Van onzen reizenden Redacteur uitenlandsch Iverziclit t- euiJiiienon VOGtLVRIJ HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAQ 28 JANUARI 1821 TWEEDE BLAD (Vi»rd» reek».) No. 136 Naar aanleiding van de Amster- damsche Communisten. A m b l e i' tl u m, 26/27 Januari. Een Aiusteixlamsch collega had ine jgezcgd, dat het ei wel oen» liard van langs zou kunnen gaan m de zitting van tien hoofdstedelijk»® Hatui bij de behandeling van do .jziguig'van het regl. uient-van-oide, bedoneaide voort aan obstructie te .voorkomen alt. de communisten in do laatste vergade ring bedreven, toen deze fractie haar zin niet kon doorzetten, om oen in terpellatie over de werkloozemkwestie onmiddellijk in behandeling to bren gen, daar de llaad van meenium was, dat andere urgente zaken ue ver- schuiving van dc interpellatie tot nei eind vtui de zitting noodig maakte. Daarom heb k ine tot twee dag.n Aniötea'daiusclien Raad voroordocld, om dat geval eens aan te zien. Voor zitter Teilegen had er maar dadelijk twee dagen van gr maakt met mid dag- en avondzittingon, omdat esc nog zooveel van de vorige zitting was blijven liggen. Na den öbsfc'ructiestorm van den vorigeji koer is het opzienbarend rus tig onder de hoeren van den Prinsen- hove. Spaart men den voorzilter vau wie het bekend is, dat hij dadelijk na deze zitting buiten-af zal gaan om zijn ovoi werkt gestel soulaas te gevent blijkbaar wel! Zells geen interruptie bijna wordt uit den anoers zoo woe- ligen raad vernomen. Burgeuieosie.' hooit, aan zijn woelig-steiietje-van-an ders geen kind. Rustigjes kan hij in zijn stoel achterover louneii, ïn- uitorlijK ouderwetsig heertje, wat mat nu in zijn gezicht, mat ook in stem- ©n-bowoeg. be liumer hoeft niet uik- wljls neer to komen, om orde te her- ek-llen. Alles is ruslig! Burgemeester kan de woordenvloeden laten gaan. Stil-weg zit hij in z'n stoel, kleintjes naast de grootë florissante figuur van den Gemeente-secretaris, die door zijn gestalte de tafel van B. en W. be- heeisclit met een ongewild air van do ïnan-die-het-fuifje-geeft. Het voor- ziitei'-on-secretaris-paar woixlt weers kanten door twee wethoudervleugels ter zijdo gezeten: twee-raaal-drie. Aan den burgemeesterskant de socialisti- sclie vleugel, rozig-en-welgedaan de heer Wibaut, wat-bleekjes en schuch- ter-van-gestalte de heer De Miranda, met als dooi' oeai trouvaille er tus- sc)ieu-in gezet een man-van-reclits, de heer De Vlugt. Aan de zijde van uen Secretaris de vrijzinnige vleugel, de zanglieveude heer Den Hertog en de donner-uitziendo heer Abramsz, bel tin ter-wille van de Bymetrie, geschei den door weer een voorman-deu-iech- teizijde, den gemotdeliiken heer Wiër- del s. Aon den overkant der zaal, aan het ondereinde der hoefijzervormige tafel, die omgrepen wordt door een open rechthoek, de communistische fractie, do heei-en-en-dame-communist en, zoo ais een der wethouders, zegt, de boisjewiki, zooals hun voormalig» vriend, de pas toegelaten heer Kolt- hek lion hardnekkig, onder geruees- niuil van den Raad, betitelt. Uiterst links vriendelijk mevrouw Van- Zelin, wie het lo»se bruin-fluweelig kleed niet kwaad staat. Ze leest met haar buurman, den welsprekonden antirevolutionnairen professor Die penhorst die zich vandaag ln een daudieus licht vest gestoken heeft, knusjee-samen liet Handelsblad. Me vrouw v. Zelm wordt ter rechterzijde gezelschap gehouden door partijge noot Posthumus, die onvorvalscht Am sterdam sch plat spreekt. Zijn buurman is de lieer Lisser, wiens naam altijd genoemd wordt in ver band met de Russiche juweel en, de ve I'm aard o .steentjes van-Lisser Van hem zien we op dit oogenblik weini» meer dat de aandacht trekt, dan een scherp gecirkeld maantje in een welig-zwar- ten haardos. Hij is erg stoelvast, het tegenbeeld van den heer Wijnkoop, opperhoofd der communisten die dc beweeglijkheid zelf is en telkens over wipt naar den anderen kant van het gangpaadje, waar de heer Collij met een goedmoedig-boos gezicht aan een der reclitiioeksuiMs van zijn fractie gescheiden zit. Nerveus met hoekige bewegingen springt de heer Wijnkoop telkens op, het wat-bleekc gezicht vierkant uitgehoekt in de