GUNNING:
KLOMPEN CENTRALE
De Film-actrice Annie Bos naar Amerika
Indien plaatselijke plannen voor
dopleiding worden voorbereid, xaJ
owrleg met de betrokken vakvereenl-
ging en dienen te worden gepleegd.
Zoo tot het vormers van een com-
n'iasie tot regeling van deze oplei
ding wordt besloten, zullen de vak-
veroenigingen van deze commissies
deel uit moeten malven, opdiat zij lum
Invloed kunnen aanwenden bij de op
leiding zelf.
c. In gevallen dat plaatselijke on
andere commissies worden samen ge
titeld zonder dat daarin de vakver
eenigingen zitting hebben en voordien
gehoord zijn, of zonder dut met de
voorwaarden van de vakvoroenigin-
gcn rekening wordt gfJiouden. zullen
deze zich van alle medewerking aan
de sr>l"iding onthouden.
TEGEN EEN BOOM GEREDEN.
De aspirant-vaandrig K.. van de
school voor vertofsoffieleren te Ede,
li Dinsdagavond met zijn motorfiets
onder de .-zemeente Ede, ter hoogte
van Planken Wembuis. tegen oen
boom gereden. Hij wérd met verbrij-
met verbrijzelden schedel gevonden en
.is smoedig daarna overleden.
HET AT1T0-0NGEI.UK TF. RIJS
WIJK. De chauffeur R,. die Dlns-
d■•trivond bij een auto-ongeluk te R;:
wük ernstig gewond is. is gisternacht
in ''et ziekenhuis Bethel te Delft over.
leden.
INGEZONDEN MED EDEKLINGEN
Ik 60 Ota. per regel.
De levering van schoon
maakmaterialen ten be
hoeve der O. L. scholen der
gemeente Haarlem werd
opgedragen aan de
REITZSTBAAT 1 -- SCHOTEN
leder weet das nu waar
het goedkoopst adres is.
Formamint-Tabletten
vorniotigen de bacteriën in
mond en keel en beschermen
tegen Besmetting.
Statfsmoaws
Annie Bos 1
Een naam die klinkt als een tklok,
niot alleen in Haarlem of in Nodor-
land, maar ook ver buiten onze lands
palen.
Eigenaardig toch, welk een macht
en een beteeken ia een voluit geschre
ven voornaam kan hebben!
Heel weinigen zouden dadelijk kun
nen snappen, wie mejuffrouw A. Boa
U
.Maar verander die simpele A eens
«n het aardig klinkende woordje An-
one en zeer velen kunnen dadelijk
zeggen;
Annie Bos is de schitterendste
en meest-beteekenende film-actrice,
die Nederland heeft voortgebracht;
oen ster op haar gebied!
Wat mevrouw MannBouwmeester
op het tooneel beteekent, geldt voor
Annie Bos op het film-gebied.
Wat heeft zij niet de wereld van zich
doen spreken, zij die vaak met levens
gevaar do meest-gewaagde en dolzin
•'i)ge dingen deed, als zich het doen
vastbinden aan -sen molenwiek, hel
zich in de zee laten vallen, het zich
laten redden uit een brandend huis,
on nog vele van zulke bravour-stuk-
jf-9 méér.
Zij deed dit alles uit liefde voor de
Hollandia Filmfabriek, waar zij haar
beste krachten aan gegeven heeft.
oJA a Maart a.s. per
stoomschip „Niéuw-Amsterdam" naar
Amerika vertrekken.
Vóór zij dien grooten plas over
steekt hebbenwe haar eens opge
zocht om een onderhoud met haar
te hebben. Zij woont met haar moeder
en haar jongere zuster op den Brede-
rodeweg te Zandvoort.
Toen we haar smaakvol gemeubi
leerd boudoir binnentraden, kwam
ons Allereerst een klein ras-keffertje
dnt Annie Bos, zooals zij opmerkte
„voor geen goud zou 'willen missen"
tegemoet, dat evenwel dadelijk
bedaarde toen haar meesteres stilte
gebood.
Na onze desbetreffende opmerking
lachte zij; „Ja ik houd, hoewel dit
in strijd met mijn beroep is. van een
rustige omgeving, waar ik alleen met
mijn mama en -mijn zusje woon I"
Daarna begon zij, terwijl zij huise
lijk een kopje Uiee s iionk, te vertellen
dat zij vroeger tooneelspee'ster was
bij hel gezelschap Van Lier. Maar
dit was blijkbaar haar roeping niei.
ais vanzelf is zij. nu ongeveer acht
jaar geleden, aan „de fihn" geko
men.
..Dat ging zóó", vertelde .Annie
Bo.s. „Toén ik eens ergens optrad, zaw
de heer Dinger mij, die mij blijkbaar
een geschikt persoontje voor zijn on
derneming vond. En omdat ik er
zelf óók wel behagen in schente, werd
ik weldra film-actrice en ik kon u
zeggen: met veel energie en met veel
liefde: Ik voelde, dat in dit genre een
toekomst voor mij was weggelegd,
eon werk waaraan ik mij geheel ge
ven en uitleven kon. En dat heb ik
gedaan, met hart en ziel! Ik kan u
verzekeren, dat ik voor de „Hollan-
dia" dingen gedaan heb, waartoe ik
mij eigenlijk nooit in staat had ge
acht, Van repetities hield ik niet, dan
kon tk me niet geven; maar zoo gauw
had ik niet iet schmink op mijn
gezicht an mijn passende oootuum
aan, of ik speelde of mijn leven er
van afhing, zoodat ik het prettig
vond, als meneer Dinger mij wel eens
zei, dat de „Hollandia" roet mij zou
staan of vallei."
