Hoe staat het met Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen DINSDAG 25 OCTOBER 1921 ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) f3.571/,. Franco per post door Nederland f3.871/,. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïl lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f0.571/,franco per post f0.65. Post Giro 38810. Uitgave der N.V. Lourens Coster, Directeur-Hoofdredaoteur J. C. PEEREBOOuJ, Telefoon 3082 ADVEHTENTIENVan 1—5 regels f 1.75iedere regel meer 35 Cts. Reclames CO Cts per regel. Bij abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentièn van Vraag en aanbod van 1—4 regels 00 Cts. per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. a contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs. Directie eo Administratie: Crooto Houtstraat 63. Telefoonnrs. Redactie 600 cn Administratie 724 BIJKANTOOR voor Santpoort, Velsen, Velgeroord, WIJkerood, IJmuideo, BevrwIJk enae.i DR1EHU1ZERKERKWEG 3, VEL6EN, TELEFOON 3521 DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN. BERATE ELAD Aneuila Heden DINSDAG, 25 OCTOBER. Stadsschouwburg Wilsonspleln Bet Schouwtooneel Polly Perkins", 8 uur. Schouwburg Jansweg, Ensemble Solser en Hesse, Celine uit de Can- tin o8 uur. Gemeentelijk Concertgebouw, Lange Begijnestraat Bach-concert, 8 uur.- Ca.fi) „Populai;", 's avonds strijk- irkest. Oud-Holland, Verwulft, Strijkorkest BioscQOpvoorstel'ingen. WOENSDAG, aó OCTOBER. Schouwburg Jansweg, Ensembie Solser cn llesse, Celine uit de Can- tin o, 8 uur. Café „Populair", 's avonds strijk orkest. Oud-Holland, Verwulft: Strijkorkest. Luxor-theater, Groote Houtstraat 139, bioscoop- en variétévoorstelling nam. 2.30 cn 's avonds 8 uur. Schouwburg De Kroon, Gr. Markt, bioscoopvoorstelling nam. 3.30 en 's avonds 8 uur. Cinema Palace, Groote Houtstraat, bioscoopvoorstelling 's nam. 2,30 cn 's avonds 8 uur. Scala-Theater, Kleine Houtstraat 77 bioscoopvoorstelling 's nam. 3.30 cn 's avonds 8 uur. Familie-Bioscoop, Kleine Houtweg bioscoopvoorstelling 's nam. 2.30 cn 's avonds 8 uur. hboge belasting is gebrek aan groei cn bloei. Waar ieta omgaat kunnen hooge lasten worden opgebracht, in een doode stad! is zelfd» de Lage belas ting nog te zwaar, 't Is waar, wij weten niet wat dit alles kosten zal. -Maar men zal niet zoo geheimzinnig met de cijfers zijn ala vijftien jaar geleden. En van Ge deputeerde Staten mogen wij toch niet ver-wachten dat zij Da Haarlem half te hobben doen stikken door het besluit over liloemcndaal, de stad totaal verworgen met 'buitensporige eischen van Heemstede J. C. P. OM ONS HEEN d No. 2054 De grensverandering en de zuinigheid II. In liet vorig artikol heb ik doen opmerken, dat er redenen kunnen zijn, waarom de geinocmte Haarlem zich voor de grensregeling een na- deelig saldo zou kunnen getroosten. Er zijn er twee. De eene is natuur lek, dat wanneer de gemeente ook ditmaal de voorgestelde grensveran dering afwijst, er in afzicnbaren tijd geen derde voorstel meer kan wor den verwacht; het zou namelijk niet vioor den eersten keer zijn, dat do gemeente verklaarde, op de plannen va.11 Gedeputeerde Staten niet te wil len ingaan. Dat geschiedde in 1906 bij een ontwerp, dat nog ongunstiger was, dan 't huidige, toen werd voor- gestold de aanhechting van Sohoten, ean soortgelijk stukje Ovcrveen en die van don Kout (Bosch en Vaart, park Haarlemmerhout en Zuiderhout be stonden niet of nauwelijks) zoodat te- - geaover de groote kosten wegens Scheten zoo goed