HAARLEM'S DAGBLAD
In het zuiden van Frankrijk.
bUitsntanósch Üverzicht
De Voorvader Yanden
Hooaen Pimperasi
DONDERDAG 17 FEBRUARI 1621 TWEEDE BLAD
(DE PROVENCE EN DE PYRENEEëN.,
(Van omen bijzonderen medewerker).
In het algemeen kennen wij, Noor
delijke volken, Frankrijk slecht. Het
meerendeel onzer gaat op eene reis
naar Frankrijk Parijs bezoeken; blijft
daar en in de omstreken van Parijs
hangen; een deel onzer gaat, op weg
naar Indié, naar Marseille, maar het
echte Frankrijk met zijne veile aan
trekkelijke gedeelten, kennen slechts
weinigen ónzer. Het staat op maar
eon enkel reisprogramma. Wie heeft
er Normandië en Bretagne door
kruist? -wie ie er in de Jura geweest;
wie kent de heerlijke Touraine; wie
de Fransche Zuidkusten anders dan
in het gewoel van het winterseizoen
En juist in deze gedeelten leert men
niet alleen de verscheidenheid van
de Fransche natuur waarde eren,
maar men leert er odk liet werkelij
ke Fransche volk kennen. Wij achten
de Franschen wuft, Ilichtzhmig, op-
pervakkig- Integendeel, het moge
hier nog eens worden herhaald, dat
het Fransche gezin is spaarzaam, hui
selijk, en wie aan de innigheid van
dat Fransche gezin niet gelooft, ga
eens een Zondagmiddag in het Bois
de Boulogne, nog onder den rook van
Parijs, doorhrengen 1
Het Zuiden van Frankrijk zou m
twee deelen gesplitst kunnen worden.
Van Marseille tot, Èéziers strekken
zich uit de Provence en de Midi, bei
de moeilijk te onderscheiden, 07ndat
zij één zijn van kracht en opvatting,
van kleur en natuur.
De Provence is schilderachtig,
warm, kleurrijk: de Midt evenzeer, al
heeft deze oene grootere aantrekke
lijkheid dooi- de tal van Romeinsche
bouwvallen, dio er zijn gebleven en
die zoowel aan de steden als aan
het landschap een eigen karakter
schenken. Het andere deel van het
Zuiden^, dat zich uitstrekt langs den
langgerekten koten der Pyreneeën is
anders; het is somberder, als het wa
re onder den druk van de hooge berg
toppen; het heeft niet dat stralende
van de Provence. Wel is het er, voor-
zoover men althans niet in de Pyre
neeën zelf komt, warm; wei mag Pau
eene win terbadplaats worden ge
noemd; wel is het in Biarritz en in
Bayonne nog warm, zelfs wanneer
men er in de Novemberdagen langs
het strand met zijn grillige kronkel
wegen loopt. Verschil is er ook in de
bevolking. Beide dee!en van Frankrijk
ademen den Zuidelijken geest: er is
iets opvliegende, iets driftigs aan bei
de zijden van de grenslijn. Maai- waar
do Provence en do Midi deze opvlie
gendheid doen zijn van een onschuldig
karakter, kijkt u van onder den
Ewartgeramden hoed of muts van de
bewoners der Pyreneeën een ietwat
pieeT rancuneus oog aan.
Marseille is niei alleen ean© vroo-
lij-ke, fraaie havenstad, maar het is
tegelijk de hoofdstad van de Proven-
co. Marseille is een oude stad: hare
geschiedenis gaat eeuwen terug. Even
als een Brusselaar de superioriteit
van den Parijschen boulervard niet
erkent, evenmin dcet de echte Mar-
eeilaan het. Ilij heeft zijn Canne
bière, en voor de Cannebière geeft bij
alle Parijsche boulevards prijs. Nu
dient erkend, dat de Cannebière eene
ruime breede straat is, met fraaie
magazijnen aan beide kanton, die zich
echter over niet meer dan vijf minu
ten gaans uitstrekt en vervolgd wordt
in de rue de Nolles, van gelijke
breedte, maar van veel grooter leng
te. Marseille ademt in de groote en in
de kleine straten een druk, wodig
leven; men voelt-de internationaliteit
oi' van. De havens zijn steeds uitge
breid, zoodat dan ook een rit am alle
havens heen geruimen tijd In beslag
neemt, al levert deze een zeer ver
schil lenden aanblik op. Links van
Marseille strekt zich de rotsachtige
kust uit; rechts heeft men de lange
havenhoofden met de aanlegplaats
van de verschillende transatlantische
booten. Geheel boven Marseille is er
de kerk Noire Dame de la Garde met
haar verguld vrouwenbeeld, dat den
vermoeiden transatlantische» reiziger
reeds uren tevoren doet zien, dat men
de kust nadert.
