OM ONS HEEN
88e Jaargang No. 11636
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
WOENSDAG 15 JUNI 1921
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) f8.571/,. Fraono per post door Nederland f3.371/,. Afzonderlijke nummers fü.15. Geïl
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken fü.671/,franco per post f0.65. Post Giro S8810.
Uitgave der N.V. Lourens Coster, Dlrcctaur-Hooldredaoteur J. C. PEEREBOC)M, Telelaon 3082
ADVERTENTIENVan 1—5 regels f 1.75iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentien van Vraag en aanbod van 1—4 regels tiO Cts,
per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. A contant; buiten bet Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administratie: Groote Houtstraat 93.
Teletoonnrs. de Redactie 600 en der Administratie 724
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACIIT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAÖ
Jtpuca
11 e d«e n.
WOENSDAG 15 JUNI.
Groote Kerk, kerkconcert van de
Mudrigaulvereen., 8 uur.
N. V. A. v. cl. Loon en Co. a Mo
demagazijnen, verg. v. aajid.nou
ders ten kantore dor vennootschap,
8.30 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
DONDERDAG 16 JUNI.
Oud-Hollani', Verwulft, Strijkorkest
Schouwburg ;3g Kroon, Gr. Markt:
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Cineuia-Palacc, Groote Houtstraat-'
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Scala-»'oeator, Kleine Houtstraat 7/
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Familie-Bioscoop, Kleine Houtweg-'.
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Heemstede. Gemeestteraada
vergadering, 8 uur.
No. 2904
Uitstapjes in Zeeland.
Iedereen kont Veere. Althans bij
reputatie. Als de stad. waar liet gras
luss&hen de straatstcenen groeit en
de beker van Maximiliaan niet ver-
kocht mocht worden; wij hebben- <m
Nederland meer doode steden: Sluis,
Enkhuizen, Stavoren (ik zal er maar
niet «eer opnoemen, om geen ruzie
te krijgen) maai' liet woord Veere
klinkt ons hel allerdoodst in de ooren
Het plaatsje ligt een kilometer of
teven van Middelburg af, zoodat oen
middelmatige looper er gemakkelijk
beenwandclen kan en dan nog terug
ook, maar ja de warmte en de ge
makzucht Kortom, wo toerden er
heen in een victoria met luclitban:
den en voelden toen nog, dat we
over een keiweg roden. Moordend zal
die wezen voor de autobus, die er
voortaan uit Middelburg lieen zal rij
den, misschien den dienst al begon
nen is.
Wanneer we al denken er te zijn,
rijden we door een gehucht, Zandajk,
dat de autorteiten, naar de koetsier
verzekert, bij Veere willen voegem.
Dus toch uitbreiding van Veere, dat
overigens geen kracht tot groei meer
bezit. Er wordt niet, moer gebo-uwd,
er wordt geen handel meer gedreven,
de coed bedoelde poging om \eore
noglevon in te blazen door het ka
naal van Walcheren er langs te leg
gen, hooft niet gebaat. Vee-re is rtooa
en wil dood blijven.
We rijden er binnen «n zijn haast
verlegen met den hoefslag van het
paard in de stille straat, waar geen
menschun zijn: alleen kijkt nu en
dan een gezicht vluchtig over een
raamlior. Maar het gras groeit niet
tusscben de etraatsteeucn, daar
waakt dan toch do Zeeuwsche net
heid tegen; wel staan we plotseling
tcg-cuover het sterkste bewijs van den
achteruitgang van het stadje: de
Groote kerk, die wij onderweg al in
't oog hebben gekregen en dio n zen
den indruk maakt als do St. Bavo
van Haarlem op de Groote Marlet.
Helaas, wat is baar beteekenis nog
In deze omgeving? De geheele bevol
king van Veere kan gemakkelijk ge
borgen werden in dezen tempel, waar
van con klein gedeelte nog voor de
godsdienstoefening wordt gebruikt.
In 1812 werd zij door de Franschen
ingericht als kazerne en als militair
hospitaal voor 800 zielen, nu gaet de
heelc populatie van Veere de achthon
derd zielen niet te boven.
Wie dat weet en zich herinnert,
dat de stad in vroeger eeuwen een
drukke havenplaats was, met voel
handel en vertier, ziet mot weemoed
naar al die oude huisjes om hem
heen De mooiste, het „Scliotsche
IIuis" en „het Lammetje", beide aan
de haven, zijn aangekocht met het
doel om ze te midden van de alge-
rneene veroudering voor verval tc be
daren het Sc.ho1.srho Huis is het
eigendom van een Franscliman en
het Lammetje werd aangekocht door
den Staat der Nederlanden. Het
mooiste gebouw ran alle, het Raad
huis, is toevertrouwd aan de goede
sorgeu van het gemeentebestuur.
