Binnenlaat!
HEBT GIJ
L8üsm en Knnsi
BnrgsrlQiB Stand
te ücïeiden. Het is jammer, dal
i-iiu arbeiders het sluwe spel der dl-
i tomaten niet doorzien. Voor liet on-
«i er wijs wordt veel te weinig gedaan,
..1 net geld wordt besteed aan oorlogs-
-..erktuigen, torpedo's, kruisers enz.
ie.eerden komen bij elkaar oin te be-
i.mdslagen over nieuwe verdelgln-gs-
middolon. hl plaats van middelen, die
moeten dienen tot verliooging van het
i.-il der mensch'neid.
hor. deen vervolgens een beltigen
ii.mval op liet kapitalisme, dat, zeide
WJ» geen middel, ook niet de laagste
ros' bet verbranden van vooirraden,
j.-ilziet, orn de prijzen hoog te houden
có liet volk neer te drukken.
Spr. eindigde anet hulde te bren
gt aan Heiman Groenendaal cu
drukte den aanwezigen op hot hart
door deel te nemen aan de stakiugs-
t:.;ad, te toocen, dat de arbeiders van
om alles „beu" zijn. idonderend ap-
p.ous).
Heide spreker was Ls. A. R. de
Jong, (uilt baarden, die zeide,
«lat dit het mooie is in de daad
van Herman Groenendaal, dat hij
door die uaad het imperialisme en.
het kapitalisme gebroken heeft, Mo-
gen wij, aldus spr., iets overnemen
van de geestdrift die Groenendaal be
zielt. Hij heeft doorzien, dat de
machthebbers niet kunnen velen, dat
men zich met de daad verzet tegen
int militair commando. Want liet
verzet moet niet gaan te^en een per
soon, maar tegen een stelsel. De vo
rige spreker heeft gewaagd van een
.nieuwen oorlog. Weet ge, vroeg spr.,
waarom hel in dien oorlog gaan zal?
Om dc petroleum!
Vervolgens herinnerd© Ls. de
Jong er aan, dat in een hoofdartikel
van het Handelsblad aangeraden is,
Horman Groenendaal „om humani
taire redenen" te laten doodhongeren
ci aan het door Mr. Mende is in tie
Tweede Kamer niet betrekking tot
Djainbi gesprokene.
Of nu Groenendaal vrij komt of
11 iel, (och moet de actie tegen den oor
log doorgezet worden, want Amerika
loert aan de overzijde van den oceaan.
Het wil ook zijn aandeel in de petro
leum hebben. Het gunt het petroleum-
monopoiiö niet aan Engelland. Een
ooi log vu'n Engeland en Nederland
togen Amerika is nu, na Djnmbi, in
do toekoir.et volstrekt niet onmoge
lijk.
Om dit alles te verhinderen, riep
spr. uit, houdt vol! Er moet dienst
worden geweigerd en telkens princi
pieel werk worden gestaakt. Toont
ni-T alleen maar geestdrift, majir ziet
inrt tegen een daad op! Laat het
donderen door Nederland: „Herman
Groenendaal moet vrij(luid ap
plaus).
Om -t uur werd de vargaderir.g
door den voorzitter gesloten en ver
lieten de aanwezigen ander gezang
h:-t Brongebcuw.
GEMEENTELIJKE DIENST
LICHAMELIJKE OPVOEDING.
Gediirerde het tijdvak 15 Juni1 Juli
bedraagt het aantal genomen baden
In de gom. zwem- on badinrichting
'uim de Houtvaart totaal 12206, ver
deeld als volgt: Heeren 7563, dames
4703, nbonnó's heeren 3780, abonne's
dames 2540, 35 cis. baden heeren 111.
33-cis. haden dames 111. 10-cts baden
heeren 312. 10-cts. baden dames 169.
Kosteloos heeren 3360, kosteloos da
mes 1883. Het aantal abounds bedroeg
np I Juli' 1S25.
Kuhrisk ?sor ïrauon
VRAAG: 1. Ik ben in do Rijksinkom-
stc-nb-laasiing aangeslagen voor 28.77 en
verdedigingsbelasting 4. Mijn inkomen
bedraagt f 10X). 19 dit juis:, en zou
neen, hoe vóel moet het dan zijn? 2. Ia
hier geen aftrek voor eerste levensbe-
iioeften bij 3. I>e laatste vervaldag is
30 April 1921, mijn biljet heb ik 1'
Juni 1921 ontvangen, wanneer moet lx
nu alles voldaan liebbenï
ANTWOORD1. De aanslag ls juist. 2.
Neen, dat geldt alleen voor gemeente In
komsteubelasting. 3. Vraagt u dat eens
bij den ontvanger.
VRAAG: Ik bon vrijgezel en verdien
17 per week. Hoeveel moet ik betalen
in do Rijksinkomsten en Verdedigingsbe-
lasling?
ANTWOORDRijksinkomsten belasting
2.74. Verdodgingsbelasting niets.
VRAAG: Hoe genees Ik een kip, die
hel snot heeft Hoe komt ze er aan
ANTWOORD: Vermengd door liet
zachte voeder per dag een eierlepel
tje van tie volgende samenstelling
drie «leelei! fenegriek, één deel poeder
van gemberwortel en één zuiverings
zout. Hoe ze er aan komt? Door kou
vatting, ontstaan door tocht, natte
ren enz., maar meest worden dr
zwakste dieren het eerst aangetast
door dergelijke kwalen.
