ümilem's Dagblad
DERDE BLAD.
Zaterdag 8 J«li 10*1
Brieven nit de Hofstad.
weid
k":
altijd moeilijk om een algemeen
n een stad «n van haar bewonor»
ontwerpen; nog moeilijker wordt liet
-11 gansdh volk te schetsen in zijn doen-
oi-la ten, zijn hebbelijkheden en onheb-
fchjkhcden. Er zijn zoo weinig eigen
chiij><>en algemeen dat men zo ale volk-
Hzu'iniero karaktertrekken kan aanmer
en. Wanneer men ze dan toch als alge
fceiiheden gaat geven, wordt Let hecht
Wit een caricatuor. Misschien hoeft de
t-r reeds kennis gemaakt met bet boek
nu Henry Asselin, „La Hoilando dans le
loiide" waarin hij do ziel en het leven
an ons volk beschrijft. Wie dit zeer in
BCBSante hoek leest, gevoelt al spoedig
0 juistheid van hetgeen wij hier m den
Invang zeiden.
■Du schrijver hoeft drie jaar in Hol-
ui11 vertoefd en in den Haag gewoond,
{et grootste doel van zijn indrukken
beid hij dus wel in de residentie op.
fanneer wij' zijn beschrijvingen en be
piegeliugen lezen, rijst telkens do vraag
t ons of het nu heuseli zóó in
hu-; is. Wanneer Asselin bot-wog
Hollander geen hartstocht en geen
alisrno heeft en dat alleen zijn zin
waarheid groot is. dan
troelen we tooh duidelijk dat general!
teren een" groot gevaar is.
Van de vrouwen en meisjes vertelt ltij
Kt de vrouw zeer geëmancipeerd ls zeer go
e«.ht aan haar huishouden en haar keu-
Sn, maar ook zeer beschaafd, zeer toe-
lukelijk voor geestelijke zaken, zeer op
t hoogte van bet mensohelijk denkwerk j
j leest veel, in vier talen maar liefst,
Jut filosofie en literatuur en stelt zich
j do hoogte van wetenschappelijke
loomingen. De meisjes van twintig jaat
tideeren letteren, wetenschappen, kunst
1 doen aan sport, Zij bekommeren zich
eimg om hun toilet, fietsen, spelen ten
is en golf, loopen concerten af, lezeu
Bij dergelijke beschrijvingen krao.
cu -;ch achter de ooien en zegt: waai
tali de inan het vandaan! Wij hebben
enig meisje ontmoet, dat vele uren
ui haar tollet besteedt,
ten typisch staaltje van vergtssinge
j het volgende: In den Haag, vertelt
,j. vindt ge op de meeste huisdeuren een
»rdju met het opschrift „Armenzorg",
an die deuren komen op gezette tijden
■eoren met lange zwarte jassen die gela
alleateercn, in open sohalen. Hoe komt
sselin er bij? Juist daar waar een bord
„Armenzorg" staat geeft men niet voor
armen aan de deur. Het zijn de boril
s die aanduiden dat de bewoner vla
l vereeniging voor armenzorg aan Oe
ududigheid geeft. Nu is deze vergissing
ei belangrijk, maar er zijn er andere
,u andere soort die wel belangrijk zijn.
B-weg te beweren dat er geer. liltera
ur heetaai gaal wel wat ver. Men kan
niet veel zaaks vinden wat er op het
genblik wordt geproduceerd, maar het
taal te verguizen gaat over de schreef,
•li der Nederlandsche litteratoren, Pre
rik un Eeden, is al iogen dezen uit-
1 opgekomen.
Soms concludeert de schrijver wel eenb
X al te gauw.
3ij vertelt dan dat de Hollanders niets
0 mililairisme moeten hebben en ais
1 merkwaardig staaltje van die antipa-
e verhaalt hij wat een officier met wien
1 wandelde, overkwam. Een straatjon
1 riep den offioier iels toe, dat niet
.i het vriendelijkste bleek le zijn. Op
uitdrukkelijk verzoek om te mogen
ten wat die jongen zeule vernam hij
i het was: „ik ben niet bang voor je
«ie sabel, jij met je stomme snoet
0 ongeveer zal het in het HoUandsch
1 geluid hebben. Nu is een straatjon
a wel vaak juist eu raak m zijn tj
eriog maar of nu do straatjongen zelf
t type van het Hollandsche karakter
ergceft, valt te betwijfelen.
Nu en dan maakt Asselin een opmci
ng die juist is en raak, maar hij is
er het algemeen beter in het be
hrijvende gedeelte dan in het beschou
wde. In dit opzicht staat hij ten aohter
1 de aardige beschrijving die in 1898
tdanio R&tazzi onder den titel ba
ite Reine heeft geschreven van do lCro
tgsfeosten en hot volk gelijk het zich
trbij gedToeg. In het boekje van deze
ndigö journaliste treft het herhaal
ijk hoe zij de uitingen begreep en zij
al hetgeen waarin het feestviereno
k verschilde van dat van andere lan
i. Het is ook wel zonderling dat de
ir Asselin de Nederlandsche taal niet
■Staat hetgeen natuurlijk eon beletsel
et ztjn voor een grondige kennis ma
g. Algemeenheden zijn zoo licht on-
st en Asselin vervalt er steeds weet
Wanneer hij zegt dat er nog altijd een
tte-geest in Holland heerseht, typeer,
teveel den geest in één. of twee kas-
'au het intieme huiselijke leven heeft
met veel gezien. Misschien alleen
jgeeli hij zag in do enkele woningen
I 'het kleine kringetje monselien, waar-
do hij placht om le gaan cn dat uit
jard een kring was van voorname lie
A- waar men liet hem gemakkelijk
akte door in het Praiise-h te converses
Het aantal personen dat daartoe in
at is, is uiterst gering en het aantal
n"r "au een moderne taal machtig
iJ nog kleiner. Men kent er juist zoo
log, maar zeer vaag fs zijn karakter!» Hef ligt fn
tick vqu het leven in de groote steden, vraagstuk te
Voor dit laatste heeft hij te veel zijn licht
opgestoken bij personen die oven buiten
bet eigenlijk* laven staan. In zijn kring
gaven de interieurs misschien blijk
smaak en venieringakunst, daarbtihe
het met beide deugden povertjes gestold.
