Het ware Land van Columbus.
ïiaarisiuffigr Haileijes
fiimeaisaa
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 18 NOVEMBER 1921 - TWEEDE BLAD
Een ootöiiop CyspaniBia Hee Goinmbus afdreef Eea wrak
schip - bi ko :t op de Amenkaansclie booten.
de 40 achtergeblevenen in dien tue-
schentijd veiinoord. Die kans liepen
in dien tijd natuurlijk al die ontdeK-
kingereizigere. Het s jammer dat er m
vroeger jaren geen werk werd ge
maakt van emigratie-statistieken,
bet zou misschien wel interessant we
zen eens to weten hoeveel van die
stoutmoedige avonturiers ooit hun va
derland heDben teruggezien Het waa
een gevaarlijk bedrijf, dat vechten 111
vreemde onnerbergzame landen, dik
wijls in ongezond klimaat. En dan
de tocht er heen, de kl ine notedopjes,
die toen gebruikt werken om de on
metelijke oceanen te doorkruleeij,
gaven ook ai heel weinig zekerheid,
voor eeai behouden overkomst. Wat
zou er we' gebeurd zijn, als Colum
bus op den terugtocht van zijn eersu
reis ro6t man 011 muis was vergaan.
Dan zou niemand in Europa geweien
liehben dat hij Amerika had ontdekt,
dan zou het geloof, dat de aarde oen
plat vlak was, nog een tijdje hebben
voortgeduurd. Dan hadden ze in
Europa gezegd: „Zie je nou wel, die
eigenwijze Columbus is natuurlijs
met zijn schepen aan den rand
hot platte vlak gekomen en zoo r
bepeden getuimeld". En dan zou het
waarschijnlijk wel weer een heele tijd
geduurd iiehben voor iemand andere
1492. Columbus ontdekt Amerik:
Dni herinneren wij ons allemaal uit
!de droge juurtallenboekjes van school.
'ook dit feit hebben wij destijds nit
bet hoofd geleerd zonder belang te
stellen in de onmetelijke waarde, die
de ontdekking van Amerika heeft ge
had voor het oude Europa, zonder ons
te verdiepen in do persoonlijkheid van
een moedig en ondernemend man ais
Columbus. Alles wat er je toentertijd
,,van hem verteld werd, was de afge
jaagde anecdote v tu het ei, maar
\welk een opvoedkundige waarde zou
,een dieper ingaan op liet leven en wer-
jken van dergelijke mannen niet heb-
jbenWanneer zal de stomme jaartal-
Jen-inpomperij op school eens plaats
maken voor onderwijs in de werke
lijke beschavingsgeschiedenis?
Als ik mij goed herinner, dan meen
ik ergens gelezen te hebben, dat de
schepen van Columbus ongeveer 90
ton groot waren. Probeert u dat eens
voor te stellen. Een moderne oceaan-
stoomer van 9000. dus 100 mp.al zoo
groot, i6 naar onze begrippen nog
maar een klein 6clnp. De ..Noordam'
eii de „Rijndam" zijn de kleinste
schepen van de Hol laud-Amerika Lijn
en meten, nis Be mij niet vergis, 13000
ton.
De „Santa Maria", het admiraal- den moed zou hebben gehad een nieu-
ischip van Columbus, wr-
i zoo T<
zeggen zoo lek aLs een mondje. Toen
Columbus er mee in Spanje terug
kwam, viel het don Koning op, dat
het schip niet heelemaai waterdicht
was Coiumbns antwoordde toen, dat
hij op z'n reis den geheel en Atlanti-
'ïchen Ooeaan wel 15 maal door het
schip hetogepomfit had. Er is later
verschil van meening ontstaan over
'het feit of dit 15 maal dun wel lt»
•maal moet zijn. Deze laatste bijzon
derheid heb ik echter ontleend aan
Mark Twain, zoodat ik voor de vol
ledige waarheid niet durf instaan.
Op 6 December 1492, dus op Sinter
klaas, landde Columbus na een reis
van 10 wektn in een uitgestrekt, rijk
en vruchtbaar land, dat later bleek
een eiland te zijn- De Indiaansche
«lammen die er de bevolking uit-
Cnaakten, noemden het „Haiti", (dfi
hoog land) maar Columbus en zijn
mannen vonden dien naam niet mooi
genoeg en herdoopten het „Hiepunio-
la". Die naam llispanioia is latei-
verdwenen, nu hee: het eiland weer
Haiti. D© iezer zai zich dien naam no;*
wel flauwtjes herinneren van ce aard
rijkskundeles, misschien doet hij niet
kwaad even op de kaart na te slaan,
waar het precies iigt, want dit is hei
land, waarover ik ga vertellen, zoo-
^als het was ©n nu is. Dit is het land,
Hat ik op het oog heb, als ik spreeie
van het ware land van Columbus.
