HAARLEM'S DAGBLAD
SATERDAG 19 FEBRUARI 1921 - VIERDE BLAD
Herziening der Gemeentewet.
(Bijdrage vow Haarlem's Dagblad van een deskundige op bet gabled
vain gemeenterecht).
Nog nimuier is er in de gemeente-
adminietraUe eon periode goweifit,
die 7.00 rijk was aan nieuwe wetten
en wettelijke voorschriften, voor die
administratie van belang, als do te
genwoordige. Het koet werkelijk in
spanning, om ook maar in hel algc-
roeen „bij" te blijven. Boven al dit
nieuwe hebben wij nu wear aandacht
te schenken aan liet rapport van de
btaatsconunissie tot voorbereiding
van de herziening der Gemeentewet.
Het ziet er werkelijk naar uit, dat
eindelijk het groote wejik van 1848
van don grooten staatsman Thor-
becke aan eetne ingrijpende herzie
ning zal worden onderworpen. En ge
beurt dit, dan zal dit een zoo belang
rijk feit zijn voor Let gemeetntelevc.i,
voor onze staatkundige inrichting,
ails sedert de totstandkoming der ge
meentewet niet is aan te wijzen.
Da staatscommissie, aan welke was
opgedragen „te 011 dei-zoeken, welke
wijzigingen binnen het bestaande ka
der der grondwet in de gemeentewet»
met uitzondering van de voorschrif
ten dier wet, welke het plaatselijk be
lastingstelsel regelen, bohooren te
worden gebracht" werd ingesteld bij
Koninklijk Besluit van 6 December
1918 no. 7. Zij bestaat uit den grond
legger der beoefening van ons ge
meenterecht staatsraad Prof Oppen-
heim als voorzitter, den commissaris
der Koningin in Utrecht Graaf van
Lynden van S andenburg, vroeger
burgemeester van Utrecht, als onder
voorzitter, en de he eren De Geer,
thans burgemeester van Arnhem,
van Leeuwen, wethouder van
Utrecht, Teilegen, burgemeester van
Amsterdam, van Vuuren, wethouoer
van den Haag en van SonsLoetk.
burgemeester van Breda als led.n en
Mr. Dr. Boasson, referendaris ter se
cretarie van den Haag, secretaris en
Mr. Teulings, te 's-Hertogenbosra.
adj. secretaris.
Speciaal mogen wij er hierbij zeker
nog even op wijzen dat de opdracht
aan de Commissie verstrekt., ter be
perking inhield, dat zij zich bij haar-
arbeid moest houden binnen de gren
zen van de bepalingen, die de thans
geldende grondwet omtrent de sa
menstelling, inrichting en bevoegd
heid van do gemeentebesturen in
houdt. Deze beperkende bepaling
heeft het werk zeker niet gemakkelijk
gemaakt. Zij heeft zich daaraan even
wel niet stipt kunnen houden maar
heeft de grenzen van haai' taak moe
dig overschreden toen zij gevoelde,
dnt haar arbeid dit noodzake'ij'k
maakte. Het is nu maar do vraag of
zij daarin ver genoeg gegaan is.
Hierover zal zeker nog niet het laat
ste woord gezegd en geschreven zi n.
Het Hgt evenwel niet in mijn bedoe
ling thans- hierop in te gaa». Korte
lings zijn hier vermeld de wijzigingen
die in hot rapport zijn verwerk'.
Overlading i'aid.
Andere vcrdeeling van de bestuurs
taak tusschen rand en burgemeester
en wethouders wordt dringend noo-
diir geacht. Voor een aanzienlijk deel
"behoort de raad van bestuursfuncties
to worden bevrijd, welke bij Burge
meester en Wethouders moeten wor
den gecentraliseerd. De raad 7,al in
hoofdzaak moeten worden het rege
lend en control eerend college, het
lichaam, dat de verordeningen m
hrt loven roept en dat contrölc oefent
op het college van Burgemeester en
"W-ethouders.
Naar het oordeel der commissie be
sta >t er in het minst geen vrees, dat
door de verlegging van het zwaarte
punt van lief bestuur naar de veran
dering van Burgemeester en wethou
ders, die zij mot k'em voorslaat, een
belangriike inbreuk wordt gemaakt
on de zelf regeering van de gemeente.
Bezwaar is dnt B. en W. niet -'n het
onenbaar vergaderen, wat evenwel
"door het reglement van orde voor be
paalde gevnil«n is te ondervangen.
Overlading Burgemeester
en Wethouders.
In de commissie heeft het denk
beeld om van de wethouders zelfstan
dige bestuursorganen t" mnücem, war
me verdediging gevonden, met w
naast den burgemeester, ieder voor
het hero bij dc verdeeling der taak ln
onderling overleg aangewezen <ieel
van het bestuur met de leiding. bn-
slissmg en utivoerïng belast en daar
voor alléén verantwoordelijk aan den
raad. Dit ontraadt de commhf'c ovcn-
vel.
Het toekennen vaai zelfstandige be
voegdheden aan de leidende hoofd
ambtenaren, waarop de gezamenlijke
hoofden van takken van dienst h<w>-
ben aangedrongen, acht de commis
sie niet wenschelijk. Tegenover het
denkbeeld de deuren der Raadszaal
voor de hoofden van takken vtui
dienst te-openen, staat do commissie
in beginsel sympathiek, doch zij
maakt er geen dringend voorschrift
van.