Hoewel Annie Bos zelf een film
actrice van erkend groote bekwaam
heid is, weet zij ook het spel van som
mige harer kunstzusters te waardeu
ren en respecteeren.
,,Ik houd", zet ze, „zeer veel van
de ItaJiaansche school en vind o.a.
Francisca Bertini niet alleen een heel
mooie vrouw, maar ook oen pracht-
artiste. Zij speelt gewoonweg su
bliem. In Engeland houden ze niet
van vreemde film-actrices; daar vindt
m«n alleen mooi wat Engelsche ac
trices doen!"
Zoo kwamen we ongemerkt op linar
uittreden uit de Hollandia Filmfa
briek. Zij voelde zich daar niet meer
op haar gemak, sind« het gezelschap
voor een paar bij-rolletjes uitge
zonderd bijna uitsluitend uit Fn-
gelschen bestaat. „Zij konden", zei
Annie, „niet goed roet mij en ik niet
mot hen samenspelen; roen kon er
maar niet aan wennen, dat ik kort
haar droeg, dat strookte blijkbaar
niet met hun artistiek gevoel. Ik heb
me toen nog een oogenblik gewonnen
gegeven en liet m'n haar groeien.
Het begon zelfs", zei Annie lachend
en liet me een foto zien, „al op mijn
schouders te hangen, maar ik kon dat
toch niet volhouden en hoewel h"t
mij veel tweestrijd kostte zelfs
toen de kapper al met de schaar in
de hand vóór mij stond liet Ik het
tenslotte toch weer kort knippen,
want ik voelde dat ik niet lang mem-
mi in krachten aan de Hollandia zou
kunnen g en. Toe» i;.hoewel
het mij niet gemakkelijk viel (want
ik heb mijn beste jaren in dienst van
de Hollandia gesteld) in April 1920
mijn contract tegen November 1920
opgezegd. Maar dat heeft mijn zenu
wen toch wet een beetje aangegrepen
en daarom heb ik een tijdlang rust
gezocht en gelukkig gevonden".
Ze liet ons den afscheidsbrief zien,
doen de heer Binger haar op 28 Mei
schreef, waarin hij haar besluit m
de gegeven omstandigheden moest
bilijik- m waarvan liet slot ;.ls
volgt luidt:
Daar U steeds met zoo-
„veel ijver en toewijding voor de
„Hollandia hebt gawerk en Uw
„beste krachten hebt gegeven,
Uver aienwe Ëeeken.
VII.
„Da Gelukzoeke r", door
Albertine Dra* ij o rD e
II s u s. (Rotterdam. Nijgh en
V.ui Ditmar's Uitgevcrsmoatschop
pij.).
„Het Spinuewiol", door
I v a ii s. (A. W. Bruna en Zoon's
Uitgeversmaatschappij Utreoht.).
„Sp arrebloeae m", door
Eth-jl Turner, (A. W. Bruna
en Zoon's Uitgeversmaatschappij -
Utrecht).
flot heet vau sommige meusciieu, dat van
hen moeilijk een goed portret te maken ia.
Als je lot die misdeelden behoort, is het
niet zoo vreeselijk erg, want als je het tikje
menschelïjke IJdelheid mist, dut toch
bi-ratal een element is in de rij van over-
w«gingen, welke tot het kiekje-latenmakcu
voeren, onthoud je je van een bezoek bij
don fotograaf. Maar andera wordt het, wan
ne: r men er telkens weer op gesteld blijkt
je liefst ten voeten uit, in beeld te brengen
»n er desondanks maar bar zelden in
slaagt, om een draaglijk portret te voor
schijn te brengen. Dan bekruipt je ten lan
gen leate toch wel de lust tegen al die
verwoede kiekjes lieden te zeggen: „Ooh.
laat het v-i itaan, alsjeblieft I"
Dit zon ik in gcmcede ten raad willen go
ven aan de auteurs, zoowel van tooneclwer-
kcu, als van romans, die bet nuttig cn
no lig vinden een journalist onder hun fi
guren op Is nemen. Ik ken geen menschen-
slag, dat er hij de schrijvers in den regel
zoo slecht afkomt, ais de werkers voor de
dagbladpers. Als soo'n meneer ten toonvele
of ter bladzijde, gevoerd werdt, hou je je
hart vast, omdat er tien tegen één weer
soo'n zonderling wezen te voorschijn komt,
als jo in de werkelijkheid nooit ontmoet cn
dat dus blijkbaar alleen bestaat in de fan
tasie van den schrijver of de schrijfster,
die zich beiden gelijkelijk aan het misteeke-
acn van journalistieke figuren bezondigen,
fit zou een studie te schrijven zijn over den
journalist op het tooneel en in den ro
man I
Het verschijnsel is te maller, omdat
„spijt het one, dat de omstandig-
„heden hiertoe aanleiding hebben
„gog-even. U hebt bij ons voel
„schitterend werk geleverd en op
„het Continent vele successen be-
„haaJd en wij hopen, dat, wolk©
„Uw toekomstige plannen ook
„mogen zijn, U zoodra de wereld-
.markt weer normaal is, nog dik.
„werf in de „Hollandla-fllin" oem
„eerste rol zult mogen vervullen.
„Daar wij steeds op zulk een aan-
„ganame manier hebben samen-
„gewerkt, is dit dc oprechte
„wensch van, enz."
