CASTRICU m.
HAAuLEWI'S DAGBLAD
(/RIJDAcs 3 ^c.C£tV43fcR 16£0
TW£LL-S BLAB
D© vooiuitgang der plaats.
Geschiedkundige herinnering.
Costricom is inderdaad schoon ge
legen, liet dorp is in de laatste '20
jaren zectr uitgebreid ook het onidlei
deze gemeente boiioorende Noord en
Zuid-Bakkum, Waar het zielental om
streeks 1894 nog nauwelijks 1700 be
droeg, waarvan pl.m. 1500 Roomsch-
Katliolieken t-n 200 Protestanten, zijn
deze cijfers thans ongeveer 3500 en
500 Sedert den aanleg van den
spoorweg L ilgg-estAlkmaar en het
bouwen van het kleine fct itiori, scheen
het aanvankelijk alsof do verbinding
van Castricum. aan, hot groote spoor
wegnet, geen invloed op de plaats uit
oefende, ook niet liet totstandkomen
van den stoomtraweg Haarlem'Alk-
in nar.
Alles bleef hij het oude, boerderijen,
eui.yo tuandaiij en aardappe.euLeeli,
doch de welvaart nam eerst toe, toen
het bleak dat vooral de af gezande
gronden hij dit dorp, zoo geschikt te
maken waren voor de teelt van bloem
bollen.
Dit tijdvak van bïori liad in 1914 zijn
toppunt bereikt, toen de oorlog zeer
veel in duigen wierp. Evenals eddetrs
in de streek langs de duinen werd ook
hier de cultuur van bloembollen toen
ingekrompen, een deel der bollen werd
tot veevoeder gemalen cf zelfs als meel
met ander meel vermengd tot men
schel ijk voedsel gebezigd.
De culturen werden veranderd en
men Itgdj ziclr ino-r toe op gioente,
erwten, hooncai als consumplie-urtik©-
len, aasmede op de zaadtecu.
liet eigenaardige NoordrHoilandsche
karakter van dit oude dorp is door het
bouwen van nette, meer moderne hui
zen en huisjes met bollenschuren
daarbij, meor cn meer verdwenen.
YVcJ zijn ze daar nog, de hocge boeren
slulriwoningon mei hunne Lichtgroene
gevels, hunne bewoners gekleed in de
oorspronkelijke kleederdrachten, voor
al de vrouwen en boerinnen niet de
kap en eigenaardige hoedjes op. De
ouueirwetsciie boerenwagens en Kiere-
boes of tentwagens, citnvvij.s met Üe
voorietteie of van uen géheeien naam
oer eigoiiaais en het jaartal er op g--~
scUrideru. Den len Zondag in Sópte-n»
bei* is er te Castricum kennis .n
wohlt daar don sedert onbeugiijken
tijd, druk genoun en vooral ook ge-
d,.nst op de muziek van één of meer
violen.
Dt> oudorwetsehe boerenkkeding
woidt 'door het jongere geslacht meer
en meer verworpen en afgeschalf, te
meer daar er met de. vele gouden of
zilveren sieraden nog al liooge koeten
aan ven-bonden blijven en men met dat
nj toch nog maar als boerin voor den
due komt.
Castricum heeft in de geschiedenis
van zich doen spréken, daar hier op
fl October 1799 de beslissende tlag
werd geleverd tusschen het wailo-Bu
taalsc.no Leger en het Engelsch-ilussi-
sche. Men >:an zo nog zien zitten in
Caslricums ouden toren de kleine ka
nonskogels uit dien tijd, die daar in
liét heetst van den strijd in zijn ver
dwaald.
.iel .godeiiktcelcen' to.Bergen (waar
over later) en do oude vervallen bat-
tcni.ep bij Wijk aan Duin zij berinnc-
rèytegelijk met de kogels in Castri
cum's kork aan een tijdperk van twee
dracht onder bet Nederlandsch© volk,
waarvoor de óverh-eersshing door een
vreemde natie, tot straf in de plaats
trad.
Eommigo onzer geachte lettors wil
len weh-icut mts vermeUl zion en in
IjoniuierinK gtebracöt over' die dagen
van don strijd die gestraden wem in
en Jnj de schoone dujistreek van Cae-
tuciun en Bergen
Do geest dér bransüie Revolutie was
ai voor en omstreeks 17115 tot onze .se-
derïandsche Gewesten ovejgewaaid.
Reeda bestonden er twee partijen ni.
Prins of Oranjegeziiiden, aanliangers
van liet oude Stadhoudersrégime en
Patriotten, die revolutie en omkeer
in de maatschappij wilden; Nu, de
Stadhouderlijke Regeering van Wil
lem V met zijn slapheid en allerlei
misbruiken en privilegies der aristo
cratische en kapitalistische famiiiên,
gaf met recht aanleiding tot ontevre
denheid. Kot ©inde der woelingen en
der oneenigiieid was, dat eerst in
1787 de Pruisen te hulp moesten wor
den geroepen om de orde te herstellen)
en «je wankvlo macht, van dan Stad
houder, wiens vrouw een prinses van
Pruisen was, te haLpen schrage». Op
den duur kon Prins Willem V liet
echter niet uithouden tegen de alge
meen e ontevredenheid en revolutie.
Zijn leger was niet bij machte de ter
hulp gesnelde revolutionnaire legers
van Frankrijk tegen te wouden, te-
moer, daar een strenge vorst de wa
teren vastlegde en hei land voor den
vijand openlag, die or door de patnot-
8Cuo jiartij met open armen werd ont
vangen. De Stacinoufier vluchtte en
begaf zich naar Engeland, de legers
der Sansculottes, van Duinouriee en
Pichegru deden hun intocht onder de
leus: „Vrijheid, Ge':'klieid en Broe
derschap".