\\.mt aan dat mooie eiland heeft Co
lumbus zijn leven gewijd, hij heeft
het lief gekregen als een tweed© va
derland. Kort na, de ontdekking heeft
ook hij het nog beleefd, dat Ponoe de
•Leon, een van zijn makkers, Porto
Kico aan de toenmalig© wereld be
kend majltte. Ook Cuba werd om
streeks dien tijd door de Spanjaarden
in bezit genomen. Maar Columbus
•moest van die andere eilanden niet
veel hebben. Hij is, vooezoovtr bekend
Is, maar eenmaal op Porto Rico een
•bezoek gaiwi brengen, en dat nog
maar hes! kort, als sj-ocdig keerde
jiuj weer terug nw' zijn geliefd Hi6-
-puniola. llii h:)<J het daar trouwens
ju den eere.cn tijd erg druk met ste
den bouwen til met vechten tegen de
inboorlingen, dia den Sptianschon in
dringer natuurlijk niet bijzonder
.vrir.iiiisciiapptlijk gezind waren,
Het eerste bezoek van Columbus a
wc expeditie op touw te zetton. Dan
was eeri andere natie, misschien wei
Hoiland of Engeland, de ontdekker
geweest en had di© landen ais kolo
niën in bezit genomen. Spanje zou n
dat geval zijn kostbare Europeescm
oorlogen (die hoofdzakelijk met Ito
Mexicannsclic goud en zilver betaald
werdenj niet hebben kunnen voeren.
Kortom, van het feit of dat kleine
scheepje de „Santa Maria" -behouden
in Spanje zou terugkeeren hebben ge
beurtenissen afgehangen, die op den
loop der historie en de gedaante van
rle wereldkaart van omberekenbaren
invloed zijn geweest.
Maar het geiuk heeft Columbus ge
diend. Kennis van den Atlantisch™
Oceaan had men in die dagen natuur
lijk niet, zoodat ook hij geen benul
had van daar heerschende zeestroo-
niiiigen en andere invloeden, die een
goed zeeman noodig heeft te weten.
Hij is van Spanje uitgezeild en heelt
zijn koe*s aitijd maar pal vrestolijlc
gehouden, lezer kan op de kaart na
zien hoe hij daarbij „uit den koers"
is geraakt. New York en Madrid heo-
be-n ongeveer gelijke Noorderbreedte,
zuodat Columbus, als hij niet wae al-
gedreven, ongeveer op de hoogte van
éferstgencemd stad in Amerika. liaJ
moeten aankomen. Hij is op Haiti te
recht gekomen, zoodat hij maar liefst
niet minder dan 20 graden is afge
zakt. Dat lieel't echter het voordeel
•oor hem gehad, dut hij nu kwam ui
den subtropiscru-n winter, die go!ijk
is aan onze lente, terwijl hij anders
op 6 December op Manhattan had ge
zeten en liaar dun een wreeden Ncw-
Vorkscuion winter zou hebben meege
maakt. En dat dim natuurlijk zonder
„skyscrapers'' om ia te schuilen.
De route, die Columbus in 1492 nam
langs de noordkust van het oilaivl
Haïti heb ik eonige malen gemaakt
en wel voor het oerst in 1916 met het
Ainerikuausclw! stoomsehip „AJgon-
qum", waarmee wij totai van New
Lork kwamen. Dat was een van die
passiigicrebooten, die de Amerikaan-
sclie stooinvaariinaatschappijen een
s.echt© reputatie hebben bezorgd
geL©elo wereld. Ton eerste
was het een oud, in al zijn c>nderdee
en krakend en su-vrt-nd schip. De ■©-
I geeringspermissie om ermee te varen
iilug t-r versiering ui den muziek?
ilaiti duurde betrekkelijk maar kort Ion. Daarop stond te lezen, dat die
en betrof alken de baaien aan ac vcrguiining na 1909 niet was ver
boord Kust: Mouto Cristy, Puerto nieuwd, hetgeen dus wilde zeggen,
Plato en Sainana. Hij liet veertig dat als het geheel gevaarte piloting
jnan achter en keerde toen terug naar m elkaar was gezakt en in de diept©
Spanje. Toen hij het volgend jaar was verdwenen, de sckeepvaartautori-
veer een kijkje kw:un nemen, waren teiten in Amerika dat bijzonder na
tuurlijk en logisch hadden gevonden.
'Dat was de eerste maal dat mijn ver
trouwen in Amerikaansche organisa
tie een schok kreeg. Ik had mij nog
kunnen voorstellen, dat de permissie
na 1914, dus bij het begin van den
oorlog niet was vernieuwd, want dat
is overal in Europa gebeurd. Ook
hier in Holland zijn tc-en nog wel
oude, eigenlijk afgedankte schepen
weer opgekalefaterd en in d© vaart
gebracht. .Maar de „License" sprax
van 1909! Vijf jaar voor den oorlog!
Maar enfin, de schuit heeft het nog
jaren daarna uitgehouden, ik hou
hein naderhand nog vaak op de gol
ven zien dansen en er zelf ook nog
wel mee gevaren. Wel was het ver
blijf aan boord dikwijls verontrustend
wel gebeurde het af en to© dat je 24
uur op den Oceaan bleef ronddobbe
ren, omdat de machines er den brui
aan gaver, maar, met een beetje ge
duld kwam je toch wel waar j© zijn
moest.
En dan do keuken op dat schip! De
Amertkaaiii-ch© kookkunst staat ai
niet bijzonder hoog ,als je in New-
York b.v. goed wilt eten, moet jo al
tijd terecht komen in een Fransch of
Duitsoh, of wat voor restaurant je
wilt, maar niet in een Amerikaanse».