Als men de haven van Marseille
verlaat en koers zet naai- Corsica of
naar Afrika, en men kiest een van
die warme, zonnige dagen, waarop
de witte huizen van Marseille zoo
goed uitkomen, ziet men vóór de stad
enkele kleine rotsachtige eilandjes lig
gen. Zij liggen daar romantisch en
aantrekkelijk. Romantisell is in het
bijzonder één dezer, dat het Chateau
d'lff draagt. Het Ch&teau d'If
is het Fransche Loevestein, de
Fransche staatsgevangenis, waarin
zich echter héél wat wreeder toonee-
len hebben afgespeeld dan In Loeve-
steln nwgeSijk was. Wie kent niet het
verhaal van den man met het ijzeren
masker; wie gruwt niet van wat er be
dreven ie in de tijden van de Fran
sche revolutie, van he< Napoleonti
sche tijdperk; wie weet niet koevele
lettres de cachet toegang hebben ver
leend tot deze sombere kerkers? Er
zijn er enkele, die als historische her
innering worden gewezen, wanneeir
men met den bewaker het kleine bin-
nehpleintjo is overgegaan en de gan
gen rond de verschillende oubliettes
rondloopt.
Maar er zijn geene kerkers, die
met grooter belangstelling worden be
zichtigd dan die, waar de abt Faria
heet gezeten te hebben, de van poli
tieke samenzwering verdachte Ita-
liaansche priester, die eene gemeen
schap heeft onderhouden met den
gTaaf dc Monte Christo, de romanti
sche persoonlijkheid van Dumas' ver
beelding. Waar of niet. er wordt u
gewezen de gang, die tusschen beide
cellen werd gebouwd, en alle afbeel
dingen van het Chateau d'If zijn vol
van de wonderlijke ontsnapping, die
aanleiding heeft gegeven tot een der
meest wonderlijke, maai- tegelijk
meest gelezen romans van de wereld!
Zoo van Marseille teruggaande met
de niet overmatig groote boot, die,
zelfö in het late najaar, nog talrijke
bezoekers naar het Ch&teau d'Ilf
brengt, ziet men de ver vooruitstek
de kust aan beide kanten van Mar
seille voor zich; waardeert de na
tuurlijke haven, die deze vooruitste
kende punt vormt. Rechts streekt zich
de wonderschocrne Riviera uit, langs
Toulon, langs Nizza, tangs Monte I
Carlo. Links daarentegen heeft men
eene weinig aantrekkelijke kust, die
moerassig Ie een deel van de Midi
langs. Guat men dan ook naar Nlmes,
dat do hoofdstad van de Midi kan
worden geheeten, dan gaat men niet
lamgs de kast, maar men spoort een
deel dc lijn naar Ly-on op, tot voorbij
Arles met zijne oude Rorneinst-h© ge
bouwen, tot Tarasoon, de geboorte
plaats van den fameusen Tartaria,
de plaats, waar nog dc vee-halen
rond 1 oopen van het monster, dat meer
dan eene eeuw geleden de stad ver
schrikte. Geheel de lijn van Marseille
naar Lyon is rijk aan aantrekkelïjko
plaatscn. Lvon zelf, een mooie, kun
stig aangelegde stad langs de Rhöne
en de Saóne beide, met eene hoogte,
die geheel de stad behcorseht en
fraaie uitzichten veroorlooft, be
hoort tot de mooiste Fransche steden.
Naar liet Zuiden gaande komt men
aan Onnge, door Lodewijk XIV on
rechtmatig aam de Prinsen van Oran
je ontnomen, waar eene groote
triomfpoort en het theater nog her
innert aan den Romeinschen tijd.
Oranje is een vriendelijk, maar wei
nig aantrekkelijk plaatsje, ook ge
schiedkundig veel minder belangrijk
dan het nabijgolegen Avignon.
Avignon loont zeer zeker het be
zoek. Het is do stad, waar de Pausen
ruim 70 jaren hebben gebuisd, waar
zij zich een paleis lieten inrichten,
dat na de revolutie in verval geraak
te, doch thans geheel gerestaureerd
.den geweldigen omvang weer ten vol
le doet waardeeren. Het is merkwaar
dig hoe uitnemend de Baedeker-giei
sen zijn ingelicht. Er zijn geene Bae
dekers van Frankrijk na den oorlog
verschenen, maar, op den ouden Bae
deker ufgaande, kon men letter ijs
per minuut den tijd berekenen, dien
het bezoek aan Avignon vereischt.
Rondom Avignon loopt de oude ves
tingmuur met poorten en wallen, die
een denkbeeld geven van de sterkte
der plaats ten tijde, dat de Paus er
zijne kerkelijke en poiitieke macht
verdedigde. Tegen de rivier aan, daar
van afgescheiden door een aardig aan
gelegd park, is het pauselijk pa
leis, eigenlijk geheel eene reeks van
paleizen, die door de opeenvolgende
kerkvorsten aaneen zijn gebouwd.
Staande op do binnenplaats, dan eerst
krijgt men oen juisten indruk van den
omvang van dit bouwwerk. Architec
tonisch fraai is het slechts op en
kele punten; de groote zaal, waar de
Pausen audiëntie gaven, vormt in
derdaad een indrukwekkend geheel.
Hier en daar treft men nog de oude
muurschildering, door groote kunste
naars uitgevoerd, aan, maai- meer
dan fragmenten zijn het niet. Uren
lang kan men in deze reusachtige
vertrekken ronddolen. De geleider is
uitnemend op de hoogte, maai' ©enig
gevoel voor de historie schijnt hem
wel volkomen vreemd.
