Over de grenzen.
38« Jaargang No. 11606
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feèstdagen
MAANDAG 4 APRIL 1921
ABONNETflENTEN per S maanden: Voor Haarlem en da dorpen Sn den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente; f3.671/,. Franco per post door Nederland f3.871/,. Afzonderlijke numnieri f0.15. Geïl
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken 10.571/,; franco per p06t f0.65.
Uitgave der N.V, Lourona Cestor, Dlrocteur-Hooldredactcur J. C. PEEREBOOM, Teleleon 3082
ADVËRTENT1EN: Van 1—6 regels 1.75iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per rotte! Bil
abonnement aanzienlijk rabat. Twaaifstuivers-advertentièD van Vraag en aanbod van 1 regels co'cts
per plaatsing, elke regel meer 16 Cts. A contant; buiten het Arrondissement dnbhale prijs.
Direoiie «n Administratie r Groote Houtstraat 83. Taiefoonura. de Rodsctio 600 an dar Administratie 7Z.4
EERSTE BLAD
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
Agates
H d-e n.
MAANDAG 4 APRIL.
Stadsschouwburg. Wi'-sonapleln.
Rationale Opera: „De doode Oogen
»alf 8"
Schouwburg Jansweg: AfBcheidBconcert
van Erna Rubinstein, 8 uur.
Gebouw „Do Nijverheid": Vergadering
van aandeelhouders der N. V. „Ripperdo
8 uur.
Café „Scala", Kleine Houtstraat:
Pag an i n i-con c e rt
Oud-Holland, Vei wuift, SU'jkorkeat
Café-Restaurant „Populair", Tem
peliersstraat 5", Avondconcert.
Bioscoopvoorstellingen.
DINSDAG 5 APRiL.
Stadsschouwburg, Wilsonsplein: Het
Schouwtooneel. Volksvoorstelling van
„Het Gouden Juk", 8 uur.
Café „Scala", Kleine Houtstraat:
Pagmini-ooneert.
Óua-Ziolland, Verwulft, Strijkorkest.
Café-Restaurant „Populair" Tem
peliersstraat 56, Avondconcert.
Schouwburg, De Kroon, Gr. Markt:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Cinema Palace, Groot® Houtstraat,
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Scala-Theater, Kleine Houtstraat 77
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Familie-Bioscoop, Kleine Houtweg
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Velsen: Raadsvergadering, 6 3/4 p
Ds staatsoresp van ex-konlng Karl van Hongartja - De mUawer
karsataklóg ia Graai-ir aaaU De eomaiunistea in ualUnkland
Griekenland en Turku«-
Er gaat geen week voorbij of er is wem
iets nieuws in het buitenland, dat do al
geniet-ne aandacht trekt en den toch r«ds
too hopeloos verwarden toestand in Eiiw-
pa, nog verwarder tracht te n.aV-.n. Dit
manl is het do ploUsl-Ggo lenig», r v:ui
ex- Koning Karl naaf Hong'r.a. Lo d ia.1
kwam plotseling en on-eiwaeh', l.oc*--i
do ex koning, zooais da le*-Jis rich w ,-U.üla
nog herinneren zullen. ecuigs raa&cden
geleden reeds verklaard lice:', dat ij
voorjaar vaa. c
i zeker naar zijn vroeger
rijk zou terugkomen. Wij hebben Uien
oma schouders wat opgehaald en gezegd.
dat duurt nog zoo lang, wo hebben nu wol
wat anders om ons mee bezig to houden;
komt tijd komt raad. En daar ia h'i nu i
toch plotseling verschenen, als het war.»
als 'n duveltje uit zijn doosjes tn Hongarije
gesprongen.