Maar op een schip is het hoekmiaai
treurig. Je krijgt daar werkelijk desi
indruk, aisof er voortdurend pogin
gen i<n het werk worden gesteld om je
langzaam door vergiftiging van het
leven te bcrooven. Ik heb daarin er
varing opgedaan van vijf verschillen
de Amerika ansdhe passaffiersbooten,
bohoorexad© tot "drie verschillende lij
nen, maar er was geen enkele uitzon
dering onder. Je moet van twee kwa
den kiezen: óf vergiftigd te worden
óf ondervoed. Want de hoeveelheden
di© zo jt toedienen zijn zoo buitenge
woon klein, dat het eenvoudig niet
om Ic geiooven is. En dat is in zoo
verre ook weer goed, j© begrijpt wei,
dat giootere porties waarschijnlijk
onmiddellijk dein dood tenge
volge zouden hebben. Maar in het be
gin wordt je natuurlijk bitter teleur
gesteld en vooral als jc pas van een
goeie Hollandscthe boot komt. Toen IK
voor het eerst -óp de „Algonquin" aan
tafel kwam, las ik opliet menu, dal er
zalm was en omdat dat een lekker
eten is, bestelde ik het. Terwijl ik
zat te wachten kwamen mij oude her
inneringen voor den geiest van mijn
reis op het s.s. „Rijndam". Wat was
dat heerlijk als je daar zalm kreeg.
Als de tafe'.sleward je die groote
scliaul voorhield met dien reueachti-
gcu visch in zijn gcheei daarop. Dan
bediende je jezelf naar eigen geno
gen. Eu dan di© heerlijke saus in
overvloed! Maar terwijl ik aJ zat te
atertoindcn in het vooruitzicht weer
eens zoo te kunnen smullen, werd mij
plotseling mijn bestelling voor den
neus gezet. Ik wist in het eerste
oogenblik niet hoe ik het had. Het
was eenvoudig belachelijk en als ik
het ga beschrijven is de lezer mis
schien nog in staat mij van leugen
achtigheid tc beschuldigen. Het was
een schoteltje, zoo'n soort theekopjes-
schot-'tje en daarop lagen een paar
driehoekige stukjes, t© dik en te ruw
gesneden Amerikaansche gerookte
zalm, stukjes ter grootte van een ha-
l:y li uid.c, ook ongt-veei van die kb nr
maar m.sinahelhk en ->ók tl"©
Ik verorberde die hoeveeineni
met c.'Oita snelh In.uar daar, zoo
te lu'gr-ipen is, mijn maag op der
gelijke klvina porties niet was inge
richt, bestelde ik nog wat anders.
Weer l.wam er zoo'.i geweldige sciho
tel en ik moest om tenslotte inljn
honger te stillen maar aan het besta
len blijven. Dat. is ook de indruk
dim ik in de hc-i .nnertng heb behou
den van inijn maaltijden aan boori
van Amerikaansche schepen. Je doet
niets anders dan bestellen en af m
toe kauw je eems- ©en beetje. Ik herin
ner mij een impresario van een Itu-
liaansch operagezelschap aan boord
van h-:t s.s. „Iroquois". Als aile Italia
non was cok deze man gewoon enor
me hoeveelheden macaroni te veror
beren. Hij werd kitte.oorig van al die
kleme porties, zijn licht ontvlambaar
gemoed kwam plotseling in opstand
cn in genroken Spaaasoh (gelukkig
maar, want daardoor verloren zijn
Weinig parlementaire termen nog iets
aan kracht) gaf hij den steward te
kennen dat hl] niet meer wensrtite te
bestellen, hij wilde do geheel© spijs-
kaart achier elkaar afwerken. Dat
gaf een htele beroering in d© eei-
zaal, inaar de arme hongerlijder
kreeg zijn zin niet, hij moest door-
go»n met Instellen.
j Men gaat zich ten slotte wel eens
-afvragen of het misschien ook mn-
1 gelijk zou zijn, dat men in Amerika
j op de kookscholen het boek van Swift
(.ullivrs Reizen onder d© l.illiput-
ters als verplichte lectuur heeft ge-
ste'.d. Hoe komen die mensclnm an
dere op het idee van ©en dergelijk
voeaing^ysteeni, vooral op «n schip.
waar je meestal nog meer eetlust hebt
dan aan den wal.
Ik ben in dit artikel een beetje aan
het dooi si aan geraakt over stoom-
j schepen, maar zoo'n Amerikaanscli
schip is eigenlijk ook zoo ui wijkend
van alle audere, dat het misschien i
wel belangwekkend is er iote over te
verteilen. Buitendien is de lijn die
New York met Haiti verbindt om zoo
te zeggen de slagader van laatstge
noemd eiland, zoodat het onvolledig
zou zijn erover te zwijgen. Maur een
volgenden keer, dat beloof ik, zal ik
wat loeer vertellen over mijn eigemlij-
ue onderwerp.
J. C. v. D.
Buitenland
DE CONFERENTIE TE
WASHINGTON.
De voorstellen tot
beperking der vloten.
Een particulier telegram uil Wuau-
irigton aan de „Chicago-Tribune"
meidt, dat aan de leden van he* Amc-
rikaanscJie congres zou zijn medege
deeld, dol, wanneer uo vocu stelles van
Hughes door de Conferentie werden
verworpen, do Yoroenigde Staten
voornemens zijn liuu oorlogsvloot
krachtig uit te breiden. Aan üe zes
tien, nieuwe, groote schepen, di© al
voor een deal gereed zijn, zouden er
dan dadelijk nog veorucn worden toe-
gevolgd en me: den bouw zou groote
haast worden gemaakt, waar door dus
Amerika -met aertig groote Beliepen
bovenaan zou komen to staan.
