Buitenlandsch Overzicht
Dit de Omstreken
Stadsnieuws
Het Tooneeï
HET, AHTWOORD DER COMMISSIE VAN HERSTEL AAN DUITSCH
LAND OVER HET CEVRAACDE MORATORIUM,
DE COMMISSIE WIJST HET NIET BOT AF MAAR VRAAGT INLICH
TINGEN.
DOOR DE HOUDING VAN FRANKRIJK WORDEN ALLE RESULTA
TEN VAN DE CONFERENTIE TE WASHINGTON WEER BEDREIGD.
NIEUWE ONLUSTEN IN IERLAND. DE BESLISSING IS NOC NIET
CEVALLEN,
Bekend is, dat de Duitscho legeeringr
aan de geallieerden om gedeeltelijk uit
stel van betaling der
Duitsche schadeloos
stelling
gevraagd heeft.-
Het antwoord, dat aan Duitschland
is verzonden door de commissie voor
de schadeloosstelling, zegt, dat Ae com
missie de nota van den kanselier van
14 December heeft ontvangen, waarin
wordt medegedeeld, dat de Duitsche re
geering niet in staat is, de bedragen,
die op 15 Januari en is Februari ver
vallen, te betalen, en waarbij zij de
commissie verzoekt toe te stemmen in
het uitstel van een gedeelte van die ter
mijnen. De commissie kan slechts haar
verwondering er over uitspreken, dat
zij in den brief van den kanselier geen
enkele verduidelijking vindt, noch wat
betreft do deviezen, die de Duitsche re
geering bereid zou zijn te leveren op elk
van beide vervaltermijnen van is Ja
nuari en 15 Februari a.s., noch wat be
treft de speling, die zou worden ge
vraagd om het saldo te betalen, noch
wat betreft de waarborgen, die intus-
schen zouden worden aangeboden.- Ten
zij en zoo lang niet de commissie die
verduidelijkingen heeft gekregen, is het
haar onmogelijk, het verzoek van de
Duitsche regeering te overwegen, of
zelfs maar te onderzoeken. De commis
sie constateert tot haar leedwezen de
afwezigheid, in den brief van den kan
selier, van elke aanwijzing nopens de
maatregelen, die genomen zijn, of die
men zich voorstelt te nemen, om vol
doening te geven aan de wenschen,
uitgesproken door de commissie in
haar verklaring van orde vau 13 No
vember en haar brief van 2 December,
op welke brief de commissie met klem
de aandacht vesti'gt.-
Tot zoover dit diplomatieke stuk.
De geallieerden wijzen het Duitsche
verzoek dus niet bot af, maar vragen de
volgende drie inlichtingen,
ie. Hoe hoog is de som die de Duit
sche regeering in Januari en Februari
betalen kan?
2e. Voor hoelang verlangt de Duit
sche regeering uitstel van betaling?
3e. Welke waarborgen kan de Duit-
sohc regeering bieden voor den termijn
van het uitstel van betaling?
De Duitschers zullen dus klare wijn
moeten schenken.
Het rijkskabinet heeft zich Zaterdag
avond nog niet met de drie vragen,
welke door de Commissie van Herstel
tot de Duitsche regeering o pdeze vra
gen zal antwoorden i dit antwoord zal
vermoedelijk niet vóór het midden der
week verzonden worden,
In regeeringskringen gelooft men,
dal er zich nog groote moeilijkheden
zullen voordoen, doch niettemin wordt
de toestand met meer optimisme be
oordeeld dan voor de ontvangst van het
antwoord der commissie.
De voorgenomen rijksdag-debatten
over het vraagstuk der schadevergoe
ding zullen op verzoek der regeering
voorloopig niet plaats vinden,
De ,,Gerraanïa" spreekt, op grond
van betrouwbare inlichtingen, ds ge
ruchten tegen omtrent
can aanstaande minister
crisis In Duitschland.
De uitbreiding der regeeringscoailitie
blijft intusschen het onderwerp van be-
iprekingen in den Rijksdag uitmaken,
De woorden, die de rijkskanselier de
zer dagen aan de samenwerking aller
partijen heeft gewijd, schijnen dus in
druk te hebben gemaakt. Voor Kerst
mis zal van een wijziging van het Rijks
kabinet intusschen wel geen sprake
zijn.
