HAARLEM'S DAGBLAD iuitenianÉcii üverzicht Damrnbrisk I I I I I I I l I I IMffll I I mWm M li I I l l l J-U" a Ml 'Ml B! IM L 1 i j M I IÜJ j i L dr B l I 1 t j M r L q~ TPl i i m Bi i i Uit de Omstreken Gemengd Nienws ^toomvaartbericliten ZATEi>AQI 24 LiECEMBEB 1921 DERDE BLAD GESCHOKT DOOR BEREIKT HEEFT? BLIJFT NOG il bUuidpuiil tier Drillen. die ziet ■pc .tea I- - - n liet gebruüc v«® duikbooteu it- \'.s W'.iiilui.guai vourgelegu oen een .-alUulige conferentie van ae uïv ri: toe commissie. Er oatlwikkalds piel; een algemeene bespreking. rd Uee hield een betoog voor de eol- afschaffing van de duik- Sootcn. taut i icuiki'.jh/, onde-stuud d- Schiuizar (Italië), vereelte zicth V. - :i de afschaffing. i .iut liei iuueruc or aan, dat de «i.- nieeiie meuwng van de Vrodes- co!'ïentie eu dan Volkenbond gepor teerd was veer handhaven van de duikboot, die met voldoende was om de zee te behoorschoii, doch een ver dedigingsmiddel bij uitnemendheid vormde. Hij was het eens met de an il-1 gedelegeerden, die liet barbaar- sche gebruik dat in den laataten oor log ..m de duikboot is gemaakt, af keurden en sprak zich daarom uit ten gunste vaal een gebruik vun de duik- booUu. Volgens voorschriften, die in overceaislejuuini-g waren met eer m luerisohelijikheid. Sarruut betoogde dat erband uiet den eerbied 'voor de wetten dor "humaniteit desgelijks de voorkeur moest worden gögieiv.8u aan groote duikbooteu, in het bijzonder lil ul het oog op het op nomen van de bemanningen van getorpedeerde sche pen. De verdediging der vetraJ gele gen koloniën maakte duikbooteu noo- cLh-r met groote werkingssfeer. Ten slotte diende hot aantal duikbooteu in varhouding te et aan tot de behoef te an de nationale verdediging. Japan nun practiach g.-spro- ;i dezelfde houding als de Fran- z'i ;n gedelcgerden den Duittecken d'i:k boot oor log als burbaausch be schouwden. De Amerikaansche de legatie wilde zich voor hot oogoublik noch vóór, noch tegen de duikbooten uitspreken, doch zeide toe, de verkla ringen dor Britten en van de andere -ndhedon in overweging te zulten nemen. Vernomen wordt, dat lord Loe de raak van Brittamnie zeer open- hartig heeft voorgedragen en de duikboot heeft voorgesteld als een be dreiging van de Britsclie scheepvaart terwijl hij ook wees op den humanï- taiien kant van bet probleem. De ervaring van den oorlog, zoo zeide hij, had den Britten de overtuiging geschonken, dat de duikboot slechts werd aangewend tesgen niet-gewapen de en niet-,gepantserd© koopvaardij schepen. De Britten kondon daarom niet inzien, waarom de duikboot noodzakelijk zou zijn vootr de verde diging van da zwakke tanden. fu sion afschaffing van dx> duikboot niet mogelijk was, dan zou Brittan ni© vanzelfsprekend zijn voor het vast stellen van regel cm die liet gebruik en zoo mogelijk de grootte van deze schepen zouden beheerschen, doah de ervaring in den oorlog liad we derom duidelijk bewezen, dat wan neer landen stonden voor vloeken als «ie oorlog voortbracht, zij moeilijk dc verleiding konden weerstaan regelen te schenden, wanneer de vraag van het i l»-.-taan in het g iing kwam. De „Temps" schrijft: „Zoo Frank- rij:; m zekerheid hu«b dut h>*t op den ag, dat de vrijheid van het land of Ie algemeene vrede van Europa zou den moeten worden verdedigd, op onmiddellijke en krachige hulp zou kunnen rekenen, zou het zich geluk kig achten, zijn militaire uitgaven laar evenredigheid te beperken. Zulk vu zekerheid zou bijdragen tot Frankrijks gerustheid. Men zou dus zeer goed kunnen be grijpen, dat tusschen Frainkrijk en Engeland een overeen komst wordt gesloten, om de eerbiediging der be palingen van het vrëQesvocdr g, met betrekking tot de Rijn-zone te verze keren, doch mem moet niet vergeten, dat F reder ik II zijn verovering niet 'egon aan den Rijn, dodh in Oppcr- Het zou dus verstandig zijn, om een ander verdrag te sluiten, dat de voornaamste geallieerde mogendhe den zou vereenigen, om de veiligheid van ilia n" Dinlsi lihinrl grenzende staten te waarborgen. conirnii-sio in zake de oorlogsregelen ..aar men venneemt, tot het besluit