MtlEM'S lillL
D£RD£ BLAD.
Bomisraas 23 Bucsitlicr 1920
Lietaamsiuks up?oailiuj
XXIX
Eon latino vraag. üe strijd
over Zwc«a&ch« of Nederlandsen-
Duitsclio gymnasiisk. Overeen
komst sn verschil.
Reuds meermalen, is iuij dt vraag ge
daan, om eens wal w vertellen over Zweed
■che gymnastiek; meer in liet bijsonder
wilde men dan weten, waarin deia be
staat en welke de voornaamste verschillen
sijn met den hier te lande meest gebruik
ten en meest bekenden vorm van gymnas
tiek. Ik heb de behandeling deaer vragen
steeds weer uitgesteld, omdat het 'heel
moeilijk voor mij is om *c objectief te -e-
antwoorden. Ik ben persoon i ijk n,l. stellig
overtuigd van do superioriteit van gym
nastit-klessen, onder v.c-zun naar do Zwued-
eohe beginselen en daarom is het voor mij
een zwaar probleem over dit onderwerp to
spreken «onder van dit gevoelen te doen
blijken en do Zwcodsohc methode nu on
dan te stellen tegenover de meer gebrui
kelijke en dus ook moer bekende gymnas
tiek. Maar ik stal mijn best doen, om een
geregeld betoog ovor Zwecdsoho gymnas
tiek ie houden zonder andere systemen
aan i vallen. Vooropgesteld ïij, dal voor
stander* van verschillend® systemen van
gymnastiek allen beUelfdo doel nastreven,
niaar dal de middelen lei bereiking van
Let doel verschillen. Dc eeno partij ver
wijt natuurlijk aan do andere, dat met dc
locg&paste middelen niets te bereiken is,
is. doch het lijkt mij bet beet in deze aan
gelegenheid het woord maar aan de prac-
üjk te laten, want het is mijn sLellige
overtuiging, dat wat goed ia xicli in doze
wereld zal'weten te handhaven, terwijl hel
minder goede en slechte vanzeif verdwijnt.
Be: kan een langzaam voortschrijdend
proces worden, maar het goede komt er
ten slotte onder uit. Van dit standpunt
bezien, kan het ons vrijwel onverschillig
laten, dat de voor- en tegenstanders van
■Zwee-dseho gymnastiek elkaar als regel Iel
bestrijden, waarbij niet zelden allerlei per
soonlijke Blekclighcidjes gewisseld worden.
Hoeveel mcnschon welen jioraonon en
zaken van elkaar gescheiden te houden f
Voor do ZweedBCho gymnastiek dan is dc
grondslag gelegd door l'er Hendrik Ling,
(geb. November J776 te Ljunga in Stnd-
land; overl. 3 Moi 1330 te Stockholm); aan
vankelijk theologisch student, d;c meende,
dat de physieke toestand van zijn Ia;id-
genooten een ernstige )>oging tor verbete
ring hunner lichamelijke opvoeding nood
zakelijk maakte.
Uit dezo poging is door vereenvoudiging
«enerzijds en door uitbreiding anderzijds
ontstaan de Zwcodsehe methode van
gymnastiek, zooals dio nu bier en daar in
ons land wordt onderwezen. Over hot al
gemeen wordt bij ons te lande toegepast
een z.g. eclectisch stolsel van gymnastiek,
d. w. z. dat men heeft geput uit alle sys
temen en deze k«uze-oefeningen, rekening
houdende met bij ons bo6loaiio'e toestem
den, tot één geheel liceft vereenigd, omvat
tende zoodoende do tot nu toe moest ge
bruikelijke oefenstof op onzo scholen.
Zooals veel, in ons opvoedingssysteem naar
DuitBch voorbeeld is nagovolgd, zoo draagt
ook odb eeleetisoh stelsel van gymnas
tiek duidelijk het kenmerk van liet „made
in Germany"; velen sproken dan ook van
Nederlandscb-Duiteuhe gymnastiek, wan
neer zij onze gebruikelijke «choolgymnas-
tiek bedoelen.,Do strooming in ons ge-
Bieele opvoedingssysteem om voortaan niet
meer uitsluitend ziel» naar 1 et Oosten te
richten, dooh ook cldere zijn inzichten
te verruimen, kan niet andere dan mede
van invloed zijn op de lichamelijke op
voeding. Zoo gingen in ons land stevn
men op, om te wijzen op den vorm van
gymnastiek, zooals die in Engeland, Zwe
den, Noorwegen, Denemarken en .Finland
wordt beoefend en die niet anders is dan
dc Zweedschc gymnastiek. Het konraerlj
dezer gymnastiek ia met zoozeer gelegen
in de oefeningen die uitgevoerd worden,
als wel in de volgorde waarin zij in éen
bepaalde iea onderwezen worden. Men
kan dan ook becwaarlijk van „Zweedschc
oefeningen" spreken, want de gebruikclij
ke oefeningen voor armen cu beunen, vele
rompoefeningen, de oefeningen in het
springen over oen koord op en over
paard en bok, klim- of oven wichtsoef e
ningc-n, zij alle komen gelijkelijk in de
Zwjedse.be en do NeJeilanflsch-DuilsOhe
gymnastiek voor. Ook do wijze van uit
voering der oefeningen in beide stclsols
levert geen specifieke kenmerken voor die
ondersoheiden systemen. Men kun in heide
de oefeningen goed en verkeerd deen uit
voeren, maar dat houdt met de stelsels
op zichzelf niet het, minste verband on
wanneer het waar zou zijn, win, de voor
standera der Zweedttoho gymnastiek nog
nl eens aan hun tegenpartij hebben ver
weten, nl. dal zij niet voldoende aan
dacht aan dc eon.-te uitvoering hebben
Sewijd. dan zegt dat omtrent dc dcugne-
jkheid van de Ncd.-DuiVscbe gymnastiek
natuurlijk niets. In den strijd over Zweed
sehe of andere gymnastiek zijn helaas dik
wijls vergelijkingen gemaakt tusechen goe
de Zweedsehe en slecht® andere 'lessen cl
omgekeerd. Wanneer men als leek een
practised les in Zweedscho gymnast-ek
ziet, dan Ï6 wel het meest opvallende, dat
men vele bekende oefenvormen uit de
Ned.-Duitsche gymnastiek mist, doch
daarnaast verschillende oefeningen ziet
uitvoeren, die geregeld ook in de Ned.