De Provence omvat niet alleen Mar
seille en een deel van de Fransche
Riviera, de Provence loopt tot Avig
non toe. Met de Touraine behoor, de
ze streek wellicht tot de moest histo-
rierijke van Frankrijk, in elk geval
toi die, welk© het minst door vreemde
Indringers is bezocht. De grens van
de Provence vormt hier bijna de Noor
delijke grens van dat gedeelte, waar
de Romeinen door hunne merkwaar
dige bouwwerken teekeaian van hun-
aanwezigheid achter hebben gela
ten.
Wanneer men van Avignon' n
Tarasoon en vandaar, na eene moei
zame en onaangename treinverwisse-
ling, naar Nlmes spoort, zou men niet
gelooven door eene zóór belangwek
kende etreefk te reizen. Uiterlijk is er
weinig, eigenlijk niets te zien. En ook
het binnenkomen in Nlmes geeft wei
nig boop. Eene breede laan, uitloo-
pend op een breed plein, ziedaar de
inkomet. Maar, ter zijde van dit
plein, dat inderdaad van reusachti-
gem omvang is, staat de Arena, oen
der weinige in Zuid-Frankrijk, die
nog gebruikt kunnein worden. Jammer
alleen maar, dat het gebruik voorna
melijk is voor de wreedaardige stie
rengevechten, welker invloed zich
Spanje meer en meer over Zuid-
Frankrijk uitstrekt. Eigenlijk is een
stierengevecht in Spanje een nobeler
gezicht dan in Zuid-Frankrijk, al
thans hier in Nimes, omdat men er
de slechte gewoonte bij beeft het jjü-
bliek op het oogenblik, dat de stier
weinig of geen kwaad meer kan doen,
op eigen risico in de arena toe te la
ten. Hoe men dan prikt, steekt naar
het ainie beest; boe men dit dol maakt
en tegelijk weerloos, doordat zijne
oogenuiet bloed zijn overloopen, be
hoeft geen betoog. En de Zuidelijke
Franschman, toch een voortbrenso!
van werkelijke cultuur, toch een we
zen met geestelijken en nob el en im
puls, gelijk bijna eiken dag getoond
wordt, laat dit toe, verheugt er zich
in, vindt het een verheffend schouw -
spel
Nhnes heeft niet alleen in de arena
een zeldzaam fraai overblijfsel van
den Romeinschen tijd. In Xlines is er
ook het bekende Maison Carrêe, h> t
iudei'daad vierkante lruis, een der
zeldzame Romeinsche bouwwerk©",
die nog vrijwel intact zijn gebleven.
Den vooringang met zijn colionnaden
doorgaande, komt men dadelijk in
het ruime innerlijk, dat een fraaie
collectie van munten en andere voor
worpen bevat. Het Maison Carróe
t midden in het eigenlijke Nlmes
dat eene oude en eene nieuwe stad
omsluit. In de nieuwe stad heeft men
dc* Jardin de la Fontaine, aan het uit
einde* vuu do uitgestrekte en fraaie,
met groen omzoomde Boulevard der
Republiek. Daar is de tempel van
lhana; daar is geheel in ue hougte
de Tooraage; daar heeft men een aan
leg gemaakt rondom de nog uit den
Romeinschen tijd overgeWeven bron
non, die buitengewoon aantrekke.ijk
is. Zoo Jicht denkt men aan Nimes,
ook aan andere sieden van het Zui
den van Fraaikrijk, als aan oude
steden met naeuvve, bochtige stralen;
hoe geheel anders is niet Nimes met,
zijn breede pleinen en boulevards,
met zijne betrekkelijk moderne ge
bouwen, met zijn grootc-n schouw
burg, waar de moderne Fransche
kunst wordt opgevoerd, maar waar
toch altijd onder de goliefde opera's
„Mireille" naar het bekende gedicht
van Mistrall wordt vertoond!
DE RUSSISCUE (JUAKSTIE.
Telkens wec-r duiken geruchten op
over de aanstaande ineenstorting van
bet Russische Sovjet-bewind, maar
de bannelingen te Parijs en elders,
die naar het groot© moment, waar
door hun terugkeer naar het vader
land mogelijk zal worden, hunkeren,
ondervinden -stood s. opnieuw bittere
teleurstelling. Dezen winter zou de
Radenregeenng moeten bezwijken,
daar do voorraden door de vroegere
regeering achtergelaten, allengs op
geteerd zijn, liet verkcersmateriaal
■ersleten is en de gedesorganiseerde
fabrieken niet geproduceerd hebben
in verhouding tot de behoeften, on
danks anbeidsdwang met den knoet,
Maar tot dusverre zoo wordt aan
't N. v. d. D. geschreven is de bov-
jet-regeering niet bezweken. Het
schijnt, dat de verzwakking der con-
tra-revölutionnaire beweging gelijken
tred houdt met de verzwakking van
volkskracht. Naarmate de bevolking
meer te lijden heeft van honger en
koude, meer uitgeput raakt door dc
toenemende ontberingen, verminden
ook de strijdbaarheid en het vei zet
tegen de dwingelandij der communis
ten, voorzooverre er ooit van openlijk
verzet sprake is geweest. En zoo zal
bet kunnen gebeuren dat Rusland in
een wildernis herschapen wordt, zon
der dat het gezag dat in het Kremlin
zetelt, iets van zijtn verva&riijküetd
inboet, al heeft het gezag over een
uitgeteerde, half dood gehongerde,
verarmdo bevolking natuurlijk maar
een zeer betrekkelijke beteekemis.
