GRAFWERK RECLAME COSTUUM tr0up1n. n. gracht 44 48 P. Middeldosp s Zoon Warmsesstraai 20. m m m k m m m GAMSIftAAI 8 - HUILES i (la/tnio^H- A b r O n ir j 13 a is R» 0 0 n n n L n J O Bergen. Land- en TainÈORW lIlfflHilaM ADVERTENTIEN Dierenarts KOE NAAIMACHINES Hooi en Stroo II. SPhüaK, SUdtrsiraal 1 Wasscöerü'Elf ende f fl Zenuwen f ^3.— f 85.» f 95.» Hotel-LooGlirooiii'ziE etamoe DIEBEU - BÜDtti PBEilE-DOriBiiiyfiË-lËilËlÉ Damrnbrïek Damrodacteu:J. W. vnn Dartelen, Itoosveldstraat 70, Haarlem. Alle correspondentie, deze rubriek be treffende, gelieve men te zenden naai bovengenoemd adres. OPLOSSERS W EDSTR.U D HAARLEM' s DAGBLAD. CONCOCRSPROBLEEM No. 290. ^uteur: P. J. van Dartelen, Haarlem. Lid der „Haarlemsciie Damclub". Eerste Publicatie. ZWART 1 1 \M 1 1 ■i m i i i» r □i i i i i 1 c 11 1 O 1 II 1 1 1 11 1 1 1 1 1 1 1 WIT 8tand in cijfers: Zwart 12 schijven op 1, 4, 6/10, 13, 18, 19, 21 en 26. Wit 12 schijvein op 16, 20, 22. 24, 27, 23. 32, 33. 37, 41, 43 en 49. Ingezonden onder motto „Incognito". idstrijd 15 punten, dus evenveel punten als het met den 2en prijs be kroonde probleem van den heer P. J. jtype. CONCOCRSPROBLEEM No. 291. Auteur: P. J. van Darteln, Haarlem. Lid der „Haarlemsche Damclub", Eerste Publicatie. WIT Stand in cijfers: Zwart 12 schijven cp 6, U/14, 17, 19, 21, 22, 24, 27 en 36. Wit 13 schijven op: 25, 50, 31, 33, 34, 38, 39, 43, 46/50. Ingezonden onder motto „Incognito". Dit probleem behaalde in den Pro- blemistenwedstrijd 12 punten. t redacteur dezer rubriek. ONZE PROBLEMEN. Voor den Oplosserswedstrijd dit keer twee fraaie problemen van den Eersten prijswinner P. J. van Dartelen. Vooral No. 290 is een meester stukje, waarvan liet vinden der juiste oplosring wel voor vela oplossers moeilijkheden zal opleve ren. De onder-variant in deze oplossi ;g moet ook nauwkeurig worden opgegeven, aangezien anders de oplossing als onvol doende terzijde gelegd moet worden I No. 291 behaalde 3 punten meer dan de 3o prijswinner en is eveneens een fraaio compositie. Deze beide problemen behooren dan nok zeer zeker tot de besta van den Pro- blemtslenwedslrijd I OPLOSSINGEN. De Auteurs oplossingen van de Probla nen Nos. 288 tot en met 287 zijn: No. 282. Wit; 34—30e 22—17, 31—27, 26 46, 46 14 «li wint. No. 283. Wit: 30-25, 29-24, 20-14, 25-20. 34—29. 39 8, 41 23, 36 16 en wint. No. 284. Wit: 4-27, 18-11, 27-9, 9 47 Wit: 34-30, 40-34, 43-30, - - "i20, 44-40 schitterend No. 286. Wit: 44-40, 50-34, 28-21. 22-18, 40—34, 46 1 en wint. No. 287. Wit: 6-44, 44-49, 49 21, 45 :1 Deze vraagstukken werden goed opge lost door de heerenW. van Daalen, Kes- sel de Jong, H. Q. Teunisse, J. Singe- ling en P. A. Berkeineijer, allen te Haar lem; P. vsa Amersfoort en .T. van Sicen- wijk te Schoten; R. Harlgerlnlc te Zuid- Schalkwijk en A. H. v. d. Geest, te Lisse. Voorzeker is Bergen oen dor schoonst gelogen dorpen van Kennomerland. Waut hoewel Hofdijk dit en het nabijgelegen Schoorl lot het zoogenaamde „Kennemer Gevolg" rekent, dat wil zeggon dat deze plaatsen later by Kennomerland zijn bijge voegd. zij maken cr reeds lang oen geheel van uit. Een geheel van schoone met bos- sr en struikgewas begroeide duinen, aan wier voet vruchtbare welden en bouwgron den. drooggelegde of nog bestaande moren, plassen en wateren. Wie kent do duinen bij Bergen niet cn hun schoot» natuur en ook hunne geschied kundige vermaardheid. Gedurende de