HAARLEM'S DAGBLAD
Van onzen reizenden Redacteur
Boiteoland
ZATERDAG 19 MAART 1921
TWEEDE BLAD
(Vierd* reeks.)
No. 152
In de Pandsteden Duisburg en
Ruhrort.
(IN DB NIEUWE PANDSTEDEN VAN DE
GEALLIEERDEN.)
Duisburg, 13 Maart.
Is Düueeldorl, een der modernste steden
tan Duitschland, breed van aanleg en uit
bouw, geheel anders dan Keulen b.v.,
Duisburg gaat in dezelfde richting, als
haar lotgenoot onder de Rijnsteden. En
al heeft de stad, die eigenlijk roet Ruhrort
aan dé overzijde van de rivier, welke haar
buur naam gaf, maar de helft van bet
aantal inwoners van Düsseldorf, n.l.
250.000, toch is er een volkomen groote
Stadsleven, in den geest van de grootere
zusterstad.
Ook Duisburg heeft zijn vele gelegen
heden voor vroolijk vertier, en overal m
de cafö's die, als in zooveel Duitscbe ste
den, op do eerste verdieping zijn, klinkt
var. des. middags vroeg, tot 's avonds laU.
mees' uitstekende muziek van een or
kestju.
Wie des morgens komt, (om tien uur
begint het al nardig vol to loopen) moet
bet maar zonder muziek doen.
Het valt op, dat mwi in Duitschland
minder Kriegsbeschadigten ziet, dan ver
leden jaar. Een enkele toont nog zijn el
lende, aan een deurpost geleund, of zit
tend op het trottoir, maar het schijnt,
dat velen in een zaakje geholpen zijn. Een
veel gezocht handwerk voor slachtoffers
van den oorlog is „Toilettenmann". Na
den Specnlioff aan de „Juffrouw van de
Retirade" en lied gewijd heeft, mag het
zeker niet meer onbehoorlijk i.eeten, om
ook over den „Toilettenmann" te sehrij
ven. die in Duitschland een afzonderlijk
bedrijf exploiteert. Ik trof er een aan. lie
een handeltje in reukwateren en verdere
toiletartikelen dreef, en ander, vroeger
- kapper, maar door een granaatscherf, net
nog even vóór den wapenstilstand aan
hand en been deerlijk verminkt toont,
staat aan het waschbckken gereed en pre
senteert zeep en handdoek, na met een
snelle beweging het wanne water in bek
ken te hebben doen vlieten, waarna hij
klaar staat met allerlei ingrediënten uit
de manicure. Trifft man alles sauber an.
Gedenkt auch den Toilettenmann".
In aardige pakkende opschriften, is de
Duïtscher sterk. Verschillende cafó's heb
hen aan den ingang een keurige plaat in
email, een hond voorstellend en daaron
der do gemoedelijke vermaning: „Nicht
mithrengen". Een ander heeft er de af
beelding van een grooten hond en een
kleine op laten aanbrengen, do laatste
aan een koord om aldus te kennen to ge
ven dat groote honden niet worden toe
gelaten en kleinen alleen aan da lijn. Is
dit. niet veel aardiger dan het strenge:
„Ks ist. verboten". Ook op vensterruiten
tref je typische opschriften aan. Do opti
cien Runko, liet met groote reliefletters
dwars over de spiegelvenstere do opwek
king aanbrengen - Sin-I's die Augen, goh'
Ui» bezoeker, die liet opgewekte stadsle
ven, ook in de café's op den vroegen
morgen ziet, zal toch geen oogenblik van
meening zijn, dat er niet hard gewerkt
wordt in deze streken. Als je t© Duisburg
komt demonstreert zich de arbeid in een
gelige stofmist. die in de straten hangt. De
vclo honderden hoog© schoorstee ru n, -li©
in den achtergrond het stadsbeeld bencer-
8clien. walmen dag en nacht rookpluimen
uit, die de stad van een Londensclïen ro-
flustrlemist voorziet.- De vasto bestanddee-
len komen in het straat,si,of terecht en,
wanneer het eenige dagen niet geregend
hoeft danst dit stof dc lucht weer ln, zoo
dat zelfs de Duisburgers er last van onder
vinden bij het ademhalen. Düsseldorf
hooft dat in mindere mate, omdat het wat
verder van liet hait van het industriege
bied ariigt, maai' toch warrelt op droge da
gen in de lineaal rechte Graf Adolfstrasse
elk© voortsnellendo automobiel zooveel
stof op, dat minuten, nadat hij verdwenen
is. een kilometer lange stofgolf door de
straal vaart.
Duisburg ia een handels- en fabrieks
stad van den eersten rang en de bezetting
van deze plaats is dan ook geschied, omdat
zij de baveDplats is van het Rijnsch-
Westfanlscbe industrie-gebied, zoodat baar
inbezitneming den Geallieerden de oon-
tiftle op hot nijverheidsdistrict geeft.
Voor wie begrip hebben van havenwerken,
zal de mededeeling, dat Duisburg—Ruhr
ort (nu één Btad), een haventerrein neeft
van 632 H.A. met een oeverlengte va
K.M., voldoende duidelijk maken, welk
een belangrijke havenplaats de stad is.
Duisburg kan er zich dan ook op beroe
men de grootste binnenhaven van de we
reld to hebben, waar voornamelijk kolen,
hout, graan en ertsen verscheept wor
den.
