HAARLEM'S DAGBLAD
Uit de Natuur.
Euitenianiisch Overzicht
Dr. iark Hansford ea
zp pioepindereu
WOENSDAG 21 SEPVEMBEB 1921 - TWEEDE BLAD
SEPTEMBER IN 'T DUIN.
De Augustusmaand heeft zich gcken-
bierkt door een buitengewone armoe
de aan planten in de duinen.
Het is geen wonder. Sinds twaalf
maanden is slechts de helft van do nor
male hoeveelheid regen gevallen en
het peil van het grondwater in dc
duinvalleien is dus lager dan ooit. We
hebben het in de Haarlemsche duinen
dit jaar dus vrijwel zonder orchideeën
Parnaskruid, Gentianen, Wintergroen
en meer dergelijke vocht minnende
planten moeten stellen.
Ook de begroeiing van do hellingen,
vooral van de zuidhellingen, heeft
Bterk onder de droogte geleden, ook al
groeiden daar alleen planten die door
eon dikke opperhuid of dichte beha
ring toegerust zijn in hun strijd tegen
droogte. Langs den Zeeweg •men
wc duideliik zien, hoe heelo hellingen
met duindoorns bruingekleurd zijn.
Wie van een duintop af rond ziet,
merkt op, dat het geheale duinland
schap meer een zandkleur vertoont,
dan elders.
Daar komt nog biidat de konijnen,
ook alweer door de droogte, een ge
ringe sterfte onder hun jongen hob-
ben gehad en ze zich dus nog sterker
dan met hun spreekwoordelijk beken
de snelheid, vermeerderd hebben.
En al die kleine langoortjes, gra
ven, spelen en etèfc in de zoele zo
mernachten en doen het hunne in dte
vernieling van het plantendek.
Een wandeling door het duin in
Augustus was dus voor een natuur
liefhebber niet bepaald opwekkend.
Haar nu het September is, zijn ver
schillende heesters in vrucht gekomen,
de duindoorns, de duinrozen en de
liguster. Verschillende planten uit de
zomermaanden bloeien nog, zoodat
een wandeling naar het strand de
moeite weer loont.
Aan den binnenkant van het duin,
Zoowel bij Bloemendaal, Overveen als
Aerdenhout bloeien nog do Teunis
bloemen en de Toortsen, beiden met
gele bloemen, de laatste met grija-viltig
blad. Bekijken we zoo'n bic-' wat aan
dachtiger, dan zien we, dat het grijs
Is van de beharing en dit dient ner
gens anders voor, dan om het te (be
schermen tegen een directe bestraling
van de zon. die de waterverdamping
te veel zou opvoeren. In het droge
duinzand is niet genoeg water voor de
plant, om zoo'n groote verdamping
aan te kunnen vullen.
De bloemen ziten dicht op een aan
een lange aar en in de herfst strooit de
plant luizenden kleine zaden. Die kie
men het volgend jaar en wc vinden
dan 's winters groote grijze rozetten,
die vooral heel mooi zijn, als het ge
rijpt heeft. Het eerste jaar vormt de
plant geen Woemaar, maar wel con
hoeveelheid reservevoedsel, die in den
wortel opgehoopt wordt. Het is een
z.g. tweejarige plant, want na den
(bloei sterft h:; af. Dit is ook het ge
val bii den Teuni. bloem. Vinden we
van de Toorts in onze omstreken
hoofdzakelijk één soort Stalkaars-
Toorts (Verfbascum Thapeus), van de
Teunisbloem kunnen we behalve de
gewone soort (Oenothera biennis),
ook nog de kleine Teunisbloem
(O. muroata) en de groote (O. Lamar-
ckiana) vinden, de eerste bij Zand1-
voort en de tweede bij Overveen en
Santpoort. Nauwkeuriger zal ik de
groeiplaatsen van deze vrij zeldzame
planten niet vermelden, want de toe
vallige vermelding van de groeiplaats
.van de Aardaker in de vragen rubriek
is reeds voldoende geweest om dc
plant te doen verdwijnen. Ik wil hier
den lezers nog eens op het hart druk
ken plukt nooit planten en graaft er
nooit uit, wanneer er niet een flink
aantal bijeen staanWilt ge van een
plant zaad höbben, dan wil ik in de
vragenrubriek wel adressen noe
men waar het te krijgin is.
Die Aardaker bleek achteraf ook
met buitenlandsche waggons op dat
terrein buiten Haarlem gekomen te
zijn. Die groote Teunisbloem groeit
ook pas eenige tientallen jaren in ons
land. Het is een plant, waarvan de
herkomst niet voldoende bekend is.