Duitsche gymnastiek worden onderwezen.
Aan hei Zwoedsche stelsel ligt nl. een
gedachte, een samenstel van beginselen
ten grondsiag, waaraan iedere oefening
getoetst moet kunnen worden. Kan zij
dien toets niet met goed gevolg doorstaan,
dan mag die oefening niet worden ouder
wezen. Werden dc geschikt geoordecl-
do oefeningen dan bovendien onderween
in een volgorde, die ook eteunl. np de een
maal aangenomen beginselen,'dan is de
Zweedschc gymnastiekles ontstaan. Het
zal dus hieruit, naar ik hoop, voldoende
duidelijk rijn, dat hul laten uitvoeren ge
durende drie kwart of eea heel uur van
x.g. Zweedschc oefeningen nog geenszins
Iets gemeen behoeft te hebben met een
les in Zv/eedsche gymnastiek.
Vergelijkt men een handleiding voor
Ncd.-Duitolie niet eeu voor Zweedschc
gymnastiek, dan is het meeat in bet oog
vallende verschil, dat in de ours to do in-
dealing in hoofdstukken is gegrond op de
omstandigheid of al dan met. van toe
stollen gereedschap wordt gebruik gemaakt
on bij du to «steloefeningen naar den aard
van het toestel, terwijl in de twoode de
indenting in hoofdstukken is ontleond aan
het karakter der oefeningen, onverschillig
of deze nu eens zonder dan weer inet be
hulp van een toestel worden uitgevoerd.
Zoo zal men in oen Ned.-Duitsche hand
leiding hoofdstukken aantreffen iver
vrije oefeningen (zonder toestellen of *n-
dcregereedsch.ippen) strafoefeningen, oe
feningen aan de brug, aan den rekstok,
aan den zweefmolen, aan het paard enz
in een Zweedscbe handleiding heulen de
hoofdstukkc-n* oefeningen voor uo ar
men, voor de beenen, b&ngocfeningen,
oefeningen voor den rug, «yeuwiuhlfroefe
ningc-n, springoefeningen enz. Naast deze
verschillen zal men ook gelijkluidende
hoofdstukken aantreffen, b.v. over oefe
ningen in het voortbewegen.
Dezo theoretische verschillen betreffen
echter meer de logische en overziohtelijks
rangschikking van de stof, dan de essen
tieeJo kenmerken der stelsels. Wanneer
bet mij nu mogelijk blijkt, zonder to veel
in technische kwesties to vervallen, nog
nadeTo besediouwingen to geven ovor de
grondslagen van een Zweedschc gymnas
tiekles, dan zaJ ik die in oen volgend ar
tikel behandelen.
H. L. WARNIER.
HET YLAAMSCIf IN BEI.GIë.
Dc Vlaanisehe bladen geven den tekst van
de Taalwet, zooals deze door de Senaats
commissie opgesteld. De belangrijkste pun
ten luiden afg vofgl
Iedere gemeente kiest de taal die zal wor
den gebruikt in haar bestuur en doer de van
baar nfbangendo openbare overheden. Dc
provincie moet in haar betrekkingen met dc
gemeenten van haar gebied de door de ge
meente verkozen taal gebruiken.
Iedere provincie kiest dc taal die zal ge
bruikt worden in baar bestuur cn door de
van baar afhankelijke openbare provlaeie-
0verheden.
Dc middenbesturen gebruiken, voer hun be
trekkingen met de provinciën cn de gemeen
te de taal door die provinciën of gomcen-
tu'i verkozen. Zij gebruiken, voor liunno be
trekkingen met dc inwoners, de taal door
•hunne gemeente verkozen, tenzij de perso
nen dc andere landstaal gebruikt® of vraagt
tc gebruiken.
De Staatsbesturen, buiten de middenbe
sturen, cn hunne ambtenaren gebruiken, in
hun rer-peotievelijk gebied, voor hun betrek
kingen met dc provincie cn de gemeenten,
dc laai door deze gekozen. In hun betrek
king met dj inwoners gebruiken tij de taal
doo- hunne gemeente verkozen gebruiken
echter dc gemeenten van bet gebied meer
talen, dau hebben de inwoners het recht te
vragen, dat dc taal hunner keuze worde ge
bruikt
Alle mededeelingen van de middenbesturen
tot bet publiek gericht rijn tweetalig. Dit
ge dt ook voor de berichten van de provin-
C"o of de vap haar afhankelijke openbare
overheden tot publiek gericht door middel
van aanplakbiljetten. De mededcclingen van
de genitcnte en van de daarvan afhankelijke
openbare overheden lot het publiek gericht,
worden opgesteld in de taal door dc gemeente
gekozen Zij moeten tweetalig zijn lo. waa
neer minstens 1/3 van de gemeenteraadsleden
hel aanvragen; 2e, wanneer minstens 20 t. b.
van dc genieentekiczere het aanvragen door
oen referendum ingericht door den ge
meenteraad, of bij verzoekschrift aange
vraagd door minstens 6 I. h. van dc gemeente-
kiszors
Het referendum wordt, gehouden drie maan
den na de beslissing van den gemeenteraad
of het voorleggen van het verzoekschrift.
Geen referendum geschiedt op de wijze aan
geduid bij koninklijk besluit. Voor zoover mo
gelijk worden daarbij de bcpaljngcn van
bet kieswetboek aangaande dc gemeente
raadsverkiezingen toegepast.
Art. 9 Niemand kan benoemd worden tot
een staatsambt, waardoor hij in betrekking
Biet het publiek kornl. zoo hij niet de laai
kont die is vcrkozc-n door de gemeenten van
bet gebied waar hij zijn ambt moet uitoefe
nen. Bij koninklijk besluit worden de amb
ten aangeduid voor welke du ambtenaren
worden geacht in betrekking inet hel pu
bliek tc moeten slaan.
Art 10. De Candida ten voor een ambt ol
ecu betrekking in de middenbesturen leggen
het ingangsexamen at )n de taal hunner
keuze. Een examen over de Praiwchc taal
wordt opgelegd aan de candidWen die de
yiaainscbc taal verkoxen, cn een examen
over de VlaamgeJie taai .'.an de cundidatcn
die dt Fransche taal verkozen.