als geen bate kon worden verwacht. Haarlem heeft waarlijk geen reden om zich op do medewerking van Ced, Staten te vor- hoovaardigen, daar nu weer het voor stel onvoldoende is. Maar dat daarge laten: wanneer het aanhangige voor- stel opnieuw wordt geweigerd, kun- non wij in de éeo'sto jaren zeker lot 't geheel géén medewerking van College verwachten en blijft Haarlem tusschcn uitzettende cn opdringende buren ingeklemd. De tweedy reden is lifit havemplan. Toen mdertijd besloten werd tot"lui maken van een los- en overlaadha- ven, heeft de Raad op voorstel van B. en W. 01' aaai toegevoegd, dat het plan niet zou worden uitgevoerd vóór dat de grensregeling tot stemd geko men was. Op die manier worden, twee ongelijksoortig© grootheden aan e kaar gekoppeld en stelde men boven dien de liaivenplammen uit' tot isa- het verre verschiet, omdat iedereen wel wist of weten kon, dat ©en grensver andering niet in enkele maanden tot stand komen zou. Dc noodlottige ge volgen zijn dan ook met uitgebleven: of de gemeente in do naaste omge ving van de havenkom nog wel do vrije hand heeft o.ls voor!teen, valt te betwijfelen; oen hijdrogo van de Ilaar- lemncho industrie, dio aan tijd ge bonden was, lieeft do gentoonte alvast ingeboet en al die jaren heeft de nij verheid in onze stad den last onder vonden van de zonderlinge ligging van ons goederenstation aan de Wcs- tergraoht. Daarbij is Haarlem in den strijd dar gemeenten Om dön ecooio- mischee voorrang achteraan gno men zoolang zij behalve goede in dustrieterreinen aan weerskanten van het Noorderspaarne geen goad los- en overlaodhaven bezat, hadden fa brieken, die gevestigd of verplaatst w.erden, geen aanleiding zicli liever hier te vestigen, don elders. Dit alles is geen vernuftiglieid ach teraf, het wercl al opgemerkt toan tot dc verderfelijke samenkoppeling is besloten. JJe straf voor dit gebrek aan ener gie is ons al beteekenrt: de havenaan- leg zal vtecfl kostbaarder zijn, dan toen 'liet besluit genomen werd. Ove rigens, ik geef het toe, baat het wei nig om daar nog over te klagen: aloa Jacta est, de teerling ls geworpen en wij moeten zien, in do bestaande om- standiglieden er nog van te maken, wa+ mogelijk is. Die omstandigheden nu zijn verre van gunstig. Handel en nijverheid verkeeren in een periode van slapte, die de stichting van een haven te Haarlem in 't geheel niet eisoht. Ik bob clan ook al een handelsman van bekenden naam hoore.11 zeggen„op dit oogenblik moeten wij geen grens verandering en geen nieuwe haven hebben." Het is radioa-al, maar eem ohii-urg kan ook te diep snijden en zoodoende het leven zelf raken. Nu in een ongelukkig oogenblik eenmaal deze twee zaken aan elkaar gelascht werden, kunnen wij die moeilijk meer van elkander scheiden. Zeker, han del en nijverheid maken slechte tijden door, evenwel niet omdat er geen werk is, maar omdat er door de zon derlinge geldswaarde verhoudingen ln Nederland geen leveringen zijn te krijgen, omdat Buitschhuid als een gevaarlijke draaikolk alles naar zich toezuigt, De klacht in Euro pa is algemeen, dat de nederlaag van Dui tsch land indirect leidt tot een economische ramp voor andere lan den, hetgeen de knapste koppen op het gebied der staathuishoudkunde niet hebben kunnen voorzien. Het kan niet Lang meer duren, of de machthebbers in Europa, maken er een einde aan dat A het miadrijf be gaat en B., C., D. ja, hoever wel niet in 't alphabet daarvoor gestraft wucden. Ik wil maar zeggen, dat de kwaal van de aaiende