De commissie meent dat de voorzie
ning in de verlichting van dc taaK
van B. en W. moet bestaan in het in
stituut van vaste commissies van «&-
stuur, naast conunissies van bijstand
voor bepaalde zaken.
Voor gemeenten van ten minste
40.000 zielen, wordt de bevoegdheid
toegekend tot het instellen van be
stuurscommissies, gelijk met betrek
king tot verschillende punten door oo
commissie wordt voorgesteld aan ge
meenten van 40.000 zielen en daarbo
ven meer vrijheid te gunnen dan can
gemeenten met lager zielental.
Naar de meening der commissie
moet de wet zich ten aanzien van
de samenstelling der commissie er
toe bepalen, daaromtrent slechts en
kele eischctii to stellen. Het is niet
vereischt, zelfs niet eens gewcnscht,
dat de leden uitsluitend onder <le
raadsleden worden gaföcht. Ook ten
aanzien van de werkzaamheden van
den burgemeester wil de commissie
aan dezen magistraat het recht toe
kennen de van hem gevorderde mede
werking voor bepaalde wetten enz. te
delegoeren op door hem aangewezen
gemeen te-ambtenaren. De uitvoering
van besluiten wü de commissie ver
schuiven.
Voorzitterschap raad en
benoeming burgemeester.
De commissie wil hei voorschrift
der gemeentewet, dat de burgemees
ter voorzitter is van den Raad, ais
regel onverkort zien gehandhaafd.
Voor gemeenten boven 40.020 zielen
wensclit de commissie het aan den
burgemeester over te laten of hij al
dan niet het raadsvoorzittorschap
wenscht te bckleeden. Wenschelijk is
het naar liet oordeel der commissie
uitdrukkelijk te bepalen dat aan den
raad het recht moet toegekend tot het
doen van ecne aanbeveling voor de
benoeming van burgemeester. De be
noeming zelf blijft in de voorstellen
opgedragen aan de kroon.
Sommwerking gemeenten.
Door do commissie is de dwang tot
samenwerking toegestaan terwijl zij
tevens aanbeveelt bet samensmelten
van kleine gemeenten met groote. Zij
dringt er met nadruk op aan dat dit
punt ernstig wordt bekeken door den
wetgever.
Ten aanzien van het politievrorg-
stuk heeft de commissie wijzigingen
ontworpen, die de verhouding tus
schen burgerlijk en militair g'zag
scherpeT stellen. Het stokpaard van
vele burgemeesters, het instituut ge
meentepolitie. is door de commissie
bereden. De commissie is van oordeel,
dat het aanbeveling verdient, den
dienst der recherche geheel bij do
rijkspolitie le doen overgaan.
Ten aanzien van het toezicht van
Ged. Staten warder, enkilo wijzig'n-
gen voorgesteld. De conun ssie meent,
dat,in sommige gevalkn do goedkeu
ring van God. Staten achterwege kan
blijven.
De Commissie aoht do voorschrif
ten der gemeentewet, die het finan
cieel beheer der gemeente raken,
niet meer bevredigend, omdat zij niet
berekend zijn oi> de eischen van den
tegenwoordige» tijd. De ontvanger za!
kas beheerder moeten blijven en be
halve in de kleinst? gemeenten, veel
al onder-kosbeheerders naast zich
moeten hebben, wier arbeid ver
antwoordelijkheid in verseh'lden® ge
vallen belangrijk grooter zijn 'dan de
zijne. In verband met de schrapping
vm de benalingen over den ontvan
ger ziin nieuwe bepalingen voor nei
fimancioole beheer en lvet toezicht
ontworpen.
Ten slotte wenscht de commissie
in de herziene gemeentewet roken'na
te houden met. dc gewijzigde opvatting
ten aanzien van de in dc gemeente
wet gemaakte scherpe schending tus
schen zaken, die aan de gemeente
naar het burgerlijk recht toebehoor'n
en zaken tot den openbaren dienst
bestemd. Met belangstel ling wordt nu
uitgezien naar de verdere behande
ling van dit rapport door den Minis
ter van Binnenlandsche Zaken.
.Feuerwehrtechnlsche ZeUsdhrifi"
de vraag of films vanzelf in brand
kunnen geraken. Wegens hun vrij
gioot gehalte van nitro-celhilosi
slaan ze, volgens hem, zeker aan dal
gevaar blpot. Vooral is dit het gevai
met dikwijls gebruikte films, die
meermalen belicht zijn geweest en
waarvan de nltro-celhdoee tengevolge
van de herhaalde werking der in den
lichtbundel aaxnwezigd warmteetalcn
een vermindering van hun chemische
duurzaamheid kan hebben onder
gaan. Maar ook nieuwe films, zelfs
negatieven, die nooit door de lamp
worden beschenen, zijn niet gdheel
gevrijwaard voor chemische veran
dering. Op grond van gedane proe
ven verklaart professor Bnmswiw.
dat de chemische behandeling, die
voor dc opneming van bet bee'd
noodle is, de oorzaak kan zijn van de
zelfontbranding der film. Zeer ge
vaarlijk voor Tvitro-cellulose z;rn sterk
reduceetrende zelfstn.ndlitóhedrfn. Men
moet daarom eerst onderzoeken hoe
verhoudt ten opzichte van de voor de
film te gebruiken nitro-cellnlose, voor
men ze voor de filmtechniek gaat ge
bruiken.
