OM ONS HEEN
Hoe staat het met
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
f
WOENSDAG O NOVEMBER 1S2I
ABONN EMENTEN per 3 maanden Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) f3.571/,. Franco per post door Nederland f3.871/,. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïl
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f0.571/,; franco per post f0.65. Poat Giro 38810.
Uitgave der N.V. L. ourens Coster, Directeur-Hoofdredacteur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3082
ADVEHTENTIEN: Van 1—5 regels fl.75; iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentien van Vraag en aanbod van 1—4 regeis t>0 Cts.
per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. k contant; buiten bet Arrondissement dubbele prija
Telefoonnrs. Redactie 600 en Administratie 724
Directie en Administratie: Groote Houtstraat 83.
BIJKANTOOR voor Santpoort, Velsen, Velseroord, WUkeroog, Umuiden, Beverwljh enz.: DR1EH111ZERKERKWEG 2, VELSEN, TJELEJFOOJV 3521
EERSTE BLAD
Heden:
WOENSDAG, 9 NOVEMBER.-
Stadaschouwburs Wilsonsjjlein
Afscheidsvoorstelling van Louis Bouw
meester in „De Koopman van Venetië",
8 uur.
Schouwburg Jaosweg Klassiek dan
sen enz., door Arthur Dietz© c.s., 8 uur.
Gem. Concertzaal, Populair-Concert
Haari. Orkest Vereen, 8 uur.
Oud-Holland, Verwulft, Strijkorkest
Bioscoop voorstel1 ingen
DONDERDAG 10 NOVEMBER
Stadsschouwburg, VVilsonsplein
N.V. Het Hollandsoh Tooneel„De
Wandelende Jood," 8 uur.
Schouwburg JanswegConcert van
Mischa Loon, 8 uur.
ProtestantenbondLezing van de
Volksuniversiteit door den beer Gra
ta ma, 8 uur.
Oud-Holland, Verwulft, Strijkorkest
Luxor-theater, Groote Houtstraat
139, bioscoop- en variétévoorstelling,
's avonds 8 uur.
Schouwburg De Kroon, Gr. Mark),
Bioscoop-voorstelline. 8 uur.
Cinema Palace, Groote Houtstraat*.
Bioscoopvoorstelling, 8 uur,
Scala-Theater, Kleine Houtstraat 77
Bioscoop-vooretelling, 8 uur.
komt in de wereld, wat meer bezon
kenheid, don zullen de mensohen
weer verlangen naar hun zwijgende
vrienden iri de boekenkast of op liet.
simpele boekenplankje, die toch zoo
welsprekend kunnen zijn.
Natuurlijk: de goede boeken I
Maar we mogen liet er voor houden,
dat de leden vam den Nederlandsdhen
Uitgeversbond ons geen slechte voor
zetten.
J- C. P.
De Boekweek.
De Nederlandsohe Uitgeversbond
beeft een boekwcuit uiig. schreven. Dat
wil zeggen: in den hboXiiancLel worden
eeniigö reclameplaten goexposourd, tUe
oi' op ijjigei'iciu. zijn, ue menschen tot
liet ivoopen van boeken te bewegen,
liet zijn er vier, één groote en drie
liieuie. ue eerste sten voor oen slanke
juiirouw op een trapje; die naar een
boek reixt. Planken nggen vol boe
ken, optmgesi.Mgon boöiie-ii liggen op
eeu iauteuil en op uen grona en P-
van der ilem, uie deae plaat tee-
konde, heelt naar bij wijze van kiap
op oe vuurpijl onuer gezet: „oesteed
uw geld goed, koop een boek".
Du is van de boekweek natuurlijk
de schering en de inslag, De Neder-
lanüsche uitgevers zijn niet tevreuon
over Hun omzet, er worden te weinig
boeken gekoent en daar zij, ganscu
ineiiscueiijk, iiunne eigene belangen
en die van de memscimedd parallel
wen ioopen, tiacnteii zij door deec
boekweek dé mensciieu er toe te
brengen, toch vooral meer boeaen tc
koopeii, Daarvoor hebben zij tegen-
Btelungen gezocht en gavonden en
'Jezo naar Van der Hem gebracht, op
lat luj ze in beelden cun zou zetten.
