KlIILEIi'S DIM Buitenianübcii üverzicht TWEEDE BLiD. VrUdag 11 Februari 1921 DUITSCHLAND EN DB ENTENTE. t Duitsche antwoord. lleel apoedig zou zoo wordt uit Berljjn gemeld iiot schriftelijk antwoord van Pultscliland op de uilnoodiging voor de con ferentie te lauden worden verzonden. Het, ■zal geljJkluMend z.jjn niet hot mondeling antwoord, dat op do mondelinge ultiioodiging vim Frankrijk ie gegeven en dat ook den Frarachen zaakgelastigde in een z.g. „ller- inneringanota" is medegedeeld. Ook in liet antwoord op de Engelsche uitnoodiging wordt gezegd, dat Duitschland oitdrukkelljk do voorwaarde «telt, dat in Londen ook zjjn te- genronratellen besproken zullen worden. Volgens een bericht van den Berlijnvhen Handelsblad-correspondent, gaan deze tegen voorstellen van bet principe uit, dat allcsn een prMduetioverbooging Duitschland in sluit ial «tellen meer tp betalen dan liet nu doet. in de Fran6che Kamer. Üounier betoogde in de Frunsclie Kanier, dat het deel van Frankrijk, dat is 32 pet., in het totaal der vaste en veranderlijke schadeloosstellingen geschat kan worden op 7? milliard 21 millioen. Hij zelde. dat de regeering de belangen van het land evenals op de conferentie te Parijs, ook zal ver dedigen te Londen. De premier Lriand herinnerde er mui, dat na de overeenkomst van Parijs hij het als zijn plicht be schouwde een verklaring voor de Ka mer af te leggen. Hij ls een voorstan der van do innigste samenwerking met het parlement. Hij verklaarde verder, dat Frankrijk niet geïsoleerd is. Briand'e voornaamste idee was, dat de conferentie moest dienen voor de handhaving der overeenkomsten van <jo geallieerden tegenover Duitsch land, met het doel om dit laatste tend te verhinderen <le bondgonooten van elkaar te verwijderen. De minister president gaf zijn leedwezen t« ken nen, dat Amerika niet op de confe rentie aanwezig was. De tegenwoor dige regeering, zei Briand nog, is so lidair met de vorige. Het is -zeker, voegde de minister er nog bij, dat Duitschland zal moeten betalen. Indien morgen, ondanks de opoffering van rechten van Frankrijk, de regeering tegenstand zou dntmoë- ten, zou zij toonen, dat zij geen zwnk- ke regeoirlng is. De motie vau vertrouwen in het ministerie-Briand werd aangónoinen met SS7 tegen 125 stemmen. Brantlnp over de Entente-elschea. In bei Btockholruscbe blad „Social Remo- trsten", zoo meldt een radiozrara uit Ber lijn, wijdt Brauting een artikel aan de Fran- scbe eisclien. Hij erkent volkomen, dat Frankrijk het recht heeft schadevergoeding te verlangen, maar men mag daarbij niet vergeten dut het groot-we recht ook het grootste onrecht kan tijn, doordat men iets onredelijks verlangt. Het komt er minder op aan welke schade vergoeding van Duit-chland wordt gedbeht. dan te weten wat Duitschland kan prestoe ren. Het is niet zoo eenvoudig het verschil fin.-»chen den invoer vim grondstoffen en den uitvoer van producten zóó te balanceeren, dat jaarlijks zes miillarden overblijven. De verhooging vnn don Dnrtschen invoer zou een ongekende concurrentie niet alloen op de neutrale markten, maar ook in Frankrijk en Engeland met zich hrengen. Bovendien zou hot inkoopen van producten door Duitsohland hi de Ententeiundon geheel worden uitge schakeld. Het liidt geen twijfel, dat door de besluiten van Parijs de Duitsche arbeiders klasse tol liet ergste wordt gedreven, terwijl de levensbelangen van het internationale pro- letariaat ernstig worden hedreigd. Over nieuwe Boeken. 6. „Is kan der", de roman van Alexander den Grooten, door Iouis Couperus (Rotterdam. N y g h en van D i t ra a r's Uitgevers- maatschapp ij.) „M e n- s e n", door MareeJ.lus. E m a n t s, (Amsterdam van If o 1 k e m a en Waren- dorfl. Louis Coup crus geniet nu van liet rozig grainv en goudnetig grijs en mauve der woestijnen van Afrika en beluistert aan den rand van de Sa hara het ruischen van de stilte. Hij heeft Den Haag prijs gegeven vooi Blad-el-Mava, de stad in de lucht. Toen de oorlog uitbrak heeft, de schrlj ver, die het exotische Hef heeft en ziin dagen verdroomde onder de Ita- liaansche zon, het gevoei van saam- hoorigheid met zijn iandgenootcn voelen ontwaken en is met heimwee in het hart thuisgekomen, maar nu de vrede or weer is en een onwelzijn niet wijken wilde in ons niet heel milde klimaat, is hij andermaal weg gezworven. Vóór hij ging heeft hij ons een boek achtergelaten, een lij vig werk van twee dikke deeïen. waarin hij zich vermeid