HAARLEM'S DAGBLAD
iuitenlsndsch Overzicht
DONDERDAG 9 JUNI 1921
TWEEDE BLAD
YAtDBERIHG YAI DEM MAARLEKSSBE8 6IIEEITEEAAD
Punt Uiu
Bij raadsbesluit van 26 Januari 1521 werd
vastgesteld een slaat tot beschikking
DJ) den post „Onvoorziene Uitgaven" dor
begrooting voor den dienst van 1920, tot
sou totaal bedrag van 1 7577.99 1/2.
In genoemd bedrag is begrepen een
Bom ad 1474.92% voor uitkeering
van nog aankomend salaris over
191Ü aan plaatsvervangende koofden
van scholen voor openbaar onderwijs
in verband met het eventueel hand
haven van dc toelage als zoodanig-
Van Gedeputeerde Staten der Pro
vincie Noordholland is bericht ont
vangen, dat bezwaar betaat om mach
tiging te verleenen tot het doen van
deze uitgaaf, aangezien art. XI 2e lid
vau de slot- en oveigangbepaliugen
der wet van 14 Juli 1919 (Stbl. no. 493)
niet van toepassing is op bovenbe
doelde plaatsvervangende hoofden en
laatstgenoemde wet ook overigens
geen bepalingen bevat krachtens wel
ke bedoelde toelage zou kunnen wor
den uitbetaald.
In overweging wordt gegeven den
post ad 1474.92% van bovengenoam-
den staat af te voeren.
B. en W. stellen voor aan den wenk
van Gedeputeerde Staten gevolg ie
li a ge
Bij punt 10 dringt de beer Reinalda
naar aanleiding van een opmerking van
don heer Peper er op aan om stelling te
nomen tegen het „reactionair optreden'
van dc Regeering niet haar circulaire inza-
ko' den woningbouw.
De heer Slingenbergzou eerst wil
len afwachten wat de Regeering besluit
ten aanzien van den woningbouw te Haar
lom. Indien mocht blijken, dat de Regee
ring te Haarlem den woningbouw zou wil
len Btopzetten dan zullen B. en Wbij don
raad met voorstellen komen, die zij dan
uoodig achten.
Punt 11.
DE GEMEENTELIJKE CENTRALE EN
DE P. E. G. E. SI.
Voorstel van B. en W. tot het in
brengen van eigendommen, behooren-
de tot het electriciteitsbedrijf der ge
meente in de P. E. G. E. M.
Be heer Van de Kamp diende de
volgende motie in:
De Raad,
van oordeel, dat door de aanneming
van het Ontwerp-Besluit, vervat in
gedrukt stuk no. 156 (1919) niet is be
slist:
u. dat. de gemeente Haarlem haar
eigen electrisch bedrijf zou stop zet-
tni,
b. haar gebouwen, machines, etc.,
in de P. E. G. E. M. in te brengen,
gaat over tot de orde van den dag.
De heer en Wolzalk, Van Liemt en
.Visser dienden dfi volgende motie in:
De Raad der gemeente Haarlem,
Gezien <le voordracht van Burge
meester en Wethouders omtrent over
dracht van eigendommen aan de P.
E. G. E. M.,
gehoord de daarover gevoerde dis
cussion,
uvea wegondè, dat niet voldoend© is
gebjckui, dat het helang der gemeente
Dij zoodanige overdracht is gebaat,
nnodigt Burgemeester en Wethou
ders uit bodoelde voordracht voorloo-
pig terug te nemen en den Raad door
ren Commissie van deskundigen te
jtlcen voor icht6n
De heei Wolzak vraagt heropening der
beraadslagingen.
De heer I' o p p c verzet zich daartegen
omdat in do vorige vergadering is beslo
ten dat dien dag do disoussién zouden af-
loopen en dal boden alleen zou worden
gestemd. Hij herinnert in dut verband aan
de gebruiken in do Kamer.
Do Voorzitter persoonlijk is er voor
om de beraadslagingen te -heropenen nu
dit wordt gevraagd.
De heer "W o 1 z a k zou van B. en W.
gaarne een antwoord ontvangen naar aan
leiding van het schrijven door hem aan B.
en W. gedaan.
De heer De Z o o u w wil zioli houden
aan de agenda en dat nu alleon wordt
gestemd.
Dc heer B o m a n s, die zich een tegen
stander van de P. E. G. E. M. noemt,
meent dat nu niet tot een heropening der
beraadslagingen moet worden overgegaan.
Den vorigen keer had reeds een stem
ming kunnen plaats hebben, maar zij is
ftlleen Uitgesteld, om dat toen gebleken was
dat in de avondzilling niet allo leden kon
den aanwezig zijn.
Daar geen nieuwe feiten zich voordeden
wat de heer Wolzak in zijn schrijven
aanvoert is geen nieuw feit is er niet
«enige reden om nu de beraadslagingen te
heropenen.
Wat dc heer Wolzak aanvoert is reeds den
vorigen keer in de debatten besproken ge
weest.
De heer W o 1 z a li zegt. dat de zaak die
hij aanvoerde, wel in de debatten ter
sprake is geweest, maar dat bij goon apt
woord ontving.
De heer Van do Kamp heeft er be
zwaar togen, dat zijn motie niet is toege
licht. Sjir. dient een voorstel in om de be
raadslagingen te heropenen.
Dit voorstel wordt met 24 tegen 8 stem
men verworpen.
Voor stemden do leden Ilagemeijor, Kue
nen, Jonukbloedt, v. d. Kamp, Wolzak, de
Braai, Van Liemt, Bruch.
Dc motie van de Kamp wordt met 17
tegen 15 Btemmen verworpen.
Voor stemden do leden v. d, Ban, Loos
jes, Kuenen, Hagemcijer, JonokbloedC,
mevr. Willekea ilaedonald, v. d. Kamp,
Mieaérua, Wolzak, de Braai, Visser, van
Liemt, Bomane, v. d. Berg, Klein.
Do motie Wolzak c.s. wordt met 19 te
gen 13 stemmen verworpen.
Voor stemden do leden v. d. Ban, Loos
jes, Kuonen, Hagemeijer, JonokSbloedt,
mevrouw Willekes Macdonald, v. d.