Is het wonuer, dut een uaarvan de
bioscoop isf Do voelgeóefdio, maar
vee.gtsmade? üp oen van de kleinere
platen staat naast een bioscoop-por-
tiei', die versierd is met een hemels
blauwe jae en ecu kokkert van een
neus, een aardig jong meisje, mei den
rechter voorvinger in haai- mond, tee
ken van hovigen tweestrijd zal ze
een daalder uit-ge.en. om vanavond
„de Geschandvlekte" te gaan zien ©n
„Bloouen Zede(meer laat
de teekenaar ons vaai 't biljet niet
zien) of zal zij de bioscoop den rug
toedraaien en voor hetzelfde geld een
bueiv koopen, natuurlijk een gom
boek, dat zo lezen en lierlezeui kan?
Hoe die tweestrijd afloopt: of de boo-
ze bioscoop dun wei het brave boek
liet wmt vernoniuii we natuurlijk niet,
maar we hopen or het besto vaal Niet.
tonder plechtigheid luidt liet opschrift
van deze plaat: „telkens als gij den
lust bedwingt, uw geld aan enkele
uren ijdel vermaak tc besteden, kunt
gij een beek koopen, dat u, jevenlamg
genot geeft".
Tegenstelling No. 2 kon een recla
me voor de geheel-onthouding zijn:
een beer in eui bruin pak, iaat een
groote, verdaoht-roodgepunte neus,
tuurt verrukt in een blauw boek, dat
bij met de rechterhand vasUioi:
terwijl hij met de linker een flesch
vijn wegslingert, zoodat de roodo
stroom neerstou op een blauwen
stoel. Als die man getrouwd ia, zal
er wat op zitten gelukkig beschermt
hei, onderschrift van de plaat licm
logen den toorn van zijn vrouw in de
navolgende bewoordingen: „een flesch
wijn duurt enkele uren en benevelt
uw geest; een goed boek, dat evenveel
kost, verheldert uw gedachten en Is
een vreugde voor altijd".
De derde plaat is de meest smaak-
ache van de drie. Een heer met een
pijp in den mond, die een zwaar ge
zwachteld linkerbeen op een stoeltje
laat rusten, leest met een vrooiijken
trek op zijn gezicht in een boek; bot
onderschrift luidt aldus: „wacht niet
tot gij oen been gebroken hebt, om
een reden tot lezen te hebben". Inder
daad, zouden wc zeggen, want het zou
kunnen wezen, dat, u dit geluk nooit
overkwam en dnn zoudt gij van uw
leven nooit een boek inzien.
Jammer maar, dat de Nederland
sohe Uitgeversbond gemeend heeft, bij
deze aardige prenten ook nog een
kleinere reclame te moeten versprei
den, met smakoloozs teekenmgen van
Ton van Tast.
Maar nu in ernst. Do uikrevers zeg
gen, dat niet alleen in Nederland do
omzot van boeken te gering is, het
zelfde verschijnsel is in de lieele we
reld opgemerkt. Aan een bekenden
uitgever heb ik gevraagd: „waar
schrijft gij dat aan toe?" Zijn ant
woord was: „aan de toenemende znchl
naar weelde, in den vorm van lekker
eten, mooie kleeren en verstrooiing".
Dit is een somber bescheid. Ik heb
getracht, een optimistischer inzicht
aannemelijk te maken aMus: ,,men-
schen, die vroeger geld voor boeken
konden uitge 'en, kunnen hst nu. door
hooge belastingen en vermindering
van bezit, niet meer missen ande
ren, die de lanisto jaren in beter doen
rankten, gevoelen nu nog niet stork
genoeg de behoefte aan boekon". Maar
de uitgever aanvaardde doze oplos
sing, die in elk geval gegronde hoop
liet voor de naaste toekomst, niet.