tegenwoor dig wat ln eer gesoigneerde bau rgroei- sels. De heer Collij is de man van .wieo bet varhaal gaat, dat hjj bij een „treffen" mei de politie zich een hoofdbeweging hoeft veroorloofd, die door de technici wordt aangeduid door den term „kopstoot". Na dien lijd uiaakte hij in den raad grooten opgang en als bij met het zorgvuldig gescheiden haar in de zitting ver scheen, mocht men nog wel eons zoo informeeren of zijn hoofd nog zeer detd. Deze heer schijnt de bijzondere aandacht te trekken. Zelfs een onzer beeadigste bladen, die zeer kieskeu- ng is ten opzichte van qualificaties, veroorloofde zich onlangs als ecu bij naam van dit raadslid te vermelden, de niet van overmaat van kennis ge tuigende kenschetsing „de analplia- beel' Dut is wellicht bedoeld als charge, want het alphabet kent hij i® elk g<^ val. Wel spreekt hij over „die"' blok buizen in een „stoajum" (stadium) tnaar ieder vogeltje spreekt zooals hij gebekt is. Meen niet, dat dit bek een onfat soenlijk woord is. Het behoort thuis m liet woordenboek van den Ametcr- u tiniselien raad. irouwens met minder dan liet or gaan dei- Vrijzinnig-democratische Partij. lieuscli g^n oiibehooihjik bind, had liet dezoi dogen over de rede voeringen van de coinmnnisten in ucn -tmstordamschen raad, als over „den grooten ben dei' i o...... .-■Ir- iioii- vaileurs. VveUioudei- Alnamsz züu 't kunne» geschreven hebben, naar den stijl te oordeel en, gnuifde de hoer Wijnkoop. YoorJoopig liiejd de raad zich in unddag- eui avondzitting van Woens dag bozig, join twea (interpellaties,, mitsgaders de intorpellanteai, zooals ae vabtemi luidt, „in te maken Ingemaakt werd des middags, ge heel netjes en volgens de regoJen utr kunst de heor Stalde, die liet niet goed kon vinden, dat 11. en W, codei don marktprijs meel hadden verkocht aan eenige bakkers, maar wethouder Do Miranda, vlug en goed gedocu menteerd spreker, deed lieeJ ver baasd. „Wat", riep hij uit, „11. en W. nemen een maatregel, waardoor do broodprijs daalt tot 28 cent, d.i. vijf cent lager dan in Den Haag en dirie ccait beneden Rotterdam, en nu komt mem daarover B. en W. een ver wijt maken? We zullen doorgaan met waar we kunnen, om de prijzen om laag te drukken, daar het toch alge meen bekend is, dat de detailprijzen de prijsdaling niet volgen!" En zoo waai-, de sociaal-democrati sche wethouder kreeg bijvaJ van de communisten. Do „eendracht van hol land". En dun did eenegeziindiheiid met de sociaal-democraten, volgens den heer Wijnkoop tocb, zoilenu in het vaarwater der reactie! Maar t is waar, dat was om ex-vriend KoJtiick van de Socialistiscli© Partij te kun nen afmaken met een „nog rcaction- nairder dan de sociaal-democraten, die De hoer Stalde kreeg wed wat hulp van de hoeren Boissevaln en Ter Haai-, dio „do heer", in den raad is, zooals elko raad een „de heer" heeft, maar de heer Lisser bedreigde den beer Stable, met een greep in de Ge meentewet met schorsing, omdat de heer Stable als belanghebbende bij „de Vereaaigde Meelfabrieken", een mtcrpelatie hield voor z'n eigen zaak je, waar de heer Lisser meende- Belanghebbende? Alleen maai pre sident-commissaris, protesteerde de leer Sthahle. Alleen maar* proestte de raad in koor. Toen werd de heor Stalde inge maakt: De heer Vliegen., leider van <lo sociaal-democratiscne raadsfractie vol decorum van de deltig-gowor- ucn figuurimmers senaior üankto met liet air van own nestor U. en W. voor den genomen maat regel ter verlaging van den broou- pnjs, 't geen een alot aan de inter pellatie maakte; slot als wel met het uocl van den interpellant zal zijn ge weest. Het debat treuzelde voort, do thee biaciit verkwikking, liet Amsterdam- sche stadliuis is een koffiekamer rij ein daarom moeten de raadsleden daar uun kopje the© gaan halen. 