HAARLEM'S DAGBLAD
fan onzen reizenden Redacteur
Buit6n!andsch Overzicht
De Conferentie te Londen.
Rubriek voor vraaen
ITERDAG S MAART 19al - VIERDE BLAD
(Vierde reeke.)
No. 143
Rijdende huizen.
Den Dolde r, 2 Maart.
.,In Holland staat een huis!" Be
au! speelliedje vraagt der kinderen
indacht voor de woning en „der-
Iver" levende have. In dit ronde-
mswijsje wordt met wijsgeerig ri
cht in simpelen trant de vorming
31 het gezin als maats schappijkern
ïklaard. Heeft de rijmer. - toen hij
kinderen aan het rij-zingen zette,
1 woningnood van het eerste kwar-
lal der twintigste eeuw voorzien? De
ster gelieve maar eens op te letten,
in dit versje alles „gekozen"
rardt. „De heer die kiest een
rouw?" Jawel, maar de poeet durfde
iet te zeggen „De heer die kiest
m huis"' Want dat gaat zoo maar
iet! Je kunt van alles kiezen, maar
sn huis niet Daarom neemt de fi'.o-
oof a priori aan, dat als er oern huis
daarin ook reeds een heer woont
n als je het liedeke wilde moderni
seren, zou je er bij kunnen dichten,
at deze heer er zonder Huurcommis-
en Kantonrechter niet uit te zet-
en zal zijn.
Daar 't dus woningzoekenden niet
«hoef te spreken van het huis, dat
n Holland staat, wilde ik hun belang-
teUtag gaande maken voor een hnis-
e dat in het Utreehtsche staat, dicht
stationnetje Den Dolder, waar de
poorlijn van de Stichtsclie hoofdstad
orkt naar Baarn een Amersfoort.
Het verbaasde spoorhaltetje be
greep vanmiddag al niet, hoe het
avam, dat de treinen zoo'n ongemo-
iveerrte hoeveelheid reizigers uit de
Jrie riclitingen op zijn perrsons kwa
llen uitladen, maar dit raadsel had
een geheimenis meer voor hen, die
e klinkende aankondigingen in de
daden onder de oogen hadden ge had
de advertentiepagina Is een uiterst
nuttige lectuur! want stond daar
niet te lezen over „De oplossing van
den woningnood"? Met de toelichting
er bij, dat te bezichtigen was een com
pleet gemeubileerde woning, speciaal
gebouwd ter oplossing van den wo
ningnood, voorts dat deze woningen
in korten tijd worden geleverd met
volledig biibehoorend meubilair, te
gen een prijsje van maar f 2500 tot
3500, naar gelang van de grootte en
ten slotte dat in dien prijs begrepen
zijn do meubelen, zelfs patentma-
Irasson in de ledikanten, waterlei
ding, gasleiding, gasstel en meer ver
lokkende zaken. Als deze verplaats
bare woningen geen druk bezoek zou
den getrokken hebben, zou er g-^en
woningnood meer heerschen. Doch
look anderen, dan de slachtoffers van
het huizengebrek waren al dadelijk
op don trein gaan zitten, om het von-
derhuis te bekijken. Want het had in
de advertentie ook geheeten, dat deze
woning uitstekend geschikt was voor
hen, die des zomers naar buiten gaan
en in dit optrekje, dat zoo maar neer
te zetten is, waar een stukje grond te
vinden is. Er zit toch nog wol noma-
dengeest In onze natuur, vooral wan
neer we daarbij blijven buiten het be
reik van den pensionhouder, die zwa
re prijzen pleegt te vragen. W e nog
maar eenigszins den zwerversaard
van voorouders uit de grijze oudheid
in 't bloed heeft overgehouden, moet'
wol door zulk oen hevig op de ver
beeldingskracht werkende schilde
ring van een spotgoedkoop won'ngkje
onrustig geworden zijn en 't verlan
gen hebben gekregen, om het te gaan
zien.
Daarom ben 'k voor hen, die geen
gelegenheid hadden tot de nogal om
slachtige reis, eens gaan kijken. 1)
Niet niet verwachting een ruime be
huizing te vinden, zooals degenen on
der mijn medebezoekers, die blijkbaar
een luchtkasteel hadden gebouwd en
wat ontnuchterd waren, teen ze voor
ene reiswagen-met-uitbouw stonden,
'k Kon me voorstellen, dat degenen,
die elk begrip van het spreekwoord:
„■Mie waar is naar zijn geld" verlo
ren hadden, dit groone-verblijf-op-
wielen, althans van buiten geen paleis
vonden; maar toen zij eenmaal binnen
geweest waren, veranderde hun in
druk toch wel belangrijk. Dat zou
wellicht al vroeger het geval geweest
zijn, nis de groote wagen aan de bui
tenzijde in wat vroolijker kleur ware
geschilderd dan in het banale groen,
Toch was al dadelijk dat uitwendig
aanzicht opmerkelijk, doordat
constructeurs van dit rijdend huis er
den indruk van wagen aan hebben
ontnomen, door in het midden van de
lengtezijde een uitbouw aan te bren
gen, die als vestibule dienst doet c-n
meteen de W.C. en een kast voor ber
ging van huishoudelijke zaken be
vat. Deze entree heeft twee trappen
naar buiten en kan, dunkt me, nij
slecht weer uitstekend dienst doen a's
speelkamertje voor de kinderen.
Doordat dit voorportaal met ee.n hou
ten voeling op den grand rust, ont
neemt de uitbouw ook inderdaad veel
van het wagenkarakter aan dit huis
op wielen. In korten tijd is deze
tibule, bestaande uit door stevige bou
ten aan elkaar bevestigde losse wan
den, vloer en zoldering uiteen te
schroeven en vast te haken aan de
ijzeren uitsteeksels, die daarvoor aan
weersziiden van den wagen zijn aan
gebracht.
