l/an onzen reizenden Redacteur
HAARLEM'S DAGBLAD
LOEKSDAG I DECEMBER 1920 TWEEDE BLAD
(Vierde reek*.)
No. 124
Op de „Prinses Juliana"
{lie nieuwe boot vaa de Maatschappij „Zeeland")
VIL
November.
slug
I Wie de suggestieve aanplakplaat
h:t van den trouwhartigen zeeman,
fce, met het bovenlijf uit de Ncordzoe
Lkt-nd, met zijn armen de route Vlis-
Ligcn-Folkestone omvat, denkt er
Echt niet over na welk een strijd het
jn al 45 jaar heeft gekost aan de
i.iatschappij „Zeeland'" om, svmbo-
tk gesproken, den zeeman de arruen
ni -.Lie liaven steden te doen houden,
i'ant het is dezo Nederlandsche 011-
ern&uiing niet altijd voor aai wind
ègoan. I»at begon al bij de opricn-
ing, toen het Rotterdam stak, dat
i.ssiiigeii een verbinding met Eaige-
u.il kreeg en er daar alios gedaan
ed om «ie nieuwe lijn te <to©Q mis-
ócken. Er zijn heel wat intriges op
juw gezet, om aan do verbinding
ock-van-Hol land- Harwich üe voor-
cur t« doen geven. Het was dikwijls
yi strijd op ieven en dood. Was de
iisaingsclie i.jn eens zoo gelukkig na
>.•1 wat getob een paar gunstige jaren
i hebben, dan kwam er weer eon zet
sn de tegenpartij, waardoor het go
ede bestaan der maatschappij in ge
in r werd gein acht. Daaraan deed de
'nilimdsciio IJzeren Spoorweg Mij.,
tik© samenwerkte met de Hoekiijn,
aal mee, terwijl de lijn van Vlissin-
,ii door de Staatsspoor gesteund
crd. liet uitsparen van een paar uur
i de vi rbindmg met Hamburg was
ms in staat om een van de beide
aat schappij en zulle een voorsprong,
verschaffen, dat dit voor de tegen-
irtij den ondergang zou beteekend
•liben, indkm er geen tegenzet te 1*»-
mken ware, die het voordeed van den
«current v.xcr kon t0 niet doen. Zoo
liet een voortdurende strijd gewc-est,
iaibij de Vlissingsche route herhaal-
:lijk ui het nadeel was, ook door
ierioi bijkomende misère. Het be
ter in het begin van Amsterdam uit
boord door de directie van de Kon-
Hl c rl andsch e Stoombootmaatschap-
j, Jileek aanleiding tot vaal moeilijk-
ficn te geven, dc schepen, Amer-
ituiseho Blokkade-brekers, bleken
are kolenverslinders t3 zijn, zoodat
Ie kol omrekening ©en leelijke schade
nd wend cn het noodzakelijk maak-
dat heel gauw moest worden over-
fgaan tot aanschaffng van nieuwe
ootc-n. Dan kwam het tweemaal he.r-
lald onlioil voor, dat de pier, waar
booten aanlegden, afbrandde, een
are ramp voor de Stoomv. Mij. „Zee
nd", omdat de Engèlsclie maat-
cliappij, die belang iri die ond ente
ring had, omdat zij passagiers en
cederen van de Vlissingsche route
èrvoerciê langs haar lijnen naar Lon-
leii, lang, tröuzojdó nirli den weder--
tpbouw van den pier, waardoor het
'dierenvervoer een tijdlang stop
iest staan. Zoo is die geschiedenis
Stoomv. Mij. „Zeeland" van bijna
i halve eeuw eon verhaal van voort-
ïürendte moeilijkheden cn tegenslag
eworden.
Ondanks dezo 'moeilijkheden heeft
iet de maatschappij niet aan steim
mtbroken. Mot bijzondere dankbaar-
leicl herdenkt men te Vlissitigen het
nitiatief tot de stichting der lijn, ge-
icinen dioor Mr. G. A. Fokker, Kamer-
id voor Middelburg en daarbij zeer
Tachtig gesteund door zijnen opvol-
er Mr. Tak van Poortvliet en de hulp
il woord niot alleen, maar ookmetter-
uod verleend door wijlen Prins Hen-
Irlk, dan tocnnia'ligen stadhouder van
Luxemburg. :die in een zeer moeilijke
loriode zelfs er toe overging om een
(■ruing van f 3.200.00!) te garand eer en
en dut op een oogenMik, rlat de zaken
t slecht voor stonden. Men had' ge
in rende den wir.ter van 1875'76 den
llcnst zelfs voor can half jaar moeten
topzotten.
geldmiddelen waren nagenoeg
litgeput, con poglner °m in Engeland
mi leening t© sluiten was mislukt
Kon. Neder!. Sloombootrmet-
ichapjiij weigerde verdere voorschot
ten ie verleen en. Do krachtige bij
stand van den Prins maakte het roo-
jselljlt, dat nieuw© minder-koln-ver-
slindende en sneller loop end© booten
weiden gebouwd en de banden met de
Amsterd amscl ie Stoombootmaatschap
pij werden verbroken, zoodat de maat
schappij zellstanoig werd. Een ne-
lancrijke steun is het voor deze Ne-
derlandsclie onderneming steeds ge
weest, dat de maatschappij. sedert
1S7G het postvervoer verkreeg.
Op a© naamplaat van <*e maat-
fchappij aan het kantoor te Vlissingen
Slaat dan ook met eenig© fierheid ver
meid: Kon. Nederland scha Postvaart.
Doch niet alleen voor Nederland ver
wierf de „Zeeland" het postvervoer.