11. en \V. en dc peas, dio beide als door-hun- jiositie stoelvast worden geoordee-d. .ujjgen hun vcrfrisscning in de raads- iiui toegediend. Zoo miid, ais te Haarlem, waar Buigenieester Maarschalk de koekjes- bij-'de-thec heeft Ingevoerd, Is men te Amstordam niet. Do pers zorgt nu zelf wel eens voor deze versnapering en presenteert dan galant den dames-raadsleden mee. Maar mevrouw Van Zelm durft te genwoordig niet meer bourgeois-koek- jes van het „Handelsbladaan te ne men, omdat ze bang is, dat het m „De Tribune" zal komen. En wat zouden de lezers wol zeggen van zulk een entente-cordiale. De heor Lisser interpelleerde over de werkloosheid en werd 's avonds om 11 uur „ingemaakt". Maai' 5 stom uien vooii Deze interpuilatie was de aanlei ding tot liet obstruction isme in de ongo zitting. De communisten wilden de Amsk-i- (lauisclio werkioozeu gelukkig maken met f 300 ineens voor reeds gele den schade en dan voortaan geheel loon. De heer Vliegen meende listig, dat je dan do menschen nooit weer uan t werk kroeg en qualificcerde verder iict indienen van deze motie als be driegerij van de wcrldoozen, omdat het Rijk den weridoozonsteun aan zich heeft getrokken en de Raad mis geen besluit in den zin van de motie •an den heer Lisser mocht nemen, op straffe van nietigheid van het besluit. Do heer Iiolthek-Koltsjak, aldus verhaspelde een der communisten ziin naam, daarbij doelende op den anti- bol sjewistlsclien generaal uit Rus land, bestreed ook hot denkbeeld van vol-loon-zonder-arbcid, omdat der gelijke uitkeeingeri gedurende de cri sis <io arbeiders hebben gedemorali seerd en dit niet weer mag gebeuren, dus loon-voor-pioductief-work moest bet warden, betoogde liij. De lieer Wijnkoop voriïï, dat j© nu ene kon zien, welk een roadionn ui- re richting de lieer Kolthek uitging. W anl in Rusland was hnmors geble ken, dat de weikloozcn, die daai' vol loon in roebels! uitgekeerd krij gen vanzelf aan den arbeid gaan, ais werk is 1 - Met mitralleurs achter zich, an ders doen ze 't niet, werd geïnter rumpeerd. Rusland! Mevrouw Van Zalm wil de vrouwencommissie vcor de •bhtiizcn ook eens laten kijr naar de waschhuizei. in Moskou. De heer De Miranda heeft daartegen geen principieel bezwaar; voor 3000 het tpegestane crediet krijg je heel wat roebels! De heer Kolthek blijft den heer Wijnkoop een vriendelijkheid niet schuldig. De heer Wijnkoop (dc heer Kolt hek spreekt ook wel oens ever ,.dit heerschap", b.v.: „de capriolen van dit heerschap") heeft de werkloozon heden opgeroepen te komen demon- streeren tegen de wijziging van het reglement van orde, maar heeft hij niet gezien, dat er geen enkele ver schenen is? Ze nemen den heer Wijn koop niet eens to zijn eigen kringen ernstig moei Dat was niet vriendelijk van den heer Kolthek en de heer Wijnkoop had zoo gauw geen hatelijkheid bij do hand, cm die terug te geven. In de Woensdagavondzitting ont brak de Burgemeester, Donderdag was hij er evenmin, liet wc-rd beken a dat de heer Teilegen ongesteld is ge worden. Wethouder Wibaut voerde dus den voorzittershamer. 's Middags begon de raad ander maal met eern interpellatie ovei werkloosheid, n.l. ever het stilliggen van bouwwerken. Maar de lieer Col die de interpellatie hield, werd midden in de toelichting onwel en moest daarom naar huis, waarom de interpellatie werd aaiig-ahoiKlm. Meteen werd toen maar de wijziging van liet reglement-van-orde naar het efnd der agenda geschoven. Dcnderdag weer bijna den geheelen dag werklooslieddskwestie! Uren werd gedebatteerd over het voorstel om één ton te geven als bij drage bij den steun, die de werkge vers aan de „uitgetrokken" werkloo- zen als wachtgeld zullen geven. Het Rijk geeft hij dien ton dan nog tien- maai zoo veel, due een millioen. Maar de communisten steunden te gen. Ze wilden zulk een verrctte ka pitalistische maatechappij niet beves tigen door zulke lapmiddeltjes mee ie helpen aannemen. De wciklooztn zullen wel verstandi ger zijn en het wachtgeld aannemen, de hear Vliegen droog, vondzitting. Een uui- laug werd gedebatteerd over droog- 'egg ug van „Plan-Zuid". Die komt er niet. B. en W. willen wachten op de evenlueele invoering van de Plaat selijke keuze, waarop volgens den eer Kleeieaopei1, voel kans is. Als 't debat zich maar steens rekt, vermaant voorzitter Wibaut, dat er 'nog 25 punten te behandelen zijn en vraagt dati; Wie wil nog het woord? Een heel ristje sprekers komt er K'eerekojier, Douwes, Heemskerk. De heer Loopuyt, zinspelend op de bekende geheelontboudersplaat: Ach,vader niel meer! De