Vennoedelijk zijn berichten als deze
wel bedoeld als oen waarschuwing of
wenk aan de liritsciie eai Ainerikuan-
sclic godelegeerdon, die voor c-ui d'.ir-
geiijke hcwapemng, welk© liet rijke
Amerika zich kan veroorloven, maar
dia voor Engeland ©n Japan fuuikenu
zou zijn, wel zullen terugdeinzen.
Japan zou, naar een telegram uit
Tokio bericht, bereid z.,n een vloot-
verhouding te aam aarden, uie aan
Japon twaalf eerste rangs schejien
goaft, tö dreadnougi'its en 4 slagkrui
sers j tegen 18 voer Amerika en t
voor Engeland; dat zouden dus voor
Japan twee groote schepen metr zijn
dan Hughes' plan beoogt. Ook wil
Japaot verzoeken het oorlogsschip
„Mutsu te mogne behouden, o?n zus
terschip ven de „N'ogatohel mach
tigst© schip van de tegenwoordige Ja-
patische- marine, dat Jjevropend ie
met acht kanonnen van 40 C.M. Ver-
ïclieidsiie Japansche bladen achten
Hugiics' voorstel voor Japan onaon-
nenualijk, dat aan Japan niot moer
dan 2VJ.OOO ton eerste klatsc echepcn
wil geren, tegenover 500.000 ten aan
Amerika.
TvmaU groote schepen voor Japan,
waarvan vier slagkruisers, zouden
echter volgens Amwikaanscii oordeel
aan Japan ©en groot tactisch voor
deel geven, omdat de Amerikaansche
«■loot geen slagkruisers heeft.
De vliegtuigen.
Het zal een loven en bieden wor
den tm. inmiddels wordt de bewape-
ningskwestie nu ineens weer ingewik
kelder gemaakt, door d© medcdealing
dat Hughes' ontwapeningsvoorstellen
geen bel rekking hebben op vliegtui
gen, omdat d© wensch bestm t de ent-
wikkeüng van de luchtvaart niet tc
belemmeren.
Eigenaardig eenosg valt deze mede-
deeiing net sarrien met e«n b?richt in
<i© „ïimss", dat spreekt van een
nieuw soort resuachtig oorlogsvlieg-
luig dat voor het Amerikaansche le
ger gebcuwd wordt. Het is eon meto-
len, zwaar gepantserd vliegtuig met
motoren an 400 p.k. en bewa< end van
EE.\ ZATHKUAIAVON DPRAATJE.
Wat is interrumpeeren? Iemand in
de rede allen. Niets meer en niets
minder. Maar iiileruinpeeren klinkt
sierlijker en lijkt niet zoo erg, a.s in
lie rade vallen. Zoo zijn er meer woor
den die wanneer je ze op z'n Fransch
uitspreekt, plezieriger klinken, deiti-
jger en niet zoo erg. Als bijvoorbeeld
tiemand met een inkomen beneden
laat ons zeggen vijfduizend gulden,
een welbekend© aandoening krijgt,
dan zegt hij zelf en zijn hcele om
geving: ik heb, of li ij lietJt, of zij
Aeeft bronchitis. Rij een jaar'ijksch
)ntornen van meer dan f 25000 zegt
podcreon: ik heb, gij heLt, hij ho.-it,
zij heeft l> r o n c h i t e, h&tgecn
pioct worden uitgesproken „brenn-
Vjiet", met een gezellig neusklankje op
*e o. De eonige, dio er zich niet aan
fctoort, is de dokter. Voor hem is el-
.e hronciiitis een bronchil.s en niets
anders. Maar de deftig© dame kan
dan ook wel vinden, dat hij zijn we-
Veld niet «rg vei staat.
Overigens kun jo heel ziek wezen
Van een bronctntis en gauw beter van
©oil broncliite. Dat doet er niet toe.
\Juar ilc dwaal weor af, een oude
jout sedert den tijd. toftn ik schooi
•*ii)g en er maar nooit toe komen kon,
relit van school naar huis te gaan.
iet woord interrumpeeren dan heeft
ts bov.en de N'ederlohdéche uitdruk-
ilrig „in de rede vallen" voor, na-
jnelijk dit, dat er o n zelfstandig
naamwoord voor bestaat: inter-
luptie. Stel je voor, dat wij schre
den „in de rede-valling"! Misschien
il iemand „onderbreking" voorstel
en, maar dat is ©en germanisme
iüuterbrechung" en hocendien niet
Suidelijk inen kon wel denken, dat
dc bode binnen kwam met de thee!
liet taalkundig gedeelte aldus af-
geh&odtld hebbende, kom ik tot de
feitelijke zaak. De burgemeister van
Haarlem viel Woensdag meer dan
fens een spreker in de rede, zoodot
een -hunner ten slotte verzocht, hem
niet te interrumpeeren, waarop de
burgemeester weer antwoordde, dat
He voorzitter van den Raad niét in
terrumpeert, waarmee hij blijkbaar
bedoelde te zeggen, dat een voorzit-
fer daartoe het recht heeft en dat het
hem niet kwalijk kan worden genomen.