VR VAG: Bij een inbraak bij mij wei
den 2 fietsen gestolen, één van mijn
vrouw en de andere van mijn dienst
bode. Den ik krachtens de wet ver
plicht mijn dienstbode schadeloos te
stellen? ANTWOORD: Neem. Tenzij
u de dienstbode uitdrukkelijk hebt
verplicht om haai- fiets bij u en niet
thuis of elders te stallen.
PROPACANDA-AVOND KADER.
LANDSTORM.
Zaterdagavond was de schouwburg aan
dou Jansweg ingenomen door do jeugd,
«lo mannelijke en de vrouwelijke jeugd
(ussolien 16 en 19 jaar. De jonge dames
waren er ter opluistering en, laten wij
zéggen, tor aanmoediging. En voor het
bal. Haar om de mannelijke jeugd was
het te doen 1
Do Haarlcrn«ciie Kader-Landstorm Ver
een-.ging „Kennemerland", onlangs opzo
ncht (1 Juni 1921), hield nl. een pro
prm on da-avond.
Kerst werd staande door de aanwezigen
het Wilhelmus gezongen, ingezet door het
H.H.B.S.Y. strijkje, dat onder leiding van
den heer B. Cohen, welwillend mede
werkte en zoo niet weinig tot het welsla
gen van den avond bijdroeg.
Daarna was het woord aan den voor
zitter der vereeniging, don heer 0. kleu
mer «Po in eenigc welgekozen woorden
de aanwezigen (onder wie Mr. J. N, J.
E Jleorkens Tïxijssen, als vortegeuwooi
«uger van den Burgemeester, Mr. Bo
mans, 1I10 slechts het begin van den
avond kon bijwonen en kapitein Klein
van den Landstorm) welkom heette oti
ctoot 011 streven der vereeniging uiteen-
fciH.e. Getracht zal worden, door de vc-r
«omging kader voor den Landstorm te
vormen, waaraan groote behoefte be-
staa.. Door het onderling beoefenen van
d® omgang tusschen
B,N ^'mera vriendschappelijk en
te daf "^un,nen, 2'ï1!- voorzitter hoop-
tw «V U "f M4I'J daarvan blijk
gBïtn. (Applaus).
Even een hoeraatje jongensT
Hierna bettad de vore-voorzitter, kapi
tein C. W. do Jong, het podium.
Hij hield ecu propaganda speech, flink
en krachtig, korto zinnen, mannelijke
laai, een stem als een klok, z'n speeoh
bruisend van opgewektheid en gezonde le
venslust.
Welkom I Dankbaar maar niet voldaan.
Had volleren schouwburg verwacht.
Brief van hol Tweede Kamerlid Duymaer
van Twist gekregen. Spreekt beste won-
schen voor vereouiging uit. (Applaus).
Heb zelf 34 dienstjaren. Zou je niet
zeggen, hèVroeger hier met do jongens
van de H. B. S. mee-geéxerceerd I
Aan 't eind van, den oorlog was de
Landstorm niet veel meer. Voor 't leger
waren hoe langer hoe meer mannen noo-
dig. Er bleef niet veel meer over dan
lux tusschen 16 en 18 en tusschen 70 en
80! Maar nu kan het weer beter wor
den. Al'.cz! Sluit je aan bij ons, jongens.
Dit voordeel is er aan verbonden. D.-U
voordeel. Recht op vier maanden ver
lof. En jc leert met menachen omgaan.
Niet kwaad. En voor het diploma voor
..geoefend man" moet je veel aan gym
nastiek doen. Ook niét kwaad, vooral
een Hollander die meestal zoo 'o
s al8 een eiken deur! Vooruit: kap;
Klein gaat binnenkort met een
paar duizend jongens naar do Vlasakkers.
Wie gaat er mee? (Applaus).
Toen volgde een gc-weer-eiercitio onder
leiding van korporaal H. Beignette, di<
bij afwezigheid van sergeant Ten Hou tb
de Lange, door ziekie, oommandeerde
Kranig werden de oefeningen door he
aohttal, dat maar weinig tijd had gebad
)or voorbereiding, uitgevoerd.
Ten slotte werd er zelfs „heuscli" gt
schoten (tenminste „gepaft" I) en hing er
kruitdamp in de zaai I Hulde aan so.
geant-majoor do Boer, die zich veel moei-
10 voor het „instudeeren" van deze oefe
ningen gegeven had.
Toen een paar mooie mandoline-num
mertjes van de gebroeders Brouwer en
hierna uitreiking der prijzen van dei»
onlangs gehouden schietwedstrijd. Oor.
troostprijzen, want kapitein De Jong.
J:- ie prijzen, met een aardig woord
elk, uitreikte vond het niet prettig,
dat enkele deelnemers aan den wedstrijd
-- zouden krijgen.
Nee, nog niet, zei de voorzitter, die
met het geheels bestuur het tooneei
kwam opstormen. Eerst wilden wij u
nog een stoffelijk blijk van onze dans
-baarheid voor uw toewijding aanbieden.
En zijn overhandigden den heer Do
-Tong een zilveren potlood.
Nou noul zei de kapitein terwijl
hij het geschenk aannam. En hij zei no6
meer, maar dat was door het gejuich
niet moer te verstaan.
ZakkenI beval do kapitein toen.
En het soherm zakte.
Na do pauze werd nog met veel suc
ces opgevoerd de bekonde dramatisohe
•chets van J. B. Schuil: „Doodenrit",
schrijver.
Den geheelen avond heerschte er 111
den schouwburg een bijzonder opgewekte
stemming, die er zeker gedurende hc.
„bal na" nic-t minder op zal zijn gewor-,
den!
Vermelden wij ten slotte nog, dat in der,
loop van den avond een telegram ontvan
werd van den kolonel van den Bosch,
i-in deze do jonge vereeniging veel
goeds toewensohte.
vriendelijke medewerking van den
VEREENIGING VAN SPOOR- EN-
TRA M WBGPERSONEEL.