raad venkte van vreugde. Naast het nieuw-opgetreden raads lid Kolthek van de S. P., is de heer Kleerekoper een oud en beproefd c-om- munistenbestrijder. Hij kent de vreugde van de jacht en heeft een geoefend oog voor de zwakke plekken van zijn tegenstanders. Hij waakt en wacht eri als 't oogenblik daar is, moet man opletten met wol een tin telende blijdschap hij op zijn slacht offer los schiet, als een jaclithmd op zijn prooi en hoe die ook tegen spartelt, hij bijt vast-on-vaster, spe lend, hardnekkig Maar zoo'n mooie kans als van avond krijgt hij ook met dikwijls. De heer Wijnkoop had andermaal een maatregel van R. en W., aange grepen, om er een philippica over dc slechtheid van dit college aan to de- monstreeren. Men moet weten, dat er te Amster dam een aantal in-gocde-woningien- ontoelaatbore-gezinnen ziin. Men schen, die, uit krotten en helen over gebracht in goede, nieuwe woningen, daar net zoo leefden, als m hun voor malig verblijf, d. w. z., dat zij oe deuren aan brandhout hakten, kozij nen vernielden, met de buren in on min geraakten door een te eenvoudig begrip van bezitrecht en andere heb belijkheden. Er ie toen oen studie ge maakt door een commissie, wat met dezo lieden meest worden aangevan gen. Er werd dit op gevonden, dat dezen menschen in een bijzondere soort wi> ningen, speciaal gebouwd met het oog op de vernielzuchtige eigonscliap- van de toekomstige bewoners, met ijzeren deuren en ijzeren kozij nen, het wonen zcu ge.eerd worden, waarbij dan „Oii6 Huis op zich zou nemen, om de menschen door sociaai werk op te heffen tot normale huis bewoners en hen aldus geschikt te maliën voor de samenleving. Ha, brieschte nu de heer Wijn koop, die de taak overnam van zijn i.g sield-zijnd. n partijgenoot Coilij, ha, nu hebben B. en \V. den treurige» moed, om do menschen, «lie door hun schandelijke wontogpol t ek in den knel geraakt zijn, in een gevan genis te stoppen. En riep hij in ver voering uit, zij laten de gevangenen nog ge.'d-toe (huur) betalen ook. Dat is het toppunt! Eerst stoppen zij hen in den put en dan halen zij hen cr hen in eon gevangenis te dou wen. En hij probeerde zichzelf diets te maken, dat de geheele raad hem in zijn verontwaardiging zou bijvallen. Toen zat de heer Kleerekoper recnv op met opgerezen hartn en met blin kende oogjes, waarin inner, ij ke vreugde-om-dtzo-pracht-van-een-koos fonkelde gmg liij er op los. Het is niet eiken keer te doen, aldus redeneerde hij om den heer Wijnkoop tot zijn bommetje uit te kleeden, maar het is goed om bet af-en-toe eens te doen en daarom wil ik het nu eens niet nalaten Deze platvloerscho demagogie be drijvende heer Wijnkoop moet nu voor de onwetende arbeiders builen demon streer en, schimpte de heer Kleereko per, dat de schuld van do holen-en- krotton-ellende, gevolg van eeuwen oude toestanden, zijn deze bur gemeester on wethouders en nog wel de B. en W., die juist voorstellen, oen de ongelukkigen. dio door hun om standigheden nog niet eens in staat zijn ecu huis behoorlijk te bewonen te reclasseeren tot menschen, die in een normule maatschappij kunnen "even. De woning, die zij krijgen, wordt een gevangenis en de heer Wijnkoop inplaals zich er over te verheugen, dat eindelijk nu-eens wat voor aio lieden worol gedaan is ontevreden en stempelt hen hij 't intreden van nun tijdelijke woning tot gevangenen. Deze goede, maar stevige woningen een gevangenis? Een gevangenis van eigenaardig soort dan toch, want zij zijn vrij om er in to gaan, moeten het zelfs begeeren! Als die menschen er een liali laar geweest zijn, hoopt men hen aan bet bewonen van een luns gewend te hebben en dan kunnen zij overgaan naar een gewone gemeente-woning. Er zijn tralies voor, dus is 't ©en soort gevangenis, protesteerde de heer Wijnkoop om vol te houden. Neen, mijnheer Wijnkoop, er zijn geen tralies voor, want een ijze ren raam is geen raam met tralies, evenmin als een houten raam. Maar tralies zijn er voor de cel-der-onwe tende arbeiders daarbuiten en die tra lies maakt gij er voor, mijnheer Wijn koop. omdat ge de arbeiders moet ge vangen houden in de cel-der-onwe- tendheid, want als ze daaruit ont snappen, zien