Ook in deze stad treft de monumentali
teit van de gebouwen telkens weer den
Nederlander, die in zijn land met weeken
ondergrond, de pompeus© gebouwen, dl©
hier regel zijn, maar alleen als uitzonde
ringen kent. Monumentaal zijn in letter
lijken als in figuurlijken zin de standbeel
den, o.a. dat van Bismarck. Maar wat pijn
lijk moet het voor elk rechtgeaard Duitscli
gemoed zijn nu op den sokkel de snor
kende „Wahlbprueh" van den ijzeren .tsn
sclier te lezen: „3Vir Deutsche förchten
Gott aber sonst nichts ln der Welt". Kn
dal, terwijl de duizenden vreemdo solda
ten voorbij gaanl
Als ik weer op het station kom, valt liet
mo nog eens weer op, hoeveel gemakke
lijker men het in Duitschland den Toiziger
maakt, dan in ons land. Het zijn vaak
kleinigheden, welke toch van beteeken
kunnen zijn. In de stationshal heeft mei
gelijk hier op de perrons, de groote val
ken met do vertrekuren der treinen c
geemailleerdo bordjes.
Dat maakt dat je je kunt op de hoogte
stellen, vóór je de controle gepasseerd
bent; óók ter voorbereiding van spoorreis-
jes is dat gemakkelijk. Bovendien is er
liet nummer van het perron, waar de trei
nen vertrekken bij aangegeven, zoodat ;e
dadelijk weet, waar je zijn moet. Deze bor
den met vertrek uren zijn hier in de sta
tionshallen ook noodig. omdat Je bij het
kaartjes-koopen aan het loket moet. op
geven met welken trein je reizen wilt:
D-zug, Eil-zug, Schnell-zug of Personen
zug. Een gemak is ook, dat je in de hal
de borden hebt met de opgaven van ver
lating der treinen. Is de trein dus te laai.
den kun je de stad weer ingaan en hoeft
niet doelloos in wachtksmer of perro:
rond te hangen. Tenslotte vergemakkelijkt
in de hal, voor wie reizigers komt afhalen
of gasten ontvangen, het bord met de op
eaven van annkomsturen der verschillende
treinen, alle weer met aanduiding van 1
perron van aankomst, terwijl men bier
lande, op groote stations zelfs bij i
vraag aan de controle dikwijls niet te
ten kan komen, waar een bepaalde tr<
zal aankomen, waardoor veel onaangena
me vergissingen en misverstanden bij iiet
afhalen niet zeldzaam zijn.
In de wachtkamer gezeten. Leeft de rel
ziger het gemak, dat hij ingelicu. wordt,
wanneer het tijd voor instappen Js.
Geen geroep hier aan do deur van een
hellend© portier, waarop allen zich op
een prop door de opening naar het per
ron trachten te wringen, als hel druk
loopt: op een metershoog vakkentrans-
paranl, des avonds verlicht, verschijnt ie
gezetter tijd de mededeeling: Reizigers
voor.... instappen. En komt men op het
perron vóór de trein binnen is, dan vindt
men daar de verschillende aanwijzingen,
waar op het perron do rijtuigen 1ste, 2de,
3de en 4de klasse komen. Men gaat een
voudig bij het bordje van zijn klas staan
en als do trein stilhoudt, heeft de reiziger
maar in te stappen in den waggon vóór
hem. Geen angstig en zenuwachtig tegen
den stroom in, heen-eu-weer gedraaf.
Een gemak voor hen, die aan het sla
tion brieven to posten hebben is, tenslot
te ook nog, dat ln de Stationshal «en tec-
ken op do borden aangeeft welke treinen
i posttreinen zijn. Hier to lande moet men.
om da' te weten, eerst op net perron gaai.
dan nog zien iemand te pakken te krij
gen, die het weet. Veel spoonnenschen
eten het zelf ook niet.
Tegenover dat vele gerieflijke staat in
Duitschland do weinige zorg, die in den
trein aan de toiletgelegonheid wordt ue
steed. De organisatie ia wel goed, d.w.z. ue
inrichting. Er zijn b.v. treinen met auto-
in waruit de reiziger voor 10 pfg. hand
doek eu zeep kan krijgen. Maar die auto-
in werken niet meer en zelfs de water
kannen blijven vuil en ledig. Nauwelijks
neemt echter te Elten het Holland-
scho personeel den trein over, of er is
ineens water in reservoir of kannen, zeep
op den waschbakraud en 'n handdoek aan
den haak.
Aan de Nederlandsche grens is ten zui
den van den Rijn de bezetting van de
Duitsche douanekantoren aanslaande, j<f
op dit oogenblik misschien reeds voor een
deel geschied. De bedoeling is, ora het uil
en invoerrecht op Duitsche of vreemde
waren ln beslag te nemen. Ten noorden
van den Rijn schijnt dit niet te duchten
te zijn, althans voorloopig niet. De Geal
lieerden hebben, zooals 'k in vorige ara
kelen uiteenzette, wel middelen om te
voorkomen, dat goederen uit het bezette
gebied als Nederlandsche waren naar ..n-
land gaan, waar de halveering der beta
ling wordt toegepast. Of echter het onbezet
laten van de Duitscbe douanekantoren ten
noorden van den Rijn toch niet den in-en-
uitvoer naar en van het onbezette gebied
van Duitschland door Nederland zal iei
den is zeer de vraag, vooral als in de be
zette douanekantoren een surtrjie wordt
geheven op de in-en-uilvoerTechten ter ge
deeltelijke delging van de door Duitsch
land verschuldigde 6chadevergoedin.r.
Want dan zullen de exporteur en ïmpor
teur immers minder te betalen hebben,
wanneer zij de goedceren b.v. over Zevc-
naar—Elten. OUleiizanl—Bentlieim enz.
laten gaan, dan vin de zuidelijker gelegen
grenskantorin.