Laten wii eindigen met de lezing vau
dit boek, dat voor Holland van voel be-
teekenis kan zijn, aan te bevelen,
aanbeveling verdient het ondanks zijn
vele gebreken.
HAGENAAR.
Damrubriek
Damredacteur: J. W. van Dartelen,
Alle correspondwntl-e, oplossingen,
problemen etc., deze rubriek betref
fende, gelieve men te zenden naar
Roosveldstraat 70, Haarlem,
bovengenoemd adres.
PROBLEEM No. 343.
Auteur: P. A. Nooi to Haarlem.
Ingezonden in den Problemisienwedstrijd
van het naarlcm's Dagblad onder het
motto „Een poging".
(Eerste publicatie.)
ZWART
1 2 3 4 5
1
a
m.
J
ÜS
c
s
m
IC
Si
t
n
1
n
O
c
MIC
0
u
IU
1 1 1
I 1 i I 1
1
1
1 1 IQ i
1
1
46
47
4»
WIT
Stand in cijfers::
Zwart II schijven op: 8, 9, 10, 12, 16, 17,
13, 22, 23. 25 en 26.
Wit 12 schijven op: 21, 84, 27, 29, 31, 32,
34, 36, 36, 37, 40 en 48.
Dit vraagstuk behaalde ln bovengenoem-
den wedstrijd 4 punten.
PROBLEEM No. 344.
Auteur A. H. v. d. Geest, Lissa.
(Eerste publicatie.)
Stand in cijfers::
ZWART
1
TTTT
I
IS©
m
fel
s
ju iana
IMj: Éi
UI
1 1 1 1
H
n
onze bedoeling, wekelijks een
vraagstuk te plaatsen speciaal geschikt
voor beginners.
Indien de beginnende oplossers deze
vraagstukken geregeld oplossen, zullen zij
na eenigen tijd zooveel vaardigheid
hebben gekregen, dat zij met eenige moei
te ook de moeilijkere vraagstukken wel zul
len welen op te lossen.
Voor beginners zullen wij dan ook hoofd
zakelijk do composities van beginnende
problomisten plaatsen. Deze p rob le misten
wordt dus den weg geopend zich langza
merhand verder ln de Problematiek In te
werken.
De meergevorderde oplossers moeten
trachten do oplossingen van deze soort
problemen van het blad -af te vinden.
OPLOSSIN GEN.
De auteursoplossing van Probleem No.
334 is:
Wit: 28—23 23-19; 38-32 25.3;' 3:25 en
wint.
Zwart: 16:27; 14:34; 27:20; 12:21.
De auteursoplossing van Probleem No.
335 iss
Wit: 41—37; 46—41; 49-44; 32-23; 28:6;
6—1; 1:47 en wint.
Zwart! 18:24; 29:40 40:49 49:47; 47:26;
De auteursoplossing van Probleem No.
336 ia:
Wit: 3833 37—31; 50-44 34—39 27:16;
21:5 en wint.
Zwart 29:49 49:35; 35:49 24:22 49:27. Nu
volgt op Zwart 274 of 2749. Wit 31—27 en
wint.
De volgende hoeren zonden van deze
vraagstukken goode oplossingen inW. van
Daalen; H T. Lnif; P. A. Nooy; J. Siege-
rist; Jao. Roose; Hessel de Jong; H. G.
Teunissc; C. Dijt; W. J. A. Mat la. P. Mol-
lema; Ph. F. Amelung en C. J. van Wijk,
allen te Haarlem; P. van Amersfoort, P. .T.
Sype en A. Slinger allen te Schoten; A. H.
d. Geest te Lisse.
DAMNIEUWS.
Wedstrijd om het Kampioenschap van
Amsterdam en Voorwedstrijd van den Wed
strijd om den Meestertitel 1921.
Den volledigen eindstand van bovenge-
noemden wedstrijd laten wij hieronder vol
gen'.
Spelers:
les er op wijsf, '<fnf bij mooi weer,
èit sportief evenement een groot suc
ces zal worden. Het weer is inderdaad
een voorn am a factor; men waet het
nog van vroegere 24-uursj-iUen hoe de
regen den boe! kan bederven.
Gehoopt wordt dus, dat he'. droog
blijft.
rolgiug der bevolking te ontkomen. Het
meérendeel wérd door automobielen c -
tram* overreden, terwijl enkelen zich
pletter liepen tegen h« hek voor het go:
ve memenUgebó uw.
A. II ai je
2. Mr. B. Springer Jr.
3. Herman do Jongh
4. Mr. C. J. J.ochtenberg
5. G. Swart
6. A. Trompetter
de Beer
8. J. Polak
7 5 1 1 11
2 5
WIT
Zwart 12 schrijven op9, 10, 12, 13, 14, 16,
18, 19. 20. 22. 23 en 24.
Wit 12 schijven op. 26 31, 34, 36. 37, 38, 39,
41 42, 43, 44 en 45.
Met No. 344 bieden wij onze lezers wedor
een fraaie compositie aan van den beken
den problemist v. d. Geest.