Do eerste vraag «lie zich aan ons. rusli
ge en nuchtere buitenstaanders, bij de be
schouwing van dit eenigszlns operette
aohtig avontuur opdnngt, is: Wie zijn
eigenlijk do raadslieden van den ex ko
ning geweest in dit plan» Waren het uo
legitimisten in Hongarije zelf, de mon
scben die alleen heil zien in een weder
opheffing tot den troon van den legitie
men vorst, den vorst die den heiligen
Sioplianskroon draagt. Of was het Zita, do
Pan..aBourbonsclio, die behalve gem:«
lin vnn den ex-koning een intrigante van
het zuiverslo water is? Beiden lijkt, on
waarschijnlijk, want do tijd voor een
staatsgreep van dezo soort is w*cl zeer
slecht gekozen. Do Hongaren zijn juist bo
zig door hard werken hun lar.d er weer
wat bovenop to helpen, Hongarijo is er
veel beter uan loo dan de oude zusterstaat
Oostenrijk. Daarom zijn monarchistische
woelingen op dit oogenblik al zeer ongo-
wensebt. Bovendien hebben de geallieer
den uitdrukkelijk verklaard, 'dat cr geen
sprake kan zijn van een terugkeer van het
Habsburgscho liuts op den Hongaarsehen
troon, omdat hierdoor de vrede in mid
den Dmtschland in gevaar zou kunnen
worden gebracht. En het huidige oogen
blik is allerminst geschikt om met de geal
lieerden to marchandeeren. Terwijl dezen
misschien in do toekomst wat meegaander
zouden geworden zijn. Ook lijkt hot on
waarschijnlijk, dat deze slappe man zolf
hot initiatief zou hobben genomen tot zulle
een vermetelen daad. Toch zullen het wel
do legitimisten zijn, die dezen Putsch heb-
hebben voorbereid. Niet omdat zij hel tijd
stip gunstig achtten, maai wijl z.j bij don
Ycrmindprcnden aanhang van den exko-
ning een poging wilden wagen voor het
laat was. Do ontvangst is Kail niet mee
gevallen, hij had gerekend op eerebogon
en gejuich, maar werd zelfs niet herkend
door zijn veranderd uiterlijk.
Nadat de rijksbostuurderAdmiroal Hortliy
pertinent geweigerd had de macht uit
handen te geven, heeft hij die een paar
dagen later Uxjli aan Karl (die nooit offt-
eieel afstand heeft gedaan) overgedragen.
Verscheidene divisies van het Hongaarsche
leger hebben zich achter den ex koning
geschaard, do monarchist Andrassy is tot
minister-president benoemd. Dat is de
eene zijde van do medaille. De keerzijde is,
dat de geallieerden zich opnieuw jiertineni.
verklaard hebben tegen den terugkeer van
het Habeburgscho Huls. Behalve volgens
do berichten, Frankrijk, dat zou helibon
verklaard pro forma to zullen protesleeron,
maar zich niet verder to verzetten. K. n
nieuwe leute, en nieuw geluid. Frankrijk,
het onverzoenlijke Frankrijk, toont zich
meegaand. Wat de reden hiervan is» Men
beweert, dat Karl blijk heeft gegeven van
diepen hant tegen Duitschland. Hel is een
treurig middel, om zoo te trachten een
doel te bereiken, ook al herinneren wij ons
nii den oorlogstijd, dat zijn vriendschap
met den bondgenoot Duitschland toen
reeds in twijfel getrokken weid. Maar En
geland, is Uians onverbiddelijk evenals do
landen der kleine Entente, vooral Tsjeoho
Slowakije, dat verklaard heelt, dat Karl's
terugkeer als een casus belli zal moeten
werden beschouwd.
Het bovenstaande was reed; gesobrt»
ven, toen bekend werd dat de Hongaar
sello Nationale Vergadering zich tegen den
.terugkeer van Knrl uitsprak. Het avon
tuur is afgeloopen. De held gaat naar
Zwitserland terug, waar hij echter slechts
tijdelijk zai mogen blijven en dan nog niet
in eene stad of dicht bij-de- grens mag
.wonen. Dan kan hij later naar Spanje
gaan, dat hem reeds gastvrijheid nanboo«l.
De Hongoarscho kroon moet hij nu
maar vergeten. Hij heeft zijn laatste troef
gespeeld cn verloren.
In Engeland zijn de langdurige onder
handelingen tusschen de regeering en do
mijnwerkers noodlottig afgeloopen. Don
derdagavond is de staking in geheel En
geland, Wales on Schotland uitgebroken.
Do besprekingen zijn gestuit op de weige
ring der regeering om de winsten van alle
mijnen te samen te voegen, waardoor mij
nen. die thans met verlies werken, in net
vervolg (schijnbaar) winstgevend zouden
kunnen geüxploiteerd worden. Ook werd
geéisclit, dat do regeering do mijnen, wan
neer die weer in handen der mijneigenaars
zijn overgegaan, zou eubsidieeren cn net
plau oin do ioonen te voriagen, niet zou
duxrgaan. Dit werd evencvn9 geweigerd.
Daarop heeft de stakingsloiding, die door
den eerslgenoemden eisch wilde beletten
dat verscheidene mijnen, zoodra zij weer
ia particulier bezit zijn gekomen, zouden
worden gesloten, gelast, dat ook hot pom
pan Zou worden gestaakt. Deze maatregel
moet als waanzinnig betiteld worden.
EeueizijdB trachtte men de werkloosheid 'e
vermijden, als nu echter hot pompen was
gestaakt, zouden vele mijnen totaal door
het w.Uer verwoest worden cn de werk-
'ooshtid e.-"jrme afmetingen aannemen.