mark haar eigen genezing zal meebrengen en dat, wan neer de ziekte op het hoogst is, dé medicijn, 'bijna automatisch, op het boddetafeitje zal verschijnen. Om uit de hooghangende wolken der politiek tot de beneden kabbelende haven af te dalen de lieerschende malaise kan niet eeuwig duren en zoodia zij ver dwijnt bestaan weer al de motieven, die indertijd tot het havenplan deden besluiten. De beelisaiiig wordt er nic*t gemak kelijker op, onidat inderdaad het ha- vcnplan verband is gaan.houden met de grensverandering ook' buiten het Haarlemsoke Raadsbesluit om. Dat de haven grenst aan HaartenirnerHede on Spaarnwouidc is niet nieuw, maar wel dat de annexatieplannen vanHaar- lem de beschikking zullen brengen over de Spaarne-oovere tot aan het Kanaal toe, hetgeen voor de haven natuurlijk van groote beteekenis is. Moet dit voordeel worden losgelaten? Dat zal toch zeker gebeuren, wanneer men de-grensregeling verwerpt cn tot aanleg van de haven besluit. Of moe ten wij inderdaad, volgens het advies van den Haarlemsoben handelsman, beide laten varen en uit bangheid wegkruipen in ons knusse hoekje van Haarlem? Hierbij schiet mij te bin nen, wat een spreker op een van de cursussen der Volks-universitelt on langs zeidat dc geschiedenis niet be oordeeld moet worden naar de feiten, -van den dag, maar breeder, naar ge- hoele periodes, die dan soms wel kun nen lobpen over tientallen jaren. Dit is toch niet anders in economische aangelegenheden. Geen ondernemer zal in tijden van slapte en tegenwind groote dingen gaan begin non, maar wanneer hij een kans krijgt, die hem in geen jaren meer geboden wordt zal hij toch al zijn krachten Inspan nen om die te gebruiken en bovenal liij zal. zonder roekeloos te zijn, opti mistisch blijven. In dit opzicht staat de gemeente in dezelfde positie als de particuliere zakenmanzii is onderneemster' ge worden en nergens komt dot beter aan den dag dan juist bij haven- pLannen en grensregelingen. Als een gemeentebestuur regearen 'beschouwt als administreer en, dal wil zeggen al9 gaandehouden wat is, zonder in de toekomst te zien naar wat worden zal, dan is de stad verloren. Er kun nen in Noord-Holland nog wel elders villes mortes ontstaan, dan aan dc Zuiderzee. Moeten wij om tijdelijke zwarigheden, dan èn grensverande ring èn haven plan laten rusten De neiging is verklaarbaar, maar wie al les overweegt dient gr tegen in te gaan. En heeft hij een riem noodig om het hart op Ie houden dat hem in de schoenen dreigt te zinken dan stel le hii zich voor, hoe de toestanden zullen zijn. nadat Haarlem grensver andering en havenplim zou hebben af gewimpeld. In de eerste plaats een onmogelijk Schoten, bestaande uit Haarlemmers, maar daarvan door een administra tieve fictie gescheiden; in de tweede plaats een vroolijk groeiend Heem stede," dat aan de stad de levenssap pen afneemt., als een orchidee op een boomstam. Ken Bloemendaal, dat nam Haarlem zonder ©enige gewetenskna- ging de kosten van eem modern cen trum ovorkiat en zich vermeit in zijn bestaan van villapark. Een Haarlem- merliede en Spaarnwoude, waarop con nieuwe Haarlemsche kolonie bo zig is groeien, Schoten achterna. Eem benauwd, bekneld, ingeperst Haar lem, zonder armslag en zonder toe komst dat in haar onmiddellijke na bijheid eon groot indi^trle-centrum zal zien opwassen, terwijl het zelf op haar leege Spaar neboorden staart ik heb Velsen op het oog, dat bezig is zich onder goede leiduig tot een gemeente van groote beteekenis