Als men voor zijn borne een stukje
grond kan huren of in bruikleen krij
gen, is het wat planten en heesters
zonder veel moeite 't wagenkarakter er
geheel aan to ontnemc-n. Aard ge
prentjes toonen dan ook, hoe genoeg
lijk het huisje met z.jn vr endehike
begordi.nde vensters, waaronder wit
geschilderde bloembakken, door het
omringende groen te voorschijn konit.
Die vriendelijke ramen met knusse,
witte tralie-julouz'e-luikjcs en de
fleurig kleurende bloembakken zijn
er aan alle .kanten van het huisje.
Het exemplaar, dat hier te Den Dui
der staat, is een vijf-persoons ver
blijf, benevens nog een vernuftig-
geconrtrueerde slaapplaats voor een
baby. In gewonen stand is dit wiegje
oen wit kastje met dubbele deuren
in de slaapkamer van het ouder
paar. Heb Je het noodig voor een
zuigeling, dan kantel je het kastje
n de deurtjes vormen den bodem
■au ec-n grappig kribje, waarin her
ipiraalmatrasje gereed ligt. In dit
•ertrekj'e staat aan de erne zijde het
ledikant, (beddegoed moet men zo f
aanschaffen) met niet minder dan
negen laden er onder, een vaste
waschtafel met kastje, een hangkast
en een bergkaet. Ais je in d-t uil ge
schilderde slaapvertrek het venster
open zet., kan Je op liet bankje
aan de binnenzijde de paarden (de
wagen weegt 30U0 tot -iOÓO K.G.) gaan
zitten mennen, als je een nieuwe
woonplaats wilt kiezen. Is er in dit
kamertje van 2 M. 30 bij 2 M. 70 (de
breodte van den wagen; de lengte
a ?Mi M.) gewoekerd met de ruimte,
als in een scheepshut, nog meer is
dit het geval in het evengroote slaap
vertrek aan den anderen kant van
den wilgen, waarin drie kinderen hun
logies kunnen hebben. Dit is mogelijk
door de vernuftige plaatsing van twee
bedden (0.75 M. bij 1.80 M.) boven el
kaar langs den achterwand, met 'oen
derde bed van dezelfde afmeting daat-
tuesohen langs een der zijwanden,
zoo geplaatst dat hot voeteneinde
komt tusschen de voeteneinden van
de twee slaapplaatsen langs don
dwarswand. Ook hier weer zijn twee
kasten en een vaste waschtaf-el. Voor
voldoende luchtververeahing zorgen
de raampjes in den wagenknp, ge
construeerd op de manier als bij een
tramrijtuig. Niet minder aantrekke
lijk dan de heide slaapkamertjes lts
de Inrichting van het tusschen ibze
beide ruimten gelegc-n woonvertrek
keuken. een vierkant met zijden van
2 M. 70. Dit is vlak achter de vesti
bule gelegen en daarvan, evenals van
de slaapvertrekken aam weerskan
ten, door schuifdeuren met geribd
glas gescheiden. Het is een heel plei-
zierig interieur. Onder het venster
een aardige zitbank, waarin ruimte
tot berging, geflankeerd door twee
buffets, elk mc-t onder- en bovenkast,
een stevige tafel er voor met een z.wa-
ren voet, die ook alweer een kastje
blijkt te zijn; daarnaast een paar
stoelen. Met een lapje gebloemd goed
voor de vensters, co» paar cretonnen
kussens op de zitbank, '('leze stoffee
ring moet men zelf aanschaffen), is
het vertrekje heel gezellig te maken.
Er zijn in de hoogte nog een paar
kastjes en een boekenrekje. Aan den
kant van de vestibule, ter weerszijde
van de toegangsdeur is het keuken-
deel van 't vertrek. Links een wit ge
ëmailleerd fornuis niet eveneens ge-
emnilleerde platen er achter en opzij,
ter voorkoming van brandgevaar, en
de pijp rechtop door het dak met een
rookvangertje. Zelfs is gedacht aan
oen vaste houten brandstöffenbak
naast het fornuis. Aan den anderen
kant van de deur :s de aanrecht m t
gootsteen en waterleiding, daarboven
een kastje voor keukengerh, evenals
onder de aanreobtbank. Verli J'iting
kan men laten aanbrengen dooi' een
eleotriseh geleidinkje en een licht-
kroontje. Zet de bewoner zijn huisje
in de nabijheid van een stad of dorp.
dan kan hij aansluiting aan het elec-
trlciteitsnet .en waterleiding vragen.
Anders kan door middel van accu s
onder den wagen of op andere wijze
in de verlichting voorzien worden.
Eenige beaoeksters hadden bezwa
tegen het koken in de kaaner. Met
weinig moeite kan het fornuis in de
vestibule geplaatst worden, omdat de
pijp toch aan die zijde is. Men houdt,
dan de etenslucht buiten.
„Warm in den winter, koel in den
zomer", heet het van dit huisje.
Daarvoor zorgen de dubbele vuren
wanden, zoldering en vloer door as
best en asfalt gescheiden. Stijlen en
kozijnen zijn van iejien-, eiken- en
beukenhout.
Zoo'n gemeubileerd verblijf je als
hier beschreven heb tegen een prijsje
van 2900 vrij van inkomende rech
ten en op de plaats van bestemming
is zeker een koopje. Menigeen zal er
door uit den woningnood geholpen
worden, al zal op den duur wel aan
een ruimer verblijf de voorkeur wor
den gegeven. Maar ook dan kan het
verplaatsbare huis als re swagen ti n-
tallen van zomers voor buitenverblijf
dienen.