Wij gelooven graag, dat dc houten
buizen in Moskou en Petrograd afge
broken worden orn als brandstof te
dienen. Waarom ook niet. Pet rograd
en Moskou zijn misschien de eenigc
Europeeschc wereldsteden die her zon
der huur commissi efc kunnen stellen.
Wie een woning zoekt vindt er leeg
staande paleizen te over. Wij gelooven
ook graag dat er een geschil bestaat
tusschen de matrozen te Kroonstad
en do Sovjet-regeering. Maar wat kan
het deze schelen of de kanonnen van
Kroonstad Petrograd beheerselicii. Zij
zetelt immers ver en veilig in Moskou.
De matrozen-raad van Kroonstad
overigens van den zelfden aard als de
Sovjet-raad te Moskou. Er is geen re
den waarom Petrograd en .Moskou
niet den volgenden winter nog «.«ti
paar stadswijken zouden verst. -.-.-m.
Heel Moskou is een honderd ja.-.r ge
leden al eens in vinuunen opgegaan
en toch ging Rusland niet verloren en
de toestand in de Russische landen is
in de laatste eeuw niet. belangrijk ge
wijzigd. De Russia boer is de Rus
sische boer gebleven.
De contra-re vol ut: u.n&ire beweging
kan "dus slechts uitgaan van een be
weging buiten Centraal-Rusland. De
boerenopstanden in de Oekrujine kun
nen op den duur de bevrijding bren-
maar wij weten hoe! weinig om
trent den strijd in net land van de
Zwarte Aarde. De belichten van het
OekrajiQlfiche persbureau kunnen
zeer wel geflatteerd z jn. De beweging
in het verre Oosten, aan de Amoer,
is voor Gen tr aal - R u 6 i andvoorloopig
tenminste, van geen be telken is. Een
omverwerping var» de Sovjeteheer
schappij in Trans-Baiku.ië zou slechts
op den huigen duur invloed in 't vr.:-
Westen kunnen uitoefenen.
Het wordt meer en meer duidelijk
do,t West-Europa met de Sovjet-regee-
ring rekening zal moeten houden.
Trouwens, de Eng©! scha regeering
doet dit reeds lang, onderhandelt
met dc vertegenwoordigers uit Mos
kou ovv- de hervatting van het han
delsverkeer ©11 het is niet gezégd, dat
deze onderhandelingen niet vroeg of
laat tot een voor West-Europa zeer
belangrijke overeenkomst zullen lei
den, al is er tot dusverre mos getrai
neerd tot in den tneurc. Gelijk uit de
door koning George uitgesproken En
gel sche troonrede blijkt, heeft de Brite
sche regeering de hoop nog niet opge
geven dat de onderhandelingen over
©en handelsverdrag met succes be
kroond zullen worden.
T BEDRAG DER SCHADELOOS
STELLING.
Ben vlijtige) man heeft in een Ber-
lijnsch blad nagerekend wat liet zeg
gen v ii honderden uiilliarden schad*--
loo6£telliilg te moeten betalen.
Een imnuut beeft CO seconden, een
uur 3C00, een dag 864.000 en een jaar
31,536.000; 7540 jaren teilen 238 mil
liard seconden. Eén mark in goud is
thans 12 mark in papier. Indien rnea»
dus elke seconde dag en nacht één
marit in goud of 2 in papier neer
telt, heeft men 7540 jaar noodlg om dc
milliai'denschuld te betalen. De En
tente wil doze som ontvangen binnen
42 jaar, dus in één bonderdtachtigstè
doel van dion tijd. Elke seconden moe
ten er dus ISO mark goud of 2154 in
paper geteld worden, of per dag 186
millioen 105.600 mark Sn papier.
Verdeelt roen d«e schuld gelijkma
tig op iederen inwoner van Duitsch-
land, onverschillig zuigeling of grijs
aard, krachtig of invalide, dan zal
nij per dag mk. 3,20, per jaar mk.
1131 hebben te betalen, in de jaren
van 2 milliard schadeloosstelling. In
de jaren van zes milliard heeft een
gezin van man, vrouw en vier kinde-
jaarlijks.7200 mark te betalen aan
de Entente.
EEN NATIONALE ROUWDAG IN
DUITSC1ILAND.
'e regeeringspartijen van den
Rijksdag hebben eenigen tijd geleden
rijksregeering verzocht een wets
ontwerp in te dienen, waarbij een na
tionale rouwdag voor de slachtoffer®
van den oorlog wordt ingesteld. De
rijksregeering heeft daarna met de
betrokken kringen, speciaal met de
kerkgenootschappen, voeling gehou
den en thans is bij den rijksraad een
wetsontwerp ingediend, waarbij Zon
dag 6 Maart 1921 als algemeen© her
inneringsdag wordt aangewezen. Het
wetsontwerp heeft slechts betrekking
op dit jaar, en bepaalt dat de kwestie
van de definitieve invoeging van zulk
oen nationalen herinneringsdag nog
nader zal worden besproken.
EEN REDE VAN LLOYD GGEORGE.
