Buitsnlandsch Overzicht
in de iersohe quaestie is overeenstemming bereikt.
Weer een bijeenkomst van oen oppersten oorlogsraad
ter bespreking van de turk sche quaestie en de duit8che
schadeloosstelling.
zullen de duitschers om een moratorium vragen?
over den honcersnood in rusland.
Htt belangrijks ie bericht komt heden
tiit Londen, namelijk de tijding, dat
In de Iersche quaostla over
eenstemming bereikt Is.
Er waren, zooals onze lezers weten,
door de regeering nieuwe voorstellen
aan de Sinn Feiners gedaan.
„De Times" deelde ovet die voorstel
len mede
Voorgesteld wordt, een Ierschen vrij'
staat te vormen binnen het Britsche
rijksverband. Deze staat zal zoowel ii
rechten, als in feiten denzelfden statu.
hebben als de dominions Canada, Aus
tralië, Niéuw-Zeeladd en Zuid-Afrika,
een en ander echter met voorbehoud
ten aanzien der nationale verdediging
en der douane. De nieuwe staat zal
binnen een jaai geconstitueerd worden.
In afwachting daarvan zullen de parle
menten van Zuid- en Noord-Ierland
blijven funcrionneeren.
Ka een periode van zes maanden,
echter vóór het in werking treden van
liet nieuwe plan, zal het Ulster-parle
ment het recht hebben, te weigeren, om
tol het al-Iersche parlement toe te tre
den. Met het oog op deze eventueele
weigering in de naaste toekomst is een
speciale bepaling gemaakt; zoo Ulster
zou weigeren, in het al-Iersche parle
ment zitting te nemen, is de gelegen
heid opengelaten, dat het toetreedt tot
een gemengd lichaam, voor de controle
.■an 's lands diensten, financiën daar
bij inbegrepen.
Ulster zal een autonoom beheer in
fiuancieelc aangelegenheden krijgen,
waarbij de civiele dienst in het Noorde
lijk gedeelte in alle opzichten onder
zijn beheer zal staan. (Inderdaad, zoo
niet formeel, zal Ulster in eigen gebied
een financieel veto bezitten.) De Ulster-
regecring zal de inkomsten en douane-
gelden innen en na het aan zich zelf
toekomende gedeelte ei van te hebben
afgetrokken, zal het de verantwoording
van het al-Iersclie parlement voorleg
gen. De verdeeling zal naar verhouding
der bevolkingscijfers geschieden.
Aan het al-Iersche parlement zal wor
den verboden, grondstoffen te belasten
of rechten :e heffen op de invoeren uil
Groot-Briuannië.
Bevoorrechting van een bepaald ge
loof door het toekennen van subsidies
,of bij het vergeven van openbare amb
ten is verboden.
De leien van hel Iersche parlement
zullen een eenvoudigen eed van trouw
aan den Iersdhen vrijstaat, aan het
Britsche Rijk en aan den koning (als
hoofd van dit rijk) moeten afleggen.
Ierland zal een territoriaal leger op
den been mogen houden, welks sterkte
in dezelfde verhouding zal mogen staan
,lot het bevolkingscijfer als dat in
.Groot-Brittaniè het geval is. Ingeval
.Ulster gebruik maakt van zijn recht,
om autonoom te blijven, zal het Ulster-
leger aan deze zelfde beperking onder
worpen blijven!
Zoo Ulster niet toetreedt tot bet al-
Iersche parlement, zal een grenscom-
missie worden ingesteld, welke ral be
staan uit drie leden, t. w. vertegen
woordigers der Britsche regeering, van
Zuid-Ierland en van Ulster. Deze com
missie zal alsdan o.a. de geografische
,en economische betrekkingen van som
mige districten bestudeeren.
Aan de vorming van het Iersche par
lement zuilen een algemeene verkie
zing voorafgaan, doch er zullen geen
verkiezingen worden gehouden in Ul
ster, behalve door toedoen der Ulster-
jegeering.-
Het is uo" niet 'bekend, op welke
voortvaarden ove-re-enst-emmlng ver-
Jcregon is. maar ook als niet meer d|an
de voorwaard-en dor rqgeerinig zijn
aangenomen, dan kunnen de Ieren
wel tevreden ziiil.
De Iersche qua-estie eindelijk vian de
baa-m
Dal. zal vreugde in I-erland en het
ge heel e Britsche rijk geven
Nu moeten ds Engekchen het ook
nog met Eg'-nte on een acooordije
gooien.
In een vorig nummer gaven we een
uittreksel van den brief door den Hoo-
gen Brit-sohen Commissaris van Egyp
te aan den Sultan gezonidem over het
roortzettcn der onderhandelingen.
ever Egypte.