Ik ben zoo vrij, daaraan te twijfelen.
Wanneer een spreker aan 't woord is en
buiten de orde gaat op de eene -of
andexe inanier, dan is het zeker de
plicht van den voorzitter, hem daarop
attent tc maken. Vele voorzitters tik
ken dan even uitdrukkelijk met den
hamer en vestigen, wanneet de sprelcei
vanzelf zwijgt, zooals altoos het geval
is, er zijn aandacht op, dat hij zoo niet
mag voortgaan, klaar wanneer een
spreker een opmerking maakt, waarvan
de voorzitter alleen maar uieent, dat ze
onjuist is, dan moet hij evengoed als
de leden van den Raad zwiigen en
wachten t-otdat hij gelegenheid heeft,
vijn bezwaren te berde te brengen.
Zóó deed burgemeester Sandberg, zóó
deed ook burgemeester Boreel en zóó
behoort hei.
Overigens is iemand in de rede vallen
natuurlijk altijd bedenkelijk, in elk ge
val is het zaak, een grooie, luide stem
te bezitten, zoodat niemand je over
schreeuwen krn. want bij de interrup
ties gekit het „oog om oog, tand om
tand", hij die in cic rede valt, wordt
in de rede gevallen. Nooit heb ik
iemand ontmoet, die dat beter kon dan
notaris Jobs. ter Hoffsteede te Bloe-
mendaal. Hij is lang ter ziele en zou
het mij, als hij nog leefde, niet kwalijk
nemen dat ik het hier vertel. Als er in
den Raad iemand aan 't woord was, die
naar hij meende het niet goed zei, dan
vedhicf hij zijn buitengewoon luide en
harde stem cn sprak legen of verbe
terde trachtc dc spreker die aan 't
woord was, niettemin door te gaan,
dan verhief dc notaris zijn stem nog
meer en verpletterde hem als 't ware,
met zijn geluid, led'cr die toen ten tijde
in den Blo'emendaalschen gemeente
raad het woord voelde, deed het dus,
kon men zeggen, bij de giatie van Johs.
ter Hoffsteede. Maar het werd hem niet
kwalijk genoxuen, want hij zei he;
dikwijls goed en altijd kort*
Het tegenovergestelde daarvan is de
heer Peper in een Haailemschen ge
meenteraad hij heeft een zachte stem,
die niet ver doordringt. Ook in ander
opzicht staat hij tegenover den Bloe-
tnendaalschcn notaris, maar dat doet
hier niet ter zake. Maar één onder
scheid moet ik toch aanwijzen terwijl
ter Hoffsteede wel hard, maar kort was,
spreekt Peper zacht en lang. Htj heeft
zoo schrikkelijk veel woorden noodig.
En dat, terwijl hij weet, dat weinig Peper
in 't dagelijksch leven stnakelyk, maar
voldoende is.
Interrumpeeren doet hij nooit, van
zijn leven niet. Hij zit daar en luistert
cn glimlacht soms en doet er verder
het zwijgen toe. Wethouder Bomans is
een echte in-de-rede-valler, op eens,
heftig, fel, nadat hij tijdens een speech,
die hem niet bevalt, een poos op de
loer heeft gezeten. Dan ojiccns knalt
de interruptie, kortaf, als een pistool
schot, zoodat de spreker die niet heel
vast in zijn schoenen staat, in de war
-aakt, waarom het den interrompeur, in-
terrumpisi, interrompant, dan natuur
lijk ook te doen is geweest.
Ook de heer Loosjes in onzen ge
meenteraad doet het wel, maar dan
meer in den gemoedelijkcn stijl, zoo
half voor zich heen, wanneer er een
krasse bewering wordt uitgesproken,
waarmee hij het niet eens is. „Toe
maar!" Ailccn de uiterst leven
dige heer Poppc, die bij d«e gelegen
heden laat zien, dat ziju wiegje m het
Zuiden, in Brabant, stond (soms kon
hij wel te Napets geboren zijn en Pop-
pinus heeien) trekt zien daar wat van
aan.
In de rij der interrumpisten mag niet
worden vergeten de heer Van de Kamp.
maai alleen in één geval, wanneer hij
kans ziet een grapje te plaatsen. Ik zal
niet zeggen, dat dit minder verwarren©
is, dan een andere interruptie. Toch is
de redenaar die er boos om wordt,
totaal verloren beter is het, mee ?.c
lachen en je draad weer op te vatten in
den tijd, dal de andere Raadsleden
zich bezig houden met lachen. Iemand,
die naar binnen interrumpeert, is de
heer Van Ommeren wanneer die iets
hoort zeggen, dat hem niet aanstaat,
kijkt hij verstoord de richting van den
spreker uit, schudt zijn hoofd eens ca
mompelt zichzelf wat toe, hetgeen ver
der niemand hindert. Ook de heer Rci-
nalda kan wel eens in de rede vallen,
niet vaak, maar onverwachts met ééu
volzin, net alsof er een pijl plotseling
komt aangevlogen. De heer Klein
daarentegen, bewegelijk, zenuwachtig,
interrumpeert tegen zijn zij- of achter
buurman.