Daar zet de koetsier ons af. Ilij zal
uitspannen aan den Campveersehen
toren en ons daar afwachten. Wij
kijken, den Run/huisgevel aan, die
aan het Middelbnrgsclie Stadhuis
doet denkon en klimmen dan de stoep
op. De deur is open, wij gaan dus
naar binnen, kijken in de haJ rond.
Niemand. Wij draaien aan deuren.
Alles is gesloten. We klimmen een
trap op en komen aan een deur,
waarop Secretarie te lezen staat. Ook
dicht. Wel is deze eenzaamheid in
overeenstemming met de doodselvheid
van Veere en een oogenblik echiet
ons liet sprookje van de slapende
prinses te binnen. Maar wie ver
wacht haar in «m oud-eilwnhouten
Stadhuis en bovendien: wij zijn geen
tooverprinsen.
Wij gaan dus weer naar buiten, op
zoek naar don veldwachter, Perrels,
van wien we al in Middelburg ge
hoord hebben, dat hij yo,n Veere's ge
schiedenis heioi dan iemand anders
op de hoogte is, waarlijk een ge
leerde. Plotseling komt er een klein
meisje op ons af, dat uit den grond
Bchiint te zijn opgekomen.
„Zoekt u Perrels?" ,,Ia, mijn
kind, weet je waar hij woont?"
„Ik zal hem wel even voor u halen".
En zi.i verdwijnt op een drafje, komt
binnen een minuut of wat terug met
een teleurstellende boodschap: „Per-
reis is er niet, hij is nnnr Middel
burg voor een vergadering vat» den
er bij: „zijn doel iter komt dadelijk
bij u".
En ja, daar komt om den hoek van
een sti aatje een jong meisje aange
stapt,
Ze is in haar
daagsche pakje, 'het boezelaar nog
voor (ze excuseert ztdh, want ze was
aan de schoonmaak)
Wichtige sleutels ergens vandaan
halende opeut zij het klone mu
seum en vertelt ons van wat daar ge
borgen is, ofschoon eij nederig be
kent, er lang niet zooveel van te
weten als haar vader. Allereerst
maakt zij bet brandkastje open, -waar-
ui de vermaarde beker van Maximi
liaan geborgen isen hij valt
ons tegen. Hebben wo niet in onze
jeugd al van dat kostbaar stuik ge
hoord? Hscft hij niet langzamerhand
in onze verbeelding een afmeting ge
kregen, waartegen de werkelijkheid
het aflegt.? (Het meisje vertelt van
do rij'ke heeren, die den beker lieblben
willen koöpei): Rothschild, Pierpont
Morgan de Amerikaan beeft er
een half miliioen voor willen geven
en het gemeentebestuur was voor het
aanbod lang niet ongevoelig, want
Veere is arm, maar Gedeputeerde
Staten hebben het Raadsbesluit niet
willen goedkeuren. Wij denken aan
een andere, veel grootere gemeente,
waar ook wel eens gesproken is over
't verkwanselen van historische kunst
aan buitenlandeclie mllliardairs.
Dan gaan we hot museum rond,
bewonderen oude bijbels, handschrif
ten met groote zegels, pruiketndoo-
zen, uit den tijd toen de vroedschap
zulke wonderlijke hoofdtooisels nog
gebruikte, oudie ambtsketens, beeld
jes en een prent, die een bespreking
voorstelt van Afgezanten van Veere
met den Doge van Venetië en zijn
raadslieden die van Veere in het
zwart, en die van Venetië in 't rood
gekleed. De glorie van Veere en Ve-
netiè beide Is getaand.
Dan kijken we mei eenigen griezel
naar oude strafwerktuigen, een
brandijzer, een geeselroede, naar
bordjes, waaronder boosdoeners voor
diefstal en andere misdrijven „op de
kaak'' werden gesteld. Daar op eens
klinkt buiten als om deze akelighe
den nog te onderstreepen, een felle
donderslag. Het onweer, dat den hec-
ieu doe al dreigde hi de loome lutte ia
losgebarsten. En de eerste regendrop
pels kletteren op de gretige aarde.