te De belastingen zijn hoog. Zuinig heid is noodzakelijk. Maar erge? dan de Ziekenfondsen en de Apolhekei s. We hebben eens geïnformeerd hoe het s'aat met de verhouding- tusschen de ziekenfondsen en de apothekers in deze stad, omdat ons dienaangaande eenige geruchten ter oore gekomen waren. Het allereerst gingen we ons Echt ontsteken bij den heer D. J. Tork, den voorzitter van de Vereeniging voor Genees-, Heel- en Verloskundige hulp „Ziekenzorg". Deze begon miet er zijn genoegen over uit te spreken, dat doze zaak in het openbaar eens ter sprake gebracht wordt, want hij achtte dat van «eer groot belang voor een groot gedeelte der inwoners van Haarlem. „Vóór 1917", aldus de heer Tork, „hadden we in Haarlem het zoogenaam de aibonnementsstelsel. De apotheker kreeg een vast bedrag per lid en per jaar. Hiervoor moest hij dan leveren alle medicamenten, die de dokters voorschre ven. Op 6 Augustus 1917 is dit ebonne- mentsstelsei vervangen door een ander, namelijk het receptuurstelsel. Volgens dit stelsel moet doctr de ziekenfondsen betaald worden de kostprijs van alle me dicijnen, door den dokter voorgeschre ven, plus tien procent voor heit iawegen, Voor de verpakking moest 1cent per nummer betaald warden. De apotheker kreeg dan een vast bedrag per lid en per jaar. De oorlogstoestand, die oor zaak was, dat ongeveer alle menschen niet meer met hun gewone geld konden toekomen, was natuurlijk ook nadeelag voor de apothekers. Voor hen werd evenals voor ieder ander óók alles duurder. De apothekers vroegen dan ook df en toe een verhooging per lid cn per jaar, aan welke verzoeken 'door de zie kenfondsen meestal na ernstige be raadslagingen een paar maal in ze keren zin werd vaklaan, Voor zoover dit tenminste mogelijk was, want we kon den lang niet geven wat de apothekers vroegen. De apothekers beweerden dan steeds, dat hun uit hun rekeningen ge bleken was, dat zij op de fondsen, receptuur geld moesten toeleggen, zelfs wel f 700.op de duizend recepten. Hun eischen werden evenwel zóó buitensporig hoog gesteld aH een gevolg van hun tekort dat het voor de besturen der ziekenfondsen niet mogelijk was, aan hot verlangen der apothekers te voldoen; men kon op die cijfers niet ingaan. Het zou de dood van de ziekenfondsen ici» gevolge hebben, want als de medicijnen zóó duur moesten betaald worden, als de apothekers eischlen, dan zouden vele leden der ziekenfondsen, die zelden ziek zijn en dus bijna nooit medicijnen doo- dig hebben, voor het lidmaatschap der fondsen bedanken en dan zouden deze alleen die leden overhouden, die veel medicijnen gebruiken, dus de zooge naamde kwade posten. En onder déze omstandigheden kan onmogelijk een zie kenfonds bestaan. Ziekenfondsen kun nen alleen blijven bestaan met goede en kwade risico's door elkaar. Enfin, oon kort te- gaan, dit alles is oorzaak ge weest, dat in Augustus 1921 zoowel door de Ziekenfondsen als door de apothe kers de ivedenzijdsche overeenkomst werd opgezegdde ziekenfondsen konden onmogelijk op die manier voortverken. De apothekers wilden wel weer een overeenkomst aangaan, maar volgens een tarief, dat door alle besturen der ziekenfondsen buitensporig hoog werd genoemd. Men dicht er gewoonweg niet aan, daarop in te gaan. Dat was wel wat hl te bar!" „Hoe luidde dit nieuwe tarief dan?" roegen we den lieer Tork. „De apothekers", aldus luidde het antwoord, „verlangden maar liefst drie gulden per ziel. En om u eon denkbeeld te geven, hoe abnormaal hoog dit is, kan ik u