Niemand kan tot het ambt van afdeelings-
lioofd of tot ecu gelijken of Iioqgoren rang
worden toegelaten, zoo hij niet door een exa
men bewezen heef; dat hij do tweede taal
voldoende machtig is.
Wat betreft de'ambtenaren die tliuiii m
dien it zijn, zijn deze bepalingen niet van
kracht.
DECORATIES TERUGGEZONDEN.
Twee Belgische oorlogsvrijwilligers, vervolgd
en gosuaft om bun Vlaarr^eiic overtuiging,
daarna weer vrijgesproken, beiden tweemaal
gedecoreerd om hun gedrag bij hut kuiste
offensief, hebben hun eer« teek ens aan den
kuning teruggezonden niet - n lirirf, waarin
zij mccdcclen deze onderscheidingen, die
zooveel droevige lierimitrir.gcn aan guleden
onrecht voor hen zou«len opwekken, liever
niet tc.willen bezitten,
EEN NIEUWE CONFERENTIE DER
PREMIERS.
Gemeld wordt, da; de Minister-presidenten
van Engeland, Frankrijk en Italic in Ja
nuari tc Nizza of Cannes zullen bjjeenko-
DE SPOORWEG-VAKVERHHN1G1NGEN
JN DUITSCULAND DREIGEN MET
EEN STAKING.
Do „Vorwarts" publiceert een oproep van
allo vakvorecnigingen van spoorwegpersoneel
in Duitacbland, waarin o a gezegd wordt
'..Be organisaties zfln bereid aTle middelen
te beproeven, om door onderhandelingen hen
doei te bereiken, dca spoorwegbeambten cn
hun families bet bestaan moge',iji; to maken.
De nood is ondraaglijk geworden, bij leidt
tot diepe ellende cn heeft reeds in de krin
gen van het person®®! ecu wanhopige sn ai
ming doen ontstaan. De organisaties doen
nogmaals een dringend beroep op dc regeu-
ring cn het parlement. Mochten hun pogingen
niet het guwonsciite resultaat hebben, dan
zullen de organisaties tot hun leedwezen ge
dwongen zijn in overeenstemming met don
uitgesproken wcnsch van hun leden, lie: mid
del van dc staking te haat te nemen. De or
ganisaties zijn zich zeer wel bewust van de
draagwijdte van zulk een stap in den togen-
woordigen tijd, en verhelen zich niet liet
gevaar daarvan voor he: economisch leven
van Duitschland. Ze zouden het ten zeerste
beueuren. indien nic: do gerechtvaardigde
cisehen van organisaties niet op voldoende
wijze rekening werd gehouden. In dat geval
zijn rij echter besloten, den hun opgedrongen
strijd gemeenschappelijk tot een goed eièdc
tc brengen."
UIT RUSLAND.
Men meldt uit MoMlcff. dat laags den
spoorweg Ztnerinki»Vnpniark» sedert 10
dez-r ceo groot© slag woedt tusschcu ronde
troepen un Ockrajinere. Aan den Dniester
heeft een zwart* karionnadc plaats cn is do
horizon purper gekleurd tengevolge va» in
brand staande dorpen. Het 14de leger der
Bolsjewisten, dat deelnam aan de campagne
tegen AVrangel. is aan den Dnjester bij dc
grens van Roemenië geconcentreerd.
Van dc Russische grens wordt gcmckl
Naar de ..Poslednya Nowwti" bericht, wer
den in do. loop van Sept. in Moskou 4000
contra revolutionnaircn. waaronder ook
vrouwen, ter dood gebracht. In Sevastopol
werd de vroegere Minister van Justitie on
der TOgceritig van Kercoeky, Perewcrsew, te
recht gesteld.
DE TOESTAND IN IERLAND.
Nieuwe Invallen.
Gewapende lieden hebben eco ie. al ge
daan in het postkantoor van Cork, en hut
personeel tuut revolvers in bedwang gehou
den. De politic, die het gebouw bewaakte,
kisi-, schoten, waarbij een overrompelaar
werd gedood cn verscheiden werden gewond.
Een inval in een ander postkantoor tc Cork
werd verijdeld.
DE WERELDONTWAPENING.
In liet Huis van Afgevaardigden der Ver
een igde Staten heeft Crooks (republikein)
inotie ingediend, om aan president Wil-
rnaclitiging te vcrleeneo om alle naties
te noodigec gedelegeerden tc zenden
con internationale conferentie tc Wash
ington, ter overweging van middelen tot ont
wapening van de wereld.
EEN STATENBOND IN MIDDEN-
AMERIKA.
Volgens een telegram nit Goatamulu heb
ben zich- de vijf céntraal-Amcrikaunsuhe Sta
len Guatemala. Honduras. Salvador. Nicara
gua en Co sta Rica vereenigd ai» de Verec-
nij-do Staten van Middec-Amerika. De vijf
.uputlipken zullen van nu af ecoi eenlieiib,-
vlig voeren «1 een gemeenschappelijke diplo-
intUrliu en consulaire vertegenwoordiging
benccmrn "Verder zullen de tol- en munt
systemen evenals het verkeer te tand en ter
zee, lueptischappolijk zijn. Het nieuw ge
vormde Statengcbied omvat omstreeks
450.000 KB.2.
DE SPOORWEGARBEIDERS IN
OOSTENRIJK.
Uit Wccnen wordt gemeldDe geëmploy
eerden vat. den Zoiih r Spoorweg hebben
nieuwe cischen aan dc directie gCBteld. Deze
verklaarde, hieraan niet te kuimen voldoen
de onderhandelingen zijn zonder resultaat ge
bleven. Yuji heden af zullen geen luxe-trei
nen en sneltreinen meer van Wccnon ver
trekken.
Verspreid nieuws
RUSSEN NAAlt MEXICO. 6ÖÖ0 Russi
sche vluchtelingen uit de Krhu hebben hot
voornemen zh'h naar Mexico te begeven.
HET AL-RUSSISCHE RAHENCONGRES.
Uit Frankfurt wordt gemeldOp hc:
congres in bet gouvernement Moskou, bot-"
vel'.c gedelegeerden moest kiezen naar het
il Russische Radeneangref. werd clara Zee-
kin tot eere-voorziuter benoemd.