Deze auteur legt den iaatsten tijd een
bijzondere productiviteit aan den dag. Het
valt ons bijzonder nj* dat de heer v.d.Geest
vooral natuurlijke standen in zijn vraag
stukken verwerkt, een kenmerk der jongere
Problematieke soliool. Ook de afwikkelin
gen zijn gebaseerd op de praktijk en bevat
ten meestal geen gezochte slagwendingen
of meerslag-toopassingen.
Door deze eigenschappen lijken ons dé
vraagstukken van dezen Problemist voor
hen die zioh in de p Vaktijk van ons spel
willen bekwamen, van groote waarde.
PROBLEEM No. 345.
Auteur: J. Wielenga. Zuid-Schalkwijk.
(Eerste publicatie.)
VOOR BEGINNERS.
i dat i
idledaagsche woorden
31jpt.
och het boek van Asselin ln vele
achten een voortreffelijk boek. I»
I Inschrijvingen van Holland en het
ie daarvan is hij prachtig geslaagd.
- boek zal indruk maken op de buiten-
■ehi, maar wie mocht denken dat hl)
de Hollanders uit kan leeren kennen,
gist zich. Daarvoor is dc beschrijving
Algemeen. Goed is zijn beschrijving
i Hollands houding tijdens den oor-
in 1 1
1
n
1
1
1 m
1
H
1 1 c
IM
1 1 1
pl
1
1 1 c
1
1 0
Pl
1 1
1
1 1
l
J
1 1
1
48 4
WIT
op2, 7, 8, 13, 15,
Wit 7 schijven op: 19, 24, 29, 31, 33, 34, en
47.
De heer M. A. Haije, Lid van het Ver-
eenigd Amsterdomsc-h Pamgenootachnp,
behaalde dus het Kampioenschap van Am
sterdam.
Onze felicitatie aan deii heer Haije met
dit schitterende resultaat
Do nieuwe kampioen verloor geen enkele
partij en Het zelfs twee Meesters (Springer
en Lochtc-nberg) achter zich.
TI AA JtlUSM SOFCB DAMCLUB.
Maandagavond a.s. houdt bovengenoem
de Vereeniging hare 14de Algenieene Jaar
vergadering in haar clublokaal, bovenzaal
café „De Korenbeurs". Aanvang half aoht
precies.
Sjort en WeSstrjjien
an Kunst en Knustenaars
No. 119.
tcnou ea zijn vrienden. Er is «en vrij
igb.iro meen mg, dat de beoefening der
«geschiedenis als vak van wetenschap,
jd oen tijdperk van bloei doormaaki, wan-
r de kunstproductie zelve, dion Moei juist
ler den rag heeft. Toen. vijftien, zestien
r geleden Johanna de Jongh die stelling
haar academisch proefschrift verdedigde
ik bet boekje voor „De Telegraaf" te be
sken kreeg, heb ik me tegen die opvat-
verzet en op wel degelijk samentreffen
kiiiistpromiceere.it en kunstwetenschap
Henen gewezen, beitic in een graad van
hoogste perfectie dan. Toch zit er in de
gevochten stelling weer veel waars en dat
3r nu juist weer aan denken moest, geeft
r bijna nieuwe bewijskracht. Het is nunie-
opmerkeiijk zooveel goede litteratuur er
la.at«ten tijd verschijnt in den vorm van
gapnie, brieven, mémoires etc.. over
st kunstenaar» dour welke het laai-io
t'Cn-M eeuw tot een, sehildcr-
Over r/^ ®rooi 'ijéperk geworden
uur Cc/anne. .-.er Oaugnln, zijn de nu-
rÏÏ5 v» -I- ludtt. E« „Irta ïSj
ïèrc en tijdgenoot Georges
dvKrC^" 011 J J'"lowry versche-
ic ,K'8 grooto, duro
der r'iil- «wYi-„'T w'" goedkoopere,
ÖK gt illustreerde, op volgen zul.)
WIELRI.1DEN.
DE 2-l L'URS WEDSTRIJD.
Over dezen wedstrijd schrijft het
„Hbid." het navolgende:
Zaterdag en Zondag viert de wie-
ierssport hoogtij in het Stadion. Te
beginnen mst Zaterdagavond 10 uur
nadat van 8 uur af verschillende
wedstrijden hei publiek zullen hebben
bezag gehouden zullen 16 koppels
wielrenners den strijd aanbanden. Een
etmaal lang zullen zij er cirkelen in
regedmatigen gang, elkander afwis
selend bij tijden. Van tijd tot tijd
worden er premies uitgeloofd. Men
spreekt van 20.000 gulden in hot ge
heel. Een respectabel bedrag.
't Zil zijn een wedstrijd zonder
klassementen, waardoor dit sportief
gebeuren als zoodanig hoogere waai
de verkrijgt. Trouwens de premies
zullen dikwerf den strijd levendig ge
noeg maken.
Er is veel belangstelling voor da
zen wedstrijd, waarin ine-do de beste
renners meedingen. De lijst dor deel
nemers luidt aldus: Brocoo- Beyl;
Gebr. Peliesier; Aerte—Spiessens;
Dehaets Persijn; v. d. VeldeDe-
pauw; gebr. Süter; SawaU—Schrage;
SalldowTechmier; van NekErko-
lens; MoeskopsVlemmix; v. d. Wiel
Blekemolen-, AandewielIkelaar;
Engelen—Nankman; van Boxsel—
Mraai; Bontekoev. Duyn; Anspach-
B akker.
Voor de rijders werdt op het mid
denterrein goed gezorgd. Voor tik
koppel, komt er een tent, waarin de
renners verzorgd worden en waar zij
kunnen rusten.