Rusland, Scandinavië, Oos
tenrijk en Zuid-Duitschland, later ook
voor Noord-Duitschland, Amerika en
iiulero landen, zoodat men in 1898
Ion zeggen, dat alle buitenlandsche
malle en <i© Nederlandsche mail (uit
gezonderd dc lingrcJsche mail voor
Rotterdam, Den Hang,Leiden,Haarlem
Amsterdam, welke sedert dat jaar
door de Hoekiijn wordt vervoerd) door
„Zeeland werden overgebracht.
Welk een belangrijke zaak dit voor
j<5e maatschappij is, blijkt wel hieruit,
'dat in het Jaar vóór den oorlog ruim
millloen kilogram poststukken
werd en vervoerd.
Toen de oorlog op het uitbreken
Stond, zag het er voor de Zeeland
K aad uit. Op dien geaenkvraardigen
Sl Juli 1914 dacht non te Vlissingen
[niet anders, of de dienst op Engeland
ton moeten worden gestaakt, of, wat
'liog erger was, dat Nederland in den
|$orlog betrokken zou worden en dat
de strijd dan het eerst in de buurt
|van Vlissingen zou ontbranden. Maar
do loop van zaken zou een geheel aa-
orden. liet eerste jaar van hen
oorlog werd zelfs een buitengewoon
jvoordcolig jaar, maar het was meer
flan c©n particulier, het was een na
tionaal eil het werd meer en meer een
internationaal belang, dat onder onze
'neutrale vlag de eonigo postverbinding
tusschen Centraal Europa en Enge
land vrijwel regelmatig dienst kon
olijven doen.
Daartegenover staat, dat de Neder-
Iruidsche Regeering het belang van het
onderhouden van die verbinding met
zoo hoog heeft geschat, aldus deelde
de Directeur van de „Zeeland" mee,
dat zij zelf het oorlogsnsico voor die
vaart heeft gedekt, wat in andere Sla-
ten, oorlogvoerende of neutrale, als
vanzelf sprekend geschiedde.
De Molestpremie van 5 per reis
zou nl. ten gevolge gehad hebben, dat
aheen aan premie hot schip in kU rei
zen of ongeveer een maaiyi. varui op
nieuw zou moeten zijn betaald.
Dit kon de Stoomvaart Maatschappij
„Zeeland" niet opbrengen en toen
achtereenvolgens vier barer best©
schepen op mijnen bleven, waren de
behaalde gunstige resultaten van vroe
gere jaren daarmee ais weggevaagd.
Er is aanleiding om titans Ue aan
dacht op deze Nederlandsen© Stoom
vaartlijn te vestigen, omdat zij de
nie.uwe schepen in de vaart gaat bren
gen. De oorlogsverliezen moeten aan
gevuld worden, de eerste nieuwe boot
nu in de vaart gebracht. Daarom
heb ik eens verlof gevaagd om een
kijkje te nemen op ie nieuwe Prinsee
Juliana en meteen het een-en-ander
van de anderneming te vernemen.
Men heeft zich beijvei-d om de merk
waardigheden van de nieuwe boot aan
mij le laten zien. Als je zoo den rond
gang maakt door het schip, stemt liet
prettig op te merken dat dit fraaie
schip geheel in Nederland gebouwd rs.
De nieuwe booten werden nl. gebouw-!
op de werven van de maatschappij
.De Schelde". En dit is juist e n
oornaam ding. omdat bij aan vori-
gon aanbouw het een grief is geweest
tegen de „Zeeland", dat teen de bouw
'niet aan de Ned-erlandsche nijverheid
is opgedragen. Maar het is toen ge
bleken, dat de Noderlandsehe indus
trie in verband met den nouwprijs i:iet
in staat was met het buitenland te
con cu it oor en waarbij nog kwam, dut
men toen nog geen dergelijke siielloo-
pende schepen in Nederland, gebouwd
lied.
Het moet dankbaar erkend worden,
dat „De Sclieilde" een fraai staal van
haar kunnen met den bouw van de
Prinses Juliana" heeft geleverd,
lien ommétocht op een sciiip voert in
den regel eei-st naar de hutten. liet
is de glorie van een schec-pvaartdirc-c-
tie te toonen, hoe goed men voor de
passagiers zorgt door een aangename
inrichting der hutten. Daaraan is dan
ook op de ,,1'rinsPs Juliana" zeer veel
zorg besteed, pe eerste en tweede klas
se huttc-n zijn over de drie dekken
verdeeld, zoodat er van eik type op
ieder der dekken voorkomen. De hut
ten zijn ruim en van de nieuwste vin
dingen voorzien. Zoo heeft elk clec-
trlsch lampje een mechaniekje, waar
mee het on verschillend© lichtsterkte
gezet kan worden. Praclisch is ook de
in anier van afsluiting der hutten.
Vooral voor den z ome macht is het
frisch, dat de deur op een haak gezet
Kan worden, die zeil c.k kan worden
op slot gedraaid, zoo-aai hij van bui-
Lc-n niet kan worden opgelicht. Dan
zijn in de eetsalons de patrijspoorten,
welke niot ail oen draaibaar zijn,
maar ook evenwijdig varscliovon kun
nen worden, gemaskeerd door vler
kante ramen met gebrand glas, zoo
dat de reiziger ook in dit opzicht er
geen ©ogenblik aan herinnerd wordt,
dat hij op ze© is. Er zijn eenig© luxe-
hutten, die werkelijk zeer fraai zijn in
gericht. Op de groote hal komen de
fraaiste lux© vertrekken uit. De Zee
land is door dó groote opruiming,
tvelke "in November 1918 in de Centra e
rijken heeft piaats gehad van een
groot contingent gsgaulgden voor dez©
dutten berooid, maar ue tijd is demo-
ciatisdi en d© directie practtscu ge
noeg oju ook anuere reizigers, die net
er voor over hebban om i 42 te be
talen boven den gewonen vrachtprijs,
het gebruik van deze vorstelijke ver
trekken toe te staan. Een prachtige
gelegenheid vóór mijnheer en me
vrouw Owe© om eens vorstelijk te rei
zen. Misschien worden ze dan wol voor
vermomdte prinsen cn prinsessen aan
gezien, als hun gedrag cn uiterlijk
daarmee niet in tegenspraak zouden
zijn. Voor iiet eerst na 1914 heerft er
dezer ctigen weer eens oen echts
prins, Prms Wilhelm van Zweden (ue
reis meegemaakt.