Was dit dus een van veel waardoe
ring getuigend schrijven, toch heeft
Annie Bos zooals zij dat noemde
eon grievende teleurstelling onder
vonden, toen zij voor de laatste maal
ia de Hollandio-filmfabrlek kwam
cn niemand aanwezig vond oro
liuar de hand te drukken. „Kr was
zelfs", zei Annie met bitterheid ln
haar stem, „ge«n bloempje dat een
artiste als een der schoonste boloonin-
gen beschouwt! Er is toen voel in mij
omgegaan' En dut heb ik aan de Hol-
I and ia toch waarlijk niet verdiend!
't Is waar, het kan gedeeltelijk ook
mijn eigen schuld geweeel zijn, want
men vond mij, hoewel ik trouw mijn
plicht deed, zoo koud in op een af
stand. Maar dat kon ik niet helpen;
;it kwam door de omstandigheden,
die voor mij toch zeer zeker niet aan
genaam waren!"
Toch neemt Annie Bos ook vele nan-
gotiaine herinneringen aan de Hol
landers mee naar de Nieuwe Wereld.
Met veel vreugde toonde zij ons een
orach tl g-afeewe rktegroote verguld-
zilveren medaille met het volgende
-'pschrlft:
I n t. KJ n o-T ent :o onstelling
Amsterdam
12 Aug.—21 Sept. 1920.
Aangeboden door A. Weira,
I.id van den Gemeenteraad,
aan Annie Bos,
Holland 's beroemdste
Film-actrice.
„Reken maar", zei Annie met een
ïelukkig glimlachje, „dat lk dezo me
daille mee naar Amerika neem! Ook
uit het buitenland ontving ik veel
sympathie-betuigingen en daar ben ik
'ilij om!"
Zij neemt, behalve bovengenoemde
TiedMllo, nog eon ènder voorwerp
mede, namelijk eon talisman! Ju,
Annie Bos, die zooveel gedurfde din
gen deed, zij, de zwemster, de koene
naartlrijdster, hecht waarde aan een
klein, levenloos speelgccd-aanje. dat
7ij een moeien strik om den hals ge-
honden heeft!
We vroegen haar, van welke stuk
ken zij het moest gehouden heeft en
aanstonds noemde zij er eenige op,
zooals: „De Carmen van het Noor-
Ion", „Verborgen levens" en ..Toen
het licht verdween". Vooral in dit
natste stuk hoeft zij in de rol van do
blind geworden vrouw, die ontdekt
dat zij door haar echtgenoot bedrogen
wordt, veel succes geoogst. Annle Bos
houdt dan ook van sterk spel en
•terk-sprekende karakters.
Ze kwam met. een grooten stapel
foto's aandragen, allemaal van stuk
ken, waarin zij gespeeld en geschit
terd 'heeft. Wc zogen weer eons op
nieuw, welk een gaboren actrice zij
is- in elke rol ziet men slechts de
vrouw, die naar hel leven uitgeheeld
wordt, waarbij de persoon van Annie
Bos door haar geheel wordt wegge
vaagd. In alle mogelijke houdingen en
creaties hebben we ze nog oena op
nieuw bewonderd, als paardrijd ster,
sis boerin, in zaemanscostu''m <'m"(
Zuidwester op en kaplaarzen aan) en
in de vliegmachine. Toen we ons lie
ten ontvallen, óók door het luchtruim
eczweofd te hebben, vond zij dit zeer
Interessant en vroe.r dadelijk:
„Hoe vond u dat?"
En toen we haar antwoordden:
Verrukkelijk'" verklaarde zij. daar
over niet dezelfde meeniTvr te hebben.
Voor haar pleïzier zou zij het dnn ook
nóóit meer dan, maar zonder aarze
len zou zo weer instappen, vranneer
dit van haar voor de film gevorderd
werd.
..Iloe lang", vroegen we, „blijft n
in Amerika? U komt toch aefeerr weer
naar Holland terug*"
„Precies kan ik dat niet zeggen",
antwoordde zij. „Het spijt mij erg. dat
ik niet een jaar eerder ben weggegaan
want ik had toen reeds een heel mooi
engagement in Amerika kunnen krij
gen. Maar mijn hart hing aan de
Hollandia» hoewel tk thans besef, diat
ik mijn hart niet langer had mogen
■ten spreken".
I Zij vertelde daarop, dat zij heel
veel goede relaties had, maar diat zij
zich toch niet voorgoed in Amerika
had willen verbinden. „Ik wil", zui
ve, „daar oerst eens het leven bóotu-
dooren en onderzoeken hoe duur daar
de costuums en andere dingen zijn.
Maar ik twijfel niet, of ik zal wel
slagen. Ik voel mij volkomen uitge
rust eji gezond (Inderdaad ziet Annle
Boa er uitstekend uit) en weet, diat er
nog veel voor de film in mij zit, d
ik uit wil dragen; er zijn in Amerika
hooi goede regisseurs. Ais men gixit
goeden regisseur heeft, kan men wed
ophouden. Maai- ik begrijp, dat ik »»g
lang niet aan het eind van mijn fllni-
loopbaan ben. 'k Ga nu eerst naar
New-York, waar mijn zakenmensclien
reeds op mij zitten te wachten.
Doch ik hoop ook nog naar andere mooie
streken iu Amerika te gaan, bijvoorbeeld
naar Los Angelos. Ik denk ongeveer aan
vier of vijf film-stukken mee te werken cn
dan weer voor een paar maanden naar
Holland te komen."