Lloyd George verzocht In 't Lagerhuis
de debatten over de besluizen der geal
lieerde conferentie uit te stellen met bet
oog op aanstaande conferentie te
Londen. Hij ontkende, dat deze besluiten
eenigo afwijking van het verdrag van
Versailles inhielden.
Betreffende de conferentie over dc
Turksehe kwestie verklaarde hij, dal daar
het verdrag van Sèvres ongetwijfeld het
onderwerp der besprekingen zou uit
maken. Hij wiBt cohter niet welke voor
stellen door de vertegenwoordigers van de
Turkscho natie zouden worden gedaan.
Het meest noodzakelijke voor de wereld
Iwas vrede in het Naaste en midden
waarbij
i het oog
rfit werd
lOoiten en de Britsobe vertegenwoordi
gers ter conferentie zouden
verlangen hiernaar bezield zijr
s>) den hoogen plicht zouden
houden, om :e bewerken da*, ro
gedaan aan dechxieielijke bei
v.ui Turkije.
D» premier wijdde vervolgens breed-
voer: over de Iersche kwestie" uit on deed
medcdeeling van eeri belangwekkend
feil, al. dat de aartsbisschop van Perth
(Australië) een voorstel tot een wapen
stilstand in Ierland had gedaan. De
Ierscho regeeringsau'.oriteit-.n hadden er
er op ijestaan, dat er geen wapen
stilstand zou worden gesloten, voordat do
wapenen v,v.,»n uitgeleverd, doch de Sinn
era hadden geweigerd, aan deze voor
bewi
dal
jkhcid
i' fs n;r' liét denkb
den re'.aten om de dna'iianke-
an Ierland door goweid van
:o verkrijgen. Zoolang zij dit
nle.' doen is er gom vrede in Ierland
Hei verslag vtui b-u militaire gerechte-
d.v 'u onderzoek bad ingesteld naar
le br.-.ndcn te Cork bevatte* voldoend**
wnwijzingeu, om de conclusie te reebt-
.viardigen, dat er aan de zijde vn*i de
resconngatroepgn Indisciplinaire d.vlen
varen gopleegd,' maar de schuldigen wa-
•Jii niet ontdekt. Zeven ma.i warer
johter ontslagen en een officier wes ge-
Bij de bespreking van het gebeurde te*
7»!allow verklaarde de prémier verder, dat
i door het militaire ge-
b.t.'hof gaande was. Hij' gaf do belof-
dat er et:volledig onderzot': zou
rden ingeheid naar al hetgeen Thomas
lerdo bad gebracht. De regeering zou
iter, zeïdo hij onder teeke.ncn van in-
mming -. «n fic*. Huis, niet bukken
'or da b« iteiging met een spoorwegsta
king.
Voorte ze;*!» hij nog. dat de toestand
in Ieriopd tliins gunstiger was dan zes
maanden w-.k-(f,-.n. Tiet was waar, dat er
n'j.t i'.at'c'.offerj bij dc ro'.ilirtroflpen
vi.den, maar dat kwam. doordat dc poli-
i thans dc ruoordöti.vuB i-i dc lien-
vela vervolgde. De premier vertrouwde
echter, dat do orde' zou worden mrstrid
en met do orde do vrijheid.
EEN BRIEF VAN EX-KEIZER KAltEL.
Ben bind te Zürich verneomt uit
Boedapest, dat in de jongste verga
dering van de Iterngaareche i egee-
ringapai-iij do vroeger© minister Si
mony i Semuflaji voorlezing heeft ge
daan van en brief, dim ex-K' ij.or Ka
re; van Oostenrijk onlangs géschre
ven heeft aan bisschop Johrnu Czer-
noch. Die brief heeft niet weinig sen
satie veroorzaakt. De gewezen souve-
rein moet daar namelijk in geschre
ven hebben, dat hij nu eindelijk de
overtuiging heeft, dat, zoowel in
Frankrijk als in Engeland m«n zich
niet meer zou verzetten tegen den te
rugkeer van een Haibsbuxger op den
Hongaarschen troon, en dat. nu de
zaken zoo gunstig voor hen, staan, hij
er op rekent ln Maart van dit jaar
Zwitserland te verlaten om weer den
Hongaarschen troon te bestijgai.
De correspondent van het Zhrxliet
blad voegt daaraan toe, dat de split
sing, welke onlangs in de Honga&r-
sc-he regeerlngspartij is ontstaan,
evenals het aftreden van graaf Paul
Te'efei als president van die partij,
u-en andere reden heeft dan deze
rie', die de kwestie van den Hongaar
schen troon zoo opeens op den voor
grond heeft geschoven.
Het Züricher bericht over Keizer
Kareis jilannen -klinkt wel wat ver
dacht en men zal er goed aan «loon,
liet met het noodige voorbehoud te
anvaarden. Men weet overigens, dat
ie ex-Keizer zich deerlijk verg st, wan
neer hij ln zijn brief beweert, dat En
geland en Frankrijk zich niet langer
tegen den terugkeer van een Habs-
burger zouden verzetten. De verkla
ring van dea» Engelschem regeerings
commissaris te Boedapest, waarovet
zooveel !s te doen geweest en die na
drukkelijk verzekerde-, dat de Entan
te geen Habsburgers meer zou dul
den, is duidelijk genoeg geweest. Mo
gelijk is dio verklaring wel door
Karls brief uitgelokt.