gekomen/ dat het niet doenlijk is bin dend© regelen op te stellen met .het oog op het feit, dat zoovele landen liet tor conferentie vertegenwoordigd ijn. Gemeld wordt, dat de oommissie rerking te doen plaats hebben van i mde i i'i het rkrijgen van een eqnsguzincte meening. zoodat rege len zouden kunnen worden opgesteld, die den algemeenen steun van de beschaafde wereld zouden hebben. Gezegd wordt, dat ook de bespre kingen van de commissie voor den gasoorlog op het doode punt zouden zijn gekomen. De Amerikaanechd oom missie van advies bcvo'.em de af schaffing van giftig gas in dein oor log aan, doch andere Amarik umsche deskundigen verklaarden dat het ge bruik van gas feitelijk humaner was dan aanvallen met bommen en ma chinegeweren. De deskundigen der an dere delegaties bleven zich krachtig verzetten tegen bet gebruik van gas in eiken vorm. De meerderheid dor deskundigen achten een voorstel om gasaanvallen 6trikt te bei'.orken tot militaire gebie den onuitvoerbaar; zij betoogden, dat liet gas zich zekerlijk under de burgerbevolking zou verspreiden en wel met vreesalijke gevolgen, daar de bevolking van de aanwezigheid van het gas niet tijdig genoeg op de hoogte zou zijn om te ontsnappen. De Nation Beige" meldt uit Wash Rigtoai, dat door den heer France «en resolutie bij dc conferentie ie in gediend, waarbij t Voroeinigdie Star tea worden uitgenoodigd 50 naties uit te nood igen tot liet Jwudeo van een economische conferentie te Washington in de maand Maart a.e De resolutie zegt. dat de come t-en tie een betere economische en po litieke toestand moet tot stand bren gen. Tot de uit te noodiyen landen be- hooren ook Oostenrijk, Duttschland, Rusland en Ierland. Nog is de vraag niet beantwoord wat de Duitschers kun nen en moeten betalen Het Duitschc Rijkskabinet zaJ de eerstvolgende dagtin hare houding bepailen tot het resultaat dear bespre kingen te London. Naar bekend is, ondcrliandelt Itathenau in semi-oift- cie.li kwaliteit. Het spreekt 'Van zelf, dat men eerst zijn terugkeer wil af wachten. Waanneer Hathenau in Beirlijn zal terugkeeren, staat nbg niet vast. Men rekent etr op, dat het Kabinet gedurende de feesttda- een geen belangrijke besTlesing zal kannen nemen, daar vele ministers Berlijn verlaten. De Rijkskanselier zial ©alitor im de hoofdstad blijven. Ook liet tijdstip van de verzending der antwoordnota aan de Gommissie van Herstel staat nog niet vast. Het resultaat der onderliandela ïgen pers over liet algemeen als zeer pover beschouwd. e ..Kxeuzzeltung aahrijft, dat in plaats van een beslissing slechts als ©enige resultaat overeenstemming werd verkregen over de ndatum voar verdere onderhandelingen. De „Lokal Anzeiger" uieent te kunnen vaststellen, dat liet thans ze ker is, dat Duitsohland niet het zoó noodige moratorium voor Januari en Februari zal verkrijgen, dus het te gendeel van de stabilisatie van den Rijksmark. Dit be teekent, dat prak tisch voor Duitschland, echter ook voor den En gelachen handel eu voor de Engclsche naudierti voor de Engelsclie industrie aoo goed al6 niets bereikt is Het „Berliner Tageblatt" houdt eveneens de bereikte overeenstem ming voor een mooiklinleemde phrusa. Men is nauwelijks een stap nader tot de oplossing wat» het eigenlijke vraag 6tuk van het lierstel gekomen. Het eenigste wat vaststaat, is, dat het een agenda-punt zal uitmaken van verdere besprekingen. Het blad dor onafhankelijke socia listen, „Freiheit" ziet eveneens wei- uiig resultaten vön de conferentie, 'vooral indien geen uitnoodigiuig aan Duilsclitaind volgt voor de conferen tie te Cannes. De Coinanunistisulie ..R/ote Faiime" verwaclit ook van de besluiten van Oppersten Raad ui Januari geen werkelijke verlichting voor Duitschland. Het blad imeent, dat waaneer ooit, dan is thans de tijd ge komen voor eon internatiouaJe actie van alle proiletarische organisaties. liet „Berliner Tageblatt bevat een artikel van ue hand van dr. Schacht, een dor leidende persooulijkiieden in de Bcrlijnsciie bankwereld, in zake de oplossing van de kwestie van de betalingen der schadevergoeding. De voornaamste