De partij der Oranjegarindejj onder
drukt als ze was, hield zicli stil, doch
zon op list, om wanneer de gelegen
heid zich aanbood pogingen aan te
wenden, don vroegeren stand van za
ken in Nederland te herstellen.
Omstreèks 1799 meenden de Oran
gisten hun slag te kunnen slaan, ge
zien de ontevreden béid over d© Fran-
aclve indringers, die, daar ze van' alle
kanten dooi' do andere mogendheden
Pruisen, Oostenrijk, Engeland en
Rusland weixk.-n aangevallen, zich te
vens genoodzaakt zagen een groot deel
troepen uit Holland terug te roepen.
Generaal Bonaparte was in Egypte in-
g<-<loten e>n zijn ondergang met het
aa.n-' hem toevertrouwde leger wepd
onvermijdelijk geacht. De karteen ston-
'den voor Oranje gwv.tig. Onder,af-
sp-nak met den Prins" di© te Lingen
oi den uitslag der onderneming zou
wachten, zon oen Enge!sch-Russisch
leger een landing in Noord-Holland
beproeven terwijl er in Gelderland «n.
Overijsel e«n beweging zou wordesa op
louw gezet door ue Oranjepartij om
van de besturen meetster ie ma
nen.
Aanvankelijk ging alles goal, de
HoJoiMisciie vlooi wier bemanning
Uranjegezind was gaf zicli bijna zon
der slag of stoot aan üe Engel&cucn
oven-, uw vesting den HeJuiur en het
geheel© noardenjk deol van Noord-
iloiland was spoedig door de ver
ledigde landingstroepen, d© En g éi-
scliei) aangevoel d door Abeicrombic,
De Russen door Hermann, bezet.
Deze legers ten getale van 40.900
ian werden door het Fransch-Ba-
taafeche leger dat 6lechts 2ÓJU0 man
.twk was, tcgoraoetgasneid. liet was
generaal Dfwnidiels diei C'&Ut troepen
conuiiandecirde. Ondanks dan kraclitl-
gen aanval van Daendels' troepen
nain het Engcische leger oen geduente
sterke posit-o ui bij ue Zype U0 ssept.
1799). De lhe EeplemO&r was bcSiouid
om net tronscn-Dataafsche legci- t©
vejplcttei-eai. Da eerste co.onne zou
van Petten langs dou ituinkant Ber
gen aantasten; een tweeoe uoor mi
centrum bij Waimenhuizer» en Sciioori
U uw moor brekenoen derde bij Aik-
uiaar don rechtervleugel onder Daen
dels tei-ugdringcm; een viorelie zou een
ouitiCkkende beweging iualken en over
lloorn en Pu mie rend de Vai-bondeneii
in den rug vuLan. Doch dit waibo-
laainut- p an mislukte. De eerste co
lonne deed 's morgens een verwoeden
aanval i-n wierp hare tegeiic-tandeis
terug, en reeds ten 8 ure hadden de
Russen Bergen genomen en bezet.
Maai dezo aan vankei ijk© voorspoed
werd hun ondergang. Dumonceau,
i 'runsch genei aal, due in het ccwt.um
iiiet werd aangevallen, zond: een afdee-.
ling nf om de overwinnende Russen
in de flank aan tc grijiicu. Scho.ri
wc-rd hernomen en nu begon er in de
jjo&scheii un auineii J)«j uergon een
uurunekkig en bioedig gov ecut, dal
,aiig van weerszijden werd vo.g.liou-
iai, tou,at ojj co-is de Ru^son u-xir
.ii paiiiscuoii schrik weu-den bevan
gen en op de vlucht sloegen. Op net
nuf te Bergen ward hun generaal
erinann mgcsdoteai ea» gouw on gen
ch oyer te geven.
„Nog noon ben ilc krijgsgevangen
geweest'', ze-ide liermami, „doch gij
ijt ook nimmer in Holland geweest",
vus iict antwoord. Met don gonera-n
vicltn aan uar.lal hoofdofficieien, ze
ven vaandels en eanige kanonnen den
overwinnaars in handen. Janimei- dat
de strijd hiersmtdc nog ni6t afgcioc-
neu was. Denzekdcn «iag kweet de
rlollandsche divisie zicli dapper bij
den aanval op Schoorldani dat'wan
hopig verdedigd werd en Daenitels
moest na een bloedig gevecht Oudkar
spel ontruimen. De Engiischcn rukten
voort tot bij Akersloot, do Bataafsche
tronen concentreerden zicli bij Uit
geest, hun geschut wag op den Berg
aldaar opgesteld. Bij Castricum werd
ten 6en October 1799 de eindslas gr-
Uveid, die hel resultaat Had dat het
Engelsch-Rtissische léger moest rct:-
recren. Er werd een wapenstilstand
aesloten, diio onderteek end wérd te
Limmetn op liet aambeeld in de sine
derij.
Castricum e" de geheel© omgeving
bud van het kanonvuur en "de door
trekkende troepen veel schade gele
den.
S. CHR. L. P.
Hieronder zijn niet begrepen de
800 verpleegden van Duin en Bosch.
SïaüsMeuws
N OPENBARE LEESZAAL
Nu, mede in verband met een interview
dut wij met den heer A. IJ. Micbiclscu
hadden, de noodzakelijkheid cn wenicbe
iijkbeid v3n de stichting van -j -ihare lees
zalen «ipnieow in 't licht ie jte'-eden, .vooral
in dezen tijd, willcu wij de a ui-Echt v
gen op een beliyigrijk rapport dat ten r
ruhte van het iraagifuk der openbare lee«-
zaleu nieuwe gezichtspuntcu en een breed
lierspictief opent.