DE BEPERKING VAN DEN VLOOT-
BOUW IN AMERIKA.
De „Times'» verneemt uit New
York:
Het Huis van Afgevaardigden nam
het wetsontwerp aan, waarbij de noo
dige uitgaven worden toegestaan voor
de uitvoering van het vlootbouw-pro-
gramma van 1916.
De voorstanders van beperkten vloot-
bouw slaagden er in, ean belangrijk
amendement aangenomen te krijgen
bepalende, dat de thans toegestane
som niet zal worden gebruikt voor
schepen, dio nog niet op siapel staan,
zoodat de bouw der zes groot slag
schepen en van een aantal torpedo
jagers, die m het programma 1916
waren opgonomen, niet zal worden
uitgevoerd.
De bemanning van de vloot zal wor
den teruggebracht van 143.000 tot
100.000 man.
DE TOESTAND IN IERLAND.
jscatedde, omdat dezer dagen eonlge
soldaten, die te zam-n in ©on wagon
zaten, hevig door bpsiandeiingr-n wer
den hesclioiën.
Toen de trein stilhield, werden tan
beide kanten van de spoorbaan scho
ten gelost. De Sinn Feiners wier aan
tal op 200 wordt geschat, hadden zich
aan beide zijden van tien spoorweg
verdekt opgesteld. Een hevig vuorge-
vecht vond plaats. De personen in het
station vluchtten in allerijl om aan de
kogels te ontkomen, terwijl dc passa
giers, die zich in den trein bevonden,
zich in groote angst op den vloer
van de wagons wierpen, om zoodoen
de den kogelregen over hun'hoofden
te laten gaan. Eenige passagiers, .n-
der wie zich veel handelsreizigers In
vorder), werden door cv .s
getroffen.
Lte trein Sr- ©rustig ivscitódigii. Do
militairen schrijven hunne geringe
verliezen to© aan het gebruik van ma
chinegeweren waardoor de strijd
voor d© Sirin Frineizeer uioe-ÜijJr.
werd.
:lot gebeurde te ilitltow.
Er is nog een der spoorwegI>eamb-
ten, die bij de schietpartij te Mallow
werden gewond, overleden. Hij was
lid van den najionalen bond van
spoorwegpersoneel. De andere twee
overledenen behoorden tot den bond
machinisten en stokers, welke,
zooals rnen weef, met M dreigt.
Verspreid nieuws
BOLSJEWISTISCHE PROPAGANDA IN
ITALIc-. De „Giornele d'ItelU" bericht
een ontdekking te Ancona aan boord van
een pakketboot met een lading koopwaren
Roslauil trniggekoniCf. roen «>od er
1GO.OOO gouden roelic's, ...*l voor liotsje-
*s!isclie propaganda.
KOLEN. -- De Belgiacuc regeering «tond,
wegens overvloed van kolen, volledige vrij
heid vmi uitvoer voor kolen n3ar Nederland
toe. Bij Broaael werd vuor Dnittebt kolta-
OOSTEN IL <••- congres
van bedrijfsruilen u - ituïim'Ii '.'os-
tenrïjksdie Motaal Industrie zette
Dr. Otto Bauer uiteen, dal in do te
genwoordige omstandigheden d« éco
nomische opbouw van Oostenrijk
slechts op kapitalistische!* grondslag
kan geschieden. Het huit'nlandeche
kapitaal is nog te Ktcik r»— rt!i"rm.sd«
den strijd a.m te bind
POLITIEKE BESPREKINGEN'. -
In Parlementaire kringen te Ween en
liepen geruchten, dat de Bondskanse
lier Dr. Mayer en andere leden zich
naar de Londoneabe conferentie zou
den begeven. In werkelijkheid heeft
hij slechts met den diplomatieke»
vertegenwoordiger van Engeland in
Ween en voeling gekregen dat
eenig resultaat werd here
DE WEDEROPBOUW IN ITALlë. -- Eea
koDioklijk decreet bepaalt de uitgifte ecoer
eerste leening van 1 millioen lire iri obligarien
v.rn 5 voor bet herstel van de door dea
"Xiriog verwvcJte Jtaiiaansclic gcliii'dno.
HET GEVAAR VOOR EEN TVPHUS-
EPIDElnIE TE NEW-YORK.
De autoriteiten vau den gezondheids-
dienst in de haven vbh New- fork uiaken
zich ernstig ongerust over een moge
lijke typbue epidemie, welke ziekt*.* door
Iztedvezliuizeis .s overgebracht. Ihii'-log
kwamen twr gevallen met docdohike»
afloop vi. Dc Atlantische siornhraurt-
iijnen bebben thans gezamenlijk oen
hospitaalscbip ingericiit, da; luizend
bedden bevat en geankerd is bij bet qua-
lanUine-staiiom Hei zal worden ge
bruikt voor dc reiniging en 'i.-u/.ing
van tusschendekspiSEag.*-re.