In een ander officieel stuk consta
teert de B.-itsche regeering:
De Britsche regeering herhaalt even
wel, dat zij niet verlangt, dat de toe
stand van protectoraat nog zal voort
duren. Zij wil integendeel van Egyp
te een vrij volk maken, met interna
tionale positie en sou-vereiixe rechter,
maar nauw verbonden met het Brit
sche rijk door een verdrag dat de ge
meenschappelijke doeleinden em be
langen waarborgt. DaaTom stelde zij
voor liet protectoraat onmiddellijk af
te schaffen. Egypte te erkennen als
souvcrcinen staat ender oen constitu
tioneel, monarchistisch bewind en de
tegenwoordige betrekkingen tueschen
Egypte zou een eigen ministerie van
JmUenlandsche zaken hebibtin, met ver
tegemvoordigïng bij Duiten landsc-ho
hoven, en Groot-Brittamriü zou -zijn
beet hebben gedaan om het te doen
9])nemen in den Volkenbond.
De verwerping dezer voorstellen
schept een nieuwen toestand, snaar dfc
politiek van Groot-Britannie blijft de
zelfde. Het wil over Egypte geen voog
dij uitoefenen.maar het moet aan
dringen op rechten en volmachten om
beide, da belangen van Egpte en zijn
eigen, te behartigen De Britsche re
jecting is steeds bereid tot nieuwe on
dcrhandelmgeii, indien de regeering
va,n Egypte dit wensdht.
Binnenkort v
i te Pa:
«clu
sters-conferentie
Uit Parijs wordt namelijk gtseiad: Het
departement ynn buitenlamcUche zaken be.
vestigt, dat er sprake is vtui een ontmoe
ting binnenkort der ministers van buiten-
Jaiidsohc zaken van Engeland, Frankrijk
oil Italië, om in de eerste plaats te spre
ken over <le quaestie van hut nabije Oos
ton en waarschijnlijk om ook over de aai.
dwr-e actuaole quaestóes te beraadslagen,
speciaal over de schadevergoeding.
Het plan van Engeland om den Op
persten Raad bijeen te roepen ton ein
de de kwesties, betreffende den Le
vant, 7,00 spoedig mogelijk te regelen,
schijnt ondanks het aanvankelijk ver
zet viiiu Frankrijk toch verwezenlijkt
te worden, zoo wordt nader aan het-
N. v. d. D. gemeld. Curaon en Brtand
kunnen elkaar dan (mjoandelmg de
waarheid zeggen ©n de Brits olie mi
nister van buiten!andsche zaken kan
de Fransohe politiek ten aanzien
Turkije nog maals hekelen. Dat het
op een conferentie tuseclien Curaon.
Briand en Delia Toretta warm toe
gaan zal, behoeft geen betoog,
grieven van En-geland ten opzichte
van den d-oor Frankrijk gesloten af
zonderlijken vrede met Turkije, zul
len broed uitgemeten worden en even
eens zullen da in Italië voorgevallen
incidenten aanleiding geven,-tot be
sprekingen Engeland poogt imtus-
schen in té halen wat het in dein Le
vant heeft verzuimd en de verhouding
van Groot-Britairmië tot Turkije op
een vriendschappelljken voet te bren
gen. Het weet dat Balfoun- bemidde
lend wil optreden tusschen Turkije en
Griekenland. "Te Ineboli, een haven
plaats aan de Zwarte Zee, wordt
sinds geruimen tijd door den minister
voor land verdediging uit Angora met
oen Britsohe delegatie gecontfereen-d
over de mogelijkheid vam een overeen
komst tusschen Angora en Londen.
Op de conferentie te Parijs zal.
naar Havas mededeelt, behalve de
reeds genoemde kwesties, ook het
vraagstuk van de söh&deloosstalling
ter sprake komen. Het is niet heel ge
waagd om te beweren dat, wat in liet
officieele bericht terloops wordt ge
noemd, de hoofdschotel en liet diplo
matieke maal zal uitmaken. Want
het vraagstuk der schadeloosstelling
boezemt op het oogenlbük Frankrijk
meer belang in dan wieLk ander inter
nationaal probleem ook. Dat Rathe-
Tiau te Londen blijft onderhandelen,
beangstigt da Franschen meetr dna
ZÜ zeggen willen. De geest van onrusi
die te Parijs heerscht ko-mt evenwel
duidelijk uit in dan 6cherpen toon,
dien de Parijsohe bladen jegens En-
getand gebruiken en die nog nooit zoo
vijandig geweest is als thans,
Is oen verzoek om oon moratorium
aanstaande?
De Duitsoho bladen bevestigen, dat ae
Duitsche regeeinrg spoedig oon verzoek
aan de Commissie van Ilorsie! zal doen,
om liaax ©en uitstel in zake de betaling der
soilmleloossuiiling te verleenen.
Men veiwaokt, dat de kwestie dei- scha
deloosstelling daardoor in een beslissend
stadium zal treden zoo wendt verder uit
Berlijn gemeld.