Als wij onzen vtuchtigen rondgang
geëindigd hebben, staan wij in een
gietbui op het Raadhuispleintje en
zoeken ons heil in den Campveer-
schen toren. Daar aan liet eindo van
de kade, bij de haven, die geen sche
pen meer te bergen hoeft, staat de to
ren massief en zwaar, als 't oude bas
tion, dat )iij vroeger geweest Is. Op
een draf loopen we er binnen, klim
men een traji op en blijven in een
deur verwonderd slaan.
Daar is een vertrek,- een gelagka
mer, bijna rond. Bij de oude vensters
zitten de gasten in nissen en praten
met elkaar over een tafeltje heen.
Vlak tegenover den ingang zitten
twee Zeeuwsche vrouwen in 't cos-
tuum van Noord-Beierland, de hoof
den bij elkaar, in dink gesprek, langs
haar been zien wij het loodkleurige
water, den donkeren homel het is
ons een oogenblik, alsof wij honderd
jaar zijn teruggegaan.
Dan zetten wij ons op onze beurt en
wadi ton dc bui af. Ik vraag aan 't
bedienende meisje, hoe oud de toren
wel is „och meneer, zóó oud!"
't Klinkt als een smartkreet over de
doodsche omgeving. Anderen korten
zich den tijd met schertsende opmer
kingen over de vraag, wanneer de
motorboot ben naar den overkant,
naar Noord Beierland, varen zal. En
bet onweer dreunt voort. Ik ga eens
naar beneden, om den toren te be
zien en vind naast de deur het etich-
lingBjaartal 1738. Naast den toren
zijn vier of vijf mannen onder een
afdak gaan schuilen voor den regen,
die hen niettemin dankbaar stemt.
„*t Regent goud en diamanten",
zegt plechtig een Oud man. Hij heeft
gelijk, want heel Zeeland enakt
naar hemelwater.
Maar de bui neemt af, de schipper
zal 't maar wagen. Zijn passagiers
klimmen voorzichtig, onder veel ge
praat en gelach, in de kleine motor
boot, die den veerdienst waarneemt
en weldra tokke, tokke, tok, over de
nog altijd donkerkleurige golven
wordt zichtbaar. Onze koetsier spant
zijn paard in en weldra keeren wij het
aloude Veere weer den rug toe, dank
baar omdat we er een indruk van
gekregen hebben, maar blij ook, om
dat we in deze doodsflhheid niet be
hoeven te blijven. Hoeveel opgewek
ter is niet liet wolvarende dorp Ga-
pinge, waar wij op den terugrit door-
Drie dagen later, als wij weer thuis
zijn, lezen we, dat Fokker zijn vlleg-
tuig-enfabriek naar Veere gaat over
brengen.
Hoe wonderlijk zal in de doodsclié
stilte liet ronken van de moderne mo
toren klinken
En hoe zullen de bezoekers van
Veere, die er heen gaan om studies
te maken en den atmosfeer van het
verleden te ondergaan, het betreuren,
dat ook dit antieke overblijfsel niet
ongerept blijven mocht 1
J. G. P.
HOE STAAT T MET
de pereoneel-resorva
Nu de heer F. de Jonge zich terug
getrokken heeft voor een benoeming
tot directeur dor personoel-reeervc,
ligt bet zoo werd ons door Mr. Bo-
mana medegedeeld niet in de be
doeling van B. en W. binnenkort een
nieuwe voordracht bij den raad in te
dienen.
De dienst der personeel-reserve zal
voorloopig ondergebracht worden op
het stadhuis, 8ste afdeeling.
KRABBELS
DE ARBEIDSWET IN DE PRACTIJK.
De wet op den 8-ungen werkdag
is reeds voor verschillende vakken
eepigeu tijd in werking.
Di 't eerst was wat enkele details
betreft eanige moeilijkheid wat de
toepassing betreft.
Blijkbaar luelden de hoeren van de
Arbeidsinspectie zich eoua met de
groote lijnen bezig om nu allengs ooit
m de kleine aangelegenheden stren
ge toepassing der 8 uren wet te
eischou.
Er ie in do wet onder meer (onder
veel zou wellicht juister gezegd zijnl)
ook bepaald, dat de arbeiders die op
den dag onder den 8 urigen werkdag
op fabrieken en werkplaats vallen in
bun vrije uren niet elders meer mo
gen werken. Tot heden waren er veel
arbeiders die in hun vrije urat als
liulp-kellner, bioscoop-zaalopzichter,
hulp-tramconducteur, enz. werkten.
Daaraan is nu dezer dagen een
einde gemaakt.
Voor velen der betrokkenen is dit
een belangrijk financieel nadeel.