In Amerika, het vaderland van de
meeste Teur.isbloemsoorten, is ze
niet bekend, men neemt dus aan, dat
ze door een sprongsgewijze verande
ring (mutatie) of door kruising van
twee andere soorten (hybridisatie)of
floor beide oorzaken gecombineerd ont
daan is. De mutatie-theorie is opge
steld door den Hollandschen professor
Hugo de Vries, die daarmede, nu on
geveer twintig paar geleden, dc erfe
lijkheidsleer in een geheel nieuw
stadium (bracht. Op het oogen'biik
gelooft men dat. kruising van verschil
lende soorten of rassen een groote rol
speelt, ja dat wat vroeger mutatie ge
noemd werd, zijn oorzaak vond in
kruising. En de menschen die nu proc
ven nemen op dit gobied, en we mo
gen hier naast Prof. Honig uit Wage-
ningen vooral onzen ÏTaarlemscnon
1 eeraar Dr. de Mol noemen, zijn van
meoning dat het beste ls voorloopig
no<* geen theorieën op te stellen, maar
eerst nog wat proefondervindelijk
werk te leveren.
Ik kan ieder raden eens Teunisbloe
men, vooral de gewone en de groote
soort, in zijn tuin to kwecken. Tegen
zonsondergang klappen de groote gele
bloemen open, vandaar de na3in
Nachtkaarsen.
De Teunisbloem on de Toorts zijn
dus dc meest opvallende planten van
het binnenduin. Verder naar zee vin
den we nog bloeiende Reigersbek
(Erodium cicutanumi waarvan voor
kort ontdekt ie, dat het een genees
krachtige stof bevat, die het Moeder-
koom (Secala corn uturn.;, dat' zeer
duur is (soms 25 gulden per K.G.j
vervangt.
Tegen de eerste kale hellingen vin
den we de zwarte bottels aan de duin-
roosjes en op lagere plekken, vooral
langs de bosclijes, da roode bottels
aan de Egelantierroos. Die duinrozen
bloeian in Juni (met witte bloemen,
laag bij den grond. De Eg&lantier
roos bloeit rood en ze wordt onder
den naam van Sweet Briar gebruikt
als onderstom bij het'Veredelen van,
onze gekweekte rozén. Ook worden
de bottels geoonfijt, maar meestal ge
bruikt men .hiervoor soorten met groo-
ter bessen.
Hoe meer we naar liet westen gaan,
hoe minder boschjes in de duinen en
hoe mee'.' duindoorn en liguster. Deze
laatste heeft trossen, zwart-glimmeu-
de bessen aan de topeinden van de
takken. De fasanten eten ze veel en
't heestertje, dat ook goed bestand
is tegen konijnen vraat is dikwijls
voor de jacht aangeplant, 't ls de
naaste verwant van de olijf (en tege
lijk van de sermg) die bij ons in het
wild groeit. De bessen van de duin
doorn zijn Jie! oranje en vormen met
het blauwgrijze blad wel de mooiste
versiering van het duinterrein in het
najaar. De heester is sterk gestekeld
en wordt weinig door konijnen aange
vreten al® hij eenmaal volgroeid is.
De jonge kiemplantjes vallen altijd
slachtoffer van de langooren,
maar dit ie nu niet zoo erg omdat
de duindoorn, lange onderaardsche
uitloopers voimt, dio het aanzijn go-
ven aan nieuwe struiken. Ik behoef
nauwelijks te vertellen, van hoe groo
tvaarde de duindoorn is voor het
vastleggen van de duinen, vooral om
dat ze zich in de zeeduinen zoo thuis
schijnt te voelen. Overigens is het in
Europa een zeldzame plant.
De bessen zijn sappig maar buiten
gewoon zuur. De vogels, vooral ko-,
perwieken. die lijsterachtige voge:»
met hun rocstbiuine vlekken opzij,
eten ze in gtooto hoeveelheden en
als do bessen overrijp zijn, en er
zich wat alcohol in gevormd heeft,
dan zien we soms dronken koperwie
ken, die we met de hand kunnen van
gen. 't Is een koddig gezicht en het
is mij eens gelukt. We laton ze na
tuurlijk weer loopen, de vogelwet ver
biedt bovendien bet vangen van bijna
alle vogels. In ons land broeden de
koperwieken niet, 't zijn zoogenaam
de doortrekkers.
En gaan we over de laatste dui
nenrij, dan staan wc, vooral op stille
strandgedee'ten, zoo als tussohen
Zand voert cn Noordwijk, verbaasd
over het groote aantal vogels. Troe
pen grutto's trekken zuidwaarts.
Bruine ion ge zilvermeeuwen staan
tusschen kolossale mantelm eeuwen,
die we onmiddellijk herkennen kun
nen aan de oranjegele vlek op den
snavel. Verder pleveren, scholeksters
en veel meer nog. Vooral wanneer we
met een flinker, wind in den rug tus
sohen Zandvoort en Noordwijk over
het strand fietsen, kunnen we genie
ten van do prachtige vliegevoluties,
van zilver- en mantel meeuwen,
want dan laten de vogels den menech
veel dichter naderen, dan wanneer we
te voet zijn.