')e vertegenwoordiger van den fa
brikant van dit huis op wielen vertel
de me, dat hij reeds met verscheiden
gemeentbesturen ,n gesprek is over
de levering van deze verplaatsbare
woningen.
Cit de nadere berichten blijkt, dat de
geallieerden van 't overhandigen van
ultimatum aan de Duttschers een indruk
wekkende zitting gemankt hebbdn.
De drie groote Europcesche mug oudhe
den, Engeland, Frankrijk en Italië, als
ook Belgie en Japan, waren volledig ver
tegenwoordigd en alle beroemde veldhee-
ven to Londen aanwezig, zoomede tal van
ministers en diplomaten waren naar het
S!. James paleis gegaan om Lloyd Oeor
•e'a toespraak aan to hooren. Tusschen
leze vertegenwoordigers der Geallieerde
anden die de zaal vulden, zat Von Si-
ïs met zijn kleine Duitsche delegatie
zijn vonn:a aan to hooren. Hei exposé
Lloyd George moest indruk maken,
'le omgeving waarin de rede uitgespro
ken werd moest dit zoo mogelijk nog
méér doen.
En dit dool Ia bereikt.
DUIT-
1) Zie de foto's In onze Tijdingzaal.
Jac, C. M. Jr.
VRAAG: Hoe en waar wordt men opge
leid tot loods bij het Nederlandsch loods
wezen 1 ANTWOuRD11 en kan een schrif
telijk verzoek richten aan den inspeoteur
O. A. Dominicus, kapitein ter zee en in
specteur van het loodswezen. Oosterpark
SC, te Amsterdam, oi aan den inspecteur
goneraal don heer J. W. A. F. van Maren
Bentz van den Berg te 's Hage wa
o.a. de kennis en bekwaamheden var
langhebbenden zijn vermeld.
VRAAGWaar moet ik mij opgeven oru
voor marconist to gaan studeeres. I ANT
WOORD: Hiervoor zijn onderscheidene
particuliere cursussen. Vraag eens om in
lichtingen aan den beer directeur van
Rijkstelegraaf alhier.
VRAAG;: Mijn kanarievogel heeft vol
gens het zeggen van een vogel koopman,
„luis". Het hoest zit den geheelen dag ojj,
zijn stok te schudden. Wat moet ik hiortc
gen doen? ANTWOORD: Neem uw vo
gel uit do kooi en reinig de kooi met ko
kend water; dit om de drie of 4 dagen-
ininsten3 drie maal herhalen.
De Britsohe minister-president Lloyd
George hee.'i zoo wordt aan 't N. r.
d D. gemeld het mes voor den iag
gehaald en het Simons op de keel gezet.
Duisburg Ruhrort en Dusse'idorf zuilen
bezet worden, zoodat de steenkool-produc
tie uit het WestDutlsche industriegebied
voor Zuid- en Midden-Duitsohland ver
loren gaat. Verder zal de betaling der
door Duitsohland aan afnemers in de Ge
allieerde landen geleverde goederen ten
dcele in handen der Geallieerde regoe
ringen komen. Dit is een vorm van n-
dustrieele bescherming, van invoerrecht,
die voor de Duitsche bande! en industrie
noodlottig kan worden. Want ais de Duit
sche koopman slechts, laat ons zeggen
de helft ontvangt van den bedongen
prijs der door hem geleverde goederen,
zal hij zijn prijzen moeten verdnbl>c!en.
Maar dit is juist iets, dat door do F ra a
sche en- Engelscbe industrieelen wordt
enseht. Want zij duchten do Duitsche
die door den lagen staid
den. markenkoers gevaarlijker ge
worden is dan ooit. Nog andere econo
mische mnRtrcgelen worden genomen,
tenzij Duitschland zwicht.
Heeft Von Simons dit zwichten in uit
zicht gesteld toen hij antwoordde du de
Geallieerden geen gelegenheid zouden
krijgen om lot het r.cuien der aangekon
digde dwangmaatregelen over te gaan?
Vermoedelijk is hij, toen hij Lloyd Geor
ge's rede aangehoord liad, onder den in
druk van diens woordc-n en tot zwichten
geneigd gjweest. Want ook zijn zenuwen
zijn menscbeüjk. Doch te Berlijn wil
men. blijkens de stemming, die in de
bladen tot uiting komt. niet van inwilli-
der Parijsche voorstellen welen. VAÓr
Maandag zal do Duitsche regeering haar
houding hcpnald moeten hebben.
BRIAND EN CURZON AAN 'T WOORD.
Donderdag werd te Londen een lunch
in buitenlandsohs journalisten gehou-
dendeu.
de gebruikelijke toasten heette Je
tafelvoorzitter Briand welkom als oud-
lollega, waarna hij liet woord gaf aan
lord Curzon, dïo een dronk op Briand
instelde, zijn buitengewone given schet-
en onder meer zeirle:
,Wij hadden gehoopt, na den oorlog
nieuwe wereld te kunnen opbouwen,
doch ik moet bekennen, dat de voordee-
len tnmelijk in de toekomst liegen. Niet
temin is door den oorlog veel gewonnen.
Hij bracht de staatslieden vun de wereld
uwen# aanraking met elkaar. Twin-
deTtig jaar geleden kendo men in
Enge'and nauwelijks den naam van het
hoofd der Fransche regeerins. Men lacht
deze conferenties', doch zij hebben
groote voordeel, dat de staatslieden
daardoor in aanraking met elk-ar k men.