laatste jaren heeft Bergen opnieuw oen bekendheid gekregen, doordat er gedurende den oorlog, een kamp heeft bestaan waar de Duitache ge- interneerden werden bijeengebracht om al daar den tijd te verbeiden dat de oorlog zon zijn afgcloopon. Dit schilderachtig, onmid dellijk aan don zoom van hoog duin gelegen dorp, «as vroeger, vóórdat du locaalspoor- weg Alkmaar—Bergen lol stand kwam, niet zoo aangenaam om te bereiken. Een kale. slingerende weg door do weilanden van de Bergcrnioor voert er vau Alkmaar af heen en alleen een beperkte omnibu9dicnst voor zag in bet verkeer. Eerst met de oprichting van een Borgen a:in Zee en wel als zeebadplaats, werd er over gedacht om een spoorwegverbinding mei Alkmaar cn het verdere spoorwegnet tot stand te brongen. Beginnen wij met te zeggen dat Bergen reeds in de oudheid bestond, doch dat cr niet veel van zijn oude geschiedenis is over gebleven cn te vinden is, heeft zijn oorzaak, doordat in Ao. 1574 de kerk, hut raadhuis, het Hof cn verdere belangrijke gebouwen door brand werden vernietigd cn zoodoende alle archieven verloren gingen. Het warcu in dien tijd de Spaansche krijgsbenden die hier huishielden. De eerste bewoners hier waren Canincfa- ton (Konijuenvattcrs) die zich later met Frie zen hebben vermengd. Het land in den omtrek was vol nieren en meertjes met moeras en kleine eilandjes. Er huisden in die moerassen wilde watervogels, eenden, pluvieren en roerdompen, terwijl de blauwe reiger er in groolen getale in hooge hoornen nestelde en met den vischotter zorg de dat de visch niet al te rustig leefde. Men zegt dat de Zane of Kiahem, die uit het U kwam cn zich bij Peilen In zee stortte: „Petthem bi dor Zipe" (Zijpo). Wellicht zijn do Zgpo on Oude Koedijken aart overblijfse len van den Rijnarm, die velen vermoeden dat bestaan heeft. De naam „Borgen" zal wel ontstaan zijn, door zijn ligging aan de hooge dnincn, die het dorp als een halve maan omringen. Dirk I, graaf van Holland, vorkreeg in 886 Kennemcrland en daarmede Borgen van Ka- rel den Kale. Do bewoners van Bergen ont vingen in 1190 van Graaf Floris III om hunne betoonde dapperheid en bijstand, het wapen voor hnn dorp, dat thans nog zoo is, n..l zes zilveren merels op een veld van keel met een band van lazuur". In 1425 werd Bergen tijdens dat het Beicrsehe Ilnis regeer de. van een ambacht»- con vrije Heerlijk heid met hooge en lage jurisdictie. Jacobs van Beieren gal bot als oen onsterflijk erf- leen aan Floris, haar partijgci Onder dezen Floris, uit het Huis Ilaem- stede, moet het dorp sterk vooruitgegaan zijn. Toen is de groote kerk gebouwd (thans grootendoels oen ruïne), cn de kapel van Zanegecst. In 1492 werd Margaretba van Borselo met de Heerlijkheid verlijd tot haar dood in 1507. Daarna kwam oen tijd van achteruitgang voor deze plaats. Later, toen de Brederode'8 hier do Hoeren werden. ging het beter, eerst ouder Rcijoout en verder onder den vemtandigon on flinke» Hendrik van Bredcrode, die ook de Bergcrnieer liet droogleggen. Na Bredcrode's overlijden werd hot dorp in don 8paanscbeu lijd door rampen bezocht. Waalsche on Spaansohe ruiterij hiel den or vroeselijko moord-, brand- on plun- derpartijon. De Bergers schreven aan den Prins van Oranje dato 17 Juli 1575, hoe treu rig het met hun schoone dorp gesteld was. „Het dorp werd „gedistrueert, verbrandt ende gansilichen ton gronde bedorven en geruï- Van 1588—1641 werd