Zou ,lict dan werkelijk waar zijX
dat wij aJs geneel achteruit gaan? Dat
wij verruwen? Was het meer dan een
geestige overdrijving, (pen de confé
rencier op den feestaivond van „Kunst
zij öus Doel" ter herdenking van kaar
100-jarig bestaan zei: ,,'t is een. won
der, dat de vereemgiug in al dien tijd
niet omgezet is in een voetbalclub of
ir. een onderneming tot het organi-
seeren van wielerwedstrijden achter
zware motoren?"
De menschheid in Europa maakt,
na den oorlog, scans don indruk, als
of zij oj) een krakend 6chip drijft over
onstuimige golven en geen oever meer
zdet. Wie den toestand zóó beschouwt,
komt er toe oon gelijk de ouden de
den, zijn kleed te scheuren, een slip
van zijn mantel over het hoofd te
werpen en in een donker hoekje zijn
einde af te wachten. Maar tot verbe
tering werkt luj zoo niet mee. Onze
plicht is het, optimist te zijn en daar
van anderen te doordringen: algemee-
ne moedeloosheid bevat ook o n z e
moedeloosheid en aigBincene blijmoe
digheid ook onze blijmoedigheid.
Het schip zal wel aan land komen,
daar zal zeker een tuóuwo geeet ons
bezielen en we zullen liet wrakke
vaartuig en de draaikolken achter ons
hebben. Zooals onze voorouders na
de gevaren van de achttiende eeuw,
toen men als de oude Romeinen, om
niets dan brood en spelen vroeg ma
den Franechen tijd in do negentiende
w, toen allerwege elleaide en ver
arming heerschten weer aan den
vasten wal zijn gekomen.
Het kan zijn, dat velen, gefopt door
gemakzucht, zich voor hun vrije ure-u
niet de minst© inspanning willen ge
troosten, zeifè niet die om boeken ie
kiezen, laat staan te lezen en precies
genoeg energie bobben, om op do-
stoelen in een theater neer te zinken
en te weggen„hier ben ik, aamuseer
me nu maar!" Maai- zal dat voort
duren Ik geloof er niete van. En het
bewijs is, dat de mensclion nu al een
uitvlucht zoeken, omdat zij niet ge
noeg boeken koopen, namelijk deze
„ze zijn te duur!" Hertg©en dan na
tuurlijk niet zeggen wil: „ze kosten
meer dan vroeger", maar: „de prijs
is hooger, dan noodig is." Dit is niet
juist. Natuurlijk zijn boeken veel
duurder dan voor den crisis: druk
ken, papier, administratie, honora
rium, reiskosten, belasting cm ©n zoo
veel meer, zijn alle gestegen boe
zou het boek dan zoo goedkoop kun
nen zijn, als voorheenDe uitgevers
becijferen in percentages, dat het
boek véél minder in prijs steeg, dan
de eerste levensbehoeften ik w»u
zeggen dat er een beter middel tegen
woekerwinst in dan boekhandel be
slaat; de onderlinge concurrentie. Ue
Uitgeversbond telt tientallen leden. In
zoo'n drom, die bovendien verspreid
woout over heel Nederland, is prijs
opdrijving, beter gezegd, prijs-over-
drijving niet mogelijk.
Nog geen twee jaar gel «Ion maakte,
op het aohterbaJoon van de tram, een
uitgever de berekening, dat hij aan
een boek in voorbereiding geen cent
kon verdienen, omdat alles zoo duur
was en oen concurreerendo uitgave
dwong, om den verkoopprijs laag te
houden. Hij had er niet het minste
belang bij, mij dat te vertellen, stortte
alleen maar zijn hart uit.
Als er werkelijk in de uitgeverij
neiging tot buitensporige winsten be
stond, zouden uit de lange rijen der
uitgevers immers al heet gauw twee,
zes, tien te voorschijn komen, die hun
slag trachtten te slaan niet lagere
prijzen!
Wij Nederlanders hebben altijd ge
leden aan de kwaal, dat wij to weinig
boeken kochten. De leesbibliotheek is
een edht Ncderlandsoh instituut
„het boek", zeggen nuchtere koop
manszielen, „is een onproductief be
zit, leen liever de boeken van je vrien
den." Er is dus nog wel wat te 0'
winnen, maar wanneer d© uitgeveits
hun belang inzien, zal dat overwon
nen worden. Namelijk waneer zij niet
te voel onbeduidende dingen laten
drukken, slechte vertnl'inkjes van
buiten land echo prullen en liever wax
minder -uitgeven, maar dan goede
boeken, die het geld waard zijn.