HET KNGfcLSC'HL LEGER. - Vrm-
ston Churchill heef'. Dinsdag de voor
naamste officieren van het departement
van oorlog ontvangen, om hen vaarwel
te zeggen, nu Inj minister van koloniën
is geworden. Hij herdacht in zijn toe
spraak de demobilisatie van het leger
van vier millioen, waarbij vau elko tien
man er negen terugkeerden in de bur
germaatschappij, en sprak verder over
zijn schepping van «en nieuwe sirjid-
mach» door vrijwillige dienstneming. Hij
wees er op, dat vele uitgaven nu nog
noodig waren voor het leger, daar En
geland nog troepen moest houden ia
de Rijnprovincie, in Palestina en Meso
potamia en te Konst3nt:n<ipeL Maar als
koloniën zou bij zorgen, dat
in de i
den vermindert:
t -kom
SUIS*
DRANKBESTRIJDING. - Du afd. Haar
lem van de Ned .Ver. tot. Afscli. van Alcoh.!
Dranken wan Dinsdagavond rn huishoudelijke
vëri>i vering bijetm. Onder meer werd be-
hande.t du braetirijvingsbrief voor de jaar-'
vergadering os. Noord-iloll. Prop.-Cumm.
van de Ned. Ver. Ais afgevaardigden wér
den aangewezen C. M. Hazevnet en S. J.
Venter, respectievelijk voorzitter en secre-
der *fd. De vergadering hechtte hare
goedkeuring aan een door het hos.our voor-
.gestelde contributie ling, tevens verhoo-
Het gevecht tosschen blnn- .ging. Id ean bestuursfunctie, ontstaan door
Kelners en militairen.
Omtrent den aanval op den trfin
in het graafschap Cork, verneemt de
„Tunes" nog, dat de aanval om hnli
11 plaats had, op ongeveer vijftien
mijl afstand van de stad Cork. De
veertig soldaten hadden zich in voile
wapenrusting over verschillend© dee-
Len van den trein verspreid. Dit gé-
bet vertrok naar elders van niej. l'oniper,
'.-'.ïv' sekoziii dc heer S. dc Vries, onderwij
zer aihier.
Dy voorzitter wekte dc aanwezig© leden
op tot bei voeren van een inlensievo propa
ganda als antwoord op de actie door bran-
<!e;s, brouwers en tapj-ers aan den dag ge
legd. In ton voigadering op 14 Maart zal de
heer Volger een inleiding honden over„Re-
Rlaaseeriugiiarheid".
Feuilleton
(Een avontuur van den LachendeD
Kavaller).
Naar het Engelach van
BARONESS ORCZY.
7)
Het paard draafde stevig door en
er ieed een ander paard naast hem,
waai' iemand op zat met een bonten
muts op liet hoofd. Pythagoras dacht
zoo dat dit Jan wel zou zijn. lljj was
verontwaardigd op Jan omdat deze
hem uit den gastvrijen molen gehaald
had waar halve flesschen wijn op ge
heimzinnige wijze in heele verander
den, gevuld met een heerlijk vocht.
Na een poosje werd Pythagoras
weer koud. In het begin was hij nog
lekker warm geweest door dien buiten
gewoon goeden Spaanschon wijn.
Is het nog ver naar Amersfoort?
vroeg hij af en toe slaperig.
Maar hij' scheen nooit e©n antwoord
te krijgen. Het leek hem tos dat hij
al uren in het zadel zat na die. rust
Ui den wannen molen. En hij was zoo
siaperig. Zijn hoold was zwaar en hij
kon de oögen niet open houden. Uren
gingen voorbij en het werd steeds
kouder.
Is het ver naar Amersfoort?
vroeg hij iederen keer dat hij weer
half wakker werd doordat zijn hoofd
voorover zakte.
Minder dan een mijl nu! ant
woordde Jan en liet zijn eigen paard
stilhouden. Volg dezen weg maar,
dan zul je regelrecht btj de poorten
van de stad komen.
Pythagoras zette zijn ooge» wijd
open. Vlak voor hem uit ontdekte hij
een of twee kleine lichtjes die te laag
aun den hemel stonden om sterren te
kunnen zijn. De wee waarop hij zich
bevond scheen ook rechter en duide
lijker te zijn dan de p den waar hij
eeret rondgedwaald had.
Zijn dat de lichten van Amers
foort'? mompelde hij vaag, en wees er
naar zoo goed als hij dut met zijn
half bevroren arm doen kon.
Hij verwachtte antwoord van Jan,
maar er kwam niets. Do duisternis
had het paard en zijn ruiter verslon
den. Ze waren verdwenen. Die goede
Jan! Pythagoras had hem nog wel
willen bedanken voor zijn geleide,
hoowel hii eigenlijk boos oi> hem was
omdat hij hem uit den molen wegge
hoald had. waar zulke heerlijke -
Het paard volgde nog een paar mi
nuien hetzelfde pad. Pythagoras, dio
nu aan zich zelf was overgelaten,
trachtte wakkei' 1e blijven. Plotseling
klonk de scherpe knal van een pistool
duor de nachtelijke stilte. Onmiddel
lijk hoorde men hetzelfde geluid weer.
Pythagoras kroeg een vreemd go-
voel in zijn maag, een duizelig ge
voel in het hoofd, niet meer die pret
tige gewaarwordi ng zooals na dien
lekkeren Sj»aajischen wijl» in den mo
len. Een oogenblik later viel hij voor
over op den nek van zijn paard en
rolde toen uit hel zadel in de sneeuw.