C. SIPKES.
bekend was, heeft een rede gehou
den, waarin hij o. m. opmerkte:
„Er mag niét gezegd worden, dat
wij onder geen omstandigheden met
deze of gene partij in de regeering
willen samengaan. Toen destijds het
parool werd uitgegeven „Niet met de
Duitsche volkepartij" was dat onge
twijfeld absoiuut juist. Wij moeten
voor iedere regeering een bepaald
minimum-program opstellen. Partijen
die bereid zijn, dat aan te nemen en
bereid zijn bepaalde departementen
aan ons over te laten, kunnen m. i.
niet blijvend van deelnemen aan de
regeering worden uitgesloten. Daar
bij dient te worden opgemerkt, dat
dit geen kweet ie te van gemeenschap
pelijke denkbeelden, maar van ge
meenschappelijk werk. Zoolang wij
geen soc.-dem. regeering kunnen vor-
i zijn wij op coalitie-regeeringen
aangewezen".
„Op het congres is een voorstel in
gediend van het partijbestuur, de
controle-commissie en den voorzitter,
over het deelnemen van de partij aan
een coalitie-regeering. In de toelich
ting wordt gezegd: Voor deelneming
de regeering der republiek is de
sociaal-democratische partij aangewe-
omdat zij de grootste partij van
het Duitsclio volk ie en omdat zij de
eenige partij is, die van oudsher on
beperkt en principieel een repubiikcin-
schen staatsvorm heeft voorgestaan
en het beginsel huldigt van het demo
cratisch zelfbeschikkingsrecht van
het volk, wijl daardoor de grondslag
wordt gelegd voor de verovering van
een socialistische maatschappij. De
sociaal-democratie moet dus niet
wachten tot deze er is, maar moet
trachten, reeds eerder in 't belang
van de republiek en van den dcmocr.i
tisohen staatsvorm, haar politieke
macht in de weegschaal te werpen,
om daardoor het socialistisch doel
naderbij te ikomen. Dit is te meer noo-
dig, omdat door den nood der tijden
van het Duitsche volk inspanning
al zijn krachten wordt gevorderd.
De sociaal-democratie is bereid daai-
toe met andere partijen in de regee
ring samen te werken, wanneer al
thans met die partijen overeenstem
ming kan worden bereikt, omtrent
een werkprogram dat de volgende
principieele eischen bevat: Erkenning
van de verdediging der republiek;
waarborgen voor het democratiscn
zelfbeschikkingsrecht des volles in
Rijk, land en gemeente; een democra
tische inrichting van het gezag en het
bestuur en van de rijksweer en de po
litie; waarborgen voor een uitbrei
ding van de sociale wetgeving; een
politiek vau verzoening der volkeren;
eon loyale uitvoering van den gedic
teerde vrede binnen de grenzen van
Duiisehlands vermogen en het ver
schaffen van het daartoe noodige, in
de eerste plaats door een verstrekken
de onteigening van particulier bezii.
Overigens zal aan het partijbestuur
worden overgelaten, om in overleg
met de in aanmerking komende par
tijen te besiissen over het toetreden
van partijgenooten in de regeering.
De afgevaardigde Kruger verklaar
de:
Wij moeten een duidelijk program
opstellen over de deelneming aan «1e
regeering en alles weglaten, wat wij
niet bereiken kunnen. Een zuiver so
cialistische politiek kunnen wij daar
om niet voeren. In de eerste plaats
geldt het de bescherming van de re
publiek. Ook de Volkspartij heeft ver
klaard, dat zij zich stelt op den bo
dem der grondwet, maar 't is niet vol
doende te verklaren, dat men de .t-
publikeinsohe grondwet zal verdedi
gen als men inmiddels monarchisti
sche propaganda voert. Wij eischen
de democratiseering van de rijksweei
en de politie. De aanvaarding van
dit program eischen wij onder alle om
stairdigheden. Onze partij moet het
bewij6 leveren, dat zij thans meer
dan ooit de partij van het DuitsChe
volk is." (Stormachtige bijval).
Vers cl lil lende sprekers lieten zich in
gelijken geest uit. De resolutie van 't
partijbestuur werd aangenomen.
Daitsebe socialisten.
Te Görlitz wordt een congres der
Duitsche sociaal-democraten gehou
den
De republelk.
Op het congres lichtte Loebe, de pre
sident van den Rijksdag, een door
hem ingediend voorstel in om ook te
gen de uitwendige propaganda der
monanschisten (door zwart-wit-roode
onderscheidingen, haakkruisen,
dergelijke) op tt treden en het aantal
en de macht der aanhangers vande
republiek door een teeken in de kleu
ren der Duitsche republiek kenbaar
te maken. Aan het bestuur wordt ver
zocht de instelling van een partij-tee-
ken te overwegen.