Over de kansen van een uitbreiding
der coalitie^ wordt nog gemeld
De sociaal-democratie is van oordeel
dat deze kwestie eerst zal kunnen wor
den besproken, nadat de belasting-ont
werpen zijn afgehandeld, terwijl de
democraten een gereserveerde houding
aannemen, Officieels besprokingen tus-
schen de partijen hebben nog niet plaats
gevonden. Wirth schijnt zich veeleer in
te spannen om een nieuwen
van financiën te vinde als opvolger van
Hermes die deze portefeuille voorloo
pig onder zijn beheer heeft genomen.
Rathenau die voor deze benoeming in
de eerste plaats in aanmerking schijnt
te zijn gekomen, heeft er niet van willen
weten.-
Het centrum staat op het standpunt
dat een bespreking van het coalitie-
vraagstuk op dit oogenblik de reeds be
staande moeilijkheden van binnenland-
schen en buitenlandschen politieken
aard slechts zou verergeren. De Duit
sche volkspartij schijnt geneigd lot de
coalitie toe te treden mits haar een
aantal voorwaarden van zakelijken aard
worden ingewilligd, „De Zeit", het
nieuwe orgaan van deze partij, .meent
dat daartoe wel een gedachtenwisseling
met Wirth noodig zal zijn. Het „Berli
ner Tageblatt" is van meening dat voor
dergelijke bespiekiugen moeilijk een
ongunstiger oogenblik dan het tegen
woordige zou kunnen worden uitgeko-
Over de conferentie te
Washington
komen ernstige berichten.
Een particuliere correspondent van
de „N. R. Ct." seint
In de stemming der conferentie -wis
selen schaduw en zonnesohijn elkaar
af. Nu is er weer een al-.rmstemming
tengevolge van den eisch der Frau-
schen om aan kapitale schepen 350.000
ton te mogen 'bezitten, hetgeen een
grooter tonnage is dan het aan Japan
vergunde. Vooral ook do Italianen val
len de Franschen hierover fel aan, zelfs
van officieel© zijde,
Nader seint de correspondent
De Franscho eischen stellen de con
ferentie voor het dilemma van misluk
king of een zware morecle nederlaag.
Frankrijk stelde in de zeer'stormachti
ge commissiezitting van Vrijdag het
probleem zoo, dat als het zijn zin niet
krijgt al zijn reeds gedane afspraken
vervallen. Een der betrokkenen uit de
commissie vertelt, dat de Fransohen in
een heftig dispuut gedrongen werden
de redenen voor hun eischen op te ge
ven. Hun motieven die nog niet voor
mededeeli'ng vatbaar zijn, brachten de
heele commissie in stomme verbaring:
door hun gezochtheid. Intusschen is de
huidige crisis, naar de opvatting der
delegaties, do gevaarlijkste, die d<e con
ferentie nog doorgemaakt heeft. Zelfs
bij inwilliging van zijn eisch heeft
Frankrijk zichzelf onherstelbaar bena
deeld.
De zitting van Zaterdag is afgclon-
pen zonder beslissing, Sarraut heeft de
Fransche eischen niet verminderd, maar
uitvoerig verdedigd, Heden voortzet
ting.
Het is wel jammer dat het nu zoo
loopt. Alles ging zoo mooi,-
Balfour heeft, in een interview met
een vertegenwoordiger van Reuter uit
gelegd, dat nu de vlootverhouding der
grootste drie zeemogendheden is vast
gesteld, geen enkele actie van eenige
andere mogendheid deze verhouding
zal leunen wijzigen. Maar indien een
andere mogendheid van plan is om te
gaan bouwen op eenzelfde schaal als
deze drie, dan zou het aantal schepen
dat zij zullen mogen bouwen moeten
worden herzien, terwijl echter de onder
ling vastgestelde verhouding wordt ge
handhaafd.
Verder wordt uit Washington gemeld,
dat de Japansche en Chineesche delega
ties tot overeenstemming zijn gekomen
inzake een ontwel-overeenkomst met
betrekking tot het teruggeven van den
Kiautsjau-Tsi-Nan-Foe spoorweg aan
De ellende in Rusland
neemt steeds ernstiger afmetingen
aan.