heeft in <Te grijze oudheid. Hij fantaseerde om den ondergang van Alexander den Grooten met eem breedgeschreven vei haal van Oostersche pracht on weel de, die tot verderf brengen: „Iakan dei'", den rorfian van Alexander den Grooten. „Iskamder" het is een vondst van een nog krompratend Perzisch prinsje, zoon uit koningsgeslacht, door Alexander overwonnen, om zijn droom van de verovering van Azië le verwezenlijken. Beminnelijke Alvx n- ös heeft de harten van de onder worpenen veroverd met hun land. Koning Dareios is gevlucht zijn ge zin js ln handen van don jongen Ma cedoniër gevallen, maar hei leven van vrouwen en kinderen wordt pg«i de zede der dagen in ge- -c? zi n hoofschheid en vrien delijkheid wint hem de gebogenheid Vf." de koninklijke familie, waaruit *01, om den soep ter van Azië vaster 'n de hand te' hebben, als vrouw eeint prinses Statcire met haar «»nkozengezichtje an sierlijk bewei g. «"sof zij steeds danste c-n door bries- ftclem vver.fi gewiegeld op haar parc el» muiltjes". Het koningschap van 16 '6 hem niet voldoende, hoogor „Dc nog uiet geboren Duitsche geslachten, aldu. Branting, zullon dus zwaar moeten boe len voor de schuld van hun vooroudera. Hier door kau de nationale haat der overwonne nen slechts worden versterkt eo de kloof tusachen de volken slechts grooter worden. Met hajonciten wil men Duitschland dwin gen schadevergoeding ie betalen. Hierin be- siveurt rneu de overmacht van liet Franeehe militairisme." He< conservatieve „Stockbolms Dagblad" nee int bet artikel van Br3nting over en voegt er aan toe. dat alle prijzen in Zweden er zoo over deuken. DuithClie persstemmen. Naar de „Vorwarts" in een hoofdartikel zegt, dient ter conferentie te Londen in de eerste plaats le worden vastgesteld dat het vredesverdrag slechts door oorlog of door een vrijwillige overeenkomst kan worden ge wijzigd, en dat eeu niet geweld veranderd verdrag nog veel minder eredietwaardig zou zijn dan dat van Versailles. De geallieerden hebben lo kiezen tusschcn twee dingen zich aan Versailles te houden of met DuitseblHiid over een vergelijk te onderhandelen.' DE ONTWAPENING VAN DUITSCH LAND. Naar verluidt zal de rijks regeering er thans, nu het zoo goed ala zeker ie, dot Beieren zijn tegenstand tegen de ont wapening zal opgeven, toe overgaan liet door de Entente geilsclite wetsontwerp betreffende de ontwapening uit te wer ken. Volgens deze wel zullen er na 30 Juli van dit jaar geen lnwonerweren en bur gerwachten meer mogen bestaan. De wet zal uiterlijk IS Maart in werking moeten treden. Inlussohea za! de re geering re^ds thans een begin maken met de ontwapening der burgerwach ten. Zij is voornemens voorioópig het twee derde gedeelte van de lichte wapenen, alsmede alle zware wapenen aan do bur gerwachten te ontnemen. Het laatste derde gedeelte van de lichte wapenen zal op een nader te bepalen tijdalip ingelo verd moeten worden. De regeering zal daarentegen trachten inzake den eracli tot ontwapening der vestingen in Oost-Duitsclllaud eenige consideratie ta verkrijgen en met name do vesting Koningsbergen, met het oog op de Poolsche troepenconcentratie aan de Duitsche grens, niet to doen ontman telen. DE BEZETTINCSKOSTEN. Het „Berl. Tngehlatt" geeft een over zicht van de hooge kosten, welke Duitsch land hec-ü te lx-ln! en voor het onder houd der Enten:o<omjM«sies. Ga. 2600 leden dezer laatste leven op het oogen- blik in Duitschland op rijkskosten, waarvan alleen ie Berlijn 375 officieren, 110 ambtenaren en 133 manschappen. Bij het onderzoek van het tap.e:. dat generaal Noliet voor hei onderi-^ud der- Entente-commissies heeft vastgeste'd. blijkt, dat een kapitein der Ententetroe pen in het bezette gebied, behalve vrij wonen - moer salaris krijgt dan de DuitscJie rijkskanselier en dat een ge woon soldaat, behalve vrij wonen, het dubbele geniet van een Duitsch regeo- riugsraad. DE KOLENLEVEBANTIE. De Duitsohe commissie voor üe oorlogs lasten heeft aan Me intergeallieerde oom missie van herstel een notu overhandigd, waarin er nogmaals met nadruk op gewe zen wordt, dat Duitschland de kolenover oenkomst van Spa op den duur niet'kan nakomen. De nota herinnert aan het desbetreffen de Duitsche memorandum van 1 dezer n betoogt, dat de Duitsche regeering den ern- sligen wil heeft de leveringen zoo vlot mo gelijk en zonder meeningsverschil-te doen geschieden. De levering der te Spa vastge stelde hoeveelheden gaat echtor de Duit sche