ZUJDER ZEEFONDS.
In zijn mem -::': v..-: _->rd op lie!
voorloopige ver; 'a .- der Eerste Kamer betref
fonde het ontwerp van wet hit vaststelling
van da begrooting van inkomsten en uilc.
ven van het Zuidc-rzeefondB voor het dien.L
janr 1821 dcolt de minister vnn Waterstaat
mode. dat het rapport van deu Zuiderzee-
rand hem nog niet heeft bereikt.Zoolnng dit
het-geval is, meent hij zich temogen ont
houden van het uitsproken van een oor-
doel ener oen ingewikkeld vraagstuk uls
het toekomstige verloop vnn een rente
stand, te meer nu twee hij uitstek des
kundigen als de heeren Van Gijn en Visse
ring daarover van"meening blijken te ver
schillen.
Naar de minister meent kan onder dcr.a
omstandigheden er bezwaarlijk aan ge
dacht worden het geheelc werk voor vijf
jaren stop le zetten, afgezien nog hiervan,
dat zulks naar zijn oordcel niet wel ware
overeen to brengen met de wet van 34 Juni
1918 (St-bbi no. 551) waaraan toch nitvoe
ring behoort te worden gegeven.
Voorts geschiedt, vanwege de tijdrooven-
de voorbereiding der werken, de uitvoe
ring daarvan, althans voorshands nog niet
in een zoodanig tempo, dat gToote uitgaven
aanstonds te wachten zijn.
De minister verzekert, dat de bij de uit
voering van de voorbereidende werkzaam
heden tot dusverre opgedane ondervin
ding, zoomede de uitkomsten, geen grond
opleveren voor do vrees, dal aan de af
sluiting en gedeeltelijke droogmaking van
de Zuiderzee meer of verdere technisch-
moeilijkheden zullen zijn verbonden dan
aanvankelijk verwacht werd.
REORGANISATIE VAN HET POLITIE
WEZEN.
Blijkens het .oorloopig verslag waar
deerde men 't dat de RegeC-ring door de
indiening van dit wetsontwerp 'n eersten
stap heeft willen doen om to koinen tot
reorganisatie van ons politiewezen. Of
evenwel de daartoe door haar inges'.a
gen weg tot het gowenschte doel zal
knuuen leider, betwijfelde men nog alee
racMj. Men aothtlo de indicring van dit
wetsontwerp praematuur. Ten aanzien
van de bij de voorgenomen reorganise
tic te volgen weg Bolleen velen de memo
rie van "toelichting niet geheel duide
lijk. Do organisatie van ons politiewezen
moest zoo oordeelde men althans in
algomocno lijnen niet bij algemeenen
maatregel van het bestuur maar bij dc
wet geregeld worden. Hiertoe bestond dec
te meer aanleiding na de verschijning
van bet verslag der Staatscommissie
voor de herziening der Gemeentewet. Ook
afgescheiden van deze bezwaren, oo
grond waarvan men hoopte dat de mi
nister het wetsontwerp voorshands zon
terugnemen, hadden velé leden bezwaar
tegen do richting, waarin dc minister
zich do toekomstige organisatie onzer
Uiikspojitie, onder leiding van één direc
teur generaal, heeft gedacht. Bij sonnni-
cro leden ontmoette ook 'eins-lig bezwaar,
dat hij verwezenlijking van 's ministers
plannen 't gezag, dat de procureur'
Tcneraa! bij de gerechtshoven, fungee-
rer.de directeuren van oolith,. thans over
de Rijkspolitie uitoefenen, hun goeddeels
zal worden ontnomen.
De commissie van rapporteurs geeft
ten slotte de Regocring in overweginv,
bet wetsontwerp voorshands terug te no-
ONICKRLfJKE BR 1 FA' EN BESTELLER
De politic te Maastricht heeft aangehou
den den brievenbesteller S., verdacht van
bet verduisteren van brieven vermoede'ijk
met gridswanrde"brieven en voorwerpen
uit pakjes ontvreemd zijn bij hem thuis
gevonden.
EEN BUITENKANSJE. De gemeente
lJ8elsteiu ontving van de firma Stulemeyer
te Breda f 25.000 als schadeloosstelling
voor het scheefzakken van den gashouder,
meldt het ,,N. v. d. D.". De directeur der
bedrijven had dezen gashouder voor enkele
honderden guldens weder recht gezet.
Stadsnieuws
NIEUW HAARLEM'S KINDERKOOR.
Men schrijft ons:
Het bestuur van deze zangvereeniging
heeft een belangrijk besluit genomen. De
dirigent de heer J. de Nobel, die het koor
13 jaar geleden oprichtte en sinds dien
beeft geleid, had reeds lang den wensch te
kennen gegeven zijn functie neer te leg
gen. Hij voelde zich daartoe gedrongen
door bet toenemen zijner werksaamhed *11.