Berlingsko Tidende verneemt uit
HolsingforsTe Moskou zijn dezer
dagen afgevaardigden aangekomen
van do sovjetoverheid en de bevol
king uit de zestien gouvernementen,
-welke door den hongrsnood bezocht
zijn, teneinde het centrale steunco
mité ervan te overtuigen, dat tot
dusver alle pogingen ter
bestrijding van den noo d
rrtöe hongerlijdende stre
ken mislukt zijn. De afge
vaardigden deelden moe, dat de
nod met den dag stijgt en dat do
sterfte op verschrikkelijke wije toe
neemt. Voorts verklaarden zij, dat
Moskou, zelfs met de beste wil der
wereld niets kan uitrichten, omdat
het niet beschik over de vereischte
geweldig groote voorraden en de
transportmiddelen in Z.O. Rusland
op de ergste wijze ontredderd zijn on
volkomen in staat van verval ver-
keeren. De vertegenwordigers eisoh-
ten, dat de eentrale regeering onver-
wijld nieuwe stappen zou onderne
men bij de Westelijke mogendheden,
daar die alleen in staat zijn om we
zenlijk hulp te bieden en te beletten
dat nog meer dan een millioen men-
acben van honger omkomen.
Kamenef, de leider van bet steun
comité, wist op deze aanklacht tegen
de sovjetregeering niets te antwoor
den. Hij moest zich beperken tot de
meedeeling, dat bij onverwijld de
klacht aan den raad van volkscom
missarissen zou overbrengen.
De vertegenwoordigers van het
Duitsche roode kruis zijn terugge
keerd van een bezoek aan de zooge:
naamde Tartaarsche republiek. Zij
gerichten. dat de lieele bevolking een
wisse proi van den hongersnood zal
worden, als niet binnen een maand
ver strekkende hulp wordt verleend.
Fridjof Nansen is te Berlijn gearp-
veerd. Hii bevindt zich op een reis,
die hij in bet belang en m znn func
tie van commissaris van den Vólken
bond voor de hongerlijdenden in het
Wolga-gebied moet ondernemen.
Italië zal ter waarde van 10 mil
lioen levensmiddelen en kleeren naar
Rusland zenden.
In do lersche quaestie
is de beslissing nog steeds niet ge
vallen.
Het lersche parlement vergadert
nog Bleeds in geheime zitting.
Betreurd wordt, dat er nu weer
onlusten zijn voorgekomen. Bij het
schieten dor burgers te Belfast op
Zaterdag is één man doodgeschoten,
en een andere ernstig gewond.
V@irspp©|«3 nieuw»
HET KAPP-PR0CE9.
Zaterdag waren nog de verdedigers
voor het hof te Leipzig aan het woord.
Zij betoogden, dat de beklaagden geen
„leiders" der beweging waren in den
zin der strafwet en drongen op vrij-,
spraak aan.
De rijksadvocaat Neumann betoogde
daarop nog eens, dat de beklaagden
wel veel schuld hebben,
„Het is plicht van de rechters" (zei
hij) niet alleen rekening te houden met
hetgeen de getuigen in het proces heb
ben gezegd, maar ook met de wijze,
waarop dit werd gezegd,, Hij citeerde
brokken uit de verklaringen van be
klaagden en uit voorgelezen brieven,
waaruit blijken moet welken omvang de
door beklaagden beoogde omwenteling
eigenlijk had moeten aannemen.- Hij j
herinnerde er aan, dal tegen alle minis
ters een bevel tot arrestatie was uitge
vaardigd, dat de Pruisische ministers
ook inderdaad gevangen zijn genomen,
en dat de verschillende parlementen
eigenlijk zijn ontbonden. Tal van schen
dingen van de grondwet zijn door be
klaagden gepleegd. Do Kappisten heb-
ben in alle bondsstaten lijdelijk verzet
gepleegd tegen de regeering. De
Mecklenburgsche regcering werd een
voudig gevangen genomen en naar
Berlijn gevoerd, en nu beweren de me
dewerkers en vrienden van Kapp maar
steeds van niets te hebben geweten.
Vergeet niet. dat de beklaagden man
nen zijn van intellect en politici, met
een verleden van beteekenis. Van Ja-
gow heeft kooge functies bekleed. Hij
was natuurlijk op de hoogte van de
toestanden. Wie kan dan nóg aan zijn
hoogverraad twijfelen?"
HET GRENSGESCHIL TUSSCHEN
PERU EN CHILI.
De Cliilecnsche regeering, kennis ne
mende van de verklaringen, welke de
president van Peru zou hebben afge
legd teneinde de regeling van het
vraagstuk van Tacna en Arica door een
volksstemming van de hand te wijzen
en arbitrage voor te stellen, maakt een
nota openbaar, waarin zij verklaart
gen arbitrage te kunnen
aanvaarden ter oplossing van een
vraagstuk, dat reeds door een plechtig
verdrag is geregeld. Zij beroept zich
daarbij op het jongste besluit van de
volkenbondsvergadering te Genève
op de eerbiediging van internationale
verdragen.