Borgen in bet bezit gevonden van de Beereu van Holstein— SchouwenburgAntbonius Studlar van Stuck, die hierna lieer van Borgen was, be leefde er weder een beteren tijd. Rust en bloei keerden terug. Hij liet op do plaat» van het Oude Hof een uicuw huis bouwen, ook werden er boomon geplant cn_ lanen te Alkmaar, last een beschrijving te maken over de Heerlijkheid Bergeu. Deze beschrij ving met bijgevoegde kaart vso J. Blaeu, te Amsterdam, bestaan nog in drnk en ;ecke- ning. Van Ao. 1708—1797 was Bergen In 't bezit der Graven van Nassau, die den titel aan namen van graven van b - m— Bergen. Zjj hielden meestal op bet Hof verblijf en zijn na hun dood bijgezet in ecu grafkelder on der de kerk. Alvorens verder te gaau. iets over het Hof te Bergen .Sinds overoude tij den heette het zoo en vv.i, een bezitting dor HolUmlscho Graven. In een giftbrief v.,u graaf Arnoud vóór Ao. 993 wordt een „Villa Bergan" genoemd, ten Wcvau den Rijn. Ook Melis Stoko noeiut ..Borgen biweaten Riue en als er grond bestaat om aan te nemen dat hier eerrjjde ecu ar u van den Rijn heeft gestroomd, dan ntoet dit het tegen woordig Bergen zijn. Doch in ieder geval komt Bergen voor. evenals -Schoorl, op de oude lijst der Utrcchtsche kerkgoederen. Dc graven van Holland bestemden dc bczittiug tot een apanage hunner kinderen en begun stigden dc ingezetenon. als loon voor hun gehechtheid cn hun dikwijls betoonden moed, met tolvrijheid van hun ganse he gebied. Ach tereenvolgens werden mot dc Heerlijkheid beleend, zooals wij hiervoor zeiden, do Van Haamstede'*, Bursele's en Bredcrode's. De weduwe van Hendrik vim Brederodo bracht het goed aan haar tweeden echtgenoot, Fre- derik van de I'falz, en later, na haar dood, had Brodcrode het vermaakt aan den Hertog van Holstoin. Do graven van Nassau, waar bij wij als laatste bezitters bicven stilstaan, waren uil don stam Nassau—Od^k. Door verkoop ging de Heerlijkheid Bergen achter eenvolgens over aan dc families Mulort, Bar- naart en Van Rociien, waartoe ze nog be hoort. Tijdens het bestuur van Joachim Ernst van Nassau had in het jaar 1799 de inval der Eagelscbe en Russische legers plaats, die voor hot dorp en ook voor de verdere omge ving een groote rarap is geweest. 8. CHR. L. P. (Wordt vervolgd.) RUKSPROEFSTATIQ»\ VOOR ZAADCONTROLE. Het Proefstation voor Zaadcoiii i ole is wel het minst van alle bakend. Ge lukkig wordt die onbekendheid gaan deweg minder en gaat men algemeen mear gebruik maken van dezeni con troledienst. In 't Verslagjaar 1 Juni 19191 Juini 1920 steeg het aantal monsters, in onderzoek genomen, met 21 pCt., due met ruim een vijfde deel, ml. van 7621 tot 9224. Een zc-or groot aantal adviezen moesten tvor- djem verstrekt, betrekking hebbende op de eis oliën, welke, aan de kwaliteit der zaden gesteld moeten -wonden. Door publicatie is getracht aan de behoefte aan voorlichting tegemoet to komen. Op verzoek van belanghebben den worden in 20 gevallen voorschrif ten voor doelmatige samenstelling van mengsels voor de bctza?.iiug van weiden verstrekt. Wij willen uit hot vermeide Verslag neg het volgende naar voren bren gen. Petküser rogge is ongetwijfeld oen buitengewoon voortreffelijk gewas, dat groote oogsten van goede kwali teit oplevert,doch dat- naar verhouding ook elschen aan den bodem stelt. Dit is oen eisch van alle hoogveredelde gewassen. Petkuser rogge reageert spoedig, indien daaraan niet