welke hem niet langer toelaten, de directie
naar bohooren te vervullen, nij heeft lang
eearseld voor hij tot dien stap overging,
want het verlaten van een werkkring, wel
ken hij zichzelve geschapen had, en die, zij
het dan in bescheiden mntc veel goeds
heeft gesticht en zeer zeker een groot sue
ces is geweest, zal hem ongetwijfeld veel
leed doen.Van de oprichting al" toch, heeft
het kinderkoor zich in veler sympathie mo
gen verheugen en beliep het werkend Jo-
dental steeds in de honderden, terwijl bet
in de laatste jaren oen omvang verkreeg,
als geen enkele soortgelijke Vereeniging in
den lande. Maar nu gaat de heer de No
bel toch werkelijk heen en het concert op
25 Februari a.s. zal het laatste zijn, dat
door hem gedirigeerd wordt. En tevens het
laats'.a concert van 'i kinderkoor zelf, want
hot bestuur heeft uit overweging van artis-
tiekou aard besloten, do groote kindersang-
vereening, -lie duizendon Haarlemsche zan-
geresen en zangers heeft gekweekt en die
nu nog honderden leden bc7,it, op te hef
fen. Het hoopt echter, dat do langdurige
arbeid tot bevordering en ter verbetering
van den volkszang, zooals Haar]. Kinder
koor dezen al die jaren heeft opgevat, niet
vergcefscs zal geweest ziju.
BaMeS voor Vragen
VRAAG: Mijn dochter, die Vrijdag
zike thuis i6 gekomen Leeft Zaterdag
van haar patroon haar weekge.d
thuis gestuurd gekregen inet de bood
schap, dat hij baai' aaians nog ééns
zou laten brengen. Ze 1» winkeljtii-
frouw. Is dat juist?
ANTWOORD: Ja; elke opzegging
der dienstbetrekking, die bij de -week
:s aangegaan is geldig tegen een zoo-
danigen dag, dat er twee betalings
termijnen invallen, maar hiervan ge
bruik te maken ingeval van ziekte tfi
niet bijster fatsoenlijk.
VRAAG: Gedurende 5 jaar is de
man van mijn zuster reeds weg van
haar. Tot zeifs dc politie heeft hein
gezocht, doch nergens is hij gevon
den. Kan mijn zuster nu echtschei
ding aanvragen? Op welke manier?
ANTWOORD: 1. Ja: wegens kwaad
willige verlating. 2. Zij heeft de hulp
van een rc-ehtsgeteerde noodïg.
VRAAG: Men wil vuri de door mij
gehuurde zit-slaapkiiuiter den prijs
verlioogen. Ik ga hier niet mee ac-
coord. Heb ik, nu inen mijn gaslei
ding heeft verbroken, het recht mei
eon week te vertneJiken Ik heb de ka
mer maandelijks gohtiurd.
ANTWOORD: Was het gebruik van
gas in de huur van uw kamers mede
ïnbegivp n, dan kunt gij bet wei
op wagen.
VRAA Ik woon ju Iluarlem, maar
ben u-iv.zaara'in een omliggende ge
moorde. Heeft men nu liet recht mij,
wanneer ik ziek I» n geweest, bij te
laten beluien, onulut de eontrolee-
rendo dokter meer rekent voor bet
buiten de gemeente gaan?
ANTWOORD: Uw vraag is nhj niet
duidelijk; hebt gij tijdens uw werk
eon on v ij val gekregen of zijt gij le
Heöpisted op uw werk verpleegd
wegens ziekte.
VRAAG: Ik heb mijn dienst per 15
Maart opgezegd. Kap do patroon mij
nu plotseling met c n weck opzeggen,
zonder dat hij daarvoor reden hoeft i
Ik heb tevens daar mijn woning en
kun niet eerder dan 15 Maart mijn
nieuwe woning betrekken.
ANTWOORD: Als gij in maandhiim-
in betrekking zijt is de opzegging
met een week onrechtmatig en niet
rechtsge dig. Ook al waart gij bij de
week in dienst is eeaie opzegging als
hier geschiedt onrechtmatig, tenzij
do patroon een dringende reden heeft
voor uw ontslag.
VRAAG: Ik ben pensionhoudster en
heb aan e-en heej- met zijn dochter
cvin kamer verhuurd. Deze heer
ziek geworden en in het Ziekenhuis
opgenomen; kan hij nu zijn penrion-
geld aftrekken zonder cenige af
spraak, naar eigen goedvinden
ANTWOORD: Neen; hij moet aat
naar billijkheid met u regelen en zijn
aftrek kan ook niet veel zijn, Gaar
7.ijn dochter immers bij u gebleven
is.
VRAAG: 1. Welken weg moet een
uitvinder volgen om op ziin vinding
het octrooi te krijgon 2. Wat zijn de
kosten ervan 3. Kan men liet bij on
vermogen voor niets: krijgen? 4. Zfjn
er ook personen die zoo iemand hel
pen om zijn vinding in praktijk te
brengen?
ANTWOORD: 1 eb 2. Naar het oc
trooi bureau; van verschillende om
standigheden afhankelijk kan n dit
door het bureau worden medege
deeld. 3. Neen. 4. Zeker wel; vooral
als de vinding in de practijk waarde
hebben kan.
VRAAG: over een waschtafel:
ANTWOORD: Ja; mits uiterlijk al
les netjes wordt bijgewerkt en in or
de gemaakt.
VRAAG: Mijn hond (Dobermann pincher).
10 maanden oud, heeft last van wormen. nt>
i n dan om va'ei hem platte witte snikjes.
1 Wat is hiertegen t-u doen? 2. Is liet lint
worm? 3. Wat is vervolgens bet beste voel
se' voor den hond?