De belangstelling van de zijde van
het publiek ie zeer groot; zelfs uit
'èr afgelegen plaatsen komen aan-
ragen om passe per touts. Zoodat al-
De „Daily Mail" vermeldt de plannen voor
_3 nieuwe expeditie, die geor^-anisoerd en ge
leld wordt door Sir Ernest bthackleton.
nig bekende eilanden van den Atlantischcn
Occaa cu de Stille Ziudzee en de n.>g niet in
kaart gebrachte Zuidpooizec beginnen. Zijn
we schip, dc „Que»t", een vaartuig van
.on. zal met alle mogelijke hulpmiddelen
worden uitgerust.
Van Londen af zal de „Quest" koers zet-
,.ii naar Madeira, en daar vandaan naar 8t.
Paul's Rocks, een weinig bekend eiland ter
hoogte van den equator, cn vervolgens naar
Trinidad, waar Shackloton den vorigen keer
landde in 1901, uit het schip van kapitein
Scott en toen een soort versteend bosch zag,
dat de expeditie thans nader wil onderzoeken.
Tristan da Cuu'ha, bet eenzame eiland in
den Atluntiseben Oceaan, waar eens it
drie jaar brieven worden bezorgd, zal
zocht worden, eveneens Gopgli Island. Op
een expeditie in 1901 heeft men daar tot
e onbekeude vogelsoorten ontdekt.
Van Gougli Island af zal de „Quest" zich
lur hot Oosten begeven naar de Kaap de
Goedo IIoop, en zich te Kaapstad gereedma
ken voor het mee»t gevaarlijke deel van
de reis de onderzoeking van het Zuiden
van de Zuidpool.
Het ls 90 jaar geleden, dat een schip in
dat gedeelte van den Oceaan, teu Zuiden van
Zuid-Afrika, is geweest. Al wat van dit land
bekend is. is een smalle landtong, Enderby
Land, dal óf een eiland óf een gedeelte
van 'het groote Zuidpool-contincni is. Het
gobiod van het vasteland liier is onbekend
over eon afstand van HOOG mijl. Er kunnen
nieuwe zeeën worden ontdekt of nieuwe gol
ven. Hier ligt voor 't grootste gedeelte het
mysterto vau den kruistocht der „Quest";
"want men weet niet of een ijskust de reizi
gers zal belemmeren verder te gaan of dat
groote, werkende vulcancn boven den horizon
zuilen verrijzen, wanneer het schip koers zet
naar 't Ziudenof dat bbacklelon en ziju
mannen in de open Zuidelijke zeeën zulleu
zeilen, na het gevecht met het drijvende ijs.
MOEILIJKE REDDING. Dezer da
gen werd oen dame, die van den im«-
rikaanscóon oever van de Niagara ev«.
voor do watervallen zat, door de warm*»
bevangen, zuodat zij bewusteloos geraa
te en in de rivier gleed. Een an aero
vrouw, die getuige was van dit ongeluk,
geraakte zoo onder don indruk, dat zij
eveneens baar bewustzijn verloor en in
liet water viel. Zij kon gemakkelijk go-
red worden daar er ter plaatse weinig
water stond tui de stroom geinig was. De
eerste dame was intusscheu door den
stroom naar het midden van de rivier ge
bracht ea dreef in de richting van de wa
terval af. Een tourist, die het gevaar zag,
liet zich een touw om de middel binden,
en sprong in de rivier. Het gelukte uc-m
de dame op dne meter af:taud van den
rand te grijpen en daarna behouden aan
wal te brengen.
DK lïEVOl-KlNO VAN WKEN EN.
De Centraio Commissie te Weonen heelt
statistieken gepubliceerd, welko aantoo-
nen, dal tusschen 1910 cn 1921 de bevol
king van Woenen met 190.000 zielen, a.t.
15 is achteruitgegaan. Teekenond 13,
dat van die 190.000 niet minder dan
130.0000 kinderen zijn.
öiansnlanii
LTENPELLEN ALS 11LTS1NDLS-
TR1E. „Maatschappelijk Hulpbe
toon", maandblad van den Armen
raad te Amsterdam, vertelt van een
lak van huisindustrie uienpelhn
welke aldaar nog voorkomt. Men
leest o.a:
,,13ijl het binnenkomen van een
krotwoning kwam onzen ambtenaar
een bijzonder scherpe uienlucht tege
moet. In tie kamer vond hij den ge-
heden vloer vol met uien. Een viouw
onooglijk vuil en in lompon gehuld,
was bezig met pellen, daarbij door
haar kinderen, die «r even ellendig
uitzagen als de moeder, geholpen.
De vrouw vertelde, dat dit i".
geschiedde voor een fabriek uit de
oir geving.
liet uienpallen is Jn do bdwustc
buurt vrij algemeen. Geschild wordt
ui hoofdzaak voor een Amsterdam-
scho inlegger!j, die liet pellen aan
één gezin uitbesteedt. Dit gezin be
steedt het werk cp izijn beurt weer uit
aan anderen. Dez laatste ontvangen
oor 1 baal uien van 5(1 KG. circa
f 2.50. Met lang on hard werken kan
door een gezir. waar vrouw en kinde-
«hillende en ook de man des
avonds nog helpt, één baal per cfng
woiden geschild; als regel leveren de
gezinnen echter veel minder. Ten
laste vam de pollers komt nog 50 et.
karhuur voor halen eu brengen der
uien. Hoeveel de gezinnen, die t.ls
tussenpersoon dienst doen voor
hun liomiddelir.g ontvangen, konden
wij niet te weten komen',
,,.N'a het bestaan dezer industrie to
Amsterdam tot nog toe, naar ons
bleek, aan de autoriteiten onbekend
te hebben vastgesteld", aldus
schrijft het blad verder, „was onzo
taak afgedaan. Wij stelden de Ar-
leid>in6pectie met een en ander in
kennis en ook bij den Raad van Ar-
Leid gaven wij de gevallen aan, om
dat, waar door den fabrikant v, or d
pellers niet „geplakt" werd, sprake
kon zijn van ontduiking der Invali-
c iteitswet".