De coalitie.
Scheidemarm, wiens vroegere afwij
zende houding tegenover de vorming
van een coalitie van de meerderheids
socialisten en de Duitsche volkspartij
Aan 't N. v. d. D. wordt gemeld:
Inmiddels hebben de mannen van
de Duitsche Volkspartij reeds onder
vonden, dat ook zij niet voor moord
aanslagen gevrijwaard zijn. Op het
congres dor partij werd van buiten,
door een venster van de vergader
zaal een revolverschot gelost in de
richting van het spreekgestoelte. Nie
mand werd getroffen, maar het sdhot
heeft, gelijk zich denken laat, eensa-
ti verwekt. Is het een dringende wiaar
schuwing van de vrienden aan de
rechterzijde?
Eon telegram van
Rijks-president Ebort.
Rijkspresident Elbert heeft aan het
congres te Görlitz het volgende tele
gram gezonden: „Vee! geluk met de
bijeenkomst te Görlitz. Moge het con
gres zijn belangrijkste taak zien in
een aanwending van alle krachten
ter verdediging en bescherming der
republiek. Hartelijke groeten.
Uw
Fritz EberL"
DUITSCHLAND'e BETAALKRAOHT.
De Fransohc bladen houden zich
in den laatsten tijd nogal eens bezig
met wat zij noemen Duilschlands
dreigen met een faillissement.
De correspondent van de „Matin"
zegt, dat do daling van den marken-
koers de Duitsche pers opnieuw aan
leiding heeft tregeven tot een campag
ne tegen de uitvoering van de bepalin
gen belrefende het herstel en de scha
devergoedingen, en tot een herhaling
van de bewering, dat de drukkende
voorwaarden der Entente Duitschland
ru'neeren.
De correspondent wijst er op hoe
erscheidene bladen schrijven, dat,
wanneer de geallieerden niet spoedig
gunstige voorwaarden stellen, de defi
nitieve ineenstorting van het Duitsche
rijk onvermijdelijk zal zijn. In som
mige Duitsche fmancieele kringen
heeft men den datum van die ineen
storting al vastgesteld op omstreeks
Juni van het volgend jaar. Deze be
schouwingen en deze heele campagne
zijn van belang zegt de correspon
dent omdat een officieel persoon
dezer dagen heeft verklaard, dat in don
boezem van het kabinet zelve, trien in
de laatste twee weken zeer pessimis
tisch gestemd is, dat men d'aar niet
belooft aan ode mogelijkheid om
de financiën des lands te verbeteren,
zonder hulp van de krachtige finan-
cieele organisaties in het buitenland.
Het „Achl-Uhr-Abendblatt" bevatte
onlangs een interview met een van de
directeuren der Rijksbank, die o.a.
zeide „De waardevermindering van
het Duitsche geld moet in verband
worden gebracht met Duitschlands al
gemeen en economischen toestand en
•ooral met de betalingen welke ten be
hoeve van de schadevergoedingen
moeten worden gedaan. De Duitsche
handelsbalans wijst een passief aan.
De uitvoer bedraagt 5 milliard goud
marken de invoer 7 milliard. Waar
moet Duitschland de buitenlandsche
wissels vandaan halen, waarmede het
ieder iaar circa 3 1/2 milliard voor het
bezettingsleger heeft te betalen?
Sleohts een herziening van het vredes
verdrag of van de bepalingen betref
fende de schadevergoedingen kan ver
betering in den toestand brengen. Een
verandering in een enkele wijze van
betaling, zou slechts een tijdtehjke
verademing geven, een jaar of twee,
drie, want daarna zouden de moeilijk
heden opnieuw beginnen. De Entente
zal zich eens rekenschap moeten geven,
dat we de voorwaarden niet kunnen
nakomen, welke z:; ons heeft opge
legd. In Engeland begint men dit in
te zien en het is te hopen, dat dit ook
in Frankrijk bijtijds zal geschieden".
Ook de Berlijnsche correspondent
van „Le Journalschrijft over ö'at
aangekondigd faillissement van
Duitschland.
Eerst constateert hij, dat wie de
Berlijnechc- bevolking gadeslaat, den
indruk krijgt, dat het den menschen
aan niete ontbreekt, dat ze er goed
van leven, dat, de algemeene toestand
van het land van dag tot dag verbetert
Tat Duitschland al half hersteld is
de door den oorlog geslagen won
den. Maar wie meenen mocht, d3t het
land zich dus ook met een beetje goe
den wil van zijn verplichtingen zon
kunnen kwijten, zou bitter teleurge
steld worden. Terwijl de Geallieerden
nog kibbelen over de verdeeling van
liet eerste milliard goud-marken, dat
mot zooveel moeite is losgekregen,
zegt Duitschland nu reedfe, dat het de
grenzen van zijn betaalkracht al heeft
overschreden, dat het door deze eerste
aderlating reeda totaal is uitgeput, aan
den rand van het faillissement staat
•n dat men geen veeren kan plukken
'an een kikker.
