uituri Dmiud
HEBT GIJ
HAARLEM'S
DAGBLAD
DERDE Bi-AD
Yrijdag 15 J«li 192'
aiadSfliBUWS
PROVINCIALE STATEN VAI<
NOORD-HOLLAND.
Nazorg voor aohterlijke kinde
ren to Amstordam.
et voorstel van Ged. Staten om dit bu
1 to subsidieeren gaf in do commissie
Staten aanleiding tot uitvoerige 6e-
jnwmgen.
enerr.als werd opgemerkt, dat de pro
ne moet bezuinigen «n da: er mot 4e-
bezuiniging ergens een begin moet
den gemaakt- Op vereenvoudiging van
ureau werd aangedrongen,
jderzijds werd opgemerkt, ^dat
pgomerkt, dat dit
jau verkeert in een beginstadium en
gelegenheid moei hebben rich uit te
et lid van Gedeputeerde Staten meen
e moeten opmerken, dat plet alleen
i instelling pas verkeert in een Do-
Sndlum maar ook «ene grooto hoe-
luid voorbereidend werk moest wor-
verriclit, hetwelk in hoofdzaak door
hoer A. Nagteaam ie gedaan. Door
langdurige ziekte van dezen thans
leden ambtenaar heeft het bureau niet
er kunnen werken zooals dit wel ge
geid en noodig was. liet bureau is
eobtor gereed, een nieuwe ambtenaar
Benoemd, zoodat het bureau nu met
kracht kan werken,
n slotte besloot de oommissie te ad-
jren de subsidie te verleunen.
De be^;rooting «n het beleid
van Ged. Staten.
ïscheidece leden meenuen, dat het
ichelijk is, dat, zooal niet eens per
dan toch enkele malen gedurende,
vier jarige zittingsperiode de Staten
gelegenheid hebben het algemeen be-
van Gedeputeerde Staten en de wij-
Vaarop de provinciale huishouding
It gevoerd, te besproken en de alge
ie lijnen vast te stellen, volgens wei-
Jezo huishouding moet gevoerd wor-
aangewezen gelegenheid is daarvoor
leban deling der begrooting, of liever
st zulks zijn, want bij de werkmetho-
iie de Staten toepassen, is zulks niet
mogelijk. Deze methode oordeelen
verouderd en niet meer in overeim-
ftnmg met de uitgebreide taak, die
de Staten is opgedragen. De pro-
iale huishouding heeft zich zeer uit
«id doch de. zeer lielangrijke vraag-
ken, die daarmede verband houden,
slehhts incidenteel en
en gewoonlijk slee
toe-val Ier sprake.
I begrooting, die volgens de Provin
wet dagen te voren aan de leden
Staten moet worden toegezonden,
t gewoonlijk sleohts enkele dagen
do opening der Slatenzitling in het
t der leden, wordt dan door slechts
.Vijfde deel der leden iets uauwkeuri
ekeken en aan het einde der agen
tonder meer, aangenomen.
(Schillende belangrijke aangelegen
1 werden genoemd, die bij de be
ing besproken zouden moeten wor-
word door een der leden de v
ld, hoe het staat met de solvsbilj-
ier provincie. Do schuldenlast stijgt
aar on i usib&rend. Do bedrijven le-
1 steeds grrootere verliezen op. Welke
staar, tegenover deae schulden f
is thans aan de Staten overgelegd
-.laat van de bezittingen der provln-
doeh de waarde daarvan is niet ba
lid wees er op, dat de provincie, die
millioenen-veidiea heeft goieden. op
leclïisdh bedrijf, haar finanoieel be-
ongewijzigd laat. Hij meende, dat
fcvineio zioh moet gaan bezuinigen;
snorkt daarvan nog niets. Hij is er
niet zeker van, dat bij de ziekenhui-
sn bij het waterleidingbedrijf geen
inden bestaan, die lolden naar «ene
jle als bij het P. E. N. Hij wees
j dure exploitatie van de ziekenhui-
veel duurder dan die van particulte-
etichten.
•lere leden betoogden in aunsluUiug
iade. dat naar hun oordeel Gedepu-
e Stalen de taak der provincie te
i opvatten. Zij trokken bemoeiingen
zich, die veel geld kosten en die in
gemeen niet geacht kunnen worden
lei cl s bemoeiingen te zijn on veelal
liedt zulks met ondeugdelijke mid-
i. Do moeilijkheden bij het P. E. E.
laarvan een der gevolgen. In dit ver-
j werd gevraagd, of het niet zeer
jlielijk is, dat reeds nu door den au
ant Limperg ook eon rapport wordt
Wacht over- liet waterleidingbedrijf.
I door een ander lid de weneche-
'id werd uitgesproken om de admi-
.tio van de bedrijven, ook van de
ibuircn, niet meer te laten onder-
ii door den verificateur, doch door
iarticulier accountant. Gewezen werd
p het nut van eene Provinciale Re-
•r enkele leden werd er op gewezen,
Sedeputeerde Staten lanvankeiijx
rijn blijven vastklampen aan hun
iel tot bouw van oen derde zieken
en volhielden, dat in particuliere
htc-u geen plaats voor patiënten me ei
Crijgen was en particuliere instellin-
liet bereid zouden zijn tot den bouw
icii gesticht over te gaan, niettegeu-
de zij moesten weten, dut dit derde
oliuis do provir.cio ook weer schat
geld:» zou gaan kosten. Zij vragen
M, of door Gedeputeerde Staten de-
Dgolegenheid wel met den noodigen
is behandeld, nu het tegendeel san
beweringen is gebleken. Is deze
wellicht eerst betracht, toen Geie-
rdo Staten begonnen te merken,
ut de Staten eene krachtige opposi
gen het voorstel te verwachten was?