Deze vertrekken bestaan uit een
slaapvertrek, badkamer en een salon,
die ook in een elaapkamer te veran
deren is door de sofa's te metarnorio-
seeren in bedden en een kast in een
wasck-jimrichtiiig. De iiirfidhting van
deze en van de andere luxe-ver trekken,
rookkamer, booftiing-aEg, eetsalon en
dames-salon lieoft de firma Muiters,
die de betimmering uitvoerde, gelegen
heid gegeven, om van deze zalen iets
heel moois te maken. Ook de vertrek
ken voor het scheepsvolk en die voor
de officieren voldoen aan hooge te stel
len eischei. Een merkwaardig plekje
op het schip is de commandobrug.
Daar in de met glaswanden geiiec'
omgeven ruimte leidt de kapitein met
den officier van de wacht het schip
langs zijn door wind en stroom telken:
verfmderende route. Op de zeekaart op
een! opklapiafel wordt, zoo noodig, d(
route gevolgd, de kwartiermeester
roerganger, krijgt er den koers op, ter
wijl den machinist telefonisch in
structies voor de regeling der machi
nes gegeven worden. Hó: stuurrad is
zoo licht draaibaar, dat de man-
het-roer dit met een pink kan doen.
De overbrenging van de beweging van
het stuurrad naar liet zware roer-
quadrant beneden in het achterschip,
gebeurt door... glycerine. De beweging
van het stuurrad brengt n.l. naar ge
lang van de richting, waarin het rad
bewogen wordt, In een buis'.eidiukje
naar links of naar redits een kolom
metje glycerine in beweging welke
beweging beneden in het schip over
gebracht wordt op een efoomschuifje,
waardoor de zware machinerie van i
roer in beweging wordt gesteld. Op de
brug zijn ook do telefonen, waarmee
de onderzoeklokslaaien kunnen wor
den opgevangen. De „Zeeland", die do
eerste KaaaaJdleitst is geweest, welke
deze signalen invoerde, beeft daarna©
veel succes gehad, in weerwil van het
verzet van de autoriteiten van liet En-
gelsche loodsbolieer. die zelfs weiger
den, dat de maatschappij deze veilig-
heidssignalan voor eisen rekening
aan een der Engdlscho acfttechepeii
dee<l aanbrengen. Ondanks dat heeft
Zcc-ia ud er toen toch wat op gevonden
en de praciijk iieaft de maatschappij
ten volle in het gelijk gesteld; zoo zolfs.
dat de Britsclie autoriteiten wel het
voorbeeld, liuu gegeven door do Ne-
derlnndsoh© maatschappij, hebben
moeten volgen. Natuurlijk 6taat
bnt<j ook in verbinding met de hut van
den marconist, die gedurende den ge-
heelen overtocht met de beide landen,
woartussoben de boot d® verbinding on
derhoudt, In contact ie, zoodat je oj>
zee geen oogonblik rocT van fami'.è
an zakenrelaties afgesloten be
hoeft t© zijn.
Vau onze Nationale Lijn is immer
uitg^aiui en roep van orde, uiterst©
zindelijkheid en veiligheid. Dit dankt
die Maatschappij in hoofdzaak aan
don goeden aard van haar personeel;
in Zeeland worden dergelijke tradi
ties gelukkig voortdurend hoog gehou
den.
De goede Heüaudsche keuken be
hoeft vanzelf niet meer te worden ge-
preizen.
Op de Zeelandhooteu ie een kolos
saal ruim overdekt promenadedek aau
wezig, zóó ruim, dat daarop in Enge
land de visitatie d©r rolz.l^.-r^rjag©
zonder eenig bezwaar kan geschieden.
Een andere interessante plek op het
schip is de machinekamer. Als je van
boven longa het small© ijzeren trapje
neerdaalt in deze warreün» van rade
ren. 6tringen en hefboomen, (krijg je
een imp ©santen indruk van de machi
nes, die in twee verdiepingen voor je
tilt liggen. Het is een wirwar van
bewegende dealen an alleen de des
kundige voorlichting van den machi
nist vrmag Je op de plaats zelf cer-ig
inzicht to geven in dit ingewikkeld sa
menstel van draaiende en zwaaiend©
stnlcken metaal, maar ik waa? er me
niet aan om oök maar te trachten van
dien baaierd van roteerend, beffend,
zuigend, en pompend metaal een schets
te geven; Het vermogen tot die bewe
gingen komt vau de koloesale vuur
haarden, waarbij de etokers staan te
zwoegen cn eindigt in do wenteling
van de lichaam-dikke assen, welke bol
ton het i'cliip, de schoeven in bewegmo
brengen.
