ofschoon hij van die kwestie geen gewag
heeft gemaakt, zijn standpunt ten opzichte van
ons land niet ls veranderd sedert bet inter
view, dat hij mij in Februari van dit Jaar toe
stond en dat zijn gevoelens ten aanzien van
Nederland in alle opzichten vriendschappelijk
zijit
ln de voornaamste passage van genoemd In
terview werd den nadruk gelegd op de nood
zakelijkheid om de verdediging van Zuit-Lim-
burg bij di© van Luik te doen aansluiten.
De heer aCrton do Wiart, verklaarde mij
thans zonder op eenige details te wAJlen In
gaan het vblgende: „Ik ken Nederland se
dert lang, daar ik er vaak heb vertoefd. Het
laatst to 1019 als Belgisch gezant te 's-Gra-
veuhage. Ik heb daar voel vriendschappelijk©
relaties welit© lk zeor op prijs stel en nöemand
waardeert meer dan ik de energie, burgerzin
en arbeldelust der Hollanders. Het'ie m ij n
oprechte wen 8 (ik, dat steeds har-
lelijker betrekkingen tot stand
zllen komen tus(ichen beide lan
den, die als hot ware door de natuur op
solidariteit rijn aangewezen en die elkander
zoo volkomen aanvullen, daar België voorna
melijk een industrieel en Nederland een land
bouwend en handeldrijvend land is.
lk 2a! er dan ook naar streven in ©on geest
van volkomen hartelijkheid alle vraagstukken
op te lossen, welke beide landen b©zig houden.
Niet alleen moeten de rechten van België ln
geen enkel opricht Inbreuk maken op die van
Nederland, m&ar de rechten van beide landen
moeten samenhangen ln de verdediging Tan
hun gemeenschappelijk© belangen",
AANVARING. ZatorUagavond
had een aanvaring plaat© tusecnen de
Engejtehe eloomhoot „AocriugtO"
die de haven van Hamburg verliet met
bestemming naar Griuieby cn de iluih-
burgscije sleepboot „Bomholén" ruillij
st. Paula landingsbrug. D© f.lecpl>oot
word zoo zwaar betdiadlgd, dat zij
onmiddellijk zonk; de mast steekt bo
ven liet water uit, van de bemanning
worden twee man venniet, welke scha
de de Engelsche boot bekwam is niet
bekend, daar ^ij dc reis voortzette.