Geen Fransch staatsman bezit in Enge
land zooveel invloed als Briand. Ik leer
de hem op vorige conferenties kennen,
do oh nog heter op de huidige. Hier treedt
hij pief alleen on voor Frankrijk, doch
de' jfeheele Entente, die oen wam
Vitc is vim den were'd-rede. Mei Frank
rijk wonnen wii dep oor og en verzeker
sn wij thans de uitroeiing der hopalln
ven den vrede".
Briand hield daarop een echt Fransche
;de. vol geestigheden en kwinkslagen,
under in zijn woordenvloed ook maar
'ets omtrent de conferentie uit de soliool
te klappen. F.nkele passages uit zijn rede
prdienen evenwel toch Vermelding.
Hii bracht hulde aan de diensten
e peis, welke hij tijdens den oorlog heeft
kunnen waard peren, verklaarde, dat
'er de pers weinig van het moreel
■olken terecht zou zijn gekomen. V
tens so rek hii van de eendracht
oh en de geallieerden. Hij vciV'anrk
tiidens de conferentie van Parijs
iwaar hoofd in te hehhen gehad,
reziehtspunfen. aldus Briand. waren
:er van elkaar verwijderd, doch na
'Biuenzijp van vier en tw'ntig uur werden
vii het eens. 1
Aangaande de conferentie zeide Briand:
T.loyd George liet de stem van het recht
allen stamden wij met hem ir>.
Met tegenzin zijn wij tot krachtige
aatregelen moeten overgaan. De confe
rentie ziet echter in. dat de yóordeelen
van den oorlog niet door overwr.pingen,
doch door het recht moeten worden ver
kregen. De geallieerden zijn volkomen
eeiiBgerird. Geen trouweloosheid kan hen
verdoelen. Do Londen sche conferentie
draagt er veel toe. hij. de eendracht *o
handhaven, en in die eendracht is het
veheim van don wereldvrede gelegen.
DE STEMMING TE BERLIJN.
Door de redo van Lloyd George acht men
hier e«u geheel nieuwen toestand geschapen,
die groote verandering moei brengen in de
stemming welke tot dusverre in Engeland
zoowel als Ln kringen der Duitsche delegatie
heerscbie.
De rede van Lloyd George heelt inet een
slag <ie verwachting van een oplossing, zoo
als die van Duitsche zijde was voorgesteld,
den bodem ingeslagen.
Het ItykskaOinet hield een zitting, waarin
iet den door dc op een ultimatum gelijken
de eijcüen geecnajien. nieuwen toestand be-
ijirak. Del kabinet staat in voortdurende ra-
dJo-icIcgrafDeiie verbinding met de Duit-
delogatie te Londen.
Berlijn wordt nog aan „De Tel." ge
seind
Bet ultimatum der Entente heeft het ge
lige optimisme, dat Donderdag nog te Ber
lijn lieerschte, niet doen verdwijnen. Reeds
Vrijdagmorgen gaf de „Gennania" te ver-
ii, dal men op de basis van de door Lloyd
■go gestelde alternatieven: Erkenning
de Parijsche besluiten of het doen van
nieuwe vredes-voorstellen, welke een gelijk
waardige uitvoering der aan Duitse til md
opgelegde verplichtingen verzekert, verder
moet onderhandelen.
Ook de „Freiheit" erkent de mogelijkheid
.i noodzakelijkheid van verdere onderhan
delingen. Het blad schrijftHoe scheni het
antwoord dor Entente ook mag klinken,
biedt het toch een geringe mogelijkheid tot
verdere besprekingen. Tol Maandag kan de
Duitsche regeeriug nogmaals tegenvoorstel
len doen, welke gelijkwaardig zijn aan de
Parijsche besluiten ter uitvoering van de door
net redesverdrag aan Duitschlund opgelegde
verplichtingen, en de uitvoering daarvan
verzekeren.
De bladen te Londen melden, dat onmid
dellijk na het verlaten der conferentie, de
Duilsche gedelegeerden aanvingen met de
vuurbereidmg van een nieuw aanbod aan de
geallieerden. Do „Daily News" herinnert
Duiucbland in verband hiermede er ernstig
aan, dat het ecu vaststaand feit is, dat te''rij
een aannemelijk voorstel hlaaudag wordt ge
daan, de Donderdag vastgestelde sancties zul-
vorden ten uitvoer gelegd,
is inderdaad reden om aan te nemen, dat
gewijzigd voorstel zal worden inge-
dieud. Simons ver&laarde, dat bet Duitscne
aanbod veraoerd begrepen wa». Hiervoor is
:r zoo betoogen de Engclsoue bladen
weinig bewijs en het is te hopen, dat de
voorstellen van Maandag op een beteren
grondslag berusten.
Do ..Thnes" verklaar!, dat de rede van
Lloyd George een van de beste Is, die door
bem la gebonden.
Het belangrijkste van zijn verklaring D de
bevestiging van de moreele schuld van
Duitsehlaml. en de onmogelijkheid dat de ge
allieerden dit door de vingers zouden kun
nen zien, van het standpunt der geallieerden,
zegt de ..Daily Chronicle", zou niet beier
kunnen worden uitgebracht. De voorstellen
van dr. Simons van Dinsdag zonden verba
zing hebben gewekt, om hun onbeschaamd
heid, indien zij op zichzelf hadden gestaan.