LLOTD GEORGE OVER DE WERK
LOOSHEID. In bcc Engelsebe Lagerhui»
zeidc Lloyd George in don loop van een
rede, dat de werkloosheid in elk land erger
Was dan in Frankrijk, maat dat de heer-
sehende werkloosheid in Groot-Britannic
jict zon erg was al» in JD09. Hij wew- even
wel op liet ernstig karakter van het vraag
stuk. Hij vergeleek Britiannie inc-t een bloei
ouden winkel in een" bloeiende samenleving,
welke plotseling bevond dat haar buren
failliet waren gegaan. l)ij herinnerde er aan,
dat Sir Robert Home bezig was met he! voc-
van besprekingen niet de zakenwereld
de uitvoerbaarheid van bet verleenen
een zeker crediut, dat den handel in
staat zou stellen, handel tc drijven met dc
erarmde landen. Indien een dergelijk erc-
diet mogelijk was, zou het gemakkelijker
faan de werkloosheid te bestrijdt": dan
oor welke polliatieve maatregei ook.
DE SfAKINGSBEWEGING IN' TSJE-
CHO-SLOWAK1JE. Uit Praag wor»lt ge
meld De stakingsbeweging is tbatw geheel
vcrloopen Het is volkomen rustig. Overal is
de normale staat van zaken teruggekeerd.
Dc minister van Justitie heeft een wei
ontworpen tot het in bet leven roepen van
'strafkolonies voor oorlogswinst ruikers cn
suiokkelh.mdelaat» in levensmiddelen, die ui
geval van veroordecling op grond van do
wet legen den woeker, in deze kolonies zul
len worden geplaatst voor den duur van
één maand tot één jaar, waar zij handon-
rirlieii moeten verrichten in het publiek bc-
laug.
lïETOOGENDE WEIiKlA)OZEN TE BER
LIJN. Vóór bet begin van dc gemeente
raadszitting trokken de wcrkloozcii vau dc
vergaderzalen naar het stadbuie, dat zij for
meel belegerden. Daar reeds 's morgens dc
wcrkloozeu mot geweld dreigden op te tre
den, was ten groot zzirtal poDtfe-ageuten
voor'en in het stailhui» opgesteld. De eom-
munisiuu kwamen onmiddellijk na opening
der zitting met een voorstel, dc zitting te
verdagen tot de politie teruggetrokken
Dit voorste' was bet sein voor st
tooneelon en tot dc bespreking
vraag, wie het huisrecht- bad 111 bet stad
huis. De opwinding steeg nog toen een aan-
tal brundwccrliederi binnenkwam, dio door
onbevoegden waren goalarmccrd,
MIJNWERKERSSTAKING IN WALES.
In het kolengebied van Rbondda IZuid-
Walcs) ie een staking uitgebroken, omdat
aan de cischen der mijnwerker», dat 11 ont
slagen arbeiders weder zouden worden aan
genomen, met wan voldaan. Er rijn 56.000
mijnwerkers bjj deze etakiug betrokken.
EEN POLITIEKE MOORD IN UÓitSCH-
I„\ND. -- Naar uit Bresiau wordt gemeld, is
in Ellguth in Opper-Siiex de heer Salz
burg voor zijn woning doodgesebotuu. Het
betreft hlor blijkt-:!--;wcor <^n politic-hen
luo3rd, waarop in bet -bijzonder dc omstan-
dRHiuid wijst, dat Saizlturtf niet bercrihl 18.
lljj wérkte in de DuiUche propagarxla en be
hoorde tot de Katholieke Yolkspcrljj.
EEN HONGERSTAKER. -
rikclie advocaat Lamp. uit EJbcrfeld, volgt
het voorbeeld vae de Cten-xveigcrcndc Sinn
Fuinaclie gevangenen na. Deze zonderling,
die van rich deed «preken tijdens de Maart-
onlusten in bet lïulygebied, cn daarna door
zijn optroden als verdediger dor beklaagden
in het communisten-proees van Wcissensee,
zit reeds twee maanden in voorarrest, ver
dacht van zich schuldig te bobben gemaakt
aan hoogverraad. En sedert eenige dagen
weigert deze man nu halsstarrig voedsel tot
zich te nomen.
DE CONFERENTIE TE BRUSSEL.
Dc conferentie is tot 10 Januari verdaagd,
ir t> uun vragenlijst door dc geallieerden
an dc Du'rtsobers overhandigd.
Sympliojiie-ojjtéfit „iSiterpe",
Concert in list. Brougebouw.
De ijverige dJeitoj»Ve»veroönigii)«4
uiöfc' zicli fetesels 111 yoöI. beiiaargelieuiiid
verjieugen, nu otó weer was er een
talrijk. puiÈiiok, (Lat aandachtig alle
ïlumimeiw van Het progi'anawa volgde
cn n.et karig wtt» nwit appi-aut.
Overde uilvoeriatg vau dit conoert,
kan ik ddtoaal over liet olgeanecn niet
zoo gunstig g&\s .-.gon aie ovoi' vroegere
executies van Evitorp®. l>e D-dar-sym-
plioilie van Haydn hebben wij doo,
haar v.v"; eons beter hooreto* ep&Itn,
zelfs, dat wij oït waagstuk wan:
dol is het toch in do handen van di!
loltanlen gaasotivoerd vonden en er
met voel voldoening na^vr konden. Iuis
ter ou. Ditmaal oeitieu' faectf het reiri-
lutrmonisch'ai -zonnig werk van Haydn
01» niet veel genot bezorgd, eerstens
omdat de stemming doorgaans ónzui
ver JjJeof en ooit omdat oligobukjes en
a,oi"dig.ied«n, vooral in de hinnsn-par
tijen, eesa zuiver getaieUsn onmog«ijk
juasuvten. We-Lchl iiohbcn d*e leden
van EUberpe gifteend, toet ging de vo
rige maai weJ, "t zaA dus nu ook wel
gevan, maar dun liubbcn ag to good
van zkaieedve en te min van die mu-
z-lo1c gedadlrt, die dia aijarfijiwrto hahan-
dciing bdiioea't en waaraan het baste
orkest nooit uitgestudeerd is. Ik zou
er Euterpe een e'-cdhto dienst mee be
wijzen moest ik de minder goede ver-
to'king der Syrr.piionie cnbeeproiter.
laten, de hoop hij uitdrukkende, dat
l>ij 7.\Ck hO'igstcand en gedistingeerd
werk in de totóomst meer eerbiedige
zorg en taSmisdio verf-jning voor een
bevredigend geëiceJ tnikea zorgtün.