DE ONRUST IN ALBANlë.
Uit Belgrado wordt gemeld dat nieu
we onlusten in Albanië zijn_uitgebro-
ken en dat bloedige botsingen plaats
vinden.
Sookliondsn ei Boskeshoudaii
(723 personen zii.u geslaagd
voor het eKamen boekhouden,
ingesteld door de Vereeoneing
van Leeraren in het Boekhou
den).
Meer dan zes maal tien dozijnen
Brachten hun diploma thuis.
Rekenfouten gaan verdwijnen,
Geen tekort meer, 't kwellend kruia.
AJs maar ieder zich bekwamen
Gaai In de boekhouderij.
Daarna aflegt zijn examen.
Zijn we van de zorgen vrij-
Welk een toekomst. Geen verliezen,
Overal een batig slot,
G'een tekort om op te kniezen.
Wordt dat niet een heerlijk lot 1
Rijk, eemeente en provincie.
Komen met de gelden uit.
Ja, misschien is 't met een winsie...
Dat hun aller rekening sluit.
Ieder boekhouder! O. glorie
Debet, credit, memoriaal,
Grootboek, kasboek, pro memorie,
Rekening courant, journaal,
Als maar ieder boek gaat houden,
's Middiags, 's avonds, 's morgens
vroeg,
Is zijn 'budget nooit verkouden,
Heeft hij altijd geld genoeg.
Maar daar moet het ook bij blijven
Want er is een ander kwaad.
Waar ik over wil gaan schrijven,
Daar het algemeen bestaat,
Ais je vriend je soms mocht vragen
„Leen mii eventjes dat boek,"
Ben ie zeker te beklagen,
Want gewoonlijk raakt het zoek.
Als ie na eon zestal weken,
Vriendelijk zegt: „Och, haast je
wat,"
Is vaak 't antwoord: ,,'k heb
gekeken,
Maar vast heb 'k het nooit gehad
Of wel zeg je: ,,'k heb het noodig,
'lc Had het al van je verwacht,"
Dan is 't antwoord: „Overbodig,
'k Heb het je al teruggebracht.
Wie hier de moraal uit zoek'
Houdt geen boeken maar wel boek.
TOM DE RIJMER.
HEEMSTEDE. Gevonden voor
werpen. Terug te bekomen bij H.
Yisser, Bosch- en Vaartstraat 29,
een double medaillon, Gregorij,
Bosch en Vaartstraat 24, een zak
waschgoed. Goldschmeding, Heeren-
weg 239, een broche. G; B. Gonk-
raan, Eikenlaan 68, een zilverbon. 0.
Routing, Tempeliersstraat 48 zw.,
een wollen das. Postkantoor Heem
stede, een boekje met aanteekenin-
gen. Bureau van politie, Boekenrode-
straat 9, een bosje draad. P. Prins,
Heerenwcg 54, een ijwielsleutel, G
E. Vernhaffelt, een gouden horloge
sleutel met kettinkje.
BÏÏNNEBROEK.-
Raadsvergaderlng.
Vergadering van den gemeenteraad
op Vrijdagavond onder leiding van
den heer Zeestraten.
Aangegaan wordt een kosgcldlee-
ning groot f 9000 voor den dienst
1921.
Van den minister van Arbeid ia
een schrijven ingekomen aangaande
die steunverl eening aan de werltloo
zenkaseen voor 1921. De secretaris
Bakker vraagt hoeveel dat onge
veer zou kunnen kosten, waarop de
Voorzitter antwoordt dan dat afhangt
van het aantal werkloozen. Benne-
'broek ig voor de derde klasse inge
schreven en het gaat hier maar om
enkele personen.
Aan de orde is nu de vaststelling
van de sohoolgeldheffing. De heer
B a k k e r wil het schoolgeld door de
gemeente la tem innen, waartegen de
heer Huisman opkomt. De kos
ten per kind worden berekend od
f 114 dat wordt zoo ongeveer f 15.000.
Dr. van Aalst vraagt of er niet van
de andere gemeenten wat zou terug te
krijgen zijn, uit de Haarlemmermeer
komen or zoo ongeveer 50.