Zoo ontbreekt het aan interrupties
niet. De meest onbarmhartige is wel
eea timmerman, die tijdens de Raads
vergadering ergens aan "t hameren is
op het laatst is het net, of hij je op je
hoofd slaat, maar gelukkigne:
denk je „dat kan ik niet uithouden,
daar ga ik van dood!" of de ijlbode, die
op den man is afgezonden om hom lot
zwijgen tc brengen, heeft hem bereikt
en de hamer rust.
Op zoo'n oogenblik praat je niet van
gebrek aan werkwilligheid I
„Jij hel>t de vorig© week een over
zicht gegeven over reizen," zed mijn
oude vriend Söhastiaan Nietsdoener,
toen ik hem onlangs in de Groote
Houtstraat ontmoette, waar- hij als
naar gewoonte nietsdoende was.
„Historisch overwicht", vc-noeterde
ik.
„Historisch overzicht dan, wees niet
zoo pedant. Maar ik heb deze week
oen merkwaardige ondervinding val)
het heooRaaagsohe reizen opgedaan".
„Vertol maar op", zei ik, wel be
grijpende. dat er toch niets aan te
doen zou zijn.
„Nu dan. ik ging naar... kan het je
schelen waar ik naar toeging?"
„Maar matig," zei ik.
„Dan zul je het weten. Een van
de deugden die men aankweeken moet,
is belangstelling m zijn evenmensch.
Ik ging naar Heilo, een beminnelijk
plaatsje. Maar toen ik aan hel loket
mijn kaartje genomen had, kwam er
eon gewetensbezwaar bij mij op...."
„Maar Sobastiaaneen valsche gul
den in betaling gegeven?"
„Integendeel," zei Sobaeliaau ctn
rekte zich uit, tot hij niet verder kon.
„Ik had een paar weken geleden
gelezen dat het tekort van do Neder-
landsche Spoorwegen geraamd werd
op dertig millioen. Rekert nu d© helft,
voor het goederenvervoer en do an
dere helft voor het passagiersvervoer,
dan is het duidelijk, dat de maat
schappijen peJd bijleggen bij iederen
kilometer, dien ieder© reiziger ver
spoort.
Juist, terwijl ik dit overwoog,
kwam er een man ln een uniform aan.
Ik 2©i tegen hem: „Vriend, hoeveel
reizigers vervoeren de spoorwegmaat
schappij in een jaar en hoeveel ki
lometers Is het van hier naar Heilo".
Hii antwoordde: „ik weet het
niet."
„Wat!" zei ik, „je bent aan de
spoor en weet niet eens hoeveel kilo
meters Heilo van Haarlem ligt? Je
moest
„Meneer", zei hij, „Ik ben van de
niet minder dan amig maenmegewe
ren. Dergelijke vliegtuigen zouden
een krachtig wapen i or ine® tegen de
iufuntorie. Bij proeven ermee geno-
inê)), steog dit vliegtuig 1000 vc©t in
15 seconden en vloog het met een
snèHieid van Ifó mijl, of ruim 230
K.M. pej- uur.
Ford en de af te dan
ken schepen.
Henry Ford, de man van de „Ford"-
auto's, heeft aan dc regeering der Ver-
eenigüe Staten aangeboden om de „vlo
ten der wereld tegen oud xoest-pnjs te
koopea", aldus rueldt men uit Wash
ington aan de „Daily Mail". Hij heeft
in een interview de verzekering gege
ven, dat hij instaat deze transactie te
kunnen financieren en verklaard, dat
hu met acetyleenvlammen en electri-
sche installaties de oorlogsschepen
weer uit elkaar kan nemen en er land
bouwwerktuigen cn andere nuttige
werktuigen van kan maken. „Ik ben,"
zeide hij, „bereid om elk oorlogsschip,
dat de Vereeriigd© Staten en de an
dere mogendheden zouden afdanken, te
koopen."
Over Kleln-Azlë.
Volgens 'de Parijscbe „Marin" heeft
Lloyd George Balfour verzocht de
quaeslie van de bescherming der Chris
tenen in Klein-Azië op de Washington-
sche conferentie tel sprake te brengen.
Algemeene
besprekingen.
De sub-coerhnissie, die de werkzaam
heden der Conferentie lekit, heeft "be
sloten dat de commissie voor de kwes
ties van het Verre Oosten en den Stillen
Oceaan eerst algemeene discussies zal
houden over de vraagstukken betref
fende China en later geregelde be
sprekingen van bijzondere kwesties,
daaronder de voorstellen der Cmneesche
delegatie. Dit besluit inaakt het moge
lijk, dat de algemeene besprekingen
dadelijk voortgang hebben, zonder op
het Japansche onderzoek van de Chi-
neesche voorstellen te wachten.
Men verwacht dat Briand de volgen
de week m de volledige zitting der con
ferentie de bewapening van het land-
legeT zal bespreken, danr hij van plan
is ooi omstreeks 25 November naar
Frankrijk terug t'r. keeren.
0 dulkboolon kwrotte.
Uit Washington wóiVlt gemeld
Schoon er reden is om te gelooven,
dat Groot-Brittannicbereid zal zijn, om
dc duikbootea geheel af ie schaffeu,
hebben de Britsche gedelegeerden to.
nog toe gveu formeel voorstel lot af
schaffing gedaan. Zij beperken huu
niet-cfficicele verklaringen tot den
wensch da: de toanenmaat der duikboo
tea verminderd zou worden tot 45000 ton
in 't geheel en dc grootte van elke
duikboot bcpcritt tot hoogs'ens 250
ton,
Amcrikaanosho vloot-
baperfcing.