Maar dit is niet het geval. Zij komen ais
een climax van een serie van handelingen
en verzuimen, waarbij Duitsohland getracht
heef; te ontkomen aan de bepalingen van
het verdrag. Het is niet meer de vraag of
DnitscMnnd vele milliarden meer of minder
zal betalen, maar of het verdrag, bevattende
de esultaten on de garanties voor al hetgeen
waarvoor de geallieerde soldaten hebben ge-
vochten en gesneuveld zijn, zal worden ten
uitvoer gelegd of niet. Het essentiecle van de
Duitsche t&kiiek la het uitstel toeslaan. I.aat
ons hopen, dat de sancties, medegedeeld door
den premier niet zullen behoeven ie worden
uitgevoerd. Maar indien dit het geval is, dan
is het zeker, dat alle geallieerden er aan
deelnemen.
Waar de nadruk op moet worden gelegd,
zegt de „Daily News" is op dat gedeelte
van den rede van den eerste-minlster, waar
in hij er op wee», dat de schade waarvoor
herstel wordt gcBiscbt, geen ingebeelde is,
maar werkelijk een enorme materieel® -scha
de, welke buitengewone lasten op de geal
lieerde landen legt en alleen voor Frankrijk
dit Ja*r op de begrootiag ©en uitgaaf van
millioen pond sterling voor het herstel
Idcr verwoeste streken, doet plaatsen.
Np de dwangmaatregelen van de geallieer
den tegen Duitscbland weer aan «ie orde ko
men en er sprake is van een uilbrekiuig van
het bezette Duiuciie gebied aan den Kiju,
herinnert de „Figaro" er aan. dat het Fran
sche bezettingsleger in de Kyn-jirovincics be
staat nil vijftien regimenten infanterie,
twaalf regimenten koloniale troepen, voorna
melijk samengesteld uit contingenten uit Al
giers, Tunis en Marokko, acht bataljons ja
gers te voet cu twaalf regimenten artillerie
i venseiiillcnd kaliber. Daarbij komen nog
afdeelingeu cavalerie, genie, de tanks. >eu
..giuieut lucht vaargroepen en dc non-coui-
baliaoten, n-1. de intendance en al wat ver
der tot den legertrein behoort. Deze krijgs
macht telt in het gebeel 80.000 a UO.OOO man,
van meer dan 60.000 Europeanen. Biu-
drie dagen tijds kan echter die leger
macht worden versterkt met aauvulliugs-
troepen, welke uit de verschillende depots
kunnen worden gezonden. De toevoeging dut
r 00.000 man Europeanen bij zijn heeft, zoo-
ils men begrijpen kan, een bepaalde strek
king.
Duitsche zijde wordt er .ln. reeds ge-
tijd en vooral in Amerika ijverig pro
paganda gemaakt legen dit bezettingsleger
-erband met de vijandelijke stemming
l Amcrikaansche volk tegen al wat
kleurling is. word! die propaganda vooral
gevoerd tegen de „zwarte" Fransche troepen
iu Duitschland.
Tc New-York zijn, naar nan de „Times"
gemeld w ordt, groote protest vergaderingen
tegen de geallieerden gehouden, waarin do
aanwezigheid van de zwarte troepen troef
was. Van Engelscbe zijde wordt het den
burgemeester van New-York, nir. Hylan,
die een politiek werktuig van den dagbladen-
eigtnuar William Randolph Hearst genoemd
wordt, euvel geduid, dat hij heeft toegela
ten dat in Madison-Square ecu openbare nice-
ling is gehouden van Duitsche eu lersehe
Amerikanen, waar niet alleen tegen de zwar
te troepen werd geprotesteerd, maar open
lijk sympathie betuigd werd met Duitsch
land, ofschoon dat land in naam nog altijd
op voet van oorlog ia met dc Yereeuigde Sin
ten. Dergelijke meetings, zegt de „Times",
correspondent, geven een totaal scheeven in
druk van de werkelijke stemming van Ame
rika ten aanzien van de eischcn tot herstel
krachtens bet Verdrag van Versailles en dc
burgemeester van New-York werkt er too
mede dien verkeerden indruk te versterken
door niet alleen die anti-geallieerde meeting»
toe te laten, maar ook, door te beletten, dat
de Ainerikaansche oud-gedienden daar een
tegonbetooging kwamen houden. Het verga
derlokaal was door een driedubbele haal
politic-agenten omgeven, om te zorgen, dat.
alleen de houders van toegangskaarten wer
den toegelaten, die tot de vergadering waren
opgeroepen door een comité dat zich noemde
„comité tegen de gruwelen van den Rijn".
Er werden liederen gezongen die getuigden
an haat tegen Duitschland's vijanden, er
erd gejuicht, toen er gesproken werd over
„et verjagen van „bet Angel-Saksische
spook" eu er werd gezegd: „Wij hebben de
meerderheid in dit land". De voorzitter, Ed
mund von Mach, ging zelfs zoover den Amc-
rikaauscbcn minister van Builenlaudsche Za
ken te beschuldigen van leugen door de ma
nier waarop hij onlangs de aandacht geves
tigd had op de pogingen der Duitsche propa
gandisten om te trachten de openbare mce-
nurg te beïnvloeden door verzonnen verhalen
over de gruwelen en wreedheden welke de
Franscue kleuriiog-troepcn in Duitschland
zouden bedrijven.
De redevoeringen waarin de Dnitscuor»
werden vrijgepleit van wrecde oorlogsdaden
vveivlcn onderbroken door liet geroep
„Denk aan de Lusitania", „Denk aan
gié!" „Denk aan Edith CaveJll", maar de
'enkele oud-soldaten in dc vergadering, die
deze kreten aanhieven, werden dadelijk door
de politie uit de zaal verwijderd.
DE TOESTAND IN RUSLAND.