B. en W. schatten dat er 2000 gul-
denterugkomt, waar op Dr. van Aalst
vraagt of dan de kinderen van buiten
niet wat meer kunnen betalen. Vol
gens de heer Huisman zóu er eene
school opgeheven kunnen worden.
De voorzitter zal trachten zooveel
mogelijk uit de Haarlemmermeer te
krijgen als de wet toestaat en
vraagt om B. en W. te machtigen
onde,rhandelingen aan te knoopen met
do buiten gemeenten. Wordt goe dge
keurd.
Een commissie bestaande uit de
heer en Prins on Van Lieröp. wordt
benoemd voor de herziening van de
politieverordening. Aan den veld
wachter Kraakman wordt f 50 premie
toegekend.
Bij de rondvraag wordt de vraag te
INGEZONDEN MEDEDJÜELINGEN
i 60 Cis. per regeL
1 f 21,000 arisen erkend
voraterklncemiddel
voor Zenuwen en Lichaam.
harde gebracht of de wissel van de
tram aan den straatweg niet verlegd
zou kunnen worden, het is daar smal
en de boomen die daar staan bieden
alleen nog eenige veiligheid bij het
paaaeeren van auto's en andere moto
ren. Er wordt besloten de boomen
te laten snoeien.
Dr. Van Aalst heeft gehoord dat in
de Sparrelaan zal gebouwd worden.
Is dat nu zóó maar door B. en W.
goedgekeprd? Spr. wenscht een
bouwverfbod. De voorzitter zegt. dat
de inlichtingen van Dr. Aalst onjuist
zijn waarop deze antwoordt, dat
hij een uitbreidingsplan zou wen
schen..
De heer Bakker vraagt naar de
bra.ndlblusoh.rn iddielen met het oog op
do brandikranen die rijn geplaatst
waarop de voorzitter antwoordt, dat
hij de hoofdbrandmeesteir zal opdra
gen een plan in te dienen.
OrgelNed. Her v. Kerk.
Aangezien het orgel in de Ned. Hierv.
kerk noodzakelijk hersteld of ver
nieuwd moet worden is in een verga
dering van de Chr. Jong. Vereeniging
voor deze herstelling gecollecteerd. De
collecte bracht f 25 op.
HlET VERBOD VAN VRIJHEID
Na. de voorstelling van Vrijheid in
Utrecht hebben ook de burgemeesters
ban Rotterdam en Amsterdam geen
bezwaren meer tegen de opvoering
van het expressionistisch drama van
Herbert Kranz. Dat bericht heb ik
met bijzondere vreugde gelezen.
De lezers, die mijn kritieken in ons
blad volgen, zullen ook hebben
begrepen aan welke zijde ik
stond. Vri.held is hiervan
bon ik overtuigd door de
autoriteiten, die er over te oord'te-
'len fhaidden, oorspronkelijk absoluut
s verstaan. Vrijheid is geen
revolutionnair drama üi de rugewon en
van het woord. Ik haal hier nog
pens aan, wat ik na. dé première over
dit stuk schreef:
„Kranz wil niet de uiterlijke
(vrijheid, die revolutie brengt, hij wil
het betere, het hoogere, de waarach
tige vrijmaking van de ziel!
(Wanneer de opstandigen in hun
Engst voor den dood en hun ver
langen om te leven één oogenblik
hun ideaal hebben vergeten, als het
dierlijke in hen boven is gekomen, en
hen dreigt te vernietigen dan begint
in de vierde acte de denker
r— die dooir Kranz mijn inziens ten on
rechte de anarchist wordt genoemd
|.e spreken en vraagt hij hun: „Is dat
vie vrijheid?" Dit is in het drama een
subliem gedeelte. Man voor man over
tuigt hij liun van een tlleperen zin der
vrijheid, zooals hij die verstaat en als
ten leste ook de meest hartstochtelijke
de meest dierlijke zijn ziel van het j
lichaam heeft vrijgemaakt, dan staan
rij allen hand in hand iu stille extase,
wachtend op den dood. Zij zijn in
waarheid bevrijd, omdat hun de dse-
perê zin van "liet leven geopenbaard
is".