't Gevolg is nu dat voor zulke bij
baantje alleen menschen in dienst ge
nomen mogen worden die geen vast
v.erk hebben, kleine kooplieden,
eigen baasjes, enz.
We hebben eons bij de directie van
den Nachtveiliglieidsdienst eai con
trole geïnformeerd, of zij dozen dienst
in verband met de nieuwe situatie
moet wijzigen.
Dit bleek niet het geval. Alles gaat
daar (zijn gewonen gang, „waait",
aldus zei de directie, „onder onze wa
kers werkt er niet één ovordag in een
fabriek of werkplaats; ze hebben on
geveer allen een brood- of eon cou-
rantenwijk en ik meen, dat deze cate
gorie nog niet onder de wet valt".
Aan den NachtvciLlglteidsdienat zijn
thans 24 vasto en 10 losso wakers ver
bonden.
Mnzlck
politiebond". En, als om don spijt op jschoort. Dan scheurt weldra de lucht,
ons gezicht wok tc nemen, voegt zo I Een veelbelovend segment van blauw
Do enkele nummertjes die in oen uniforme
ryllimlek, als in een stevig keurslijf go-
prengd zitten, en hierin den steun vinden
om ook een behoorlijk melodlscb-harmoniesoh
geheel te vormen, gaven een trouwen kijk
op bet eapaeiteitsvermogen der dile:tanten
het syinphonic-orkcst „Eutcrpe". Daar
er echter op aankomt moer rythinisehe
verscheidenheid te brengen en daar iodero
partij zoowat op zichzelf aangewezen is.
kwamen de tekortkomingen Tan het ensemble
duidelijk aan den dog, het kan vooral den
"gen ruggograat der eenvormige cadence
ontberen. Dat bewees de uitvoering van
de Serenade, van Titl, de fantafcrie op Rigo-
lctto en ook die op Cavaleria Rosticana,
Daarentegen was er voel meer verdienste in
de door pittige maat-indeeling bij elkaar ge
houden nummers als de Marche Militaire, van
Schubert. Lustopiel-ouvorture, van Keder
Bela, Ouverture Bandltenstreiehe, Polka voor
Piston, Venetia-wals en allonoeest nog in
den morse!)die tot toegift gespeeld werd,
omdat hierin bijna alles rythme is.
Jammer echter dat de stemming der instru
menten niet van aard was om een goed har
monisch geheel te bevorderen, niet alleen
was er wrijving tussohen de strijkers en de
blazers, maar ook do strijkers onderling wa
ren wel eena onzuiver en zwevend, vooral ln
't begin van den avond. Nummer 3 van 't
programma, hoe goed bedoeld ook, viel
«enigszins tegen dit stukje vraagt nog meer
zekerheid van de «ulisten. Beter lukte de
minder zware Fantawie-Polka voor piston,
heel verdienstelijk door den solist gespeeld,
dio zich ook onderscheidde in zijn beide soli
in Rigoletto,
Zuiver en warm van toon klonk ook het
intermezzo uit Cavaleria voor viool-solo. dat
tevens ook rein van stemming en in goede
klankverhouding door het strijkorkest bege
leid werd. In betzelfde Btuk noteerde ik ook
de verdienstelijk gespecldo fluit-solo.
Do directeur, J. A. Meng, bezit de nood
zakelijke handigheid om zijn orkest in toom
te houden en bjj eventoeeie déraillementen
weer in het spoor te helpen. Hij verricht zijn
taak niet alleen met konnis van zaken, maar
vooral ook met enthousiasme en liefde. Er
dat zijn voorbeeld wedorkcorig werkt op de
leden van „Eutcrpe", bewijzen steeds dc
uitvoeringen dezer vereenlging, die, wat er
dan ook nog uit crjiiech muzikaal oogpunt op
aaa te merken valt, toch niet nalaten wpar-
deering te wekken voor een mooi en goed
streven, te sympathieker om den hartelijken
gemeenschapszin die in „Eutcrpe" schjjnt tc
hoorsehen.
JOS. DE KLERK.
ORGELBESPELING
in de Groote- of St. Bavo-kerk te Haarlem,
op Donderdag 16 Juni 1921, des avonds van
TA—8% uur, door den heer George Robert.
Programma
Proeludium et Fuga F. gr. t., J. 6. Bach.
2. Concert A. gr. t.. G. F Handel. Largo.
Allegro. Menuet. Fuga.
8. Interlude, Th. Dubois.
HOLLANDSCHE HANDELSBANK.