Met betrekking tot
do kwestie rier schade
loosstelling
neemt de linksche pers jn Duitsch-
lland neg steeds een afwachtende hou
ding aan.
De bladen der rechterzijde gelooven
niet aan optimisme.
De „Deutsche Zei tuin g;' erkent
peeds die overwinning van Frankrijk
dtiizake iliet moratorium.
De „Kreuz Zeitung" vreest de vol
(ledrigo onderwerping van die Duitsche
Vin-ancien aan een buiten!anclsch be
stuur.
De „Lolcal Anzeiger" wijst in een
•bespreking van de nota van de Com
missie van Herstal op hel belang
voor de Duitsche arbeiders, voor zoo
ver de geallieerden beperking van de
openbare uitgaven vesri-augen. Deze
komen m de eerste plaats neer op ver
mindering der uitgaven voor onder
wijsdoeleinden en de sociale politiek,
eventueel tot den stand van 1013.
De „V'oesisclie Zeitung" wijst en-
op,, dat in Diutschland de overtui
ging veld wint, dat een grcot opge
let financieel program noodzakelijk
jis, doch men twijfelt aan de mogelijk
heid tot doorvoering van dezen reuzen
arbeid. De socialistische blad-en van
de Vox-waits" tot de „Rote Failmo"
,zijn er van overtuigd, dat de nota
allen redelijken grond mist er. slechte
de vernietiging van Duitsclilaiid be
lOOgt.
Voor de Vcreeniging „Berlijusche
Pers" sprak de
de Duitsche Rijkskanselier
over den politieleen toestand en zette
de leiding uiteen van de sinds de
onderteekaning van het ui tem a turn
gevoerde politiek. Duitsc-hland wil
[rich eerlijk en bereidwillig toornen
en Duitschland ie bereid zooveel aan
te bieden ale het crediet mogelijk
maakt en de geldschieters boreid zijn
geld in de bodomlooze kist van het
'herstel te steken. De beslissing ligt
techter niet bij de Duitsche regeering,
(industrie en bankwereld, maar bij dc
buiten! andsche geldschieters. Offi-
cieelle stappen zijn gedaan. Duitsch
land wacht op antwoord, en met ge
duld ook op de noodzakelijke venbréi-
ding der erkenning, dat dc uitschake
ling van Oost-Europa het economisch
ven-al van een volk van zestig mil-
lloen monschen tengevolge aal hebben,
hetgeen e«n wereklgevaar beleekent.
De Rijkskanselier wees vervolgens
on de gedwongen overeenkomst met
Polen, welke niet in overeenstemming
ia met het verdrag van Versailles.
Dufeehismd is tot aan de grenzen van
zijn ataateain bereid offers te bren
gen. Da eerste en de voornaamste taak
is t-L-rs da bfriasti.'igwetten tot stand
te brengen. waardóór getracht zal
worden do begrooting in evenwicht te
brengen. Niemand ter wersld zal aan
den goeden wil en de energie van het
Duitsche volk leunnen twijfelen.
Kmssan, die in Oxford hel woord heeft
gevoerd ter ondeïïteuning van hot fonds
iot leniging vim
den fïussischon hongersnood,
eef de catastrophe in de Wolga-proviu-
oio toe aan do militaire invallen, welke
door de Entelite waren gefinancierd. Er
dient steun te worden verleend door een
internationale leeuing, welke Rusland,
naar hij verklaarde, niet in staat is te oig.i-
niseeren wegens de houding der Entente,
die zich vah de erkenning der Russische
regeering onthoudt. Zoo long de regeerin-
gan iii Europa en Amerika haar vijandige
houding tegenover de Russische regeering
handhaven, zal het Russische volk verhin
derd zijn zioh met volle energie te wijden
aan do bebouwing van het land <-n de pro
ductie van grondstoffen.
In een bespreking van
de jongste troebelen te
Weenon,
wijst de „Frankf. Ztg." er op, dat dei©
excessen voor een niet gering deel het
gevolg zijn van onverstand en gebrek
aan inzicht in de toestanden en den sa
menhang der dingen. Maar met een
dergelijke verklaring verschijnselen ie
willen afdoen, die zich niet voor het
eerst voord-oen en als zoodanig ook voor
Duitschland een groote waarschuwing
inhouden, ware zeer onverstandig.
Toestanden zooals ze in Weenen heer-
schen, zijn werkelijk ondraaglijk. En
indien dan de noodlijdenden nog zien
moeten hoe vaak in de kringen, die
geen ellende hebben, nog met specula
ties en zonder arbeid en inspanning
reusachtige winsten worden gemaakt,
welke weer in woeste drinkgelagen enz.
worden weggesmeten, dan kan men
begrijpen dat het ook kalmer menschen
te bar wordt en oolc zij uit .den band
slaan.