De lust tot boeken koopen komt
wel weer op: Als er wat meer rusf
den bouw van hei nienwe
Postkantoor.
Met elke weersgreeteldheid wordt
dapper aar. het bouwwerk van het
nieuwe Postkantoor doorgewerkt.
Lang heeft men kunnen profitceren
van het prachtige weer, dat de zomer
ons geboden heeft. Maar ook thans, nu
regen- en hagelbuien elkaar afwisse
lengepaard met hevige windvlagen,
wordt niet veel 'oponthoud ondervon
den.
Zelfs de vliegende Noord-Weeter
storm hee.ft aan dit grootsche bouw
werk geen schade kunnen aanrichten,
aldus deelde de opzichter der Rijks-
bouwwerken de heer J. Reinders ons
mede. Ten bewijze daarvan noodigde
hij ons Dinsdagmorgen uit, even met
hem langs de lange ladders naar
boven te gaan, oia een kijkje in het
groote houten schuthok hoog boven in
den gevel aan de Baakszijde te
nemen.
Vele voorbij gangore zullen al eena
nieuwsgierig naar 'boven gekeken heb
ben. zich afvragende wat voor schoons
daar gewrocht wprdt.
Deze stukken gelden natuurlijk als
bestuurder.
Het bouwwerk als geheel schiet goed
op. In het trappenhuis zijn de blauw-
6teenen treden reeds op de trappen
gelegd. In de bovenlokalen kan met
het schilderwerk een aanvang worden
gemaakt.
Inderdaad wordt daar thans de
laatste hand gelegd aan een groot
beeldhouwwerk, dat geheel past In de
arakilectonisohe lijn van het geheele
gebouw.Onze teekenaar heeft dezelfde
klauterpartii verricht en er een
schets van gemaakt.
Deze teekening stelt voor het
Nederlandsohe Wapen met 't bekende
onderschrift„Je Mainticndrai".
Onder deze letters komt nog de figuur
van een posthoorn blazer.
Dit mooie stuk werk is vervaardigd
naar een ontwerp van den Ha&rlem-
schen beeldhouwer II. A. van den
Eimde, waarmee hij wel veel eer sa1
in oogsten. Het stuk is niet minder
dan 4 1/2 meter hoog. Om den lezer
eeu denkbeeld van de grootte te
geven, heelt onze teekenaar onderaan
de figuur van der beeldhouwers
geteekend.
Wij vernemen dat dit stuk
kunstwerk nog deze week onthuld zal
worden.
Als een (bewijs van de soliditeit van
alles wat aan dit bouwwerk geschiedt,
kan worden medegedeeld. dat de
storm van Zondag van het groote hou
ten schuthok alleen maar een paar
kleine raampjes vernield heeft. Het
hok zelf heeft den geweldigen wind
druk kunnen weerstaan.
Deze klein teckenin^ stelt voor een
der consoles, die elke voor1 -a-er
aam die zijde der Gedempte Oude
Gracht aan den cevel kan zienHet is
een symbolische vooretelling van het
verkeer te land met hollende post
paarden, met het maak er daarboven
als bestuurder.
Stadsnieuws
ONZE T1JDINCZAAL.
In onze Tijdingzaal, Groote Hout
straat 93, zijn foto's tentoongesteld,
betrekking hebbende op de verwoes
tingen, door den Noord-Wester storm
van Zondag aangerioht, o.a. van de
verwoesting der Quarantaine-inrich
ting te Amsterdam vorder foto's van
'n schermwedstrijd om denBosbeker te
Utrecht, van de plechtige overdracht
van het nieuwe stedelijk museum te
Deiden het geschenk van mr. C. T.
D. Pape). van de installatie van Mr.
J. Th. Smits van Oven (oud-burge
meester der gemeenten Gojayen en
Nunen, van de plechtigheid der intro-
nisatie van het H. Hartbeeld te Til
burg, enz.