„En hoe laat vertrekt n op 8 Maartt"
„Ik hoop met den trein van 4.11 uit
Haarlem naar Rotterdam te vertrekken;
daar scheep ik mij 'a avonds tnsschen 8 en
10 uur op de „Kieuw Amsterdam" in, die
'b nachts om 1 uur afvaart. Als lk maar
niet", zei Annie met een angstig bedenke
lijk gezicht, „zeeziek word, want daar ben
ik erg bevreesd voor. Als ik alleen het zee
water manr zie, dan word ik het al 1"
Zoo eindigde de gevierde, levenslustige
Annle Bos het gesprek.
In onze Tijdingzaal is voor eenigo dagen
een der laatste portretten van Annie Bos
tentoongesteld.
nr.T P. E. G. E. 51. EN DE GEMEENTE
LIJKE CENTRALES.
Zooals bekend is de P. E. O. E. M. opge
richt btj bosluiten van Prov. Staten van
Noord Holand en van de gemeenteraden
van Amsterdam en Haarlem, met het doel,
de oleotricUeitsvoorziening in de goheeto
provincie ln één hand te brengen. Tn de
statuten word o.a. bepaald, dat de bestaan
de contrales in de nieuwe maatschappij
zouden worden ingebracht tegen hun in-
koopswaarde, verminderd met de noodzake
lijke afschrijvingen, naar een vast afschrij
vingspercentage.
Het N. v. d. D. heeft inliohtingen Inge-
onnen, hoe hot met den inbreng van deze
contrales staat en het mocht van bevoegde
zijde het volgende vernemen:
Direotio en commissarissen van de P. E.
G. E. M. zijn op het oogenblik bezig, do
waarde van de centrales te bepalen uit de
gegevens, hun door de verschillende be
drijfsleiders verstrekt. Dezer waarden wor
den berekend door samentelling van dc
verschillende kapitaalsuitgaven voor aan-
nehaffing, vernieuwing en uitbreiding ge
daan. Middelerwijl wordt overleg go-
pleegd omtrent de vaststelling val het per
centage voor afschrijving. Het spreekt wel
haast vanzelf, dat daarvoor een vast percen
tage moet worden aangenomen; bracht
I, in plnats van een vast percentage, de
werkelijke afschrijving in mindering, dan
zou de voorzichtigst beheerde centrale, we
gens de hoogere afschrijvingen, voor een
betrekkelijk lager kapitaalbedrag moeten
worden berekend. Daarna moeten B. cn
W. van Amsterdam bij den raad komen
een voordracht, om de Amsterdamsoho
centrales tegen de aaneeeevcn waarde In Ie
brengen In de P.E.G.8.M. Formeel gespro
ken Vin de raad deze voordracht verwer
pen, maar naar practisehe regelen heeft de
raad zich eenigermate gebonden door zijn
besluit tot deelneming in de P. E. G. M.,
onder Inbronping van zijn centrales togen
waarde, berekend naar een vast alge-
i afschrijvingspercentage.
Uit de Omstreken
IJMUIDEN. Hot „wegbrengen" van
schepen. Dinsdagmorgen Is, naar ue
Tel. meldt, te Velseroord door Haagschc-
reoberobeurs aangehouden de machinist
S. in verband met het tot zinken brengen
van .schepen. He! betreft het zinken
de sleepboottrawl:
muiden 66.
„Crescendo II" II-
BLOEM END AAL. Vergadering „Bloo
mendaal Bloei." Woensdagavond hield
„Bloemendaals-BIoei" in hotel „Vree
burg" haar algemeene vergadering. Niet
tegenstaande het slechte weer, was de
vergadering tamelijk goed bezocht. Bij
do opening heette de voorzitter, 5Ir.
Lioni. de aanwezigen, die het ongunstige
weer hadden durven braveeren, welkom.
Gelukkig is het volk, zei spreker in zijn
sing is voor vereenigingen, dan kan onze
vereeniging zeker een gelukkige genoemd
worden, althans gedurende het ofgeloo-
pen jaar. Gedurende 1931 heeft de ver
eeniging zoo weinig geschiedenis gehad,
dat hij aan de vergadering durfde ver-
toeken, den secretaris te ontslaan van
zijn reglementen-verplichting, tot hot uit
brengen van een jaarverslag, nieruit mag
echter niet worden afgeleid, dat de vor-
eeniging gedurende dat jaar beeft stil ge
zeten. Al wnreu er dan geen groote
I „lopioa" iu Utoeuieudaal, zooals b.v. dc
aimezaUe-pUuuen in de jaren daarvoor,
toch heeft de vereeniging zioh tnet vcr-
soliillonde aangelegenheden bezig gehou
den. Ale resultaat van de aati-annox
beweging kon de vereeniging het uu
boeken, dut tenminste de annexatie
hut dorp Bloemeudaal uitgesloten is.
Wat O verveen be-.reit, ook daaraan tal
de vereeniging haar aandacht blijven
wijden. Dat de Zeeweg dit jaar geopend
zul worden mag ook in zeker opalonl tu«
een succes der vereeniging aungoiuem
worden.
Aan de orde was uu: indiening der be
glooiing voor 1921. Deze sluit in ont
vangsten on uitgaven 2Ö&3.49 1/2. Een
dor posicu van uitgaven is b.v. 500 voor
bet plaatsen van banken en pupiur
manden luügs den Zeeweg. Met algemee
ne stemmen werd doze begroeting aan
genomen. De commissie, belast met bet
nazien van hel financieel beheer over 1319
bracht «cn gunstig rapport uit.
De Ueeren Visker en Jhr. van Ponhuya
zullen de rekening en verantwoording van
den penningmeester over 1920 aan bun
onderzoek onderwerpen.