Commissie was vrijwel eenstemmig
•orde..!, dat, ïudien gelegenheid bo
nu en dan het beleid v«n Gedepu
I Staten in het algeiiictm 19 bespre
hei resultaat dier besprekingen voor
bUege eene vingerwijzing zou kun
rijn, m welke riohting hunne voor-
Si omtrent dezo en andere belang-
aaogelegouheden uioeten gaan.
ander lid zou bij deze te houden
.oeiio beschouwingen gaarne willen
meu, welke principieele lijn door
roteerde Staten wordt getrokken
.inzien van hun toezicht op de han
g van het gemeentelijk budget
met name of dit toezicht alleen
ichtlg beheer in eng eren zin be-
oan wel ook de beginselen van ce-
Wijke politiek, welke in het ne
der gemeen te worden toegepast,
•lotte werd naar aanleiding san
■vergelegden staat van ambtenaren
rost der provincie door een der le-
opmerking gemaakt, dat hem op-
in was, hoe weinig Katholieke
ttaren de provmoie in haar dienst
«ij achtte hst gewenscht dit onder
- wacht van Gedeputeerde Staten te
;M Bi.. Meerdere leden vielen hem
ÏW1H door een ander lid werd op-
dat niemand bij ocno benoo
repuö'eerd mag worden ter wille
90 godsdienst, maat ook niemand
fftArom alleen benoemd mag wor-
en Subsidio aan lighallen voor
of- m 'uberculoselijdrre.
O) d.° voordtaoht door Oe
ele leden 'nstcm,I!":g begroet, ter-
(il- Gdeniu f® ?el«gonheid aangro
ei geluk te
m« do indiening daarvan.
1 Bestond, er dus geen principieel bezwaar
togen deze voordracht, tooh werd door «en
der leden onder algemeens instemming
do opmelking gemaakt, dat het zeer wanc-
schijnlijk én in '1 bolung der proviuoie
en m 'i belang der lijders aan tuber
culosa zou zijn, wemneer door Gedepu
teerde Staten bijzondere aandacht zou
worden geschonken aan het meer en meer
op den voorgrond komende systeem van
lighallen Hen meende, dat het zeer ze
ker op den weg van Gedeputeerde Sutcn
ligt een onderzoek to doen instellen naai
de werking en de resultaten, die met deze
dag- en naohtlighalhm worden bereikt.
Stoomboot HardingenVII*-
land—Tereohelllns.
Bij de behandeling der voordracht tot
subsidio aan de Alkinnar-Paeket voor don
dienst Harlingen—Vlieland—Tersohelling
ar 1921 en het extra subsidie ter zatu-
n het geleden verliea over 1920 werd
do Commissie alleerst de vraag gedaan,
of inderdaad binnen zeer korten tijd do
toegezegde nadere mededeelmgen te
wachten zijn, betreffende het onderzoek
nopens de wenschelijkheid, dat de pro
vincie deze en andere stoombootverbin
dingen in eigen beheer zal overnemen,
dooli vorta ook hoe het staat met het al
leszins billijk geachte verzoek, dat ook
de provincie Friesland deze stoomboot-
•erbmdïng zal steunen.
Zonder vooruit te loopen op de reaul.
tuien van het onderzoek, het eigen be
heer van dezen stoombootdienst betref
fende, achtten sommige leden het wen
sohelijk, wanneer tot een spoedige over
neming der lijn werd overgegaan. Door
andere leden werd eonig financieel voot-
deel echter ten zeerste betwijfeld eu
word reeds Éhana de verwachting uitge
sproken, dat, welke andere voordeelen aan
het eigen beheer zouden mogen verbon
den blijken, dit ongetwijfeld aanzienlijke
offers van de provincie vragen zou.
Wat de wenschelijkheid betreft, dat ook
de provincie Friesland in de kosten de
zer stoombootverbinding zal bijdragen,
werd herinnerd, dat, alhoewel dc-ze ei
landen wettelijk een deel van Noord-
holland uitmaken, de inwoners zich niet
alleen Friezen voelen, maar ook econo
misch nagenoeg uitsluitend op Friesland
zijn aangewezen en met dit gewest in
relatie staan, hetgeen tegenwoordig zelfs
ook de reechtspraak voor don kantonrech
ter betreft, zoodat de eenige band inot
Noordholland hierin bestaat, dat de ar-
rondissentents ieohtbunk lo Alkmaar het
College is, waarvoor do bewoners dezer
eilanden des noodig hebben te veraclnj
ln verband hiermede werd het minder
juicht geacht, dat ons Gewest bij uit
luiling een dienst zou moeten subsidise
en en eventueel êelfe in eigen bon eer ue-
men, ten einde het verkeer -.usschen deze
eilanden en Harlingen behoorlijk te on
derhouden.
Door het lid van Gedeputeerde Sta.en
in de Commissie werd ter zake van ui
deze vragen opgemerkt, dat de Commis
sie van onderzoek, inzake het in eigen
lxhcor nemen van deze of andere stoom
booüijnen, waarin in het bijzonder zit
ting heeft een dc-skundige ten aanzien
in den Provicialen atoombootdienat in
Zeeland, met haar rapport gereed is,
zoodat do resultaten hiervan spoedig
ter kennie uwer xorgadcring zullen kun
nen worden gebracht.
Wat het overleg met de provincie Fries
land betreft, om zich voor dezen atoom
bootdienst te interesseeren, 200 heeft dit
wel plaata gehad maar tot geen result.ra;
geleid, terwijl een voorstel aan de R«
geering tot wijziging <Jer grenzen van ons
Gewest, door Vlieland en Terschelling bij
Friesland te trekken, slechts door Pro
viaoiale Staten zou kunnen worden ge-
Dat deze eilandore van afkomst Priezon
*ljn, kim worden toegegeven, alsook, dal
zij economisch thans nagenoeg geheel
op Friesland zijn aangewezen, waarbij
achter niet mag worden vergeten, dat dit
mede hiervan een gevolg ig, dat alleen
met Friesland behoorlijke communcalie
bestaat.