Natuariijk was d«e maatregel bedoeld als
dwang tegen de regeering, maar de mijn-
w.ikurs zsif zijn verstandiger geweest en
hebben het bevel bijna algemeen niet op
gevolgd.
Men is bevreesd, dat de arbeiders op de
spoorwegen zich solidair zullen verklaren
en zullen weigeren de groote kolenvoorra
den te vervoeren. Deze vrees spruit voort
uit het feil, dat hun gematigde leider
Thomas niet in Engeland aanwezig is,
daar hij de internationale socialistische
conferentie te Amsterdam bijwoont. Een
gunstig leeken voor een spoedig einde der
staking lijkt het ontbreken van een bo
hoorlijk stakingsfonds, maar de ingewij
den verwachten desniettegenstaande een
harden, langdurigen strijd. Do mijnwet-
kersiciding is met een nieuw slel9el voor
den dag gekomen, dat echter, naar bericht
wordt, weinig kans op een gunstig ont
haal heeft.
Algemeen was verwacht, dal do comniu-
nislisohe onlusten in het Rijnseh West-
pbnalscho gebied door do nabijheid van de
intergeallieerde bezettingstroepen, niet
veel succes zouden hebben. Inderdaad zijn
in het begin alle pogingen tot het bewer
ken van een algetneene staking misluk'..
Maar meer Oostelijk hadden de commu
nisten meer succes. In Berlijn wil de alg- -
mecne staking ook nog niet lukken. Tel
kens wordt getracht in groote bedrijven
het werk te doen stopzetten, maar hot e-
sultoat is nihil. In Saksen duren de onlus
ten onverzwakt voort. De rooverhoofdman
Hólz speelt er weer een grooto rol. Het
boven twijfel verheven, dat do gehoele
actio op aandringen en met steun van
Moskou geschiedt Onder de oproermakers
die in de laatste dagen gearresteerd werden
bleken zich vele Russen te bevinden, 'lie
zelfs niet schroomden, de Russisch» uni
form te dragen. En dat, terwijl Lloy.l
Georgo met liet volste vertrouwen spreekt
over den terugkeer van de bolsjewiekscho
leiders tot gematigder politiek. Dat inder
daad in Rusland verscbeideno maatree®
len genomen zijn, die tot een ordelijke.-
staatsvorm zouden kunnen leiden, stsat
wel vast, maar «lat gebeurt noodgedwon
gen en ook Lloyd George, dio zijn handels
verdrag met Ruslaud moet verdedigen, zal
wel niet erg in dc- bestendigheid gelooven
Eenigen tijd geleden schreef ik, dal ander.-
stalen Engeland'» voorbeeld wol zoui.en
volgen en eveneens een handolsverdrv:
met Rusland zouden sluiten. Tiet blijkt
nu, «lat ook Frankrijk zijn voelhoorns al
in deze richting uitsteekt.
Bij al deze onrust dicht bij ons, ie de
Gricksch-Turkseh» oorlog er wat bij in
gesohotn. Een bnlkanoorlog is trouwen-;
langzamerhand ecu geregeld torugkeeren l
versobijnsel geworden, waarover wij ons
niet erg druk meer kunnen maken. Hel *a
zoo ver weg. De berichten melden, dat .ie
Grieken aan het winnen zijn. In Athene
luiden do klokken en branden do vetpo'.
jes...
Door buitenlandsehe bladen wordt go-
meld, dat de neulralo alAton zullen trach
ten do geallieerden en Duitschland weer
lot elkaar to brengen ter bespreking van
do schadevergoeding. Ook de Amsterdam-
scho conferentie zal zich met dozo zaak bo
zig houden. Het is niet uitgesloten, dat .ie
neutralen liier inilcrdaad goed werk sullen
kunnen verrichten.
P. W. P.
HOE STAAT T MET
DE ZEEWEG.
Hel beu lijk lenteweer sommig.u
noemden l.-et zomerweer van Zon
dag bad honderdon wandelaars cn
fietsers naai den Zeeweg gelokt. Men
geiKot van het mooie duinlandschap
aau weerskanten van den weg on
kwam ook wel eens in de verleiding,
aan den kant van den weg tegen «ie
taluds op te klauteren eu zich daar
dan in de hocgte neer te vlijen.
Van dit laatste wilden wij even ;ets
zeggen.