DRASTISCHB MAATREGELEN TE
WORMERVEF.R.
liet „Hbid." verneemt
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland
badden aan den Gemeenteraad medegedeeld,
dat het besluit tot liet aangaau van e
geldleenine en tot het aanleggen van e
weg niet kon worden goedgekeurd, iu vi
band waarmede het College van Burge
meester en Wethouders besloten beeft een
proioL-chrijici! tot het Provinciaal Besluur
te- richten en de correspondentie in de cou
ranten en op de aanplakborden te publi-
cecren.
Er zal, volgens den wethouder B.
Binnendijk. om een einde te maken
het saboteerea van de besluiten van den Ge-
niecteraod door den Minister van BinnenlanJ-
scbe Zaken, Gedeputeerde Staten, den Bur
gemeester. den Inspecteur van de Voikg&o-
- intllictd en andere autoriteiten tot nog
eer drastische maatregelen worden overge
gaan.
Binnenkort zal iu het centrum des lands een
algemene vergadering worden gehouden.
waarin dc verdere actie za! worden bespro
ken en vastgesteld.
HET ONGELl.'K MET DEN NACHTTREIN
AMSTERDAM-PARIJS.
Du 13iuAjti=ci.e cortcsj. nüout vau
hul Hbid. ueint:
Volgens dc b.richicu van vanoch
tend zou het ongeluk met don nudit-
trein AmsterdamParijs zyn too t«
sobriyven aan Eransche .•heiuiiiots,
die ter golegenlteid vau de jougtta
stakmoen op dc Franscho spoin'we-
gen werden ontslagen en liet thuus
op hum niet-outslageu makkere heb
ben gemunt. De nachttrein wordt in
derdaad hatmt uitsluitend door
Fronsch pensoueel bediend.
Sedert eeuig .ri tijd, zo wordt ge
meld, hebben in de Nooi derde parle
menten verscltiliende aanslagen op
de spoorwegen plaats gehad, doelt
ponder ongelukken, dank zij he; \er-
•jierpte toezicht. Bij die aajisl:tg«n
erden mecrmulen de moeren iosge-
•lu'otfd als thans te Hennuyères is
geschied. Nu de uauslagen der extre-
ijLsten in Frankrijk mislukten, zou
den zij hun booze plannen in België
hel/ben uitgevoerd, waar het toezie!it
uiteraard niet zoo scherp is, daur het
personeel van geen ontevredenheid
blijk geoft. In die richting
thans het onderzoek geleid. Ag. n m
pan de Fransdie Süreté ziyn ter plaat
se aangekomen.
Buitenland
DE HITTE IN AMERIKA. -
Toronto wordt gvmeld, is
sinds Juli 1911, nog
Canada sinus Juli 1911, nog nooit zo* j tbam, dc verbruikscijfers per gemeente ver
heet geweest ris thans het geval is. In j meld, maar zijn de gemeenten thans ook tot
het centrum van Noord Amerika van groepen vereenigd en is bet verbruikscijfer
3. ,ot New-Orleans en van Chi- dezer groep berekend en in de statistiek op-
tot New Yurk ïb de temperatuur or.- genomen een ea aDder uit overweging, dat
eerstgenoemd gegeven geen zuiver beeld ver
toont van het verbruik van gedistilleerd in de
gemeente en laatstgenoemd cijfer het juiste
verb ruil: van de groep vau zooveel mogelijk
gelijksoortige genui-11 te 11 juister weergeeft.
In «ie inleiding, gevoegd bij de publicatie over
1913 cu die over 'bovengenoemde jaren,
wordt liierop meer uitvoerig gewezen ondi r
inedededing, dat voor belangstellenden de
gegevens per gemeente op aanvraag beschik
baar zijn.
Hel verbruikscijfer van het Rijk, dat de
laatste jaren vóór den oorlog vrij constant
was (in 1910—1913 resp. 5.21. 5.25, 5.27 en
5.24 liter per hoofd der bevolking), vertoon
de in dc oorlogsjaren veie schommelingen
als gevolg van rantsoeneering en accijn-ver-
hoogiiij-vn. Zoo was het in 19145.55 L.,
daaldi- liet in 1915 op 4.49 L., steeg in 1916
en 1917 weder tot re<p. 4.73 en 4.95 L., als
gerolg van de dreigende r,mt-oeneering, die
het v rbruik in 191b tot 3.21 L. terugbracht,
bet kleinste cijfer dat bekend werd. Na den
oorlog steeg het verbruik weder snel en
bereikte in 1919 4.24 L en in 1920 5.12 L.
Dit laatste cijfer staat ongetwijfeld onder
den invloed der dreigende accijnsverhoegliig,
die begin Januari tot stand kwam.
Aan het werk is een grafiek toegevoegd,
die een beeld geert van hel gemiddeld ver
bruik van veraecijnsd gedistilleerd per hoofd
der bevolking van Nederland voor de jaren
1860—1921». De grafiek is door deskundige
hand toegelicht.
VERBRUIK VERACCIJNSD GEDISTIL
LEERD.