Tenslotte adviseert de oommissie het
voorstel van Ged. Staten san te nemen.
op Uw onkostenrekeciog
pop bedrag uitgetrokbsn
- voar adveriaeran ln -
BralplI daartoe dan direct
Het la in nw elpen belang i
Vergunningskwestie. Naar
aanleiding van het voornemen van een
vijftal radsteden om een spoedvergadering
aan te vragen om over do Zandvoortsohe
Vergunningskwestie in een openbare ver
gadering te Interpelleeren is Donderdof
avond een raadsvergadering gehouden
en comité. Men heeft het den naam gege
ven van „conferentie"
H a t g a 3. liet Haarlemsalie gas
moet al in het buizennet aanwezig zijn.
h'u zal het zeker nog maar enkele dagen
duren of de gemeente zal tot levering kun
nea overgaan.
HEEMSTEDE.
Openlucht samenkomst. -
A.s. Zondagmiddag te 3 uur zal alhier
op het buitengoed Meer en Berg een open
lucht samenkomst worden gehouden waar
als sprekers zullen optreden de hoeren Ger-
mer&ad, Kortenhore «1 ds. Korff. Ecu
zangkoor uit Haarlem zal enkele liederen
zingen.
De toegang tot bet terrein ia bij de Man.
padslaan.
TYPOGRAFISCH EXAMEN.
Woensdagavond had in eau bijna vol
tallige vergadering der leerlingan-
commissie in de typografie de uitrei
king plaats van de diploma's aan de
gesiaagd9 leerlingen.
Na ccn 4-jarige opleiding slaagden
de volgende drukkere'.eerliage®W.
G. WeesaLius, A. Vivean, J. A. de
Graaf, J. F. Zwarter en G. Grooten-
boer en de zetters-leerlingen P. Lau-
gareis, L, Vroom, B. Lippes en C. J.
Koek.
De notters-leerlingen slaag,den allen,
van de drukkersleerlingen werden er
4 afgeweken, zoodat deze den volgen
don koer wederom aan het examen
kuuneoi doelnemeu.
Met eeo hartelijke toespraak wer
den door den voorz., de diploma's uiU
gereikt. Hij spoorde de leerlingen aan
zich steeds verder te bekwamen en
zich aan te sluiten bij de studieclubs.
Het diploma waarborgt den leerling
een loonsverhooging van 9 cent per
uur. Geön wonder dan ook, dat de
leerlingen trouw den door de learliu-
gen-commissie ingestelden avond
vakcursus bezoeken.
JüBILé. Men schrijft ons:
16 Juli herdenkt de heer G. Leen-
horst thans hoofdwerkmeester in de
strafgevangenis alhier den dag, dat
hij voor 12i jaar benoemd werd tot
werkmeester over de meubelmaker,
in genoemd gesticht.
.Us leermeester in het meubelma
ken, meubelteekenen en stoffeeren
heeft hij in de verloopen jaren reeds
ele gevangenen onderricht gegeven,
om goede vakmensclien in de maat
schappij te worden.
NRDER fANDSC-HE VEGETARISRSBON'D.
Do „Vegetarische Bode" van 10 Juli bevat
liet jaarverslag va-u de afdoeüng Haarlem
van dien Bond over het jaar 1020.
Wg ontleenen er het volgende aan
IIcl ledental is nagenoeg hetzelfde geble
ven. Do af deeling sloot zich aan hg de Broe-
derselmpsfederntie. De vetnood in en na den
distributietijd ontstaan, werd door hetcoöpe-
rutiof inkoopen doelmatig bestreden bij het
einde van 1920 bestond de boierafdceling als
wekelijksche „winkel". Met het bonueljesstel-
sel ni»est begin 1920 worden gestaakt, daar
de fabriek geen verkooppremie meer gaf.
Slaolie en vet werd naar behoefte inge
kocht en direct van do fabriek betrokken/la
de „boterzaak" werd winst gemaakt. Er weed
1. verkocht 3000 pond boter eu «enige fusten
slaolie. Een honig-combinatie kon niet tot
stand komen, o.a. wegens gebrek aan pak
huis ruimle.
E«u Ucbtbceldenavond voor de I. O. G. T.,
waarop als siirekcrs optraden do heereu J. W.
Sevenhnysen en P. H. v. d. Wal, had een
buitegewoon sucocs. -
Uit ila Oastfskea
ZANHVOORT.
hermwadsttijd. Op het ter
ras van het Kuihaus worden Zondag de
internationale wedstrijden gehouden van
den Koninklijken Sehennboud om den Su-
matrabeker. Deze beker is een wissel beker
werd verladen jaar gewonnen door de
afdeeliDg 's-Gravenhago van den Konink
lijke Officiers Sehennbond. Een o2-lal
schermers nemen aan deu wedstrijd deel.
H A ART .KM MERMEER.
PAARDENFOKKERIJ.
Over enkele dopen wordt te Hoofddorp
voor do twaalfde maal een ocnicoura hlo
pique gehouden.
Evenals verleden jaar zal het twee ligger
duren; omdat het onmogelijk is het lange
programma in korter tijd af te weiken.
Dit paardensportfeest trok elk juar al
ïeer "bezoekers en deelnemers. In 1920
as hot aantal in soh rij vingen voor de bei
do dager. 320 en het getal der bezoekers
overtrof het getal 11.000.
netgeen hieruit te verklaren is, dat bet
concours in Hoofddorp niet is opgezet als
an openbare vermakelijkheid, maar als
?n ernstige dag van intensieve prop gau-
•1 voor de paardenfokkerij. Daardoor is het
an invloed geworden op do aanlok.
Ook nu Sb het programma weer vol af.