Toen het Bloemendanlsche gemeen
tebestuur bekend maakte, dat de toe
gang tol den Zeeweg vrij was voor
wandelaars en wielrijders, waar
schuwde het daarbij Let publiek, dat
de taluds niet betreaen mochten wor
den. Aan deze waarschuwing storen,
zooaJs ons gisteren bleek, velen zich
niet erg. Herhaaldelijk moet tegen
deze het-hooger zoekenden opgetredc.i
irm'den. Er is niet zooveel bezwaar
tegen, dat vermoeide wandelaars evtn
tcgi-n de glooiing aan gaan zitten uit
rusten (en dat hu eraan blijkbaar be
hoefte wordt geveeld, kan wellicht
een wenk aan het Bloemendual&c'i-e
gemeentebestuur zjjn, om hier «.n da,.r
banken langs den weg te plaatsen)
maar het i.s in ieder geval niet wen-
scheltjk dut de jeugd die taluds tot
haar speelplaats maakt en er op en
af rent, zuoals nu wel gobeurt.
Overigens ging het Zondag op den
Zeeweg zeer ordelijk toe. Slechts een
enkele wielrijder moest er nu en da:i
op gewezen worden dat hij rechts
moest houden.
Voor motorvoertuigen is de weg
nog gesloten. Tegen deze bepaling,
zoo vernamen wij van een onbezol-
ligd rijksveldwachter, wordt nog al
eens gezondigd. Hij had al 25 mini j
mers in zijn boekje staan van motor
rijwielen, waarvan de eigenaars
blijkbaar niet hadden kunnen wachten
op. het tijdstip, waarop ook voor hun
rood exil vervoermiddel de weg zn!
worden opengesteld!
dc (ramplannen naar Velsen
en IJmuIdcn.
Hel voornemen bestaat om de elec-
trificho tramlijn der N. Z. H. T M.
van het Soeudaplciu langs den Scho-
terwe« tot aa« de Pont te Velsen te
verlengen. Oud-Schoten en Santpoort
zouden dan van de stoomtram verlost
worden. Van Velsen zal dan een zij-
lak naar IJmuiden komen. Verder is
het plan om in Santpoort de lijn te
splitsen over den Dnohuizonwep naar
Westervcld, Velseroord en IJmuiden.
Dc bniir over de Jan Gijzenvaart te
Schoten wordt vernieuwd. De weg
wordt daar ook verbreed. Door het
rijk zijn daarvoor het blok oude grij
ze huizen aan de vaart aangekocht.
Ook zijn nog conige andere huizen
voor slocping bestemd, opdat de ge
vaarlijke hoek uit dien weg kan ver
dwijnen.
Stailsnieaws
BOND VAN LEERAREN BIJ HET
11ANDELSN1JVERHE1DSAV0ND0N-
DEH.W1JS. ln de op te Utrecht ge
houden alg. verg. zijn gokozen tot
definitief bostuur de heeren: F. J. A.
van Ghert, Haarlem, voorz.; P. K.
Peerlkamp, Zaandam, secr.; F. J-.
Bergman, Amste.-dam, penningm. en
voorts C. N. Joha, Hengelo; C. Ho-
gaerts, 's-Bosch; J. J. Buirma, Dor
drecht; Jac. de Vries, Assen, secreta
riaat; P. K. Pecrikamp, Zaandam.
I. 0. G. T. N. Logo „Excelsior"
No. 13, der Goede Tempelieren zal ecu
gastavond der Broederschapsfederalie
houden op Zaterdcg 9 April in het ge
bouw „Zun» en Vriendschap".
Medewerking wordt verleend door
mej. A. M. Barbas, declamatie, de;
heeren K. Sixma, teuor. Joh. Rootli
piano, en prof. Dr. J. van Rees.
TOONEELDITVOKRING „VOORUIT
GANG".
Allo begin is moeilijk I Dit heeft ook
do Haarlemscbo Arbeiders Toonuelveieeui
;ing „Vooruitgang" ondervonden, ^lau
het gaat al betert Tenminste bij de vorige
uitvoering vergeleken... Zaterdagavond
werd in den schouwburg Janswcg van de
H. A. T. „Vooruitgang" een opvoering gc
geven van „Politiezaken" een blijspel in 4
be«lrijven «loor F. van Schönlban, welke
schrijver reeds bekend is geworden, o.a.
door zijn „Mijnheer do Senator" en „In-
l-kwarliering".
De rollen waren goed verdeeld, do li
guur van Mansfeld leende zioh goed voor
mis sari ,-i van jiolitie. Thcodor Klingen-
berg, de chef der firma Wiegand en Co.,
creeerda wel het best zijn rol; hij was ,|a
eehle figuur cn persoon om dezo grooto in
moeilijke' rol te vervullen. Natuurlijk /iel
er op het spel van deze dilettanten nog wel
iets aan te merken, maar toch sloot liet
geheel vrij goed. „V<}oruilg&Dg" is voor
uitgaand!
ln de pauze ging de heer L. Bijlsnia,
voorzitter der vcreeniging do dames hul
«'.■gen en daarna... den heer Stroeke, die
aan deze tooneelvereeniging zijn goed»
krachten wijdt. Een groote krans werd d;n
leider overhandigd namens do vereeniging
en een cadeau namens de leden.