In een vierster in ons nummer van
Woensdag 26 October is de aandacht
gevestigd op de handelwijze van een
Hillegomschen bloemboUenhande-
laar. die een beroep doet op het Ne
derlandsche volk om den Woembol-
1 en handel te steunen. Die handelwijze
is toen in opnoemde ierster afge
keurd.
In „Het Tarief" (het officieele or
gaan van de Federatie der Werkge-
vereorgnnisatiën in het Boekdruk-
kersbediriif) van 5 November aritiseert
de redacteur, de heer C. I. Jr.,
Clmmig) te Rotterdam, de handelwij
ze van den Hillegomschen bloembol
lenhandelaar L. Staseen, die in een
circulaire het woord richt tot het Ne
derlandsohe publiek, dat geen bloem
bollen meer koopt. Tenslotte zegt de
heer Stassen„Nederlandsch volk,
landgenooten, kunt u toezien dat ons
geliefde vak zoo ten gronde gaat 1 Met
een bange vrees in het hart zend ik
deze prijscourantgeeft ons uw or
der en herstelt het geschokt vertrou
wen in onze eigen landgenooten".
De heer C. L Jr., vesiigt er even
wel de aondiacbt op, dat de heerStas-
sen dit drukwerk in Dmtsehland liet
vervaardigen niet alleen, maar het
daar ook liet posten. Deze Hillegom-
eohe bloembol) enhandrAaar, zegt de
heer I., vraagt zoo smeekend, hem
en zijn vak te helpen, heeft er blijk
baar maling aan, dat op deze manier
de werkloosheid in het drukkersbe-
driif in ons eigen land in de harid ge
werkt. wordt. De heer I. geeft dat) ook
aan het Nederlands^1- publick den
raad, den heer Staseen allerminst
voor levering in aanmerking te laten
komen, want de heer Stasser. draagt
cr een steentje toe bij, dal het pu-
bLiek op meer kosten gejaagd wordt,
door het hoogere belastingen te laten
betalen. „Ilij wil alleen welvaart
voor zich en de zijnen, maar voor de
rest lapt hij .elk ander aan zijn laars.
Zulke Ncderlandere ziin er helaas ve
len en het wordt hoog tijd, dat we die
in de gaten houden om, wanneer de
tijd daarvoor rim 'is, met ''en eens
góed af te rekenen. Zulke vader
landslievendheid moet aan de kaak
worden gesteld", beduit de heer I.
In hetzelfde nummer van „Het Ta
rief" trekt ook de Bo6koopscbe Han
delsdrukkerij van leer tegen denzelf
den ibloembnMenhandelaar. Deze
drukkerij heeft den ^eer Stassen een
brief geschreven, waarin zij schrijft,
zich er over te verwonderen, dat de
heer Stassen wel de hulp van het Ne
derlandsohe volk durft inroepen om
het bloembollenbedrijf te steunen,
maar er zef toe meewerkt om de
werkoosheid in 'et drukkerebedriif,
dat thans ook buitengewoon moeilij
ke tiiden doormaakt (misschien nog
wèl zoo ere als het bloenibollenbe
drijf), te bestendigen. .Wif kunnen
dan ook niet begrijpen", eindigt de
Boskoopscfce Handelsdrukkerij. ,,dat
u zich niet zedelijk verplicht «evoeW
hdbt. om ale u den steun van het Ne
derlandsche volk vraagt. On uw
beurt die Nederlandsche industrie te
steunen, wanneer u daartoe in staat
zijt."
ACTIE TEGEN HET BLOEMEN-
SNIJDEN.
Wij lezen In het weekblad voor
Bloembollencultuur
Wij vernemen, dat de reeds lang
hangende plannen te dezer take een
vast eren vorm gaan aannemen. Voor
Darwin- en Late tul oen is thans een
concept-contract opgeanaakt door de
daarvoor eentje maanden geleden be
noemde oom mistte en zijn we goed in
gelicht dan is dit ontwerp zoo inge
richt, dat de ondarteekenaars. hande
laars in den ruitnsten zin in Iwllen
van Darwin- of Late tulpen, zich ver
binden goen handel te drijven in deze
artikelen met. niet-onderteekenaars.