Op do algemeen» vergadering van aan
deelhouders word het dividend over het
af geloop en boekjaar op 6 1/2 bepaald.
De heer F. 8. Labouclière werd als com
missaris herkozeii.
JERUZALEM BEVRIJD. Van Vrijdag
af Zal in de Familie-Bioscoop „Jerusalem
bevrijd" gegeven worden.
Het groote filmwerk is van Fasso, cnsce-
neering van Enrico Guazzoni, 5000 perso
nen spelen er in mee.
In deze film. welke een bewonderens
waardige bewerking van Tassa'n gedicht,
zoowel uit een teobnisoh als uit een artis
tiek oogpunt is, worden do prachtige ta-
fereelen, welke zoowel aaa den Godsdienst
als aan de Mythologie der Middeleeuwen
ontleend worden, met de geschiekundige
gebeurtenissen gemengd. Door Petrus, den
kluizenaar overreed een kruistocht naar het
Heilige Land to ondernemen, heeft God
fried van Bouillon alle Christen-edelen op
geroepen, om het Heilige Graf uit de han
den der heidenen te bevrijden. De bestor
taing en inneming van Jeruzalem zijn naar
de beroemde teekeningen en historische be
schrijvingen gereconslitueerd.
Het Jeruzalem mei zijn vestingen uit de
e eeuw werd opgebouwd, geheele legere
op do been gebracht en de oorlogswerktui
gen uR dien tijd tol in de kleinste bijzon
derheden MgesnaaJct, zoodM dit cineroato-
grnphlsoh werk, tot eert der beste kan ge
rekend worden, die tot nog toe het licht
zagen.
Deze film zal geheel door muziek geïl
lustroerd worden.
PERSONALIA.
Voor ten hoogste vijf jaren zijn gedela
okeerd bij het leger in Neder!. Indië de
eersto-luitenants W. F. Honnink cn W. J.
Lambert en uo tweede luitenant N. W. L.
Everts, allen van het lOdo xcgiinenteinfan
terie.
De Haarlemscho politieagent A. La-
haise, do bekende zwemmer, is weder als
zoodanig benoemd to Zandvoort. Lahaise,
tweemaal in Haarlemsehen politie-
diest was, zal dus nu ook voor den tweeden
keer lu Zandvoortsclten dienst treden.
CHRISTELIJK LYCEUM.
Bij Koninklijk besluit is aan de afdeeling
hoogere burgerschool met vijfjarigen cursu3
het Christelijk Lyseum alhier subsidie
s Rijks kas toegekend voor het tijdvak
1 Sept. 1920 tot on met 31 Augustus
192S.
FAILLISSEMENTEN.
In slaat van faillissement werden ver
klaard:
I. K. Bakker, groentenhandelaar, wo
nendc to Wormerveer, Krommonierweg.
II: L. Klaver, vlscbhandelaar te Volen-
dam.
III! H. A. Rubens, effectenhandelaar te
Zandvoort, Dr, Joh. Metzgerstraat 73.
IV: J. E. Velnnoyor, winkelier on koop
ïan te IJmuiden, gein. Valsen.
Rechter-Commiesaris in deze faillisse
menton is Mr. E. J. Dorhoul Mees.
Opgeheven werden faillissementen van:
li Moj. W. Lieversev. Egmond, winke
lierster in klompen, garen en band, te
Ltsse. Gr&ohtweg 15, uitgesproken bij von
nis der Rechtbank dd. 17 Mei 1921.
II: 0. Oostwouder, koopman, wonende to
Haarlemermeer, uitgesproken bij vonnis
dezer rechtbank dd. 17 Mei 1921.
Ill: J. Oostwouder, koopman, wonende,
te Haarlernmcrineer, uitgesproken bij
vonnis dezer Rechtbank dd. 17 Mei 1921.
IV J. Wago mans, schipper, wonende te
Hillegom, Vmkelaan 4. uitgesproken bij
onnts dezer Rechtbank dd. 15 Apiii 1921.
HOOGER BEROEP werd aangeteekend
door J. B. te Haarlem, ter zake het voort
gezet misdrijf van ophitsing veroordeeld tqt
3 weken gevangenisstraf.
Uit flg öffl-strGken
IJMUIDEN. Wegbrengen
an schepen. De barbier N. B.
machinist J. v. d. P. te IJmuiden,
readers van den in het vorig jaar na
bij Zandvoort gezonken kuststoom-
tnawler „IJ. M. 14" Magdalena Cor
nelia, zijn, naar liet Hbld. meldt,
aangehouden en naar Haarlem over
gebracht.