voldaan wordt; minder goede plekken op het land maken zich dui kdijker kenbaar. Narijping van rogge. In het al gemeen kam de opmerking gemaakt worden, dat de narij pin# van ver- schillende zaden bespoedigd kon wor den, door voorzichtigd slirofitng hij goede ventilatie en eenigsains ver hoogde temperatuur. Ln de praktijk zou daaraan met voordeel meer aan dacht kunnen g.schonkeo worden, den het geval is. Kn oeten atig© dto- gtiijr wordt steeds meer eeri ei&ch voor hen, die zich met de productie van zaaizaad in liet groot bezighou den, dus ook voor die lichamen, welke van de zijde der landbouw.praktp'k tot stand zijn gebracht met het doel, dat voortbrenging van goed zaaizaad en den verkoop daarvan te bevorder, n. Kiem kracht van gepelde have bor rels. Tengevolge van het dorsd cn met de machine komt het meernWen •oor, dat het afgeleverde product vele naakte korrels be-vat, meermalen :,r>— 50 procent. Dergelijke naakte haver korrels zijn als volwaardig to be schouwen, indien de klem onbescha digd is. Zij komen goed tot ontwikke ling. Bij plotseling intredend© groote droogte na de eerste stkekking van het worteltje zijn de beklesde wortels eenigszins Ln het voordeel, doch dit komt zelden tot uitnig; onder bepaald gunstige omstandigheden ontkiemen die naakte korrels wel iets sneller. Gedrag van het zaaizaad op het veld. Nu en dan «wordt dê vraag gedaan, of de mate van ontkieming van het zaad op het veld overeenkomt met the volgons ihet onderzoek. Dez^ vraag Ls zoo oud als het onderzoek zetf. De mate van ontkieming op het veld evenwel is afhankelijk niet al leen van de kwaliteit van het zaad op zich zelve, docii ook van velerlei andore factoren, die buiten onze con trole vallen, zooals den aard en den vochtigheidstoestand van den bodem, de toevallig© weersornstandighe ion, do juistheid van keuzo van tijdstip, waarop de bezaaiing plaats vindt, d© goede keuze van de zaaidiepte, enz. Een in werkelijkheid voortreffelijk zaaizaad kan dus op ltiet veld wel ©ons een weinig teleurstellen, wanneer de "samenloop van omstandigheden daar toe laanleidiig goaft, och ln doenlij ke gevallen komt er dan van mindere kwaliteiten naar verhouding nog' veel minder terecht. Daar men bij het on derzoek, met weinig© uitzonderingen, streeft naar optimale omstandigheden voor da ontkieming zijn de daarbij verkregen uitkomsten altijd iets hoo- petr dan onder normaal goede prak tische omstandigheden. Een uitzonde ring op dezen regal vormt bijv. het cijfer voor de opkomst van het zaad, dat uls gevolg van de daarvoor in gebruik zijnde methode in den re gel op liet veld wat gunstiger uitvalt dan in het laboratorium. Ter voor koming van misverstand zij hier aan crc-1 j;kend, dat men onder opkomst- cijfer niet het cijfer voor de kiem- knicht verstaat doch het cijfer voor de hodera-doordringende kracht van het zaad, van de zoogen. ..Tiebkraft". Gebruik van „geschild" bieten- zaad. Ecnig© jaren geleden werd hier te lande meer „geschild" resp. gebeitst bieteuzaad toegepast, dan nu liet geval is. Het „schillen" »-efichied- de door hot zaad ©enigen tijd in go- concentreerd zwavelzuur onder te dompelen, daarna snel en ruim te wasschen en vervolgens met kaJkpoe- der to vermengen. De klem-energie wordt door deze behandeling wat ver groot en daarmede ook de snelheid en regelmatigheid van opkomst. Da Lvweri.Lng met geconcentreerd zwavel zuur geeft in de praktijk