Kamp, Miecérus, Wolzak, de Braai, Yls
>r, Van Liemt. en Van den Berg.
Do lieer Wolzak wil nog een aaiende
ment op het voorstel van B. en W. in
dienen. maar de Voorzitter zegt dot
dit niet meer gaat, op grond van een be
paling van het Roglemont van Orde.
't Voorstel van B. en W: I (inbreng door
eigendomsoverdracht) wordt met 17 tegen
15 stommen aangenomen.
Voor stemden de leden de Zeeuw, Sliu
genberg. Peper. Poppe, Roest, Boes, Keer
wolf, Kingma, Mej. van Vliet, mevrouw
Maarschall-Komin, Bruch, Van Omm©
ren, Groenen il.-ial, Koppen, Heerben
Thijsson, Reinalda en Dijk.
Tegen II van 't voorstel van B. en W. (in
houdende wanneer B. en W. van de mach
tiging tot overdracht zullen gebruik ma
ken) stemt alleon het lid van de Kamp.
Het geheele voorstel van B. en W. wordt
met 17—-15 stemmen aangenomen.
Punt 32.
Voorstel van B. en W. tot wijziging
der verordening regelende de uitbeta
ling van loon aan gemeen tepersane-ri
ingeval van ongesteldheid.
Goedgekeurd.
Punt 13.
HET VERKEER BIJ DE AMSTERDAM
SGHE POORT.
Voorstel van B. en W. om bon te mach
tigen thans over te gaan tot de uitvoering
der werken nabij de Aiusteröamsche Poort
bedoeld bij raadsbesluit van 6 Mei 1914.
Dc heer Koppen maakt de opmer
king, dat het raadsstuk weinig toelichting
geeft op het voorstel en dat ook de sub
commissie geen volledig advies kon ge
ven omdat haar van de zijde der tram-
direcue geen licht was kunnen worden
S<Komend op bet voorstel verklaart spr.
dat daarmede geen goede afdoende ver
betering zal worden aangebracht. De be
doeling is, dat de vootgangers uitslui
tend der bestaande brug en do Poort zul
lun moeten gebruiken, terwijl vóór de
Poort een druk verkeer van auto's en-.,
zal zijn.
Om die reden kan spr. niet voor bet
'oorstel zijn. Hij zou moenen dat men
net de beslissing moet -wachten totdat
een geheel plan van he: verkeer van de
verkeerseommissie cr is.
De heer v. d. B a n betoogt dat dit plan
al geeft -'t dan de beste oplossing die is
to krijgen, nu niet meer zoo urgent is als
een paar jaar goledon Was,, daar to
..richten is dal door de uitbreiding van
liet Anisierdamsche kwartier het verkeer
langs andere richting za! worden afgeleid
dan door de Spaarnwouderstraat.
Het autoverkeer zal gaan langs de Zo nier
vaart en dan door de Anthoniestraat. Om
die reden meent spr. dat men goed zal
mot dit plan aan to houden, maar meer
aandacht te wijden aan een verbetering van
de Spaaruwoudcrstraat.
Dc lieer Slingenberg zet uiteei), dat
verschillende deskundigen zich met 't plan
vcieeuigden. waarvan 't mooie is dat de
Poort levendig wordt gemaakt, daar zij nog
voor het verkeer kan worden benut. n.l. dat
van voetgangers.
Voorts doet spr. opmerken, dat er iets
aantrekkelijks in is om de plannen van het
verkeer in hun geheel te bebsndolen, maar
dat dit plaD op alle manieren in de plannen
in hur. geheel passen.
Spr. meent dat door de Spaarnwouder-
straat con rij druk verkeer zal hljjven. Te
gen een aanhouding heeft spr. geen bezwaar.
Ulnar dan kan aangaande de Groote Hout-
brug cn dc Saudersbrug ook geen beslissing
vallen, vóórdat de plannen van het verkeer
in hun geheel zijn bozien.
De lieer Lo osjes drukt deu wionseh uit.
da: indien bet voorstel wordt aangehouden,
dc wethouder den tijd zal benutten om dc
zaak van de asphalteering aanhangig te
mokcu.
De heer v. d. Kamp ondersteunt het
denkbeeld om 't agendapunt aau te houden.
Hij is het cr echter niet mede eens dat het
groote verkeer door do Spaarnwoudcrst.ra it
zal blijven gaan.
De beer Groen en daal drukt, deu
weiisch uit dat B. en W. den raad voortaan
wat uitgebreider raadsstukken zullen doen
toekomen.
De Voorzitter zal met den wensch
van den heer Grocnendaal rekening houden.
De lieer Koppen dient een voorstel in
oni 't punt aan te houden tot oon volgende
vergadering.
Mot togensteiummg van de leden Klein en
Ptpor wordt tot aanhouding besloten.
Punt 14
Naar aanleiding van een schrijven vod
den Minister van Biunenlandsehe Zaken
ann Gedeputeerde Stnten dezer provincie
stellen B. en W. voor, het reglement voor
het Burgerlijk Armbestuur te wijzigen met
betrekking tot do verzorging van cn het
toezicht op de besledclingen.
BIJ dh pont heeft ecnlge gedachten
liug plaats naar aanleiding van art. 41, dat
luidt:
De ploegouders moeten cr voer zorgen, dat
de verpleegde een deugdzame opvoeding ont
vangt, waarbjj tevens bet zedelijk karakter
behoorlijk wordt gevormd.
Het gezin waarin de verpleegde wordt op-
r de
zelfde godsdienstige gezindte als waartoe de
verpleegde behoort. D pleegouders moeten
zorg dragen, dat de verpleegde tot zijn (haar)
14de jaar de school voor gewoon lager onder
wijs bezoekt die door hel Burgerlijk Arm
bestuur in overleg me! de pleegouders zal
wordeu aangewezen. Zij dragen voorts zorg.
dat de verpleegde dc godsdienstoefeningen
bijwoont en godsdienstonderricht ontvangt.
Een voorstel van den heer Dö Braai om
de tweede alinea de woorden „zooveel
mogelijk" te laten vervallen, wordt met 23—8
emiueu verworpen.
Vóór stemden de leden: Kuenen, Hage-
meycr, Miozérus, Wolzak, De Braai, Van
Liemt, Bruch en Bomans.