Het Ï9 een rapport vau het bestuur van
de -Openbare leeszaal en BiMiot'eek". Ie
l>e Haag, 'dat. aan den Haags-hen Ge
meenteraad werd gezonden ei betreft een
.,iiniwerp van een algemeen plan voor de
,-n wikkeling van het bibliotheek- pn lees-
aalvezen te Den Haag". Bljjl pus de mede-
<ljciingen, die „De Avondpost' er van deed,
w: de eoncrelc vraag waarmede let bestuur
zi,-h beeft bezig gebonden: b-w :n afzienba-
reu tfjd een Leeszaal- cn Bib;heek wezen
etorgauiseenl zou knnnen wordfn, dat, ah
ten onderdeel van een algemecnen Dienst
van Volksontwikkeling, op redelijk, wij:
tu.v.; zou zijn aan de geestelijke en practi
ses behoeften der biirgerij te voldoen.
Bij de beantwoording \an dii- vraag heeft
h"t bestuur onder rnoer de v ilgendn punl.ei
ontler de oogen gezien.
Stichting van Wijkbibliothelu"! in de bui
tenwijken der stad kleinere filialen i
onde stad.
Siip.htiug van Kinderieeszaicn met
sp nibliotheken voor de lagere scholen, a
.tldpp.lingen voor de rijpere jeugd
Overleg en samenwerking tusschon de O.
L. B. en de K.-K. O. I.. B.
Wisselbibliotbnkcn voor politieposten, ge-
meentebureaux, werkplaatren enz.
Xorg voor en onderhoud vao kleinere ge-
hicentelijko bibliotheken.
Het bestuur bad zirh gedaent ten aa
van het eerste punt in verschillende afgeslo
ten wijken der stad de stichting vau ee
wijkbibliotheck met leeszalen voor volwaï
scitcn en kinderen en daaraan verbonden ee
voordrachtzaal voor de „Volksuniversiteit'
en teveus tentoonstellingszaal voor den Dion-
van Kunsten en Wetenschappen, niet kleiner
lokaliteite voor cursussen, vergaderingen en:
In wijken, waar de bevolking minder afge
sloten leeft, de ineer gegoede wijken,
kunnen worden volstaan ruet een filiaal,
allocu uitgeleend wordt.
Nopens de, kinderlecszalen vat bet rapport
de denkbeelden van het? bestuur als volgt
„Wij achten liet van het grootste belang,
dat de kinderen boven 10 jaren ook in een
buiten-sehoohc-he omgeving in een milieu
van beschaving, orde en opgewektheid ver--
keeren, dat het huisgezin hun vaak niet
bieden kan.
Wij meenen. dat men kinderen, die men
van jongs af gewend heeft aar. een kindcr-
lccszaal en bibliotheek, geruakkflijker vast
houdt wanneer zij „leerplicbtsvrij zijn ge
worden.. Daarom zouden wij aan de kintler-
lees/alcn „Jeugd leeszalen" wensohen ie vcr-
'biii'deu voor de rijpere jeugd, zoo mogelijk in
aparte, doch anders in dezelfde lokalitei
ten, doch op andere uren, b.v. in den vroe
gen avond.
Wü zullen hier samen moeten werken met
'bestaande veree.nigiugen, als Jongelingsvcf-
eenlglngen, »rbeider*eriV vA"r jongeren,
padvinders-clubs cn derg., niet n ...aiscl.ijn-
lijlt door uitzonding vau w'dseihibliotheben.
W(j zullen hier ook de vorming van „lees
kringen" under leiding vau belangstellenden
neten bcvonleren.
Aangaande de samenwerking met de H.-K.
Oiienbure leeszaal wordi medegedtcld. dat
beiderzijds gestreefd wordt na.ir uuderlinge
verstandhouding op de volgende punten 1.
niet dan bij uitzondering in elk der beide
bibliotheken of hare wijkhiblioiL-ekeu de
zelfde kostbare werken aan te stbaffen en
elkaar daarvan medcdeeling te d >eu2. op
veilingen niet tegen elkaar op te bieden 3.
cs ingeschreven lezers hei xtebt te ver-
leeneu boeken te betrekaen uil de andere bi
bliotheek 4. bij de stichting van wijkbiblio-
tbeken en filialen te voorkomen, dat mon te
i in elkanders buurt komt.
liet bestuur zou gaarne z.g n. wisselbi-
bliotheken van elk pl.m. 40 boeken zenden
politieposten, brandweerkazerne, ge
meentelijke fabrieken en bureaux, naar II.
B. Scholen en M.U.L.O.-sclwlen, ziekenhui
zen voor dc verpleegsters. Voorts zou het
daarbij de zorg op zich willen nemen voor
de technische verpleging vau de vele klemc
bibliotheken, verbonden aan gemeentelijke
takken van dienst, afdeeliogeo, bureau*. 11.
B. Scholen enz.
De zorg daarvoor kan z. i. thans onmoge
lijk vakkundig geschieden Door de aanstcl-
'ing van een „Wandelend assistent" der lees-
■aal, die beurtelings bij die. bibliotheken
rondgaat, zou z. i. een betera verpleging ge-
irborgd zijn.
et ia zeer zeker ten belangrijk rapport
bet bestuur der llaagsebe Openbare Lees
zaal en Bibliotheek deed verschijnen, een. dat
in groot idealismo getuigt en van een brced
-,-icht, al zit er dan voor i nogn.blik nog
aar alleen toekomstmuziek in.
In Haarlem zijn wij nog niet zoc ver als
in Den Haag en in vele and tie j-lna'sen. Hier
is nog geen openbare leeszaal. Van de uit-
erking van de reeds lang beslaande plan-
en tol stichting van een gemeentelijke lees
zaal verneemt men nog steeds niets en dc
plannen tot stichting van een K.-K. open-
ire leeszaal zijn nog in 't beginstadium
ui wording
Zelfs dan als hier leeszalen zuilen ko-
en, kan de zaak niet zoo breed wotden
aangepakt als in 't Haagscbc rappurt is ont
wikkeld. Toch wellicht iet» van die denk
beelden zou ook bier toepassing kunnen vin
den. Wij noemen inzonderheid de stichting
kinderleeszalen en die van w;tselbibiio-
Ihcken.