Er wordt op gewezen, dat de beta-
ing van dat. eerste milliard mark
nog meer in waarde heeft doen achter
uit gaan en d'at Duitschland den weg
van Oostenrijk met zijn waardelooze
kronen en van Polen met zijn nog
meer waardelooze Poolsche marken
opgaat. Duitschland zal zich de nood
zakelijkste grondstoffen voor zijn in
dustrie niet meer kunnen verschaf
fen, het land zal financieel ten
gronde gaan, de Duitschers zullen al
les verliezen en dc Geallieerden zullen
er niets bii winnen. Deze stelling
wordt, naar de „Journal''-correspon
dent opmerkt, met een zekere voor
liefde telkens maar weer in Duitsch
land op den voorgrond geschoven en
als een soort wachtwoord wordt er
aan toegevoegd„We gaan failliet".
De correspondent noemt dit een
manoeuvre, waartoe oneerlijke debi
teuren in alle landen al sinds jaar en
dag hun toevlucht nemen. Hij verze
kert ten slotte, dat een kort onder
zoek reeds zou aantoonen dat een
Duitsch bankroet in liooge mate frau
duleus zou zijn en dat bij eenig naden
ken ieder moet begrijpen, welke
eigenlijke bedoelingen de beide
Duitschlanden, van Berlijn cn Mun-
chen" hebben met dit openlijk dreige
ment van niet-fl>etalen.
DE MSNISTERCRISiS IN BEIEREN.
Graaf Lerchenfeld van de B(eier»-_hc
Volkspartij) wordt als vermoedelijk
president in Beieren genoemd.
De VolkealjQné.
De toelating van
Llthauen.
Da toelatingscommissie van den
Volkenbond beeloot tot toelating tot
Jen Bond van Lithauen.
Het Poolsch-Llthausche
geaohll.
Het Poolsóh- Litaufiohe geschil is
!n een openbare vergadering van den
Volkenbond behandeld, waarbij Pool
sche en Lit&uschs afgevaardigden te
genwoordig waren. Hyxnans gaf een
overzicht van de gevoerde onderhan
delingen, waaTop Aekonazy namens
Polen uiteenzette, waarom zijn land
het tweede pi an van Hyman® niet kan
aanvaarden. De Litausche afgevaar
digde deed een beroep op den Raad
van dm Volkenbond, om de ontrui
ming te verkrijgen van het gebied
van Wilna, door de troepen van ge
neraal Zeligofski. Nadat beide par
tijen waren geboord, verklaarde Hy
mens, dat de onderhandelingen lang
genoeg geduurd hadden <sn dat de
aanwezige gedelegeerden nu niets an
ders meer hadden te doen dan een
plnn als basis voor de besprekingen
te nemen. Het oogenbiik was nu
gekomen om zich over de eigCM.jke
kwestie uit te sproken. „Ik ben nu
aan het eind gekomen van mijn po
gingen", zeide Hymans. De gedele
geerden die deze vergadering bijwoon
den kregen den indruk, dat de Raad
do zienswijze van Hyrnans deelde.
Nader wordt gemeld: De Volken-
bondsraad beeft bij acclamatie het
voorstel van Hymaais in zake Wilna
aangenomen; het voorstel wordt thans
ter bekrachtiging aan de Volkenbond*
•ergadering voorgelegd.
Rusland zai op deze conferentie
iet vertegenwoordigd zijn. Het Am?-
rikaansche ministerie van buiteribmd-
sciie zaken heeft aan het Russische
volk de verzekering gegeven, dat de
wettige Russfèche belangen zorgvul
dig cp de ontwapeningsconferentie
Itewaakt zouden worden.
IJoyd George gaal niet naar
Washington; waarschijnlijk zal lord
Curzon hem vervangen.
DE SANCTIES.
Frankrijk, Bngeiand en België zijn
tot overeenstemming gekomen inzake
de opheffing der economische sanc
ties.
DE STRIJD OM WEST-HONCARIJE.
Offitioele berichten stellen zoo
wordt uit Weenen geseind vast,
dat de benden-beweging steeds ster
ker wordt aan de OosV nrijksche grens
het bijzonder aan de grens van
Stiermarken, waar reeds voortgeruk-
te Hongauisohe opstandelingen door
de Oostenrijkse!» veiligheidstroepen
moesten werden afgeweerd. De Hon-
gaarsche bladen als de „Pesti Hir-
lap" melden, dat de beweging '"n
West-Hongar.je voortduurt en dat
er dagelijks vergaderingen worden
gehouden, waarin het besluit wordt
genomen om West-Hongarije tot den
laatsten droppel bloed te verdedigen.