Hoe dit zal zijn, hangt evenwel af van
de nader te treffen maarregelen. Op dit
oogenblik hebben de reizigers on expor
teur of importeur aan de Nederlandsen
Duitsche grenzen geen last, wel moeten zij
er om denken, dat de vroeger bestaande
maatregel, dat men niet meer dan 1000
mark uit Duitschland mag brengen, ver
vangen is door de bepaling, dal men niet
meer dan voor i 3CCO aan geldswaarde,
hetzij Nederlandsch, Duilach of ander ge!d
of papier, uitvoeren mag. Deze bepaling is
echter niet van kracht wanneer men b-.J
het gsan naar Duitschland een „Beschei
niguTig" aanvraagt, waarop wordt aanv*
leckend, hoeveel geldswaarde van elk land
men invoert- Die bedragen mag men later
weer mee terugnemen bij liet oversell rij
den van de giens.
De regelingen houden verband "met het
Kapitalsflucbtgesetx. ter voorkoming van
het naar het buitenland brengen van
Duilseh vermogen, hetgeen natuurlijk, na-
inwisseling ook in Hollandseh
geld zou kunnen gebeuren.
Het meenemen van zilveren of gouden
munten geeft ook wel last. daar die niet
mogen uitgevoerd worden. Een mede reizi-
ger zag 'k te Elten f 3 1/2 in zilver afne
men. Daarvoor zou hem later waarschijn
de zilvervraarde worden gerestitueerd.
JAC. C. M. Jr.
DE B0L8JEWIKI EN GEORGIfc
Uit Londen wordt geseind
Er zou voor 2i uur een wapenstilstand zijn
gesloten tusschen de Georgiërs en de Bolsjc-
wiki. Er zouden vredesonderhandelingen
gaande zjjn, maar bijzonderheden ontbreken.
Batoem schijnt gevaar te loopen in banden
der Bolsjewiki te vallen, indien de vrede
niet wordt gesloten.
UIT RUSLAND.
Kroonstad gevallen.
Volgens berichten te Londen binnengeko
men, volgde de overgeving vun Kroonstad op
een geweldig artillerievuur, hetwelk de be
zetting van eenige batterijen dwong hun
stellingen te verlaten. Vroeg in den morgen
volgde daarop een infanterie-aanval over bot
ijs uit Oramenbautn, terwijl Cüineezen uit
Systerbik kwamen, allen in witte kleeren.
Dc aanvallers leden grootc verliezen, doch
baanden zich een weg. Het bombardement
veroorzaakte grocitc, indrukwekkende bran
den. te Kroonstad, dat ernstig werd bescha
digd.
I1ET DORADO DER COMMUNISTEN.
De oppcr-president van dc provincie Sak-
zen, de sociaal-democraat Horsing, heseft mee
gedeeld. dat hij de veiligheidspolitie, in dat
industriegebied zal rersterken, om een eind
te m.ii.en aan den r- r-chrlkkelijken toestand 1
aldaar.
Dc beet Horsing beeft nu iu een comiuu
niqué aan alle couranten gescbilerd, hoe bet
dorado der communisten er uit ziet.
Wreed© stakingen, roef,-plundering worden
don laautcn tijd sfgewiisekl door dief-
stalicu van benden, terrorisme, afpersing,
mishandeling. De wilde staking werd steeds
ais middel gebruikt om pressie uit te oefe
nen. Ze beschermde misdadigers van elke
soort, hield hen verborgen en spoorde dan
lot misdrijven aan. Geweldige diefstallen
bont. kolen, zilver, koper, eru, ter waar
in millioenen, werden dag in dag uit ge
pleegd. Ambtenaren en opzichters, die dit
moesten verhinderen, werden op ernstige
wijze mishandeld. Van onbeteckcnende ge
beurtenissen wordt gebruik gemaakt om te
gen den wil der vak vereen itfingen bet werk
neer te leggen, manifestaties zonder doel wor
den op touw gezet en ten «lotte persen go-
wapendc benden, onder commando van en
kele onverantwoordelijke menselien, de on
dernemers de belofte af van betaling van bet
loon van den tijd, dat er niet werd gewerkt.
In str(jd met do wet werden in de werk
plaatsen vcrgadcrin''cn gehouden tijdens den
werktijd, tot onmiddellijke staking wordt be
sloten en de dolste terreur uitgeoefend in
dien de ondernemer voor den vergadertijd bet
loon niet wil betalen.
Bij elke werkstaking, steeds op touw gezet
door enkele mannen m altijd dezelfde, wor
den de verstandige arbeiders niet knuppels
en wapen» geterroriseerd, gedwongen niet te
werken. Deze en talrijke "andere aan waan-
grcnzemlc daden worden gekroond door
het boonen, uitschelden, afzetten en vervan
gen door zoogenaamde comrlé's van actie
van de op wettelijke wijze door de arbei
ders gekozen bedrijfsraden.
Overheidspersonen, boeren, ondernemer»,
ambtenaren en vele. vele arbeiders, die in
politieke overtuiging links staan, hebben mü
herhaaldelijk gewezen op bet onhoudbare
van dezen toestand en om hulp gevraagd
Wij hebben in talloozc oonferentes getracht
verbetering te brengen. Helaas tevergeefs.