De 3 bestuursleden. Mevr. de Wed. Da
malvyMolière en de heeren H. L. »an
Beusekom en E. C. C. Dekker Jzn., welke
aan de beurt waren van aftreden, werden
bij acclamatie herkozen. Allen nomen
hun herbenoeming aan.
Bij de rondvraag deed de voorzitter me
dedeeling van een van den heer J. v. d.
Bosch ingekomen schrijven, waarin 'leze
de donsohelijkheid uit, dat de vereeniging
er bij B. en W. van Bloemend aal op aan-
dringe, een scboonlieidsoommissio te be
noemen; een commissie van advlee. bo
staando uit erkende deskundigen, om bij
bet stiohten van bouwwerken, bet aanleg
wegen, parken enz., gehoord te
worden. Na eenige discussies, waarbij
en tegen van een dergelijke
ter sprake kwam, werd beslo
dit Bclirijven te renvoyeeren naar
het bestuur ter verdere afdoening.
Verder bracht een der leden de tram-
plannen, zooala deze ter visie hadden ge
legen, aan. Verschillende leden drongen
er bij het bestuur op aan, dat er van
de vereeniging uit een vlammend protest
zal gaan naar Ged. Slaton, tegen deze
plannen. Besloten werd do groote bezwa
ren hiertegen voor den 7den Maart' aan
B. en W. te zenden en een openbare ver
adering te beleggen, waarin een doskuu-
ige de vele grieven tegen de bewuste
plannen zal uiteen zetten.
Na verschillende klachten over rijden
met holle lichten door automobilisten in
de bebouwde kommen, en het misbrui
ken van voetpaden door gewone- en mo
torrijwielrijders en de toezegging van eten
her en den burgemeester opmerk
op te sullen maken, werd daarna
de vergadering gesloten.
Rechtszaken
LANDRU. Het vonnis, waarbij Lan-
dru werd veroordeeld tot vier 3.sar gevan
gcnisslraf en 1000 fres. boete wegens op
lichting is in hooger beroep bevestigd.
Dit vonnis houdt geen verband met de
moordzaken die aan Landru ten laste ge
legd worden.
Sport en Wedstrijden
SCHAKEN.
De uitslag van de aimultaanséauoe ge
geven door den heer H. Wecuink op
Woenaduguiiddag 2 Maart is als volgt:
Van de 20 borden verloor de beer Woe-
nink er slechts 1, en wel tegen Jacobson.
Verder speelden remise v. d. Hulst, v.
d Wateren, Meylink, Steenbeak, B011.
Het totnal was: 14 gewonnen, 5 remise,
1 verloren, werkelijk een mooi resultaat.
Ingezonden
Van ingeaonden einkken, mplaatft of
Iet geplaatst, wordt de kopie den Inzender
n!it ivrngeegeven.
Voor den Inhoud dezer rubriek italt de
Bedaotie zioh niet aansprakelijk.
VET, REUZEL OF SPEK VOOR DE
00STENRUK8CHE KINDEREN
De herhaalde oproepingen om bijdragen
>or bovengenoemde kinderen en de voor
beelden die van alle kanten gegeven zijn om
het deerniswekkend lot der OostenrQksche
eugd te verzachten, heeft ook ondergetee-
ceude bet initiatief doen nemen om iets voor
lien to verrichten.
HH verzoekt n.l. alle collega's en leden vnu
den Ned. Slagershond iets te offeren voor do
zoo zwaar beproefden en hem een hoeveel
heid vet of reuzel van bijv. 3 of 5 pond per
postpakket of spoor te zenden. Bij voorkeur
e s m 011 e n.
Ondergeteekende twijfelt niet, of allen zul
len hem helpen, zoodat lüj spoedig ln star:
zal zijn oen waggon vet aan bei Ned. Roode
Kruis voor bovengenoemd doel af te slaan.
Reeds liecft b|j tal van sympathiebetuigin
gen van vele collega's, zoowel rond- al» var-
kcnsslagers, mogen ontvangen en menig pak
ket vet werd bem bescr^i.
Dat nu niemand ac'nteibfijvel
Namens-de ComiuUste var Ontvangst,
Z. \AN WATEREN.
Wagenweg 25, Haarlem.
Onze Lackbook
VLEIEND.
Een doi-p&dommó, die eon beroep
naar eein andere plaats aangenomen
had, maakte zijn af3oheidsbezooken.
aij Irivaui o.a. ook bij een ouden boer.
Lc-: dom in zei deze, u gaat
ons ória - zal mij b&nleu-
wie er nu komt,
O. u krvgi - kkelijk een bes
teren dieai ik ven! zei de dominé, be
scheiden.
Dat moet je niet zeggen, zei de
oude. Wij hebben nu ai vijf dominé's
achter dik Aar versleten en do nieuwe
was altijd slechter dan de vorige!
Burgerlijks Stand
Letteren en Inn3t
DR. CUYPER8. Uit Roermond seint
cn ïau ..De Tijd"De toestand van dr.
Cuypers is langzaam achteruitgaande. De
zieke gebruikt reeds verscheidene dagen
geen voedsel meer
WILLEM MENGELBERG. Naar bof
,U. D." uit zeer goede bron verneemt, aal
Mengelberg nog In deze mnand te New-York
Willem Pijper'» SyxnphoDie uitvoeren.
INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN.
Ia 't Tijdschrift dor Nedorlnndsche Heide-
demoaUohappij geeft de hear F. B. Löhnle
oen uiteenzetting van het Roomsch Katho
liek bodrijfsrndenstolsel. Schrijver ziet in
dat stelsel een welgeslaagde poging om do
ontredderde maatschappij weder op te bou
wen en den sooialen vrede "te herstellen.