In liOperScton kring liooft Vrijdag hot
hoofdbestuur der Ned. Vereouiging van
Spoor- en Tramwegpersoneel herdacht 1
35-jnrig bestaan der vereeniging. Tevens
werd officieel in gebruik genomen het
nieuwe gebouw der vereeniging te
Utrecht. Namens de leden was voor dn»
gebouw een meubilair aangeboden. Ver
schillende bloemstukken waren gezon
den. Er werd medegedeeld dat het le
dental bedraagt 21.400.
UIT HET SCHEEPVAARTBEDRIJF.
Men meldt uit Rotterdam aan het Hbld.
dat verschillendo firma'3 hun lidmaat
schap van de scheepvaartvereeniging
„Zuid" hebben opgezegd omdat h. i. ai
;evolgde tactiek tegenover de werknemers,
1.0. wat aangaat de uitkeeringen bij
werkloosheid moet leiden tot financieele
uine der bedrijven. Een vergadering
an het hoofdbestuur heeft het resul-
aat gehad, dat de heer Paul Nijgli, als
gevolg van de hcc-rschende moeningsver-
schillen, zijn functie als voorzitter heeft
neergelegd.
Jhr. Dr. LOUDON. Men seint uit Pa
rijs aan de N. R. Ct.
Bij nadere informatie is mo bevestigd,
dat do operatie aan de blinde darm van
gecant jhr. dr. Loudon volkomen g,.
slaagd is eii de toestand zijn normalen
HET DJ A M BI-ONT WER P. Do Eersto
Kamer heeft het Djamhi-ontwerp aangeno
men met 27 tegen 8 stemmen.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK. Het
Persbureau V. D. meldt:
De heer M. L. Polak, lid van de firma
Drukker en Polak te Amsterdam, wero
Woensdag bij een auto-botsing in de
buurt van het kasteeel Donington (Enge
land), terwijl hij met een gezelschap vai
nog drie personen op weg waas van* Lon
den naar Manchestor, gedood. De auto
word op zij geworpen door een lorrie. De
heer Polak werd onmiddellijk gedood,
terwijl hij in de auto sliep. De heer
Drukker benevens een fabrikant uit Lon
den werden gewond. De chauffeur bias
een sleutelbeen. Volgens te Amsterdam
ontvangen berichten is de heer Drukker
vrijwel ongedeerd en zou de fabrikant,
do heer Beal, uit Leicester, aan de beko
men verwondingen overleden zijn.
EEN ROEIBOOT OMGESLAGEN.
Op den Schinkel nabij Amsterdam ls Vrij
daginiddng een roeibootjo waarin twee
dames zalen onxgeslagon. Toegeschoten
jongens haalden do dames uit het water.
Een van haar kwam met den schrik mi,
maar bij de andere gelukte het eerst na
oen uur do levensgeesten weder op te
(Reeds In een gedeelte van een vorig
nummer opgenomen.)
EF.N VOORHISTORISCHE OVEN.
- Bij de archaeologisch onderzoekin
gen in Griekenland, die godurende aen
i&atsten tijd onder de deskundige lei
ding van do Italiaanse!)© professoren
ic de Oudheidkunde, Belzoni en Da
Sorbia, voornamelijk in de omgeving
van de zoo oude, talrijke malen ver
woeste en weder opgebouwde stad Co-
rinthe worden ingesteld, beeft men
- aldus weten enkele Franache
nieuwsbladen mede te deelen onge
veer drie mijlen ten Zuiden van voor
noemde plaats een belankrijk voor
historisch overblijfsel ontdekt.
Men vond daar n.l. op een berghel
ling een primitief gevormden oven,
welke blijkt to dateeren uit het prae-
historiach© tijdperk en dus gezien het
daar ter plaatse gevonden ijzer,
hoogstwaarschijnlijk eens disndo tot
het winnen van brokken gereduceerd
ijzer.
Deze zeldzame vondst, welke voor
namelijk door do bemoeiingen van
prof. Belzoni aan het licht kwam, be
staat uit een niet al te diepen kuil,
omringd door talrijke vu ups I oenen en
rrrinnrrinnrinnnnnnnnnamnnnn
op Uw onkostenrekening een bedrag
uitgetrokken voor adverteeren In
Haarlem's Dagblad
Zoo neen, besluit daartoe dan
direct. Het is in Uw eigen belang
□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□O
overkoepeld door een nog overgeble-
kegelbrokstuk van leem. Verras
send is de groote overeenkomst van
dezen oven met de in Zweden in vrij
talrijke mate destijds gevonden oven-
kuilen; het eenige verschil is, dat de'
in Zweden gevondene van kleinere af
meting zijn en ruwer van bewerking.
In do onmiddellijke nabijheid trof
men nog stukken houtskool aan, die
duiden zouden op het gebruik van
brandstof dier dagen ter voeding van
den oven.
Hen hoopt dezen oven in zijn geheel
uit te kunnen graven en binnenkort in.
het een of ander oudheidkundig mu
seum onder te brengen.
ZUIDOOST BORNEO.