*De „Figaro" geeft een korf- overzicht van.
do gebeurtenissen to Petrograd van £1 Fe
bruari tot 1 Maart. Den 21sten Febr. leidde
do staking van arbeiders in do groote urn
uitie-fabriek Patrony Zanod" tot een op
stand waarbij verscheidene oommunisten
gedood werden, door do arbeiders. Den 2.V
Bten breidde de beweging zich uit tot de
groote scheepswerven. Op den avond van
dien dag werd aan leerlingen van de mili
taire bolsjewistische, scholen last gege
ven den haard van den opstand te omsin
gelen. Den Sisten Febr. verscheen aan den
mond van do Newa een ijsbreken uit
Kroonstad, bemand mot oproerige matro-
zon. Zij hadden zioh uitgesproken voor
een couatitunnlo en riepen da arbeiders
tot den strijd op. 's Avonds vertrok dezai
boot weer naar Kroonstad zonder dat de
Sovjet autoriteiten ook ntaar getracht had
den, haar ln beslag te nemen. Den 2Èsten
en 27sten werden talrijke vergadering n
gehouden van arbeiders en matrozen en
proclamaties tct de bevolking gericht fei>
gunst» van de Constituante.
De algemeene staking werd geprocla
meerd voor den 23sten Februari. Van huu
kant richtten de militaire inrichtingen
proclamaties aan de opstandelingen,
waarin zij dreigden VBa hun wapenen ge
bruik te zullen maken.
In den nacht van 27 op 28 Februari be
gonnen de Sovjet autoriteiten, die er in
geslaagd waren een aantal getrouwe regi-
ten om zich to verzamelen een hevig
offensief tegen de arbeiders. Er werden er
dan honderd-en-vijftig gedood. De
regeeriug hoopte in den ochtend van Jen
35sten de beweging meester te zijn".
Hans Vorst schrijft in het „Beri. Tage-
blatl" over de onlusten in Petrograd <n
Moskou o.a.: „Geregeld worden uit oncon
troleerbare bron, geruchten over opstanden
te Moskou en Petrograd verspreid. Nu
is de Sovjet-regeering gevlucht, dan
zijn de matrozen Ie Kroonstad aan het
muiten geslagen, dan weer zijn de troepen
opgestaan tegen de rc-geering of knallen de
geweren en kanonnen in de straten der
proote steden. Doch thans komen de be
richten over onlusten uit een incer be
trouwbare Iron. Allereerst meldt hel offi-
cieele „LeUisohe Telcgraaf-agentechap"
>ver do telegrafische verbinding tus
schen Moskou en Riga beschikt, dat te
Moskou. 11000 arbeiders in staking zijn ge
gaan, w.o. de arbeiders van de staatsdruk
kerij. met als eisêhen verhooging van het
broodrantsoen, vrijen handel, waarborgen
voor de burgerlijke vrijheden en bijeen
roeping der Constituante. Roode troepen
hadden geweigerd op de betoogers te
schieten, doch communisten zouden Jen
opstand aan het dempen zijn.
Deze berichten worden weliswaar door
:n telegram van Tsjitsjerin dd. 28 Febr.
absoluut tegengesproken en hij kondigt bo
vendien een onder censuur stelling van
het Lettisch telegraaf-agentschap aan.
Doch hij geeft de betooeing van de arbei
ders der staatsdrukkerij toe.
Dit de officieele economische Sovjet-be
richten blijkt, trouwens wel, dat de econo
mische en politieke toestand in Sovjet-
Rusland weer verslechterd is en de stem
ming zeer gespannen. De directe aanlei
ding daartoe is de plotselinge en snelle
irscherping van do economische crisis,
die ook voor de Sovjet-autoriteiten onver
wacht is ingetreden. De brandstoffen-
voorziening is veel slechter gebleken dan
men gehoopt bad en de voorraden zijn ver
apüd. De transport misère is dusdanig,
dat volgens officiecle berichten uit Mos
kou, omstreeks midden-Februari 31 Fpoor-
:ten in Europeesch Rusland niet
meer bereden werden en zelis een zoo be
langrijk traject als do 670 K.M. lange
spoorweg Syfranj-Rjaajk, de hoofdverbin
ding van Europeesch Rusland met den
Oeral en Siberië óp 15 Febr. den dienst
moest staken.
Tengevolge hiervan liep de leyeuamid
delenvoorziening hopeloos m bet honderd-
December kwamen nog dagelijks .-a
•pon» levensmiddelen aan. in Jan.
dUW. dit „Ml M I» 'J*-"1,?
„„gSon., m.t .1. d,MoUT>»l« Min-
butiemaatregeien, hongerige magen _on on
tevredenheid. En zoo vinden do «w»8*1;'®;
volutionnairen bij de tallooze ontevreden
werklooze arbeiders willige °nre°
bun eischen: de bljeenroepmg der consti
tuante, vrijheid van den handel, van net
"uMr'de Sovjet-regeering is machtig. In
;n Too wel in de dagbladen te Petrograd
Is to Moskou verschenen artikel trekt c
bekende Sovjet econoom Lann (WlaaM
de volkstelling van 23 Aug. 1920. Vol
gen. die heeft ^oekou ongeveer «én
millioen inwomrs. Daaronderzljn231«»0
sovjet-ambtenaren of """nbte£ hun
families vormen zt] minstens de helft van
de MoBkousche bevolking 56 pet. derSovjct
tenoreu hebben hooge posities. WA o
oefenen controle arbeid uit. Larin zegt:
„Op iedere twee personen, die met leiden
de werkzaamheden belast shn. komen
r dan vijf personen voor die controles-
Dit is een verspilling van de arbeids
kracht van het volk door het een opvoe
ding te geven, die tot dagdieverij voert 1"
Naar de „Daily Telegraph" uit Kopen
hagen verneemt, meldt het bolsjewistische
orgaan „IsvesCra". dat gedurende de last
ris maanden 239 anti-revoiutionnaïre
samenzweringen ontdekt en 114 opstanden
onderdrukt zijn.