De toestand wordt steeds erger. In alle
plaatsen van bet industregebiod hebben zelfs
links staande arbeiders verklaard, dat deze
toestand het werk is van de communistische
partij. Doch niet deze partij als zoodanig is
schuldig. Het zijn internationale misdadigers,
die dit op hun geweten hebben
Ten einde raad. in liet belaug der arbci
ders, der boeren, der industrie, van den han
del, heeft nu de oppcr-presWenl eindelijk be
sloten geweld met geweld te bestrijden.
En dat liet werkelijk hoog tijd is krach
tige maatregelen te treffen, bewijst het na de
publicatie van dit communiqué in het indus
triegebied van de provincie Saksen gebeurde:
een gruwelijk spoorwegongeluk, veroorzaakt
door het opbreken van de rail».
DE ECONOMISCHE TOESTAND IN EN
GELAND. De kosten van hel levensonder-
boud in Engeland zijn sedert 1 Februari tien
punten gedaald. Zij zijn evenwel nog 114
boven bet cijfer van Juli 1914.
Volgens dc opgave der arbeidsbeurzen wi
jn er den Hen Maart 1.315.000 wcrkloozen,
de arbeiders, welke een deel van den lag
werken, niet inbegrepen.
EEN GEVECHT MEI' MEXICANEN.
Uit Elpasso (Texas) wordt gc-seind: Meer
dan honderd Anierikaansehe soldalen
en immigratie ambtenaren zijn in ge
vecht gewikkeld met Mexicanen, die
trachten do Rio Grande over te trekken.
Twee soldaten werden gewond. Geloofd
wordt, dal de verliezen aan de zijde der
Mexicanen ernstiger zijn. De strijd be
poe. toen aan drie Mexicanen be'et werd
de rivier over te steken. Terugkesrend
op den Mexicaanseken oever. begonnen
de Mexicanen, versterkt door trawanten,
uit dc struiken te vuren op de ambtena
ren, die om soldaten telefoneerden. De
strijd duurt voort. Geloofd wordt, dat de
Mexicanen «en grooten voorraad drank
op den Amerikasnschen oever verborgen
hebben.
DE REVOLUTIE IN RUSLAND.
Kroonstad gevallen.
Uit Helsingfors wordt gemeld- Het con-
tra revolutionnairc comité van Kroon
stad is met 800 soldaten in Finland
aangekomen; naar bericht wordt, zou
Kroonstad gevallen zijn.
In de Otkrsint.
De Oelcrajienschc opstandelingen héb
ben Mèhilef-Podplsk en Yatnpel bezet
en hebben er alle bolsjewistische com
missarissen gedood, evenals de ieden der
Tsjeka (de buitengewone commissarissen).
Afdeelingen opstandelingen naderen
eveneens ten noorden van Kamenctz-
PodaJsk. Daar zij niet zeker waren van
het roode garnizoen dezer stad, hebben
de bolsjewistische autoriteiten last gege
ven de nad te ontruimen. Na Yapnior
ka te hebben ingenomen, ve-.uden dc
opstandelingen en hun generaleu staf.
DE BLOEDWRAAK. Talaut pasja's
moordenaar, Tcilirian, heeft voor den
rechter commissaris verklaard, dat dé ge
wezen grootvizier honderd-duizenden
Armeniërs uit het land heeft doen verdrij-
ftmilie ja van zijn hecle dorp, die ln
leven i: gebleven.
ln Turkije had Tcilirian vernomen, dat.
Talaal pasje in Berlijn woonde Na een
avontuurlijke reis door Europa was hij
een maand geleden in Berlijn aangek©
men. En deze maand had hij noodig ge
had om Talaats verblijfplaats te vinden.
UIT DEN DU1TSCHEN RIJKSDAG.
De socialist BernMcin verklaarde in den
Rijksdag, dot zijn partij lini hoop vee
ugt op de interualiona,*- ar.wideraklaM©,
die het vredesverdrag zal vernietigen.
l'etersen (dem.) meent, dat de Duit
sche regeering bij het uitbreken van
den oorlog veie intellectueel© fouten heeft
ttegaan, doch ook de Entente bad geheel
anders moeten handelen, had zij den
wereldoorlog willen vermijden.
Blocker 'comm.) acht een lieroep op
den Volkenbond dwaasheid, daar deze
echts «en werktuig van liet Entente
kapitalisme is.
DUITSCHLAND EN OPPER SILEZIë.
Aan den Franschen gezant te Berlijn
is opgedragen bij den Duilschun minis
ter van buitenlandsche zaken te protes
teeren tegen de troepen concentraties aan
de Opper Siberische grens en de Du:t
sche regoering te,verwittigen, dat zij
verantwoordelijk zal worden gesteld voor
de eventueel daaruit voortvloeiende on
ACTIE TEGEN DE SANCTIES.
Het presidium eu het gelieele bestuur
an het centraal verbond van den Duil
schen groothandel hebben op een uit idle
deeien van hél rijk drukbezochte ver
gadering besróten, de district^groepec en
de aangesloten vak verbonden van den
Duitsche n groothandel aan te sporen, in
den kring hunner leden de opvatting in
-tang te doen vinden, dat het als een
'anzeifsprekende eereplicht van iedaten
Duitsclien koopman wordt beschouwd,
van het betrekken van alle voor de Duit
sche markt ontbeerlijke artikelen uit dc
vijandelijke landen, die aan de dwaiiq
maatregelen deelnemen, af te zien. De
vereenïging van Hamburascbe exporteurs
am een dergelijk besluit.
De ingestelde commissie van 15 uit den
Reichswirtschaftsrat, die de regeering zal
voorlichten over alle quaesties betreffende
de schadevergoeding zal zich allereerst
bezighouden met dc* wijze, waarop de ge
volgen der sancties voor het Duitsche
economische leven het best kunnen wor
den geo'.imineerd.