De correspondent te Bondjannasin van
hot „Boer. NbltL" schreef dd. 10 Mei:
„Heden bereikte mij het bericht uit het
binnenland dat een bende van 20 gewapen
de Inlanders getracht heeft de benteng
der gewapende politiedienaren te Tand
jong binnen te dringen. Deze Inlanders
moeten volgelingen van een zekeren
Pongoran Soeri&nata alias Ratoo Agoeng,
der weinige afstammelingen van liet
Bondjermasinsche vorstenhuis zijn. Reeds
als knaap hield men dezen Pongeran Soe-
rianata in het Tabalongsche verborgen, 1
omdat eenige zoons van panglima's welke'
tijdons het verzet in Poerotk Tjahoe, door j
Christoffels zwaard gevallen waren, in
hem hun toekomstige gebieder geloofden,
die eenmaal bet zwaard met succes tegen
het gouvernement zou opnemen. Toen oen
of zeventien geleden do opstand in
1'ocrook Tjahoe uitbrak, was l'angeran Soe-
riauata nog een knaap, die zich toon reeds
de illusie maakte eenmaal de verloren rech
ten zijner voorvaderen te zullen herwln-
1. Men gaf den knaap dan ook de noo-
dige lessen in onkwetsbaarheid on in plot
seling onzichtbaar worden aan het oog zij-
vijanden, doch of do man rcods en met
:cs de proef op de som genomen heeft
betwijfelen wij ten zeerste.
„Volgens zoor botrfiuwbaro berichten "be
zit Pangeran Soerïnata thans eon 2000 vol
gelingeii, dio allen voor onkwetsbaar door
.gaan; de meesten dier volgelingen huizen
echter in het Pasirsche (Tanah Grogot) en
slechts een klein aantal woont in Tabalong
do verblijfplaats van Soerionatn. Iedere
Europeaan of vreemdeling, die in Tahan
Grogot is geweest, zal kunnen vertellen,
dat hij onmiddellijk ca aankomst op die
geval van opzettelijk voordeel trokken vrij
gesproken).
jil.vi'.s door Bestuursinenseheii of vrienden
tot voorzichtigheid word: aangemaand met
het eten van vruchten, die op de possar of
langs do huizen ten verkoop worden asn-
,,0p handige wijze doet men een dosis
vergif in pisangs en zelfs in vruchten die
nog aan do boomen hangen.
„Het was op den dag van den Mispoo.
dat Pangeran Soerianata een twintigtal
vohrellngeu, voorzien van blanke wapens
en van de noodige djimats, naar Tandjong
liet vertrekken met het doel aldaar pools
hoogte te nemen.
„Huil werd ingefluisterd oin, in dien zij
door kamponghoofden of bestuursambte
naren worden lastig gevallen, te verklaren,
slechts eenige dagen te Tandjong le ver
blijven on dat zij op weg waren naar den
Goenoong Tjandi om daar toebereidselen te
malton voor Ratae Agoeng, dio daar
wenBchto to baden.
„Benige avonden na do Mispoo zagen
eenige op wacht zijndo pradjoerita een 20-
tnl verdacht uitziende mannen ui kruipen-
do do benteng naderen. In allerijl werd
daarop alarm geslagen, terwijl den com
inandant der gewapende politiedienaren te
Amoentai telefonisch voivoclit werd
alle beschikbare krachten naar Tandjong te
dirigeeren. Tot Iaat in den nacht werd ge
patrouilleerd en het gelukto den Pradjoe
ritscomnjamlant een vijftal personen, die
in het bozit werden gevonden van djimats
personen werden aan do politie overgele
verd, terwijl men thans traelit achter het
adres van do andere kwaadwilligen alsook
111 onzen Pangeran te komen.
„Ook do mobiele troepen to Tanah Grogot
zijn thans op onderzoek uit."
A t j e h. Omtrent den toestand in liet
Lbo Soumaweh'scho werd in do lo Sibolga
verschijnende „Hindia Sepakat" eon en
ander, blijkbaar van iulandsoho zijde, me
degedeeld, waar uit blijkt dat na dc, tegen
enkelo zolfboatuurders aldaar getroffen
maatregelen, een groot verloop viel te con-
stateeren onder de leden van vercenigingen
als do Sarekat Islam en Nat. Ind. Partij.
DIEFSTAL EN IIELING VAN AUTO'S EN
MOTORRIJWIELEN.
Do Haagiche rechtbank heeft uitspraak
gedaan in do zaken tegen de personen, die
betrokken waren hij de diefstallen of bij de
heling van chassis, auto's en motorrijwielen,
gepleegd in bet laatst van bet vorige jaar en
het begin van dit jaar. ten nadecle van de
firma Euglebert en Co:
Veroordeeld werdenEen Hagenaar we
gens het geven van gelegenheid tot het weg
nemen van 5 motorrijwielen tol 1 jaar en 6
maanden gevangenisstraf met aftrek, der pre
ventieve hechtenis (niet bewezen verklaard
werd de aan dezen beklaagde ten ls«to ge-
logden diefstal van een chassis en het heb
ben doen wegnemen van 21 chassis, 2 motor
rijtuigen en 4 motorrijwielen)
oen koopman uit Rotterdam wegens heling
van 21 chassis, 2 motorrijtuigen en -1 motor
rijwielen, nllco door misdrijf verkregen, tot
1 jaar gevangenisstraf
een kantoorbediende uit Rotterdam wegens
het opzet tol Ijk voordeel trekken uit de op
brengst van gestolen voorwerpen, tot 9 maan
den gevangenisstraf voorwuardelijk met een
proofed van 3 jaren en ouder bijzondere
voorwaarde, dat de beklaagde SS60 aan de
firma Englebert zal vergoeden
oen boekhouder nit Den Haag wegens het
opzettelijk voordeel trekken uit do op
brengst van gestolen voorwerpen, tot 9
maanden gevangenisstraf, met aftrek der
preventievo hechtenis
«cn eruballenr en oca chauffeur, recidivist,
beiden uit Den Haag, wegens diefstal door
2 of moer veroenigde personen van 2, respec
tievelijk 4, motorrijwielen, tot ieder U maan
den gevangenisstraf, met aftrek der prc-
sutieve bochten is
eeu magazijnbediende uit Den Haag we-
sns het opzettelijk verkoopen van door mii-
•ijf verkregen motorrijwielen en het opzet
telijk voordeel trekken uit de opbrengst van
door misdrijf verkregen voorwerpen, tot 9
maanden gevangenisstraf met aftrek dor pre
ventieve hechtenis
een reiziger uit Rotterdam, wegens het op
zettelijk voordeel trekken uit do opbrengst
dpor misdrijf verkregen goederen, evea-
lot 9 maanden gevangenisstraf met af
trek der preventieve lieciiie-nis (deze be
klaagde werd van één hem ten laste gcLegd
DE PöLLÏiEK VAN LEKIN.