mededeelen, dat dit voor één apotheker zegge en horzeggo: voor één apotheker een vorhoaging van inkomen beteekende van niet minder dan 18.000 per jaar De besturen der 'ziekenfondeen aar zelden dan ook niet ik behoef het u eigenlijk niet eens te zeggen deze eischen gewoonweg zeer belachelijk, geweldig overdreven te noemen en niet in overeenstemming met den toestand, zooals die in Haarlem is." De heer Tork uitte de veronderstel ling, dat de apotheker® alleen op dit idee gekomen rijn met het oog op de komende Ziektewet., waarin rij voor dcel zagen. „Zij wagen het er maar op" zed de heer Tork, „en denken het misschien wel to krijgen. Maar mij zijn hier in deze stad apothekers be kend, die zélf van de absurditeit hun ner eischen overtuigd riin. De zieken fondsen rijn wel bereid tot samenwer king. maar natuurlijk alleen onder voorwaarden.En om u nu eens te over tuigen. dat het bij ons werkelijk i'irxist was, kan ik ni mededeelen, dat besturen der ziekenfondsen hebben aangeboden, op hun kosten dopr een commissie van deskundigen te doen onderzoeken, hoe hoog do prijzen der medicijnen reutelijkerwijse zouden moeten wezen. Maar de apothekers weigerden, hierop in te gaan, óók toen we ons hij voorbaat bereid ver- klaarden, ons te zullen houden aan de ooncluaie van die oommissie van des kundigen „Hoe derikt u", vroegen we, „zaoh nu de toekomst „Ja, daar wil ik me op dit oogen blik nog niet over uitlaten", ant woordde de heer Tork „Ik kan u wel meedeelen, dat er wanneer de apothekers aan het opdrijven der me dicijnprijzen blijven vasthouden, tus schen hen en dó ziekenfondsen geen overeenkomst meer tot stand zal ko men. De besturen zullen dan ernstig trachten zélf een apotheek te slich ten en te exploiteeren dit nog te meer omdat er in HaarLem verschei dene particulieren zijn die dit denk beeld willen steunen, omdat ook zij aan het opdrijven der prijzen door de apothekers een einde gemaakt wil len zien." De heer Tork aohtte het van het hoogste belang, dat de gemeentelijke apotheek, die volgens hem in Augus tus 1922 dienst zal moeten doen om de burgerij van geneesmiddelen te voorzien, niet opgeheven wordt. „Het gaat het nu" vroegen we den heer Tork „met de dokters „De doktere", antwoordde hij, „hebben van den zomer óók den eisch gesteld, het contract wat de financieele rijde aangaat te her zien en de bedragen te verhoogen. Dese eischen rijn evenwel afgewezen door de R. V. S., het Algemeen Ne- derlandsch Ziekenfonds, het Amster- damsch Lerrensvereokorings Genoot schap ea Zielccufonce, het Hearlemsch Ziekenfonds en do Vereeniging voor Genees-, He of- en Verloskundige hulp „Ziekenzorg". Dit had lot ge volg, dat ook dtoor de dokters dit kon t^oh niet uitblijven het con tract is opgezegd, maar zij hebben doen weten, dat dit niet als een vijan delijke daad beschouwd moest wor den". De heer Tork heeft evenwel den in druk, dat hel met de doktere wel in orde zal komen. „Maar", vroegen we, „als dat nu eens niet in orde komt, wat cièn Een apotheek kunt ge zelf stichten, maar ge kunt toch niet voor £©feter spelen?" „Neen", antwoordde de heer Tork, „dit kunnen we ook niet. Maar dan gaan we zonder aarzelen naar het boertje I" zei hij met nadruk, maar uitte tenslotte nogmaals zijn vertrou wen dot met de doktere wel weer een contract gesloten zou worden. HAARLEMMERMEER. Bezoek Maandagmiddag te half een uur bracht jhr. mr. dr. A. R°ell, Commissaris der Koningin in deze provincie, per auto een bezoek aan deze gemeente. Zijne excelentie