WERKI-UOZEN-BETOOGING VOOR HET
BERLIJNSCHE STADHUIS. 2
Voor het stadhuis te Berlijn verzamelden
zicb tegen bet begin van de raadszitting
weer eenige honderden werkloozcn. Tegen
half zeven was het aantal demonstranten tot
eenige duizenden aangegroeid, die trachtten
liet stadhuis binnen te dringen. Bij alle in
gangen werden echter de IJzeren hekken
neergelaten, tenvijl de veiligheidspolitie we. d
gealarmeerd. De demonstranten stonden m
dichte massa's op het plein voor het stadhuis,
zoodat het tramverkeer weldra onmogelijk
werd. Een afdceling veiligheidspolitie veegde
de straat schoon en omsingelde het stad
huis, waarvan de wcrkloozen alle. toegangen
bezet hadden. Toen de houding der demon
stranten steeds dreigender werd, werd nog
een afdceling politic in de nabijheid van liet
stadhuis in gereedheid gehouden rn de toe
gangen tot de straten door wielrijders van
de veiligheidspolitie afgezet. Tegen 10 uur
stond een dichte menigte voor het stadhui»,
docb legen 11 uur verlieten de demonstran
ten het plein.
De hinden wijzen er op. dat het na deze
herhaalde demo rist rn tics de aa'ngewezen weg
ia, het plan tot instelling van een verboden
zóne ook om bét stadhuis te verwezenlijken.
180 MILLIARD MARK IN GOUD.
De „Fraukf. Ztgschrijft in een hoofd
artikel over de rekening van de schadever
goeding Duitschland gcpreslitecrd door de
commissie van herstel, dat in deze oommis
sie wel heel knapiie mannen moeten zitten.
Vóór de conferentie van Londen kan men in
de geallieerde bladen lezen, dat deze com
missie op lange na nog niet klaar wa* met
haar onderzoek, dat het nog wel jaren kon
duren voor zij alle rekeningen bad nageplo
zen. Ook de verantwoordelijke Franrche en
Engelscli- ministers hebben gezegd, dat de
commiv-ii- onmogelijk vóór 1 Mei bet totale
bedrag kon noemen. En juist deze onmoge
lijkheden i» een der redenen geweest waar
om men zijn toevlucht nam tot de conferentie
te Londen. Nadat deze is mislukt, waren de
beeren van Tic commissie brnncn acht dagen
met hun werk klaar, nog ze» weken vóór
den tijd. En da: zelf» zonder de Duitsche ro-
geering in dc berekening te hoeren. wat vol
gens art. 233 van het vredesverdrag geschie
den moe»:.
Over dc som van ISO milliard mark schrijft
de „Frankf. Ztg." dan verder:
ven en van honger laten omkomen. Tel
Brians oude vader, moeder, vier broers,
zijn op jammerlijke wijze .zoo om het le
ven gekomen. Hij wae de eenige van zijn
Onze plicht te: Kbude vergoeding wordt
gemotiveerd met onze uitsluitende schuld
van het uitbreken van den oorlog. Wij herin
neren ons niet, Japan deti oorlog tc hebben
verklaard. Wij bobben noch Roemenië, nóch
Italië, onze bundgcuoote, aangevallen, inte
gendeel, wij waren tot groote offer» bereid
om hen buiten den oorlog tc houdou. Wij
hebben noch met Liberia, nocb niet Brazilië
of welken anderen Zuid-AmerikaaDH-.ticQ
Staal de diplomatieke betrekkingen verbro
ken. Wij hebben in Siain en Haiti niet» i er-
woest. Indien men de schade, door ons in
Roemenië veroorzaakt, vaststelt op 31 tuil-
Bard francs, meer dan het geheclc ft'icmeen-
ache nationale vermogen ooit heeft bedragen,
mogen wij dan bescheiden vragen of iu deze
som ook begrepen is de schade, toegebracht
aan de petrolcumbronneu door dc Enge)neb#
vernielingen*
ONLUSTEN IN SYUIf.
Knar de „Timet" uit Cairo bericht worlt
uit Maan het bericht bevestigd, dat ouluv-
ten zijn uitgebroken tc Kim i» in Syru aan
de nieuwe grens tusselien dat ian-i en Pa
lestina gelegen, ongeveer 38 mijlen ten W.
Daroaskus. Plaatselijke oproerlingen bp-
tri de stad. nadat zij den t>c vel voerenden
officier gedood, de Fransclie politic te Zs-
kiya ontwapend en een spoorwegbrug over
den Yarmoe't vernield haddon. Een klein
Franscb detachement, uit Deraa gezonden,
slaagde er niet in. de Arabieren te ver
ben. terwijl uit Damaskus gezonden
'tuigen zonder resultaat bommen op hen
wierpen. Naar gemeld wordt, breidt dc op.
stand zich Noordwaarts uit.
XOYD GEORGE EN DE ARBEIDERS
PARTIJ.