capaciteiten verre te boven en ook ton aanzie nvan de kwaliteit der to leveren ko len worden telkens hoogera eisclien aan Duitschland gesteld. Na eenige opmerkingen nopens de rege ling der door de Entente ta betalen prijzen, wijst de nota cr oup, dat ook de Tegeling van het vervoer dringend dient te worden herzien. Het transport der kolen over Duitsche havens, zoo wordt gezegd,zou do levering der kolen zeer vereenvoudigen en vergemakkelijken. De nota eindigt mot een verzoek der Duitsche regeering om zoo spoedig moge lijk na rle beraadslaging over het boven genoemde memorandum een tijdstip te be- pnlen, waarop nieuwe onderhandelingen omtrent de herziening van het program van levering kunnen beginnen. grijpt hij e<n laat zich in Fe woestijn uitroepen door het orakel van Am nion, tot zoon von 7eus Dareios, die hom tegenstand bliïft bieden, als te rugtrekkende en keer on keer versla gen wordt, vindt bij laatst verzet den dood door de lansen zijner eigen 'mannen. Niets schijnt den wereld- veroveraar te kunnen tegenhouden, maar Azië wreekt zich, de shtwe Bi- gons heeft, den vorst gewend aan cfe genietingen van Rnfovlon. B^hv'on ontzenuwt de Mneedonisch troepen, Bïibylc.n verwoest ook Alexander? te ven. Vrienden, die hem geen godde lijke eer willen bewijzen, laat hü martelen en dooden. Dan voltooid z.ich de wraak en sterft hij, torwiil om zijn erfopvolging gevochten wordt. Couperus, de minnaar van het ver fijnde moderne leven, draagt in zich de tegenstelling, dat hit desondanks een nadrukkelükan drang naar het antiek© heeft, het leven van lang ge storven o uwen e, r bezielt en ge stalte ge^ft aan denken en daden van de figuren dor oudheid. Teven - stellir.2 conflict is dit niet, in zoo verre. ;'at het mod-rne leven met de decadente tüden der oudheid verfijn de weelde gemeen heeft en die luist zoozeer de liefde van den schrijver" bezit. Dat is zoo geweest van de eer ste maal af, dat Couperus ons met zijn interieuren en zijn land.schapbe- schrijvingen verwonderde. I-Ioe ls cr gemeesmuild eerst om die horizon nen, waarachter weer andere hori zonnen waren, hoe verbaasd keken we, gewend aan solid© kamerbe- schrijvingen, als daar getooverd werd niet behangsels, wcmelcnd van ara- beskenlnn en andere fijne in taai- etsen uitgebeelde voorstellingen van dingen, waarover men tot toen met kal na nuchtere woorden gesproken bad. Couperus is dnarin aitijd zich zelf gebleven. Stands wear- verrast zijn wat bizarre, .-naar buitengewoon beeldende taal in zijn beschrijvingen. F.n het is soms wol eens gedacht, dat de schrijver met me ar liefde nog die achtergronden voor zijn werken, want dit zijn tenslotte dez> schilde ringen tcch, hoewel zij wel bijzonder 111 <>zo taalkunst in sterke mate, iv: .vorken in liet hoofdplan, dat hij met moor voorkeur nog dit bij werk behandelde, dan de hoofdzaak. Met veel zorgvuldigheid zijn die contouren van het verhaal altijd uit gewerkt, ook weder in zijn laatste roman. De woelde van de Perzische paleteen, de verfijning van steden, ate V»r»pr#ld nieuws BEN GEVECHT TUSSCHEN KUAN üjC'HEN EN JAPANNERS. Uit Tokte wordt geseind: Vijf matrozen van het Fratischo inaüsohip „Arroand Béliic" en aoht Japaneche politie agenten *ijn in het hospitaal opgenomen tengevolge van oen gevucht te Yokohama, dat plaats had na een ruzie in een café en waarbij revolvers en haravangcra werden gebruikt. Negen matrozen werden gearresteerd. De Fran- sohe consul stelt een onderzoek naar UK geral in. DB FRANSCHBN IN SYBM. De Fran scben hebben Aintab (Syrió) op do Turk sehe natioialisten veroverd. DE C. O. T. Vrijdag heeft het natio nale comité der C. G. T. gestemd over de resolutie, welke door de desbetreffende commissie werd opgesteld, en die de rege len van syndicale discipline vaststelt. De resolutie werd met 82 tegen 31 stem men- aangonomen. De resolutie inzake de syndicale disci pline, schrijft de onmacht van het syndl ealismo en de C. G. T. toe aan de actie der revoiutlonnaire comité's, welke hun uan- wijzingen "it Moskou erlangen. Zij vor- klaart, dat de organisaties, welke bij de syndicalistische sectie van de Internatio nale van Mo«kou zijn aangesloten, zioh zelf van de C. G. T. buitensluiten. DE VI3>'.HF.HSSTAK1XG IN ENGE LAND. De staking van risseheralieden to Grimsby duurt voort, doch do vakver- peniging heeft thans haar eisohen gevrij zigd. Donderdag zijn M trawlers uitgev.v 1 DE SLAAPZIEKTE.