Do heer Stroeke dankte voor deze nlit
verwachte hulde en zcido te hopen, „Voor-
uitgnng" tot een goede vereeniging te ma
ken.
Door den voomtter werd nog een spocoii-
je afgestoken ook tijdens de pauze.
llij zetüe het noodig te oordeelen, dat cr
meer „verband" in do vcreenigiug kwam.
Om dezen band te doen ontslaan, meende
hij, dat niet alleen de werkende leden
moesten helpen om de vereeniging vooruit
to brengen, doch ook do kunstlievende 'e-
den en anderen. Op do te houden jaarver
gadering, zou dit belangrijke punt in den
bioede omschreven en besproken woTder.
Na afloop der looneeluitvoering werd
nog eemge uren gezellig doorgebracht met
dansen, onder leiding van den heer Van
Dokkum.
PERSONALIA.
In de iuKcv-telde commissie Ier
bevotllering van de personeelsvoor
ziening voor den Indischen dienst is
benoemd de heer H. Carpcutier Al-
ticg, pop. O.-I hoofdambtenaar te Be
verwijk.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij: P. Doek, Botha-
straat 16, Schoten, armbandje, C. de
Mootj, Eendrachtstraat 60, bril in
étui; Hilbrink, Gasthui&laan 38, bril;
H. Halm, Graaf Willemstraat 41, een
beursje; A. Bakker, MagdalenaMraat
2, bril; Nieuwpoort, H.oiOnymus van
Alphenstraat 30, bal; A. Poorterinans,
Parkstraat 7, bontje; G. W. Pauw,
Brouwersstraat IS:;, jas; A. Kramer,
Vinsterdamstraat 47, jas; C. Kossen,
Oranjestraat 37, lorgnet in étui; J.
Metselaar, Leidscheplein 16 zwart,
■nuts; C. Muys, Haai ieromerliedesti.
nies. Bureau van politie, Smedeslr.
handschoen (polsje). Kooi, Hecrcnve6t
22, pakje niet sajet. J. Bickers, Lange
Wijngaardstr. 29 rd., ring. K. Meijer,
Tleorensingel 37 J, scho ti. G. v. Zon.
President Sleynstr. 23, sleutel. J.
Boo7.cn, Westergracht 113 rood, Lood-
-'happentascii J. A. Jansen, Wol
straat 15, tuscbje. J. Hoodenburg,
Palmstraat 25 zwart, taechje. B. Ver-
meei-, Bloemend, straatweg 315, te
Overvoer, voetbal. C. P. Kuylten, Brou
cisstraat 111, boterhammenzak.
ONGEVAL. Do 3-jarige C. S.
woucBde op do Geil. Raamgracht
sink Zondagmiddag kwart voor vyf
den Raamsiugel over eu werd door
een auto aangereden, met liet gevoic
dat liet kind een lichte hoofdwonde
bekwam, üen bestuurderB treft geen
xcbuld. Na verbonden te z(jn, werd
het kind naar huis gebracht.
- DE WOÖNWAGENPLAAG
BIJ DEBEGRAAFPLA ATS. Zater
dagavond ontstond tussclion een paar
woonwagenbewoners staando in de
Do Terspijtstraat b\j de nieuwe be
graafplaats eeu vechtpartij, waarbij
liet mes dienst deed. Do man metziju
me3 verwende ovenwol zich zelf op
twee plaatsen aan den arm door een
paar diepe sneden.
De politie van Haarlem en Schoten
die spoedig ter plaatse was, wist
erger te voorkomen en hield 't verdere
van don avond steeds een wakend oog.
H. H. B. S. V. „LIEFDES
DUEL". Naar we vernemen zai deze
voorstelling op 8 April niet doorgaan,
•laar de Schouwburg Jausweg het
benoodjgde décor niet bezit.
Mr. H. J. D. D. ENSCHEDÉ.
Naar wjj vernemen worden nog
steeds vele bloemstukken en geluk"
weuschen bezorgd ten huize van Mr.
U. J. D. D. Enschedé, die Vrijdag
.onder zoovele sympathieke bewijzen
van belangstelling zijn 25-jarig jubi-
'leuin als der firma Joh. Enschedé
A Zonen herdacht. Ook van Prins
Hendrik mocht Mr. Enschedé een
schrijven ontvangen.