IJoyd George beeft, sprekende aan c-nj
politiek diner te Londen, propaganda ge
maakt voor een nationale partij. Me: betrek
king ;ot de Arbeider» Partij zeide hij. dat zij
en groote bedreiging w«.» voor Engeland
n dat zij de overheersehende partij zal wor-
cn wanneer de andcrsgc-zindcn geen stappen
doen om dc kiezers over baar beginselen in
tc lichten. Dc-ze zijn zoo dreigend voor de
gcheele samenstelling van de maatschappij,
dal het dwaas zoo zijn. over kleinigheden .e
twsten. „Wij moeten een meerderheid van
ons volk bijeenroepen, die weigert zich te
laten meevoeren op revolutionnairc atroo-
POLEN EN RUSLAND. Uit Riga wordt
geseind Hoewel in de la.atsle confcren-ie
van Dnnibeki en Joffe de datum tot ondcr-
tcckcviing van het vredesverdrag vastgesteld
op 17 Maar:, hebben de leden der redac-
immBsie oiu zuiver technische redenen
geoordeeld dat het verdrag niet vóór 19
Maart onderteekend zal kunnen worden.
OPSTAND IN HET K0»00-GEB1ED.
Het blad „Nelune" te Antwerpen meldt, dat
volgens ceu draadloos telegram van Donder
dag de inboorlingen in het aequatoriale
h'ongo-gehied in ma?xa in opstand zijn geko
men. Er zouden vijftig handelsstation» en
factorijen in brand zijn gestoken door dc op
standelingen. Nadere bijzonderheden ontbré
ken.
DE BURGEROORLOG IN' IERLAND.
Een üatlon vernield.
Gewapende brandstichters hebben
Richhill. in bet graafschap Armagh. het
station en twaalf waggons op een zijlijn in
brand gestoken. Van het station bleef nietr
over dan een seinbord. dat apart stond. Ver-
der werd de nachttrein naar Cormaeh aan
gehouden en dc mail gestolen.
Ernstige onlusten tc BelfaHt.
Volgenes de ..Evening Standard" hebben
Donderdag ie Belfast ernstige onlu»:en
plaats gehad, na een poging om drankwin
kel» tc plunderen. Twee van deze winkel»
werden den avond te voren vernield en den
volgenden dag hadden hernieuwde aanval
len plaats. De politie, die verscheidene char
ges met den stok uitvoerde, moest door
militairen vereterkt worden, en eerst dc ver
schoning van pantserwagens kon den opstao-
deliogen ontzag inboezemen, die intusscheo
groote schade hadde aangericht.
DE ENGELSCUE VLOOT.
In een rede over de marincbcgrooting in
he: Lagerhuis heef: Sir Jaine© Craig, dc par
lementaire secretaris van de admiraliteit,
verklaard, dat dc admiraliteit voorstelde ou»
vier nieuwe groote schepen te bouwen om de
verouderde vaartuigen te vervangen. Die
vior sclicpcn zouden een verbetering zijn
van de ..Hood" klasse en de lessen van den
oorlog zouden bij den aanbouw in toepassing
worden gebrachi Ook stelde de admiraliteit
voor ora een duikboot en een mijnc-nlegger te
bouwen, waarbij de jongste verbeteringen wa
ren toegepast- Spr. verklaarde dat de admi
raliteit de begrooting zóó laag gesteld had
afc maar te vereenigen m» met de vcilig-
'a:id van het rijk.
DE HOOGE6CHOOL TE GENT. - Het
wetsontwerp betreffende de Vlaanisclie Iloo-
geschool te Gent ia ingetrokken.
Haariemmer Halletjes
EliX ZATERDAGAVONDPR AATJE.
Juist op liet oogenblik, toen ik dit
Ziiterdaguvondpraatje wou gaan
schrijven, kwam er een telegram uit
New-York. Van Wilson, den pas af
getreden president van de Veresnig-
de Staten. Er stond in: „zijn mijn
veoitien punten misschien toepasse
lijk op de quaestic va.n den verkoop
'van de Sociëteit Vereemiging en zoo
ja: zou dan lauigs dezen weg dit ge
schil kunnen worden opgelost? Niet
langer dan vijf minuten bedacht ik
mij over het antwoord, daarna seinde
ik terug: „persoonlek© overkomst per
vliegtuig of onderzeeboot dringend
noodzakelijk. „Men kan den braven
man dus binnen een paar dagen ver
wachten, een reeks vmn kamers is
voor hem en zijn familie gehuurd.
Amerika, dat immers zoovee! aan on?
land te danken heeft, kan nu binnen
kort een gedeelte van die eereschuld
aJdoen, door voor ons de Haaaiem-
seöe Soeieleitsquuéstic op te lossen,
die voor ons zelf hoe langer hoe on-
uitwarbaarder wordt; naai' ik uit
goede bron vernam, brengt Wil
sons secretaris dan ook het zwaard
mee, dat indertijd gebruikt werd om
er ueh berocmdni" Gordiaanschen
knoop meo door te hakken beic'e,
zwaard en knoop, worden sinds on-
hcuglijken tijd in het Museum* te
Washington bewaard.
!k maak van Wilsons aanstaand
bi oek nu aJ melding, opds-t de be
trokkenen alvast wat Amerikaan sche
les kunnen gaan nemen. Niet ieder
een weet. zonder het vooraf te heb
ben nagekeken, wat postzegel-contróle
in het Amerikaansch beteekeni of
volhouder van Publieke Werken of
vergadering van gecommitteerden.
En dat zal toch in de eei-ste plaats
aan Wilson duidelijk moeten worden
gemaakt. Bovendien moeten ile be
langhebbenden vooral op de hoogte
zijn vaj) het woord •rubbish, in
het Nedarlandsch kletskoek, omdat zij
AVilson toch dienan te begrijpen,
wanneer hij onverhoopt dit woord
eens gebruiken mocht.