Hij doet opmerken:
Al snllen zioh in de toepassing alliobt
leemten en moeilijkheden voordoen, de ot.
varing heeft in de beide jaren van bet na
staan al wel geleerd, welk een heilzame ra
vloed er uitgaat van deze organisatie
waarin werkgever en werknemer broederlijk
te samen werken. Het spreekt vanzelf, dat,
zal zij voor het geheele land vruchten af
werpen, zij zich niet raag bepalen tot bel
Roomsch Katholieke deel onzer bevolking.
Het la verheugend, dat dit ook door de
R.K organisatie wordt ingezien. Herhaal
delijk wordt in de statuten bereidwillig,
held uitgesproken om op den grondslag
waarop het R.K. Bedrijfsradenstelsel 13 op
gebouwd, samenwerking te verkrijgen met
andere vakvereenigingen van werkgever»
en werknemers, die niet op Katholiek
standpunt staan. Dat dit bereikbaar is.
heeft de ervaring reeds geleerd, daar 'u
verschillende bedrijven zich reeds heb
ben gevormd „gemengde bedrijfsraden",
waarin samenwerking Is verkregen met
Christelijke en neutrale vakvereenigingen.
Dat ook onze tegenwoordige regeering
daadwerkelijk wil medehelpen om, op het
voetspoor van het Radenstelsel, arbeidscon
flicten zoovoel mogelijk te voorkomen,
■lijkt uit de indiening op 24 December j.l.
an bet ontwerp van „de ArbeidsgesohU-
lenwet." Dat de Regeering den tijd daar
toe rijp acht, duidt op een gelukkige ken
tering in de gedachtensfeer. De sociale
machten, dlo tot voor korten tijd onvor-
:oenlijk tegenover elkander stonden, be
ginnen elkanders standpunt beter te begrij
pen en het Li to verwnchten, dat daardoor
de sociale vrede zal worden voorbereid, Jla
hot monschdom zoozeer van noode heeft.
Verder in dit nummer de volgende bij
dragen Eon waarschuwend woord uit het
uitenlondde veranderingen in den stal
mest en do middelen om liem te bewaren;
boekhouden bespaart belasting; Staatshulp
bij de behosaohing van woeste gemeente-'
gronden.
In het „Sociaal-medisch maandschrift"
vindon wij een artikel van dr. M. v. d.
Hoeve, over controle -van de bezoekers van
slaapsteden bij de bestrijding van vlekty-
phus. Schrijver handelt daarin over oen
methode, dio hem weinig kostbaar en een-
vondig toelijkt. Hij zegt:
„Ik stel mij voor het instellen van <:en
reeks van controleposten over het geheel»
land, waar op een bepaald uur en liefst
overal hetzelfde uur, gelegenheid is voor
controle. Deze posten kunnen zijn de poli
klinieken der wijkzusters; de spreekuren
der armendoktoren enz., zoodat inrichting
een afzonderlijke dienstafdeeling niet
noodlg ia. Wel echter is noodig de controle
laten volgen na polikliniek of spreekuur
or ingezetenen om contact met deze U
rmijden. Elke bezoeker van slaapsteden
zon verplicht moeten zijn zich éénmaal
per acht dagen ter controle aan te rrmtden
m een willekeurige post.
Daar wordt hem (als hij er geen bezit)
oen kaart uitgereikt met datum der eon-
tróle. Indien de gecontroleerde geen kleer-
lnis heeft wordt de kaart op dien datum
dikwijls in de gelegenheid zijn
inet meiisehen van de pers in aanraking te
komen. Doch het schijnt, dat die ontmoe
ting zulk 6en zonderling effect teweeg
brengt, dat de geestelijke lens van den
auteur alleen kromme en verwrongen
beelden weergeeft.
In de novellen-verzameling van Marcollus
Eiuaiila „Mensen", die ik in mijn laatBte
feuilleton besprak, heeft de schrijver het
in do schels „Onze Hel" ook over do jour
nalistiek en daar wordt de dagblndsclirij-
verij -laea raadt het nooit I aanbevo
len als een soort remedie tegenongeluk
kige huwelijken I
De r.ioh ongelukkig voelende vrouw in dit
alukjo voelt zich door haar man veronacht
zaamd. De echt genoot,oud-artillerie-offloier,
heeft door een val van het paard zijn mili
taire loopbaan moeten opgeveD en la di
recteur van een maatschappij voor vraoht-
autovervoer geworden. Nu zit de brave den
geheelen dag op zijn kantoor, wat het le
venslustige vrouwtje tot deze merkwaardige
verzuchting brengt„Trouwens., was hij m
zijn val maar journalist geworden... er zijn
tooh ook sobrijvers over militaire onder
werpen. Dan had hij immers een heel an
der, veel interessanter leven gehad. De
man van e°n harer vriendinnen was Jaren
rang voorzitter van den journalistenkring
geweest. Om de haveiklap ging die vrouw
met haar man naar een of onder congres,
waarbij hij dan vrij reizen en allerlei bul
tenkans'jee had, terwijl rij overal in de
hoogste kringen werd ontvangen. Ats ze
die hoorde vertellen van al hetgeen zij be
leefd en genoten had dan dacht ze soms te
slikken van jaloezie."
noe haalt Emants de dwaasheden htj el
kaar: om de haverklap naar (buitenland-
sehe) congressen, allerlei buitenkansjes....
Do voorzitter van don Nederlandsolien
Journalistenkring, met wien ik om dit mnl-
lotlg geschrijf eens gelachen heb, slaakte
de verzuchting: „En dan mag m'n vrouw
nog wol klagen, dat ik bijna geen tijd voor
het gezin over heb!"