1.049 personen werden gearresteerd, en
4305 terechtgesteld.
DE OVERVAL DER BOLSJEWIKI IN
GEORGlë.
Omtrent de gebeurtenissen in Georgië,
_ai een aanval van een Bolsjewistische le
germacht heeft te doorstaan zijn zoovele
en eoms tegenstrijdige berichten verspreid,
dat het niet gemakkelijk valt zich een voor
stelling van den toestand daar te lande te
maken. De jongste berichten via Konslan
tinopel in Engeland ontvangen geven wat
meer houvast. De toestand scheen in de
lat?te lagen van Februari voldoende ver
beterd om de missies der Geallieerden, die
bij do nadering van de roode troepen uit
Tiflis gevlucht waren, weer laten terug-
keeren. Maar plotseling is die weer verer
gerd, door bet. uitbreken van ernstige on
lusten in de hoofdstad. De Georgische
troepen in TiJlis bleken absoluut niet in
staat om de oproerige beweging te onder
drukken, zoodat de stad, nadat morgens
het oproer was uitgebroken, reeds des
middags in een tc-estand van volkomen
anarchie verkeerde en de plundering alge
genpreetatie roor hei staken veu de Bols
jewistische propaganda in hel Oosten, op
zijn beur; af te zien van alle inmenging tri
Polen, Finland en de BaUiscbe Staten.
Verspreid nieuws
DE PRESIDENT. DER VERENIGDE
STATEN. Vrijdag ia Harding Wilson op.
gevolgd ala president der Vereenigde Sts
Op een schrijven von president Ebert 'aan
den koning van Spanje, waarin h:j den to
ning dank zegt voor de door Spanje aan
Duitschland verleende hulp, is het vol
gende antwoord ontvangen
Groote en goede vriend.
Wij hebben uw brief ontvangen waarin
gij ons uit naam van het Duitsche volk
dank hebt gezegd voor de diensten, uie
Spanje tijdens den Europeeschen oorlog
het beschermen der
de oorlogvoerend)»
Dit oproer was zoo lezen we in het N
v. d. D. zonder eenigen twijfel aange
stookt door den Bolsjewisttschen agent
Stark, en schijnt het Georgische leger, lat
do hoofdstad verdedigen moest, ten eenen-
mnle te hebben gedemoraliseerd. Het ver
smolt als sneeuw voor de zon on stelde Je
Bolsjewiki in staat naar Tiflis op te ruk
ken en de stad te bezetten, nagenoeg zon
der tegenstand te hebben ontmoet.
Eon deel van de troepen is teruggetrok
ken naar Koetair, mar het is zeer twijfel
achtig, of deze nog ocnïge gevechtswaarde
hebben. Een ander Bolsjewistisch leger
rukt langs de kust op naar Batoem cn
naar verluidt drincen ook de Turken voor-
rts naar datzelfde doel. 't Is zoo goed
als zeker, en wordt althans algemeen
wacht, dat de Mohammedaansche bevol
king van Ajarislnn in opstand zal komen
om de Turken te steunen.
Dit Eriwan heeft men nog geen berich
ten ontvangen, mnr het Is zeer onwaar
schijnlijk, dat do nieuwe nationale regoe
ring in staat zal zijn zich te handhaven.
liet is duidelijk dat deze gebeurtenissen
de Hngolsohe regeering met wantrouwen
vervullen en dat zij bij de onderhandelin
gen over de heivattlng van de h&ndelslu
trekkingen met Sovjet-Rusland op ha.
stuk blijft staan, ten aancitn van bet tri
ken door de rejecting van Moskou van de
Bolsjewistische propaganda in Indié, Per
ziö eu Afghanistan. Maar het schij'nt, -lat
deze eisch voor da Sovjet-regeering oil-
aannemelijk is-en volgens ©en bericht aan
de .Westminster Ga*.' 'heeft Krassin, do
Sovjet-onderhandelaar verklaard, dat Je
door Engeland voorgestelde handelsovi'
ccnkomst onaannemelijk is, tenzij Er.j
land zich zou willen verbinden om ala ts-
hceft be'
Duitsche belangen
landen, ward oor het, z
macht was, de rampen van den ooriog
heeft willen verlichten en vooral het !ot
der gevangenen, gewonden en hun gezin-
en heeft willen verzachten.
Terwijl ik deze dnnkhetuiging op hoo-
»n prijs stel, voel ik mijzelf gedrongen,
wo Excellentie te verzekeren, dat zij do
beste belooning is, die wij konden verlan
gen toen wij onze beste bedoelingen ill
dienst van de Duitsche notie stelden.
Daarom is het mij een groot voorrecht, u
de verzekering mijner achting en vriend
schap te geven.
(get.) ALFONSO.
DE QBAEST1E VAN WTLNA. Zooals
'ij reeds hebben gemeld, staat het zoo
goed als vast dat cr van een volksstem
ming te Wilna niets zal komen, daar do
Raad vsn den Volkenbond een andere op
lossing van deze netelige 1 meer
preferabel acht.