Het deed mij daarom zoo bijzonder
genoegen in de N. Rolt. Ct. in een
(ingezonden artikel van Jan Kalf
een der Katholieke leden van de
Scihouwbiurgcommissie In Den Haag
het volgende te lezen: „Met stomme
verbazing lees ik daar uw berichten
ever het verbod van Vrijheid. Ben ik
dan zoo naief? Ik heb de vertooning
hier in Den Haag bijgewoond en ging
naar huis met het plan liet stuk aan
de Schouwburgcommissie aan te beve
len voor een der gemeentelijke volks
voorstellingen. En dit stuk verboden
omdat, het aanleiding zou kunnen ge
ven tot orde-verstoring!
Het beeldt het inzicht, dat niet de
uiterlijke vrijheid waarde heeft, zulke
vrijheid als zich In orde-verstoring
uit, maar dat innerlijke vrijheid den
hemel opent innerlijke vrijheid, die
zoo sterke gebondenheid is aan het
ééne, dat zij vrij maakt van alle au-
'dere banden, van de gehechtheid aan
het leven zelfs. Het stuk verkondigt
geen andere evolutie dan de omwen
teling van de zied, het predikt de
„vrij"heid, die martelaren den dood
Verkiezen en dragen doet.
Ilk hob hat stuk sterk
religieus gevonden."'
Men riet, dat de heer Kalf en ik
precies tot dezelfde conclusie komen.
Vrijheid is niet revolutionnair en dat
1 liet ook door het publiek niet als zoo
danig werd gevoeld, blijkt wel uit het
ifeit, dat noch in Haarlem, noch iu
<Deu Hang, noch in Utrecht de voor
stelling één moment door ontijdig
applaus zooais zoo dikwijle bij dy
stukken van Heijermans werd ver<
stoord.
„Moeten wij nu kalm toelaten, daj
deze uitvoering, die een eerbiedwetó
kend werk eu een schoone daad b,
door misverstand wordt onderdrukt?"
zoo schreef Jan Kalf aan het slot var
zijn artikel. Het is een eerbiedwek
kende daad van den burgemeester
van Rotterdam, dat hij deze fout heeft
goed gemaakt. Want nooit toont
iemand zich grooter, dan wanneer h(j
openlijk een fout erkent 1)
J. 13. SCHUIL.
1) Na het schrijven van dit art ik 01
dntvingen wij het bericht, dat ook de
burgemeester van 's-Gravemhago
thans de opvoering van Vrijheid heeft
.toegestaan.
Alsdekersen bloeien
van J. v. Epen door de Ver.
Do or Inspanning
Uitspanning.
Het is altijd prettig van een voor
stelling te kunnen schrijven, dat zij
goed was. Welnu, dat, kunnen wij
vau de opvoering van Als de
kersen bloeien met volle
overtuiging zeggen Het is het beste
geweest, dat wij tot nu too van da
vereeniging Doorlas panning
Uitspanning hebben gezien.
En dit is te meer lof, omdat het
stuk van Dr. J. van Epen aan dilet
tanten zeer zware eischen stelt. Er
wordt bij deze oude Ha&rlemsche Ver
ceniglng tegenwoordig hard en ern
stig gewerkt. Alle rollen waren rui
eens goed, bezet en de regie was uit
stekend, zoodat wij werkelijk een
flink verzorgd ensembJe-6pel te zien
kregen.
groote verrassing bracht Vrij
dag mej. Busquet. Fetielijk eischt de
van Rosette Bonpré een zeer jeug
dige actrice. Mej. Busquet heeft ech<
ter volkom era de illusie weten te ge
ven van het jonge, levenslustige ding,
dat zij moest eerstellen. Zij was
in het 1ste bedrijf het 25-jarige zon
nige meisje en zij heeft daarmee,-
meer dan ia één andere rol, getoond
werkelijk een actrice te zijn*
Wat was dat spel frisch, levendig, na
tuurlijk en pétillant, zonder ooit m
overdrijving te vervallen Zij vulde
het toonecl met haar jeugd! Dat
was heel, heel knap. En hoe gaf zij
in het Sde en tater in het 3de bedrijf
de verandering, die in deze jongo
vrouw plaats grijpt, weer! Ik rioexq
bijvoorbeeld het slot van II e>n heel
haar spel in III. Er was in de drama
tische scènes gisteren niets van het
te zware, dat haar spel anders een
enkele maal wel eens drukt. Rosetta
Bonpré is het beste, dat ik tot nu tos
van mej. Busquet heb gezien. Mijn
hartelijk compliment
De rol van Joh an Kramer is zeer
moeilijk. Kramer is oud in jaren,
maar jong van harte en eigenlijk kon
alleen u volleerd acteur ons deze fi
guur geheel geloofwaardig maken.