Een voorstel van mevrouw Maarschall
Koinin, om te laten vervallen de woorden
„Zij dragon voorts zorg, dat de verpleegde
de godsdienstoefeningen bijwoont en gods
dienstonderricht ontvangt", wordt met 229
stemmen aangenomen.
De heer Heerkons Thijssen had
uiteengezet dat feitelijk in verband met an
dere voorschriften de woorden konden ver-
viillen, maar had een stemming over 't amen
dement, dat B. en W. reide spr. bereid zijn
ove? te nemen, ontraden.
Andere leden badden echter op een stem
ming aangedrongen.
De verordening in haar geheel wordt daar-
i z, h. s. aangenomen.
RONDVRAAG.
Bij dc rondvraag dringt de beer Van
iemt er op aan dat de verkeersborden
een andere kleur zuilen krijgen en dat de
geneesheeron weinig gebruik zullen maken
van hun recht om van de bepalingen der ver-
kcersverordening af tc wijken.
De heer Reinalda zegt dat aan een
school een vacature is omdat cou ouderwijzer
benoemd tot hoofd. Li dat verband her
innert. apr. aau een bepaling der nieuwe
L. O.-wet, die inhoudt dat ui dergelijke ge
vallen niet in de vacature moet worden
den, maar dat dan hel hoofd voor die
klasse moe: komen. In dit geval echter
>n tijdelijke leerkracht aan de school
aangesteld.
Spr. informeert naar de beweegredenen
ui B. oil W. in dozen. Bet is hem bekend
d3. aan den minister vergunning kan worden
gevraagd om wegens bepaalde redenen het
hoofd niet voor de Idas te plaatsen, maar dan
moeten dat dringende redenen zijn. Voor zich
meent spr. dat van die afwijkende bepaling
zoo weinig mogelijk gebruik moet worden ge
maakt. Gaarne ia spr. ingelicht aangaande
het standpunt van B. en W. In dezen.
De lieer Bruch antwoordt dat B. en W.
dezen nog geen definitief standpunt heb
ben ingenomen. Aan den minister is gevraagd
of algi'incene of speciale uitzonderiugen op
de bepaling der wet kunnen worden ge
maakt. Eerst waaneer op die vraag oen ant-
voord is ingekomen, zullen' B. en W. bun
itandpunt bepalen. Inmiddels is een tijdelijke
leerkracht aangesteld, waarmede echter nog
niets is beslist.
Dc boor v. d. Berg vraagt er op toe te
en dat kinderen niet achter rijtuigen klim-
De heer v. d. Kamp vestigt de aandacht
op toestanden in den Hout, waar de tram
rijdt tusschec het grasveld waar kinderen
sjielen, waardoor de veiligheid der kinderen
wordt bedreigd.
De heer Slingcnberg antwoordt den
heer Van Liemt, dat de zaak van do kleur
der verkeersborden in Hot College ran B.
i W. zal worden bekeken.
Dc heer D c Braai drukt voldoening uit
over het plaatsen van verkeersagenten, waar
mede de veiligheid Tan het verkeer ia ge
baat.
Daarna wordt de vergadering gesloten.
geering haar meening te kennen geven
hei Fransche verlangen'betreffende dc
rooming van een commissie ran experts.
Dc Franse he regeorlng verklaarde in baar
antwoord, dat zij bereid ts, tot zoo lang tc
wachten niet de benoeming van experts.
Voorts geeft hot Fransche autwoord tc ken
nen. dat de samenwerking Tan Britschc,
Fransche co Itallaanscho troepen veel zal bij
dragen tot de pacificatie van Opper-Silcziï
en dat een eendrachtig optreden van dc En
gel scbe en Fransche troepen een belangrijke
factor zal zijn om daar de orde hersteld tc
krijgen.
ENGELAND EN FRANKRIJK.
Volgens de „Manchester Guardian"
meezit men in officieele Britschc krin
gen, dat een verbond met Frankrijk
nog niet raadzaam is, vooral niet, zoo
lang de Fransche politiek Duitsch-
lands verplettering beoogt.
T FRANSCHE MINISTERIE.
In Frankrijk wordt met de moge
lijkheid rekening gehouden dat een
geschil tusschen de ministers Lou-
cheur en Douiner over de in de ver
woeste gebieden te volgen financier ie
politiek tot het aftreden van een van
beiden zal leiden.
HERVORMING VAN DE PRUISISCHE
BEGEERING.
In den I'ruisiscben Landdag beeft minister
president StegerwaM de kwestie van hervor
ming der Pruisische regecriug besproken en
hij gaf onomwonden te kennen dat de tegen
woordige regeering. die berustte op den
smaUen grondslag van cori coalitie tuasclien
centrum en democraten, een experiment was
dat dh zeker geen jaren zou kunnen du-
i. Voor het vormen vau een regeering met
de sociaal-democraten achtte hjj twee dingen
noodig een meerderheid moest het er over
zijn op welken grondslag de nieuwe
regeering zou worden gevormd en wie mi
nister-president zou worden. Hij zelf wil zich
das van het uitoefenen van directen invloed
op de hervorming der regeering ontbonden
en he: initiatief daartoe overlaten asn de
partijen in den Landdag. Voor men het ech
ter eeas was geworden over dc twee bos en-
genoemde voorwaarden, dacht Stegerwahl er
ook niet aan om af te treden.
Do vraag is Lntussehen weer juist als bij
de vorming van het tegenwoordige kabinet
of de sociaal-democraten zullen willen
meedoen cn daar ziet bet op bet oogen-
blik nog niet erg naar uit, zoodat Stegerwald
nog wel een tijdje minister-president zal
blijven. Daar staat echter weer tegenover
<L'« de sociaal-democraten wel graag het ka-
biuet-Stegcrwald willen kwijt raken.
Tot dusver hebben de partijen, ook do «o-
ciaal-deniocraten, weinig of niet op de woor-
van den minister-president geageerd en
hen moet nu toch de volgende slap ko-
De Berlijusche medewerker van liet Ar
gentijnsch blad „la Nacion" had inet den
rijkskanselier het volgende vraaggesprek
Vraag: Welke gevolgen zal het hebben
ir de nukoming van Duitschlands ver
plichtingen inzake de schadeloosstelling
indien Opper-Silerië aan Polen wordt toe-
DE GEALLIEERDEN EN OPPER-SILEZIC.