ze watvoor soort lieden d© communisten wel zijn. Je maakt zco'n drukte, omdat je standje in de war loopt, bromde de aanvoerder der communisten. Al zou mijn geheele standje loopen en al gedijde het uwe, tot een warenhuis, dan nog zou Ik het blijven zeggen, dat het uw toeleg is de ar beiders te honden in de cel-der-onwe- tendbeid en gij die verheldering van het bewustzijn der arbeiders beweert te brengen, voert niets andere uit dan pjatvlcerscbe demagogie. De raad gnuifde en de publieke tribune had moeite niet te ajipiauuissceren. Toen ging een heel ristje punten er door. Kamerwerk en voor we 't wis ten, stonden we op straat. De wijzi ging van het reglement van orde, het punt der agenda, bleef aangehouden tot een volgenden keer. Zou 't niet als een bedreiging voor balsturige communisten in-pert leurl- Ie blijven, nu de Wijnkopianen hun leven gebeterd blijken te hebben en alle obstructie verder hebben nagela ten! JAC. C. M. Jr. DE PAniJSCHE CONFERENTIE. De diplomatieke redacteur van ,,Ha v.13 verklaart, dat in den loop der con fcrentio de minister van financiën Dou iner de schadeloosstellingen, die Duitsch land moet betalen aan de Geallieerden, schatte op 212 milliard mark in goud, terwijl Frankrijk er bovendien nog liÓ ontvangt, Douiner meent, dat Duitscb land gemakkelijk 12 milliard mark kan betalen op zijn uitvoer. Dc Brilsclie ge delegeerden vroegen nauwkeuriger in lichtingen aan Doumer, daar de verschaf te aanwijzingen verschilden van de schattingen op de Brusselsche conferen- lie. Volgens berichten uit Brit sche krin gen, zouden de Ëngelschen zich op dit oogenblik voor de cijfers overeenkomstig de conferentie van Boulogne verklaren, welke de Franschen alleen zouden aan vaarden, indien hun zekere concessies werden toegestaan, zooals invoerrechten, zekere voorrechten voor Frankrijk en de i>etaling der internationale schuld. Het rapport cischt afs onvermijdelijk de aanneming van vergelding in de ge vallen, dat Duischland in gebreke bleef, vooral bezetting van nieuw Duitsch gebied en verlenging dor bezetting van de Rijnprovinciën. De bekende politieke medewerker van de „Echo de Paris", Pertinax, deelt in het artikel, waarin hij verklaart „qu'on doit le dire" n.l- de waarheid omtrent de FTansch Engelsche betrekkingen, nog ia en ander mede over de besprekingen i de conferentie. Naar aanleiding van de ontstane on eenigheid over de naleving van het vre desverdrag, wijst hij er op, dat het ook thans weer het oudje liedje gold, nl. de vraag of men Duitscbland ervan moet overtuigen, dat de geallieerden ten slotte de macht hebben, of dat Oien de nale ving moot zien te krijgen door altijd maar toegeven onder do leuze van de mocratie, volkenbond enz. Elke regeling ten opzichte van Duitscbland, verklaart inax, welke geen sancties meebrengt een regeling zonder offect. want Duitscbland, do-- besloten heeft zijn ver plichtingen slechts na te komen onder dwang, zal zich er dan beslist aan ont trekken. Lloyd George moge zich hier doordrineen en tevens beseffen, welke essentieel® plaats doze opvatting i de Franscbe politiek inneemt. Toen 's middags 8oydoux sprak over e verleening van staatacredieten aan Oostenrijk, onderbrak Lloyd George hem iet do woorden „De schatkist k«n dc gevraagde bcdra- t ?n niet verschaffen. Ik kan de 125 millioen pond niet krijgen, welke abso luut noodig zijn voor den bouw van ar beiderewonmgeu in Londen, een stad, die meer inwoners telt dan de heele Oos tcnrijksehe republiek, «n men -raagt mij zulk een bedrag to verschaffen om êen vreemd volk te helpen! Credieten van particuliere banken, prachtig maar geen suiaUcredieten; de tijd daar voor is voorbij". Nadat Briand had opgemerkt. „Maar zijn wij niet verantwoordelijk voor den ellcndigen toestand van Oostenrijk; hel», ben wij het niet verbrokkeld 1" antwoord dc de Engelsoho premier. „Wij zijn er heelemaal niet verantwoordelijk voor. De reheurtenissen zijn do oorzaak. In elk geval is het. de plicht van de mogeudhe den, die geprofiteerd hebben van de ruïne van Oostenrijk, of dio het eerst zouden lijden onder zijn ondergang, Italië en Frankrijk in het bijzonder, ae kosten te dragen