De ellende in Oostenrijk is niet iets
bijzonders van dat land alleen. De nieu
we vorming van Europa draagt voor
een groot deel de schuld, en de En
tente, die sinds lang had kunnen hel
pen en meer dan eens Oostenrijk hulp
lieeft toegezegd, ziet rustig toe, hoe
daar een volk ondergaat in ellende. Zal
datzelfde proces, indien het ook in
Duitschland zoover is gekomen, ons
beter voorbereid vinden en, wat van
nog meer belang is, doen wij naar onze
krachten genoeg, om een dergelijke uit
barsting van voiksrazemij te voorko
men?
In de zitting van den Weenschen Ar
beidersraad verklaarde Friedrich Adler,
dat de jongste demonstratie in Weenen
een waarschuwing is geweest aan dc
heerschende klassen en ook dien indruk
op hen heeft gemaakt. Een voortzetting
van deze beloogingen kan echter geen
succes hebben. Deed men dit, dan zou
men de consequenties moeten aanvaar
den en zelf de heerschappij in handen
dienen te nemen. De ergste politieke
fout zou het zijn, indien de sociaal-de
mocratie zich met de regeering zou be
lasten,om voor de bourgeoisie de kas
tanjes uit het vuur te halen.
Wil moeten, betoogde Ad'ler, het pro
letariaat zeggen, dat thans voor het
proletariaat niet meer te bereiken is
dan een kleine verbetering in de ellen
de; dat hetgeen het socialisme wil, in
den toestand, waarin Europa thans ver-
keen, niet te bereiken is.
De communisten dienden hierop een
reeks voorstellen in, waarin verlangd
werd, dat de districtsarbeidersraad, in
dien de reg'eering de eischen niet bin
nen veertien dagen zou inwilligen, de
massa's onmiddellijk zou oproepen om
de inwilliging dezer eischen af te dwin
gen.
De socialist Bauer verzette zich tegen
de voorstellen der communisten en ver
klaarde, dat hij er niet aan dacht bin
nen veertien dagen een demonstratie
op touw te zetten. Wij willen strijden,
do-ch met doelmatige middelen.
Bij de stemming werden de voorstel
len der communisten verwezen ten deeie
naar de economische commissie, ten
deele naar de uitvoerende commissie.
Hierop werd met algemeene stemmen
een voorstel aangenomen, waarin ge
zegd wordt dat de districtsarbeiders
raad de eischen, door een deputatie der
demonstranten Donderdag der regee
ring gesteld, ondersteunt en de onmid
dellijke onvoorwaardelijke inwilliging
verlangt;
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
60 Cts. per regel.
BLÜËDARMOEDË
hebben vele kinderen. Ga-
bruiktonschadelijkenplan-
teufosfor en zij zullen ge
nezen. Vraagt Uwen apo
theker of drogiet, het meest
geconcentreerde fosfor-
niiddel
P H Y TI f<3 E
Stadsnieuws
INCIDENTJE OP HET IJS.
Zondagmiddag op een onzer druk bere
den singels.
Rondom -een der tentjes, voorzien van
de noodigo versnaperingen (waarbij na
tuurlijk de onmisbare chocolademelk niet
ontbreekt), sl-in behalve onze lieve jeugd,
ook eon heer met zichtbare voldoening ge
nietende van het heerlijke bruine vocht....
Een jong meisje, nog onbedreven op de
smalle ijzers, tracht zoo goed mogelijk het
eindpunt to bereiken, dooh mogelijk ziet
zij 's mans beenen voor een der nn kei pa
len aan, zij klemt zioh er tenminste ran
vost, met het noodlottig gevolg, dat do
gloeiende chocolade onbarmhartig op den
rog van den tenteigenaar wordt gedepo
neerdl
Groote hilariteit onder de omsmude»
ST.-NICOLAASFEEST.
A.s. "Woensdag zal voor de kinderen
van het parson cc! dier firma Carela
ean St.-Nicolaaafe&st gehouden wor
den. St.-Nicolaas zal bij dit kinder
feest te paard tegenwoordig zijn.
OUDERCOMMISSIE, In de
oud er commissie van ecliool 8 zijn ge
kozen als voorzitter de heer C. Klein
en als secretaris de lieer J. v. Hou
sebote^
VARIA-ENSEMBLE. Zaterdag a.fi.
zal bovengenoemd ensemble een in-
tiemen cabaretavond organieeereu
niet welwillende medewerking van het
bekende M. T. S.-strijkje. Na afloop
is er gelegenheid tot daneen.
PERSONALIA
Onze stadgenoote, mej. W. Mo-
doo, is tijdelijk aangesteld als onder
vj zeros aan de U. L. 0. school, Hei
ligland.
DE ZAKENMAN ADVERTEERT IN
iVIEEST üELEZfcN DAGBLAD
VOO* HAARLEM EN OMSTREKEN.
*»IJ CONTRACT FLINK RABAT.