Op der. oersten dag komen de aangevpan
non hengsten, do gekruiste Oldenburgere
en de Hackneyo ieder afzonderlijk: 1*1 san
do beste gedekte elamboékmcrriÊn (land-
bouwtuigpaard) worden aan de hand \cor
gebracht met vier of meer afstonim-lin-
•jen-
Ondertussohen moeten eenige twee
spannen voor uen booronwagen. beladen
met 1500 kilo gewicht oen verrichtingsproof
afleggen over 10 Kilometer in x 3/4 uur,
waarna zij mot afgeladen wagens in den
ring terugkomen om te laten zien, wat zij
na zoo'u prestatie nog vermogen.
Een wedstrijd tuseohen éénspannen van
gekruiste Oldenburgers en groote en kleins
Hackneys ie dan &3n de orde; daarna tco-
I men de éénsp innen, gereden doer eentge-
nooten of dochters van landbouwers.
Verder vermeldt het programma een rij
nummers van zcons of knechts van land
bouwers.
Verder vermeldt bet programma een ril
nummer van zoons o£ knechts van land
bouwers: een manoeuvre van de leden
van het bereden oorps van den vrijwilligen
landstorm, tandems en een springoon-
De tweede dag is niet minder belang
rijk. Dan worden 's morgens luxe luig-
paarden aan de hand voorgebracht en
rijksmerrién en merrien met het militair
certificaat ond-r dcc man voorgereden:
dan wordt er zelfs door boerenjongens op
boerenpaarden gesprongen over hindernis-
In den namiddag komen do heerrijders
en officiereen met hun driftige rijpaarden;
de boeren met hun beste fokmerricn (waar
voor het gemeentebestuur een zilveren wis
sclbeker te waarde van f S00 beeft Uiige
loofd); dan Komen de tweespannen, lier
spannen, achtspannen en de grootste sprir
gors uit ons land om te dingen naar don
gouden oup, welke een waarde heeft van
f' 4000.
Ook zal dan door 16 boerenjongens te
Hoofddorp en 16 boerenjongens van Ni-uw.
Vennep onder de kleuren var. Haarlem
mermeer een caroussel worden gereden
om aan do paardenliefhebbers te l.teu
zien, hoe do zoons van de landbouwers in
Haarlemmermeer met hun paarden weten
om te gasn, als goede vrienden en ho->
eenige lessen in de rijkunst de liefhebberij
weten te bevorderen.
Als wij wel zijn ingelicht, komen d» be
roemde Eneelscbe paarden „Knight Com
mandei" en „Dark Legend" ook weer in
Hoofddorp uit. Over deza wonderdieren
reeds veel geschreven; de eerste werd ver
leden jaar door don heer Harbrink Numan
voor meer dan f 50.000 aangekocht in En
geland en in 1620 te Hoofddorp met een
eersten prijs bekroond. De tweede ia het
eigendom van mevrouw Van Nlevell
van Hattu.ni, en niet minder bekend; de
ls werd een paar weken geleden te 's Gra-
enhage hooger bekroond dart „Knigb
Commander".
Allo paardenliefhebbers wachten nu in
zenuwachtige spanning wat de ui: 'p.-aok
ier jury in Hoofddorp wezen zal; niemand
i:an natuurlijk itis voorspellen; want het
oordeel dor juryleden is ten deele subjec-
ef en de prestatie van do paarden op
deren dag niet altijd gelijk.
Tooh zullen velen getuigen willen zijn
m dezen wedstrijd tussohen twee j aar
sn van zeldzame manieren om het kam
pioenschap van Nederland.
Hoofddorp ligt dicht bij Haarlem en is
per trein tegenwoordig van Haarlem uit
gemakkelijk te bereiken!.
Wie een dag van hoogstaande paarden
sport wil genieten bezoeke het concours
hippique aldaar.
STIJGING TN DB RIJSTPRIJZEN. -
Het Ned. Weekblad voor den handel in
kruidenierswaren verneemt, dat de prij
zen van Stam en B&ngoonrijst met 2
gulden per baal rijn verhogd. Deze ver
heuging schrijft het blad toe zan bet feit,
dat de peller» nagenoeg den guheelen
voonaad dezer goedkoop* soorten naar
Tnjeeho-S'.owakije hebben verkocht, ilet
weinige, dat onverkocht bleeg, tal deze
week wel door liet binnenland zijn af
genomen. Waar verder Banna eea uït-
vnerveibod voor rijst heeft uitgevaar
digd en dit van Siam wordt tegemoet ge
zien. verwacht het blad verdere prijsver-
hooging en acht zelf3 schaarsdhto in
goedkoop® rijst niet uitgesloten.
KINDERLIJKJE GEVONDEN. A
den Mirsumerstraatweg te Groningen
onder deg eraeonte Adorp aan den kant
van een sloot een pak gevonden, waarin
het lijkje va een pasgeboren kindje. Het
daar neergelegd door een vrouw, die
rijwiel 111 de riohting van de stad
verdwenen. Het ondergoed, waarin het
lijkje vu gewikkeld, was gemerkt H.B.
R. J. n. PATIJN". Bij lesohik-
king van den Minister van Buitonland-
•che Zaken 1» \»:-uoemd lot lid van den
Raad van Bijstand van de Directie van
Economische Eiken van het Departement
Buitenlecdsche Zsken de heer Mr.
R. J. H. Patijn, oud-secretaris-generaal
met den persoonlijken titel van buitenge
woon gezant en gevolmaobtigd Minister
hij liet Departement van Buitenlandsohe
Zaken.
NEDERLAND EN DE ONTWAPENINGS
CONFERENTIE.
De „New York Herald" en de „New York
Times" vernemen uit Londen en Den Haag
dat Nederland met grooto aandacht de toebe
reidselen ten opzichte vaa de voorgestelde
ont wape ningsoon fcreatfe te Washington
volgt. Er zijn loc-kenen waar te nemen, die
op wijze dat het dc wensch dor Hollanders
aan deze conferentie deel te nemen in
•rband me: Nederlands rol in den Stillen
Oceaan door zijn koloniën.