van het herstel. Wij voor ons zijn met Amerika de ecnigo mo gendheid geweest, die Oostenrijk aan geld geholpen hebben, slechts met hel resultaat (lat wij liefdadigheid geoefend hebben zonder blijvend succes". Lord Curzon bleek het niet geheel ;ens met zijn chef; hij voorziet de drei gende catastrofe en orkent do noodza lelijkheid voor Europa haar te voorito- DE FRANSCHE HANDEL. De statistiek gepuoucecrd door het be stuur der douane over de in oen uitvoer ijst aan, dat de invoeren in 1920 stegen tot 55.404.951.000 francs, een vermindering met 2,411,349.000 francs tegen 1919. De invoer van levensmiddelen en gefa briceerde voorwerpen verminderde, ter wijl <lie voor do nationale nijverheid ver meerderde met 2.047.333.000 francs, het welk de toenemende werkzaamheid in de Fransche fabrieken aanduidde. Dc invoer steeg in dezelfde periode tot 22.434.7S7.COO francs, wat een vermeerdering van 10.5S5.157.000 francs tegen 1919 be teekent. Alle zoorteu artikelen zijn begrepen in dezen vermeerderden uitvoer, maar hel grootste deel daarvan komt toe aan fa briekswaren, die van 7.367.562.000 francs i 1919 stegen tot 14.25 M1NISTERCKIS1S IN SPANJE. De koning droeg aan Dato do vorming an een nieuw kabinet op. UIT RUSLAND. Uit de Oekiaiue konicn berichten- van groote opstacd n tcgcr. de Bolsjewisten. JAPAN EN DE QL'AESTIE DER BEWAPENING. De Japaneclie minister v*V! buiten- landsche zaken hoeft tn het Huis van Afgevaardigden verklaard, dat hot voor Japan onnoodig was om de lei ding te namen bij het voorstellen tot beperking der bewapening daar liet tegenwoordige vlootprcgramma het minimum was voor de nationale ver dediging. Japan zou echter ieder voor stel van een andere tnogendh-rd daaromtrent in overweging nemen. D© kwestie der hervatting van den han del mot Rusland moest voorzichtig worden behandeld, omdat de Sovjet blijkbaar door hervatting der han- delebetrekkmgen propaganda wild© maken. D© minister van oorlog ver klaarde dat het plan tot vermeerde» ring vain het leger van 21 tot 25 di- isies was opgeschort. EEN DUITSCH-AMERIKAAN8CH INCIDENT. Het stadje Eberbacb in Baden is enkele dagen geleden in rep en roer gebracht. Daar woonden sedert kort twee in Noord-Amerika geboren en genaturali seerde Duitschers, die geweigerd hadden dienst te nemen in het Amerikaanecbe leger en daarom veroordeeld waren tot gevangenisstraf. Zij wisten echter naai Duitschland le vluchten. Deze beide man rien waren uitgenoodigd als gasten bij een bruiloft. Toen zij, ]>er auto, naar het slation van Eberbacb gingen, om het bruidspaar af te halen, werd hun auto door een andere auto overvallen, waaruit vijf mannen kwamen. Ken der Duilsch- Amerikanen liet de auto, waarin bet bruidspaar plaats had genomen, onmid dellijk wegrijden. Toen gingen de man nen voor dezen wagen slaan en dreigden met de revolvers. Toch reed da wagen wee. En de overvallende bende schoot inderdaad. De bruid werd aan de hand gewond. De auto met de vijf mannen reed de aDdere achterna. Do gendarme rie maakte aan de jacht een eind. Toen bleek, dat de overvallers gezonden wa ren door de Auierikaansclie bezettingsau toriteiten, met de opdracht de beide Duitsch-Amerikanen te arresteeren en nanr het bezette gebied le bTengen. Zij hadden niet alleen revolvers, doch ook handboeien bij zich. De democratische afgevaardigde Brei- beefi in den den de regeering ge-ii deze gebeurtenis. De m nenlandecbe zaken antwoordde: Wat zich Zondag te Eberbacb beeft af gespoeld, toont duidelijk de algefaeele onmacht van Duitschland, geeft ten denkbeeld er van wat het buitenland bet Duitsche volk mag aandoen, zonder dat wij daarvoor eenige genoegdoenii-,- kun nen krijgen. Dc beule betrokken Amerikanen '-.aren in Amerika lot vijf jaar gevangenisstraf veroordeeld, konden ontvluchten en ver toefden sedert Oelober in Duitsolnand. Beiden hebben een verz'-ek tot naturali satie ingediend, aan welk verzoek werd voldaan. Ilci openbaar :n:n:-' rio, aldus verklaarde de minister, li' de ze aangelegenheid beziggehouden en het staatsministerie zal zich onmiddellijk m«t bet ministerie van huitcnlandeclro zaken verbinding stellen. DE TOESTAND IN IERLAND. De toestand