Er zou ook nog heel wat te vertellen
zijn over d© reddingsmiddelen, venti
latie, verwarming en allerlei zaken
meer, die de aandacht verdienen
maar dat zou me er toe brengen d-
ruimte vau een couranten-urt'kol le
langrijk te overschrijden, zoodat ik e
mee wil volstaan met ais f.otaai-.ndr'-'.
ferklaren, dat deze oudememmg
van zuiver Nederlandschen aard de:
steun van alle Iandgenooten vt? dient,
omdat zij den reizlg-er eeu groote mate
van comfort en oen maximum van
veiligheid bi exit li j den overtoclit over
de Noordzee.
JAC. C. M. JR.
Fan het Polltioke Tonr-
nooivelil.
TWEEDE KAMER.
ONDERWIJZERSSALARIEERiN1^'
Ook <ie tweede dag vau de Ossondorpscho
aalarw-mtorpollatio is verstreken zonder een
parlementaire beslissing tc brengen. Weer
ettelijke sprekers o.w. drie sociaal-domo-
cruten bobben hun licht doen schijnen,
doch do bclnnghebbcndon tasten nog in bet
duister. Diep teleurgesteld verlieten de be
zoekers der publieke en gereserveerde tri
bunes klaarblijkelijk allemaal ouderwij-
to 5.16 bun plaatsje. Zo hadden zóó
gehoopt, vandaag ceuig resultaat te verne
men I
De boer Van der Molen beeft don moed go-
id om bet teu dcele voor de regeling van
den Minister op te nemen, nl achtte hij bet
tautiseb, dat die regeling reeds de sala
rissen dor onderwijzers eener verre toekomst
(d. z. de raeuHCbon met bet ..volledige"
Kweoksohool-diploma volgens de wet vau
1U20) vormcldde. waardoor meer aandacht
iel op hetgeen de bestaande onderwijzers
iet krijgen dan op hetgeen de regeling
iuii wél brengt. Hij bepleitte verder eenigè
erhooging dor maxima voor de bestaande
onderwijzers, in dien zin dat bet maximum
voor de ongehuwden zonder hoofdacts zou
wordon f 2100. voor do gehuwden ƒ2800 cn
vooi de hoofdactc-bezittor* ƒ6.100.
Natuurlijk kwamen de betoogingen van
Zaterdag j.l. meermalen in bel debat. Den
lieer Van der Molen die ais burgemeester
van Renkum aan zijn onderwijzers tever
geefs het verlof, om naar Den Haag te gaan,
bad geweigerd verdroot iiet. meer dun
hij onder woorden kon brengen, dal een ann
ul Christelijke onderwijzers met de soria-
don mee waren gaan betoogen.
Intusscbeu insakte de communist Van Ra-
vestcyn van de gelegenheid gebruik om den
heer Van der Molen even te herinneren aan
diens eigen jaren als onderwijzer te Utrecht,
een herinnering die den legonwoordigcn bur
gemeester van Renkum, vóór dien wethouder
te Rotterdam en redacteur van „Patrimo
lium". niet prettig stemde.
Volgens den beer Van Ravestcyn is de
•enige lichtzijde der salarisregeling juist
deze. dat zij de Christelijke cn neutrale on-
drrwjjzerx in ageerende houding tegenover
de kapitalistische regeering heeft tezaani-
gebrncht. Voor hem en de zijnen is de st-
king in deze maatschappij laat men het i
hu ti maatschappij eens probecrenl d
Vlogen do hecren Wijnkoop en Van Rave
On dus respectievelijk Vrijdag eu boden
recht op de staking af. de. sociaal-democraten
fladderden, als vlindertjes om een kaars, er
omheen. Do heer Albarda achtte een maat
schappij die geen geld heeft om haar onder
wijzers behoorlijk te salariceren. daarmee
reeds veroordeeld en de beer Troelstra wou
als politiek leider niet op staking aandrin
gen. maar.... zict-u. het zon hem toch.
enfin, do vakvcrecniging moest dat zelf m
beslissen.
En om den minister hut wapen, dat de
derwijzers slechts enkele uren per dag wer
ken. uit handen te nemen, achtte inr. Troel-
str.i het voldoende om den bewindsman van
Onderwijs tc berimiereu aan diens predi
kantentijd. Als men aldus de beer Troel-
«tra toen eens tegen dr. Dc Visser gezegd
ha.l Och, Jullie baantje is maar een bij
baantje. want ge preekt maar een uurtje
in de weck.... wat zou dr. Dc Visser dan
geantwoord hebben?
In eik geval achtte nu, Trocistra het
niet raadzaam om cventueeie uit doze rege
ling voortvloeiende politieke gevolgen tegen
te houden.
Mevrouw Grocneweg hoeft als oud-ooder-
wijzere* baar stem eveneens laten hooren.
Haar betoog was ecu samenvlechtitig van do
i belangen der vrouwelijke onderwijskrachten
en het sociaal-democratische alvcllcoringi-
'sjstcom. En bet scheen haar vooral te grie
ven dat de gehuwd geweest zijnde ouderwij
zere» 400.— por jaar zou uitblijven boven
baar ongehuwde collega's.
Mr. I)e Savornin Lobman, de nestor der
Kamer en de mede-pacificator van openbaai
en bijzonder onderwijs, zou de regelin- wel
eens in praktijk gebracht willen zien. Loo-
pen er eon massa onderwijzers weg. dan is
er, volgen* hem, nog tijd genoeg om met
nieuwe cilarisvorhoogingcn te komen! Ove
rigens bc-eft, zoo concludeerde hij, niet de
commissie voor georganiseerd overleg, dorh
de Regeering, in samenwerking met de Ka
mer, te oordeelen over de grootte dor sala
rissen van overheid spcr.vmeeL Hij weoschle
me: do gevoerde eritiek rekening te zien
gebonden, maar zonder do Uegeeriug aan
getallen te biodon, om welke redenen hij en
de zijnen tegen de motics-Ossendorp en -Otto
zouden steminen.