Van de Russische giens wordt ge
teld aan het persbureau Vaz Dia?.:
Op de oonferentiè der 3e Internationale
_tvam het tot hevige aanvallen van do
radicalen tegen «lo gematigden. Tengovoi
g-s van den vreeselijken toestand, die in
Rusland heersebt, krijgt de partij der
gematigden steeds meer aanhangers, Le
uiu heeft zonder twijfel geoapituleord
voor den energieken aandrang van de
leiders der gematigden. Men verwacht
reeds de volgende weken een aanbod van
Lenin aan do Menohewiki en de sociaal
revolutionairen, .om aan de regeering deel
Volgens een ander bericht uit Moskou
heeft Lenin aangedrongen op reorganisa
tie van het Justitiewezen en weder-invoo
rins van d «jury's.
SCHOTEN. RAADSVACATURE.
Zooals wij iit or.s raadsverslag meldden
werd Donderdag in den Pmad medege
deeid dat do heer G. de Vries (Chris:.-
Hist.) als raadslid heeft bedankt. De
heer Do Vries hoopt echter nog een
raadszitting bij te wonen. Zijn opvolgei
is de heer II. Algra. eveneens (Christ.-
Hist.)
Gerechtelijke uitzetting.
Naar aanleiding van zijn gerechtelijke uit
zetting uil zijn huis aan de Schalkburger-
gracht, liet do heer Blom ons eenigo stukken
1, ten bewijze dat hij op den dag dat hij
contract tot aankoop van het huls tee-
1«. f 600 botaaldc op 2t Mei 1920 werd
door hem weder f 600 betaald en op 12 Juni
f 1000, waarvan de heer Blom ons dc <pil-
tantios vertoonde.
ONTPLOFFING. In liet gebouw
van de Rijkskweekschool voor Onder
wijzers aan de Leidscixevaart heeft
Donderdagmiddag een ontplo/iing
plaats gehad. Bij het voorbereiden
van oen zuurstofontwibkeling in het
laboratorium is een retort gespron
gen. Eenige ruiten in het lokaal wer
den stukgeslagen. De concierge, de
heer IJ. van Zonen, die In het lokaal
was, bekwam gelukkig geen letsel.
DAMMEN.
„Danisiudies en Analyses" door B. Sprin
get Jr. cu Herman de Jongh, Uitgave G.
B. van Goor Zonen te Gouda.
Onze dom-uit do w erker, de heer J. W
van Dartelen, schrijft:
Wij kvrairic-n in het bezit van een zeer
aardig dtxmworkje, het eerste deeltje van
een serie van drie, met bovengenoemde»
ln dit vlot en aangenaam gOBohreven
1 boekje behandelen do schrijvers o.a. no
Hoilandcchc opening, Studies betrek
king hebbende op do Hc/Uandsche opo
1 ning, geanalyseerde partijen, partlj-
fragmenton, ülagzetten, partijstudies enz.
Vooral do „Hoogland"- en „Molimard -
varianten worden in ditw erkje uitvoerig
behandeld, alsmede „üpsiuitvananteri".
Mooie partij s tanden, voor den leek oo-
gensciiijnüjk hard en stug, toonen bij Ce
ontleding de schoonheid en den groeten
reikdom van het damspel in z'n pracc
tigste vormen.
Ditw erkje is vooral voor de meerge
vorderde damspelers zeer leerrijk, voor Ce
mindereevorderilcn lijkt hel ons echter te
ingewikkeld.
ln 't geheel bevat dit damwerkje 130
fraaie damstudics en ziet er welverzorgd
uil.
Het zal dan ook z'n weg onder de
damspelers wol vinden.
De geringe prijs van 1.50 per deeltje
zal wel geen enkelen damliefhebber weer
houden zich dit leerrijke boekje aan tc
schaffen.
Voor de damliteratuur is het eon mooie
WLÏK AAN ZRB BN DUIN.
Getrouwd: 0. Beumer 20 j. en 0. M. G.
Strooracr—Vleugel d.
SCHOTEN.
Bevallen: M. M. Prent—Star d; J. M.
Goddijn—Anthoniase d., M. Janso—Vol
kers z„ J. G. Rutten—Petter z., M. W. Ser
no—Jaakke d„ A. GoddePieter9 d.; A. L.
KIoos—de Mon d.
Overleden! Maria Eekhof. echtgen. van
A. M. Th. van Ingen 66 j.
Ondertrouwd: W. Zwarts en J. O. Ver
donk; C. K .F. Meijer en J. W. Heemskerk,
H. W. Germeraad en G. van der Poorte.
HAARLEMMERMEER.
Bevallen: G. A. Hulsbo#—van Splunter
z-, G. HuibertsKelderman z. G. van Wij-
gerden—Verduin z.; C. M. Braak—de de
be CIc-rcq d.; J. MiddelkoopCamfferman
dochter.