Weliswaar had de Raad, xoc schrijft do
.Information", zich heel veel voorgesteld
•an deze manifestatie van zijn activiteit,
doch hij had de moeilijkheden blijkbaar to
licht geschat. die van Poolschen en 7 i- -
touschen gedelegeerde Askenazy en den
Litauschcn gedelegeerde Galvanaukas, gaf
kolonol Cbardigny voorzitte-r van de ci
viele commissie van Wilna dezer dagen to
Parijs een uiteenzetting van het gedetail
leerde plan voor de volksstemming, waar
volgens hem, de organisatie alleen
zes maanden zou duren.Van hun zijde we
,en de Pool sche en de Litauscfce afge-
aardigden op de moeilijkheden, die aan
en volkstemming waren verbonden, waar-
,p de Raad «net oen kleine meerderheid
de bekende beslissing nam, ondank* het
standpunt van Leon Bourgeois, die aan
het beginsel van een referendum bleef
vasthouden.
dus in principe tot duecic onder
handelingen tusschen do beide landen,
onder voorzitter?'hap van een lid van den
Volkenbondsraad, besloten.
Door deze oplossing is automatisch ook
bet conflict tusschen Zwitserland en den
Volkenbond van de baan geschoven, door
dat, indien tenminste geen nieuw re-
sluit wordt genomen, er geen internatio
nale volkenbond stroepen meer naar Wilna
behoeven te worden gezonden.
ONTHULLINGEN VAN EJoN DUITSCH
OOBLOGSCORRESPON DENT.
De Straatsburg sche correspondent van
e „Temps" maakt melding van ven
brochure van den vroegeren oorlogscor
respondent van '1 Beri. Tageb!., Bmler
waarin deze liet «en eu ander vertelt
hetgeen waarover wij niet mochten
spreken in ouze medeöeelingen". Bin '•-«
schijnt zijn voor den Duitséhen genera-
len staf minder prettige onthullingen
gedaan te hebben uu wrok tegen majoor
Nioolai, chef van den inlichtingendienst
en het persbureau in het Duitsche hoofd
kwartier. Hij vertelt o.a. dat deze Nioolai
de uitvinder is geweest van alle onjuis'o
berichten, welke in de spanningsdxgea
de oorlogsverklaringen in omloop
werden gebracht, zoo het verhaal van de
bommenwerpende Fransche vliegers bij
Nenrenberg oiiz. Van den eersten -lag
werd do gehecle Duitsche pers gemuil
band; iedcren dag kregen alle bladen Je
noodlge oorschriften uier hetgeen zij oJ
of niet mochten schrijven.
Na te hebben verzekerd, dat Moltk»
el degelijk na den Marneslag uil zijn
ambt werd ontzet, geeft hij allerlei bij-
lierheden over den tot in bijzonder
heden voorbereiden opa: ars eb door Bei-
gic eu Noord Frankrijk, waarvoor sinds
1890 ter plaatse Je noodice on::e-riïngen
uz. verricht war—
DE ENüJiL&ciiri LutiuVüiu'. ln
..et Lagerhuis verklaarde Winston Chur-
chiil bij het bespreken der begroott.ig
r de militaire luchtvaart voor 193.
l, dat, indien binnen weinige weken
geen particuliere vennootschap was,
die de luchtvaartuigen van de r.geeri-ig
wilde overnemen en ze voor handc-lsdoei-
einden gebruiken, de regeering zich met
gerechtigd zou achten om uitgaven te
doen voor luchtvaartuigen, die dien n
burgerlijke doe.eïnden. Indisn
redelijke onderneming de zaak p
zich wil nemen en de proefnemingen 1ei
regeering voortzetten, zullen haar ne
'.uchtvaartuigen en de noudige.uitrust! ig
gratis worden overgeleverd.
DE DUITBCHis aJiVAG. De
Rijksdag verklaarde zioh voor d» bes.is-
3utg van do sociale commissie, dat Je
regeermg en ontwerp inoes: indienen,
waarbij den vrouwen het passieve kies
recht voor bodnjfs- en handelsrechtban
ken werd toegestaan. De regeering ver
klaarde hel daarmede eens to zijn.
De Rijksdag nam verder verordeningen
an betreiieude de indiening van oen
wet tot bc-strijding van drankzucht ca
sluiting van de r.in bet rijk stamde
ENGELAND EN iüREië. De nieuwe
Pemsche eerst© minister vaardigde een
lange proclamatie uit. waarin hij, i*a
einde alle misverstand tusschen het Btit-
sobe en het Perzische volk uit den weg
timen en een nieuwen weg te opcuen
vriendschappelijke betrekkingen tot
alle volken, de Èngelsoh-Perzische over
eenkomst van 17 Augustus 1918 opzegt.
FINLAND EN H— COMMUNISME.
De bladen te Helsingtors komen op te
gen de geruchten in Scandinavische bla
den, 'volgens weike in Binlond, het roo 1«
oproer voor de Jeur stond. De Commu-
uisten zijn wel in actie, maar de vrees,
dal het tot een gewapend oproer zal to
men, is ongegrond. De oommunisten heb
ben geen gewapende organisaties; slechts
een deel der arbeiderspartij staat aan bun
zijde, het geheele volk hebben zij tegen
zich en daaronder de sociaal-detnocraien.
IN OPPER-5ILBZ.I. - Y \Y.j.:ibureau-
seint uit OppelnNaar van goed iuge-
Lchte zijdo wordt gemeld, i= g:?icr
Poolsche ondercommissaris Oh rem ba, o-
gen wien wegens verdenking van rocoed,
een bevel tot inhechtenisneming -.ti
uitgevaardigd, gearresteerd, nadat hij hei
Poolsoho consulaat, waarbinnen hij w:a
gevlucht, had verlaten.
Volgens een mededcellng vsn het Ita-
liaansche gezantschap te Berlijn zendt J(
Italiaaii.-che re-geenn; nog een regime.:!
roepen naar Lc; volks; emniingvet-ied 'd
Opper-S'.lecië.