De „Westin. Gaz." zegt„Opper-Silczië is
gedurende geslachten Duitsch geweest. Met
een groote meerderheid hooft het juist te
kennen gegeven Duitscb te willen blijven.
Onder die omstandigheden is bet onmogelijk
te verwachten dat de Dnitschers daar zullen
goedkeuren dat bun leven in gevaar blijft cn
huu eigendommen wordeu vernield door een
minderheid, zonder dat zij een vingor zullen
uitsteken om zich te verdedigen. Yan den
aanvang af was bei de plicht der geallieerden
de orde te bewaren tot plebiscic-t uitspraak
zou hebben gedaan, hetgeen spoedig had
moeten gebeuren. In stede daarvan bebbeu
zij hun beslissing nitgestekl en den Polen
toegelaten een groot deel der provincie Ie
overrompelen. Die toestand mag niet geduld
worden, omdat hij het grootste gevaar ople
ver: voor de Entente en de uitvoering van
het Verdrag van Versailles. Er is slechts één
raiddel dat gevaar te vermijden en dat is
liet Verdrag spoedig en rechtvaardig uit te
Noodkreet uit Kattowitz.
De stad Kattowitz zond een verzoek om
hulp aan alio beschaafde volken, waarin
gezegd wordt De nood is ontzettend geste
gen. Thans zijn wij weer zonder water. De
levensmiddelen raken op. De stadseoraman-
dant beeft verklaard dat hot onvcrccnigimnr
was met ziju militaire eer dat opstandelin-
gen het centrum van de stad betreden. Toch
lis het station, dat midden in de stad staat,
door de opstandelingen bezet- Wij moeten
verlangen onmiddellijk to vernemen, wan-
I neer de stad ontzet zal worden, daar ernsti
ge onlusten anders niet tc vermijden zijn.
DE CONFERENTIE VAN BOULOGNE.
De Parijsehc correspondent vau de „Times"
meldt
Ik- geallieerde conferentie te Boulogne Is
voor onbepaaldeu tijd uitgesteld. Dit is het
gevolg van de jongste nota, tusscben de En-
gelsche en Fransche regecring gewisseld.
Dc Engclsohe nota betuigde adhacsïc met
het Frar.sche standpunt, dat het allereerst
noodzakelijk is, in Oppor-Silezïu de orde te
herstellen. Do Engelsche regiering wacht
daarom op het eerstkomende rapport van don
pas benoemden Imogen commissaris. Na om-
vangst van dat rapport zal de Briteche re-
i öuHeri de burgerwachten hur. itirt w-
penen moeten inleveren Wellicht zal de
inlevering van de lichte handwapenen
nog wat moeilijkheden opleveren, lntus-
solion ie hot wel zoo goed als zeker, dal
einde Juni do gelieelo ontwapening zal
zijn doorgevoerd.
Wal generaal Höfer betreft
de Wirtb verder bij koinl
belangen van zijn landgcuootoh die door
de Poolsche opstandelingen worden be
drcigd. Ik verwacht, da: hij spoedig met
dc geallieerde commissie in Oppclii tot
overeenstemming zal geraken. Ik be
wel geen direct gezag over Hófer en
zijn troepen, dooli ik zal al het mogelijke
doen, oin eon overeenkomst tusscben bc*
partijen tot stand te doen komen. Mc-n
niet ontkenner., dat de Duitsche be
volking van Opper fjiloaiè in haar hoop, i
dat Opper-Silezie bij Duitschland zou
blijven, diep ib teleurgesteld, Ho! lijdt j
Soen twijfel, of dc laatste bcriohten uu
ppcr-BQezifi geven roden tot ongerust
heid. Onze Opper-Silezische huidgenooton
gelooven niet meer aan liet roelr. en dat
is eon gevaarlijke stemming. He; is hoog
tijd, dat de geallieerde commissie de reeh
:ci: en bet leren vau deze lieden gaan
bcschonnen, andere is oen burgeroorlog
onvermijdelijk.
Ten slotte sprak do rijkskanselier over
de partijpolitiek. De basis van mijn poli
liek zal steeds weer zijn de uitvoering van
dc in het ultimatum gestelde voorwaar
den. De nieuwe democratische Tegeering
zal door het opheffen van do sancties m
de drie steden aan den Rijn, welke dixir
Ie geallieerden bezet worden gehouden,
eer in haar positie worden TCTSterkt, eln
dig de "Wirtb.
In oen zitting van den Rijksraad voor
Economische Aangelegenheden heeft dc
rijkskanselier, dr. Wirtb in een rede o.m
het volgende gezegd:
Sedert nw laatste bijeenkomst zijn ge
beurtenisson van groote draagwijdte in he:
boek der geschiedenis geschreven. De toe
stand onzer buiteniandiche politiek is door
de aanvaarding van het ultimatum ver
helderd. Er bestaat echter nog onzeker,
heid omtrent de details der regeling, wei-
het ultimatum voortvloeit. Het is
niet slechts de vraag, hoe wij de bépftUn
bet ultimatum zullen uitvoeren,
voor ons is ook het vraagstuk in zake Op-
per-Silezic, het land van enze in nood ver
koerende broeders, van het grootste be
tang. Het komt er slechts op aan, dal onze
ven ons in de Opper SilozisOhe jewesti
niet de baas worden. Deze kwestie kan
slechts opgelost worden door rechtvaardige
inachtneming van de Opper-S'.lezisch
volksstemming. Deze volksstemming is do
uiting der domMCTtie «n
dc mogendheden, dlo de
ginaelen huldigen, den duidelijken wil der
Opper-Silczisoho bevolking, die zich niet
groote meedorheid voor Duitschland beeft
uitzesprobeu. zal veronachtzamen.
ikskanselier sprak vervolgens over
het ultimatum en drong aan op medewer
king lot het oplossen van de vraagstukken,
,-clke door de verruiling
turn worden opgeworpen,
genöe
de rijksiaad
heden
dat
Antwoord: Wij zijn van moening,
_o gehcclo Duitsche industrie van
haar natuurlijke Oostelijke basis beroofd
zal worden als Opper-SlleztC aan Poien
zal worden toegewezen en dat een groot
eedeelte van onze industrie niet meer in
tel zal kunnen komen bij de nakoming
nn onze verplichtingen in zake iitt her-
iel van de aangerichte schade.