In oen tjjd als de onze, nu er een alge-
moene aandrang is om wat te doen, en liefst
sl voor do vulksontwik.te.ling, verdient
ieder geval een plan als 't Uaagsche aan
dacht en bcsludcering.
CONCEKTVEREKN1G1NG ..HAAR-
LEM's MDZlEKKOHt'S".
De agenoa der legen Donderdagmiddag 5
uur uitgeschreven ledenvergadering van
de concertverecniging „liaarioni's Iduzu..
korps" behelsde Biecnts één punt, n:. een
oo.-stel lol wijziging van art. 6 van liet
eglcinent om de contributie vi>or alieeii-
vonende heoren op 7.50 van 5 te bien
Uit de medcdeelingen gedaan van de
lestuurstalel naar aanleiding van een paar
opmerkingen, die een der leden in hot mid
den bracht, bleek dat het bestuur van inec
umg was, dat, om een geijkten, al is 't.
dan geen mooicn term te btztgou, ..alleen
loopende lieeren", best wat meer contribu-
tie kunnen betalen; beter dan hoofden van
gezinnen.
Gevreesd werd dat indien alle contribu-
..en weiden verhoogd, vele leden zouden
gaan bedanken. Nog werd opgemerkt, om
de noodzakelijkheid van het voorstel in het
hebt te stellen, dat de concerten steeds
in muzikale waarde hebben gewon-
non, dat het gehalte er van is verbeterd.
r. dit kost veel geld en do inkomsten
vereeniging dienen in verband daar-
mede vermeerderd te worden.
Uet voorstel werd aangenomen met één
stem tegen.
Bij de rondvraag werd van ondexschoi
den kant de noodzakelijkheid betoogd om
maken, dat de eoncertvereeniemg ineer
leden krijgt en opgemerkt, dat he; een ge
meente'uelang is. dat Haarlem'een goed
muziekkorps heeft. Is hier een goed mu
ziekkorps, zoo werd aangevoerd, dan is dat
oen aantrekkelijkheid van 1 Inarlem om
zich hier te vestigen.
In dit 'verband werd opgemerkt dat moer
middenslaiuiei'9 ais lid dienden toe to lie
don. Ook werd er de aondaehl op geves
tigd, dat van muziek een beschavenden en
veredelenden invloed uitgaat en dat dit
mede een reden i3 om te maken, dat in
Haarlem een goed muziekkorps blijft. Pro-
pagandi om "meer leden tc krijgen werd
krachtig aanbevolen. Een geopperd denk
beeld om bij de programma's inteeken
biljetten le voegen, zal bestuur over
Dc penningmeester, de hoer Scheer, deel
de mede, dat in de maand October 40 le
den hadden bedankt. De voorzitter, mr.
Toulon van der Koog had editor
boop. dat er velen als lid zouden toetre-
iiaar aanleiding van 't goede gehalte
der concerten.
Ten slotte 2«ide de voorzitter dat 't he
stuur gaarne gevolg zou geven aan den
wenseli namens vele leden geuit om :n
den zomer in den tuin van 't Drongebonw
;-n dan ook eens haTmonieconcerten te
geven.
Ook bovengenoemde klacht had. meende
Li. C lenbrander, achterwege kunnen blij
ven, want de bewuste medicus is hoe
lastig net misachten ook voor hem wa*
toch gekomen.
ONEERLIJKE BOEKHOUDER. --
He ^eweafon boekhouder K. v. L., uit
Haar.eai, ctoe ten nurieele van rijn pa
troon een cliéque ontvreemdde en deze
ten bedtu£o van f 2OÜ0 invulde en va.-
soiie.ijk ondorteekende met de liand-
lazkening van .zijn patroon, is door d,
Vijfde hamer der Amsterdaotóche
RexsLlbank zoo lazen wij in de Tijd
veroordeeld tot 6 maanden gevange
nisstraf.
DIENSTREGELING REIZIGERS
TREINEN. Trein 1709 (werkdogen)
zal te Haarom stoppen voor het opne
men en uitlaten van roirigers; in ver
band hiermede wordt du dienstregeling
ais volgt jrewijrigd: Amcterdorn C. S.
;tr. 8.40 v.m. Haarlem 902. Den Haap
9.47, Po.ttordam D.P. aank. 10.11 v.m.
niezen, een nieuwen adionrt-rotr nle» cn
zea nieuwe «elirövers op jaarloon Ic wei
geren. Hij meeiHle il«.irmce-de auditcnjrij-i.
treffen eu de belastingbetaler» te dieaeti.
maar de hee'reu Lely (zelf oud-minhti-r van
"jMtsat;, Snuéek Henkcniaös, Drron en
iter Kónig lieten hem diride'ii', ftcvoe-
len, dat een dergelijk klakkeloos schrappen
geen doel zou treffen
n mutie-J. ter 1-aaii, er toe strekkende
minister uit te noodigen om alle nieuwe
departenients-ambtenaren van deze begroo
ting af te voeren om ze mei opgaaf van re
denen voor de noodzakelijkheid v.in hun func-
l> een aanvuilingsbegrooting te brengen,
werd door den minister op utiliieitsgrondeo
bestreden. Overigens vertelde de minister dat
jommitsie door de regeering zal worden
ingesteld, aan welke zal worden opgedra-
vhii advies te dienen over bezuuiigin-
n dc departementale administraties. Er
zullen in die commissie bok buitenstaan
ders zitting hebben
Na deze inededcelhig verwierp de Kamer
dé motie-Ter Laan met 27 tegen 40 stemmen
et amendement-Marcham mei 27 tegen
Bit lie tiffiïtreiteü
VOGELENZANG. Voetbal. Na
golioudeii vergadering zijnde vcctbal-
vereenigingen B. V; V. on D. V. 0.
van llier &arnengevoegd onder den
naam van B. V. C. Zij'heeft liet ter-
vc-i het Vroeger: B. V. V. aan do
Margr. 'riaan te Vogelenzang. Tot
is gekcaai do heir B.