Ook do aiNfesru nummena van hst
eerste dcefi, Athali-a-Marscli van Men-
délacdm en Gircfié-GiroMa-ouviirture
van Leoocq, J©d€ö onder de stem-
mSngeoozuiverJteid.
Na de pause ward hei eonlgtains be
ter, de Butter/J y-.'antaisie #!i)g zeifs
long niet siocait e*n het slotstuk, de
fantaieie op Bigo'etto, was zonder
voorbehoud te prijzen. Met ^Soegeai
ltelkien wij gciuisl-erd naar hot zoet'
goede soiospel van den pistoniest, naar
iiel goed klinkend sumaiQiel van fluit
c-;n hobo, naar d&u waran-ronden toon
der klarinet en naar het obhgatö van
den concertmeester.
De directeur J. A. Meng, vv-eet met
dilettanten handig om te gaan, hij
.'.(«at zijn rnesasciion geen oogenhlik in
dun éteok, zij kunnen voortdurend op
hem rekenen, en dat is geen geringe
veniienrto. Verder mcesi ik wei op te
metkon, «lat de directio van den he?r
Meng ook aan «n oleeticii^it
wint, zodat hij wel do ineji is waar de
leden van Euterpe vertrouwen ui kun
lien steüen.
Wij wonschéBl Ettlorpe veel voor-
•jj.ofi cn daarom veel ijver en ernet fc.j
do studie.
JOS. DE KLERK
NEDERLANDSE HE REISVEREKNIGING.
Dal het bestuur vna <le afdecllng Haarlem
van do Ned. Relsvorccniging goed had ge
zien, toen het dc verwachting uitsprak, dat
vele luden zouden opkomen op den voor-
dracht-avond, waarop <ie heer A. Pietore,
algemeen voorzitter dor verccnigiog, zou
spreker, ovor Berlijn, ie Woensdagavond wel
gebleken.
De bovenzaal var, de Sociëteit „Vereoni-
ging" was bijna geheel gevuld. Wjj hebben
baar WJ andere vooritt*e!i!en T.m de ReVv
verecniging uitgaande wel eens leogcr go-
zien! De roem, die van den beer Pictcrs uit
gaat, dat hjj op Interessante cn smakelijke
wijze weet ie vertellen wat bij op rijn rei-
stormuelitige zen m don vreemde beeft gezien, is ook nu
weder door hein gehandhaafd.
In ooi. inleidend woord zeidc spr. dat liet
bcekl dat bij van Berlijn zou geven, mis-
sehion meer oen beeld van bet verleden, dan
van liet lieden zou zijn, daar hij Sinds 1014
niet in Berlijn was geweest. Hij bad echter
hoop, dat het C®n beeld van de toekomst zot
worden, dut Berlijn, na dc tegenwoordig/
economische crisis, er weder bóvenop zót
komen.
Want een «tad als Berlijn, genoemd bet
cenlrum, dc liuraen» on '1 boofd van Europa,
kao, oordeelde »pr, niet ten ondergang ge
doemd rijn He: wm spr een genoegen om
over Berlijn te spreken. De Neder!. Hchvcr-
ccniffing beoogt, berlunerdc spr., liefde voor
d.' natuur .un tc kwccken, maar ook kennis
cn ontwikkeling en verder op 't reiren ge-
iioegun en plezier tc verschaffen. Hij noemde
Berlijn in den tijd vöór den oorlog con stad
van plezier, een stad, waar men kon genie
ten.' Zijn doel waeen beeld van het stads
schoen tc geven.
Hij deed dat. gelijk gezegd, op een smake
lijke mnnior, lil den vorm van een causerie-
Vooraf deelde spr. eenige historische buzou-
derheden mode aanga;.mie Berlijn. Spr. ver
haalde dan van bet stadsleven, van 't enor
me verkeer dat c-r plaats heeft, van dc vele
op weelderige wijze ingerichte koffiehuizen,
die men er had, va» de manier waarop Ber
lijn zicli vermaakte, van de vele grootschc
gebouwen en van de monumenten en van 't
natuurschoon, waarvan er mede te genieten
*alt. Na de pauze werd dc voordracht niet
«a aantal frauie lichtbeelden verder toege
dicht.
Het woord van dank, dat d® voorzitter,
de heer Joh. G. I'. Sabel, aan den spreker
bracht, was welverdiend. Het waa een ge
zellige en leerzame avond, ine*, 't organisec-
■en waarvan 't beataur a3n dc leden zeker
cel genoegen heeft gedaan. Indien dc deel
neming aan dc tochten, die 't bestuur organi
seer: everi groot h dc heer PVetcr* nekte
oii ooi 'l bestuur In dezen niet te leur te
alette® ale de opkoiuac op dezen avond,
öaa kan 't bestuur tevreden zijn!
BADJJASQUé.
Me» schrijft «m-
Onder oen brcedc poort van groen wet
rood-papicren rozen er tosschen, kwamen we
Haundagavood in do Socictcitszalen. Links,
tegen de «picgclo, oen draperie van gordijnen
groen on rood afgezetgroene slingers
kwistige, doch smaakvolle baud opge
hangen du lampjes rood omkranst. In het
midden een groolo klok yan groen met roode
klokjes ojigohangco, er onder Bon boeclije
mistletoe: daar vanuit slingers en vlagge
tjes, in dc vcroonig'mgsklcuren, naar de zaal-
hoeken. Zoo was de keurige cn smaakvolle
versiering op 'l bal-masqué der Haarlemse he
11. B. S.-vercenigiB2, waaraan zooveel be-
tuun- en leden-hanacn hadden gearbeid. Rn
usschen dat groeu en rood, danste weer die
kleurige, fleurige groep van gecostomeerden,
van een vreugde die me» slechts op één
feesi kent ten bal-masqué. D -ar
vraren ze weer de hoertjes, boerinnetjes, hor
deis, bloemen, rocpbirioc en bee! die groep
van^eroaskvrden, al zoo dikwij!» gezien en
r.og zgo dikwijls te zien.