Ondertrouwd: H. Koffijberg 27 j. en
T. Wesselius 27 j.; J. Vaondering 59 j. wedr
B. Graauwelman wede. 58 j; T. Boll 24
en M. Vaamdcring 25 j.
Gehuwd a Vcndrig wed. 25 j. en H. C.
Laan 25 j.
Overleden: Adriaan Cornells van Nleu-
wenhuijzsn 63 j., wed. van L. A. Burgers;
Willem Meijer 87 j. wed. van J. Hooglan
der.
Stoomvaarllieris&feH
KON. NED. STOOMBOOT-MIJ.
Bacchus vertr. 1 Juli van Amsterdam naar
Rotterdam.
Cassio arr. 1 Juli van Falmouth tc Am
sterdam.
Euierpa vertr. I Jnü van Amsterdam naar
Kopeukagen.
Irene arr. 20 Juni van Livorno te Napels.
Strabo vertr. 1 Juli van Amsterdam raar
Gothenburg.
Theseus vertr. 30 Juni van Malta naar Am
sterdam.
Triton vertr. 30 Juni van Algiers n. Volo.
Vesia vertrok 1 Juli ran Amsterdam naar
Rotterdam.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
Beukelsdijk vertrok 80 Juni van Newport
News naar Rotterdam.
via.
KON. WE8T-IND. MAILDIENST.
Crynssen arr. 1 Juli van Trinidad to Am
sterdam.
Jan van Nassau (uitr.) pass. 30 Juni Fiorcs
(Azoron).
KON. HOLL. LLOYD.
Zeeland in. van Amsterdam naar New-Or
leans. vertr. 30 Junl ran Vera Cruz.
STOOMV.-MIJ. OCEAAN.
Dardanus, v#n Batavia naar Amsterdam,
arr. 2 OJuni to Suez.
Tantalus, van Batavia naar Amsterdam.
*rr. 99 Juni ta Sue*;
Bamensd Kfenwa
DE GEVAREN VAN X STRALEN.
Enkele maanden geleden is in het Cha
ring Cross Hospitaal te Londen ten gerol
de Inwerking van x tralen OTerleden
dr. Ironside Bruce. Do dood van dit slacht
offer van zijn beroep heeft aanleiding ge
geven tot de vorming van een commissie
van deskundigen die tol taak had te on
derzoeken, hoe zij, die met x-stralen en ra
dium moeten werken, kunnen bcsohennd
worden tegen de daaraan verbonden geva
ren. Deze commissie heeft thans haar ver
slag in het licht gegeven en haar berin
dingen zijn ongetwijfeld van algemeene
beteekeuis.
Ze leidt haar conclusies Jn met een over-
zich van don aard der gevaren. Doze zijn
voorzoovcr bekend, von tweeürlei aard. In
do eersla plaats varsvending van de huid,
welke blijvend ongemak' kan tengevolge
hebben. In de tweede plaats aandoeningen
van de Inwendige organen, welke daarom
van ernstiger bctcekenis zijn, omdat zij in
den beginne niet zoo spoedig waargeno
men worden en het dan vaik te laat is.
Als algemeont-n beschermingsmaatregel
adviseert de commissio, dat zij, die dage
lijks met x-stralen of radium moeten om
gaan geen lange-T werkdag hebben dan
zeven uur. Bovendien moeten zij Zondags
en twee halve dagen in de weck vrij heb
ben en deze zoo mogelijk elders doorbren
gen. Een jaarlijkech verlof van 6en
maand of tweemaal veertien dogen is medu
gower.scht cn pleegrusters die verbonden
zijn aan afdeelingen in ziekenhuizen
waar met bestrating wordt gewerkt, mo
gen geen andere diensten verrichten.
Het verslag vervolgt dan: „met kracht
wordt er op aangedrongen, dat als eerste
voorzorgsmaatregel bij x-bestrallngen
wordt gezorgd, dat, de buis van het toe
stel. waarin de stralen worden opgewekt,
zooveel mogelijk wordt bedekt met een
doeltreffende afstuitende stof, uitgezonderd
een kleine opening. Welke de afsluitende
materie moet zijn. liangt af van het doel.
waarmede de x stralen worden gebruik:.
Wanneer men b.v. met behulp van die stra
len een beenbreuk wil onderzoeken, waar
voor liet beeld van liet gewone lichaams
deel moet gewomen worden op het fluo
rescoerende scherm, dan is het dringen-1
gewenscht, dat een bekleedsel van lood ter
dikte van 2 m.M. de buis omgeeft. He:
scherm zeit worde gevat in locdglas, in gs
halte gelijk staande met een loodbeklee-
ding ter dikte Tan 1 m.M. Praktische be
zwaren verzetten zich ertegen het bescher
mend bekleedsel nog dikker te maken. Tus
sclien den operarci-.r en de ridnilitio voor
xe-stralen worde geplaatst een raam var.
oen stof, dio evc-n ondoordri -L- aar is ai a
een looden echcrm van 2-a.M. en de
handen moeten bedekt worden met oaout-
chouo (lead-rubber) mot leder afgezet.
Zelfs met dergelijke voorzorgsmaatregelen
is het zaak het onderzoek zoo snel moge
lijk te doen geschieden. Dn «bij beperkc
mer» do uitstraling tot den geringsten
omenng en houde do buis zoover van het
soherm als mogelijk is, zonder aan scherp
te van het geprojecteerde beeld afbreuk te
Voor radiografisch onderzoek zijn de
zelfde voorzorgsmaatregelen aoodig. Ge
schiedt het in een vertrek, dan rorge men
voor goed licht en goede ve&Platie. Het
vertrek moet tevens bekleed xijn met ma
teriaal, dat op het punt van ondoordiing
bsarheid gelijk staat mei een locden be
kleedsel van 2 m.M. en do ramen dienen
van loodglsa gemaakt te zijn.