ANTWOORDWaarschijnlijk wel. ecn.ee
snikjes aan den dierenarts laten zien. die
dan levens na determinatie der stukjes uit te
maken heeft of patient racer of minder be
smettingsgevaar voor den mensen mede
brengt. Patient laten wegen, gewicht aan den
dierenarts melden, die u dan wet voor den
hond een afdoend middel 7.al voorschrijven,
en teven» het beste cliëet.
VRAAG Ik ben aangeslagen in de Plaat
selijke Directe Belasting voor f 69.T2 en heb
een inkomen van f 27.50 per week. Ik heb
één kind beneden de twaalf jaar. Is die aan
slag juist? Hoeveel R\jk8inkomstcnbela3thig
moet ik betalen?
ANTWOORD: U is aangeslagen naar
f 1000.Rijks Inkomstenbelasting f 16.41.
VRAAG Voor dc I'ersoncelc Belasting
moet ik f 10.47, voor do Plaatselijke Directe
Belasting f 92.80 en voor de Rijksinkomsten
en Verdedigingsbelasting f27.96 betalen. 1.
Hoeveel moet ik dan verdienen? 2. Waar 's
het kantoor van den Inspecteur der Directe
Belastingen afdeelïng l gevestigd?
ANTWOORD. 1. Volgens de Plaatse'»'.-.-
Directe Belastingen f JGÓ0 :i f 1700. Volgens
de Inkomstenbelasting f 1500. Voor de perso-
ncele belasting geldt niet het inkomen roair
de huurwaarde van liet huis als grondslag
van aanslag. 3. Khüp Heiligland S4, Kamer 12.
bEiiiatip nieuws
VERIIOOGING DER POSTTARIE-
VF.N IN DUlTSCriLAND. Onder
voorzitterschap van Staatssecretaris
l.ewald heeft de Rijksraad zich giste
ren bezig gehouden met de verhoo
ging der posltarieveu en de begroo-
ting voor de spoorwegen. Het wetsent-
werp betreffende de verhooglng der
jtosUarieven werd voltooid. Het porto
voor binneniandsche brieven zal in
liet vervolg CO pfenning, dat voor
briefkaarten 40 pf. ltedragen. De re-
gcering had voorgesteld voor brieven
boven 20 grain cu porto van 1.20
mark; de Rijksraad bepaalde evenwel
dat voor brieven van*20 tot 100 gram
een porto van 1 marlt zal moeten wor
den betaald en voor brieven boven
100 gram 1.50 marlt.
Uok dc telegramtarieven werden
verhoogd en wel tot 30 pfenning per
woo-rd met een minimum van 3 Ma. k.
EEN TRAGEDIE BIJ DE OPVOERING
VAN HAMLET. Bij-do opvoering
Hamlet te Dresden deed zich een zeer tra
glsch incident voor. De acteur Hans Wulte,
die den gecsi van Handels vader sjieeld
kwam op doch bleef zwijgen, toen tijn
beurt van spreken was gekomen. Na een
minuut van pijnlijke stilte stoot'" luj
eonige onsamenhangende woorden uit, dio
niets met zijn rol to maken hadden en zax-
to op het tooneel ineen. Hij werd naar net
ziekenhuis vervoerd, doch stierf reeds on
EEN ZONDERLING BRUIDSPAAR.
Te Los Angelos, in Californiê, is onlangs
Dr. Andrew Morrison gehuwd, die enkele
maanden geleden xijn lOOsten verjaardag
had gevierd. Het bruidje, mei. Augusta
Barney sist haar leeftijd niet precies op
te geven. 7,ij meende 73 te xijn. De belang
stelling in de stad was zeer groot I Geen
wondert
HET SCHRIKBEWIND EENER VROUW.
We lezen in de Telegraaf:
In de Russische stad l'ortsjof( nabij den
spoorweg Petersburg—Moskou gelegen)
verscheen op zekeren dag een vrouw, Kras-
juiskaya gehecten. Niemand wist recht,
van waar zij kwam, doch haar communis
tische uitlatingen droegen zulk een heftig
karakter en haar bedaarde verzekering,
■lat zij het recht had de leiding over te ne
inen, was zOó overtuigend, dat de bolsje
wistische autoriteiten der stad in haar
aanwezigheid toestemden.
Zeer spoedig belastte zij zich met dc *1-
geheele controle over de Uitvoerende Com
missie cn de Buitengewone Commi'sie. Zij
maakte er een gewdontc van, peisoonlijk
de huiszoekingen te leiden.
Ook nam de vrouw weldra de taak van
beul over. Gekleed in mansUiceïen cn met
eau cigarc-t in den mondhoek, begaf rij
zich in de kerkers, waar de gevangenen
waren' samengepakt. Zonder hen eerst naar
buiten to laten komen, school zij zo te.
midden van bun medegevangenen dood,
waarna da lijken op haar bevel door do
stnd werden gedragen. Er heersehtc een
volslagen schrikbewind en niemand durf-
de zich buitenshuis te vertoonen.
lederen dag placht Krasjinskaja cenigc
uren op het balkon van het gebouw der
Buitengewone Coinmierie to staar, ine',
bleek gelaat en vrezenlooze blikten, terwijl
zij een pnarlsnoor tusschen de tirvgers liet
glijden.
Op zekeren dag verscheer eeu hooggo
plaats' ambten, uit Moskou, die tranige za
ken kwiuu bc sproken, uit naam der Cen
trale eonitulesiue. Do vrouw scheurde Jiem
oolitcr de geloofsbrieven uit de hand en
schoot hem daarna dood.