De beslissing .over deze moties wordt
Woensdag verwacht.
INT1MÜ8.
Avondvergadering. Begrooting
vnn Arbeid.
Minister A&lberse was in de nvondverga
(lering tiet eerst aan het woord. Ia de eer
sbs plant» om mede te deelen dat het
veelbesproken advies vaa den Hoogen
Ra.vl van Arbeid over de Ziektewet geen
voorstel inhield ora vaa stelsel to veran
deren, doch alleen "c-edoeMe een nadere
overweging uit le lokken van de mogelijk
heid oiu <f# particuliere fondsen in do we;
te hotrekkcii. De Minister heeft nu aan den
Hoogen Raad van Arbeid speciaal gevraagii
r,f hel zijn bedoeinig is van stelsel te
veranderen.
Dat advies komt Zaterdag aan de orde.
Ten aanzien vaa de instelling van een
Kinderfonds bleek de Minister t-e staan op
hel standpunt, dal, wanneer de Kamer een
uitspraak ten gunste van zulk een Kin
derfonds doel, de Minister dan bereid is,
de gedachte in een wetsontwerp uit le wer
ken. Het zou dïa echter een verplichte
erxeó:eiii'.g moeten zijn, door de industrie
per arbeider te betalen, welke premie
dan door middel van iiet instrument der
Raden van Arbeid zou moeten betaald wor
den. ll«i denkbeeld vond al dadelijk ba
ïtrijding bij de lieeren Van do Laar en
Lobmando eerste maande dat de uitkee-
ring te laag zou zijn 1 van het 3de kind
af) en de premie te hoog (35 cent per man
per week) zou zijn om dezan last op de
werkgevers ta loggen. En met welk recht?
vroeg du heer Lolunan. Met welk reebt
"nt men dat de maatschappij do kinde
heelt ;o onderhouden van hen die
geen zedelijke kracht genoeg hebben om
to beseffen dat men de kinderen zelf
moet onderhouden, of... dat men zich ze',
vo bandon aanleggen moet. Kinderen zijn
wii zegen des Heerori, maar dan moet men
dj lasten ervan zelf dragen en niet naar
don buurman gaan om te vragen of die
het wil doen. En moet men ook de onge
huwden laten betalen? Ja. dubbel. zei
mon rondom den spreker. Maar deze merk
te op, dat er tal van celibatairs zijn die
oin zéér eerbiedwaardige rodenen niet
tiouwen. Met welk betoog de heer Lobman
bij Mr. Oud groote instemming oogstte. Bo
vendien voerde dezo als bezwaar aan dat
al deze kinderregelingen het loon drukken.
Daartegenover werd het Kinderfonds door
do faeereu Smeenk en Snoock He:ikeman
warm verdedigd, evenals door de voorstel
lers der motie, de heeren flaazevoet c.s.
De motie-» komen eerst later in stemming.
Een herziening van en uitbreiding var.
het aantal loonklassen ra de Invaliditeits
wet is in voorbereiding, zoodat de mmister
de deswege ingediende motie-Rugge over
bodig noemde.
De Minister beeft ook de motie van den
ter Duvs, tot verdubbeling der ouder
domsrente bestreden. er was geen geld
voor. Dc lieer De Muralt aanvaardde dat
argument, maar stelde duB zelf een motte
voor, om 20 toeslag te geven, hetgeen
4 millioen r.ou kosten. Mr. Oud vond het
geld geen bezwaar, zoolang er nog geld
voor Oorlog en Marine is, zoolang er nog
belasting... plannen van de vrijzinnig de
mcorateu liggen.
INTÜÏDS.
Buitenland
taJen-quaestte besproken werd. Beslo
ten werd elke landstaal toe te iuteu,
maar de redevoeringen zuiUzi alloeii
in het Engelsch of Franach vertaald
word en-
In den Belgischen Senaat i© ge«pro
k&n over de toelating van Duit.schUmd
tot den bond.
Do minister antw oordde, dat de ge-
DE ONTPLOFPINGSRAMP
IN ITALIË.
Een paniek onder de bevolking.
Over de ramp te Vergnfate, waaromtrent
- reeds c-en en ander meldden, geeft het „Joum
cgosrtlen instruetie hebben geknepen de Oenève" o.a. de volgende bijzonderheden:
rich t© verzetten tegen de toelating
van Duitschland tot den Volkenbond
zoolang dat land zijn verpachtingen
jegens de (geallieerden niet heeft ver
tuid Wat betreft Turkije en Bulgarije
deze landen zijn niet direct in oorlog
geweest met België en er zal rekening
gehouden worden met da omstandig
heden.
D© Servische regeering heeft bedan
kingen geopperd tégen de toelating van
Bulgarije tot den Vo"-
Stafl8Biauws
Het dorp ligt tusschen de gemeenten Soinm:
Lombardo en Lesto-Celende. aan de Slmploi
lijn. Vrijdagmiddag tegen halt een brak er i
een fabriek van chemische producten een b
rlge brand uit, welke snel oversloeg op ei
aangrenzend pand, dat tot berging van amun.-
tie diende. Tweehonderd werklieden waren hle
werkzaam. Ook waren er 30 soldaten van hi
67ste regiment infanterie gestatlonneerd. E
ontploften spoedig verscheidene granaten, ter
wijl ook een kruldntagazija in de lucht rloop
De bevolking van de dorpen in de buur
vluchtte ontsteld naar het veld.