Als bjjvoegsel bij de aflevering Juni 1921
'an het Maandschrift van het Centraal Ba
eau voor de Statistiek is verschenen de Sta-
Jtistiek van het verbruik rau veraccijnsd ge
distilleerd over 1916. 1917 en 1918.
Evenmin als 111 de publicatie over 1913 zya
thans do verbruikscijfers per gemeente ver-
TEGEN HET HAZARDSPEL IN
BELGISCHE BADPLAATSEN.
Hot bevel van den Belgischen minister
an Justitie aan de plaatselijke autoritei
ten, om de wetten tog011 't beoefenen van
't hazardspel in openbare gebouwen
toe te passec, is een leelijke tegeuvaUer
voor Spa en de Belgische zeebadplaatsen.
Spa en Ostende zijn van meaning, dat
hun seizoen er door bedorven wordt, en
ook te Brussel is men niet bijzonder goed
spreken over dezen maatregel, daar
vreeet, dat, wanneer de vreenidelin-
Ostende niet bezoeken, zij ook niet
zullen doorreizen naar Brussel, zoo meldt
-' Tel.
EEN BOMAANSLAG VOORKOMEN.
Uit Genóve wordt aan de „Times" ge
meld, dat tweo werklieden aldaar op Jic,
stadhuis werden gearresteerd, Een hun
had een bom bij zich, die bestema
om den staatsraad, die tooziclit houdt
da werkloozenorganisatie, uit den
ta ruimen. Beide gearresteerden wa
communisten, die reeds vroeger wa-
veroordeeld.
DE DROOGTE IN AFRIKA. Door
dat wegens de buitengewone droogte
iiet voedsel in de vlakten van Britsoh
Üost-Afrika geheel begint te ontbreken,
naderen do kudden wilde dieren, vooi-
al do grssetc-is, meer cn meer do ne-
woondo oentra. Dez-.-i dagen vertoonde
zich in de straten van Nairobi in de Ke
nya-kolonie ten Oosten van het Victoria
meer oen aantal totaal uitgeputte zebra's
in de straten. De arme 'dieren waren ge-
rieel uitgeput. Met inspanning hunner
krachten traohtton zij aan do wreede vet-
EEN ACTIE TEGEN DE BEZETTING VAN
HET RIJNLAND DOOR ZWARTE
TROEPEN.
Te Deventer heeft zich. naar men aan
.De Tel." meMt. een comité gevormd, on
der leiding van Dr. W. D. van Reoesae, dat
stappen zal doen tot oprichting vau een
vereeniging met nfdeelingen in onderschei
dene plaatsen, teneinde in contact met btti-
tcnlandseho organisaties een massa-beweging
op touw te zetten tegen de bezetting van
het Rijnland door zwarte Franschc troepen.
FRANSCHE .V. Ut.EIGENAARS CON
TRA DUIT8CHEM STAAT.
Krachtens art. 297e van hei vetdrag vaj,
Versailles is de Duitsche Staat ver
plicht, eigendommen van Famscho onder
danen, welko gedurende den oorlog „ge
nationaliseerd" werden en iu exploitatie
van Duitschers worden gegeven, te re-u-
tueeren aan de oorspronkelijke eigenaars.
Tijdens den krijg werd de steenkoolmijn
„Fnedrich Hemrich", gelegen te Meur?,
op den linker Rijnoever, en toebehoorende
aan een Fronsen consortium, aldus door
de Duitsche regeeriug in handen gege
ven aan de Rhemtsche St&hlwerke A.G.,
welke de exploitatie voortzette. Deze Duit
sohe maatschappij heeft hoor zetel even
eens cp den linker-Rijnoever.
Ingevolge het verdrag von Versatile*
zijn de Fransche aandeelhouders der nti
-unengesmolten „Friedrich Heinnch*
ea „Stalilwerkc" als eischers opgetreden
tegen den DuitSchon Staat, ln deze
procedure welke zich alepecll voor ae
Franseh-Duitsohe arbitrage-commissie uit
het Int. Hof van Arbitrage, welke oom
missie vergadert in het Paleis van Justi
tie te Amsterdam, hebben geïnterveni
eerd de Rheinisclie Stahlwerke en da
Fransohe aandeelhouders van de oorspron
kelijke „Friedrich Heinrich", resp. van
Duitsche en van Fransch» zijde.
De zitting werd gepresideerd door dea
Nedeilanclschen voorzitter der commis-io,
mr. C. D. Asser. Voor de Fransdie ei-
ichers trad op Prof. de Laprsdelle, voor
de Duitsche regeering (gedaagde) Dr.
Johannes.
LEGER-BEZU INI GING IN DENE
MARKEN.
De Deeasche tegeeriug is via plan, bij
het hervatten der werkzaamheden van den
Rijksdag in September a^., een reek» nieu
we wetsontwerpen iu te dienen. Alle
hebben betrekking op de (inunduring
dor land- en zeemacht. Bedoelde ont
werpen, waarvan reeds nu verwacht wordt,
dat zij herige beroering in politieke krin
gen zullen te weeg brengen, komen ztr
hoofdzaak op het volgende neer:
1 veiling Kopenhagen, wordt opgohe-
d_e garnizoenen in de h.-jfdstad en
Nooni-Seeland worden of geredu
ceerd óf verwijderd; daarentegen zal Je
kuststreek van West-Seelaad versterkt
worden. Het zwoanepunt der verdediaLna
zal naar de Deensche landgrens in Slees-
ijk Hoistsin worden verlosd.