Zkt daar dat haremmeisje, wat dan;: ze
aardig met dien cowboy cn kijk dien at roe
man, -.rat brengt hij een leven en een ge
zelligheid. Iets verder ia 't een garde-offi
cier vin Napoleon, die de aandacht trukt.
Wie zou hij rijn, in zijn prachtige uniform.
Dat iDucbt pan na 'i démasqué bekend wor
den. Ook du nieuwe Mcpbisto maakt furore,
en de pierrot®, pierretes en dc giraffe. Zoo
dansen ze daar, onder leiding van dei. beer
Martin cfi liCgcicUl door een bijzonder goed
co maatvast orkest.
Dan is '1 kwart over elf. Op con gong
wordt 't démasqué ingeluid, de gemaskerde
prat ia geëindigd.
De gurde-officicr van Napoleon bestijgt 't
tooneel kijk liet is de voorzitter der ver-
ceuiging, die de aanwezigon het welkom toe
roept. Hij spreekt zijn voldoening uit over
het buitengemeen stagen van den avond, ge
tuige stemming cn opinies, en tevens over bet
financieel? resultaat, getuige de opkomst.
Een iiueu wordt gemaakt voor 't souper,
waaraan ruim 100 personen deelnemen cn
dat ir. dt Socm:eite-voorzalen zal plaats
btbbcii. Ook lij*!one dit was de stemming
door een sirijkje verhoogd, buitengewoon
goed.
Ou» 1 uur trok aflos weer naar de zaal,
waar intutacbea bet bal was doorgegaan
Daar werd nog ge-stept en ge-bortertneerd tot
idrie uur, toen w.té dc pret uit.
Een bijzonder goede avond. Een succes
voor dj vcreeniging, de school en o-jk voor
•lea directeur, die door aanwezigheid van
zijn belangstelling blijk gaf. evenals enkele
leeraren.
Alleen wa* het jammer dat de mistletoe
zoo genegeerd weni, dat blijft toch jjograar-
altjjtl iels on-Holla»d?eh.
PERSONALIA.
Jiij hel niauhinisteji-exaiiieii zijn voor
bet theoretisch gedeelte van diploma C gc-
slaagd de heoren G. J. van Aarts, tc Heexu-
stede en N. IV. Bruin- van Haarlem.
lijkverbranding.
De at (Joeling Haarlem van de Vereeni:
ting voor facuitriieve TTtvcrbranding be
legde Woensdagavond in de groote zj.al
van !it'. Bror.gcbouw een bijetr.korr.s», d:t
De'
de
V, li. de Klem. bper.de de v«T*adcriug
met litC'Jo to deelcn, dat da vereeaiging
ook hel nparlcmsohe publiek bekend wil
nv.Vsn mot dc zaak waarvoor rij stnidt. tc
meur daar de rogruring, »e. spreker, po
gitige» '*U Bot werk steil, het streven der
verooniging tegen te werken. Gelukkig
staat daar tegenover, dat Lo: publiek
steeds meur sympathiseert met do lijkvcr-
hi.HKÜog, getuige het toenemend aantal
ïliarop verleende Lij fact woord aan Dr.
Pb. xiv Lissn, den algeraecn secretar-it: der
vereuinging, dio een wziivg liieid over -
hivtonseli verloop der onttrekking
lijken ium hol oog der menschen. Spreker
vurduidelijkta 21 ju lering mei liclitbeciden
cc ai-ig tot bet begin v.vn do grijze oud
beid der gosebiedeiüs terug, om de ver
vaa
mummie® lig
gen en maakten kennis met het uildro-
gingssvEteesn der Zocloo's cn oudere wil.
<1® volksataiumen. Dr. Van Lissa verteldo
van een volksstam, die de lijken niet be
graaft en niet verbrandt, omdat men den
grond en het vuur heilig acht, maar op
een ijzeren rooster in on put neerlegt,
waarna de gieren, die daar in grooten go-
tale voorkomen, in een korten tijd al Let
vleeeoh verslinden; d« lioouderen vallea
dan door de gaten naar beneden, waar z»
blijven liggen.
Geleidelijk kwam spieker tot bet huidig®
systeem van begraven en verbranden. (Dr.
Var. Lissa spreekt liever van ..verassohen")
der lijken. Hij stekte de voor cn nadeden
van heide systemen tegenover elkaar in hel
Jicht, waarbij bij een pleidooi hield voot
de crematie, omdat dte volgens bum hjr.
gteniacher, uconmnischer en in «ex piëteit-
vol is. Spreker liet o s. een gubouziea
met een gevelbreedte van ongeveer 40 Me
ter, waarin niet minder dan 150.000 urnen
geplaatst zijn.
Spreker vroeg zich af, boe groot en
hoe duur de grond wel moet wezen, waar
in 150.000 hjlsen moeten begraven wor
den.
Spreker steide nadrukkelijk in bei
licht, dat de voorstandera van crematie
niemand wiUen dwingen, lot hun richting
over te gaan, wat volgons hein enkele voor
standers van begraven wél doen. Wij, zal
spreker, laten ieder vrij, maar eisunen
vCor ons het rcclit op, om onze lijken t®
verbranden. Hij behandelde uitvoeri.j de
bezwaren, die togen lijkverbranding wor
den aangevoerd; bezwaren van godadien-
stigen en juslitieelen aard. die hij volgent
zijn standpunt weerlegde.
Sprekers rode werd met aandacht pc-
volgd. 6
Een der aanwezigen stelde «en poax vra-
gen. die door Dr. Van Lie sa beantwoord
werden. De voorzitter bracht eer. woord
dank aan den spreker, waarna de bij-
- gesloten werd.
«enketnst te II c
WERKLOOZEN IN OE 8IGAREN-
INDUSTRIE.