Vraag: Denkt gij, dat het vermogen van
liet Duitsche volk aangetast zal worden
ir de nakoming van de verplichtingeu
zake de schadeloosstelling? En zoo ja,
op welke wijze?
AntwooTdDit is do moeilijkste
vraag, die gij aan een rijkskanselier en
aan een rijksminister van financiën zoudt
kunnen stellen.
Ik geloof, dat niemand in de wereld
werkelijk uitenen kan. dal men een volk,
door besla- te leggen op zijn vermogen,
nog wezenlijk omhoog kan brengen. Dat
te gelooven ib onzin. Evenwel zijn ver-
sohiUende belaslingonl-worpen in behan
deling. Zij zullen binnenkort door de
rïjksregeering aan den rijksdag worden
,'oorgelegd. O.m. zal een uitbreiding wor
den gegeven aan de roods beslaande be
lastingwet op de najmiloose vennoot
schappen.
VraagDankt u, mijnheer de kanselier,
dat doctr de houding van sommige par
tijen in den laatsten tijd een ontbinding
au deriRijksdag noodzakelijk zal worden?
Antwoord: Wanneer de blnnenlandsche
politiek van Duitschland van de zijde van
elke partij ook, gesaboteerd wordt, dan
is het- vau zelfsprekend, dat Duitsche
volk over zijn lot zelf boslissen moet.
De Berlijnsche correspondent van fle
Matin" heeft een onderhoud gebod met
den Duitschen rijkskanselier, dr. Wirtb.
Deze sprak hel eerst over de conferentie
te Spa cn zeide. Als ik toen maar reeds
de Duitsche politiek in handen had ge-
bad, zou ik aan de Entente al dadelijk
een flinke schadeloosstelling hebben aan
geboden. De politieke hc-mel zou dan al
veel eerder zijn opgeklaard en wij zouden
geen kostbare lijd hébben verloren.
Over do tegenwoordige politiek zeide
WirtbGesteund door de groot© meerder
heid van het geheele Duitsche volk heeft
de regeoring zioh lot taak gesteld, de voor
waarden, vervat in het ultimatum, uit te
voeren, pogingen om op grond van sta
tistische gegevens de capaciteit van
Duitschland te bepalen snoeten op niets
uitloopcn. De regeering zal zich bepalen
tot het uitdenken van da meest doelma
tige methoden, die haar in staat zullen
stellen, do schadeloosstelling op te bren
gen en beter dan alle- handelingen zal dit
tot een betere verstandhouding leiden.
Vooral zal ik er voor trachten te waken,
dat wij ons aan de in het ultimatum go
Etelde termijnen zullen houden.
Wat Beieren betreft zoo zeide Wirtb
staat de toestand er aldaar reeds veel
gunstiger voor. Ik ben er van overtuigd,
dat er op het oogenblik iu Beieren geen
geheime wapenbewaarploatsen moor zijn
ts vinden. In de eerstkomende dagen
s niet dat
i hei ultima-
61 de eerstvol
.i maanden zal blijken, of
,r Economische Aangelegen
Houw* ,„„r het Duitsche volk van groote
beteekenis zal worden of niet. In het bij
zonder betreft het do heffing op den uit
voer, om den index, die daarin verbor
gen lint en oin 't invoeren van een nleu
wen index. De wereld heeft zich er reeds
overtuigd, aldus dr. Wirtb, dat do
vorm, waarin de heffing van 26 pet. op den
uitvoer wordt gelieven, geen rekening
houdt met de hoofdzaak waarop het aan
komt, namelijk op het herstel van Duitsch
lands economisch leven.
De belastingen op suikc-r en op on.
ploffingsmiddelen zijn bij den Bijksrteg
ingediend. Het wetsonwerp inzake de bran
dewijn Is roede door de commissies behan
dold en zal do volgende week ln den Rijks
dng behandeld worden- De kapitaals- cn
verkeersbelasliugontwerpen zijn in 1zf- mi
nisterie van financiën gereed gekomen en
zullen in de naaste toekomst worden mge
diend. Ook een drvnkbearting is voorbe
reid. evenals een omzetbelasting, dl* m
too verre gereed is. dat het ontwerp uw com
missie reeds heeft bereikt.
Velen uwer zullen zeggen: „Toch is dat
alles niet voldoende". Dal is wel moge
lijk. Ik stel mij echter ook zeer veel voor
van de in voorbereiding zijnde wetsont
werpen. waardoor het Rijk tal van nieuwe
bronnen van inkomsten kan krijgen. Er
zullen ïich dan echter nieuw© problemen
voordoen o.a. in verhand met het kolen
vraagstuk. Ik persoonlijk zal mij onthou
den van elk experiment, dat reeds a priori
het karakter van een'experiment draagt.
Het vraagstuk der prestaties moet met
alle krachten ter hand genomen worden:
zonder offers zal het niet gaan. De gedach
te ann slagvelden cn nieuw© oorlogen zal
do regeering niet tot richtsnoer dienen bij,
bet streven naar haar doel; arbeid en
plichtsvervulling alleen kunnen ons de
vrijheid van het vaderland doen herwin
Uitgaande van dee geduchte, verzoek
om stens en dadkraolitige medewer
king.
BEIEREN EN DE ONTWAPENING.
Van vertrouwbare zijde wordt uit Mün-
clien gemeld, dat dc inlevering der wapens in
Beieren Is begonnente Müncbcn alleen wer
den 600 toaeliïnegeweren ingeleverd. Het
"ik beeft over geheel Beieren twintig op-
Jagplaatsen voor de ingeleverde -wapens
verdeeld. De ontbinding der „Einwohner-
webren" zal geschieden na ontwapening der
afzonderlijke organisaties. De Beierselic rc-
gocring hoopt, dat rij de voorwaarden van
het ultimatum zal kunnen vervullen.
DUITSCHLAND'» VERPLICHTINGEN.