— Na een lichte ver meerdering vnn het aantal gevallen van slaapziekte (encephalitis lethargical te Londen in de afgeloopcn week, worden nieuwe gevallen gemeld t» Aberdeen en Saffron Walden. DE AMF.RIKAANSiüF, IMMIGRA TIE. De landverhTtlEwscommissio uit tien Sonant, verwierp de immigro- tiedet, aangenomen door het Huls vajj Afgo\'a.trdigden. door welke de landverhuizing feitelijk een jaar werd stop gezet. De Senaat heeft besloten om den maatregel te vervangen door ,7e bepaling, da-t van 1 April 1921 het juijittsl vreemdelingen van ©emge nn- lionalileit, dat elk jaar mag worden toegelaten, wordt beperkt tot vijf pro cent van bet aantal personen dier nationaliteit, welke thans in de Vor- e-enigde .Stoten wonen, aangetoond .'oor de laatste volkstelling. Uitzon deringen vrorden toegelaten voor de landen, waarmede de Vereenigd© Sta ten verbonden hebben gesloten betref fende de regeling der immigratie, dus voor burgeis van Canada, Midden- ©n Zuld-Amerika. STAKING TE BERLIJN. Te Ber lijn hebben ongeveer 3000 tot -4000 kleatmalcors en naaisters ln liet vak van blouses en confectie het werk neergelegd. De staking ls uitgebara- ten, volgons do „Rote Fnhne", daar eon tarief overeen komst niet tot stand kwam wegens de afwijkende houding der fabrikanten. DF- AMBTENAREN IN OOSTEN RIJK. Hel staatepersoneel eisclit met het oog op de voortdurende duur te ©en nieuwe maandelljksche toela ge-van 5000 kronen. DREIGENDE SPOORWEGSTA KING IN ENGELAND. Lloyd Geor ge heeft aan de machinisten en eto- Itc-rs geantwoord, dat hij hun brief, waarin zij met staking dreigen, naar de autoriteiten in Ierland gezonden hid om daarover inlichtingen in te winnen. Hij voegde daaraan toe, dut het dreigen' met staking geen invloed kón hebben op de houding der regee ring betreffende het toepassen van de wet.. De regeering zou de qnnestie beoordeel en naar haar eigen merites. DE AANSLUITING VAN OOSTEN RIJK BIJ DUITSCHLAND. Tn de Ooatenrljhsche commissie voor'grond wettelijke n ongelegenheden rappor- Baby.! on, geven ©r alie gelegenheid toe. Maar daar boven uit rijst de karakterteekanïng von Alexander. Het was zeker geen lichte taak, die Couperus zich zelf hiermee heeft ge steld. De eenvoudige Macedoniër, naar Azië gekomen uit een onigc-ving van fcradhtig levende, in 't gelieei niet verwekelijkte lieden, voor uëe krijgvoeren levensdoel was, de ontwa kende hoogmoed door zijn militaire successen op de machtige Perzische troepen behaald, don zich god wa nend, door de verheerlijking van üc Perzische grooten, langzaam aan het. vergif van uitspatting en orgie n> ziel en lichaam, tenslotte zijn onder gang, stervend te midden vnn dege nen die op zijn macht a-zen. In vele tafereelen wordt de op- en ondergang van Alexander geteókeind. Couperus heeft reeds in zijn koningsromans zijn bekwaamheden om dergelijke karakters te teekenen getoond. Maar het hartstochtelijke is nooit zijn kracht geweest, meer neigt zijn schrijftalent zich tot het uitbeelden van contemplatieve naturen en deze "looi in Couperus' kunst heeft wel het karakter van dezen Alexander beïnvloed Tk kan mij voorstellen, dat oen auteur als Qnerido, die ook mei het antieke zijn triomfen viert, en van geheel andere geaardheid te, met zijn doorvlammende woordver ven, die de zinnen doen laaien en zieden, eon anderen Alexander zou geschapen hebben, dan deze zoo gaar ne in sereene rust verzonken schoou- ht^kUjgehioter. En het zou wel eens interessant zijn dc-n Couperue- Alexonder tegonover een QuerLdo- Alcxander gesteld te zien. Wie dan de echte wereldverove-raar had getee- kend, zou' dan alleen kunnen uitma ken, wie historisch inzicht o.n niet minder gesch-LeJk-undlée kennis be zat, om de boeken figuur te toetsen aan den Alexander, dien de historie geeft. En don nog zou de auteur, die in het ongelijk werd gesteld zich kun nen beroepc-n op zijn recht van schrij ver, om zi.in figuren leven en gestal te te geven op de wijze, als hem good dunkt, ooi; al wijken de personen van de geschiedenis af. Want hij is geen geschiedenisschxijvcr en heeft zich enkel in zoover door de geschiedenis te laten i-nspireeren, dat hij door het lot van een persoon gc-troff-:n is ge weest en die in zijn hoek herschept, herschept ala gedachtebeeld, gevormd naar de daden en feiten, die de ge schiedenis geeft. Maar tiie daden on gebeurtenissen sijn als het akelei, dat teerde de bondskanselier Mayr over de houding der Entente in zake de aansluiting bijDuitschland. De bla den deelun