Meu verneemt uit Washington dat het Har
ding's voornemen is om t aantal aan de
ontwapeningsconferentie deelnemende naties
niet te groot ie doen zijn. In dc regeerigs-
krigen Ie Washington is men van oordcel dat
Hollands belang bij den vrede in den Stillen
Oceaan van groot gewicht is. dooli dat de
ontwapeningsconferentie slechts van indirec-
ten invloed kan zijn op dc van winig be-
teekenls zijnde Marine van Nederland.
Evenwel is meu te Washington welwil
lend gestemd ten .aanzien van het denkbeeld
om vertegenwoordigers van Nederland uit te
noodigen.
Er is echter nog niets definitiefs beslist.
DE DJAMBI-ZAAK.
Ecu krachtige nota van Amerika tc wachten.
Uit New-York wordt gemeld
Een in kracitiige termen vervatte nota zal
binnen enkele uren door het Departement
van Buitenlui.Isthc Zaken aan de Ncdcrlaud-
sche rqeocrfag worden gezonden over het be
kende Djambi geschil dat uitgcloopcn is op
een weigering van Nederland om de Ver.
Staten toe ie staan aan de exploitatie van
de Djantbi-olievelden deel te ncroou.
De regeeringjuutoriieiten te Washington
den toeotaod uit te
flïaneRlana
DE MINISTER-CRISIS.
„Het Vad." zogt, dat het alle reden beeft
om aan te nemen, dat het Kamerlid jlir. mr.
Dc Geer opvolger zal worden van rar. S. de
Vries »ls minister van Financiën,
NOG EEN GESCHENK VAN DEN HEER
DKTERDING.
Bij rijn jubilé deelde de heer Deterding,
zich speciaal tot de Eugehehe gasten wen
dende. mede. dat hu uog „tetds bereid li zijn
1 oorslcl .- it.uvl ie doen. dal bij ioderüjd aan
de EngeUchc regeoring deed. n,l. om een be
drag van 50.060 ter beschikking te stellen
voor een andbouvvkolonisatie, indien dit
werd uitgevoerd volgens het schema, dal b(j
daartoe persooiiiijk.iiad ontworpen.
DE TELEGRAFOÓN. We lezen in „De
Telegraaf" Eenige maanden geleden maak
ten \ve melding vun een nieuwe vinding, de
teïegrafoon. waarmede het mogelijk zou zijn
automatisch le.efc.oiigesprekken 09 te ncme.-
Heden werden we in lo gelegenheid ge
steld de werking der teïegrafoon gade te
slaan en hare deugdelijkheid le beproeven.
Iu het tele gra fi :i toestel, dat den v .rsn en
de grootte van oen niet al tc omvangrijke
schrijimschuic heeft, zit, behalve hot ge
wone telefocrmpparaat, een wasiol, welke be
gint te draaien zoodra een telefoongesprek
een aanvang neemt. Evenals op een graino-
phoonplaat wordt hc: gesprek op de rol ge
grift cn kan later op het toestel opnieuw
worden afgedraaid, zooveel keeren nis men
het coodlg bordeelt. Men hoort dan door de
microfoon het geheele gesprek op duidelijke
wijze herhalen.
Is er iemand op het kantoor waar zich de
teïegrafoon bevindt en wordt er opgeheld,
het toestel begint onmiddellijk te werken, nis
vooraf een knopje waarop het woord „auto
maat". naar heneden is gedrukt.
Gesteld, men heeft op zijn kantoor een te-
legrafüontoestcl. Wordt men in rijn afwezig
heid opgebold, dan hoort men het bericht van
do teïegrafoon dat de opgebelde niet aanwe
zig is. doch dat dc medédeeling welke men te
doen had. door het toestel wordt opgeno
men. Ilangt men den hoorn bij do afloop
van het gesprek noer, dan houdt to teïegra
foon automatisch op.
Bij ieder volgend gesprek krijgt meu het
zelfde. De afwezige kan dan later door de
teïegrafoon horen wie hem opgeheld hebben
en wat zij to vertellen hadden. We voerden
met ouzo redactie door twee dezer toestellen
gesprekken, vvolyo wc later, gramophoonge-
wijzo, heel duidelijk opnieuw ten gelioore I
kregen.
De vinding is afkomstig van een Ameri-
kaanschen ingenieur, maar de patenten eu
rcehten ziin i" banden va ee Nederladsche
maatschappij. Binnenkort zal in hare kanto
ren to Amsterdam ook voor anderen de ken
nismaking met deze vernuftige toestellen mo
gelijk zijn, door dc inrichting van een loka
liteit waar ze zullen vvordc-n opgesteld.
Voor kantoren cn zakcnmcaschen kan deze
vinding onberekenbaar nut hebbe. zoowel uit
ee economisch -als oen financieel oogpunt.
BRANDEN.
Woensdagavond is te Didom ten
nadeelc van den landbouwer W. Gal
afgebrand e.eai hectare te veld staand
graan, vermoedelijk ten gevolge
van vonken uit een locomotief. Aan
blusschen viel niet te denkem.
Te Farmsum is hedennacht afge
brand de behuizing B. Koop. Drie ge
zinnen zijn dakloos.
DE ZWARE BRAND TE ARNHEM.
Men meU". uit Arnhem:
De oorzsri: van den brand bij do N.V.
Houthandel v.h. fa. G. T. Coers, te Arn
hem, heeft dc recherche thans vastsesteld
Kinderen hobben op oen aangrenzend wei
land met vuur gespeeld en bosjes br&n-
<k-i-d gr.09 geworpen togen den geleerden
houten wand van den stal, waarin de
brand ontstond. De teerlaag vatto dade
lijk vlam; het vuur kroop als liet ware
naar boven en deelde zich aan don op
den zolder opgeslagen hooivoorraad mode.