Het \Y eolische „Montagsblatt" pu
bliceert een verklaring van oen staf
officier. dat de voormalige minister
president Fritdrich den natonalen
nstand in Hongarije tegen de ont-
ining van Weet-Hongarije organi
seert, met het doel dat es-koning
Karei aan de spits ven de beweging
zal komen te staan. Tegelijkertijd zou
•n poging worden gedaan om Slowu-
ilo te revoiutiomiceren en de repu
bliek in Oostenrijk te doen inec-nstor-
Couiartenberichteii uit Praag
dealen mede, dat in Hongarije de ge
deeltelijke mobilisatie is afgekondigd.
De bladen verklaren, dat de toe
stand door het talmen van de Enten
te, buitengewoon eritie'k wordt.
HONCARIJE EN ZUID-SLAYIë.
Volgens inlichtingen van hot Hon-
gaarsche correspondentie bureau zon
den Servische soldaten de grens, zoo-
al* deze in het verdrag van Trianon
bc-paald is. overschreden hebben en
Bsranyn binnengevallen zijn. Zij heb
ben een Ilongaarsche patrouille ont
wapend.
DE HULP AAN RUSLAND.
Onder voorzitterschap van Narreen
is te Genève een conferentie gehouden
ten gunste van Russische emigranten,
waaraan werd deelgenomen door ver
tegenwoordigers van Frankrijk, Zwit
serland, Finland, Griekenland, Chi
na, Burgarije, Zuid-Slavië en onder
officieelo aanwezigheid van den Duit-
schen consul-generaal.
DE STRIJD IN KLEIN-AZtë.
De jongste, berichten via Konstan-
tinopel melden, dat de Turken na hef-
tigen tegenstand der Grieken, Si
hissar bezet hebben.
Do „Daily Mail" zegt, dat do ko
ning van Griekenland heeft moeten
erkennen, dat hij in Klcin-Azie
verslagen en gemeld wordt, dat hij
terugkeert naar Athene waar een
I „Griek,die overwinning wordt ge
vierd om te pogen de Aziatische kwes
tie langs diplomatieken weg tot op-
lossing te brengen.
fNCELAND EN RUSLAND.
Er is een Engelechc nota aan de .Sov
jet-regeering gezonden in verband met
de bolsjewistische agitatie in Midden-
Azië en Afghanistan.
Ba lerscho qaacstio.
De moeilijkheden.
In het begin van den brief aaU
Lloyd George zegt de Valera, dat hij
Lloyd George geenerloi voorwaarden
ten aanzien van de conferentie wil
opdringen. Hel zou even onredelijk
zijn oiq onzerzijds te verwachten dat
gij, vóór de conferentie, formeel of
informeel dc lersche republiek zoudt
amen nis om uwerzijds te ver
wachten, dat wij ons nationaal stand
punt zouden prijsgeven.
Een verdrag van verzoening, eerlijk
gesloten tiieschen de volken van deze
beide eilanden en tusschen Ierland en
de staterigrocp vun het Britecho gë-
meer.ebest zou, naar wij vertrouwen,
aan het geschil voor immer een eimia
maken en beide volken in staat stel-
len in vrede te leven en ieder zijn
eigen individucele ontwikkeling na ie
streven en op zijn wijze aandeel te
hebben in de ontwikkeling van de be
schaving, terwijl toch op vrije en
vriendschappelijke wijze voor het ge
meenschappelijk beluiig samenwer
king gevonden zou kunnen worden.
Om over zulk een verdrag te onder
handelen moeten de vertegenwoordi
gers der beide naties bijeenkomen.
Maar als gij voorwaarden stelt die ten
gevolge zouden hebben dat wij ons ge-
standpunt zouden moeten ]>rna
geven, kunnen wij niet bijeenkomen.
Naar de oplossing?
Nader wordt gemeld.
Heden, Woensdag, z;d te Fluverda.
een ministerraad word.» g> houden.
Een Times correspondent ze.it, dat
De Valera's laatste mededeeliegen
an groot belang worden geacht, hoe
wel de inhoud daar.nn voor tweeër-
i uitlegging vatbaar is.
Naar beweert wordt, heeft De Va
lera definitief afgezien van den eisch,
om gedelegeerden naar do conferen
tie te zenden als vertegenwoordiger a
van een onufhankelijken en souverei-
neu staat. Het is ediler niet duide
lijk, of hij' ook er van afziet, om de
kwestie van de afscheiding van Ier
land van het Bntsclie rijk te berde
te brengen en om alle misverstand op
te heffen, zal hem waarschijnlijk om
opheldering daaromtrent worucn go-
raagd.