ONGEWENSCHTE PASSAGIERS.
De vreemdelingendienst te IJmui
den lieeft aan boord van het binnen
gekomen Britfiche stoomschip ,,Pe-
leus" vier personen gearresteerd, die
zich te Malta hadden verstopt.
HEEMSTEDE. Door dort h*w
M., wonende te Haarlem, is aangifte
gedaan van het vermissen van een
heerenrijwieL
Gevonden voorwerp,en-
Terug te bekomen bij: Van der Erf
lepeidaan 13, een flanellen lap, Bu
reau van politie, Boekenrodestraat 9,
een hpssleuteL
Raadsstukken.
- B. en "W. stellen den raad voor «enige
wijzigingen aan te brengen in het Alge
meen Reglement voor do ambtenaren in
dienst dor gemeente Heemstede in ver
band met oen ingekomen advies van de
Commissie van Overleg voor do ambte
naren.
De wijzigingen etrekkep onder meor
om te bepalen dat bij overlijden van
vast aangestelde ambtenaren aan de na
gelaten betrekkingen of aan bet gezin
waarvan de overledene kostwinner was
nog drie maanden salaris wordt uitga
keerd en dat bij ziekte gedurende een
jaar bet volle tractement zal worden uit
betaald.
AANMOEDIGING VAN HET WATER
TOERISME.
Bij raadsbesluit van 3 Mei 1910 werd,
behoudens vergunning van B. en W..
verboden het varen met bewegende schroef
of raderen in de openbare wateren, met
uitzondering van het Bpeame en de Leid
sohe vaart.
Op 9 Februari 1917 werd tevens een
uitzondering gemaakt voor het Heem
steedsobc kanaal, mits met geen grootere
snelheid dan 6 K.M, per uur wordt ge
varen.
Thans stellen B. en "W. den raad voor
een gelijke uitzondering te maken voor de
Van Mcrlenvaart, voorzoover de®e gelegen
is tussohen de Ringvaart en het wandel
bosoh Groenen daal.
Ter aanmoediging van het watertoerisme
en terbevordering van het beaoek aan
Groenendaal langs do waterwegen, meen
den wij, aldus B. cn W., het gebruik van
dat gedeelte der Van Merlenvaart door
motorbootjes niet langer meer afhankelijk
tc moeten «tellen van een vooraf aange
vraagde vergunning van ons college.
fiinnenlanfi
De tuüereniasehestrijdicg.
PLANNEN VAN MINISTER AALBBRSE.
In de Memorie van Toelichting,' op
het wetsontwerp tot aanvulling en
verhoogt»*? der arbeidsbegxootiiie
voor 1921, ontvouwt de minister van
Arbeid nader zijn plannen in zake de
tWberoulosiehestrijding waarvan de
minister reeds inededoeliiig deed hij
de opening van een sanatorium in
Limburg. lJe minister zegt:
Nadere organisatie Van de bestrij
ding der tuberculose is zoowel ter
wille van do lijders als tor wille van
ccn doeltreffende en zoo zuinig mo
gelijke besteding van de daarvoor
Rittende gokten dringend noodzak^
lijk. Naast de plaatselijke verenigin
gen nemen de sanatoria de voornaam
ste. zoo niet de eenige plaats in. Zij
zijn het &nl@s iteilsoord waarnaar
retkludzond wordt uitgezien. Het sa
natorium dat uit zijn aard een dure
verpleging geeft, moet alleen worden
gebezigd voor die patiënten, van wie
spoedig herstel door een doeltreffen
de verpleging mag worden verwacht.
Voor andere patiënten is of opne
ming in een ziekenhuis afdeeling- aan
gewezen, of kan heil worden ver
wacht vaat dagverblijven, huisverzor
ging cn aatictere middelen. Door eon
deskundige schifting van de patiën
ten moet worden bereikt, dat naar
gelang van het stadium en den aard
der ziekte die zorg gekozen wordt,
die het grootste nut voor de te maken
kasten belooft. De sanatoria mogen
niet langer het eenige heilsoord blij
ven. maar moeten als onmisbare scha
kei in de keten de plaats krijgen, die
zij door techniek cn economie moeten
hebben.
Er moeten dus zijn deskundige cen
tra, vanwaar leiding wordt gegeven
en waar de leiders door een tb.c.-
specaliteit zoo tijdig mogelijk worden
onderkend en worden toevertrouwd
aan de meest aangegeven behande
ling. Die centra mofeton naar het eenr
parig gevoelen vau alle deskundigen
zijn de consultatiebureaus. Hierdoor
kan worden voorkomen, dat «schatten
inoetrn worden vastgelegd in sana
toria, zonder dat dit, naar de tegen
woordige kennis van de Kiekten noo-
dig is.