GROOTE HOUT5 1 RAAT 93
EEN BESCHONKEN ST. NIOOLAAS
Maandagavond ongeveer 9 uur
werd een gelegienliieide St. Nïcolaafi,
die blijklbaar bij zijn bezoekan teveel
van Sahiedannmer genoten hiad, on
dersteund door twee personen op de
Raamvesx, naar rijm woning gebracht.
Dat dit geval heel wat nieuwsgieri
gen trok is te begrijpen.
ORATORIUM. Door de Chr.
Oratoriuinvoreeriiging alhier zal op 9
en 10 Januari a.s. een uitvoering ge
geven worden van liet Oratorium
„Das Lied vain der Glócke", hetwelk
gedirigeerd zal worden, in de plaats
van den iheer Schoonderbeekdoor
den heer N. Genharz, met medewer
king van de Haarlomische Orkestver-
een i ging.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te hekomen bijJEL Dekker,
2e Zuid Polderstraat 26, dames-
bontje Postkantoor Zijlstraat, bank
biljet J. P. Hendriks, Bakkerstraat
39, kinderbon' F. van Bafeel, Be
gijnesteeg _6, kinderceintuurJ. A.
Dekker, Linschotenstraat 87 rood,
ceelen voor pianovervoer C. J. Plate
ring. De Witstraat 37, duozittingM.
Boerman. Maarten vari Heemskerk-
straat 54, diploma IJsclub (G. S.) F.
W. Martin, Groote Houtstraat 105,
fietskappenG. Boogaard, Kleine
Houtstraat 134, grijze kinderhand-
schoenen; J. Jansen, Amsterdamsohe-
vaart 24, rijwielhandwarmerEL Men
sink, Spaamwouderstraat 93 A geel
achtige hondG. H. Gode, Tetterode
straat 122, grijze heerenhandschoe
nen A_ J. Bouiman, Brouwersstraat
84, glacé handschoenPeper, Gc-ud-
smitspleitje 2, halsketting en waaier;
B. Abel. Damaststraat 29, heeraiiior-
logeH. Lutge, Prinsessekade 43,
Heemstede, kat, zwart met beigeJ.
L. Blom maand. Generaal Jouibe-rt-
straat 63, manohetknoopF. C. v.
d. Landen, Paul Krugerstraat 17,
pak schroeven G. Pleyzier, Hofd'ijk-
nlein 6. dam esparbemonn aie A- Wes
ter man, Lange Heeren vest 40, kin-
derportemormaieC. Zonneveld, Del-
miatenstr. 10 rozenkrans. J. Houten^
ger, Julianapark 40 zw. schaatsen
Wed. GrilJie, Oranjestr. 79, schaats. T.
v. Hlsteren. Granjeib.str. 154, rol
sohaatsenibaaidW. J. Reijndera, Ge
neraal Bot.kastraat 70. autoschermK.
Piepenlbrink. Lange Molenstraat 50,
LipseleutelH. J. Schutte, Kamoer-
straat 34, ("na 5 uur nam.), schaats;
Nelissen, Jansstiraat, hoek Ridder
straat. lepeltjes; C. Tromp, Zuidpol-
derstraai 67, dekzeil Kennel Fauna,
Barklaan 119brnfn hondje, gevon
den door Weidema, Brouwersstraat
99, geel hondje, gevonden door Rel-
gaards, Spaamwoudersti-aat 108
bruin hondje, gevonden door Oilie,
R-eitzstraat 49, geel hondje, gevonden
door v. d. Boogaard, 2e Zuid-Polder
straat 3 wit-grijze kat, gevonden door
Kuiper, Groote Houtstraat 69.
MELKVERYALSCHING.
De Hooge Raad heeft verworpen
het cassatieberoep van een veehouder
t-e Wijk aan Zee en Duin door de
Rechtbank te Haarlem en Hof te Am
sterdam veroordeeld wegens roelkver-
valsching tot 6 weken gevangenis
straf.
BOEKBINDERS STUDIECLUB
„HAARLEM".
Donderdagavond zal de heer J.
Knoop, voor de boekbinders studie
club optreden met het onderwerp
Turksoh- en stijfselm arm eren.Het on-
dtenverp zal practiach toegelicht wor
den.
ELECTRISCHE DRUKKERIJ
LOURBNS COSTBB
LEVERING VAN ALLE
PARTICULIER
EN HANDELS
DRUKWERK
ZEDENMISDRIJF. De rechtbank
lo Winschoten hoeft. zoo meldt het
Vad. H. F. 11., hoofd der bijzon
dere schoot te Stadskanaal wegens
deuniiedrijf veroordeeld tot 6 maan
den voorwaardelijke gevangenisstraf.
Fïnanciëele Berichten
AMSTE-RDAHSCHE BANK.
Het gouden jubileum van de Am-
st.erdamsche Bank is Maandagmiddag
gevierd met een drukbezochte recep
tie. Ean groot aantal autoriteiten uit
de financieels wereld kwamen de di
rectie gelukwenschen. In de morgen
uren werd een borstbeeld van mr. F.