aanleiding tot bezwaren; het ts niet ongevaarlijk daann&aa oin te gaan en het ont- oreekt ook wel aan g©schikte voorwer- cm er de bdiandeling met zwa- tur in te doen plaats vinden. Ds itorrels worden er glad door en don ker gekleurd. In den .adslen tijd wordt weer veel gebeitst met kopervitriool en met ojf-jhmi; vooral uspulum ls voor de ontsmetting van vele zaden ©en zeer goed middel. HCUT«N SCK EEPSSP ANTEN. G. athrijft in De Beurs: Dooi' Ral ltu-gzHtoorhund 'erd wijnen dei groote luuuurbossetien iu sommige stro ken, waardoor geen of te kort hout of niel v .l ij -.ide hout voor kromhouten voor Jen aohoepsboow te kr. gen zijn, U het laoepsspantea to* te passen din de tot nu too gebruikelijke. it--: oorspronkelijke schvepsspant vss samengesteld uit dublicie of enkel opge bouwde kromme stukken hout, wei te dubbele siukkon hout met do gowcnschte versoh erving aan elkander v orden Iictc*- tigd. Een zoodanig opgebouw spant be staat uit twee rijen hou: met een stuikver- schorving van 1/7 van de breedte van het schip. Hierdoor waren derhalve vrij lan- go kromhouten noodig. l)o Ned.-Ind. Scheepsbouw en Kust vaart Mij. te Rembang in Ned. O. IndiS heeft nu in Nederland onder No. 178 Ind. een octrooi aangevraagd voor oca houten sehecpsspant, dut uit kort hout ia opgebouwd, waardoor ook hel buigen van de spanten of het gebruik van spanten met een kromme nerf overbodig wordt. Dit schcepsspant onderscheidt zich dan ook van de bekende, doordat het hoofd zakelijk in do kimmon is samengesteld uil meer dan twee lagen kort hout, waar van do stuiken ten opzichte vau elkan der verspringen, welks lagen door soliroef bouten of op andere wijze met clkandoi iin verbonden. Het spant bestaat b.v. In de rechte ge deelten uit twee houten en in de kim lagen, kort houten, waarvan de atuikvorscherving veel korter is en waar van de stuiken ten opzichte van elkander verspringen. SOCIAAL-DEMOCRATISCHE VROD- WENCLDBS. Op de agenda voor do jaarvergadering van de socinn! democrati- si-lio Vrouwenclubs, welke 26 Maart a-s. te Utrecht zal worden gehouden, is ver meldt een voorstel van de afdeeling Den Haag, om do soc.-dem. vrouwelijke ge meenteraadsleden die daarvoor in aan merking komen, een geldelijke tegemoet koming te verzekeren voor de hulp, wel ke zij noodlg hebben in liaar gezin, c m het werk als raadslid naar bobo oren te kunnen verrichten. MODE-VAKSCHOOL, Lange Veerstraat 32r. Aangoaloten bij de Mode-Vakachool-Vereen. te 'a-Gravenhage. Goedgekeurd bij Kon. Besluit van 12 Aug. 1909, No. 4 Onderlcht voor Dames, die voor huishoudelijk gebruik't knippen •n maken van Costumes naar maat grondig wenachen te leeren. Opleiding tot Leeraren en tot Coupeuse. Allen, die de lessen volgen, kunnen eenlge der nieuwsto Tol latten voor zichzelve vervaardigen. Daglassen, speciale Lessen en Avondlessen. Vraagt Prospectus. Spreekuur van M»j. J. VN DOORN LANCASTER VITRAGE PLUCHETTB RIBSTOF DB KROON 12-13-14 KL. HOUTSTR. Uitsluitend voor Paarden cn kMne huisdieren. Gr. Houtstraat 173 hoek Raamyest Telefoon £164, bij gaan gehoor £662 Kliniek alle werkdagen 1—2 behalve Zaterdag. krihsstrut42h«»riè'm TELEFOON-2472 Prima paardenhooi, per 50 K.G. f 3.50, per bos 45 cent. Stroo per bos 20, 25 cent, pri ma los hook Concurreerende prijs. Zuivere bravo plantaard- appelen bij Telefoon 1316. Koopt een VELO en doet uw waech thut». Ze betalen I zich zelf in korten tijd. i