EEN SCHADEPOSTJE. - Zater
dagavond ongeveer 6 uur kwam een
wageu met honden er voor in flinke
vaart van de Kleine Iloutbrug den
Gasthuissingeloprijdon. Do bestuurder
dectl allo mogelijke moeite het te
voorkomen, maar de wagen botste
tegen een melkwagen van De Sierkan.
Het gevolg was dat de wagen geheel
omver ging en da inhoud bestaande
uit blikken of bussen met kook, bis
cuits, kolfleboonen, suiker cn nog
veel meer audero zoetigheden als jam
enz., alles dooreen over de straat giDg.
Do wagen van De Sierkan had geen
letsel. Met behulp van omstanders
kon cr nog eon boel gered worden
hoewel het een groote strop en schade
voor den eigenaar was.
OPENING COÖPERATIEVE
BAKKERIJ.
Zaterdagmiddag is in tegenwoordig
heid van het Bestuur, Commissarissen
en eenige genoodigden geopend de
bakkerij der Coöperatieve Verbruiks-
vereeniging „Patrimonium'' aan liet
Loidscho Plem, alhier.
De Heer D. J. Wijkhuizen, voor
zitter der Yoreenigmg, hield een
korte toespraak, waarin hü den wenseh
uitsprak, dat de bakkerij een succes
zou blijken te zijn. Hy installcorde
daarop den Chef-Bakker, waarna dooi
de genoodigden do bezichtiging van
bakkerij en winkel plaats bad en
eenige ververscbingcu werden rond
gediend.
Do Heeren W. Korvinus en G.
Wolzak, Commissarissen der Coöpeia-
tie, uiten eveneens bunno beste wen-
sclien voor het welslagen der onder
neming en roemden den ijver van het
bestuur, dat op energieke wjjze c
zaak heeft aangepakt.
VOLKSUNIVERSITEIT. Tot besluit
van «Jen cursus 1910—1921, organiseert het
bestuur van de Volksuniversiteit a.s. Vrij
dag weer een ic-xing voor har» leden, met
introducés in het gebouw van den Pro
testantenbond. Bpr. zai zijn de roctor van
het stedelijk gjinnasium Dr. O. Spocldor,
met bet onderwerp „Socrates Dr. Spocl-
der beeft van den winter met deze vo«/r-
dracht veel succes gehad in Amsterdam,
Rotterdam en Den Haag. alwaar hij baar
uitsprak voor do vereeniging „Do nicu
gedachte".
liet bestuur verzoekt ons nog medo
deelen, dat diegenen onder dc
die onlangs sijn toegetreden tot h
maatschap van de Volksuniversiteit even-
ccns vrije toegang hebben tot de lezing.
Het ïoonsel
Een teolière-avontf van Het
Schouwtooneel.
Was liet de vorige week de avond
voor Mevr. Van der Horst, Zaterdag
was het do dag van Jan Musch. Als
Mascarillo in Belachelijke Hoofscho
JutTers hoog komisch en van exquise
fijnheid, was b\j als .^'ganarelle in
Dokter tegen Wil en Dank van een
onweerstaanbare grappigheid, heerlijk
sappig en burleskl Welk ecu univer-
saal talent bezitten wy toch in dezen
acteur! Kan uien in ons land één
ïooneelspeler aanwijzen van zoo brec-
den, veeizydigeu aanleg? Is by niet
een zeldzaam begaafde, dezo artist,
die als de bode in Gysbregbt en als
Lucifer aan Vondel's verzen kleur en
plastiek wist te geven als geen
ander, die Jaspar in Eva Boniieur
en in Klatergoud van een ontroerende
innigheid was, die in de Viollers en
Ackcrman zich een groot karakter-
speler toonde en als Mol iere-vertolk er
in ons laud onovertrolfen is. Want
wat hy ons Zaterdag weer uit zyn
vollen overvloed gaf, was zoo prachtig
fyn, zoo verrukkelijk geestig cn zoo
vol fantasie, dat het zeer talryke pu
bliek dezo looncelspeelkunst wel als
eeii kunst van allerhoogste orde heeft
gevoeld. Hoe heerlyk was reeds
dadclyk zijn entree als Mascarille,
zwierig, elegant en toch burlesk. Men
zegge niet, dat onze Hollanders Mo
lière niet „Franseh" kunnen spelen.
Men ga Jan Musch eens zien in
Beiacheiyko Hoofsche Ju tiers, men
moet hem het vers hooren zeggen,
met fijn komische nuancoering en
koslelyk in al zyn gebaren en men
zal moeilijk kunnen volhouden, dat
dit spel met Franseh geestig is. Hoe
over-komisch was dadelijk de inzet
Oho! Oho, en dat prachtig gevarieerde
„Houdt den dief! houdt den diof!
houdt den diel!" en hoe verrukkelijk
was niet zijn zingen met dat herhaalde
rikikt! Dat heel de zaal van dit kos-
teljjk-geestig spel gonoot, bewees wel
duidelyk het spontane applaus, dat
midden in dit tooneel plotseling uit
het publiek opgiDg.