Een resolutie, waarbij de minister
van Marine wordt geïnstrueerd om alle
werkzaamheden aan cn uitgaven voor
slagschepen en slagkruisers thans in
aanbouw, te staken is bij het Huis van
Afgevaaidigdon ingediend door den af
gevaardigde Britten (IlKnoir). De reso
lutie is verwezen naar dte vlootcommis-
DE IERSCHE KWESTIE.
Chamberlain zedde in zijn rede te
Liveipool „Iudien de zoogenaamde
„die-hards"s wilden wachten tot de ge-
heele historie der onderhandelingen
blootgelefd kon worden, zou er geen
scheiding zijn. Er zou geen dwang wor
den uitgeoefend op Ulster. Indien er'
geen vrede kon worden verkregen met
eere en zonder dat op bevoegdheden in
breuk werd gemaakt, dan zou er geen
vrede zijn." Maar Chamberlain geloof
de, dat er met geduld en goeden wil nu
nog een weg naar den vrede kon wor
den gevonden,
PIT OPPER-SILEZIc. Tusschen
Ratibor en Kosel werden vrachtauto's,
die zes Duitsche en vier Poolsche ge
vangenen vervoerden onder escorte,
aangevallen door een bende, gewapend
met geweren en mitrailleurszii be-
post."
„Neem me niet kwalijk", zei ik,
„maar waarom heb je dan ook geen
flinke band met POET er op, om je
pet?"
Daarop spreek ik een tuide:.. 1 man
aan in een veel i.iooieren unuoim,
die iets aan zich had, dat ik eerst
maar niet thuis kon brengen.
„Chef", zei ik, beleefd groetend,
want ik zag: wel, dat het een hoog
geplaatst man was, „zou u zoo vrien
delijk willen ziiu mij tc zegp-en hoe
veel kilometers het is van hier naar
Heilo en hoeveel passagiers oe spoor
wegmaatschappijen jaarlijks ver
voeren."
..Mijnheer", zei de man in uni
form, beleefd aanslaande, „dat kan ik
u tot miui spijt niet zeggen."
„Maar mijnheer", zei ik weer, „hoe
komt het, dal u zulke eenvoudige din
gen met wceti l>e opleiding bij de
spoor...."
„Mijnheer", zei hij. „ik ben van de
marine."
terwijl ik verlegen grootend af-
deinsae. schoot me opeens te binnen
wat mij zoo vreemd had geleken, van
dezen man. Hij droeg een degenEn
wat doet een 6poorwegman met een
degen
ik maakte van de gelegenheid ge
bruik om Sebaatiaan vriendelijk,
maar beslist, te wijzen op zijn tekort
komingen, die hem tot dezü twee fla
ters hadden gebracht. Hij luisterde
aandachtig, maar zonder berouw te
toonen wel zed hii„Was iii het niet,
die me onlangs verteld hebt, dat je te
veel belasting betaald hebt? Wie dat
doet moest op.een ander geen aanmer
king maken. Te veel belasting betalen
is tr>oh wel het allerergste, dat iemand
doen kan. Maar ik ga verder met
inijn verhaal. Eindeluk kwam ik dan
tegenover een heuschcn stationschef
of onderchef te staan en deed hem
dezelfde vragen. „Mijnheer" zei hij,
„ik mag in mijn functie geen inededee
lingen aan derden over dienstzaken
doen. Wat heeft u met die vragen
voor J"
„Ik heb gelezen, dat de spoorweg
maatschappijen op het possarters-ver
voer vijftien millioen verliezen...."
„Best mogelijk-"
„Als ik nu weet. hoeveel dat is over
een reis naar Heilo enkele reis,
tweede klasse, dan wil ik u dat ver
goeden."
„Heeft u eea plaatsbiijet t Jal Dan
vrfRMe Sc Duïtsehe gevangenen. T>©
aanvallers behoorden tot een Duitsch©
strijdorganisatie.
DE OPSTAND IN DE OEKRAÏNE,
Aan „Berhngskc Tïdende" wordt uit
Helsingfors geseind, dat de opstande
lingen on de Oc-kraine voor den winter-
veldtocht goed uitgerust zijn. Gewapen
de troepen boeien ri:<ken op tot bij
Tcieref, in de nabijheid van Kief en lie
ten de spoorwegbrug ©ver den Dnjestr
in d© lucht vliegen.
Te Odessa is de staat van beleg af
gekondigd.
Trotzki gaf bevel om alle steden in
het oproerige gebied in de Oekraïne
met den grond gelijk te maken en de
oproerige bevolking af te maken.
De matroos Antonof leidt den opy
stand te Tarolbof.
FRANKRIJK'8 FINANCIËN.
In antwoord op een interpellatie fn
de Kamer zeide dc minister van Finan
ciën, Doumed, dat de vaste schuld van
Frankrijk 142 milliard, de vlottende
schuld 70 milliard bedroeg. De voor
schotten der Banque dc France zijn ech
ter verminden^ inet 2 milliard.