lo bet ln staat van beleg Terklaarde gebied. Do „Westminster Gazette" geeft eon uittreksel uit oen brief van een inwoner van hot in staat van beleg verklaarde gebied in Ierland, dat volgens het blad eer» schril beeld geeft van het schrikbewind, dat d< autoriteiten er uitoefenen. Uit vrees voor nieuwe represailles noemt do schrijver geen namen en plaatsen. Hij verhaalt van twee jongens, die door politie en militairen, in auto's ter plaatse verschenen, gedwongen werden te knielen, nadat een hunner op het hoofd was geslagen met ion stok, en te bidden voor de politie beambten, die gedood wöTen en „God save the .king" te zeggen. Met vier jongens werden zij op oen rij ge plaatst en gedurende drie uur gesla gen en geschopt. Ook werden zij ge dwongen „God save the king" le rin gen en te roepen: „Naar de hel met Do Valera en Sinn Fein Intusschen werd e>en winkel ge plunderd ©n vernield. Nomen boven winkels, die naar men veronderstel de in de Sinn-Fein-kleuren waxet% aangebracht, werden omlaag ge haald. Drie van de jongens moesten voor een „krijgsraad" terechtstaan, waar voor een winkel werd opgevorderd. De „raad" bestond uit een officier, die achter de toonbank zat en een soldaat, die buiten stond met een stok in zijn band. Een der jongens werd ondervraagd; hern .werd niet© bepaalds ten last© gelegd, maar hem werd gezegd, dat als er in de plaats, waar hij woonde, iets gebeurde, nij en twee anderen zouden doodgescho ten worden. Daarop gal de officier den soldaat last hem te slaan en hem naar buiten te laten. Nog verschillende ander© gevallen van dergelijke mishandelingen deelt de schrijver mede. )\\1D HENNESSEY. 70; lk heb ook dingen meegemaakt, die iemand grijs doen worden, zeiue de advocaat. Maar laten we voort maken, want ik moet, ais ik jullie ailes vorteld heb, nog naar Longieach en morgen zou ik giuag een audicn- tie bij tien gouverneur hebben. Sir James Dennet was verloofd met Kitty, de bekoorlijke zuster van uen luitenant, wier licht ongeval bij Bi'utwihaven Valley Station de oor- laak geweest was, dat de advocaat eii de woudlooper elkaar voor li.-, eerst ontmoetten. Onder het diner bespraken do urio mannen de zaken, die do algemeeno aandacht in Sydney in beslag na men; maar toen zij na afloop een si gaar zaten te l'ooken, vertelde Sir James hun van zijn ontmoeting met •-uluthiel, hoe zijn leven door den woudiooper was gered en waarom zijn donkerbruin hnru grijs geworden was. De twee anderen luisterden met ge spannen aandacht. Voor Sn J&meS uien avond naar Long reach ging, werden zij het met hun drioen eens over wat zij moesten doen om Salatlnel te helpen Austra lië te ontvluchten. Kapitein Eraser verteld© hem dat hij zijn schoener voor een reis naai' Amerika bevruci. had en deelde hun den datum mede, waarop S&i&thiel en Betsy zouuen trouwen, nl. den avond vóór het ver trek van het schip. Ik moet, of ia wil of niet, denken aan dien middag bij majoor Browne, merkte Sir Jaincs Bennett lachend op. toen StiJathlel zeule, dat we elkaar waarschijnlijk nog wel eens in net noorden zouden ontmoeten, en dat liij dan mogedijk den robber zou winnen. Maar kijk eens, Thompson, daar komt je vader; het is zeker door de troe belen in de stad, dat hij zoo ernstig kijkt. Zij begroetten kolonel Thompson, die den advocaat al even verbaasd aankeek als zijn zoon gedaan had. Ik zie, dat je het zwaar te verant woorden hebt gehad, zeide Jiii, hem do hand drukkend; maar hebben jullie hel laatste nieuws al gehoord? Wat dan'? vroeg do luitenant. Wel, kapitein Moore is dood; ma joor McFarlane ligt to Kingdom Ponds op sterven en een detachement van veertig man politic on soldatan is in de Ranges door Salatliiel op da vlucht eeïatutd. Dat is. iuist on dit oogenblik, slécht nieuws voor do regeer mg. Is aat werkelijk waar? vroeg dc advocaat, die doodsbleek geworden was. lk kom pas ven hen van daan. Er is geen twijfel mogelijk, ant woordde de kolonel. De particulie re secretaris van den gouverneur heeft het me zelf verteld. Dan, zeide Sir James, ben ik bang, dut we hier in Sydney weinig of niets voor Salatliiel kunnen doen. Hij heeft den robber met een wraak neming gewonnenl