Met deze organisatie zullen de sa
natoria op den duur komen op de
plaats, waar zij bohooren, en zullen
zij de inrichtingen worden voor lij-
dors, die met een korte, zij het. ook
dure, verpleging ate hersteld in de
maatschappij kunnen terugkoeren.
De plaatselijke vereonigingen zullen
haar nuttig werk kunnen Wijven doen
en zelfs met verhoogd effect. De con
sultatiebureaus moeten particuliere
instellingen Rijn. Het geheel, de
districten em de plaatselijke vereeni-
gingon, samen gebonden in de pro
vinciale verecnigingon zal staan
onder toezicht en leiding Van de in-
spoctie.
Komen de govo:dhcidsdiensten tct
stand, dan zal or een nauwe samen
werking tusschen het bureau en don
dienst moeten zijn en zullen die dien
sten den arbeid der bureaux steu
nen.
Dc kosten van deze organisatie wor
den geraamd op f l.OGO.OOO. Verwacht
mag worden dat de Rijksverzeke
ringsbank in do kosten zal bijdra
gen. omdnf dc bureaux belangrijke
diensten rullen bewijzen, ook voor <le
radon van arbeid. Voor 1921 w«
f 400.000 uitgetrokken, die ook zullen
dion.cn om dc opleiding van artsen
tot t-b.c.-special ist-en te bevorderen.
Zij zullen daarom cvpieo- maanden
in oon sanatorium en daarna aan ecp
consultatiebureau moeten werken.
SLOOTWATER DRINKEN. - Tweo jon
gelieden in Buinervoen zijn de dupe ge
worden van liet drinken uil «en aloot. D«
«jen is reeds aan «en inwendige ontste
king overleden, de Ander is ernstig ziek
geworden.
HET KAMERLID DRESSELHOYS.
Do koor Dres&olkuys ia wegens verblijf
in lic-t buitenland voorloopig verhinderd'
d-s vergaderingen der Tweede Kamer bij
te wonen. liet. verblijf ia Engeland, waar
Itlj lor gelegenheid van de Cenlenary cele
brations van de Feoce Society op" ver
schillende plaatsen zal spreker, o.a. in d«
Guild Hall te Londen.
RATIONEELE BOUWWIJZE.
De Nederlandsehe Bond van Huis- ea
Grondeigenaren en Bouwkundigen zal
begin Juli a.e. ec-n congres beleggen, tot
bespreking van het onderwerp: Rationeels
bouwwijze. Hij meent n.1. dat het gehee
le bouwprooes rationeolcr kan worden in-
gericht, dat in het bouwbedrijf nog wei-'
nig gebruik van goed hulpmateriaal ge
maakt wordt, dat semder nadeel toot hen,
het nuttig effect van de arbeidsprestatie
der bouwvakarbeiders aanzienlijk kan wor
den opgevoerd.
De Amerikaan Gilbreth heeft dienaani
aan de belangrijke proeven genomen,
loor hem is o.a. geconstrueerd «er. ver
plaatsbare steiger, waardoor do metselaar
staat wordt gerield om sim nrbeia
vlug cn gemakkelijk mogelijk te
verrichten.
De proev«n van Gilbreth hebben in
Duit&chland groote -belangstelling gevon
den. Do hoofdredacteur van „Die Bauwelt"
ir. Friedrich Paulsen, ia uitgenood igd om
dit onderwerp in te leiden.
Do regeering. zoomede alle organisaties
a personen die bij liet woningvraagstuk
zijn go-interesseerd, in het bijzonder ook
arbeiders-organisaties, zullen worden uit-
genoodigd om dit congres bij to wonen.
Binnen de komende twee jaar zullen,
volgens «ie rainisterieele circulaire, d.d. 1
Juni 1921, pl.m. 83.000 woningen ir.«t re
;eeriac;«teun worden geeiioht. Do geruid-
lelde kosten van woningen bedragen op
het oogenblik pl.m. 6000. Als deze kos
ten door rationeele bouwwijze met pl.m.
10 konden worden verlaagd, zou op de
geboete woningproductie reeds voor de
eerstkomende twee jaar een besparing tan
stens 50 milHcten gulden worden
verkregen.