Deze verbintenis, stelt het ontwerp
voor, dat de onderteekc-naars zullen
aangaan met de drie organisaties in
de ©treek, welke dan een commissie
van scheidslieden zullen doen benoe
men door de besturen.
TWEEDE VERANTWOORDING
STEUN VOOR HONGEREND RUS
LAND. StamlijstF. B. f 86.50
V. f 72.45, B. f 197.50, K. f 10L.
f 31O. f 25,75S. f 23.
Collecte: K. f 132.52; Mariast
f 18.13; L f 222.43; Beynes f '21,28;
Centr. Werkpl,. f 108.IS.
Giften Loge V. V. V. f 50O. f 5,
P. f 2.50C. D.f 100; D. f 1 N.N.
f 7,50.
Steunboekjes en platen f 72. Sa
men f 1186.74.
Met vorige opgaaf f 2434.76.
Buitenland
DE CONFERENTIE TE
WASHINGTON.
Het plan der Amerikaansche
reseerlng.
Heit plan van de Amerikaansclic dele
gatie voor üc Washingtönsche conferen
tie, dat moet dienen als een basis voor
de beperking der vlootbewapem rygen
zal naar de „Dafly Telegraph" uit
Washington veraeeant niet worden
openbaar gemaakt, voordat dc confe
rentie bijeenkom*. Niettemin doen reeds
verschillende geruchten daarover de
ronde.
Kort saamgen-at kooien deze geruch
ten daarop neer, dat het Amerikaansehe
jilan zal voorstellen, den aanbouw van
oorlogssdhopen stop te zenen, waardoor
dus de tegenwoordige sterkte der vloten
ongewijzigd zou blijven. Het plan zou
z.,a gebaseerd op een voorloopige over
eenkomst inzake dé vlootstericte tus-
schen Engeland, Amerika en Japan.
De vlootstcrktc volgens hel Ameri
kaan sche plan «ou niet alleen op de res
pectieve begnooringen zijn gebaseerd,
doch alle factoren, <he de sterkte van
een vloot bepadeo, zouden er bij zijn
betrokken, zoonis de relatieve kostprijs
per ton bij het bouwen der schepen, de
handelsmann«, constructie- eu havenfa
ciliteiten, verdedngingB- en andere bases
voor violen, de lengte van de te verdedi-
jpru kustlijnen, lengt en van maritieme
routes, handel, en andere factoren, dile
van invloed zijn op de steikte van de
strijdkracht ter zee. Indien de vüooi-
stenkie door een ovoreenkomst zal wor
den bopaald, verwacht uien, dat dc te»
genwoordige vJoousiericle en de toekom»
stigc beperkingen door -bepalingen vaa
dleae ovcreen-komnt zullen .kunnen wor
den vastgesteld.
Men beweert, dat dit plan bet resul
taat is van maandenlang zooken, waar
bij een groot aantal plannen werd on
derzocht en verworpen.
Het belang van a*
conferentie.
De bijzondere correspondent van de
„Times" mtdöt uit Washington in een
uitvoerige beschouwing van de nade
rende oonferentie, dat over het alge
meen het Amerikaansche publiek nog
maar vaag beseft, hoe ontzaglijk veel
voor de geheele wereld en te bescha
ving afhangt van het welslagen der oon
ferentie.
De meeste vooraanstaande Amerika
nen beseffen, dat te beperking der be
wapening niet <p den voorgrond staat
en eerst mogelijk zal zijn wanneer de
politieke kwesties op bevredigende wijze
zijn opgelost.
Dit betreft hoofdzakelijk Japan. Er
bliikt nog vrees in Amerika te bestaan,
dat dc vermoording van den Japanschen
premier dit land harder tegenover de
conferentie zal stemmen.
Daarentegen ziet men otok in, dat leen
agressieve houding Japan zou plaatsen
tegenover de geheele wereld. Niettemin
zal het eerste werk van de oonferemij
moeten zijn, Japan met de andere mo
gendheden te verzoenen.