Toestellen voor bestraling van inwendige
organen, dus meer dan 200.000 volt. worden
niet in vertrekken gebruikt, maar gepiaaist
In groote, goed geventileerde en goed ver
lichte ruimten. Do bels worde omgeven
door een loodbekleeding van 3 m.M.. en
degeen die het toestel bedient blijven zoo
ver mogelijk van de buis verwijderd. De
zoldering en de muren moeten bedekt zijn
met hout, kurk of cnoutobouc, steenen of
kalken vloeren moet daar ook mede bedekt
zijn. Alle metalen onderdeden van het
toestel en do zaal moeten gehoorlijk ge
aard zijn.
Voor ventilatie dient men vooral goed te
zorgen dsar bij sterke toestellen vaak door
ontladingen ozon- en nitrr-ft'.dampen wor
den ontwikkeld dfe schadelijk zijn voor de
aanwezigen.
Wat radium betreft wanneer men te doen
heeft nut sloffen inhoudend meer d»n eca
milligram radium dan gebrulke rr.en voor
het hanivcren er van een t-.ng, r.xilt zijn
vingers. Men beware ridtur.-p.-zepereten in
dooien waarvan do looden wanden taruoin
ste 8 m.M. dik zijn beschermo zijn handen
met eiüutchous hardschoe: en en voorko
me het ontsnappen van ïadfumemanUtes.
Bovendien dient er flink geventileerd te
worden liefst met een eVeotrszhen venti
lator. Ten slotte weidt gereden bij hen dio
met x-stralen of radium moeten omgaan,
om de drio maanden het bloed te doen on
derzoeken Uneindo tijdig eventuoole bloed
armoede te kunnen constat cc-ren.
EEN LUIPAARD GEOPEREERD. In
een menagerie in Parijs was een luipaard,
bleek noodig. De heer Roeland, lid van den
Paryschon gomeentorasd cn voo-arts, zou
deze delicate en gevaarlijke operatic ver
richten. Men tracbito bet dier onder narcote
tc brengen, maar dit gelukto niet al te best,
en daarom bond men bexn met de pooten aan
do slaven van zijn hok rast. Dat vastbinden
nain mtuwckea een halves dag in beslag, cn
toen nog moes! men bcm een stok in den
bek houden, opdat bij dc touwen niet zon
idoorbijten. Toen kon dc vcc-arU met zijn
werk beginnen.
l Aauvankeljjfc vreesde uien, dat de staart
geamputeerd zou moeten worden, doch hel
bleek, dat een groudiz uitbranden van de
wonde voldoende zou zijn. De luipaard hield
zich best, ook toen dc wonden uitgebrand
werden, en liet geen enkel geluid hooren.
Hij beet alleen wat steviger op den slok. Do
operatic duurdo lang en het verbinden daar
na nog langer. Het was zaak bot verband zoo
vast to maken, dat bet onder allo omstan
digheden „zitten bleef". Ten slotte dacht
men het voldoende vastgemaakt te hebben
en werd het dier losgemaakt. Men bad intns-
schen verscU atroo in zijn hok gedaan en
een grooten bak lokker friocli water ioor
hem neergezet. De patiënt sprong na zijn be
vrijding een keer of wat verwoed togen de
traliën van zijn hok op, doch spoedig kroop
hjj in het «troo om eens recht ti:t :e slapen.
RADIUM. En merkwaardig gcv.il beeft
zich xn Jersey City in de Verccnigde Staten
voorgedaan met een tube radium, van cca
waarde van 6000 dollars.
D dokter in het gasthois aldaar maakte ge
bruik van twee tuben radium voor een be
straling na oen operatie. Meenende, dat hij
slechts één tube had gebruikt. goohV ',ij de
andere weg met het verbind.
Na veel zoeken kwam men op de gcd.ichu
de asch tc onderzoeken uit den verbran
dingsoven. Do kelder, waarin de verbran-
diugsproduclen voor het onderzoek waren
neergelegd, wesd donker gemaakt en do
asch werd besprenkeld met een chemische
substantie, welke ter plaatse, waar do lube
lag eeu doffen glans deed ontstaan. Het
radium was onverlet gebleven.
BERGING VAN WRAKKEN.
Men schrijft uit New-Castle «lo N.
R. Ct.
Onlangs zag ik hier te lande een demon
stratie van eea nieuw stelsel.van berging,
de Neole Electro Magnetic System of Sal
vage, an ofschoon ik niet a]"e3 mag be
schrijven, werd inij toch toegc=:-,i;: vol
lo te pnbliceeren.
a systeem is gebaseerd op il.itkpoxi
tons in samenwerking mot zocr sterko
electro-magneten. Indien men ccn wrak
wil lichten, sleept men twee (of meer naar
gelang men noodig denkt te hebben) van
deze pontons naar de piaats waar het wrak
ligt. Beu der pontons duikt onder en zoekt
iieY i wrak met sterke zoeklichten op. Zoo-
dra Lot wrak gevonden ia, klamt deze pon
ton zich aan het /wrak vast door rniüdcl
van de magneten, waarna men telefonisch
bericht zendt aan het moederschip om ook
de andere ponton neer te laten, zoodat
weerzijden van het wrak een ponton
komt to liggen en deze twee pontons dus
door middel van leegblazen hunner tanks
het wrak mode naar boven kunnen nemen.