De ontploffingen volgden elkaar weldra sne
op. en werden in een omtrek van 80 kJloracte
gehoord. De iuchtddruk was zoo sterk dat ee;:
automobiel van een Inwoner van Galarate. eei
dorp In de buurt, werd omvergeworpen. He
dak van het station van Somma-Lombard:
werd verbrijzeld.
Een detachement sappeur* en brandweerlie
den begon onmiddellijk met het reddingswerk
Het spoorwegverkeer tusschen Gallarate en
Domodlssoia Is gestremd. Ook ln Florence
werd een sterke luchttrilling waargenomen
aardbeving te doen
MAGAZIJN- EN' WINKELBEDIENDEN.
Dinfdagavoml werd ia de bovenzaal vin
de Sociëteit „Vereeniging" een versraderlnj
van magazijn- en winkelbedienden gehouden,
die niet druk bezocht was en waar bet woord
werd gevoerd door den heer 8. de la Bella,
van Amsterdam, over het onderwerp „De
jsdai ijactie"'.
Spr. begon met uiteen te zetten, dat reeds
voir den oorlog de financieele- en de rechts- i Men meende eerst met
pr-irie van de magazijn- en winkelbediende.te hebben, doch de seismograaf gaf hiervan
slecht svas. T"aans is deze toestand nog veci geen aanduiding.
sh-obter. Te Amsterdam - en te Haarlem j In verschillende plaatsen van Toskane ont-
z*l het wel niet beter zijn. zeide s:-r. 1
worden nog loonen uitbetaald van ƒ10
f 12 per week- Gunstig steken daarbij af dt
loonen van de_ gemeentewerklieden, van wie j
stond een paniek, maar er zijn geen slacht
offers.
Uit Como wordt nader aan het blad bericht:
de ongeschoolden f 35. de geschoolden" 15 Het dorp Somma Lombardo heeft den nach'
ver week omvangen. Geschoolde üthografen In ongerustheid doorgebracht. Telkens werden
erdienen f 43. ongeschoolde 35 a 10. ge- nieuwe ontploffingen gehoord. Te Lesto Ca-
schoolde typografen f 43 en aankomende itnde. Go la ea Vergnlate was de bevolking ui:
i.«r (Je hulzen naar het veld gevlucht. Talrijke
33.76 tot f38.25, naar gelang van hun leef-
graaf ƒ22.50 vciujcxii. ouuwtaaaruciour» -t
maken loonen van ƒ40.50 (sómmige voet Het dorD Lesoua In de buurt van Vergnlate Ir
meer), kleermakers van 42, transportarbei- I geheel verwoest. Vergnlate xelf bestaat nlei
ders van 45. meer.
Wel ontvangen winkelbedienden een ze- Het aantal slachtoffers kan nog niet word»
kere provisie, maar een vist loon is te pre- opgegeven, daar de ontploffingen nog stecdi
fereeren. De metproken categorie
dienden verkeert in dezen tijd in uiterst
oeilijke levensomsUndigheden-
De winkeliers beweren nu wel, zcide spr„
ii een loonsverhooging er niet af kan. maar
j gelooft daar niets van. Over 't algemeen
hebben de winkeliers de laatste jaren nit-
etseknde zaken gemaakt. Spr. staafde dit met
ccnige voorbeelden: de firma De Gruyter en
Zoon maakte in 1919 een fiaat van 1.100.000
aloch heeft die firma meisjes in dienst voor
10 per week, wat apr. een schandelijk loon
noemde), ook de firma Gerzon maakte kolos
sale winsten. Hoe zouden deze en dergelijke
i's anders hun modepaleizen hebben kan-
bouwen? vroeg spr. Alleen van de ar
beiders wordt matiging verwacht, maar groo
te firma's en maatschappijen mogen wel
trachten te balen, wat zij kunnen. Spr. noem
de voorts nog ecnïge groote winstbedragen,
gemaakt door stoomvaartmaatschappijen en
groote bankinstellingen. Philips' Gloeilam
penfabriek keerde in 1919 een dividend uit
in 115%!
Vervolgens noemde spr. de typografen al»
arbeiders, die door de kracht van hun orga-
nisatie een goede loonregeling en een goede
rechtspositie hebben weten te verwerven.
Bij de magazijn- en winkel bedienden is het
net dit alles nog treurig gesteld. De eisch
au een sterke organisatie voor hen klemt
e meer, omdat ook de patroons zich steeds
nauwer aaneensluiten. Wjj vragen yoor deze
categorie van bedienden, zeide spr., voor de
lS-jarlgen 18, voor de 19-jarigen 21
de 20-jarigen f"1 «i-i-
voortduren, hetgeen het reddingswerk onmoge
lijk maakt.
De lawine op den ifont Blane.
Omtrent de lawine, veroorzaakt door het af-
brokkelen van den top ran den Mont Biano,
meldt de „Manchester Guardian", dat, volgens
'n telegram uit Lyon. de lawine ontstond, door
dat de top van Calcalre-pyramlde losraakte en
naar beneden stortte.
De enorme massa'B rotsblokken en sneeuw
sleepten ln hun val van den Brenva gletscher
een pijnbosch mede en bleven als door een
wonder voor het Itallaansohe plaatsje Orce du
Pourtoud liggen. Persoonlijke ongevallen deden
Eich niet voor, maar de Mont Blanc Is geen 4810
meter meer hoog.
Door d« lawine behoort een der mooiste uit
stapjes bij Courmayeur tot het verleden
Over een uitgestrektheid Tan vier vlerkante
kilometers Is de grond bedekt met een chaos
van ijs en boomstronken.
de 21-jajigeii f 27,
liiiiGsniassi
EEN VLAAMSCHE BETOOGING.