S. van Nierop vervaardigd door dbn
(beeldhouwer HesseUnk, in het gebouw
onthuld.
Vervolg Binnenland.
BRAND. Te Noordwijk aan Zee
is Zondlae het hotel Duin on Dal aan
don Rembrandtweg afgebrand.
onderscheiding aan
prin8 hendrik.
Prins H«ndrik heeft Maandagmid
dag ten Koninklijke Paleize te 'a-Gre-
a-enhage uit ha-nden van den minister
van Oorlog, minister van Marine a<l
interim, den heer Van Dijk, die verge
zeld was van zijn adjudantenkapi
tein van den generalen staf Garstens
en luitenant ter zee le kl. Diephuis,
het eereteekem voor langdurigen IN'e-
deriandschen dienst als officier met 't
cijfer XX ontvangen.
ERNSTIGE AANRIJDING.— Op
den Dordteohen straatweg bij Rotter
dam werd Maandagavond een auto
aangereden door de stoomtram. De
vijf inzittenden werden uit de auto ge
slingerd drie van hen werden ge
wond. Twee inwoners van 'a-Graven
deelbroers, een zaadhandolaar en een
vlasfabrikant, werden met zware in
wendige kneuzingen en ernstige wan
den naar het ziekenhuis te Rotterdam
vervoerd en - daar weer naar hun
woonplaats. De bestuurder kwam er
met een been- en hoofdwond af.
EEN BEEN AFGEMALEN.
De hear W. v. d. Linden uit Eind
hoven, had het ongeluk te Veghe!
tusschen den machina!en molen van
den N. C. B. te geraken, zoodat l i
het onder ontzaggelijke pijnen mc-tut
aanzien, dat zijn eene been onder den
knie in letterlijken zin afgemalen
werd. De toestand van den ongeluk-
kige is zorgwekkend.
IN BRAND GERAAKT. In de
fabriek der firma Prijm te Stolberg,
geraakten de ldeeren van een 17-ja-
rige fabriekeaibaidster, die te dicht bij
een kachel kwam, in brand. Geheel in
vlammen gehuld liep de ongelukkige
naar de binnenplaats; het meisje is
over1 eden.
melkprijsverlacinq.
Naax de „Tai." verneemt is in een
gistermiddag te Den Haag gehouidten
vergadering ban directies van melk
fabrieken en groote melkinrichtingen
in Nbord- en Zuid-Ho 1 land besloten
oen melkprijs voor baide provincies
met één cent per L, te verlagen. Voor
consumptiemeik zal deze verlaging in
gaan 25 December en voor industrie-
melk 15 Dec.
EEN UITBREKER In October
wist ean persoon, die wegens zware
mishandeling wus -aangehouden, uit
het arrestantenlokaal te Eaakabcrr-
gen te ontvluchten. Hij v.uchtte naar
Duitschland. Toen hij zich Zondag
we©r te Haaksbea-gen waagde, werd
hij weer gearresteerd en naar Alrneio
overgebracht.
DE GEWEZEN DUITSCHE KEI
ZER Mem seint uit Beriijn aan de
Nieuwe Ct.:
Een middagblad verzekert, dat de
gewezen keizer voornemens is te
huwen met de weduwe van een hoog
officier uit Danzig.
De B. Z. a m M. ontkent de juistheid
Van dit verhaal.
ÏQttsïiruxwerk naar
Miseblasi
de hollahdsche prijzen 100%
hoocer,
Op de vragen van den heer Anker-
lón betreffende het doen van belang
rijke bestellingen drukwerk voor oen
Ocirooiraad ün Dtuisdhland, ant
woordde dc ministar van Landbouw
bat de beweegredenen, die hem er toe
geieid hebben deze opdracht aan een
buitênlandsche firma goed te keuren,
geregen ztjn in het feit, dat de buiten-
Isj.dsche fiiuna een zéér aanzienlijk
'lagere aanbieding kon doen daoi eeni-
go binnenlandsche drukkerij.
Het varschu is van dien aard, dat
dc prijanoteerinig der Nederlaindoelie
drukkerijen gemiddeld 100 pet hoogt -
is dan die dt-r Duitsche firma. Hoewel
nu de Minister er in het algemeen
zeer veel voor voelt om aan de edor-
ilandsche industrie de voorkeur te
geven boven de buitenlandsohe, in
dien haar prijzen niet belangrijk
afwijken van die der buiten!andsche
en voor zooveel zijn Departement be
treft dan ook reeds sedert geruimen
tijd aan de N'ederlandsche industrie
bij aanbestedingen een voorkeurrecht
wordt toegekend van 15 pet., zoo is
het toch duidelijk, dat bij een prijsver
schil rüs hierboven aangeduid er geen
bprake van kou zijnt, de opdracht aan
de Nederlandsche industrie te gunnen
Bij de in cuMe takken van Staatshuis
houding zoo dringend noodigc bezui
niging zou dit niet verantwoord zijn
geweest.