De commissie van bereid deelt uice, dat
Duitschland 40 millioen marken in goud
uieer heeft betaald dan bet milliard, dat voL
moest ziju op 1 Juni. Het overschot zal
dienen voor do. amortisatie van een partij
bons, die betaald moeten worden met bai-
tenlandsche wissels.
Urne Lashnosk
REVOLUTIEBOUW.
Nu eindfloozi' maanden van wachten iiad
het pasgetrouwde paar eindelijk zijn bui- en
met vreugde in hoi ban werkten zij aan
inrichting.
Ten skitte kwam Jan aan dc scbildcr-jca
toe cn met een forscb&i slag dreef hij te»
spijker in den muur.
Lenige oogeriblikken later wenl cr op dc
voordeur geklopt,
„O, Jan, lieveling," fluisterde de jonge
vrouw üDgstig, „het i« onze buurmau. Hf
zal komen klagen over het lawaai."
Jan haastte zich om den bezoeker te gaai
egroctcn cn zijn cxcu.«r« tc maken.
„Dat i» zei de buurruan goedig
„Dat lawaai kan mij mei scheien. Maar wa.ir
schuwt u mij ran tevoren, wanneer u dii
spijker er ooit weer uit mocht willen halen
want ik bang een schilderij op liet andere t ,t
einde."
GOED BEDACHT.
Willie bad ecu dicjizinnigo trok om rijn
mond toon hij zijn moeder vroeg
„Ma, als ecu arme, kleine jongen aan és
achterdeur kwam en om iets tc eten vroeg,
zoudt u hem dan dat stuk appeltaart geven,
da: nog over is?"
„Ja, Willie, natuurlijk zou ik dat," zei de
moeder vriendelijk.
Willie's gezicht klaarde op.
„Goed," zei hij, „wacht dan even, dan loop
Ik naar de achterdeur."
FRANKRIJK EN HONGARIJE.
Do Fransche Kanier heeft met 470
tegetn 74 stommen 't vredesverdrag
vu.u Trianon geratificeerd.
Briand verklaarde: Frankrijk en
zijn regeering zullen alle-s doen voor
de toenadering der volken, maar dé
beste waarborg voor de bevestiging
van den algemeenen vredo is, dat
Frankrijk zich niet laat leiden door
zwakheid, want van zijn kraoht ai-
stand te doen, zou niet. gunstig ziju
vooj- den vrede.
Hongarije kon zijn rol hi den vre-
spelen, mits liet geen bijgedachte
van wraakneming heeft en niet be
proeft weer het oude Hongarije te wor
den. Dan za 1 het Frankrijk lot nil/
hulp bereid vinden.
DE PROCESSEN TE LEIPZIG,
oensdagmorgen begon voor dc i!dc kamer
bet rijk'gcrechtïbof te- Leipzig het
vijfde proces tegen een oorlogsmisdadiger.
Beklaagde wtu tiiaxis <lc voormalige beamb
te der legcrpolitic. student in dc rechten
Ramdolir. Hij i» afkomstig uit ecu geachte
Leipziger familie zijn vader i' een bekend
arts. Ónder dc getuigen bevinden xïefc tal
van jongelieden, die nauwelijks den kinder
schoenen ontwassen ziju.
Het proces, waarbij ook drie vertegenwoor
diger- der Belgische regecring tegenwoordig
ziju. zal waai se hij ti lijk d.-ic a vier dagen
De beklaagde, dit reed» vier maanden ia
jorloopige hechtenis heeft gezeten, cn den
rang van onderofficier bekleedde, verklaar
de. den 9den Februari 1891 geboren tc zijn;
hem werd bet IJzeren Kruis verleend.
evidentVolgens de acte van beschuldi
ging hebt u, als beambte van de legcrpoiili©
in België, de volgende feiten lied re ren le.
zonder ecuige reden personen gearresteerd,
den duur van bun gevangenschap onuoo-
dig verlengd 2e. personen mishandeld en
'dwang uitgooefend om bekentenissen af tc
eisen. Ik waarschuw u. bier ïllcl dezelfde
ictiek té v-rleca als bij het voor-onderzoek.
>cn u verklaarde, zich niets tc ktiaucu lur-
nicreu "en alles hebt ontkend.
Beklaagde Voor een Duitseli gerechtshof
in ik bereid, de volle waarheid to zeggen,
oor c.en buitonlandseli gerechtshof zou ik
nnrscliijidijk ©n andere tactiek volgen, daar
ik dc Belgische bevolking en haar hunt,le
gem dc Duiwhers ken.
Ju hot verder verloop der zitting gaf be
klaagde een uiteenzetting vau zijn werkzaam
heid bij de legcrpolitic aan de Ncderland-
ehr grens. He: wt> hem niet bekend, dat
rij in Gramont bij de bevolking bekend was.
De. tank der Icgcrpolitie was de oorzaak, dat
:ij overal gehaat was. Beklaagde moest liet
mderzoek naar verdachte Belgische perso-
icii leiden, en dezen in voorloojiige lieeiito-
ïis nemon. Hij ontkent, zonder redeu per'vi-
len gearresteerd of hun gevangenschap on-
noodig verlengd tc hebben.
PresidentU hebt toch kinderen van ivo-
gen jaar gevangen gezet?
Beklaagde Ja, doch dat waren ook dc da-
PrcsldentWist u dan niet. dat kindercu
onder dc tien jaar nooit de daders knnnen
rijn In deu wetteiijken zin?
Dc beklaagde zette daarop uiteen, boe hij
tegen de verdachten is opgetreden, die een
aanslag op dc spoorlijn Gent—Bergen bal
den gepleegd. Dc scindradcn werden door de
Belgen veranderd, zoodat er verkeerde sei-
werden gegeven, cn er gemakkelijk een
rwegongcluk bad kunnen plaats hebben.