Blom.
HAARLEMMERMEER. - Markt
Op die Donderdag tc Hoofddorp gehou
den vee- eu paaiu«iiUtu'iit, wteeu aau-
ovooi'a: 8 paaiueu, pnjs 1 oMt ou^,
hitten, prijs l' lüB—f óuJ en 4 koeieat,
■rijs i otljl bri>. riandri matig.
Elect rificatJe. ie Hoofd
dorp is» otn aanvang gvjnaaJit met dc
verbetering vajj het laagspannrngfliièi
oor ue e.ecUnificatie, net ueotyus
bij wrjz© van noodmaatregöl aange-
oxacutc ijzeittkraud woiMt uoor fcop^r-
oraaü vervangen:
Mot hèt ieggvii van dan kabel naaa
•iieuw-V ©nniep worden zulke gocue
'Oi'deringtai jfumaakt, dat men wéklira
.On B ur i'.oricer'wog gej.iasseerü zaï
zijn,
jits er nu door de vorst maar goen
lagnatiê in liet grendwerk meer komt,
i»esiaal er kans dat te Nieuw-Veuncp
met de a.s. -Kerstdagen het eleetriso
tat Zol kunnen brandei).
BENNEBROEK. Den hear Z. is
door do rechtbank wegens te hard
ijden voor maanden oe bovoegd-
neid on.z^gd oen motor te berijden.
i i' k o o p i n g. Op Dinsaiag 31
December z.ij publiélc worden veuk-cht
.ngovte'.v 3 Hectare weiland aan den
Iwartcnwpb' nabij het Station Vog:-
lenzmtc'—Bennebroek eJi wel in 11 pc
v-ö.en. De g.ona is bestemd voor bouw
kCi'Jtun, zo^at het niet omvaarooi.jn-
ijk is, dut daar door ueii lijd gcc. juk-
,e woningen worx.en g.b^uwa.
Gome© n leb o g rooting 19-1
D© gvmoentebófc'ropting 1921 aan
len Raad aangebouen koiuén Óe vol
gende jjosten voor: Oiitvr.jigsten vroe
gere' dieititen f 1942.22j. rmvometen
gejuecnie-eigfctidoipïÉen f 320. Op-
•engst belastingen en lieffingvii
f 32332)57. Ontvangsten van versciiri-"
;nuen aard f 2i0oo.jU. Buitengewone
utvangsien f 3. 'ietaal ontv. ngstefi
óobóidiyi.
Uilgaven: Kcs-ten algemeen bestuur
74'Jb. Kosten invordering plaatseLj-
Lóuaslingen enz. f 473.14. Kosten
OJKkrhdtkl. van gei i ire n te - ei g en u 6 m -
men enz, f 3934.39. Kosten openbai'e
veiligheid verlichting en brandweer
i 2840. Kosten .-plaatselijk© gtaond-
leidspoliUe f 978.CG. lvostén o.iderwO -
f 7715. Kosten aimwc-aen ©nz. f 12öl.
ilanten en afloss:ng. ii f 2819.31. Pen
sioenen cn wachtge'den f 791.54. An
dere uitgav©n niet onder vorenstaande
behooren-'© f 1369. Buitougerevone uit
en f 2 Onvoorzien© uitgaven
f G43.25), Totaal uitgaven f 55C.'.;,29^.
HAARLEM MERLIEDE. Comeentoraad
Het Centraal Stembureau heeft benoemd^
tot lid vau den gemeenteraad in de vaca-*
'ure ontstaan door liet vertrek van den heer
Harwich, de lieer \V. Iioogerbeeis (S. D.
A. P.), die deze benoeming beeft oangeno-
ALFWEG. De afdeoling Halfweg en
treken der vereeniging „Het Witte
Kruis" zal overgaan tot aanstelling" ecner
tweede wijkverpleegster.
Uitgaan.
T. O. N. E. V. O.
De HaarlamBehe tooneelverecniging T.
O. N. E. V. O. zal a.s. Zaterdag in den
Schouwbucg aan den Jansweg een uitvoe
ring geven. Opgevoerd zal worden: „Mijn
lieer de Senator", blijspel in drie bedrij
ven van F. Pehóntban en G. Kadelburg.
Opmerkingen mi de
iiureerii.
HET INROEPEN VAN GENEESKUNDI
GE HULP DOOR ZIEKENFONDS-
LEDEN.
Een stadgenoot vraagt in een ons toege
zonden schrijven, waarom een particulier
patiënt w 1 en een fonds patiënt met op
alle tijden liulp aan een geneesheer mag
vragen, llij !iaa een dezer dagen voor zijii
land medisch advies noodig, weartoe hij
den dokter telefonisch verzocht te komen.
Hem werd toen te verstaan gegeven, dal
hij niet het recht had, op dien Lijd
medisch advies te vragen; dit had hij
ofschoon het toen absoluut onnoodig was
eerder moeten doen, of anders moeten
wachten tot den volgenden morgen. De
geneesheer was voor ditmaal evenwel toch
gekomen, maar inzender vraagt, of dit nu
werkelijk als een gunst moet beschouwd
worden, omdat het immer» nog altijd beter
is le voorkomen, dan te gent-zen. Of hnd
ik, vraagt inzender ten slotte, moeten vv~
ten wit liij als leek met beoorde
kan tot het geval ernstig was f
We brachten der; klacht over aan den
voorzitter van du Geneeskundigen Krtng,
Di. SI. Colenurander, te Heemstede.
Deze deelde mede, dat in do regieuien
ten dor ziekenfondsen staat, dat de bood
schappen voor do dokters 's inorgenB vóór
negen uur moeten bezorgd zijn, want des
morgens stellen de dokters do route
het verdere gedeelte van den dag voor uet
bezoeken der patiënten vast. Deden zij dit
niet, dan zouden zij tijd te kort komen.