Verkrijgbaar en in werking te zien in het filiaal komen tot rust door 't gebruik van. iMIJflHAR&Tj Zenuw- tabletten. éijApol r FAOH A.nunHABi UnHABÜT ZEIS Wij nemen beleefd de vrijheid UEd. opmerkzaam te maken op onze wekelijksche advertentie in de dagbladen waarin wij verklaren geen werk zaamheden te willen verrichten door tusschenkomst van Begrafenis* Ondernemers. Deze menschen ontvangen van al hun aanbevelingen, waarvoor zij zelf niets presteeren, een zeker percentage varieerende van 10 tot 25 7o cn hooger, hetgeen de levering of werkzaamheden in prijs verhoogt ten nadeele ven oliènt. Zulk een provisie of belooning geven wij niet aan hen die van Uw treurige omstandigheden profiteeren. Laat U bij voorkomen niet door hen beïnvloeden, een begrafenis-ondernemer geeft U raad en daad op zijn manier en omdat hij zeker is, aan de adressen welke hij soozeer aanbeveelt, een hooger of lager bedrag te ontvangen, zijnde de belooningen voor zijn bemoeiingen. Wij geven geen provisie en om deze redenen worden wij niet aan bevolen, wij wenschen deze aanbeveling ook niet, het beste bewijs echter, dat ieder weldenkende het met ons eens ls bestaat uit onzen grooferen omzet In graiwerk sedert Invosring van dezen msatregel. Wanneer U vroeg of laat een sterfgeval in Uwe omgeving te betreuren krijgt, geloof dan niet goedschiks al de verklaringen van den Begrafenis ondernemer, informeer dan bij bekenden dia dergelijke toestanden hebben mede gemaakt en dezen zullen U weten te zeggen dat de lijkbezorger van alles provisie schijnt te genieten, hetgeen te verklaren is utt zijn taliooze en hooge rekeningen. Wanneer U zich dan deze waarschuwing herinnert en Uwe bevin dingen wederom aan anderen ter kennis brengt, dan zal ons doel bereikt zijn, en de samenleving verlost van een ingeroest kwaad, hetwelk provisie aan lijkbezorgers met zich bracht. STEENHOUWERIJ T»,L. 634£13 HAARLEM M. G. E. KOOL, Nieuwendijk 96» 2 minuten van het Centraal-station. Logies met ontbijt 2,,50. Speciaal in pof fertjes. Prima consumptie en plat du jour. Amsterdam, Tel. Int. Centr. 229. ZIE ETALAGE VRAAGT ONZE 8TALEN. WACHT NIET LANGER DO IT UW VOORDEEL door uw huls Ie laton schilderen met waterverf, ter vervanging vsn durs olieverf en witwerk, doeri Koud«nhorn lOrood - Zijiweg 65 Huls- sn Dsceraticschllders la alle stijlsn Begroeting kosteloos Door dc Yerhooging vaa het honorarium van de Apothekers en mede in verband met de uitbreiding der Tandheelkundige hulp, wordt de verzekering premie-contributie met ingang van 21 ftftaart a.s. verhoogd met a cent per verzekerd lid. Haarlemsen Ziekenfonds. Ncderlandsch Algemeen Ziekenfonds. Amsterd. Levensverz. Genootschap eo Ziekenfonds. Rotterdamsch Ziekenfonds. Vereeniging „Ziekenzorg", Haarlem. Zijl H'j aamborstig? Belet de vastzittende slijm de rustige ademhaling? Vergalt de asthma Uw bestsan? Waarom niet Uw toevlucht genomen tot een bo- proefd slijmoploasendgeneesmid- del dat hot fluimen vergemakke lijkt en Uw luchtwegen vrij kan maken De Abdijsiroop wordt zeer geprezen bij influenza, griep hardnekkige hoest, verwaarloos de verkoudheid, slijm- en kink hoest, ssthme, hooikoorts. Prijs per flacon van pltn. 280 gram f 1.9u, van plm. 650 gram 13.60, van plm. 1000gram f6.-. Alom verkrijgbaar. Kischt roe des band inet onze haudteeke- ningL. I. AKKKR, Rotterdam.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1921 | | pagina 10