Dc Canadeesche gedelegeerde maakt©
dezer dagen in Amerika de opmerking-,
dat de beschaving .op haar grondvest :n
staat te schuddeö'L
DE TOESTAND IN IERLAND.
De ordertiaiidellngen
duren voort.
In -verband met de ïerache onder
handel ineen zijn de leden van het ka
binet van Ulster naar Londen ont
boden.
ECYPTE.
De Britsche kolonie in Egypte pro
testeert tegen de voorgenomen terug
trekking van de Britsche troepen uit
de eroote steden. Zij acht den toestond
in Eeypte voor de vreemdeingen
nog niet voldoende veilig.
DE MOORD OP HARA.
In Japansche diplomatieke krin
gen tc Londen en elders is men van
oordeel, dat de-moord op den Japan
schen premier het resultaat is van een
beraamde samenzwering.
EEN DUITSCH BANKROET?
Nieuwe paniek op te
Beriljnsohe Beurs.
De dato .8 dezer wordt uit
Berlijn aan Het Vaderland gemeld:
Er is ©en nieuwe paniek, op de beurs
oi tstaan, de grootste sedert de mark
haur bliksemsnelle daling begon. He
mark staat heden op 1.4 Pfenning van
de nominale waarde. In financieel©
kringen voorspelt men, dat er nog een
verdere daling zal plaats hebben tot
een derde van deu huldigen koers.
Dit zal oorzaak worden van een ui-
geheel bankroet van Duitsculand. Ve
ie groote zaken droigviii, niet meer
aan «vreemdelingen tc zulle» veir.oo-
pen, daar de prijzen door detn koers
belacllelijk laag zijn voor vreemd©
koopers. De meeste handelssteden ztjn
en wel in de laatste dagen geheel
leag gekocht en de nieuwe voorraden
zijn vijftig a honderd procent hooger
geprijsd, dan twee wc aai ge-eden.
Deze ha-uwe val '.tui de mark bracht
de noodzakelijkheid mede, dat groot©
betalingen door de ihiitsche indus
trie voor grondstoffen sleede aanwas
sen, hetgeen ook don import van
graan zeer verzwaart ln verband,
liiermede beleggen do Duitschera hun
winsten op de beurs in dollars. De
berichten, dat de Uuitsciie pogingen,
ccn nieuwe buitenlanusche leeningon
te sluiten, hebben gefaald, hebben d<
laatste dagen piaats gehad. Ook is or
.weinig hoop dat Bergmann's pogin
gen in Amerika financa-eleu bijsuuid
aan Duitschiand zuilen verschaffen.
De Lokal Anzeiger stelt op den
■voorgrond, dat de val van de mark
verderfehjken in-vloed zal hebben op
de Duitsche nijverheid. Het zal onmo
gelijk zijn, om bij een dergelijke»
koersstand grondstoffen in liet bui
tenland te koopen. ij hebben den
weg helroden, aldus het blad, op wel
ken Oostenrijk en Polen reeds gerui-
men tijd wandelen. Het blad betoogt
verder, dat d© daling van den mark-
koers het herstel lx toekent van een
economise!ie blokkade welke zich
reeds scherper aftoekent dan tijdens
den oorlog.
Do beurs te Frankfort.
Meoi seinde Dinsdag uit Frankfort
a. d. M.:
Heden stegen de wisselkoersen hier
ter l»eurze enorm. Op een o ogenblik
■erd voor een dollar 300 en voor een
gulden 103 mark betaald. In bankki io-
jan schrijft men de hausse op de wis
selmarkt in hoofd&aalc aan de be
hoefte der Dmtfir-.he industrie aan
buitenlandsche wissels voor de beta
ling van in het buihmland gekochte
grondstoffen toe.
Uit Berlijn wordt gemeld:
Do Majrkenkoers.
In Duitsche regeenngskringen wor
den maatregelen tot steun van den
Markenkoore overwogen. De minister
van handel en nijverheid, Schmidt,
kondigde in zijn Rijksdagrede e n
etsontwerp aan togen de hand over
hand toenemende speculatie ter beur
ze. De Rijksraad keurde ecne aanmer
kelijk© verhooging der beursomzetbo-
1 listing goed.