De Minister teekent hierbij aan, dat,
/.oonls uit een in te dienen Nota vam
Wijziging op ue begrooting voor 1922
jsa.1 blijken, het betrokken begrootings
artikel voorloopig mot 1 27.500 kan
worden verminderd.terw ij 1 het geens
zins uitgesloten is, dat de werkelijke
besparing, met dit drukwerk verlti
jgen tem 6lot-te nog een grootere som
/zal blijken te bedragen. Pogingen om
van Nedoriondsdhe drukkerijen cei)
prijsouuibicding t.e verkrijgen, the,
-ware hot slechts bij benadering, me',
bovenstaande bezuiniging ovr-rsrr
komt, zijn niet geslaagd.
Latiaru en <ie Leidsche
giftmengster.
De lezers van dil blad, die nlt het ntitn-i
mer van 27 November jongstleden verna-
men, dat do advocaat-generaal Godefroy, lni
xijn requisitoir tegen Heurl Désiré Z^andru ii*
herinnering heeft gebracht „het geval
van mevrouw Van der Zuiden ia
Holland, die talrijke persone»
t arsenicum heeft vergiftigd",
sullen zich hebben afgevraagd wie deze dam®
moge geweest zijn; de ouderen zullen bet al-
ilicht met de gissing der redactie eens gewor*
den zijn, dat de heer Godefroy, de berucht®
leidsche gifmengster heeft bedoeld.
Daar het Jongere geslacht deze cause cél&«
fbre, die een prachtige aanwinst geweest war®
▼oor Pittnval'B standaardwerk, met meer kent,
Is het wellicht niet ondienstig Iets omtrent
deze naar blijkt ook buiten de grenzen
van ons kleine vaderland beruchte vrouw meó«
te deelen.
Zij heette niet Van der Znlden (d«
Fransche uitspraak van haar Nederlandschen
naam heeft dezen voor den correspondent
waarschijnlijk onverstaanbaar gemaakt), ook
was zij geen „mevrouw" in Neder landschen
ztn, wèl een Franse he „madame", want zij was
gehuwd. Vrouw Van der Linden of Maria
Catharlna van Swanenburg, echtgenoote van
JohanneB van der Linden: zóó heette zij. ZtS
was een Leidsche waschvrouw, die tusschen
haar 29ste en haar 45ste Jaar (tusschen 1S69
en 1883) niet minder dan 27 personen, waar»
onder velen harer bloedverwanten, door mid-»
del van vergif heeft gedood, terwijl het n.in«a|
gevallen van vergiftiging waarin zij „de hand
had" ongeveer 100 bedroeg. Als haar poging
vertjöeld was, herhaalde zij deze tot vijf- eo
zesmaal toe, totdat het doel was bereikt of
wel het slachtoffer met vernielde gezondheid
langzaam wegkwijnde. Jonge lieden en ouden
van dagen, mannen, vrouwen, kinderen, ge-
heele gezinnen lieten door haar hand hel
leven. Het vergiftigen was haar tot twoeda
natuur, tot tijdverdrijf, lot levensbehoefte ge
worden. In slechts acht dagen tijds, tusschen
een en acht December 1883, gaf zij aan onge
veer twintig personen vergif in.
Vaak werd zij gedreven öoor baatzucht
zij sloot verzekeringen te haren behoeve op
het leven harer slachtoffers, soms echten
lalechts ten bedrage van enkele tientallen gul-
Idens valeer echter door een demoniacliem
[drang tot de glfmengkunst zelve ééns zelfsi
idoor menschenmin, toen zij een man, die zijni
stiefdochter mishandelde, een pannetje soepi
met vergif deed bezorgen. Het arsenicum waa
,haar geliefd middel, maar ook maakte zij ge
bruik van andere vergiffen; nog in het hulaj
van bewaring krabde zij kwik van de achter--
rijde van een spiegel, ten einde een medege-<
vangene, die zij ternauwernood kende, te kun
nen vergiftigen. Zij scheen een helschè toove-
nares, die het gif als uit de ateenen wist ta|
-slaan.
De sterfgevallen in hare omgeving trokken
eindelijk de aandacht. Zij werd gearresteerd
Een Jaar lang duurde de instructie harer zaak;
De 27 sterfgevallen werden zorgvuldig ge*.
schift, 13 lijken werden opgegraven en ten
slotte werd een viertal gevallen uitgekozen om
jals basis te dienen yoor de acte van beschul-
idiging: de dood van haar neef, van eeu btj
haar inwonend echtpaar en van het negenjarig
«nelsje, hij wisr ouders «ijop de kinde-
ïen kwam passen.