W® ontvangen van den voorritelr vart
l«i Ned. Stgarenniakers Tabakbewer-
kerefcond, den heer H. Evers te Haarlem,
een uitvoerige beschouwing over de werk
loosheid in de sigarenindustrie, waaraan
■e o.a. het volgende onritsmen
Op 11 December bedroeg het twntal
werkloozen 50 man en gedeeltelijk werk-
loozen BO; op 18 December bedroegen deze
getallen respectievelijk '03 en 30. Ontsla:
gen werden van 4 tot 11 December: door
de firma J. C. Hessen en Zn. 40 man;
firma Beelen 7; firma Dekker 8; firma
Salm 7 «1 door de kleine fabrikanten 2L
Bovendien werd bij de firm;*.'» Boelen en
Hzssaen sinds geruimtn tijd minder ge
werkt, Zij. die bij de firma Heesen niet
ontslagen werden, werken nu felechts 29
uut perw eek. Bij de firma Gebr. Majoor
te Beverwijk werden ruim 100 man ontsla
gen. Hierbij zijn ook mensoheD, die in
Haarlem wonen en met een weekkaart Teis-
den.
Een groot sant»! werkloozen zjju reeds
uitgetrokken uit de werklo jzunkas en moo-
ten in deren duren tijd met een schamele
uitkeering zien rond te komen. De uitkee-
igen, die door de Coaimiisstc roor bulp-
rïeening aan uitgetrokken sigarenmaker®
worden versteek», mogen volgens nllnia-
tcrleele beschikking niet meer bedragen
danvoor gehuwden en kostwinners 16
per week, henerens 1 per kind en per
weak; voor kostgangers f 11; voor cmge-
huwden in hei gezin inwonend I 6. Bij een
totaal gezinsinkomen van 35 of meer
wordt geen ondersteuning vcrsirekl. De
ondersteuning cn do totale gcrinainkuiii-
eten te zaaier, mogen niet meer dan 35
:ek bedragen en indien verschillende
loden van hetzHMe ger.in voor uitke-enng
in aanmerking komen, mag bet totaal be
drag der ondersteuning van het gezin niet
ineur bedragen dan 25 por woelt. Met den
toeslr-jid van elk gezin wordt 'in 'l bijzon
der rekening gehouden.
Voorts merkt de heer Ever» op. dnt
de schuld vin de malaise in de sigaren-
Industrie a de slechte naam, dieD on»
land op dit gebied op de markt in bel bui
tenland Leeft verworven tijdens den oor
log; he' buitenland K-elit a contant,
maar de levering lirt wogens het ui tv eer-
verbod op zich wachten .1» '.oen eindelijk
dc uitvoer weer werd '.--geetsan cn de
sigaren ia hot buitenland airiveerden, ble
ker. ze volgens liet oordeel v»a «n door
de iegeering ingesteldon Nijverheidsraad
van een minderwaardig ,*ef:alte te we
zen. Van dexe fout_ dc-r fabrikanten pluk
ken de arbeiders nu du wrange vruchten.
Er is over gekla gd, dat de voortbrengings-
kosten en ds arbeidslooiien xoo s'.egeu.
De loonen zijn inderdaad den l3atelen tijd
evenals in andere bedrijven opge
voerd, maar de prijzen der rigaren stegen
Mi beduidend, zoodat loonsverhooging,
zegt de heer Evers, gewettigd was. Voor
dc laatete loonsverhooging kwam maar
dc- helft der arbeiders in aanmerking, om
dat de andere helft vóér dien tijd ontsla
gen was. De arbeider- zullen zich dan
ook ernstig verzetten tegen een poging,
oni de loonc-n te verlagen ton bate van
pri je verlaging der sigaren. Een sigurenma
ker heeft aldud beslui', de beer Evers
óók recht op een behoorlijk bestaan.
Naar
malice
Dee* deelde o:i« mede dal 'net in 't al
gemeen onjuist is dat Nederland indertijd
.tan hec buitenland sigaren van een min-
-lerwajirdig gehalte leverde. Dal er thans
ruinder aanvragen uit het b-ntenland in-
kc-nien, aldus cr.xe zegsman, vindt sijn
oorzaak hierin, dat hut buitenland oog
vol met sigaren zit cu wegens de valuta.
Hy deed ons voorts opmerken, dal in de
laatste twee jaren dt- sigaren niet bedui
dend in prijs stegen,, maar Integendeel
verlaagd werden en dat, voor soover hem
bekend, van eon verlaging der looneD
geen sprake ia.
De oorzaak van de huidige malaise is
naar de meerling van onzen zegsman hierin
te zoeken, da; er in ons land te voel pro
duet is de fabrieken zitten alle stikvol
on dat in vergelijking met den tijd vóór
den oorlog, er nu veel minder sigaren ge
rookt woTaen; dat de afneming van liet
product is verminderd.
f'euïjueïoït
VQÜ C.LVR1J
*1)
Natuurlijk Bad Jack zijn vjj&nden
Sn Jict district welk flink karakter
liee/t die niet? eu als woudlooper
stelde hij zich aan voél vijandschap
lnoot, maar Jict opmerkelijkst was,
dat sommigen van iuyn. dio nooit iets
anders dan vriendschap en Jiartalijk-
liéid van iieni hadden ondervonden,
hem het méént hoattou. Majoor
Browne kon het Biet ovor zich ver
krijgen iets goeds van hom te zoggon
cn Silas Stump was zijn gezworen
cn hittere vijand. IJe laatste echter
tv as zoo verstandig daarvan tegen
over Betsy niets tc laten hl ken. Noch
op haar onderwijs, noch op haar ge
bruik maken van de roede en het
kalfsvel kon hij aanmerkingen ma
ken. Ik hod het nooit achter haar
gezocht, zetde hij op een goeden dag,
de ineeeto Kinderen houden veel
van haar en I cc ren goed, maar als er
■een kwajongensstreken wÜ uithalen,
gaat zij geducht tegen hem tekeer,
neen, op haar mamor ran onderwijs
geven valt niots te zeggen!
wat een woamei-voJ, scnerpzining en
scheppend iets ss liefde! V;uk een be
zieling geeft zi..: WeUio ongelooflijke
veranderingen zijn bewerict, welke
daden voltooid onder haar bezieling,
zelfs wanneer zij een zoo goed als ho-
pelooze hartsloclit was, zooaJs Dan
te's liefde voor Beatrice! Hel zou nvet
juist zijn the van Betsy voor Salathiel
(hvariuede te vergelijken; maar zoo
aJs de zaketn nu popen, was het zeer
onwaarschijnlijk, dat iiaór liefde voor
don woudlooper ooit meer zou kun
nen zijn dan een bezielend en schoon
ideaal. Salathiore leven scheen na
zijn bezoek aan Sydney op oen hel
lend vlak te zijn en kon ieder oogoa-
bhk plotseling beëindigd worden; cn
was dat niet het gbval, dan zou het
zoo door misdaden bezoedeld kunnen
wondie», dat zijn mooi beeld in Bet
sy's heritmering ontsierd of vernield
werd. John Bonnet, den onderwijze®",
iutd Betsy loeren liefhebben niet
Jack SalathieJ, den woudlooper.