De schulden aan Amerika en Enge
land van 3s'A milliard zijn meer dan
verdubbeld door de lage valuta. De
financiëele politiek der regeering is de
oude schulden te verminderen en geen
nieuwe te maken. De minister sprak
vervolgens over de Duitsche verpüch-
ringen. Duitschland kan daaraan vol-,
doen indien het -wilhij hoopte, dat
bet Rijk niet bankroet zou gaan.
STAKINGEN IN ITALIë. Urt Ge-
nua wordt gemeld Uit solidariteit met
de stakende metaalbewerkers is de al
gemeene staking geproclameerd. Ecb-
ter loopen de spoorwegen en function-,
neeren de andere openbare diensten,
behalve de tramdienst. De bemannin
gen der schepen werken ook. Er is geen
enkel incident voorgevallen. De on<lcr:
handelingen tusschen d© werkgevers J
en metaalbewerkers duren voort.
EX-KONINC KARL.
De Paiijsche corresjioudent van de
„Tinie's" meldt, dat het jaargeld voor
ex-koning Karl en diens gezin vermoe
delijk zal worden vastgcsteM op 25
duizend pond, te betalen door dc lan
den, die gedeelten van het 011de Oos-
tenrijKsch-Hongaarsche monarchic heb
ben verkregen, n.l. Italië, Joegoslavië,
'Tjecho-Slowakije, RoemerJc en Polen.-'
De raad van ambassadeurs zal de ver.
houding van het aandeel van de ver-'
schillende landen vaststellen.
EEN VERIJDELDE WANDAAD.
Uit Rosario in Zuid-Rmerika wordt
gemeld, dat stakers een goederentrein
aanvielen, waarvan zij de locomotief af-'
koppelden en in de richung van een
personentrein deden rijden. Een bot
sing kon worden voorkomen.
EEN LANOSOUWCANUIDAAT?
lu vtrncliil.ende landbouwvcr. in
Nooiii-Holiaitd zoo meldt men aan,
met N. v. d. D. uit de btreek, gaan
stemmen op, om bij de a.s. Tweed»J
.Kamerverkiezingen met een eigen
ari 1 ibou w-c and ui aat uit te komen.
'Velen zijn van moeiiiaig, dat tegen
woordig m de Tweed© Kamer te wrt-
tnig liet belang van den landbouw,
wordt ui het oog gehouden.
HET DIVIDEND DER „KONIN
KLIJKE" Jle „Timers verneemt,
naar aan bel „Ilbld." geseind wordt,
dat. v.armeer de N'oderiarnisclie regec-
ring de speciale belasting op do petro
leumindustrie intrekt, de Koninklijk©
Veen gebruik za maken van liet recht,
hetwelk zij hij d© voorgestelde stutu-
tenwijziging wensclit te \erhrijgen,
om het diviiiend in aandceien te Le
Halen, e ndal in da* geval het dividend
derhalve in contanten zal worden
uitgekeerd.
VRIJHEIDSBOND Te Bussum
Ja een afdoeting van den Vrijheids
bond opgericht.
behoeft u niets meer dan dat te be
talen."
„Pardon", zei ik, „maar ik beb een
trotschen aard en ik denk er niet
over, om trunslen te ontvangen. Hoe
veel is het 5" En ik haalde mijn pot>
temonnaie uit.
„Ginds staal uw trein voor Heilo",'
aiitwooidkle hij. „Haast u, andera
komt u te laat. En sa een poosje voor
het open raam zitten, dat er wat frie-
sclie wind over uw hoofd strijkt." En
hii draaiao mij ziin rug toe.
Ofschoon ik deze laatste woorden
niet begreep (vat jij z© Fideiio? „Nee''
zei ik) Ijen ik op een draf naar den
trein eelooptn en nog net meegeko
men.
„Conducteur," zei ik, „hoever ligt
Heilo van Haarlem afl"
„Willen we zsegcin acht en twintig
kilometervroeg hij.
„Goed. En hoeveel reizigers worden
er iaarlijk© door de spoorwegmaat
schappijen vervoerd?"
„Willen wc zeeeen tien millioen 1"
„En hoeveel kilometers rijden die
gemiddeld per keer!"
„Willen we zeggen vijftig 1"
Deze vorm be^on mij te vervelen.
Het is er niet om te doen," zoi ik.
„wat wij wlUen zeeeen. maar wat de
waarheid is.
„Zoo is "t," zei hij. Dus nam ik
maar anti, dat hii het ^-les wist,
d-edde tien millioen maal 50 ja 500
millioen, op vöftien millioen maal 28
is 420 millioen cn kreeg als uitkomst
84 cents.
„Ziehier" zei ik. hem zeventien stui
vers ter hand stellende, dus afgerond
naar boven, „ziehier de som, die d©
spoorwegmaatschappij op deze reis
naar Heilo, aan mij verliest. WR je
zoo goed wezen, om dit bedra". zoo-
dra je te Utrecht komt, san mijnhceT
Kalff ter hand te 9tellen?"
„Zeker." zei de conducteur en stak
het geld in ziin zak.
..Maar denk er omaan mijnheer
zelf. met mtjn groeten."
„Vast" zei de conducteur. Bn zoo,
Fideiio, heb ik mijn geweten cerust
gesteld cn tot 't verlie© var. de spoor^
wegmaatschappii niet bijgedragen."
Ik moest mij even omkeert», om
uit te lachen. Tovn zei ik: Seb,
bent e©n wonder 1"
FIDKLIO.