De „Westminster Gazelle'' wijst op
nieuw op hét gevaar van De Valera's
spelen met woorden en zegt: „Het is
met van golang. hoe De Valera in de
conferentie komt, ma .r hoe hij liaar
verlaat. De Iersciie nat:e moge, zooals
De Valera zegt, zich ui f beschouwen
als een sotrveremen staat, doch wat
deze faze ook mogo be teek enen, de
toestand za! worden b-h;erscht door
de regeling ter conferentie omtrent
Iorlands associatie m l liet E/jg-Jsche
gooieenebest. Er ho? *.iit goon misver
stand omtrent het doel van dg cohfe-
rer.rie, nl. dat dit moot in Het rr-ge-
'e;t van een overeenkomst of verdrag,
waarbij Ierland zal worden geasso
cieerd met het Enge'sehe gemeenc-
best zonder verloochening of vernie
tiging van de lersole nationale aspi
raties. De conferentie an.l daarin kun-
nen falen, doch aldus de ..West-
minster Gazette" zn kon niet tot
iris ander* 'ei-lcn. Ierland* i/fschei-
dïng van het nik of zijn vestiging als
ew afzonderlijke souv.erefne staat
kon order rrncti enkele omstandigheid
■_n indien De Valere toch rlit. de el wil
bereiken don weet lre zeer goed. dat
're git rilfm Ion bsrciïren. J-m- Groot
Qriitannië op de een of andere wijze
te verslaan. Nooit ken hij dat doel
bereiken in een conferentie met d'
F.ngelsche regeering
Verspreid nieuws
DE STAKING IN NOORD-FRANK
RIJK. De werklieden bij de water
leiding te Roubaix hebben den arbeid
hervat.
De president van den ministerraad
heeft aan patroons en werklieden uit
de textielindustrie te Roubaix cn
Toureoing v oorgesteld om hun geschil
aan de arbitrage van den minister
van arbeid te onderwerpen.
FASCISTEN EN SOCIALISTEN IN
ITALIC. Uii Navacedie wordt ge
seind: Maandag zijn in de birurt van
Pisa onlusten uitgebroken tusschen
fascisten en communisten. Er zijn
twee dooden cn verscheidene gewon
den. Verschil lende personen werden
gearresteerd, o. w. de socialistische
burgemeester van Tascina, dio op de
fascisten gescholen heeft.
UIT DE ENGELSCHE POLITIEK.
De geneesheer van Llovd Ceorge
heeft aan do „Labour '-burgomcc'Sters
getelegrafeerd, dat de premier op het
oogenbiik niec in staat is om een
openbaar interview toe te staan, doch
dot hij dit zijn patient zoo spoedig
mogelijk zal toestaan.
Feuilleton
het Engelsch va
J. S FLETCHER.
66)
Ik zal jullie treurige dingen moo-
tan vertellen, zeide hij. De eenige
troost is dat allee nu afgcloopen is
dat verscheidene dingen nu opgehel
derd zijn of kunnen word en en dat er
nu geen gc-heimen meer zijn voor jul
lie of voor mij. Dit eens geheim lieb
ik zeventien jaar lang zorgvuldig
moeten bewaren! Etn ik had nocit ge
dacht dat het nog eens op zoo'n treu
rige, en vreeselijloe manier uit zou
komen. Maar dat is nu eenmaai zoo,
daar is niets moer aan te doen. En
nu moet>=11 jullie je er op voorberei
den, dat ik je dingen zal vertellen,
die niet prettig voor jullie zijn. De
man. over wien je hebt hooren praten
als John Braden, eu die lrior, daar
ben ik vast van overtuigd, door een
ongeluk het leven verlrxir, was in wer
kelijkheid Jo'nn Balie, je vader.
Rara;ford keek zijn pleegkinderen
bezorgd aan, toen hij dit zoide. Maar
hij geen van beiden zag liij teekenen
van verbazing of ontroering. Dick
keek met gefronste wenkbrauwen
naar zijn toen ion, .alsof hij probeerde
om een raadsel op te lossen; Mary
bleef Ransford strak aan kijken_
Jullie vader, John Brake, her
haalde Ransford, die vrijer adem
haalde nu hij hen bet ergste verteld
had. Ik moet een boelen tijd terug
gaan om jullie alles duidelijk te ma
ken over hem en je moeder. Hij was
een intieme vriend van mij, toen wij
beiden als jonggezellen in Londen
woonden; hij was directeur va® een
bank en ik was paa met mijn werk be
gonnen. Samen brachten wij onze va-
canties door in Leicestershire. Daar
leerden wij jullie moeder kennen, die
Mary Bewrry heette. Hij trouwde met
haar, ik was getuige bij het huwe
lijk. Zij gingen in Ixindcn wonen en
na dien lijd zag ik lien niet zoo dik
wijls, maar een enkelen keer. Toen
ihij een paar jaar getr ouwd wus maak
te Brake kennis met etn man die uit
hetzelfde deel van Leicestershire
kwam, waar wij jullie moeder hadden
keren kennen, een zeker© Falkiner
Wrayc. Ik zal jullie maar dadelijk
vertellen dat Falkiner Wraye eai Ste
phen Follrot een en dezelfde persoon
zijn.
llansford zweog, want hij zag dat
Mary liem iets wilde vragen.