was vergezeld van den griffier der Staten mr. S. H. Ve- ning Meinesz, en werd verwelkomd door den burgemeester mr. A. Slob. De beide wethouders en eenige raadsleden waren ten Raadhui ze aan wezig. Door een paar personen werd ge&ruik gemaakt van de gelegenheid tot audiëntie. Na ten Raadhui ze te Hoofddorp de lunch gebruikt te heb ben. vertrekken de bezoekers naar Ouder-Amstel. Ongeluk. Maandagmiddag zakte op den IJ weg alhier een met twee paarden bespannen en met aard appelen zwaar beladen wagen van den landbouwer d. W. in elkaar. De bestuurder, de arbeider S. geraakte er onder. Klagend van pijn word de rnazi opgenomen en met een anderen wa gen, die van een slrooleger werd voor zien, naar zijn woning vervoerd. 3EVERMUK. Donderdag 27 October zal de heer J. W. Giel, den Haag, in Maison Stroucken te Beverwijk optreden mei een voordracht overGroote Cultures in Ned. Indië, Tabak, Rubber, Koffie an Thee. Ter afwisseling zullen eeni ge films vertoond' worden. Bnltenlanfl 'T AVONTUUR VAN EX-KEIZER KARL. (Zie ook 2de Blad.) Uit Boedapest wordt geseind Stephen Rakovsky, graaf Andrassy en Guestav Gnatz rijn te Tata gevangen gienomen door het nationale leger. De r eg sering- heeft maatregelen getroffen om ook de andere leiders der opstande lingen gevangen te nemen; Da geallieerden. Frankrijk eischt de onmiddellijke ver wijdering van Karl uit Hongarije. De gerantenconferentie eiscln van de Hongaarsche regoering, dat zij koning Karl vervallen zal verklaren vau den troom DE CONFERENTIE TE WASHING TON. Het wordt zeker geacht dafde confe rentie te Washington zich ook met ii- nanoiecle aangelegenheden «al bezig houden. DE DUITSCHERS EN OPPER- SILEZIë. De Duitsche Volkspartij en de Duit- sche Democratische Partij willen alleen een commissaris naar Opper-Silerië zen den als de Entente verklaart, dat dit gee naarivaardiDg der beslissing in zake Oppcr-Silezië beteekent. DE DREICENDE SPOORWEG STAKING IN AMERIKA. Drie-vierde der spoorweg-mannen heeft besloten niet te staken. Sport en Wedstrijden WTI.HRT.MTNA I—TRAMVOGELS (2—3). Bij de voortgezette seriewedstrijden van „WUhclmina" speelde het eerste elftal van „Wilhemina" tegen Tram- vogels I, welke wedstrijd niet eindig de in een overwinning voor „Wil- hülmina" ,maar voor de Tramvogels. Door een vergissing werd in ons num mer van Maandag de uitslag verkeerd gemeld. De Tramvogels hadden met rust de leiding met 02. Een kwar tier na de .hervatting verkleinde „Wilhelmina" djen achterstand (12), maar de Tramvogels vergroot ten kort hierop den voorsprong (13) Kort vóór het einde zag Wilhelmina kans. nogmaals den doelman der Tram vogels te verschalken (23). In dezen stand kwam geen verandering HOCKEY. Do uitslagen. Eerste klasse. Haarlem: M. H. C.Utrecht 0—0 Tweede klasse A. Bkxmendaal: Bloearendaal II Amsterdam 4o Tweede klasse B. RoMeidam: Victoria A H. D. M. II 7—5 WATERPOLO. Promoveertfig bij keuze. Dc waterpolo-oommissie van den Ned. Zwembond besloot de Utrechtsche Zwera- club niet haar dames-zevental bij keuze te doen promovecren naar de ie klasse dames. De U. Z. C. was kampioen der 2e klasse-dames. Stadsnieuws DE MELKPRIJS. Do Haarlem sche melkha adelaars heb ben Maandag vergaderd met het bestuur van dc veehouders uit de omstreken. In verband mat de dating van den zuiVel- prijs werd aan die veehouders voorgesteld den verkoopprijs der melk van 19 op 17 cent te brengen. De bedoeling is dan, dat de melkhandelaars met 1 November den prjjs voor den straatverkoop van 25 