Ik zou nJet durven beweren, dat dit
dea heer Sdhruyer volkomen gelukt
is. Vooral I11 het tweede bedrijf miste
ik in zijn spel het levendige, bewege
lijke en opgewekte van dezen levensles
tigen man. Ifij maakte het toen niet
aannemelijk, dat een jong pittig meis
je als Rosette voor hem liefde zou
gaan vodlcn. Kramer stond te ver
van haar af. Dit was dan ook het
zwaklc© ln de voorstelling. In I was
het veel beter en in 111, toen hij ph'y-
siek em psychisch gebroken was, gai
hij iets heal goeds. Dat was voor een
dilettant uitnemend spel. Het too-
neeltje met Tom iu III speelde hij zeer
gevoelig en sober. Toen hadden die
twee spelers want ook de heer Iloe-
ben was hier bijzonder op dreef
het publiek er geheel „onder".
De heer Hoeben had een heel ge
lukkigen avond. Hij was voor Tom
feitelijk wat te oud, maar door zijn
spel redde hij zeer veel. Wat ik m
dezen dilettant gisteren zoo heb ge
waardeerd, was zijn ingehouden, wel
begrepen actie. Mevrouw Borgman
wist van Anne iets zeer goeds te ma
ken. Niet altijd was zij even rolvast
zij herhaalde zich o.a. een enkoio
maal maar overigens niets dan lof
voor haar warm, meaischelijk spel.
Ook de bijrollen werden dit keer uit
stekend vervuld. Hoe aardig bijvoor
beeld typeerde de heer Baas dei
ouden tuinman Jaap, al had het spel
nog wat gevoeliger gekund. De heer
Ruifrok was vooral uiterlijk een
goede dokter. Zoo werd eon geheel
verloregen, dat „sloot als 'n bus".
Een voorstelling dus, waarop de Ver
eeniging D. I. U. ook door de aan
kleeding van het tooneel met voldoe-
nlng op kan terugzien. Het zeer groo
te succes was in alle opzichten ver
diend.
J. B. SCHUIL.
Uit de Rechtspractijk.
Levering van onroerend goed.
Wanneer gij, waarde lezer, de gelukkige eige
naar van eenig onroerend goed, huis of lander ij,
zijt en het u lust dit bij aanwezigheid van een
goeden kooper van de hand te doen, kent gij
zeker wel de wegen, die ten aanzien van deze
eigendomsoverdracht dienen te worden bewan
deld. Gesteld dat deze overdracht eerst eenigen
tijd na het sluiten van den koop zal plaats vin
den, maakt gij eerst, al of niet ten overstaan van
een notaris, een z.g. voorloopige koopakte op om
ten dage voor het transport bepaald de defini
tieve akte te passeeren. Deze wordt dan in de
daarvoor bestemde registers ingeschreven en
door het opmaken dezer akte benevens hare in
schrijving is althans volgens de meest gang
bare meening gemelde eigendomsovergang
perfect geworden.
Tot zoover bestaat er geen moeilijkheid. In de
practijk heeft zich echter herhaaldelijk het geval
voorgedaan, dat de verkooper om de een of
andere reden weigerachtig bleek tot hot opma
ken der eigenlijke koopakte mede te werken door,
dezelve niet van zijn handteekening te voorzien.
Wat heeft de kooper dan te doen? Er staan hem
twee wegen open. In de eerste plaats kan hij de
wederpartij aanspreken wegens niet-nakoming
van de tusschen hen beiden gesloten overeen
komst om op een bepaald moment tot levering
van het goed over. tc gaan en.uit hoofde van.deze
wanpraestatie schadevergoeding eischeïi. Dat is
nu wel heel mooi, doch men krijgt daarmede,
slaagt do actie, alleen geld en niet het gekochte
perceel.
Een andere tactiek verdient dus de voorkeur.:
Men doet beter met in rechte veroordeeling van
den verkooper tot levering van het huis of land
te vragen of bij niet-voldoening aan dat vonnis
's rechters machtiging te verzoeken om dit vonnis
instede van een akte van overdracht in de open
bare registers te doen overschrijven. Het lijkt
„simple comme bonjour", maar wij zijn nu juist
op een gevaarlijk terrein aangeland. Het is
namelijk in de rechtsgeleerde wereld hier te
lande een groote twistvraag of het toelaatbaar i3
te achten, dat dit vonnis zoo maar de plaats van
een koopakte inneemt en of zulk een oplossing,
uit practisch oogpunt wellicht te verdedigen, met
strijdt met de bedoelirg der wet.