Als öganerelle vond Musch gelegen
heid zyu ryk komi&ch talent van heel
andere zijde te belichten. En hij deed
het volop. Zyn opkomst als dokter iu
het tweede bedrijf was een heerlijk
moment. En hoe vermakelijk en gocs-
tig bleef aldoor zyn spel, toen by
daar zat als practiseerend geneesheer
tusschen Lucinde en Géronte. Toen
wy Jan Musch in al zyn grootseid
Zaterdag weer zagen want om
Molière zoo to spelen moet men ais
kunstenaar groot zyn kwam bij
ons de vraag up, of het Bchouwioo-
neel wel voldoende van het zeldzame
komisch talent van zjjn eersten actonr
gebruik maakt. Wederzijdsck Huwe
lijksbedrog, De universeele Erfgenaam,
en nu pas Molière.werkelyk, men
bad onzen karakter-komiek in twee
jaar meer op den voorgrond kunnen
doen treden. Wy misgunnen liet
Schouwtooneel hetsucces mot Vader
tje Langbeen eu Polly Perkins niet,
maar gclooven tocb, dat een blijspel
van broeden opzet of desnoods een
goede kluebt met Jan Musch als
ïoofdpersoon meerdere en vooral ar-
tistiekero waardeering zou hebben
gevonden.
De overige medespelenden Zy
werkten allen met liefde en toen ij-
ding meo om een goed geheel te ver
krijgen, maar als de zon schijnt ver-
bleekeu nu eoumaal de sterren. Me
vrouw Sauders-llerzberg verraste door
iiaar werkelijk precieus gebarenspel
in de rol van Madeion! Haar 'zeggen
kon nog puntiger en meer genuan
ceerd zyn liet was, evenals van
mevr. van Dyk-Riecker door het
voortdurend inet kopstem spreken niet
altyd goed verslaaubaar maar als
geheel nas hot een stijlvolle creatie.
Mevr. van Dyk moest haar natuurlijk
talent voor een précieuse to veel for-
cecien. Van dc bijrollen trad Eger-
inau in beide stukken als aardig Mo
lière-speler op den voorgrond.
De voorstelling, die zeer goed bezet
was, bad con ongekend succes. Na
Belachelijke Hoofsche Juffers moest
het doek zelfs 5 maal omhoog en
hield het publick niet opmetapplau-
disseereu, voordat Musch voor het
voetlicht kwam. Voor het Schouw,
tooneel dus een zeer gelukkige on
mooie avond.
J. B. SCHUIL.
VEREEN. TOT VBRFR. VAN HAARLEM
EN 0511.. GEMEENTEN EN TOT BEV.
VAN HET VREEMDELINGENVERKEER.
Algesn«cnc v»rga«icriiig op Woensdag O
Aprü, des avonds 8 12 uur, in café
Biinkmann.
Pun te ti van behandeling:
1. Notulen, 2. Jaarverslag van den secr»
taris, 3. Jaarvciulsg van dun penningmees
ter. 4. Verkiexmg van drie bestuursleden,
door liet periodiek altreden van de heeren
E. W. van Sonic run Greve, Ant. Meyer en
A. Bcrtling. waarvan laatstgenoemdo xich
niet heikiesbaar stelt. 5. Rondvraag.
Kiekjes alt ds Rechtszaal
D i v s t - 1 I o ii. - Jacol.us H. R. te
Alkcmade, heeft xich schuldig gemaakt
aan verschillende diefstallen. In u-.-nige
omligcnde dorpen werd gestolen eeu halvo
kaas, 100 sigaren, een kruik jenever ca
eenige koeken. Men ziet alles was van zijn
gading I
Togen den «lief die al meer op zijn kerf
stok had werd zes maanden gevangenis
straf geeischt.
Twee kameraden, Gerardus O. en Johan-
es T. hebben, terwijl zo wel wisten hoc R.
in alles gekomen was, geholpen, om het
gestolen» op te eten, te drinken en t« roo-
ken.
Daarom werden ze vervolgd wegens he
ling.
Beiden ontkenden.
Ook tegen deze beklaagden werd zes
maanden geéischt. Het O M. zei, dat do
jongens een bende vormden, die do dor
pen onveilig mankten. Er is veel meer ge
stolen dan nu in de dagvaarding ge
noemd is.