tot 23 cent verlagen. De veehouders zullen over dit voors'el thans beraadslagen. Het Filmkijkspei St. Frar.cïscuslilm, In do Familiobioscoop zal heden- cn volgendo avonden de Bt. FranoisousfiLin gedramd worden. Maandagavond had do Dircolour, de hoer J. Hertog, een lntic- 11:011 filmavond georganiseerd, waar de genoodigdn hun eerete indrukken kon- dn krijgxi van dit werk. Prachtig en kostbaar rijn soms :e décors iu de film en onderscheidene taferoclen geven een aesdietisohe indruk. De vertolking vao St. Praneiscus van Assirié is goed, zonder meer, maar eenige personen konden ons in hun rollen nic- bekoror.. Buiten dat is overdrijving In go-lopen. Do regisseur van de film hec.ft de armoede en do melaatschheid te *tetk geioekand, o.a. zag inen dat in Ar-iri' sk'clus enkele gezonde mensehen rond liepen, de rest was kreupel. Andere tooneelen hij do lijdensteekens Christus had ontvangen; de stille wee moe.1, die sprak uit de om de sponde van den stervende «ittende boetedoonors de waardigheid van den hoofdpersoon. M A OH IN I6TEN EXAMENS. Te Deu Ho«g zijn geslaagd voor he: voorlooplg ninohinIstendip'.oina de heeren_ J. A. BoriiATd, «1 J. P. Keuten, te Haarlem. EXAMENS VRIJE- BH ÖRDEOEPE NINGEN. Te Amsterdam zijn geslaa-d de hoeren A. P. SCieft en C. A Sohlilo mans, ie Haarlem; P. V. L. v. llooijen, te Beverwijk. C. H. HOLST. Maandagavond half ir.ialf werd de heer C. H. Hole!, oud ireocur van dc- Werf Conrad, in do GlCiM Houtstraat bij de Raam vest door n liartverlsmniir.g getroffen, tengevolge mr.'Aii hij dadelijk overleed. De heer Hels; werd 111 13S3 ie Amr.cr dam g<i-'[ire.-i <11 l>oreikte dus donleeftijd van 63 jaar. In 1884 trad hij als hoofd ingenieur aan de afdeeling Scbeeps:'"nw bij do Werf Conrad m betrekking; 24 Januari 1912 werd hij tot directeur der Werf Conrad bonoomd, welke functie hij preeics vijf jaar vervulde, want op 21 Januari 1917 bedankte hij als directeur, r bleef van dien datum af tot aan dood als technisch adviseur aan de Werf Conrad verbonden. Db noord op W. Malchior es zUn zuster to Spaamdam. E VERDACHTE DIRK ROZA VOOR HET AMSTERDAMSCHE CE- RECHTSHOF. (Van onzan eigen véreluggaver). Heden dicrale in hooger beroep voor 't Gerechtshof te Amsterdam de zr-.ak van Dirk Roza, de verdachte van den moord 11 jaar geladen te Spaarndam op den 64-jari.uen Willem Mcldiior en zijn 65-jarige zuster gepleegd. Gelijk bekend had de moord in 1910 plaats. De oudjes, die in 't aardige huisje bij de sluis woonden, hadden schreven we loon ongeveer tien gul den in de week te verteren. Daarvan konden zo in dien tijd behoorlijk in hun eigen huisje leven. Van geld overhouden was evenwel geen sprake Toch zochten de inbreker-nioorde- naare daar geld, onidat Melchior ook gemeante-ont-anger van Spanmdam was. Zondagsmorgens v,-t-ru uc moord door den melkboer ontdekt. Hij belde,- kroc-g geen gehoor en duwde toen met geweld de schuurdeur open. Hij zag toen Melchior op den grond in de schuur liggen '.e midden vuil can groote plas bloed. De veldwachter dte geroepen werd constateerde, dat Melcnior's hals bij na afgesneden was. Zijn zuster, tante Keetje, werd in de keuken achter de woning gevonden, ook haar hals was biju.i afgesneden, terwijl z-; bo vendien Dog met een hard voorwerp oan slag op het achterhoofd heeft ge kregen," want de schei!