.e Mechs.cn is Zonaae ei-m groote
botooging yoiiouden ten guxirte van dc
gelijkheid in bestuurszaken vun het
Ylaamsch en het Waalsch en derhalve
gorioht tegen den Senaat, die wijmgiog
wil brengen in de te dezer zak© door
de Kamer reede aangenomen wet. Alle
liberale en Katholiek© vereenigiargen
namen aan deae betooging deel. Vrij
dag hadden de socialisten biljetten op
de znur&n geplakt waarin zij verklaar
den geen deel te nemen aan de betoo-
■ging, omdat zij a's partij er niet in
gekend waren. Doch Zaterdag lieten
degenen, dia de betooging op touw
iliadden gezet, er andere biljetten naafst
plaüclcen. met brieven van den soc. af-
xivaardigde van Antwerpen Eeckelesrs
/'ie zich varontedmldisde omdat li ij
Zondag ©Mens ten gunste van hetzelfde
onderwerp moest spreken; van den
secretaris der partij, die meldde, (tut
liij de brieven inzake de organisatie
der betooging aan de afdeeiiegen zou
(toezonden, doch dat de tijd ontVnk.
nog gevolg te geven aan de uitnoodi-
ginp en vnn den lieer Kanuel Huys-
mans, wieme gevoelens overeenstem
men mol die deir oi-gai.lsatofs, doch die
©gems verblijf buitenslands vaüidn-
:.f-rd was.
Het woord werd o.a. gevoo.'J door
■het Kamerlid van Cauwel-iert, die op
eensgerindlieid aandrong ©n betoogde,
dnt ('e nannemi ig der taalwet een etr-
le ©Lap zou zijn tot verbetering van
den 6toffelijfken toestand van hei
Vlnamerhe volk. Onze beweging, zoo
zeide hij. is thans een broodzaak ge
worden. Er moeten n.L tienduizend
Vlaamsoh© ambtenaren warden be
noemd om het ongelijk te herstellen,
dat tot boden gabeurde. Op deze wijzs
zullen jaarlijks dertig millioen frank
aan de ^"laameche bevolking ten goe
de komen.
de deelneming aan de regee
ring zeide Van Cauwelaert, dat de
Katholieke Vlaantó&he Kamergroep
dit zonder geestdrift deed. Alleen de
weemoed om wat er in West-Vlaan
deren gebeuide en de Vervlaamsching
der besturen hebben de groep doen
besluiten om aan te nemen.
De Vlaamecêie bladen wijeen er op,
dat minister Deetree, aaiangs op acht
leden van den raad der Koninklijk©
Bibliotheek van België slechts een
Vlaming flieeft benoemd. „Het laat
ste Nieuws" vraagt wat er van de
Vlaamsche, van de Nederlandsche
wetenschap terecht moet komen in een
door nagenoeg volslagen Neder-
londscli-onkundige mensehen beheerde
installing.
DE HANDELSBETREKKINGEN
MET SOVJET-RUSLAND.
De Belgische rcigeering heeft, vol
gens „De Schelde", besloten om de
onderhandelingen met Rusland te be
ginnen over de hervatting der han
delsbetrekkingen. Van politieke be
trekkingen is er tot dusver althans
niet het minste sprak©.
DE VOLKENBOND.
De Volkenbond hield weer een© een
volt&Uigo openbare zitting, waarin de
1IET DAMTERREIN TE AMSTERDAM,
Wij lezen in „Da Telegraaf"
j».Een comltó tel
- - verbetering van den toesUnd vau het Damplein
,«i de, rit',™; h~" tl" JCTonna, b«U.nJo uit 0, (.-
S wor£ ai Ï13! i*i,"r
YAk kent als hij 24 jaar is. Voor de vrouweii voorzitter; Th. fflederhold, secretaris vau
worden bij gelijken arbeid do/.elfde "e Vereeuiglng voor Vreemdelingenverkeer,
eischen gesteldvoor de bedienden in het le- I K't Koggeschip", secretaris-penningmeester; A.
vonsniiddelcnbcdrijf wordt 2 minder en voor j B.d'A 111 y, penningmeester van het Gonoot-
do bedienden met verantwoordelijke positie, »chap AmstelodamumFoeke Kuipers,
dc chefs, f 5 meer gevraagd dan de genoemde j architect; H. van der Mnsoh Spakler.
lid van den Raad vaa Bestuur van het Gebouw
Industrla", en Jac. Th. Stom, directeur van
Krasnapolsky.
Het doel van het comité is het onmiddellijk
voorzien ln den tegenwoordlgen toestand, zoo
wel ten opzichte van de openbare gezondheid
alsook met het oog op de verkeersmoeilijkhe
den. Het comité wenscht dit doel te bereiken
door:
1. ©Utlstleken op te maken van de opstop
pingen ln het verkeer en de noodzakelijkheid
aan te toonen om de verkeerswegen rondom
het open Damterreln te verbreeden.
2. Hat dempen yan het open Damterreln,
wegnemen der schu'ting en het maken van een
tijdelijk plantsoen op het terrein,
3. Het verzamelen van geldelijke bijdragen
ter aanbieding aan het Gemeentebestuur als
bijdrage ln de koBten van uitvoering.
4. Zoodra de gegevens bijeen zijn en een be
hoorlijk bodrag is Torzameld, zoo mogelijk me:
het Gemeentebestuur ln overleg te treden om
aan het hoofdplein onzer stad weder een waar
bedragen.
Spr. eindigde met een opweikking lot do
mmvezigen „plaats te nemen ln bot leger
nu de moderne arbeidersbeweging achter
le vaan van den Algemeeuen Bond van Han
dels- en Kantoorbedienden".