De pontons (luiken onder door zo vol
laten loopen met water. Voor en achter op
do ponton heeft mon eleetrische winaen,
waarop de staaldraad bevestigd is,die wedei
een groote boei vastgemaakt is. Door
middel van deze staaldraden kan men de
ponton hoogcr lichten of laten zakken naar
gelang dit verdacht wordt. Al» de ponton
onder water is gedoken en zij wtl naar eert
bepaalde plaats z bracht worden wordt ct
Blocplioolcti die hunne sleeptrossen
cp die boeien hebben vastgemaakt, van uil
den toren (conning lower) der ponten ge
telefonecrd in welke richting gesleept moet
worden, waarna deze sleepbooten de boei in
dns ook de ponton in de aangegeven
richting vorp!nit'.c-n. De ponton is verdeeld
"3 afdeelingen, zoodat, door eenigc mot
water to vullen en andere weder met sa»
ntengepoi-sto lucht, men aan do ponlori
elke XvoUiug V.au geven, die vereischt wordt.
In het midden der ponton is do torch
(conning tower), waarin vier man zitten,
dio de bemanning vormen van dc ponton.
Deze mensehen hebbon voUe controle over
do ponton: o.a. kunnen zij den olectri-
sohen stroom der magneten aan- en afzet-
en do afdeelingen der tanks- naar wil
lekeur vol laten loopen of leeg hlazeu. 7.ij
•daan steeds in telefonische verbinding met
de sleepbooten aan de oppervlakte en ziju
op alle diepten in gemeenschap met dc bui
tenlucht dor middel van een groote huig-
a gewapende buis. die «tecnlijk da
ademhalingspijp is van den toren naar <le
buiten lucht. Dezo buis leidt naar he'. mo»
derschin. en door deze tuis gaan ook de
eleetrische geleidingen de pijp voor aa-
igepsrstc lucht ca de telefoonkabel*,
„moederschip" is het schip, del d<
ponton vnontiet «an alle arbeidskrachten,
die zij vereischt. Daar de bemanning nooit
onder druk staat, kan men de ponton a's
ware op alle mogelijke diepten laten
zinken, vccropgesteld. dat do huigzame
'ahr.!i:igepij'p en de toren sterk genoog
om den druk van het water op de
cl6pte, waar het wrok ligt, te weerstaan.
i voordeelde, die men door dit stolsol
denkt to bereiken boven alle andere syslo-
en zijn de volgende:
lo. het is mogelijk wrakken to lichts*
op grootero diepten «Jan waarop do duikers
kunnen komen
2o. dat do cndomoniing slechts een kor
;n tijd vereischt. waardoor de kosten tct
;n minimum teruggebracht worden;
3o. daar de operatie zulk een korten 'id
ereïscht, ls men minder afhankelijk van
et weer:
4o. tr wordt niet reoveel plaatselijks
kracht op het schip uitgeoefend als mei
kettingen
So. dat vele gestrande 'schepen in «enig»
ren g--t-"cht kunnen worden, zoodat zij
geen wrok worden en dus kortbarc lndin
gen behouden blijven.
ESN STAD ZONDER MUSSCHEN. -
De Nieuwe Crt. doelt medeDc bergataf
Altessu .li den Oberhsrz ligt 500 meter hoog
en heeft 2000 inwoners, die als mijnwerkers,
liöuthak'ocis ex voorlieden hun brood ver
dienen. Altcnau wordt om zijn gezonde kli
maat van do streek door talrijke gaston 's zo
mers druk bezocht, maar door de inusschen
>rgvuldig gemeden.
Wel komt de buisimisch in alle boog of laag
peiegen stadjes van den Oberharz voor, maar
U het vogeltje nooit gezien. Jat
men heeft wel eens pogingen
gedaan cm de huismu«ch hier inheemsrh to
doen worden, het laatst nog in 1906. toen
sen' cït het hot vlakke land een 9-tal mus-
mannetjes en 6 vrouwtjes) naaf
Aitenau bracht en daar liet vliegen.
De familie vermeerderde ia drie jaar lot
58 s:ix»«. J or-t .cUn «Vc-uren win
ter ISO"— ;'»k, maar in September 19GÜ wa«
geea musch meer te ontdekkea. Waar r.ij
gebleven ;ijn, niemand weet het. De huis-
mcsch is t»cn standvogeL Daar waar fan uil
bet ei is gevallen, blijft bij lot aan zlin dood
Van reizen is fay geen vriend. Bovendien ligt
de grootst© plaats iu de buurt, de- borgütad
Claustfaal, 9 kilometer van Altcnau verwij
derd. Vele vogelvrienden zoeken het raadsel
aldus op to lossenNoordelijk vanAltcnau
lag indertijd een smelthut, waar ertsen uit
de Duitsrho kolonie Zuid-West-Afrika ver
werkt werden. Daar die ertsen loodhoudend
waren, ontstonden Iooddampen, waaraan men
vermoedt dat de musschen ten offer zijn ge
vallen.
Nu bet werk in dc mjjnhut stil staal, wil
men nog ccn» probeeren musscheu to doon
acclimatiscoren, in elk geval een nieuwe pa-
ging oux dit natuur-historisch raadsel lot een
oplossing to brengen. Daarvoor is echter ccn
nieuwe bezending inussehen aoodig. In Jo
..Umschau" vraagt nu de onderwijzer Khlcn
(Altenau lm Hare) hem een aantal ma«chco
(mannetjes en wijfjes) ia een goed gesloten
kist (met kleine luchtgaten) te zenden. Eea
kool is xuioder j,wciiikl. Daarin fladdcrei
de vogel* te veel en sterven ten slotte aai
uitpuiling alvorens het doei ran de reis be
reikt tc hebben.