'J'oen word hot den hoeren te Moskou te
org. Zij stuurden een detachement roodo
soldaten naar de stad, die hoar gev.uigen
namen en doodschoten. Hel bleek hun dat
7.ij krankzinnig was geweest....
Dit verbaal werd aan de „Poslednlja
Novosti" te Parijs gedaan door oen ooggc
tuige.
EEN CONFLICT INZAKE HET ROO-
DE ivRL'te. Do correspondent van
da „Eloüe Beige" te Genéve meldt, dat
er een zeer ernstig conflict ia ontstaan
tusschen den „Bond van Roodo Kruis
vorocnigingen'', het internationale insti
tuut, (Jat uit deu oorlog is voortgeko
men, en zich ton doel stelt do uitvoe
ring der vredeswerken to verzekeren, en
het „Internatiunale comité van het Roo
do Kruis", uitsluitend uit Uenevois be
staande eu welks functie is in oorlogs
tijd de uitvoering van de wetten der men-
schelijkheid te verzekeren.
Dit comité Jaad hel mei icede oogen aan-
gez.cu, da: de bond ziju hoofdbureau te
üenive vestigde. De uitrekkingen tus
schen beide organisaties waren intus-
schon correct geweest; thans evenwel njn
zo gespannen. Ziellier waarom: het In
terna: ionala Comité tracht aan den bond
de leiding van dc- werken des vredes te
ontnemen, die er liet doel en de reden
..m heglaan van is en waarvoor de lan
den, die den bond vormen, hem mandaat
hc-liben gegeven.
Het plan van het internationale comité
zal, meent de correspondent van het Bel
gische blad, zeker ernstige bezwaren
ontmoeten. Het is alleen internationaal,
doordat het door schier alle lauden er
kend is, doch het telt in zijn midden geen
enkelen vertegenwoordiger van een dezer
landen. Al moge dan zijn optieden in
oorlogstijd gewettigd zijn, in vredestijd,
is hei dat geenszins. Dit laatste werk is
het doel van den bond, die daarvoor juist
is opgericht.
De tien conferentie van het Ictcniaicica-
le comité, die in Maan zal plaats hebben,
zal de gelegenheid bieden om een oplos
sing te vinden.
Engeland zal. zegt men doch de cor
respondent meldt het onder alle voorbe
houd er zich niet doen vertcgecwoordi
gen, omdat het comité niet heeft ntcenen
te moeten protesteeren toeen hel ter dood
brengen van Miss Edith Cavcll, pleeg
zuster van het Roodo Kruis.
Frankrijk za] tj zicb nie» doen ver
tegenvrooTdigen, omdat het Internationale
Comité nimmer is opgekomen tegen de
talrijke aanslagen van Duitscbland tij
dens den oorlog op de organisaties van
het Roode Kruis.
Indien het comité al geproteerd heeft,
dan heeft het dit in algemeenen zin ge
daan, in eenzelfde al te neutraio for
mule alle oorlogvoerenden samenvattend.
Het Belgische Roode Kruis zal om
dezelfde reden niet naar Genève komen.
De Amerikanen zijn voornemens de
conferentie bij te wonen, maar zij ziin
van plan er een memorandum voor ie
lezen, waarin alle misdaden worden on-
iresomd, waaraan de DuitscheTs zich
hebben schuldig gemaakt en waartegen
het internationale comité gemeend heeft
zijn stem niet te moeten verheffen.
Er wordt, zoo besluit de oorrespondent.
crnBlig over gesproken om den zetel van
den Bond van Roode Kruis vcvconigin-
gen naar Parijs of Brussel over lo bren
gen.
OPEN BRIEVEN VAN
KEES DE MOPPERAAR
AAN
't Gemeentebestuur.
Er is eon spreekwoord dot voel
waarheid beval, namelijk: beter
ten halve gekee r.'l dun ten
h e e 1 e gedw o.A 1 cl.
De gometintelijko v^ -hvoorziening
illustreert dil!
We hebben bier te doen uk', <.m
vrucht van den oorlogstijd, toen wft
volop in <Ic dlslribuüe-narigheid za
ten en de bemoeizucht der overheid
ais noodzakelijk aanvaardden. Maar
nu een ver.;.:n.elaar al b«zig is run
eau njuseutii van alie:R2 distributie-
bescheiden samen te stellen mout de
vraag onder oogen gezien worden of
we met du :T-'©dankte visclikaart ook
niét de t.'hêvio gemeentelijk© visen-
voprzïenlng moeten Öpbeffen-
Ilet is «nel die vischvooreieni'ig iri
onze 'stad een gdieei verkoc-rden l.ant
uitgegaan.
't Ging ongemerkt, staj) voor stap.
Maar de weg leidde in zoo'n verkeer
de richting, dot we nu geheel ver
dwaald zijn.
De gemeenteraad heeft, toen inder-
tiid besloten werd om de gomeeritelij-
ku vischvor.rzicning die in de vischhai
•a-..? gevestigd-, uit te breiden door op
vijf plaatsen van de stad vlschtentjes
oil te slaan, de bedoel in-- gehad, dat
ai leen versche visdi verkrijgbaar
werd gesteld. Er werd geredeneerd:
visch is oen uitstekend voibsvocdsel,
maar wordt te weinig gegeten, „Als
de berg niet tót Mohammed komt, dan
7,;:' Mohammed tot den berg komen".