ni.co," diul Mayr in zijn ver trouwelijke módedeelitïg-en heeft l>o- vesligd, dat dc Entente, zich houden de aau het Verdrag van St. Germain, krachtig tegen <le aansluiting gejuo- teste©rd en eventueel met represaille gedreigd heeft. DE VERKIEZINGEN IN ZUID AFRIKA. Dc utislagen der verkie zingen zijn: Zuld-Afrikaansche Partij •>7 zetels, N'aUpnftltetèn 37 zetels, Ar beiderspartij 9 zetels en de Democra ten 1 zetel. EEN BELGISCQ-DUITSCH INCIDENT. Uit Aken wordt geseind. Dinsdag heeft hier Cen ernstige hotsing plaats gehad tusschon inwoners en leden der BeLgisfche'bezettingstroepen. Een gedeelte der Inwoners had de voor schriften derpolitie inzak© de vie ring van het karnaval niet in acht g© nomen en blëe'f tot na het vastge stelde uur op de straten en in de oncn hare lokalen. Er ontstonden daar-, door botsingen tussehen de Inwo ners en Belgische patrouilles, die ver sterking hualden. Des avonds half tien arriveerde een aanzienlijk© macht, die dc woning van een der betroldtcn burgers onder vuur nam on deze ernstig beschadigde, terwijl een aantal personen worden gewond. De straat moest ten slotte door de be zettingstroepen worden ontruimd. Pers-Overzicht NAAR WILNA! In het „Politiek Overzicht" van „Het V o lk" wordt r.paemerkt: De Tweedo Kanier zou eeraf 4 Januari bijeen komen om het wetsontwerp tot uit zending van honderd militairen' naar Wil na te behandelen. Kort daarop werd die bijeenkomst afgelast, want de regeering had meer tijd noodig om hot afdeel Inga verslag der Kamer te behandelen en he hoefde nog nadere inlichtingen van den volkenbond. Het afdelingsverslag ia van 30 December en terwijl 5 dagen ter beant woording der regeering eerst genoeg leken, is het nu al zes weken na het afdcelings verslag en de memorie van antwoord is cr nog steeds niet. Dat verwondert ons volstrekt niet. Er zit aan deze zaak lieol wat incc-r vast, dan de minister vnn l-uitenlandsche zaken in zijn onschuld aanvankelijk gemeend heeft. Dut blijkt ook nu weer uit de laatste "berichten omtrent de houding der betrokken landen en machten. Tot de voorwaarden, waarvan de uitzen ding van het Volkenbond-detachement ter bewaking van de volksstemming in Wilna afhankelijk is, behoort eenerzijds de too- stemming van de gegadigde landen. Polen en Lithauen, anderzijds de ontruiming van het gebied door de troepen van den Pool- solien generaal Zeligofsky. Wat de eorslo voorwaarde betreft is nu het antwoord van Lithauen aan den 'Vol kenbond beltend geworden. Daarin zegt ds regeering vnn Lithauen wel toe „naar haar beste vermogens steun te zullen vertoi- non aan de plannen voor het houden van een volkestemming", doch merkt zij tevens op, geen vreemde troepen in het gebied te kunnen toelaten .zonder de goedkeuring" van sovjet Rusland, daar deze toelating zou leiden tot nieuwe verwikkelingen ui plaats van den zoo gewenschtea vrede", zelfs zou kunnen leiden „tot ©en gewapend conflict". Eu de 'óregeeiing van Lithauen deelt mede, dat zij van sovjet Rusland op baar vraag oni goedkeuring nog geen ant woord ontvangen heeft. Met andere woor den Lithauen weigert voorloopig de toe lating van het Volkenbond-detachement. En wat de ontwapening op ontbinding der troepen van Zeligoïsky betreft, wordt bericht, dat do Poolsche regeering zich wel is-waar tegenover de intergeallieerde controle-oommissie verbonden zou hebben moreele pressie uit to oefenen op generaal Zeligofsky, om van hem gedaan te krij gen da* hij Wilna ontruimt, maar zij zou er aan hebben toegevoegd, dat het haar on mogelijk was middelen tot demobilisatie der troepen van dien generaal aan te wen- Zoodst, met andere woorden, aJle voor- overgebleven is. Do fijne weefsels die daaraan gestalte en figuur gegeven hebben, zijn verdwenen, zoo ook zijn weggevaagd de fijne zielsdir.gen, wilsuitingen, strevingen, gevoeUns, die de daden hebben totstand ge bracht. Nu komt de auteur en' geeft het doode weer leven en beweging, maar alleen zulk een leven en bewe ging, als zijn fnntaeie Lent die heeft ingegeven. Daardoor kan de ec'".rij ver. die het algemer-n menschelijke weer voelbaar maakt, ook al is zijn werk niet historie-getrouw, meer ge slaagd zijn, dan de auteur, <11 o de geschiedenis opniniw herbouwd hoeft. En zoo geredeneerd, naar de zen maatstaf kan, ook zonder dlat een diope geschiedkundige studio is ondernomen, verklaard worden, dat Couperus zijn doel heeft bereikt, cr tn geslaagd is een lovend mensch van deze