Intussohen oordeelde Dr. Coienhrander,
dat ook fonds patiënten het recht hebben,
op andere uren den dokter te ontbied.-o,
wanneer het werkelijk een ernstig geval be
treft. Het verdient dan evenwel aanbtv®
ling, dat zij hun verzoek met redenen om
kleed toeltoliteu. „Ik geloof niet", zei Dr.
Colenbrander, „dat een medicus dan zou
weigeren le komen. Maar vele menseden
zijn geneigd en dat weten de dokters
we! dadelijk voor alle mogelijke wisse-
wasjes den dokter te ontbieden en vooi een
dokter met een drukke praktijk is dat on
doenlijk. Dan moeieu ook paiucuiieie pa
tiècten tot den volgenden dag wachten
Van het Politieke Tour-
nooiveid.
tweede Kamer
2 December.
Ken kinderfonds? Geen
verbougiug v an ouderdoms
renten. Het snoeimes van
mr. Mnrcbant.
De Kamer ademde weer de rustig" atmos
feer, die, op rumoerige zittingen pleegt te
volgea als zonneschijn op regen.
Er kwamen cenige moties van Dinsdag
avond in stemming en er is over bezuinigin
gen op de departementen gekeii'
bij mr. MarcJiant het snoeimes, waarmee hij
bij yorigc hoofdstukken al bezig is geweest,
poogde te zetten in het hoofdstuk „Wat<
staat", dat dezen middag ter tafel jirjjkte.
Met di? eerste motie b liet eigenaardig
gegaan. Hei was de uiotie-H.uzevoet—Kui
per, bi-oogcade de wcnschflUjitheH vai. dc
instelling v.m een Rqkskinderfon-iv ten be
hoeve van dc groote gezinnen ui' te spreken
en .een onderzoek naar de mogelijkheid daar
van op den grondslag der verplichte verze
kering in te stellen.
Do soeiaal-democraien verlangden hij mon
de van den heer Schaper gesplitste stemming
over deze motie, omdat zij op zichzelf tegen
een Rijkskinderfonds geen bezwaar hadden,
doch itie' konden stemtoon vttor den grond-
Tegen deze splitsing opperde mr. Rutgers
bezwaren, doch de Kamer besloot desondanks
met 24 tegen M sten
Toen go.vchiedde dc
wenschclijkhetd van de instelling van een
Rijkskimlerfcinda met 21 te,i 58 stemmen
werd uitgesproken, doch dat de grondslag,
zooals die door ministeu Aalbcrsc was bo-
oog<l, ingeval de motie zou zijn aangenomen,
n.l. de base; der Invaliditeitswet, mol 32 te
gen 47 stemmen werd afgewezen
Vóór dc instelling, bedoeld in het eerste
gedeelte <lcr motie, was met de sociaal-de
mocraten de rechterzijde, met uitzondering
van dc l eren Colijn. lie Monte. Duvn
Zijlstra. N'hr-urer en Bcumcr.
De me ierheid der K'auier verwierp
motic-Duj'o tot verdubbeling der onderdoras-
renten (27 tegen 52 stciümen) en de t
De Muralt tol verhooging dier renten
20 (35 tegen 44 stemmen) zoodat
oudjes in dit opzicht wel teleurgesteld zijn
geworden.
Zonder hoofdelijke stemming heelt de K:
mer zich vervolgens met de begroo'ing van
tninifter A.ilbersc verecnigd.
Bij „\Y aterstaal" kwam de beg
snoeier Marcbant voorstellen om yijf nieuwe
Toch gaf mr. ttarchanr den moed niet op.
Bij art. 3 kwam hij alle „buitengewone"
traktementsverboogingen bestrijden. De mi
nister verzekerde hiermee de meest moge
lijke zuinigheid te betrachten, doch het mid
del niet best te kunnen missen, omdat dit
nog hot eenige is dat tot behoud van bc-
ivame ambtenaren kan strekken.
Dc bestrijding van mr. Marcbant werd
door de meerderheid der Kamer geëlimineerd,
doordat arL 3 met 23 tegen 38 stemmen
•erd aangenomen. Alleen de vrijzinnig-de
mocraten en socialisten stemden tegen.
Toen gaf de Voorzi'ter den leden gele
genheid urn bun middagmaal tc nuttigen,
afloop waarvan men te acht uur weer
iu bijeenkomen.
INTIMUS-
Avondvergadering. Bln-
ncnlandsekc Zakeu.
Het onderwerp „Biiinonlandsche Zaken"
i de laatsle jaren, sinds Onderwijs, ivunsi
i Wetenschappen zijn onttrokken door het
departement van minister De Visser, niet
-r belangwekkend meer. De begrouting
a minister Huys is er een geworden, die
n bij uitstek leent voor benandoluig in
avondvergaderingen.
Van bet begin van bel debat kwam dc
■kroonprins even ter »jirake. De commu
nist Van Hatcsteyn verzocht strengere con
trole van dezen banneling, o.a. omdat bij
vreesde, dat deze niet monarchistische par
tijen in hei buitenland betrekkingen onder
hield.
Minister Kuya antwoordde, overtuigd te
zijn, dat dc ex-kroonprins vaü zijn gastvrij
heid geen gebruik maakt om de regeering
moeilijkbeden te brengen. Gedtfrerfde de
;e jaren welke deze vluchteling thans op
Mieringen verblijft, heeft bij, volgens den
minister, steeds de mees: mogelijke k lesch-
heid betracht in allerlei aangelegenheden,
waarbij de regeering tm". hern in aan'.iking
kwam. De jiremier nield zich overtuigd ilat
de toekomst zou zijn gclqk het verleden wa»;
mocht bq zich daarin onverhoopt vergissen,
dan zal de regeering haar pliebt zeker niet
verzaken. Van betrekkingen met het bui
tenland is de regeering niets bekend deson
danks zijn er maatregelen genomen, waaraan
de premier evenwel geen publiciteit meende
geven.'