©! was inge deukt. Al spoedig bleek, dui diefstal do drijfveer van de moorden gewx-s; is. Het kistje, waarin de gekkn der ge meente Spaarndam bewaard werden, stondig ledig op tafel. In dit kistje is ongeveer f 1200 geweest. Bovendien is de pcrtomoönaie uit den zak van Melohior gehaald, hoeveel daarin zat kon niet uitgezocht worden. Veel tijd om het huis te onderzoe ken hebben de moordenaars zich niet gegeven. Zij hebben 'bijvoorbeeld eenig geld in de kast, toebchoorend- aan de dochter en ook wat geld van den Ouden Spaarndaramerpoldcr, dat Melchior in huis had, omdat hij van dien polder secretaris was. laten lig gen. De oudjes gingen "s avonds vroeg naar bed. Do vrouw was al gedeelte lijk in nachtgewaad, terwijl ook liet brandende nachtlicht bewees, dat de moordenaars de ïnenschc-n overvallen hebben oven vóór het haar bed gaan. De moordenaars zijn blijkbaar nog al kalm te werk gegaan en hebben hun slachtoffers belet te schreeuwen. Anders hadden de fewrt-n naast de woning is een café, waar tot 11 uur bezoekers waren onraad moeten bemerken. De Haarlemschc Justitie was op dien Zondag ook in Spaannlam. Dö bewoners van liet anders zoo stille dorpje waren diep onder den indruk van hot vreeselijke draum, in groep jes stonden ze voor het huisje, hoofd schuddend de gruwelijke daad bespre kend. Door de Justitie word als verdacht van den moord aangehouden de Spaarndamsche jongeman Dirk Roza, een slecht oppassend persoon. Hij kon toon e.eji-.v-T, zooais uien aannam, zijn alibi bewijzin en word na verhoor weer vrijgelaten. Dirk Rosa werd echter 1-1 Januari 1.1. opnieuw als verdachte van don moord gcarreetenxl; Ik-u 2en Juni J.l. kwam zijn zaak voor de Ilaarlcmsche rechtbank voor. Da behandeling er van werd don volgenden dag voort gezet. Het 0. M. r«jureerde toen wegens moord op Melchior en doodslag op diens zuster 15 jaar gevangenisstraf. Den IGen Juni deed do rechtbank uit spraak en veroordeelde- den bekl. tot 20 jaar gevangenisstraf met aftrek der preventieve hechtenis. De dagvaardii) g. Aan Dirk Roza wordt ten laste ge legd: „dat hij op of omstreeks 5 Novem ber 1910, onder de gemeente liaar- lemmerlied en Spaarnwoude in de onmiddellijke nabijheid van Spaarn dam, alleen, althans te zamen en in vereeniging met een onbekend geble ven persoon opzettelijk Cornelia Mel chior eai Willem Melchior. ontvanger van de gemeente Spaarndam, van het leven heeft beroofd, door daartoe eerstgenoemde »a haar mei een hak mes. althans hard voorwerp, met ge weld opzettelijk, op, aitbans tegen liet Itoofd te liebljen geslagen, tengevolge waarvan een levensgevaarlijke sche delfractuur ontstond, opzettelijk met geweld met een scheermes, althans' scherp voorwerp door een altluuis twee sneden eon dit-oe, doodelijke wonde aan den hals -toe to brengen,' waarbij de groote rechterhalssiagador, en de rcchlerhalsader werden door- idiefd, althans aangesneden en door] daartoe laatstgenoemde eveneens oj>- zettelijk niet een mes., althans scherp voorwerp meerdere sneden en steken in hoofd cn hals toe té brengen, waar door een doodelijke wonde aan den hals ontstond, waarbij de schildklier, en de bloedvaten daarvan benevens de luchtpijp werden doorkliefd, ten gevolge van welke handelingen beide bovengenoemde personen onmiddel lijk, altlians korten tijd daarna zijn overleden door verbloeding en zulks na alleen, althans te zamen en in wr- oeniging mot bovenbedoeld ombekend gebleven pereoon, te voren ia kaïn» overleg en na rijp beraad het voorne men te hebben opgevat en het beslui.' te hebben genomen Cornelia en "Wil lem Melchior voornoemd, althans

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1921 | | pagina 1