DE BOSCH BRANDEN. Verschillende
boschbrauden hadden in Zuid-Limburg weder
plaats. De grooto brand' aan de Duitsche
grens by Brurasgtnlaaide weer op. terwijl
n vierde brand geconstateerd word ln Lut-
•ide. De rosé gloed van den hevigên brand
kon men oren in don omtrek zien. Bij Scboe-'-
berg en h'ieuwcnhagen brandden do-ar de
hitte twee korenakkers af.
POSTPERSONEEL.
In een in Den Haag gehouden gecom
bineerde bestuursvergadering van den
Nederlandschen Port- en Telegraaf Bonn t
en den Cent talen Bond van Neder-'
land soh Post-, Telegraaf- en Telefoonper
soneel word de mogelijkheid van fusie
besproken.
Het principe van centralisatie in den
vorm van een bêdrijfeorganieatie werd
bekle besturen volkomen oader-
<amen=".e!
soh re
Behoudena de quae:
ling van het nieuwe
moutte in dezo vergadering de fusie van
beide lxmden bij de besturen geen be
zwaar.
De gehouden besprekingen zullen thans
&n bet oordeel van do leden der betrek
en organisaties worden onderworpen.
ROZEN TENTOON STELLING. De Ne.
derlaudsohe Maatschappij voor Tuinbouw
en Plantkunde orgcaiiseert op 21, 22 en
23 Juli in samenwerking niet de vereo-
niging lot bevordering dor rozenteelt Noa
Jungunt Rosae een epeoiale rozen ten
toon atol ling ln de Komngezaal va Artis
•5 Amsterdam.
Behalve rozen zullen ook andere ge-
•assen worden geëxposeerd.
De tertoonrtelling zal. zoolang bet dag
licht zulks codaat," ook des aTonds ge
opend zijn.
HONGAAESCHJ2 KINDEREN. Na
dat op Woensdag 6 Juli bier te lande een
transport van ongeveer 600 Hongaaiscbe
kinderen was aangekomen, door bemid
deling van het Centraal Comit" voor Hon
jaarsche kinderen, ia Dinsdag d.a.v.
de troln weder vertrokken met ongeveer
400, die gedurende vele maanden hier
gastvrijheid hebben genoten.
Men meldt ons, dat vor het volgende
transport, dat vermoedelijk einde bcp
tember uit Boed^>S6t zal komen, nu reeda
opgaven worden ingewacht bij het se
cretariaat (Rijnstraat 38. 's-Gravenhage)
Het comité hoopt, dat velen in den lan
de bercbl sollen zijn, gelet op den groo
ten nood, die nog te Hongarije hoerscht,
m gedurende de wintermaanden kinde
>n tot zich te r.emen.
VORST. Te Culemborg heeft het in
den nacht van Woensdag op Donderdag
gevroren.
DE IJSVERGIFTIGING TE MEPPEL.
Men meldt uit Meppol
Donderdarnaniiddag bij tuaschennilm
ten van anderhalf uur werden de sUch:-
ergiftiging hier ter stede
grafWMi-tsg obracht. Een grooto menigte
ion do At'.'fi droeve plechtigheid bij. Op
sommige baren lagen kransen. Bij de
het kind van den heer Smink
werden twee kransen neergelegd name
ijk van het onderwijzend personeel en
■nn do leerlingen der school.
Overigens word de droeve indruk ver
terkt door der prooien eenvoud, waar
door de begrafenissen rich kenmerkten.
ONGELUKKEN.
Verdronken.
nstlogmi'ïda# is hei achtjarig
zoonlie van M. Arts aan <lo Lage
Markt te Nijmegen nabij de Zand-
ila.it in et hot batten in de Maas ver-
tronken.
Oor bot springon van oon buis.
To Wormer is Donderdag bij het bo
roeven van een waterleidingbuis met wa-
:r en koolzuur, een buis gesprongen.
Fon arbeider uit Velïeroord werd doo-
deüjk getroffen.
Ceen gasvergiftiging.
T'lgn dagen .celeden 1» gemeld, da:
-Gr.-.-.-enhsge een bejaarde vouw
Ving overdeden. Later
Dinges die niet Iedereen weit
EEN SLACHTOFFER VAN DE WETEN
SCHAP.
In hot jaar 1761 zou «r ecu doorgir.g
plaats hebben van do planeet Venna over de
zonMucligf- Naar verschillende oorden \cr-
trokkcn «'.erreiiluiHligen om gelijk tijdige
waarocra-ngcn to doca op vertcliiltonde plaat
sen Dit dcod ook dc Fraaachman Gcr.tiL
Ia 17C0 vertrok hij naar Fran»ch-Voor-lndië,
toaar hij kon, tengevolge van den toenmali-
goa oorlog tusscben Frankrijk cu Engeland,
niet lamlen, voordat de doorgang voorbij
wal. Ilij laat evenwel den moei roei zakken;
do volgende doorgang zau plaats hebben in
Juni 1769; welnu, bij blijft in Pondichéry,
toert de taal van liet land cn richt een 'labo
ratorium in met uitstekende in-druiuenten.
Eindelijk komt het lang verbeide jaarin
Mei heerlijk weer,, begin Juni een schitte
rende zon aan een wolkeloozen hemel, alle»
belooft een succesvolle waarnemingmaar
op den dag van den doorgang betrekt de
iurht. de zon blijft achter dikke wolken ver
borgen. tot.... eenige minuten na den
doorgang, daarna schittert ze weer in vollen
iator.
De volgende doorgang zou eerst plaati
hebben in 1874. Le Gentil keert dus naar
Frankrijk terug, hij is tweemaal op het pant
schipbreuk te lijden, en bij zijn aankomst te
Parijs blijkt, dat men negens volslagen ge
mis aan berichten, hem docd gewaand heeft.