Met andere woorden: we zullen hot
volk leeren visch le koopen en te eten!
Zoo ontstonden de vischtentjea. Be-
halve aan d© vischinarkt was nu ook
\iscii te koop aan de Zijlbru«. den,
Schotersingel. de van Zonipclstraat,
het Teylerpiein en het Leid&chepltin.
De eerste weken ging het goed, aan
de kraampjes wa& varsche visch te
koop voot e n vrij civiel prijsje.
Maar de verkoopers in de kraam
pjes kwamen tol de ontdekking, dat
de Haarlemmers geen echte gekookte
of gebakken vischeters zijn. Het etiket
der gfenieenle, dat nu den vischver-
koöp cachet verleende, heeft niet mo
gen baten.
Van de versche visch alleen konden
die exploitanten der kraampjes niet
bestaan. Zij zagen om naar nieuwe
bronnen van inkomsten. Er werden
nu ook verkocht: versche en gerookte
paling.
Toen A. en B. gezegd waren volg
den langzamerhand alle letters van
het alphabet
Nu zijn de viscbkraampjct door
diets te onderscheiden van de gewone
vischwinkeis 1n de stad. Er wordt ver-
kocbl: paling, bokking, haring, zotite-
viscli, makreel, garnalen, potjes mos
terd.
liet is waar, dat er ook nog wel
eens versche visch verkocht wordt,
maar dat is nu vrijwel bijzaak gewor
den. 't Zal misschien niet lang meer
duren of er li geren ook sinaasappelen
en citroenen in de kraampjes geëta
leerd. Dat behoort immers ook bij
zoo'n affaLre-
De heer De Jonge die dezer degm
door een persman ondervraagd is
naar de resultaten vair de vischvoor-
ziening, toonde zich nog al tevreden,
o.a. omdat de gemeenteliike visch-
voorztening nu ook prijsregelend en
nrijsdrukkend werkt ten opzichte ven
de particuliere winkels 1:i LoVktng,
haring, enz.
Is <ht evenwel een juist standpunt?
De gemeente doet die winkeliers een
on-r-rlijkc concurrentie aan. w-at ,7e
verkoopers ia de kraampies behoeven
geen winkelhnui' te betalen, geen
«'ranthnjasting, geep water, geen
We zullen maar niet mc*r onnoemen,
m-.or er ziin nog vole kleinigheden.
Elk zal inzien, dat zoo'n gem<""nte-
Uike h-ruoeizucht verderfelijk z-"l wer
ken. Maar dan moeten de vischwin-
keliers ook in het vervote van deze
concurrentie bevriid worden.
De gemeenteraad staat dus voor de
keus orn d-s viscLkraamnjes «e^c te
«luiten of deze alleen open te ste"en
voce iden verkooo van Versche
visch, ook nl zal 't bedrijf dan voor
tekorten komen te staan.
Hef is jammer van <L» mooie kraam
pies die Tiogil dnnr van ophouw z'in
geweest. Het bwrfe zou zijn een prös-
vrang uit te schrijven hoe deze
kra>nmnjes aan epn algemeen bMnng
dienstbaar gemnakt kunnen worden-
Hivaaulanfl
TIJDELIJK POSTKANTOOR TE
AMSTERDAM. Het vroegere ..Pa
lais Roynl'» te Amsterdam is thans
vrhomvd tot tijdelijk postkantoor en
thans is er de postchèque- en gtro-j
dienst overgebracht. Do Rijksteie-
foondienst en 4Mefoonadmlnistrn(ie
gaan Maandag naar het vroegere'
„Palnis RovaJ" en eerrigo dagen te-1
ter wordt de cellenknmer van het
hoofdnosikantoor ni-r het tijdelijk
poc'knnfoor overgeplaatst.
Voorloonig zal dit tUdeliike post
kantoor drie jaar in gébruik bliiven,
waarna het gebouw wordt gesloopt
o rnmet hel terrein van do belendende
huizen plaats te maken voor eon tno-
de'm ingericht, tweede hoofdi>i>s|.kan-
toor.
Thans komt er op het hoofdpost
kantoor meer ruimte vrij voor do
"Rnksteleeraaf. De cs'jrnknmer van I
den telefoondienst wordt nu hij net
nanmyeinknntoor van de* Rijkstele-1
graaf getrokken. De postcheque- en
girodienst die met een personeel ven
60 personen in een k'rin gelio"tvt:e
od den Singel gevestigd is, krijgt;
thans de beschikking over een tv>ntal
ruime vertrekken in het tijdelijke
oostknntooT
ZITTEND 13 WAGENBESTUURDERS.
Sinds ecnigo dagen neemt men to Am
sterdam proeven met stooltjes voor wngen-
zes wagens vnn verschillende type zijn de
ze zitplaatsen aangebracht.
Het is aldus de Tel. 'n voerend stoel
tje, geplaatst op een driepoot, dio op den
vloer is bevestigd. De hoogte van des wa
genbestuurders hoofd is op dezelfde hoog
te van de voorruit, als toen hij stond. Een
lagere plaats zou oorzaak zijn. dal de man
niet kan waarnemen wat vlak voor den
■wagen voorvalt. De beengn rusteu nu op
een schuineeplaatste plank, aan weerzij
den van do schakelkast. Uit do rechter
plank steekt het pedaal van do bel; daar
achter, met den bak to bereiken, bevindt
zich de zeer hoog gemaakte pin van den
zaadstrooier. Do handrem is op dezelfde
plaats gebleven, terwijl do scliakelkruk
vervangen is door een schakelrad.