Om kwart over tien werd de evergadering
gesloten.
Ingezonden
liat K»ptaat*t, wordt d« kopie
Biet teruggegeven.
Voor den Inhoud dezer rnhriek stelt de
ütodaette zich niet aansprakelijk.
BROODPRIJSVERLAGING EN EEN
LOONKWESTIE.
Sinds ecnigen tijd is er in de bakkers
bedrijven eeu actie gaande, tot loonsverhoo
ging voor de bakkerij-arbeiders. De R.-R.,
Chr. en moderne bakkersgezellen organisa
ties vroegen in het nieuwe contract een
loonsverhooging van fo.SO. De patroons wil-
>Ui tel te kind Ld ƒ1- wr U.J P™1"* J0"'
zij. die beneden de '23 jaar waren hadden tulgen, de plaats waar elke vreemdeling komt
geer. loonsverhooging noodig. De patroons re- de plaats welke door alle eeuwen heen hot mid-
deneerden aldus Meerk unnen wij niet ge-
•cn, anders moeten wij het brood opslaan, en
dat kunnen wij" niet voor de consumenten ver
antwoorden. 't Was het onde liedje och. die
sriue consumenten, heelemaal geen eigenbo-
lang van dc patroons. Maar na de meelprijs
delpunt uitmaakte van de gebeurtenlssezi, dl<
Amsterdam haar geschiedenis op elk gebied be
zorgden.
Het comité bovengenoemd, dat gemeend heefi
s dezo zaak ernstig ter hand te moeten nemen,
clen tijd van een paar weken van gemid- wenscht met het Gemeentebestuur ln overleg
dcld 48.— gedaald is tot 36.— de 100 j te treden, om tonder dralen het terrein te dem-
K.G.. nu zullen we eens afwachten of het pen. er voorlooplg ©en plein of plantsooa tbc
rkelijk in het belang van den consument te makem en er een gedeelte van af te «taan
ls. dat zij zoo n houding annamen nu kun- j voor rerbreedlng der verkeerswegen var
•i ze het brood met 3 a 4 cent. per k.G. j vijgendam. Warmocsstraat en Vlsschers-
afslaan (wanneer het meel duurder wordt z«n ..r
e er met het brood-opslaan spoediger bij
in toch nog aan de redelijke eischen van (L
;ezellen voldoen. Of vvaebten de patroons j dam,
tot de coöperatie hen er toe dwingt but Hoewel de directie der ^U®n^orf™ *9°
brood af te slaan en zij dan
de oogen het ook moeien doen.
EEN BAKKERSGEZEL.
gemengd üienws
ER INGELOOPEN. In eene avondedi-
e van een onzer Brusselsche confraters
aldus vertelt de Brusselsche correspondent
van het ..Kb!, van Antwerpen", verscheen,
een pnar dagen geleden, met dne reuzen-
raïgteekc-ns" als titel, volgend berichtje:
De diplomatieke ën goaverneotenteele
kringen van eene naburige mogendheid
tranen in Gemeente ©ece optie vaa drie maanden he«f»
verkregen, om plannea In te dienen voor de
bebouwing van het terrein la kwestie (door
middel van overbrugging van den Visschers-
dam denkt mee een verbinding tot stand tc
brengen tusschèn het bestaande ea het nieuwe
gebouw), vreest het comité toch. dat wederom
een tijdperk van opties aanbreekt en daardoor
de verbeteringen, die het comité wenscht. op
de lange baan zullen geschoven wordon.
Het dempen van de open plek en het maken
van een plantsoen worden op ongeveer 60.QO0
gulden geechat.
:gévolse van de ver
dwijning vnn een (rood) valies ine: hoogst
belangrijke diplomatische documenten.
„Wij zuilen er morgen op terug konten".
De nieuwsgierigheid van de dagbladcor
respondenten, die ail berichtje ;e lezer
kregen, was natuurlijk in de hoogste mate
geprikkeld. Zij zochten op alle manieren,
dea avonds zelf nog, een of ander over dit
geheimzinnige valies te weten te komen,
'"e vergeefs.:..
Een onzer oonfraters, vertegenwoordiger
te Brussel, van een Aniweipscfa Pransch
morgenbiad, wilde nochtans aan zijne le
zers dit belangrijke nieuws niet onthou
den. Hij seinde he4 berichtje van het
Brusselsch blad over en voegde er bij dat
het (node) valies verloren was door Ka
mlel Huysmans, tijdens een zijner laatste
Europeesche reizen.
Wie inmiddels in zijne vnijt Uoble, wat
de Brusselsche confrater.
„Het (roode) valies" ia n-L de titel van
een mengelwerk, dat in het Bruaseleoh
bi ad begint. Het berichtje onder de reuzen
vraagteekens was eenvoudig eene pikante
eu oorspronkelijke aankondiging Tan hst
nieuwe feuilletoa-
FABRIEKSBRAND. Hel modeL
lenmaKazijn van do Ape'doornsch*
machinefabriek der firma Loog Lun-
dual is goh©«l afgebrand. De schade
is ernorm: door do vernietiging van
allo modellen wordt do voortgang van
het bedrijf ernstig belommerd.
GOUVERNEUR VAN SURINAME»
Volgens den hoefijzer-correspondent
van het Iibld. komt voor de benoe
ming van gouverneur van Suriname
eniAtig ln aanmerking, baron van
Heemstra, oud-burgemeester vnn Arn
hem.
GEVAARLIJKE VREEMDELINGEN
In verband met d© levensgevaarlij
ke mishandeling van zekeren V. t»
Brunaeum zijn twee Duitscher». werk
zaam op StaaUtaiju Emma, gearres
teerd*