AJexnnderfiguur te maken, dus een mensch van wien men zeggen moot, dat het aannemelijk is. dat hij onder de gegeven omstandigheden zoo beeft kunnen handelen. Mis schien had een beknopter opzet kun nen leiden tot een mc:r gemakkelijk levendig houden van de aandacht. Want wie zich tot de lering ver. dit boek zet, moet weten, dat het minder offert aan de spanning, het boeiend- zijn, dan nnn de kunsi van het woord, zooals trouwens b-j bijna alle boeken van Couperus het geval is. Want meestal treft het, d-at de schrij ver telkens de voortschrijding van de handeling uit stilistische motieven dus kunstoverwegingen vertraagt, een boek als „Coonediantan" en eeail- ge andere misschien uitgesloten, liet is aangenaam Cousins weeir een© aan groot wenk te zien. Groot werk geeft Marcellus Emanta ons niet in „Mensen", waaruit de auteur als overtuigd spelUngvc-i een voudiger de overt>odige „ch" heeft weggelaten. „Mensen" is een verzameling schet sen en nu kan een schets, een novelle op zich zelf een juweeltje zijn, ver dienstelijker dan menige roman, maar een verzameling van schetsen is net als een verzameling schilde rijen, di© door haar veelheid ik wil niet zeggen oen gruwel zijn, raaor je moet er toch bepaald voor zijn aan gelegd die te genieten. Als inderdoad schoonheid tot karakterkenmerk heeft, dat zij emotie geeft, moet ont roeren, hoe kun dan een mensehen- ziel ln staat zijn al die ontroeringen, dia eeo verzameling van tientallen waakK-t) voor <3e uitzending Van het Vol kenbond detachement nog op Ioasa «oiiroe- ven staon en hot er hoe langer zoo meer op gaat gelijken, Alsof ran die heelo uit zending niets komt. Hetgeen voor de Nederlandsen© regeering. op zijn allerminst wel een uanwijmng in houdt, dat zij wel wat heel onberaden en overijld deelneming aan deze expeditie voorgesteld heeft. (Reeds in een gedeelte vun een vorig nummer opgenomen.) Van het Politieke Tonr- nGOiTsli TWEEDE KAMER. 9 Februari.. Interpellaties. De Indische belastingvoorstellen. Tegen twuo van de drie aangevraagde interpellaties had de Kamer geen be zwaar, u.l. de interpellatie-V/m den Tem pel over de regeerfugsioant.regylen inzake de werkloosheid voor wolke interpel latie 'do dag van Vrijdag IJ dezer is vastgesteld en die van den vrijzinnig- democraat Van Beresteyn inzake de Ko ninklijke weigering van de goedkeuring nnn do Haagsclio subsidie aan de Na tionale Opera, welke op oen nader te- bopulen dag zal plaats vinden. Doch de derde candidaat-iuterpelluni, de communist Van Havesteyn, kreeg nul op het rekest. Vootziutr Kooien achtte nl. geen terxnen aanwezig voor een in terpellatie over de erkenning der „Ier scbe republiek" door de Nederlandscite regeering, aangazi6n «r voorzoover hem bekend, geen „lersche republiek" be-, staat. Een voorzitterlij'k voorstel om der- fiaivo de interpellatie niet toe to staan, werd met 2 tegen 64 stemmen aanvaard. Slechts den revolutionnairen ex dominee Kruyt vond de heer Van Ravesteyn aan zijn zijde. De voortgezette behandeling der In dische belastingvoorstellen oen extra- winstbelasting (progressief van de winst boven IQ van het bedrijfskapitaal cener onderneming) een verhooging der inkomstenbelasting, een plaatHkiuirteii- en goederenvervoerbelasting.tijdelijke produotenbelastingén en verlïoogiSg van in- en uitvoerrechten' leverde een klei ne vorrasBing: de plaatskaarten- on goe- dorenvervoernehisHag werd mot 31 tegen 41 stemmen van 'a ministers optwerp "ge schrapt. Met de 'linkerzijde slemden en kele ,eden van rechts togen deze „ver keerde" belasting. Het lielast.ngconjplcx werd met op 2 na algcjuceue srcminen aangenomen, de motie Van den Tempel om de producten- belasting definitief in te voeren, werd met 21 tegen 4S stemmen verworpen. Een levendige discussie werd uitgelokt door de tariefsvoorsteilen, die naar de weeiiing der sociaal democraten te ver gingen voorxooveel die voorstellen de invoerrechten betroffen en niet ver ge noog, waar zij tietrekking hadden op den uitvoer. Met name de invoerrechten op garen, manufacturen, petroleum, tabak en 9igaren wensehten zij ouvcriioogd te laten, waartoe de hoer Albania eenige amendementen had ingediend, die bij aanneming de geraamde opbrengst met S.7G0.7Ü0 zouden, hebben verminderd. Tor vergulding van dezen voor den In- dischcn bolastingwetgever bitteren pil, trachtte de heer Albania te komen tot verdubbeling van de uitvoerbeUsliiig op petroleum, welke daardoor van f 3.300.000 op 6.G00.C00 zon komen. De hoer Alb&rda meende, dat de door de regeering voorgestelde tariefsverhoo- gingen voor genoemde in te voeren Soedcron de prijzen dier artikelen dus-, aaig zouden vermeerderen, dat tij door. de inland5che bevolking niet meer zou den kunnen worden betaald. Eon opvat ting, waarmee Je communist van Ra- vesieyn m;:<mde, verklarend dat de in-, lauder toch reeds wordt gedwongen ©m-.