Het leger zal drie devisies teilen en de
bceohiiking krijceu over zware veld
artillerie, terwijl de militaire vliegdienst
zal worden uitgebreid. In plaats van
Kopenhagen zal nu het Isefjord d«
hoofdbaais der vloot worden, tot welk
doal de mond van Lsefjord versterkt zal
worden. Het militair budget, hetwelk de
laalsto maal do 75 millioen kronen te 00-
ging, zal volgens de nieuwe regeliuq
lijks niet meer dan 27 millioen kronea
UIT RUSLAND.
Uit Helsmgfots komt bet volgende be
richt: Lenin heeft aan ©e:i bekend eco
noom en politious een paniculiercu
brief geschreven, waarui hij zeg:: Ik ben
moede geworden. Ik voel het lederen
dag meer. Het is onmogelijk om den re-
geeringsarbeid, zona's deze van ons gc
vergd wordt, voortdurend te verrJetiteo.
Ouzo verwachtingen op het klassebewust
zijn van de arbeiders en boeren hebben
fiasco geleden. Heden. 11a drie jaar,
moet ik inzien, dat ik do krachten van do
partij en van de Russische arbeiders ea
boeren oversell,-1 heb. Ik voel, dat de
krachten der partij van dag tot dag uien
uitgeput raken.
EEN NEDERLAAG DER GRIEKEN.
Uit Konstantinopel wordt gemeld: De
vijandelijke troepen, welke te Karamoes-
iel waren geland, hebben een echec ga
.eden. Vierhonderd Grieken, die poogden
liiük te bereiken, werden door de bevel
king, versterkt door KemaUstiscbe troe-
tot de zee teruggedreven. Uit bo-
-K-irc bron wordt verzekerd dat de
Grieken 1000 dooden en gewonden zou
den hebben. De bladen te Konstantinopel
bevestigen deze nederlaag.
DE DUITSCHE RIJKSDAG tot 6 Sep
tember op r
Renoir moet men nu niet alleen bcoordeelen
naar hel groote schilderij van hem in het
Snasso-niuseiun. Dat Is wel typeerend voor
een bepaalde periode in zijn werk, maar niet
voor zijn ganscbe oeuvre. Ik heb toevallig
in December van het vorig jaar een retrospec
tieve tentoonstelling van Renoirs bij Durand
Kuel getroffen en zelden zag ik de laatste
jaren zulk een. mijn geloof in de schooue
schilderkunst steunende, verzameling. Nu
schreef Rivièrc de geschiedenis van dat ar-
tistenleven, en. als steeds weer, worden we
getroffen deur den strijd die er gestreden is
moeten worden cm, wat ons nu klassiek
lijkt, erkend te krijgen. Renoir behoorde tot
do impressionisten. Met Degas, Manet, Monet,
Sisley, werd hij voor rcvolutionnair geschol
den en gehoond door do tocmnaugovendo
kunstkringen en dc groote pers van de jaren
vóór 18£0. Dan kentert liet. Doch nog in 1877,
als riin groep een eigen expositie georgani
seerd heeft in een prachtig, toevallig leeg
staand hotel, vlak by den grooten boulevard,
is het een succes de ciiriosité, wat zjj te hor-
keu iiebbcu. Rivièrc vertelt daar zoo aardig
van. Hij, schrijver van professie, is met
goedvinden vau Renoir een weekblaadje be
gonnen. waarin hij de impressionisten zai
verdedigen tegen dc conservatieve kritiek.
Deze laatste, geleid door Albert Wolff van
de „Figaro", overigens een geestig man.
deed niets dan dc groep exposanten belache
lijk maken. Rivièrc noemt zijn blad „L'ira-
pressionistc" en laat het op straat, vóór de
tentoonstelling en op den boulevard venten.
Zijn bureau vestigt hij bij een kunsthandelaar
in de Rue Laffittc, zekeren Legrand. Maar
de verkoop ls bedroevend. Op een dag kouit
Ludovic. Hulévy, de compagnon van Meillao schatrijk Pnrijsch bankier, die de verzameling
i ge kent de firma nog uit den goeden j wilde bezoeken, er zich toe beperkte luid
1 ouden operc-tte-tyd by Rivièrc binnen, lachend met zijn vriendeu schawle over die
j koopt vier nummers vun het krantje tegelijk j vuiligheid te roepen en aan bet loket zijn
en laat zich alles en nog wat over do impres- enlróogeki ging terughalen! Eu toch had die
sionistisclie kunst vertellen. De goede Ri- meneer een reputatie vau kunstkennerschap
;\iero is opgetogen: eindelijk een invloedrijk en bezat een salon met schilderijen van
j man die zich voor zijn vrienden interesseert! groote duurte. Ook dal ras is nog niet uit-
j Hij herinnert zich: drommel» ja. Meillac is j ge-storven. Eigenlijk verwondert bet den his-
1 een vriend van Degas. Daar zullen ze het toricus steeds dat er zoo weinig veraudert in
buitenkansje aan te danken hebben. En hjj I den loop der historie, mui de psyche van
vertelt honderd uit. Do volgende week komt den onkeHes. Ons jasje en ons boordje mo-
Halévy nog eens terug, praat w-oer voel, laat gen van amt of model zicii wijzigen, onze
ich vertellen en koopt en betaalt weer vier domheden zijn dezelfde als die onzer groot
nummers van het krantje. Dan
Men hoort verder niets van hem en het
krantje wordt gestaakt, bij het vyfdo num
mer. als do tentoonstelling afgeloopon is.
Deficit bij de exploitatie vermoedelijk. Doch
na een paar maanden gaat er oen nieuw
sink „La Cigale", waarin een impie-vionis-
tisck schilder do hoofdrol beeft en waarin
al de wyshoid van Rivièrc op amusante
wijze verwerkt i« Sans rancune, gingen
Renoir en zyu
ouders.