Er zijn ook nog andere aan-logon op de vei
ligheid dor spoorwegen gepleegd. Voorts
zijn cr diefstallen van documenten en van
munitie voorgekomen. Hij hoeft de perso
nen die bij de aanslagen waren betrokken,
gearresteerd. Geslagen beef: bij beu echter
niet. Het aantal arrestaties, dat van Novem
ber tot December 1917 door hem is gedaau,
cu dat volgens den president 35 bad bedra
gen. kon hij zich niot herinneren. Hij bad het
uoodig geacht, allo daders zouder onderscheid
hun leeftijd te arresteeren.
jrvolgcns werd ©en rapport uitgebracht
door den Polizeirat Bauer uit Muncben. in
dit rapport werd voornamelijk de kwestie
besproken, of de beklaagde als beambte dan
wél als onderofficier z.ijn functie had uitge
oefend, daar oin deze kwesrio het gehce'e
proces draait. Wanneer bij geen beambte
was dan kan art. 843 van het Wetboek vau
Strafrecht niet op beklaagde worden toege
past, al zijn de verklaringen der getuigen
ook nog zoo bezwarend.
De eerste getuigenverklaring werd afgc-
gd door den Belgischen scholier Moreels,
dié ten tijde van het voorgevallene tien 'jaar
was. Deze getuige raakte zoodanig vcr-
I in allorlci tegenspraken, dut de presi
dent hem herhaaldelijk moest aanmanen, "do
waarheid te spreken. Eerst verklaarde hij.
Yan Knp.st6n Kunstenaars
No. lis.
Achttiende eeuw cn twintigste eeuw. In
het Haagsciic gemeentemuseum, in de Zee
straat, heeft de directie een alleraardigste
verzameling portretten van kunstenaars d'e
tusscben 1730 cn 1830 gewerkt hebben, bij
eengebracht. Dc verzameling is tc curicöscr
omdat ze. goed gekozen, last zien dat die pe
riode in onze kunstproductie nog niet zoo be
roofd van alle levenskracht was, als men
gewoonlijk pleegt aan te nemen. Hot was
wel geen jong, bloeiend leven in de kunst,
oer een rentcnicrebes'.aan, waarin de vorkre-
gcu waarden van de zeventiende eeuw wer
den opgebruikt, maar daar wtiren onder die
rentenierende geesten toch nog een vrij groot
aantal die, zc mochten dan al hun renten op
teren, althans hun kapitaal van overgeleverde
technische vaardigheid niet behoefden aan tc
spreken.
Dat Haarlem iu die jaren niet onbelang
rijk anu de productie medewerkte, kan ons
belang inboezemen en de juist in dit jaar
vallende herdenking var. het feit," dat voor
honderd jaren bet roemruchte „Kunst zij ons
Doel" uit de metamorphose van een dan be
slaande teekencouibinalic tot stand kwam,
is cr, mot dc aanwezigheid van oenige artis-
teii ter Ilaagsehc expositie het bewijs van.
Trouwens, dc geschiedschrijvers van de
beeldende kunst juist dier dagen waren voor
Haarlem evenmin onbekendé-.i en voor gege
vens omtrent dc nrtisten cn hnn werk moet
men nou needs bij hen, de boeren Vau Evn-
.den en Van der Willigen tc rade gaan. Zij
geven ia hun drie deelea plus aanhangsel,
I eon aanvulling van Immerzeel en Kranun en
ook nu is, zoo nu cu dan, een uurtje lectuur
in hun aauteekeuiugen, niet onamusant. Doch
wat niet minder grappig is de belangrijkste
portretschilders uit die langvervlogcn dagen
waren buitenlanders, die ons land bereisden
i om cr bestellingen uit te voeren of ook wel
zicb duurzaam daar vestigden cn hen ver-
I melden Van Eynden cn zijn compagnon niet.
Zoo, Tischbeïn, die hier zeer iu trek was
j cn die grooten invloed op latere Hollan-
1 dors als den vader van Thérèse ScLwartzo
1 heeft uitgeoefend, zoo de Zwitser Liotard,
die oin zijn prachtige pastedportrcttcn ge-
zocht was, zoo de Franschman Perronncau en
I de Engclschman De Spmiiv. Van al deze
i heeren vindt ge thans in Den ïïaag keurige
exemplaren. Dc Hollandschc roeesters dier
dagen konden daar moeilijk tegen op. al lieb-
j ben ook Van der Koov en vooral dc slechts
I veertig jaar oud geworden Van dor Mijn
zeer respectabel werk geleverd. Een paar
I bijzonder fyno portretten werden ter tentoon-
I stelling op naam van Taco Schollemn gecx-
poïcerd en het lijkt historisch interessant
daaromtrent zekerheid te verwerven. Een
hoe gevoelig portretje wist ook dc Uuurlcm-
mcr Woutcrns Mol te schilderen. Er zullen
van diens hand wel meer werken In onze
stad ziju, in privaat bezii. cn liet zou mis
schien dc moeite loonen. die eens aan het
daglicht tc brengen. Allicht loonender dan
die van zijn stadgenoot Visser Bender, wiens
I' teekeiiiiig'.n volgens Ven E. en v. d. \V.
Iicog .nuigetelireven werden cn die in Den
Haag ook met ecu gansebe serie vetkgen-
ivoordiud is. Het heeft .verluid, dat „Kuns;
zij ons Doel" bij haar honderdjarig bestaan
een retrospectieve tentoonstelling zou aan
richten. Hopelijk verwerkelijkt zij haar voor
nemen en slaagt cr dan in, juist uit die eer
ste jaren van huur bestaan een aantal inte
ressante en mooie werken bijeen te brengen.
Van geheel anderen aard is de belangstel
ling die men voor de kunst van onze eigen
dagen kan koesteren. Tijd van gisting, van
zoeken cn espc-rimeutoeren, het heden. Tijd
van rust cn kaimtc, van geestelijk herkau
wen, die andere periode. Ook fuudainciitcnl
geheel verschillend door do gewijzigde doelen
die bij dc kunstbeoefening gesteld zijn. Een
becklingskunst die geheel en al met de wer
kelijkheid, met het zichtbaar bestaande ver
bonden is, toen. Ecu beoldingukunst die ge
heel van dc werkelijkheid zich afwendt, bij
do jongere generatie van thans.