Do coupeur J. 3. v. D. te Zaandam,
word beschuldigd do familie B. aldaar go-
tracht te hebben op te lichten voor 50 gul-
deu. De dochter was verloofd met v. R„ en
nu beweerde v. D„ dat die Van R. aange
houden was wegens diefstal tan een rij
wiel, maar voor 60 guhlen vrij kan ko
men.
Do familie B. is ei evenwel niet in
gevlogen en later bleek, dat het ge-
heelo verhaal rerznnncn wm.
v. D. t» vroeger ook al eens voor xoo'm
opliohtingsgcval veroordeeld.
Do eisch tegen v. D. luidde 6 maan
den gevangenisstraf
Dc verdediger Mr. Blankevoort zai,
dat dit geval van oplichting blijkbaar
een gevolg van een ziekelijk vcrschijnsOT
bij beklaagde is. Daarom droug l»tj
aan dat de rechtbank «iit bij het op
leggen der straf zal be«lenkon en bo
klaagde niet to zwaar straffen.
Uit de ümsiMsa
Het plantsoen bij do Gas-
fabriek.
De heer Ch. A. Blom heeft aau
B. en W. gevraagd in do eerstvol
gende raadsvergadering do navolgen
de vragen te stellen
lo. Weten B. en W.
d. dat er op do begrootiDg voor
het Gasbedrijf dienstjaar 1921 volgn.
24 een post is uitgetrokken voor
^onderhoud terreinen" met de navol
gende toelichting: „voor onderhoud
terrein, schutting en yzeren hek,
waarbjj rokenmgis gehouden met hor-
bestrating en aanleg voor een plant
soentje tusschen watergasfabriek en
administratiegebouw, zal naar schat
ting noodig zyn ecu bedrag van
f 1600.—"?
b. dat er in het vei slag van het
onderzoek der begrootingen voor 1921
speciaal die voor Let gasbedrjjf de
navolgende zinnen voorkomen„Een
lid vraagt naar de bedoeliLg van het
woord plantsoen in post 24 (uitgaven).
Kan het desbetreöendo deel niet ge
schrapt worden"?
dat zy d.d. 21 December 1921
don Raad schreven onder do afdeeling
„Gasbedryf"„hel woord „plantsoen"
lykt inderdaad van wat tc verre strek
king. Bedoeld wordt de ruimt© tus
schen gashouder, watergasfabnek en
administratiegebouw een beter aan
zien te geven. Dit kan met graszaad
(of zoden) en wat grint geschieden"?
2o. Indien de feilen bedoeld onder
Sub lo. a, b cn c aan B. on W. nog
bekend zyn, hoe komt 't dan, dat er
aan een tuinier to Haarlem voor een
bedrag boven de vyf honderd gulden
is opgedragen het aanleggen van een
tuin op bovenbedoelde terreinen
3o. Waren B. en W. niet in de
gelegenheid graszaad, zoden en i>f
grint te koopen Zoo neen, hebben
zy dan ook |by do 4 hier ter
plaatse wonende bloemisten gevraagd
die jammer genoeg evenmin zyn uit-
genoodigd om een plan voor den
„gaslumin te dienen.
4o. Zyn de ingediende tuinplannen
beoordocld Zoo ja, doo wien Zoo
do plannen niet door ecu deskundige
zyn beoordeeld, waarom is dan het
het plan niet aanvaard van den
tuinier, die eeu aanleg voor ongeveer
vier honderd gulden wilde maken
5o. Iu aanmerking nemende dat liet
gemeentelijk gasbedrijf per 1 Januari
1921 nog een saldo lecmngsehoid had
te betalen van f 479.700.— plus do
kasgeldleening van f 200.000.— die
voorkomt in de begvooting dienstjaar
1921 en als deze leening niet ver
strekt is kunnen worden dan toch
zeker die van f 150.000.— verstrekt
in 1920 zoodat per 1 Jan. 19*21 uit
dien hoofde de leeningschuld ten
minste f 629 700.-- bedroeg, meenen
B. en W. dan toch ook niet dat de
aanleg van den tuin op goedkoopere
wjjze had moeten geschieden?
Vil IJ Z. DEMOCRATISCHE BONO.
Men schrijft ons.
Woensdagavond, houdt do Md. Scho
ten een vergadering ui café SM,
waarin Mej. C. S. Groot, van Rotter*
dam, d.e :ds Marijlje algemeenc be
kendheid :n ens land h«^ft verwor
ven, zal optreden. Voor de pauze zal
haar onderwerp zijn: Waarom Vrij
zinnig Democraat? Na de pauze zal
zij voordragen: Waarom M ar ij tje >r»
«Je polletkk gong! Deze voordracht
in boerendialect as een groote attrac
tie.