Gelijk op inenig gebied vinden .wij hier den
Sloüden strijd tusschen meer behoudende elemen
ten en vooruitstrevende geesten terug. Mogcii
wij een dezer conservatieven,, een Amsterdamsch'
jurist van de oudere garde, gelooven, dan past
een zoodanige nieuwe rechtspraak „geheel bij
de tegenwoordige geestesrichting, die onmisken
baar leidt tot futurisme, bolsjewisme". En tegen
een zoodanige mentaliteit van onze rechterlijke
autoriteiten, tegen dit z.g. „réveil", deze ople
ving der rechtswetenschapen, richten zich de
pijlen der ironie van den schrijver. Van andere,
meer vrijzinnig juridische zijde is evonwel op
gemerkt. dat de gewraakte jurisdictie van bolsi
jewlstische smélten vrij is en dat een rechter,
die de stoute schoenen aantrekt om een andere,
heden ten dage hoogst gewenschte oplossing der,
moeilijkheden in deze materie te zoeken, blijk
geeft de teekenen des tijds te verstaan.
Een vonnis der rechtbank te 's-Gravenhage van
8 April 1919 („Weekblad van het Recht"
no. 10406) heeft den boven besproken strijd weer
opnieuw doen ontbranden en de zijde der voor
uitstrevende juridische fractie gekozen. Daarin
wprdt overwogen, dat, indien slechts eenigszins
mogelijk, moet worden voorkomen, dat de in het
gelijk gestelde partij door den onwil van haren
medecontractant verhinderd wordt om te ver
krijgen, wat haar volgens het oordeel van den
rechter 'toekomt. Geen wetsbepaling weliswaar
veroorlooft uitdrukkelijk, dat een vonnis de
plaats eener akte inneemt, doch aldus liet
Haagsch college de rechter is bij zijn uitspra
ken niet beperkt tot hetgeen uitdrukkelijk bij de
.wet is toegestaan, maar heeft veeleer te streven
naar bevrediging van hetgeen de billijkheid en
de goede trouw in het maatschappelijk verkeer
eischen, oen en ander tenzij de bepalingen dor.
wet mét zooveel woorden of naar hare begin
selen de toewijzing van het gevorderde zouden
uitsluiten. Aangezien dit laatste niet het geval
is, moet deze wijze van beslissen als. een „eisch
van rechtspraak" worden beschouwd.
Dit gedurfde, aan de hedendaagschë recht s-
nooden tegemoetkomende vonnis heeft in broe
den kring instemming gevonden niettegenstaande
dfi-critiek. van. hem wien een zoodanige moderne'
jurisdictie le 'ver gaat.' Als gij dus morgen of
overmorgen het huis van uwen buurman koopt,
kunt gij gerust zijn, dat het u ook inderdaad
geleverd wordt. Gij moot er misschien over
procedeeren en dit proces kan wellicht lang
duren, maar het wordt tenslotte daadwerkelijk
uw eigendom, tenminste*»,... wanneer gij het
geluk hebt het proces voor de Haagsche of een
andere evenzoo oordeelende rechtbank tc kunneii
brengen. Er zijn namelijk colleges recente
beslissingen wijzen het uit die nog niet onder
den indruk van bovenbedoelden eisch van recht-'
spraak verkeeren en die der oude léer getrouw,
blijven. Intusschen zal mogelijk ook daar bij
de gestadig wisselende samenstelling der recht
banken „das Alte störzen" en „neues Leben aus
den Ruinen blühën".
De Haagsche rechter is zijn decisie onder meer
komen verdedigen met een beroep op de billijk
heid en de. goede trouw, twee wonderartikelen;
uit ons geldende recht, die herhaaldelijk dienst;
hebben gedaan om tevoren ongekende, door dé
tijdsomstandigheden geboden, uitspraken to mo:
liveoren. Wie nu weet, dat een zeer belangrijk
deel van ons civiele recht niet zoo erg veel;
minder dan een oeuw oud is, van het jaar 1838'
dateert, zal het wel gelukkig achten, dat meè'
behulp van deze beide, in de meeste rechts
systemen voorkomende begrippen, allerlei fon
kelnieuwe uitspraken, waaraan het maatschap
pelijk verkeer dringend behoefte heeft, te voor
schijn tóianefi---gorden getooverd*