- benoden het bestaansminimum te leven. Minister De Gruaff. Jiet rich deze be-, schouwing niet aanleunen en gaf als zijn overtuiging op grond ©ener jQ-jarige er varing te kennen dat de 'inlandsche be volking er in welvaartkundig opzicht be ter aan toe ia dan verschillende volkeren in Europa. De amondementen-Albarda vonden al leen genade bij de sooialisten en aan verwanten. Zij werden verworpen met 20 stemmen voor, wat don lieer Albarda de ontboezeming ontlokte dat zelfs de pur-sang vrijhandelaars van het libera lisme voor aeze tariefsverhoogingen 'bo gen, nu het de inlandsche bevolking gold. Op verzoek van don heer Wintermans bracht de minister eenige vermindering van do voorgestelde verhooging van het invoerrecht op sigaren aan. 's Hoeren Albarda'a amendement tol* verdubbeling der uitvoerrechten op pe troleum viel met 23 tegen 3J stemmon schooiiheidsuitirigen moekra te weeg- brengen binnen een uur of daarom trent op zich te laten inwerken. Dan wordt schilderijen-zien zooals a'.s het bekijken van prentjes van een mop- panblaadje, het een voor. bet ander na, zonder dai er veel van nablijft. Zulk een twijfelachtig genoegen le vert het leven van ©-« noveilcrtbnn- del eveneens, tenminste als er met het lezen een hoogere bedoeling bij zit, dan het kennisnemen van den In houd van een verhaaltje. Waarbij nog komt, dat elke auteur, die den verkeerden weg van het scbetsensclrrijven opgaat verkeerd als er een romancier ln hem zit ten minste! 7,ioh versnippert en zijn kapitaal Ln pasmunt uitgeeft. „Mensen" is zoo-'n bundel, die Je mismoedig doorleest, A!s je bedenkt, dat de auteur van 'dit boek de dichter is van het schoone „Godenscheme ring", van „Lilith" en andere ver- rassend-mooie boeken, herken Je hem ternauwernood er in. Zijn dit Inder daad „menschen", dit pessimistisch stelletje zwargalligèn7 Dit is wel echt op zijn Emamsch, die grauwe pessi misme, waarover men heeft gespot, dot het een gevolg wa» van zijn chro- nischi-n last van koude voeten- Ik behoor niet tot degenen, die van oordeel zijn, dat de ellende dezer we reld maar niet in boeken moet uitge stald worden. Deze blijde-woreldlin- gen volgen de struisvogelpolitiek van wat je niet ziet is er ook niét, in elk geval van wat je (niet ziet hindert je ook niet. Ook het trieste in het le ven, de weemoed, om zooveel kan grootc schoonheid doen geboren wor den in het binnenste van don kunste naar en we hebben hem er dankbaar om to zijn als hij die schoonheid vorm en uiting geeft, waardoor we er van meegenïekai kunnen, maar aan oen anderen kant is het m.i. niet mineer waar, dat zulke wezens als Emams ons hier als menschen belieft voor te zetten geen menschen zijn. maar spreekautomaten, waarin de stift op de rondtollende plaat de zwartgal ligheden des hoeren Emiuits heeft ingespietet, wélke nu door de bemid deling van de firma Van Hotkema en VY.-i.inuorf liet lëzeix! publiek in de ooren snerpen. Dit zijn geen levende wezens, die werken en doen, maar pratende, al maar theoretiserende lieden. Daar is eon schets „Laatste woorden", waarin een half verlamde vrouw en haar man op het oogenblik, dat hun laatste kind op sterven ligt- ontzaglijk langa dialogen houden OPEN BRIEVEN VAN KEES DE MOPPERAAR t AAN Rnatverrtoonlers. I heeft muziek gedaan Meestal vonlt dit gevleugoble woor.l als oen jubelende juichkreet aangeheven. Maar nu is 't als eon verzuchting bedoeld. Een verzuchting van tientallen oudjes, die mrt bevende murmel- lippen als in 't koor klasm: „Dat h<*eft muziek gedaan De klogendr- oud its wonen in :ct Proveniershuis, di© c'g naardUr.» bekoorlijke oase van rust en kalmte in 't druWkó stadsgewoel, dat in do Groot-e Houtstraat een h©iv.rtenimt bereikt heeft. De ouflerwetsclte wo ninkjes groepen zich zoo vredig <nn den grooten tirin, imet de oude bin- men die minstens zoo oud zijn ars de oudste Provenlerdors. Maar tweemaal in de week wordt de avondrust op het Proventen;o wreed verstoord. De aanleiding daartoe is het rfp»- teereri van de tnuriekvero-nieirig .