Zijn plaats als lid van de Academie van
Wetenschappen is door een ander ingenomen,
zijn erfdeel, daar de justitie verklaard had,
dat hij overleden war., aan een ander toege
wezen en dat alles voor ©cn volslagen mis
lukten tocht.
1 arme Le Gentil overleefde al dezo te
leurstellingen niet Jane.
inzameling, wa: in lnjra alle gemeenten vaa
ons land wordt toegestaan.
Toch zijo B. en W. ons nog iets tegemoet
gekomen wfj muzen n.l. een collecte bondeg
óp Zondag 17 Juli a.», en in plaats dat wf
bij den verkoop van speldjes dc gelden ia
hoofdzaak inzamelen van hel uitgaande pu
bliek, dal in grootcD getale onze mooie ge
meente bezoekt, en die wanneer ze vor een
dagje uil zijn niet op eeu dubbeltje zien,
voral wanneer het gaat om de redding van
hunne inedemenscheu.
Zoo zullen wij dan dit jaar moeten aan
kloppen bij onze ingezetenen. \Yy zullen ons
natuurlijk bij het besluit van rie Overheid
neerleggen, wij zullen daarom op 17 Juli
het speldje niet in het openbaar, doch alleen
op eigen terrein, dat is hinncn dc bekken,
verkoopen. en voorts zullen onze jonge da-
de tuberculose mcasehlieid den bodem
an? Zult gij. als B. «1 W„ de T. B. C.-
be-irjjding belemmeren? Of zult gij op echt
charitatieve wijze in den zak tasten om hel
tekort aan le vullen en mode te werken tot
het opwerpen van een zoo groot mogelijker,
dam. tegen dc steeds hand over hand toe
nemende r.uup van ons volksbestaan. Onze
jonge dames komen met opgewektheid en vol
achting tot U om uwe gave in ontvangst
fi8ffi83gü JfiSHN'
dat
'n, welk»
1 dood feu-
Verdronken.
1 Nijrregnn i? dc S jarige zoon
in Waal. bii het zwemmen
de zandplaat, verdronken.
Verssreii'e berichten.
Hel aantal werkloozen ln dc diamant
industrie to Amsterdam daalde in de afge-
Ioopcn weck van S023 tot 7979.
Hoe wispelturig het weer is biijke weer
daaruit, dat het Woensdagnacht in de bmirt
van Gors el uog gevroren heeft.
Tv Xedi.rlo.ii'lsche Aanaiemersboiid
zal Woeitsdng 27 eu Donderdag 28
Juni zijn ja.;.i!i;ksabe algemec-ne le-
rendering houden te Amster
dam.
Ta Devon: :r is zekere A. M. aange
houden, die bekende, onlang» het in
den IJeel drijv-.ii.ie gevonden lijk van
S. d. W„ uit Apeldoorn, le hebben te
roofd van een gouden horloge on een
gouden ketting.
Do Algemeene Handelsmaatschappij
Rotor, do Perponeherstraat 121, te 's-Gra
venluige, is opgelicht voor honderddui
zend sigaren.
Aan een der Ministeries in Den
Haag is 765 verduisterd. De vermoede
lijke dader is voortvluchtig.
Kerk en School
MGR. B. H. KLÖNNE. ..De Tijd" meldt,
da: de toestand van monseigneur B. H.
Klönne, oud-pastoor vau het Begijnhof, te
Amsterdam, en oud-hoofdredacteur van „De
Tijd", erg achteruitgaande is.
ingezonden
Yan Ingezonden stukken, geplaatst of
niet geplaatst, wordt de kopie den Inzender
niet toruggegeven.
Voor den inhoud dezer rubriek ztelt de
Bedaetie zich niet aansprakelijk.
DE 8PFJ.DJESDAG VAN „HERWONNEN
LEVENSKRACHT' IN BLOEM END AAL.
Ook dit jaar hebben de plaatselijke comité's
O verveen on Vogelenzang zich gewend tot
seniec.'tcr en Wethouders, mot hel ver-
too tc staan dat jonge dames op 17 Juli
de speldjes van „Herwonnen Levens
kracht" lang* den openbaren weg mogen ver
koopen. Ook dit jaar is bet verzoek, evenals
voorgaande jaren, geweigerd, hoewel "t ecu
feit is dat er verleden jaar in ons land
10.000 slechtoffers van de tuberculose waren.
Niettegenstaande uok 't feil dal in eeu van
de laatste Raadszittingen op een verzoek van
dc Al gom cone Voreenlging voor T. B. C.-be-
strijding cim een subsidie, Bnrgemeesler en
Wethouders den Raad adviseerden om een
subsidie van f -00.toe te Staan, waardoor
dus het goede van de tuberculosebestrijding
werd erkend. Maar dit was niet genoeg, want
een der Raadsleden stelde voor deze sub
sidie tot f 'i00.op te voeren, en de ge
heele Raad, en Wethouders inbegrepen, stem
de er voor. zóó was meu van de urgentie
van dit verhoogd subsidie doordrongen.
Waarom? Omdat er op het gebied van de
tubercu!'.'-ebcstri>liiC niet genoeg gedaan
kaai vi orden. Juist omdat zy dc meest ge-
kic volksziekte is. Maar met dat ai wordt
„li -rwounen Levenskracht" dit jaar wc-
n geweigerd de speldjes in bet open
baar te w.-koopeu.
u die opbrengst zou in hondorden go-
-ti, weer ecu zonnestraaltje van hoop
worden gebracht, dat vader die al twee
drie Jaar bijna hopeloos wacht, dio men bij
den dag tuinder ziet worden, nu eindelijk
kan worden opgenomen ln het sanato-
liet sanatorium dat nog is de hoop en
de reddingsplank van zoovele arme Igders,
opdat zij 11a oen half jaar verpleging we
derom herstellend aan hun gezin kunnen
worden teruggegeven. Of dat moeder of
een der kinderen kan worden opgenomen, of
dat rehaU het uoodigo aan den zieke
kan worden verstrekt.