Eu op deze plek waai' de arme wijs
geer lag werd liet witte kleed dat dc
Vel uwe bedekte, rood geverfd door
zij ii 'l/iond.
Far. G.
Een dof grijs lieht verscheen in het
Oosten toen Jan weer aan de deur
van den moicn klopte.
Stoutcnburg beval hem om binnen
te komen.
Alles in orde? vroeg hij toen zijn
trouwe dienaar binnenkwam.
Alles is rustig, nn nbeer, aiit-
woorddc Jan. Die p jesruakor
zal er wel niet veol van navertellen,
denk lk.
Hoe ver heb je hem meegeno
men?
Bijna tot Laag-Soaren. Ik moest
wel eon pad blijven volgen anders
was ik bang dat lk verdwalen zou.
Maar hij ligt nu acht mijl van Amers- weer naar buiten, om te profile-
foort af en zes van Ede. lk denk dat van het uurtje rust dat hem
zijn vrienden wel niet zoo ver naar gund was. Hoe vermoeid hij i
hein zullen zoeken.
En zijn paard,?
Dat is mij niet achterna geloo-
pen. De een of ander zal het morgei»
wel vinden.
Heemssork rilde. Het was erg koud
in deze groote, holle ruimte zoo tegen
zonsopgang en de verdwaalde g-'.st
had het laatste beetje wijn opgedron
ken. Hij zag er vuil uit en slordig,
zijn kleeren zaten vol stof van den
grond-, waai- b.ij de laatste drie uur
gelegen had en getracht had te sla
pens Sloutenburg was rusteloos en
had zijn ooren open en zijn zenuwen
gespannen gehouden' om het eerste
geluid van Jan's terugkomst op tc
vangen.
Jc hebt er iang over gedaan naar
Laag-Sceren cn terug, zeide Stouten-
burg, tegen Jan.
Ik raoeest ook eon dronkenman
geleiden óic op een vermoeid paard
zat, antwoordde Jan kortaf. En ik
had zelf den heden dag in het zadel
geselen.
in nu nog een uur, zeide
Stoi.i2oudia de Z011 op l'-:
moet je met mijnheer van Heemskerk
terug naar Doesburg.
Jan gaf geien antwoord. Hij was
gewend aan korte bevelen en gehoor
zaamheid zonder tegenstribbelen. 11 ii
keerde zich dus om en begaf zich
h;j was bereid weer op te
te rijden tot hij er bij neerviel.
Heemskerk zuchtte ongeduldig.
Ik wilde wel dat bet wat gauwer
das werd, mompelde hij bl mens-
monds.
De atmosfeer van de Vel uwe
schijnt je niet erg goed te bfhilen.
spotte Stoutenburg. En toen z:;n
vriend niets verder zoide, ging hij
door: De dood en kunnen niets ver
klappen. lk kon dien praatzieken
dwaas tccb niet naar Amersfoort laten
gaan? Hij zou daar zeker san léder
een verteld hebben wat hij. li,Ier ge
zien had. Zelfs jij, met jc fijngevoe
lige natuur, zult me dat moeten toe
geven, Heemskerk.
Hel schoen mij toe, Antwoordde
de ander, dat de arme man er voor
boeten moest dat bij Je zulk slecht
nieuws bracht.
Stoutenburg haalde de schouders
op met een gewild vertoon ven onver
schilligheid.
Misschien wel, zeide hij, muar
ik geloof niet dat het bericht hod©-,
maid onverwacht voor mij kwam.
Toch h ul ik gedacht dat Gi!da Rcre-,
steijn te trotscb was om met, dien
schurk tc trouwen.
Hij is een man niet czn groote
toekomst, antwoordde Heemskerk.
Hij heeft liet leven van den SLidhou
der gered toen de heer van Stouten
burg hel i>lan beraamd liad om de>
--x hem in de luchl té laten
j vliegen.
-- Ln Bcrtsleyn is hem ook heel
üanjBP&ar, voegde Stoutenburg er sar
castisch aan toe, omdat hij da
mooie Gilda üit de handen van den
r.ear van Stoutenburg gered heeft.
TMaar Nic.olacs had nnj wel ecus kun
nen vertellen dat z*,n zu- r gïog
trouwen.
Nicolaes? riep Heemskerk met
ongevtisv-. verbazing uit. Hebt
ge dan N ©olaês Betesteyn nog kort
-ie.ten gezien'?
Eenigo seconden lang scheen Stou-
ï'burg in de war to zijn; hij keek
ju vriend tersluiks met een onder
tekenden blik aan. Het volgende
oogenblik h >1 hij zich hersteld, en
wo.s weer volkomen inecstcr vn zich
zelf.
Je begreep mij verkeer tl, béste
vriend, zeide l»ij rustig. Ik heb
niet gezegd dat ik Nicolaes Bcrcstcyii
nog kort geleden grzU« had. Ik 'heb
hem «iet meer gczv. i n-a di-n dag van
onze» ongelukkige, mislukte samen
zwering. Men heeft mij verteld dat
lij zelf op het punt stond t© trouwen
met do <*cn of andere rijk© burger
dochter. Ru lk verbaasde mij er over
dat ik niet terzelfder!ijd vernomen
had (lat zijn zusie: :i» liet huwelijk
cd oi