Om do oude kruk te bedienen zou de zit-
tendo wagenbestuurder zich te ver naar
voren moeten buigen, wat te vermoeiend is.
Daarom Is het rad aangebraoht, waardoor
het. steunpunt voor de hand dichter bij de
zitplaats is. Hij kan dus schakelen, zonder
de hnnd to veel te verplaatsen.
Wil de bestuurder niet zitten, dan aan
hij staande den wagen volgens do oude
methode bedienen, daar do gewone krul:
op elk rijtuig in reserve wordt gehouden.
De veering der stoeltjes is zeer licht van
daar dat do bestuurder voortdurend op
en neer beweegt. Het is de vraag of dit
ook weer niet te vermoeiend is. De benoo-
digdo nieuwe installaties vierhonderd
in getal zullen f 60.000 korten.
ZELFONTBRANDING VAN FILMS.
Professor dr. L, Buiiswig, die ui
Nenbube's! r.r l-c-test H niet het, lei-
itcnschappelij'k-technische
der elcctnscho trammen. Op onderzoekingen), bespreekt in het
KINDEREN UIT WEENEN. De
Wfensche correspondent vnn de ,.N.
R. Crt." seint naar aanleiding van
liet stopzetten van de kindertrans
porten wegens de gevallen van vlek-
tvnhw:
De chef van den gezondheidsdienst
in Weenen vertrtanrt, dat voor he».
reizen vnn kinderen naar het bulten
land vo'strekt ge°n gewaar be«teat.
Sedert 27 Jan. ziin er totaal 34 ge
vallen van vlektvpbns voorgekomen.
Vnn deze waren or 20 bii een in W'te
nen aangekomen gezelsehan vnn ïl^v-
sische artist,on cn 14 bij reizigers nXl
Gallcië. Onder de "\Vp°n*=che bevolking
is geen onkel ziektegeval.
De gezondheidsdienst tn de hier ver
toevende Nederlondsche gene^ehueren
verklaren nllen. dat een verspreiding
vnn de ziekte door oprris ennmle km-
deren uitgesloten is, te moor, waai
vóór 't vertrek tweemaal een genees-
...1^:^ -■ n**dl intree*cl/i en
voorts geen <mkel k'nd tht de r°re
wordt toegelaten, wanneer er besmet-
•ch'.ke ziekte in het gezin is uitgebro
ken.
Uit ris ümstrefefiE
IJ MUIDEN.
Vischaanvocr. In <io week
van 10 tot en met 16 Februari xijn te
IJmuiden aan den afslag aangekomen de
navolgende visschexsvaailuigenstoom-
-awler, 1 etoomiogger, 1 motorlogcer. fO
zeilloggers, 4 stoombcugets, 4 xeilt>eugscs
(sloepen) en 20 kus'.visschers, waarvan I
sleepboottrawler.
De besommingen dier vaartuigen waren:
Stoomtrawlers van f 756 lol f 6S83; 1
stoomlogger f 1 motor logger f 1113;
xeilloggers van f 213 tot f 1583; stoombeu-
gers van 3010 tot f 5776; zeilbcugcrs van
f 2861 tot f 3248, terwijl de kuslvissehera te
zamen f 3307 besomden
De. aanvoer bestond uit 650.2i7 K.G.
i trawlvisch on 4S315 K.G. beugvisel). De to-
taaiopbrengst bedroeg f 294.292.
BnrqerUjke Sfanj
WIJK AAN ZEE EN DUIN.
OndertrouwdG. H. Dorren en J. J. v. d.
Bosch.
GetrouwdH. Bakkurn 24 en M. Ver
dwaald 26 j.
Bevallen: M. G'. Wetering—van 8on il.,
G. A. GertenbschSchelvis d., G. de Win
terDuin d.
OverledenG. Delmte 11 jaar; A. do WiL
echtg. J. do Wildt, 54 j.
Letteren en Enrst
ONTDEKKING VAN EEN RUBENS IN
POLEN.
In bet mu-euin van Posen is. naar tiet
Poolsch Correspondentie Burean meldt,
een groote schilderij ran Rubens ontdekt:
Een afneming van het kruis.
Deze schilderij beeft vroeger In het
hoofdaltaar van de kerk van Sierakow ge
hangen en werd in 1861 ter herstelling nan
den schilder Stekiewicz gegeven, die haar
helaas met oen verflaag bedekte, waardoor
niet alleen do kleur, maar zelfs de leeke-
ning misvormd werd. Bij het nu weer
schoonmaken, werd door het wegnemen
van de bovenste laag het oorspronkelijke
werk vnn den grooten Vlaamsohen meester
teruggevonden. De herkomst van het stuk
laat zicij gemakkelijk verklaren, de schen
kers ervan aan de kerk van 8i«rakow ia
1635 waren de gebroeders Lucas en Chris-
tofor Opalinski, die, zoo ais voor zonen van
groote Pool scire famïiies destijds gebruike
lijk was. in het buitenland gestudeerd
hadden en zich vooral in Vlaanderen had
den opgehouden, waar zij in voortgezette
relatie kwamen met kunstenaars van dien
tijd.
Voortaan zal de weergevonden schildert;
in het museum blijven, terwijl do kerk
van Sierakow een goede copie cr van zal
lygon.