Misschien zegt het u niets, maar weet u
wat er op die beruchte tentoonstelling onder
andere le zien was? Van Renoir het grooto
Bal van dc Moulin de la Galotte, en den
„Schommel". Van MoDet het grooto Gare do
Lyon met de locomotieven oudor de reus
achtige bokipping. Van Cézaiino een gan-
-chc serie landschappen uit Ais out maar
- iets K' noemen Ook P:;arro behoorde tot de
ecu paar malen exposanten. Rivière heeft
H|| aardt
- - -r----- dien sehiider
heen on vermaakten zich kostelijk, ook al een waardeerdie hij. misschien wat
"indat de hoofdrol door een jong artist met overdreven schtrp, aldus formuleert: „In-
mooi geluid gespeeld werd. zekeren Dupuis, telligeut, habile, ii lui inanquait la faculté
•die naam begon to maken en die in het spel cicatrice qui fait ie;- -g:.is artistesSchran-
j een schilderij vertoonde, dat men op vier ver- der en vaardig, mis: hij dc uiot te omzeilen
schilleiide wijzen kon plaatsen eu dat dan sthejipingnoodzakelijkhe.d. wnaruit groote
tc-lkeuö wat anders zij het ook wazig art is ten ontstaan. Ik zou geen reden hebben
voorstelde. Go ziet hoi.... ook in deze dit oordeel over Plsarro bier aan :e balen,
materie U het vinden van iets nieuws niet I wanneer ik het niet zoo treffend toepaase-
gemakkejijk. Doeh er waren bij die tentoon- lijk vond op velerlei wat thans gevierd
stelling in do Rue Lepellotier ook minder vvordt en wzmicer Ik niet juist den iaatsten
aardige ervaringen opgedaan. Of was het tijd bemerkt had. hoezeer nog steeds de
niet pijnlijk voor de kunstenaars als een schranderheid en de vaardigheid vooral, vau
het kunstwerk wordt opgehemeld, ten koste
van de faculté créatrice.
IVij kunnen uit de mémoires van Riviére
niet te veel oververtellen. Er moet voor dcu
toekomstigea lezer nog wat over blijven.
Het is anders verleidelijk genoeg. Het is al
les zoo aardig eu uit de rste band dat
proeft ge er in. Zooals Renoir zich by do
familie» die. man. vrouw eu kinderen, des
Zond igs de bals vau de Moulin de Ia Gak-.ie
bezoeken, vreet bemind te maken om gedaan
te Jtnjgen dat do meisjes voor zyu groot
schilderij poseeren willen! Een vermogen aan
vin bl.'tuc, sirops. koekjes en vooral vriende
lijkheden voor de moeders legt hij er aan ten
ko.-te. Hij is aan hel einde de vertrouwde
raadsman van allerhande «./.innen die soms
op de meest fantaslioke wijze zijn samenge
steld, dooh zijn modellen heeft hij en zijn
groote dook van do Moulin is gereed geko
men. Voor de mannen figureerden de jongere
vrienden, Gervex, Iiivière eu anderen. En
thans haagt bet doek in het Luxcmbourg-
Na de expositie waarover 'joven sprake
wa«, komt Renoir iu dc groote Parijsche
[ini.'i: Een van dc vóórnaamste daarvan
I v. .ia die van mevrouw Georgci Charpeutier.
den uiigever. Daar vond ucn op de eoirèes
[sums schitterend gezelschap bijeen. Rivière
vergezelt Renoir vaak. Daar kwam Aiphonse
Dandet. beminnelijk, gezellig, altijd met een
verhaaltje, een anecdote. v„,r iedereen vol
aard ice attenties. Daar r.wai.i Zo la, dan juist
nan lnbegin van zijn glorie. de eerste
hoofdstukken van .1A —oimuoir" waren
juist verschenen. Den ieiknnten kop op
yiorknnjo schouders, altijvl den indruk wa
kend of hij met dengoen die hem ontmoette
1 onmiddellijk polemisceren ging. Zy waren de
[steunpilaren op dat tijdstip vau de uitgevers-
firma CharpenOier. Sous verscheen er ook
I Flaubert, die. naar het zeggen van Dcga»,
er uit zag als een gcpenrinuneerd kolonel
j die in wijn reist van de beroemde schilders
'uit die dagen was Bonner een graag geziene
gast. Deze had ran den heer des huizes het
J portret gfcschildeid. dat in den salon van
madame Charpcn:«-r een eercp'.ait» had
gekregen. Degi-. die tot aan zijn dood een
scherpe long beeft behouden, «nd dat het
do kleur had van oen wassen pop uit den
kapperswinkel, wal niet wegnam dat Heuner
zwaar gecomplimenteerd werd. Tempora
muUniur en wij veranderen zoo erg veel niet.
Het spreekt vanzelf dat in deze salons ook
bot impressionisme verdedigd cn iicstreden
word. en dat het verkeer van Reuoir ea
Degas en anderen in dezen kring tot een
beter begrip van de beweging veel heeft, bij.-
gedragen. Zola die in L'Oeuvre den schilder
Ciaodé cenigsziu» op de figniir vau Cézauue
boetreerde. komt er ln de opinio* der schil
ders niet bijster gunstig af Ondanks ziju
zware doenmentatie Ivcgreep hij naar hun
tneening van hei wezen nuncer kunst niet
j veel. Maar daarover kunnen wij nu niet meer
j afdwalen. Hier was bet voldoende op de/.en
j kring van Renoir cn ziin vrienden zooaU
Kivière ze ons voorstelt, oe aandacht te ves
tigen en een paar minuten
koeren Voor nadere keunh
l)i>ek zelf verder aanbcrolct
J. II. DE BOW.