•oord op hezwaren van den heer
Teeustra die dezen avond de taak van
zijn afwezigen partijgenoot Marcbant scheen
hebben overgenomen zegde de minister
a onderzoek naar departementale bezuini-
gingsmogelijkheden toe. Dc beer Ter Hall be
pleitte verbetering van de positie der ge
meente-ambtenaren, de beer Gerhard vermin
dering van belasting voor kostwinners van
gróote gezinnen. Minister Ruys gaf op vrien
delijke wijze te kennen dat een en ander zijn
aandacht bad.
De huei Van fiavestcyn trok tc velde tegen
de combinatie van Kamerlidmaatschap cn
burgémcestcr-fénctie, écu combinatie die (Jen
Jaaiatc» tijd nog al in den aquah schijnt te
zijn gevallen, doch waarin de heer Vau Ra
's n gevaar voor ongevcosclue regee-
■presüc «p .zulke Kamerleden aanwezig
achtte.
Minister Kuys antwoordde dat bet niet
altijd gemakkelijk is oui geschikte candida-
ten voor burgeniecstersfnncties te vinden
bereidheid is in 'den regel nog veel minder
aanwezig. Waaneer mi n nu een geschiktcn
cn bereid zijuden candid.iat gevonden heeft,
die tever.s Kamerlid ia, dan gaat het, meeu-
de dc minister, loeh niet aan om zoo iemand
tc wijzen o m'd a t hij Kamerlid is.
Bij de Mibsidiëcring van burgerwachten
vrijwilligen landstorm, verzette zicii de heer
Van Zadelholf tegen deze door hem als „nul-
elooze geldverspilling" gekwalificeerde uit-
javen. De cqmmuuist Van Kavesieyn bere
kende dat er in totaal 1.800.CKKJ ioor bur-
;erw»ehtcn en polilietroepen is uiigetrokkeu
:u hij zag daarin slechts een gehpiui fonds,
v.i.irop dc Kamer geenerlei coniróle kan
liioefenen, omdat de posten niet
eerd zijn.
Overste Duymaer nam deze posieti lu be
scherming. er op wijzende dat één dag revo
lutie deu lande inéCr zou kosten ó:ut alle be
dragen aan burgerwachten, po.itietroepcn en
i landstorm te zamen.
.gaven dienen trouwens altham
Toigens den .heer Duymaer niet om de
actie der E. D. A. I'. tc bestrqden. maaV
juist om haar arbeiders le beschermen tegen
dc revolutKinnairen. Waarop de bec-r Van Za-
delhoff intermmpeerile„Wij nehben uw
bescherming niet noodig, want wij staan -aan
hun zijde!"
Minister -Ruys maakte van deze erken
ning een handig gebruik om te couoiudoereu,
dat daarmee het bewijs voldoende was gele
verd dat de burgerwachten tn vrijwillige
landstorm juist noodig waren..
Toen zei de heer Van Badelhoff dat de
8. A. P. w él aan de rijde der tc\ ulution-
di« der bolsjewisten
ivond
cenkumst insteken Belv
tot stand korot.
Bpxcker drong eT ten
een definitieve overeenk-
derlandseJie regeermg le
PETROLEUM- EN KALIBORING SN
IN DUITSCHLAND. Uit Berlijn
wordt ttan het Hhd. gttneld: in het po-
•iingchie-i van Wietee op dc Lun©-
burgcriieide heeft een Neoerlnodech
ortiurn groot© stukken innd ge-
:t. Van XederlandEche zijde zui.en
petroleum- en kaJii>oriuir«j> worden ge
daan..
DE MINISTER VAN LANDBOUW,
Büjikcns een m©ric.rieel.in/j 'i
voorzitter vat) de Eerste Kamer was
d© ininieter van Landfcouw, d« heer
Van iJ66elïteyn. Doxide dag dwr on-
ge«e',riii©;d verhinderd de vergadering
an die Kamer bii te wonen.
WONINGNOOD. --- Het HKd vér-
haalt: Onianc© i© aan den Amsterdam-
n burgemeeeiter Tel-egen, die ©en
huurhuis bewoont, de verlenging van
het huurcontract opgezegd. De burge
meester heeft daaron een beroep ge
daan crp Huuroommissie V, is pereoon-
ijk in de rittiug van die comin ts=le
versclienen en kreeg et-u voorloopige
ARBEIDERS BIJ ZUIDERZEEWERKEN.
tn verhand met de vele bij hun in-
gokomen aanvragen over de mogelijk
heid van plaatsing hij de Zuiderzeo-
kiwn, deeilt de directeur van den
ift <icr werli.lcosl)fcidsv©rz,ekermg
en Arbeidsemidd'Ting het volgenoe
tnede:
Dc werken aan dc Drooglegging van
-: Zuiderzee op en bij Wielingen zijn
voor dit jaar zoo go©i als geheel slop
gez.t, eerst in h t voorjaar van 1921
z:l2 met de uitvoering van nieuwe wer
ken worden begonnen. Echter za: het
aantal arbeiden, dat dan plaatsing
zal kunnen vinden, fekkt-Iijk, go
ring zijn.
Tc»n tarnde het verkrijgen van porso-.
cl ten bdioeve van de Zuidetzoewer-
ken voor zoover ze het eiland ierin-
-ui betreffen, in meer regelmatige ba-
aei to leiden, wordt in ©ctite
middeling opgericht.
Bereids is door het :rii -! -;uur
ra-n Wiering^n iem.mJ aangcv.-eaen,
aan vrien a© samenwerking met den
'oteur der ilistriCts-arbeidsbeurs I©
der en de leiding van het corres
pondentschap zal worden toever
trouwd.