HOOFDSTUK XXXVIII. Sydney La at den gouver- ne u r z ij n t a r«d en zien. De couranten, die deu volgenden ochtend uitkwamen, stonden vol over de rustverstoringen in Sydney, doch bevatten slechts een korte medede;- ling omtrent het belangrijke nieuws, der» vorigen avond dGoi kolonel Thompson verleid. Tot 1851 bestond er in Australië geen telegraafdienst, zoodat d0 dagbladen niet om nadere inlichtingen konden seinen, maai- zij apnaken van zekere geruchten, die hen uit officieel© bron bereikt had den. Men geloofde, dat kapitein Moo re's expeditie om den vogelvrij ver klaarden Salatliiel sevancren u ne- nitn, mislukt was. Boiicht werd, uat de inspecteur dood en majoor Mei' or- lane zwaar gewond was; maai' z>J ver wachtten nadere berichten van nun correspondenten in het noorden. Een blad merkte op, dat „het iu ovwreen- stemmiug met de zwakke politiek aer regeermg was om belangnjK nieuws achijor le lioudien, ten einde haar eigen belangen te dienen. Wij zou den ons niet in het muist over ver wonderen, wanneer het bericht kwam, dat de autocratisch© woudlooper van het noordelijk district zoowel den mi litairen uls de politie weer een volko men nederlaag toegebracht had." Tu&sclieu twee haakjes zij hier ge zegd, dut de regeering intusschen een omstandig verslag over de ramp l> Kingdom Ponds ontvangen had; doch met liet oog op de opwinding in de stad over het sclnp met gedeporteer den, dat nog met zijn gevangenen aan boord in 'Je haven voor ankc-i ïag, want de leiders der volkspartij had den de regeering getart ze aan land te brengen, achtte men het wenscho lijker liet nieuws vim dc ramp zoo lang mogelijk stil te houden. De „Bunditti-regOering", zooals de hervormers haar smadelijk noemden, begon ten slott© in te rien, dat zij tegenover een steeds groeiende volks beweging stond, die de oude bureau cratie, welke meer dan een hal eeuw hei doenbare leven van het Australische volk in boeten geüouaun had, dreigde te vernietigen. Het was vari algemeens bekendheid, dat de regeering bang was voor Salatliiel, die in do publieke opinie eeai op den •ooi grond tredende figuur geworden was. Door de radicale bladen werd liij tegenover de autoriteiten aange wezen als een voorbeeld van het ver keerd© van het bestaande dwangar- beidstelsel en van den autocratische» regeermgsvorm. Het volk was verbit terd tegen de regeering, de militair,n en de politie, en het was zeer goed mogelijk, dat hun nederlaag bij huig- dom Ponds van Salathiel een volks held zou makon. Toen dc drie vrienden van den vo gelvrij verklaarde den volgenden ochtend in Sir James Bennett's ka mer zaten, werd dc algemeen© toe stand in den breed© besproken. Sir James had veel moer hoop dan hij den vorigen avond gehad had, wa:. met de ochtendpost liad hij ec-n m gen brief van Salathiel gekregen, waarin hij in bijzonderheden het ver raad van Fen ton on Snow, de hin derlaag on d© ontmoetingen mét de militairen en do politie mededeelde. In eon postscriptum had hij nog be richt, dat majoor McFarlane buiten gevaar was. Zijn hoop was vorder toegenomen door een courantenver slag vaai een openbare vergadering, die onlantrs in de stad Behouden wa* Het was dan ook ©on interessant re laas! Het liad dien dag hurd geregend, maar zoo groot was de publieke be langstelling geweest, dat om elf uur 's ochtends alle winkels en magazij nen van Sydney gesloten waren, len einde d© zahcnmenschcn in de gele genheid te stellen een openluchtmee» op de Circular Wharf bij te wonen, om te protesteeren tegen de depor tatie van de veroordeelden aan boord van een schip, dat toen in de haven lag. Van af de imperiale van een om nibus haddon de sprekers mannen uit de voornaamste kringen der stad een menigte van vijfduizend per- m toegesproken, di© uren lang in den regen hadden staan luisteren en onder groote geestdrift kras gesteld© moties hadden aangenomen. ZeJden was in scherper termen een beroep gedaan op een gouverneur en een re geering; ©n de meest on verwonderden er zich over, dat de sprekers wegens opruiende taal niet gearresteerd cp in de gevangenis geworpen waren.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1921 | | pagina 5