Op 23 en 24 April 1885 stond zij terecht voor
het Gerechtshof te 's-Gravenhage. De geheeld
haute volée was ter gereserveerde tribune aan-
iwezïg, verschillende gezanten en vele buiten-
Jand8che journalisten. In het bizonder interes
eeerde zich de toenmalige Amerikaansche ge-
pant voor deze zaak.
De daderes wordt beschreven alB een bur-
gervTouw, eenvoudig, maar netjes in het swari
gekleed met hagelwitte muls: taar gelaat Ir
regelmatig, baar huidskleur geelachtig en
onder het pikzwarte haar schitteren donkere,
gluiperige, hardvochtige oogen. Met echte misi
dsdigers-ljdelheid (het Landru-proces demon
streert deze óók weder zeer duidelijk: Lan-
14™% welverzorgd uiterlijk, zijn Latijnsehê
citaten) tracht ze deftig te spreken, verandert
,4k neb" in ,Jk heeft", hetgeen zij blijkbaar
fraaier vindt; doch zij blijft onbewogen en als
of deze dingen haar niet aangingen, als d»
gruwelfeiten die zij heeft bedreven, haar wor
den voorgelezen. Gevraagd naar hare beweeg
redenen, zwijgt zij of beweert in beschonken
toestand of ook wol „nit onverstand" te hebben
gehandeld. Na voorlezing van het psychiatrisch
tapport van Dr. Ramaer, die haar in zijn uit'
rvoerig verslag karakteriseerde als een gevoels-
ïnensch. zwak van karakter, nerveus, impulsief,
negaaïd met een sterk geheugen enhulp
vaardig, doch zonder eenige geestesstoornis,
nam de advocaat-generaal Mr. B. Th. Bijleveld
«ïjn requisitoir en eischte levenslange tucht
huisstraf. De pleiter, Mr. C. A. Vaillant. con
cludeerde niet tot ontslag van rechtsvervolging
en op Vrijdag 1 Mei 1883 werd zij overeen
komstig den oisch veroordeeld. Het Amster-
daimsch Panopticum vertoonde in zijn gruwel
kamer haar conterfoitsel In was. (Voor verdere
btzonderheden zij verwezen naar het „Week-
ï>L t. h. Recht" 18S5, No. 5127)28-)
Hoewel vrouw Van der Linnen ongetwijfeld
[tot de groote misdadigers der negen.len-
jd e e e n w behoort, geloof ik toch, dat de heer
[Godefroy gelijk heeft en inderdaad Landru
Jvooral door zijn ineer intellectueelen aanleg
en verbluffend artistieke werkwijze haar mees
ter Is.
1 Toch blijven beiden nog te zeer In 'Uclein',
Jjurgeriijk-genre om tot de gróóto misdadi
gers der menschheld en der historie
gerekend te kunnen worden en bereiken ze op
[verre na niet de hoogt® van TValnewright, die
[het prototype was van den held van Dickens'
LHunted Down" en van de Varney in Bulv.'cr'e
.„Lucretia".Al wordt ook Wainewright op
rijn beurt in dc schaduw gesteld door de groot®
iltaliaansche giftmengers der Renaissance, ia
[het bijzonder door het geslacht der Borgia's.
De BODEM-VERZAKKING IN
ZUlD-U«BURa
0cvoldoende tfboow t»b ondt mljagaugen.
DELFT, 3 Dec. De beer dr. Cfa. Thj
Groothof f, ingenieur bij de Staatsmijnen in
Irinbuig, hrêW gwtoravond voor de Mijnbouw-;
kundige vereen iging alhier ean vocrdrachÉ
ove?Bodesabewogingw» ton gevolge van den
j Mijnbouw.
Aangaande grosdveraakkingeu tem gevolge vaa
den mijnbouw rijn nog weinig ervaringen ver-i
kregen, zeêde spr. Do hoofèoonsaak van ver
zakking is de onvoldoende tfhouw, waarondcq
Iwordt verstaan het vuRea oor oude mijngangen
met gesteenten, welke vrij komen. Ten gevolg®
van de enorme drukking wordt d® vulling tot
2/2 in alk aar geperst, waarvan een bodem-
beweging het gevolg ie. Ook hot water kan
daarbij een voorname rol spelen. Bij een zees
hard dak -boven de mijngangen treden versak-
tóngen niet ®oo spoedig op. V/anncor echt^
maar steeds wordt doorgegraven wordt dd
tspanning tenslotte s»o hoog. dat bet dal-: ondet
idondere-nd gekraak In elkaar stort.
Nauwkeurig word» berekend, wat in de cam
gering van de schacht gespaard moet wordea
om verzakkingen te voorkomen met bet oog
jop de kostbare gebouwen, welke er omheen zij a
(geplaatst.
Bekend ie dat de. verzakkingen rich lood
recht naar boven v.-rplaatsen en telkens won-
jusex een dieper ^retaken mijogang instort d®