De Directeur-Generaal der Z' iderzT©
erken za! aan de aannemers in over
ling g.ven, bij hunne aanvragen
cm person»»), zooveel mogelijk gebruik
maken van de organen der openba-
arbeidsbemiddeling.
Da verwachting mag wondon uitge-
eprokeq, dat aldus op een vlugge en
juist© wijze in de aanvragen om ar
beidskrachten za) worden voorzien.
Verdere bijzonderheden leverde deze
iet up.
De 6teiumi:i£oii moesten worJcu uitgesteU
INTIMUS.
4rüU8iiiïU!i
DE N ED E RLAN DSC H-BELGISCH H E
ONDERHANDELINGEN.
In fcet BelgKche p3rlomeat zside miuis-
_jr Segliers over de Nederland*-;::-Belgi
sche onderliandeligncn:
„Over de kwestie der rivieren eu de eco-
riomisulie kwestie u door mij indeirijd in
opdracht van de regcenng met dc Neder
landsche gedelegeerden onderhand !d. Ik
beschouw mijn taak geëindigd met de ont-
nkómsl, dié geheel voor onder
leekouing gereed lag en (lie als een voor
ons bevredigend resultaat kan worden
boscliouwd. Wanneer wij deze ontwerp-
ereenkoiii*: pr#sgeveu, dan loopcn wij
vaar de realiteit voor een Ulusi- op te
geven
t Ne-
politieke zijde
derlaniisch-Befigische vraagstuk aangaat,
vervolgde spreker, deie betreft de suiive
rein Huil over do Wjelingcn en vrijheid van
de Schelde voor oorlogsschepen in ooriogs
tijd zoowel als in vredestijd en de kwestie
vau het gat van Jdmburg.. Ik ben van oor
deel, dat, de politieke kewstio in haar ge
heel moet worden opgelost, hetgeen ka»ge-
scbiede» indien de geallieerden una steu-
ic-ii en indien Nederland inziet, dat het
belang heeft bij een vnendschappelijke ver
houding, zou de oplossing van de Wiclin-
genkwesliekunnen worden gevonden in
een ooinptoiuis van dc wedciiijdsche aan-
sjiraken op de souvereuiiieit.
Doeh ernstiger is de kwestie van Lim
burg. ik hoop, zegt spreker, dat Nederland
twee dingen zal begrijpenlo. dat het tot
overeenstemming moet komen met demo
gendheden, die op het oogenblik de Rijn-
linie bezet houden om do troepenbeweging
mogelijk te maken, indien het' strategisch
belang vau- de verdediging; dit vcreisi'ht,
dat wil zeggen: indien „Limbourg eédée"
door Duitsi hers .wordt beringd, dsar wij
ome flank moeten beveiligen, of Neder,
land wii of uiet: 2o. dat wij po'
Sport en VïBustrüöett
VOETBAL.
HAARLEM—BLAUW WIT
De BJauw \Vit-6ï>©lcrs Van dei' Kiuft
cji Mflaurel kimncn Zondag niet tegen
Liiean speielj wegens b.essures, in
den wedstrijd tegen Ajax opgedaan.
Stooiuvaartijsrlslifeu
STOOMV. MIJ. NEDERLAND.
Bawean (uitreis) vertrok 1 Dcc. v. Genua.
Bengkaüs (thuisreis) vertrok 30 Nov. v.
Colombo.
Konuigm der Nederlanden (uitreis) ver
trok 1 Dee. van Southampton.
Frins der Nederlanden (uitreis) arriv.
:apccifi-( 23 Nov. te Sabang.
Roupat (thuisreis) vertrok 29 November
in Colombo.
KON. NED. 6TOOMB.-MIJ.
Coya vertrok iU Nov. van Aigier- naar
Augusta.
Danae vertr. 1 Dec. var Dover naar Gra-
1 Amszerdam te
KON. H0LL. LLC YD.
Limburgia (Lhuiareis) vertrok 30 Nov.
Las Palmas.
Sues.
Garoet (thuisreis) passeerde 1 Dec. AI-
gier--
1 usulinde arriv. 29 Nov. van Rotter
dam te Batavia.
Kawi (thuisreis) vertrok 1 Dec. van'
Suez.
(thuisreis) passeerde 30 Nor.
IIOLLANDAMERIK A-LIJN.
Callieio vertrok 2 Dcc. van Rotterdam
naar Homburg.
Gorresdijk van Rotterdam naar Boston,
pass. 30 Nov. Cape Race.
Rotterdam, van Rot vi iam naar New-
York, paas. 1 Dcc. Cape Race.
Gemengd Nieuws
een epidemische ziekte te parijs.
In u-eai Ffurisdien senaat is ge-
interpeheerd door 6©nator De Vi'.laines
aa raanlelding van een geliem.zinni-
ge ziekte, di© zidi in verschillende wij
ken van Pari;»-- heeft voorged o, eu
steed© voortschrijdt Deze ziekte is.ai--
ko-nsüg uit de Orient e.*) woTdt n me*
dwv-lie kringen ziekte no. 9 .-fond-
Bij het debat bleek verder, d: hier
mede de pest bedoeld sou zijn. Keeds
driehonderd patiënten zijn in de Pani
sche ziekenhuizen opgenomen, terwijl
1 voor uitbreiding van de ziekte
vreest, ofschoon deze niet altijd een
gevaarlijk karkter draagt. Zij doet
zich voornamelijk voor :n de wijken,
aar uit het Oosten binnengeet roomde
uilgewritenen verblijven, wi©r aantal
enorm gegroeid is. lu den Senaat
spreekt men van 400.000.
Letteren en Knnst
'THEO MOLKEN BOE IV Het over
lijden wordt gemeld, na een langdurig
ziekbed, in ©en sanatorium te I.ugano,.
en van den schilder Theo MoJkanbotr.