Maar erger maakt het mevrouw Draayer--
Do Haas in haar roman „De Gelukzoeker".
Zij geoft wel zulk een mismaakt beeld
van de journalistiek en van den journalist,
als maar zelden is neergeschreven. De „Ge
lukzoeker" geen avonturier, goudzoeker
of zooieta is een dichterlijk aangelegd
gymnasiumleeraar, wiens werk hem niet
langer bevalt en die nu maar journalist wli
worden. (De lezer merke op, dat je van
ales geweest kunt zijn. om journalist te
wordenartillerie-kapiteinvrachtauto-be
lieerder, gymnasium-leeraar enz.) Deze lieer
gaat infonneeren en krijgt van den zoon
van een journalist, oen officier, do vol
gende even geheimzinnige als angstwek
kende inliohtingen.
Toen boog hij zich over naar Lanz (de
leeraar) zacht pratend Mijn vader, die al
grootvader Is. raag niet oud worden, de jour
nalistiek vraagt altijd jonge nienschcn!
Tjonge, tjonge, vraag je jezelf af. wan
neer zal pa-journalist door de moloch-jour
nalistiek worden afgemaakt?-... Uij „mag"
immer» niet oud worden van die akelige
journalistiek. Maar je herademt, als je ver
der leest, dat hij toch sl 61 is geworden,
llclaa». maar de maa leeft op zijn zenuwen:
„Hoe meer zenuwen, hoe beter h|j werkt,"
zegt zoon-lief. En door al die zenuwachtig
heid uil 't geen over pa's bezighedon ge
zegd wordt, krijg je niet den indruk van een
zenuwachtig beslaan heeft pa vreeselijk
erg cn zoon, door 't „overgeërfd reatantje ze
nuwen" ook al. zoodat de officier den naam
Tan „De Bever" heeft gekregen.
Maar nog maller wordt het. als de leeraar
eindelijk op con redaetiebuceau verzeild
raakt, waar een directeur rondwandelt, die
't tooneel verslag maakt en tegelijk tegen z'n
vrienden er op stoft, dat bij.... bijna gcoo
briefje kan schrijven, waar een hoofdredac
teur Is. die.... advertentie-contracten af
sluit en meteen een winkelzaak beschrijft,
waar een redacteur zit voor „buitcnberic.b-
ten" en waar Dr. Lanz, een bioscoopversing
schrijft, zéé buiten verhouding tot den aard
van dc film. dat ieder verstandig menach het
ondanks de verontwaardiging van me
vrouw Liraayer juist zal vinden, dat het
niet opgenomen wordt.
Zoo zonderling als wat de schrijfster over
do journalistiek te beweren heeft, Is de ge
heele figuur van Dr. Lanz. Zijn journalis
tieke escapade Is maar een slotje van zijn
loopbaan. Van het begin tot het einde is h(j
DiiMeckend en met hem Alle figuren in dit
boek. behalve die ran zlju eerste vrouw, de
goeie Mies, die werkelijk In dit heelc rAre
stelletje de beste is.
De dichter van een „lente-cyclus" en „wan-
hoopsvorzen" vat genegenheid op voor een
nieuwe lecrares. Do fout is al dadelijk, dat
die leerurca onvoldoende goteekeud is, maar
do lezer wordt in den waan gebracht, dat
doze dame een gemoedsleven bezit, dat do
dichterlijke ziel van Dr. Lanz vatten kan.
maar als '/.ij eindelijk, na den dood der eersto
vrouw, met elkaar getrouwd zijn, blijkt do
tweede oen allerbanaalst wezen te zijn, dat
alleen leeft voor pretjes, mooie meubeltjes,
xood.it do lezer zich afvraagt hoe 't mogelijk
is. dal de dichter voor haar genegenheid is
gaan koesteren. De schrijfster maakt en ver
vormt haar figuren precies zoo, als zij die op
het oogenblik noodig heeft, daarbij verge
tend, dat er in de ontwikkeling van elk ka
rakter een bepaalde lijn ligt. waarvan afwij
kingen, zelfs groote, mogelijk zijn. ais de
auteur die maa-r aannemelijk maakt. Dh
tracht deze schrijfster zelfs niet 'e doen.
Het boek zit slordig in elkaar cn even
onachtzaam als de personen zijn behandeld,
oven onverzorgd Is vaak de stijl. Alleen iu
haar beschrijvingen van de eerste vrouw
maakt zij daarop een uitzondering. Je vraagt
jezelf af, hoe het mogelijk is. dat een schrijf
ster, die zulke gevoelige, mooie dingen van
die eerste echigenoote op fijne wijze tot
uiting weet te brengen, zoo telkens faalt In
bet constructieve en in het uitbeelden van
de andere figuren. De verklaring is, dat dit
boek maakwerk it, een teveel „bedacht" en
niet doorleefd boek, met enkele hecl-goclo
bladzijden er in.
Mevrouw DraayorDe Haas lijkt inij In
«la.it, om een figuur, die zij goed doorvoeld
heeft, levend en werkelijk neer te zetten,
maar zij mist. althans in dezen roman, hot
compositie vermogen geheel. Voor den romnn
is haar talent nog niet rijp genoeg.
Van den wanhoopsverzen-dichtendeu zwak
keling Dr. Lanz tot den op avontuur bclus-
ten detective Geoffrey Gill In Ivans' „Het
Spinneweb", is geen geringe sprong, maar ik
kan niet zeggen, dat ik dien sprong-niet met
veel genoegen gemaakt heb. Dit is weer echt!