Buitenland
DE STAKINGEN TE MuNCHES GEëlN-
DIGD. Dinsdag L* te Müucben dc arbeid
overal_ zonder uitzondering en zonder eenige
sloornis hervat. De burgerlijke bladen zijn
weder verschenen.
Dc ontwapening van de burgerwachten i»
ondanks de stakingebeweging voortgezet.
j een gevecht tnsschcn Joden en Arabie
ren, dat te Jaffa plaats had, werden tweo
Joden gedood cn zeven anderen gewond.
Een tweetal arrestaties heeft plaats gehad.
Onder de gearresteerden bevindt zich ook de
Arabier, die dc oorzaak van de ruzie wa«.
Naar Renter hieromtrent nog meldt, rende
deze Arabier met een roes in de hand door
de stralen van Jaffa, hetgeen de aanleiding
tot den twist werd.
KONING PETER. Dc gezondheidstoe
stand van ki-ning Peter Tan Servië verbetert.
De patiënt c echter nog kortademig de
polsslag is 78 en de temperatuur 36.2.
AMERIKA EN 'T VERDRAG VAN
VERSAILLES.
Volgens den .Times"-correspondent (e
Washington, zullen de Vereenigdc Staten eer
lang het Verdrag ran Versailles met er-
schillende reserves bekrachtigen.
DE OPPER-S1LEZ1SCHE KWESTIE.
Naar uit Oppeln wordt gemeld i- men
aldaar van meening, dat er tncscben dc kabi
netten te Londen cn Parijs een algehocte
overeenstemming inzake de Opner-Silczrrclie
kwestie is bereikt ou dat deze l-cslissiDg reed.»
geheel uitgewerkt w. Volgens dezo definitieve
beslissing zou de Engelsclie regoering zich
geheel bij het Franscbe verdeclingsplan van
Opper-Sü-ezië aansluiten.
ln kringen, die me: dc iiticrgealiieetd»
commissie ln Opper-Sileziê in nauw betrek
king staan, wordt eveneens verzekerd dat
het lot van Opper-Silezië reeds geheel is
beslist on dal deze beslissing dezer dagen zal
worden bekend genaakt.
De jntergeaiiieerde commissie heeft iucd<v-
gedeeld, dat er door de volkfl!tcnunïiig»po-
litle ge«n nieuwe ambtenaren meer mogen
worden aangenomen.
Km nieuw ultimatum.
Dinsdagmidilag werd den opstandelingen
een nieuw ultimatum overhandigd, inhouden
de. dat, ingeval zij nog eenmaal, hetzij met
artillerie, mitrailleurs of geweren z-judea
schieten, de Italiaanse lie artillerie onherroe
pelijk het vuur op hun stellingen zou openen-
Korfanty's leger.
Korfanty heeft bepaald, dat allen, die tot
de Opper-Silczische militie willen toetreden,
in bet bezit der burgerlijke eererechtcn moe
ten zijn. Tuchthuis boe venen personen, tegen
vie een strafvervolging is ingesteld, zullen
liet worden toegelaten.
EEN INCIDENT IN HET ENGKLSCUF.
LAGERHUIS.
Tijdens dc bespreking in het legerbuis
over dc jongste moordpartijen te Belfast, in
terrumpeerde Jack Jones, aibcidcrsafge-
vaardigdc. Sir liauutr Greenwood met «ia
opmerking„Driewerf hoera voor den voor-
nanmsten moordenaar". De speaker golamto
hem deze opmerking in tc trekken. «loch hij
weigerde.
i een vrij rumoerig tooneel beval de
speaker hem dc zaal te verlaten. Dit deed
hij. doch toen hjj heenging, riep hij de tnl-
rs toe: „Goeden avond, gij moordc-
DE MOORD OP GAR EIS.
Uil Muochen wordt gemeld De sociaal-de
mocratische „Miinc-hener Post" publiceert
een anoniemon brief, welke door het blad
zou zyn ontvangen van den moordenaar van
den afgevaardigde Gareis. Het schrijven
wordt evenwel door hel blad zelf als een
mystificatie beschouwd. Er komt o.m. bet vol
gende in voor De dader heeft den moord
gepleegd, omdat hij zijn vaderland van een
gifklier wilde bevrijden, van een der meest
gevaarlijke oproerstokers die het volk ver
leiden en het aan zijn vijanden In handen
spelen, Voorts wordt in den brief gezegd
..Ik zal ook voortaan met slechte weinige
vertrouwelingen in dezen zin werkzaam zyn
en miin land di«M>en, zoolang ik leef. Dc re-