Maar helaas, honderden wachten nog.
Waarom? Omdat liet ontbreekt aan de mid
delen. Omdat er geen geM is om patiënten
uit te zenden, staan er bedden iu de sana
toriums ledig.
Waarom weigert men „Herwonnen Ito-
venskraoh;" dan eens per jaar een eerlijke
DE INBRAAK Bij DEN COMMUNIST
ADOLF HOFFMANN. ..De Telegraaf"
schrijftZooals wij reeds meldden, is Adolf
Hoffmann, oen der Dnitsehc comniunistenlei-
ders, door inbrekers bestolen. Deze volkstri
buun. aldus de „LokaJ Anaefger", permitteert
zich in dezen lijd van onbekenden woningnod,
de weelde, or twee huizen op na te houden,
één in de stad en één op 't platteland. Bij de
inbraak werden hem ont-«tolcn 44 dekens. 36
lakens, eenige dozijnen dameshemden. eu eea
fabelachtige hoeveelheid becrenondergoed.
Van de kostbaarheden, welk de indringers
hebben kunnen meenemen, zij werden in
hu misdadig bedrijf gestoord cn moesten (ie
voornaamste precies,a dor vrouw des huizes
laten liggen noemen wij slechts een met
paarlcn bezette gouden damesbroche, twee
gonden ringen met brillonten, twee gouden
brillen, een gouden .armband, twee koralen
snoeren, con emailJe-broebc met kleine pa
rels. een gouden horlogohanger niet smarag
den bezet, een gouden ketting, twee gouden
oorringen, bezet met turkooizen, een an
tieken zilveren schakelarmband, oen armband
van riherea roebels, een saphieren dasspeld,
een met robijnen bezetten ring, benerens een
groot aantal andere 1?)tide 11 en zilTeren
voorwerpen, te Zauen voor meer dan een
n waarde
DOOR DE HITTE IN ENGELAND.
Maandagavond geraakte bet droge gras langs
de spoorbaan bij het station Northorpe, tus-
schen Loods en Uuddcrsfild. in brand door
vonken uit de locomotief van een voorbij-
gaaoden trein. De brand verspreidde zich zóó
snel. dat het vuur niet meer kon worden
gebhncht, vóór het ook het station had aan
getast. hetwelk geheel afbrandde
Duizenden arbeiders in ijzer-, grendel- en
kettln2f:ibricken in de Black Country heh-
bon Dinsdagmorgen negen.» de hitte den ar
beid neergelegd velen zakten n r de ovens
elkaar.
EEN KLOPJACHT IN EEN TUNNEL.
Voor den politiereehtcr van Marlborough
Street te Londen verschoen een man. die
groiv.e sensatie bad verwekt aan het onder-
grondstation Piccadilly Curcns. Den avond
vuren, 'oen oen passagier in den trein zou
appen, verscheen rechts van hem een man,
die liem zijn porefeuillc ontroofde, waarin
vijf pond aan bankpapier en een spaarbank
boekje.. Er ontstond een worsteling en de aan
valler richtte oen revolver op den passa-
waarna hij het op een loopen zette Ito
«ns-inspecleur, die toegeschoten was,
rolgdc den aanvaller, die door de stations-
tunnel» rende naar de liften, steeds met zijn
revolver zwaaiende. Ziende dat er veen lift
rende hij terug naar bet jerron f-n
sprong op de spoorbaan, juist toen van den
anderen kant een trein naderde. De inspec
teur g>f een leeken den trein te doen stop-
pe, liet dadelijk alle op de baan zijnde tTt i-
iphouden en dc eleetrisehe lichten in
nncls aansteken. Toen ging de inspec
teur den vluchteling vervolgen, met no?
iemand. Hij vond den aarorellcr neergehurkt
op de spoorbaan en deze richtte ziin revolve!
op zijn achtervolgers. Dc man, die den in
specteur gevolgd was. sloeg den vluchteling
tegen den grond, waardoor men hem zijn re
volver kon ontnemen. Toen seinde de inspec
teur dat do trein uit het station kon naderen
daarin bracht men den vluchteling naar
hot station Trafalgar Square, waar hij aar
de politie werd overgeleverd. Do politie-rech-
rwccs den zakkenroller naar den straf
rechter.
DE KjFFELTOEEN TE l'ARIJS. Do
Inlransigeant" hee't oen onderhoud gehad
et den 89-jarigeu Gustave Eiffel, den boa-
er van den Eiffeltorcn. Dc oude ingenieur,
ie behalie zijn vermaarden toren, nog tal
van viaducten, bruggen en tcntoonsteHincs-
zalen heeft gebouwd, herinnerde or aan, dat
do toren eeu hoogte van 334 meter heeft, dat
de bouw, elke 26 maanden hoeft geduurd,
7.800.000 francs heeft gekost en dat hij zeven
miillocn K.G. weegt. Hij vestigde voorname
lijk de aandacht op het belangrijke station
voor draadlooze telegrafie, dat de toren
thans bovat. In 1898 werden do eerste proe
genomen paa in 1908 werd met het mi
nisterie van Oorlog en de stad Parijs een
overeenkomst aangegaan voor dc definitieve
inrichting van een draadloos slation. Gedu-
renJr den oorlog beeft do toren zich over
e«u straal vau té-'» K.M. doen hooren. cn
.m geheimen opgevangen nit de ge
sprek kvu van den vijand. Thans verzekert bij
het offkieete verkeer roet de Europeesehe
hoofdsteden en bljjft bet centrum toor de
stndic der draadlooze telegrafie in Frank
rijk. Zijn eenige tegenstander i« de
roest, docb deze wordt krachtig bestreden.