Maar daarmee znn we er nog niet
Natuurlijk ga ik zelf Wilson van 't
station halen en als practisclie Yan
kee zal hij mij nog vóórdat de auto
aankomt voor de deur van Hotel
Funckler, stellig wel al een dozi n
vragen gedaan hebben. Maar boven
dien heb ik eens gepliilosopheenl over
het voorgevallene en getracht, mij
zelf een wijsgeerige voors'elling te
maken van wat er alzoo in de quaes-
tle van den verkoop der Sociëteit
voorgevallen Js, en welke beteeken is
die kan hebben in en voor het heelal.
Gemakshalve heb ik diat god aan in
den vorm van vromen en antwoorden
aldus:
V i„i ag: Wat ls een exploot?
Antwoord. Een exploot is een
^cliot. afgevuurd uit oen proppen
schieter.
Vraag: Wat is een contra-ex
ploot?
A n t w o o rvl Een contra-exploot
is een schot uit een tweeden prop
penschieter.
V r a a s' Wat is de aanklacht van
wethouder SlingenberB in den Raad
tegen het bestuur van de Sociëteit
Vereeniging?
Antwoord Dat is eèn kanon
schot uil een dikke Bertha, met los
kruit op een klein muisje?
V i.) a g: Heeft dat schot dool ga-
troffen?
Antwoord: Neen, men heeft het
muisje toen de rook opgetrokken was,
opgewekt over de Groote Markt zien
huppelen.
Vraag: Waarvoor zou het Rijk
mettertijd de groote concertzaal wil
len gebruiken?
A n t w o o r.d: Om er papier in te
bei-gan.
V v a a g: Zullen de componisten
uan den wand dat niet kwalijk no
men?
Antwoord: Neen, wanneer' zij
maar in den waan worden gelaten,
lat het muziekpapier Ss.
V r.-i a g: Wat zei de Minister van
Waterstaat, toen zijn brief aan 't
Haarlemscho gemeentebestuur door
den wethouder werd beschouwd als
een feilloos stuk?
Antwoord: Hij riep uit: „dat
is mij nog nooit overkomen. Vrouw,
vraag meneer dadelijk om Zondag
fan.iljaar to komen eten"*
Vraag: Wat zogt de roan in de
straat van de quaestie?
A n t w o o 1. Heelemaa! niets!
Vraag: Wat zal de historie van
dli voorval bewarou?
Antwoord: nze naneef zal vol
strekt niets begrijpen van wat zijn
voorooms toch met de heelc zaak be
doeld hebben.
Op dezo manier voortgaande zou ik
een hoelen foliant kunnen samenstel
len, hetgeen den lezen vervelen zon.
Wouter vindt het bovenstaande al te
veel. Hij zegt, dat de meester zicli
toont in beperking en dat de opmer
kingen over exploiten niet eens gced
zijn. „Exploiten", zoo z^gl hij, „zijn
iangademigv, slecht gestelde bood-
sdiappen, die je net zoo. goed in een
enveloppe, als brief, kunt verzenden
cn dan veel geedkooper zijn".
Maar Wouter wil, zooals bekend ie,
nu eenmaal alles beter weten.
„Als het winter is", zoo schreef mij
een noef in BloeutendaaJ„dan la
chen jelui stadsmenschen in ie warme
huizicr:. die knus tegen elkaar ge
leund $taaii, ons uit, maar met *oo"n
zochten winter als deze winnen wij
het. Ban is het buitenleven troef.
Man, weet jij wel, dat de wilde kers
op dit oogenblik al in bloei staat in
den Hout? Ga dat eens zien, ik vertel
je opzettelijk niet waar bij staat, op
die marnier moet je den heelen Hout
doorsnuffelen en steekt nog eens flink
je stadschen neus tusschen de hoo
rnen.
Maar aan den anderen kant: o wee,
wat een muggen. Den vorigen Zondag
dansten ze in den zonneschijn, bij
heele troepje», poot aan poot, vlak
vóór <le ruiten, alsof ze ons wilden
sarren. Dat heb je van die publici
teit, vroeger maakten we er zooveel
dood als we konden cn praatten er
verder niet over; de mngqe-n be
schouwden dat als de natuurlijkste
zaak van de wereld. Maar sedert in
"t begin van 1920. een georganiseerde
verdelgingsoorlog tegen die muggen
op touw gezet i'-, zie je er veel meer
dan vYoeger en treden ec veel aan
vallender on. Tegenover onze organi
satie stellen zij de hunne, zóó is de
geest van den tijd. Het zou beter gb-
weest zijn, rustig met muggen ver
moorden door te gaan. Maar nu zijn
ze opgeschrikt door het besluit tot in
stelling van een brigade. Is 't niet mo
gelijk, beste neef, dat de muggen ook
van hun kant brigades hebben opge
richt, om den niensch hun macht to
laten gevoelen? Kmmen die in do
Maa rt-zon dansende muggen zulke
brigades niet z jn. met. éclaireurs,
voorposten en spionnen?
Ja. nu lach je, maar je zou niet g*"-
'nchen hebben, wanneer je gevoeld
had nis ik, hoe die ffcoote mug om
me heen gonsde en het blijkbaar on
mijn bloed voo'zbn hnd. Ik slot'5
naar hein, wat ik kon, maar de rak
ker was vlugger dun een licht gewicht
bokser en wist voortdurend do slagen
te ontwijken. Ik dacht dat hij weg
was en sring een poo=je in een ge-
makkcliiken stoel zitten peinz-n,
neen, grinnik manr niet, om e°*n dut
je wat* het niet te. doen. Om kort te
"wan: toen ik uit mini overpeinzin
gen wakker werd. had de imij mij op
mijn voorhoofd gestoken, dat dik o"-
'u-ol, Tn "if-nr' »wv-f niet in Augus
tus, maar in Maart'.