Er staat een mooie geschiedenis
in de couranten ovor je ouden school
meester, Betsys zei Silas op eon goe
den dag tegen haar.
Bakerpraatjes zeker! antwoord
de Betsy.
Haar hart begon echter .sneller t®
kloppen, want zij wist meer van Sa
lathiel dan de anderen, en juist om
dat zij meer wist, was haar siigst
groot er. Zij wild© er echter nic4e van
laten blijken aan SU as Stump, üieu
zij als een natuurlijken vijand was
gaan beschouwen.
Uier, lees net dan zelf, zeidc Si
las en gal haar oen courant. Het ar-
tik./i kwam tot opschrift:
GEWAPENDE OVERVAL.
Salathiefl en ij troep b ij
Bake r's C re e k.
Er was echter „een vlieg *n Sala*
tlneFs pot iiostbarc. zalf", waaivan
de journalisten toen absoluut niets
wisten.
HOOFDSTUK XXIV.
In plaats van over te drukken wat
Betsy in de Sydneysche com-antm
las, wat bovendien slechte ten doel®
juist was, achten wij het beter Joe
Crocker's verhaal van dit avontuur
grootendeels in zijn eigen woorden
weer te geven, want hij maakte do
gehoede geschiedenis mt* en vertelde
die aan de pers.
Vooral mag hier wol gezegd wor
den, dat, ho-ewel de ontdekking van
goud door Har greaves niet voor Fe
bruari 1851 bekend gemaakt vrird, en
toch roeds hier en daar in 1849 en
1850 van dit kostbare meto&i gevon
den wem, dat, uit vreto voor do rc-
goenng, <iie net zoek on naar goud
verboden had, in het geheim bewerkt
werd. Een dergelijke vondst was o.a.
gedaan op een plok, Baker's Creek
genaamd, op ongeveer 80 mijlen ton
N.-Vv'. van Maitland.
Joe Crocker, toentertijd een jonge
tuon vojx twee-en-twintig, werkto ni^g
vcnJ verder noordelijk in een kope.-
niijn i. en was met een groot mon
ster kopererts naar Maitland onder
weg, H ij had dien dag veertig mijl
gereden, zoodat hij nog eenzu'fden
alstand moest afleggen, voor hij bij
Baker s Crook was. Toeo hij zag, dat
aan don kant van dan weg ten troei>
gekampeerd was, dacht hij, dat bij
daar den nacht wel zou kunnen blij-
ven, daar er overvloed van gras en
water voor zijn paaiden in d© nabij
heid was. Hij nam zich voor den vol-
geilden ochtend vroeg naar Baker's
Creek to rijdan.
Joe hiold zijd paarden dicht bij een
vuur, waar e©n man brood aan het
bal kon was, in, ©11 zeide: Goeden
avond, vriend!
---Goeden avond, antwoordde de
man, hem strak aankijkend, ben
Je op weg naar de Creek?
Terwijl Joe een bovestigund ant
woord gaf, kwamen er nog Jrie man-
Ij Koper werd in Nieuw Zuid-Wa-
les ln 1829 ontdekt
i- ii uit eau tent, dio onder bedekking
■an wal kreupelhout opgeslagen was.
Dan zal ie je moeten haasten,
om daar voor donker te zijn.
Ben jc een mijnwerker? vrcog
odor, tiio met »Ian eersten man
.-• dempten toon had gesproken.
Dat zou ik denkcsi, antwoord le
Joe, terwijl hij met jeugdig zelfver
trouwen van zijn paard sprong:
lik ben roet con groot monster erts
naar Maüb-uid op weg.
Goud? vroeg con liunner.
Wat het maar zooi De baas zou
mc niet mei goud hebben weggezon
den; het is een bijzonder soort ko-
pererts.
werd nog wai gefluisteavi, to*.<n
van d© iminneu tegen Joo zokio:
Wij zijn een troep goudzoekers,
kan vannacht wel hier hij ons blij-
1. alk jo wilt, het is _nog oen he©!
eind van hier naar de Creek.
Joe nam liet aanbod dadelijk aan.
Hij hield ze voor oen troep nieuwe
kolonisten, die waarschijnlijk geen
onderscheid kond©» tusschen een
goudwaschmochin© en ©en ertsbak;
goedhartige kerels overigens; hij
zeide hun, dat hij Joe heette.
Twoc van dien voiieideD, dat zij pas
uit Cormrallis «©Komen waren en oesi
derde beweerde, dat hij in stilt© al
eonig fortuin gemaakt had. Zij had
den eten In overvloed en wilden niet,
dat Joe hot zync van zijn paard jSak-
tc. Na de thee haalden zij een fleseh
whisky te voorschijn cn ging op hun
gemak zitten, om een partje encore 1)
te spelen. Joe voege: zich bij heit.
Jamroer, zei er een, dien ze Dandy
Snow noemden, dat er nog niet
een is, dan konden we inet ons zes-
in spelen.
Juist op dat oogociblik werd coft
coo-ee 2') in het boscl) geboord. Een
huiauer antwoordde en onm>ddcllijk
daarop kwam op cc-n prachtig paard
©en geestelijk© aanrijden.
Lieve hemel, zeido hij, voorzich
tig het kaanp binnenrijdend, ik
was bang, dat ik verdwaald wae. Ik
ben zoo moe ais e<m hond en heb*
bougor als ten paard. Ik lieb ©cn paar
dekens bij me. Jullie zijn zeker mijn
werkers, hel) je er iets togen, dat ik
hier vannacht blijf?
Natuurlijk met, oerwaarde, zei-
de e&n der mannon, dien do andoren
Ned F en ton noemden. Zet den ke
tel op. Dandy, terwijl ik domino®
help zijn paard af tc zadelen en een
kermisbed voor hem in de tent maak.
1) Een kaartspel, dat veel op whist
gvbjkt.
2) Het signaal der Australisch»
woudloopers.
Wordt vervolgd).