Twee m öen grond verschillende inzich
ten omtrent hetgeen in beeld gebracht
mot-', worden: liet realisme in zijn ver
schillende sohakeoiingon tegenover het
idealisme, evenzeer verseheidenlijk ge
nuanceerd. En bij dit laatst© dan niet
t© denken aan oen g©-idcali?eerdo wer
kelijkheid doch aan een uit do wereld
der ideo geboren wordende onwerkelijk
heid. Men moet geen partijganger wexcu
en do ontwikkeling van liooec-r-af kunueu
bezien om in beide strooiniiigen het goud
op den bodem te kunnen zien liggen. De
mi listen zelf zijn daartoe meestentijds niet
in staat. Zij zijn partij in het geding
jeu beslissen per slot. door hun werk niot
door dispuut.
óver Cict werk dot door dc meest op
den vor.igroml tiedeudc jonge ten thans ge
Imaakt v... i: uioc; dc his'orie nog rich
ten. Alleen zien wij, en dat niet alleen
in ons land, ho© de stroom gaat in do
richting van het van-de werïelijkheid-af
gewend zijn. Wat echter juist bij ons,
Hollanders, die een zoo sterk ontwikkeld
gevoel van werkelijkheidswaarden bezitten,
op taai verzet cu onwil van begrijpen stuit.
Het is de verdienste van een buitenlan
der, die langen tijd onder ons verkeerde,
Dr. F. M. Huetmcr, in een z<"> juis:
verschenen boek „Die «ene Malerei in
Holland" een overzichtlijk beeld gegeven
te hebben van wat er bij ons sinds 3390
ongeveer, gepresteerd is in de schilder
kunst, die zioh van het impressionistisch
réalisme, waarvan dc Haagsche 8obool
den bloei uitmaakte, heeft afgewend.
Dat een dergelijk overzicht, en dan nog
wel in die compleetheid, ons door een
niet-Hollsndcr word- aangeboden is ie'.s
waarvoor wij hem dankKuir bcho-jrer. tc
ziju, doch toont tegelijkertijd de tamelij
ks onverschilligheid waarmee hc produ-
eeeren van die kunst ten onzent is tege
moet getreden-
Een vervolg op Marius' boek en Plas-
sehiuirt's lijst had hic-r ai langen tijd ne
hooien le zijn samengesteld.
De lieer Huobner heeft bet nu voor or.s
gedaan en zeoafe g««sd daai-
me© aan zich verplicht.
Een xesliei.-l schilder» ©n sebihl.lessen
stelt de schrijver zijnen lezers voor, die
allen in meer of minder mate tot ae njcu-
weren beliooren, die althans allen huiten
het realiteitsprincipestaan. Kuiislonnars
der idee-verbeéldiiig derhalve, die hij dan
verder in vter groepen nis rle Sdea'isten
der lijn, der kleur, der zuim.e en ikr
lakte of laten we liever, pin niet dub-
balzinnig :o wezen, zeggenvan het vlak
ind©eit.
In die systanatiek. die m. J. niet overal
geheel jui$t opgaat, herkennen wij on
zen Oostc-hjken buurman. En even „sulbst
redend" vinden wij het dat aan die
licofdstukkcn, ©en ander, over Vincent
van Gogh afzonderlijk voorafgaat. De
schrijver dien wij zelf een groom mat© vnr.
idealism© nieener. te mogen toeschrijven»
is er in geslaagd door zijn te verwerken
materiaal een sierlijke lijn tc trékken, er
door rangschikking kleur aan le geven,
vnn ruimte van blik t© doen blijken door
niets, maar ook letterlijk niets, buiten te
sluiten en tooli... oppervlakkig te blijven.
Dit laatste is inleen compendium als
hier geboden word, geen gebrek. Integen
deel. Hoe oppervlakkiger een au'.cni als
de heer Jlucbner. is. des t© liever is hij
ons. Dan laat hij soms ©cu treffende ly
peering los. die wij direct als snak aan
voelen en die ons 't geheugen blijft
zitten. Of hij komt mot cm idee, die,
voor ons gevoel, kant noch wal raakt cn
dan geeft liij ons gelegenheid té paard
te stijgen om hem als Sint George's
draak bestrijden. Dit IsaLte - vnveger
c.i on cider-, voorgekomen. Het boekje
da: wij (hans aankondigen geeft lot strijd
weinig aanleiding.
Ik héb er alio waardeoring voor. Ik heb
cr een paar Ncderlandsehe kunstenaars
door lenren kennen, van wio ik geen flau
we uolis had. Ik noem u Jan Willem
Havermans cu Jacob Meet. En ik ver
meed <k: de gemiddelde lercr van tic:
Mui-je •- da; rijk geilluitrocid ia van
dergelijks vntdehhmgn bij bonjea doeii
k.\n.
Wij kennen en »k maak geen gekheid
in doorsnee onze rooderno kunst min
der goed dan dew Duitsch.cr.
Natuurlijk zijn er op- en aanmerkingen
tc maken. Tot de eerste xou bohooten
do uitgesproken wentel» oin bij een mo
gelijken volgenden druk dc eigen trainee
s door een Hollander tc laten na-
Daar rijn hier en daar wat gek-
diugeh blijven Haan. Van meer belang
lijkt de aanmerking dat aan Jan Terwey,
met Toorop cn Konijnenburg gelijk
heJiandeld wordt. daardoc
Jt toegekend di
irlioudiiig is, »j
productie m:
i bovet
aal
de juiste
n de keuze van re-
lijken mij sommige
bev
Jeold. Doch
nlijko apprec Salts
:t erkend,' dat de
uitrekeningen over
dat is per slot p
mijnerzijds en he:
lieer Huebner al li,
welken artist dan ook. m©: gehjkc om:»
wektheïd, met gelijke waaj<iccrnig, dus
wat men objectief ploegt to noemen,zoo
mén aanneemt, dat er in die materie objec
tiviteit bestaat, behandeld heeft.
Ik wensch voorthaiids he: boekje, dat
tegelijkertijd bij KHnnckiiardt en Bier
'.nann in Ix-inzig on bij Van Loglium
SlalcT-.ic ©n Visser in Arnhem vertchcèo,
in voel banden. Het kan tot waardeering
voeren van voel iu onz© eigen omgeving
waaraan wij :c onnadenkend voorbij io©-
pen. En voor den latervu historicus is
hier a'vart eon icggor gepropareerd, die
bij nu mr.ar allo ca heft bij :c houden-
J. II. DE BOIS.