^Innnonle Crescendo'". Alleen aanleiding. Want wc muziek zeif doet het niet. De oudjes houden Over het algemeen we! vau muziek, "s Morgens repeteert Haar- lom's Muziekkorps ook in de zaal,, maar daarvan genieten de oudjes. Ze gaan In den zomer op een bankje voor hun huisje of in den tuin za ten, om het. kost-elooze concert bij te wonen, 't Is wel geibeurd, dat nrs eens een ouderwetsche walsnvelndle gehoord werd, twee oudies, zich ver- mc-iend in de beelden der kinderja ren, elkaar omstrengelden orn een dansje to maken. De be enen waren wel strain ©n oud, maor het hart was nog levenslustig. Neen denkt niet. dat dc- oudjes de muziek vnn de Harmonie-Cresceivto minder hoog stellen dan die van Cer- harz's schare. Daarin zit niet Iret verschil. Maar als IIaar'.ern'<s Muziek korps repeteert is alles rustig on het Provcn'erije. In het voormiddaguur zijn de straatbengels op school, fik sen d© sliigorsjongcns de f, enzoovoorts. Maar 9 avonds als de Haranonie- Crescendo oefent, staat op de binnr.n- plants een groote schare '.uisteraars. Er zijn wel menschen onder die ko men om te genieten van de muziek, maar de meeste jongelui komen er blijkbaar oran lawaai te inu- ken. Opgeschoten jongens en mcifu JëB stoeien, vliegen door den tuin (d« •—ts oudii'--1 of gnan eitten op de afrastering, die natuurlijk ver nield wordt, enzoovooTts. De oudjes, waarvan er velen met ,d© kippen op stok willen", -kunnen niet slapen van het ramoer. Af en toe, als het al te bar wordt, roepen de belanghebbenden de hu!a der politie in. Zoo nu en dan wordt het Provenfertje dan eens schoonge veegd vnn alle herriemakers. We zouden in het belang van d« rust der'biiwont is willen vragen-, Ken als er "a avonds gerepeteerd wordt, gen vaste politiepost op 7© binnen plaats komen Dan kunnen de oudjes weer V3n hun kalme avonden of zoet© nacht rust genieten. De directeur en de leden van Hor mon ie-Cresoendo zullen er ook dank baar voor zijn, want het lawaai t»e- moerlijkt ook de ruetig-d muziekstu die. Het gausohe tarievenontwerp word mol 42 tepen 17 «temmen goedgekeurd. Aan hel eind van den middag werd da oude afvalproducten affaire van Calcar uil do criai9jarcn weer eens op het ta pijt gehraclit. Hierop kom ik morgen ta- INTIMUS. over de nutteloosheid van 't bestaan van den mensch. De omschrijving zoo is al voldoende om het i-a'sche von den opzet t« doen uitkomen. Er is een schets: ,,I,ieg. lieg'" die met deze woorden eindigt: „Als je 2uet een vrouw te doen hebt. Heg lieg! dat Is misschien niet 't ©enige, maar toch zeker 't beste middel n-ji haar, een lastige waarheid te do"n aanvaarden", waaróver ik nn dit ci taat gevoeglijk het oordeel aan de lezeressen kan overlaten. Er is ook "een schets, waarvan de karakteris tiek voldoende wordt weergegeven door het begin: „Die vrees was over hem gekomen toen hij voor de eerste maal een lijk zag" en de vermelding, dat deze „mensch" aan die vree* ten gronde ging. Zelfs <le grootste novelle uit. :en bundel „Onze Hel", die zeer boeiend geschreven is. wordt bedorven door dat a-prjoristisch vastgestelde, dot ij-Lef hei" -mnci ü'f'oonen :i een huwelijk, hoewel de lezer nog niet eens overtuigd zal zijn. dat ern hel Is, wat de schrijver zoo belieft te noemen. .Te komt In de verleiding den auteur eens eemnedeU'k op den schouder te tclonpen met een: „Kom. kom. waard© heer, niet zoo somberI Er zijn nog wel lichtpuntjes ook, Hel ©enige schetsje in dit boek. dat in zijn tr'wt slot verklaarbare oplos sing vindt-, zou ik het verhaal vnn „Snoepte" willen noemen. Daar rs inderdaad het droef einde acceptabel- Tot het laatst heb ik bewaard, om er tets over te zeggen, het eerste his torietje van .dit werk: „Ludovicns van Omst winkels hyeeje opvattin gen De breftje opvattingen brengen wel is waar Ludovicus ten verdervc, maar deze ook wel triest eindigen ?e gcechiédenie is tenminste roet ztn voor humor geschreven, humor dan die niet altijd lach behoeft, maar 'r.di en traan gelijkelijk mcn^l 11 hiirric te van de soort als wffhrr.-. onze stadgenoot Stevnen gewoonlijk zijn schetsen in schrijfmanier behan delt en dit is een aanbeveling. Merk- l'.llg- is. •':ut liinnnls doz Sfiu-Ut die in karakter zoozeer afwijkt van heeft geplaatst. F.en onzer eerste lite ratoren is er nl door tot de meeomg gekomendat Emants geen pessimist meer K Hii had dm zr-'oir niet dc overige schetsen vnjt dezen btmdel gelezen, JAC. C. M. Jr.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1921 | | pagina 5