Lach niet over mijn veronderstel
ling Is het je niet opgevallen, dat
er 't vorig jaar en dit jaar veel meer
muggen zijn gewast, dan vroeger?
Tk zo© je: ze zijn op het oorlogspad.
Zooevcu iees ik, dat jelui burgemees
ter inenschen oproept, die hun stal
len en andere lokalen o n t m u g d
willen hebben, 'k Hou mijn hart vast,
daar zullen we weer van lusien. Nau
welijks hebben de muggen daar de
lucht van gekregen, of ze nemen re
vanche.
Als je durft, van de muggen, dan
noodig ik je uit, om hier den nieuwen
zeeweg te komen bezoeken. Een toe
gangskaart is niet meer noodig,
iedereen kan hem bewandelen of be
rijden, wanneer hij met zijn groote
voeten van het talud afblijft. Het is
eon wondermooie wandelnig, één
ding hebben we alleen gemist, name
lijk Ctn feestelijk© opening en de
daarbij behoorende, gespierde, wcl-
sprek.-nde redevoering, waarvan
onze burgemeester het geheim bezit.
Maar misschien komt die nog wc
wachb-n er op in spanning en mei
rielpverlangiea
Wat een paedagoog ls weet ieder
een. Dat is een opvoedkundige. Maar
wat is nu de ware naam voor een bij
zonder bekwamen opvoedkundige? Die
draagt den titel van puedagogemert.
En wat is een Andalusier? Iu Span
je beteckemt dat natuurlijk iemand,
die in de provincie Andalusie woont,
maar wij hebbpn ook in Amsterdam
en Den Haag duizende, ja tienduizen-
dc Andalusièrs, die nooit van hun
'even Spanje gezien hebben. Maar.
ziet u ze moeten in dc train dikwijls
aaD de lus hangen en daarom heeten
ze Andalustër of willen we taalkun
dig zuiver blijven, Andelusitr.
Dit ie allemaal heel eenvoudig en
wanneer iemand dat tot nu toe niet
wist, dan komt het aileen omdat hij
or niet aan gedacht hneft. Ietwat in
gewikkelder is het antwoord op deze
vraag. ,,vrie is verstandiger, de zwij
gen- of de spreker?" Waarschijnlijk
zullen dc meeste meuBclien zeg»g iv
„de spreker? Cursus;an worden tegen
woordig ingericht om spreken te lee-
rc», examens worden ér ln afgeno
men, diploma's worden er voor uitge
reikt wie goed ter long ls, zeggen
do leeraren eu professoren aan die
cursussen; „bezitten de halve wereld'
wel vreemd, zou je zeggen, dat zij,
die dan toch wel de knapste sprekers
moeten wezen, kans zién, om het
verder te brengen. Ook voor hen lig
gen immers tic millioenen klaar van
Carnegib. Rockefeller, Pierpont
Morgwi en anderen.
Maar je moet niet te veel vragen. Iu
elk govaf: wanneer de praters de hal
ve -wereld krijgen, blijft, de andere
helft voor de zwijgers over en daar er
oneindijf vaol meer praters zijn, is de
(Kirtie voor eiken zwijger veel groo-
ter. Het is ook bovendien veel gemak
kelijker en je tong slijt niet. Tien te
gen een, dut wanneer iemar.l de al-
gemeenc sympathie bezit, liet een
zwijger is.
Millioenen praters op do wereld
kunnen bijna niemand vinden, die
rustig naar hun gepraat luistert, do
menselien willen zelf praten. Daarom
is zoo'n enkele. «Me de kunst van
luisteren verslaat, zeker van zijn suc
ces 'k Heb er g id. die zich in
korten tijd er totaal borcnophiietor
den. Sommigen konden zich dan niet
meer goed houden eu begonnen zelf
te praten die daalden veel sneller
af. dan zij geklommen waren. Maar
wie tot zijn dood toe luisteren kan,
laat veel aan zijn kinderen na. Pro
beer het maar alleen wil ik u zeggen:
het is moeilijk. Want de praters bab
belen veel en weinig, dat de moeite
van 't aanhooren waard is.
Zoo heb ik in dc stoomtram een
prater bijgewoond. Hij kwam or in bij
de halte „Geleerde Mon" en begon
direct een lang gesprek over zijn
rhcumatick met een medereiziger.
Deze luisteude niet cn slapte tc Hille-
gorn uit. Daarna wendde hij zich tct
.n ander. Zelfde resultaat. Die ging
er uit te Lisse. Toen vond hii iemand,
die wel luisterde. Onze rhemnaticus
straalde en praatte, praatte maar al
door. De ander luisterde, luisterde
onvermoeid. Bij Oegstgecst haalde de
luisteraar uit zijn taschje twee doos
jes en verkocht die .-.an den prater,
voor vijf gulden het stuk. daarop
wroette hij Ivleefd en stapte uit.
De prater keek een beetje beteuterd
zijn doosjes nan. Ik vroeg item. of het
cxvn gene-x-middel u-zen de rheuma-
'iek was. Jr, zei hij. „maar ik ver-
trouw het niet. want ik heb al wel
luizend middelen geprobeerd en ze
llfelpen nooit". „Waarom kocht u
zo dan?" vroeg ik. „Och", zei hij
verlegen, „de man was zoo vriende
lijk, hij luisterde zoo goed!"
Juist, hij luisterde zoo goed' Dus
voortaan luisteren, niet praten. Maar
nu ook niet allemaal luisteren, want
or moeten praters ook blijven!
F1DELIO