Hoe lang weet u dat al? vroeg
ze.
Pas sedert vandaag, antwoordde
Ransford. Ik heb er nooit eenig
idee van gehad 1 Was het maar waar!
Maar, om nu op die Wraye terug te
komen, die man schijnt altijd buiten
gewoon handig geweest te zijn; li
boezemde vertrouwen in, vond de
menschen om zijn pink en op de een
of andere manier kwam hij op finan
cieel gebied in aanraking met je va
der. Wraye deed toentertijd zaken in
Londen, veiêchillende dingen, die min
of meer leken op speculeeren geloof
ik. Hij werd geholpen door een man
die of zijn compagnon was, of een
vertrouwde klerk, een zekere Flood,
die niemand anders is dan de koster,
die jullie hier als Fladgate kent.
Deze twee schijnen jullie vader af en
toe overgehaald te hebben tot hv'.
doen van dwaze en onverstandige din
gen, namelijk het leenen \an geld
voor huil s:>oculaties. Een tijd lang
luelden zij huil woord tegenover hem
en do voorschotten werden altijd
prompt terug betaald. Maar eens op
con keer, toen zij een groote som van
imm geleend hadden, het liep in de
tien duizenden, voor een zaak die in
eon paar dagen afgeioopen zou zijn,
gingen zij er met het geld van door
en erdvvenen met de noorderzon; jul
lie vader moest toen onder de gevol
gen lijden. Jullie kimt wel begrijpen
wat er toen gebeurde. Het geld dat
Broke hun geleend had, was geld van
de bank. De inspecteur van de bank
kwam onverwachts de kas nakijken,
alles kwam uit en hij werd vervolgd.
Hij kon zich niet verdedigen, volgens
de wet was hij natuurlijk schuldig,
(Mi hij werd veroordeeld tot dwangar
beid.
Ransford had er erg tegenop g. zi;n
om hun dit te zeggen, maai- Mary
verroerde zich niet en Dick stelde
hem alleen deze vraag:
-- Hij had de bank toch niet wil
len bestelen voor zichzelf?
Neen, neen. heel een aal niet, ant
woorude Ransford h^islig. II ij had
/.ich totaal in die menschen vergist,
Dick, hij oertrouwde hen, vooral
Wraye, die de leider was. Nu komen
we aan wat er met je moeder cn jul
lie zelf gebeurde Mak voor je vader
;eurresièerd word, toen hij wist dat
dies verteren was en dat er niets
ion gedaan kon worden, stuurde hij
om mij en vertelde mij alles m tegen-
oordigheid van jullie moeder, ihj
smeekte mij om haar en jullie beiden
dadelijk weg te brengen. Zij was er
tegen, maar hij drong er op aan. Ik
bracht jullie naar een klem plaatsje
oji het platteland, waux je moedor
Jiaar meisjesnaam weer aannam.
Daar stierf ze binnen een jaar. Ze
was nooit heel sterk geweeri. En daar
na, nu jullie herinnert je zelf wel,
hoe liet verder met je ging. Dat hee.it
met de rest van hot vorliaal niets te
makein. Na de ivcroo|dceling sprak
ik jullie vader. Toen ik hem verzekerd
had dat jullie en je moedor in veilig
heid waren, smeekte hij mij om mijn
best le doen om die twee mannen te
vinden die hem geruïneerd hadden.
Ik begon dadelijk met het onderzoek.
Maar er was gesn spoor van hen te
vinden» ze waaen totaal verdwenen,
I zo dood waren lx probeerde valt
alles om hen te vinden, maar zonder
resultaat. En toen de gevangenschap
n je vader eindelijk voorbij was en
ik hem ging opzoeken, toen hij vrij
gelaten was, moest ik hem zeggen dat
lot nu toe al mijn pogingen \ruchte-
waren geweest. Ik drong er op
aan, dat hij een nieuw leven zou be
ginnen en de zaak zou laten loopen.
Maar hij was vastbesloten. Allebei die
menschen. wildo hij vinden, vooral
Wraye. Hij weigerde zelfs om zijn
kinderen te zien voor hij die mannen
gevonden had en hen gedwongen
hun misdaad tegenover hem te- erken
nen, want dat zou hem natuurlijk in
zeiieren zin weeT in een- hersteld heb-
ixn. En wat ik ook zei, hij luisterde
niet en ging meteen naar het buiten
land oin hen te zoeken. Hij had vaga
aanwijzingen dat Wraye in Amerika
was ear duai ging hij htm zoeken. Na
dien tijd heb ik hem nooit meer ge
zien, tot dien eenen ochtend in \Vry-
Chester!
(Slot volgt).