Heerlijk boeiend en huiveringwekkend-spnn-
neml. Al» jo 't boek opneemt, heb je hot ui
te pakken. Op den omslagplaateen spinne-
web en daaronder een roodharige juffrouw,
die de onschuld zelf U, het lijk van huar
belager op den grond en haar hooggerugdo
■oogbrooder aU wreker et naast, fat getel-
schap van den amateur-detective Ivaoa en
om bot geval niet te eenvoudig te makcu,
dit viertal weer overvallen door twee met
revolvers gewapende» in den deurpost. Als
dit je niet noopt, om meteen aan het lozen
te gaan en de 250 bladzijden achtereen ie
verslinden, mis je allen zin voor fantasie en
Dit pakkende dcteciifjc is er een uit do
allengs beroemd wordende „G. G."-acrio,
van de hand van een onzer bekende letter
kundigen, die bovendien het „Mr." voor
zyn uaitra hoeft. De G. G.-serie is een waar
dig pendant van dc Sherlock Holmes-uitga
ven en ook zoo bedoeld. Zij heeft haar aan-,
zijn te danken aan een grap in after-dinncr-
stemmmg, loen de literator, die zich achter
het pseudoniem van Ivans verschuilt, de
weddenschap aanging, dal by net zoo goed
deicctifa kou schrijven als Sir Conan Doyle.
Hot resultaat was no. 1 der G. G.-aorie „De
man uit Frankrijk" cn dit boekje liad zulk
een goede ontvougst, dat de auteur er rn-e
voortging en one thans reeds op acht werk
jes van deze soort onthaald heeft. De schrij
ver is indordaad er iu geslaagd avontuur
tjes te verzinnen, die tc verwikkelen cn
weer te ontwikkelen, zoo goed als de En
gelsche auteur maar zou kunnen. En als ik
de lezing er van aanbeveel ais uitstekende
antxpannin^tlectuar, ook voor lezers van
fijneren geest, maar die toch wel eens
ter afwissciiug een pakkend verhaal, zonder
eenige literaire pretentie willen hebben, dan
wil lk dadelijk een uous-optrekkende bewe
ging voorkomen, door er op te wijzen, dat
deze boekjes Doch ln stjjl, noch in inhoud
iet» te maken hebben met dien stumperigen
rommel, die gomeenlijk wordt aangeduid met
bet woord „detective-roman" en waarmede
geest cn smaak van vele jongelieden en he
laas ook van veel ouderen worden vergif
tigd vu neergehaald. Zoo dom als deze zijn
inenngozet, zoo banaal als zij zijn uitgewerkt,
zoo kunuierig als zy zyn geschreven, zoo ver
nuftig zyu de G. G.-tjes gefantaseerd, zoo
verrassend Is hun oplossing, zoo goed is hun
ecbryflraut.
Nu zou ik dezo beslissingen graag do-
rnortstreoreu rnvt liet son en ander te
vortellen uit „Het Sptnueweb", inaar och,
als ik dit dood, was or voor de leeers de
aardigheid af, want juist in de ontwikke
ling van het verhaal en zijn ontknoopiug
suhuilt hut boeien tl 0 en dit worde uiut
vooruit verklapt. Wis zioh tot lezen zot
•n d» avonturen von Geoffrey volgt, zal
r dezenn Neder! .11
„Sparroblouscm" is ecu liei ngclsoli
boekje. Eigenlijk is hot een meisjesboek,
men hel wil indeelen in een van d«
v&hjes, oio zoo gewoonlijk worden ge-
maakt, cm er de voortbrengselen van do
pers in te rubriceeren. Maar ik wil het ook
wol eens zotten in het vakje voor oude
ren bestemd. In het bijzonder zullen
moeders er genoegen van beleven.
Het verhaal van Flower Hume speelt
zioh af in AuBtroliê, een landstreek, naar
de schrijvers hun lezers niet zoo heel
vaak verplaatsen. Daarom juist is het wel
eons aanlig om uit het onbekende land
oen verhaaltje te lezen, vooral als het zoo
lief is. a!» deze vertelling van de weder
waardigheden van dit parmantige ding,
dat op ieder met wien het in aanraking
krmit een invloed ten goede uitoefent.
Als do kleine uit logeereh gaat en daar
voor een verre reis moet maken, doet zo
niet allen de stugge harten van de zee
kapiteins warm worden, maar toovert ook
het geheele ongelukkige gezin van haar
oom en tante om in een s rooi ijk e en
vriendelijke familie. Wie zij met het
tooverstafje van haar lieftalligheid aan
raakt, verandert zij in een goed menseh
eo als* ij ten slotte den schat van oom
en tante uit de handen van een dief-
ach*-i§en bediende weet te houden, is zij
de heldin van het hu Li; maar haar groot-
sten triomf viert ze toch, als zij oom en
tante met vader en moeder, die daar
ginds in Noord Queensland hun leven ver-
zwoegen om een eereschuld nf te kunnen
doen, weer met e'.kaar verzoent.
Men ziet, hel boekske is niet vrij ran
romantiek, maar zulke romantiek is vocvt
een enkel keertje ntct kwaad voor nuch
tere proza-meimihon.
Onze jonge meisjes zullen het in elk
oval wol snoezig vinden, wat hun moe
der» wel met hen eens zullen zijn en
do mannelijke lezers, (als die het ook eens
ter hand nemen) zullen misschien ook
wel wat van dien weldocnden invloed on
dervinden, dien Spairebloesem in haar
kringetje uitoefende.
JAO, 0. M. Jr.