bron waaruit de Uïtsehe regeering liaar betalingen voor de schadevergoeding moet put ten, z«.gl dr.jichaliot, moot de uit den Duitschen export verkregen winst zijn. De ons in het Londonsche Ulti matum opgelegde batahng van 2 b pet. onzen uitvoer deed inzien, dat ook liet bu.teiilwid op onzaa export de aandacht heeft laten vallen z*gt de schrijver. Wij moeten ous meei toe gaan leggen op export monopolies, v oor de tapoiimonopoties komen iu de o-rste plaats goedkoope inassa-ar- tikelea in aanmerking, waarvan de fabiicage averal op gewjke wijze ge schiedt en die bovendien in niet te eel fabrieken worden vervaardigd. Ais vooibeeld haalt do sclirija m het suikerbedrijf aaix Suiker zegt hij woixit overal op de/, if de vv^ze ge fabriceerd, terwijl de fabricage daar van tot enkele plaaxa ri in Duitsch land is bepaald. Zoodoende kan de voor eten export bestemde suiker ge- makkciijk worden gecontroleerd. Tot dit doel zal m«n dam een Duitsclie ezpoitmaatschappij moeten oprichieu, geschoeid op de basis van het parti culier bedrijf. Hei Duitsche rijk zou dan aandeelhouder worden of wel een vertegenwoordiging in dc directie der maatschappij kunnen steikin. Deze maatschappij zou dus liet uit voer mo nopolie voor suiker verkrijgen, bij voorbeeld voor den tijd van 20 jaar. Dc winsten, die door deze maatschap pij op de export wan Duitsche suiker zouden worden behaald, zouden dan ais gaxmiopaiid voor een door liet buitenland aan Duitschland te openen crediet kunnen worden gebezigd- De Duitsche suiker-export bedroeg m het jaar 1913 260 mihoen goOdniark. Na derhand is de Duitsclie suikerfabri- cage wel wat achteruitgegaan, doch volgens den schrijver zullen jmginuen om do cajiaciteit der Duitscbe suiker industrie te verhoogen, een gunstig re sultaat hebben. Wannc-. r dezo ex[>ort- niaatsohappij rlus gedurende twintig jaar voor een bedrag van 260 millioeu goudmark ja.Lrlijk zou uitvoeren, zou dat dus in totaal eon bedrag van 5.2 milliard goudmark betoekenon. Hierop zou men dus gemakkelijk een buiteulandeehe cretliet van twee milliard goudmark kunnen verkrij gen. Een dergelijke suikercxporUnaat- schappij zou ook vanbelang zijn voor de Engelsche, Amerikaanache en Ne- (lerlanjJsdhe goiaiteressceirden bij de suikeriridustria Het buitenland zou bijivoorbeeld eveneens aandeel in deze maatschappij kunnen nemen, die zoo doende eepinternationaal karakter zou dragea. Nïa afloop van den ter- 1 mijn, voor welken monopolie was ver leemd zou het monopoli-a weer aan liet Duitsche rijk terugvallen en zou de Duitsche regeering de nandeelen, in buitenlandsch bezit, kunnen terug koopen. In de veronderstel lkig, dal de Duitsche valuta zich in dien tijd wel verbeterd zal heblien, kan deze terugkoop onder gunstige voorwaar den geschieden. Behalve euikc-r aoltl dr. Schacht ook bier, ccanent, kali en eventueel zelfs ook steenkool voor een dusda nig uitvoermonopolie geschikt, Biand'3 positie in Frankrijk geschokt? Niemand in Frankrijk ontveinst zich, nu Briand teruggekeerd is, meer, dat hij uit Londen niets heeft meegebracht en in de Panjsche bla den van de meest uitoenloopends rich ting ziet men uitdrukkingen ala „Le fiasco de Londres". „Un óchec com plet". enzoovoort. Bet wordt, zoo oor deelt men, weer een nieuwe conferen tie, die weer door andere gevolgd zal worden en waarbij rechten viui Frank rijk geleidelijk zullen worden weggere deneerd. En dat allee komt natuurlijk op het hoofd van Briand neer. Men verwijt hem met name, dat hij het plan van Lloyd Georgo van een nieuwe conferentie heeft aangenomen zonder daai-tegei.o.er te kunneai doór- zotten de compensaties, die hij voor zijn goedkeuring,n in zijn hoofd had een accoord betreffende den wedeiop. obuw ion een gai-ai tiev ©rdrag, dat ver dere onitwapeiuaiig bad kunnen moti- veeren. Geen vac. ljeide iieeft hij we ten te (verkrijgen, terwijl ook op geen enkcjl ander puiut ovei| enstammiug met Lloyd George bereikt is. Dit wordt hem hier algemeen zeer kwidijk guno- meu ea au deze stemming bestaat, is Jiet misschien niet zonder govaar, dat de Kamiór hooit doougedieoen, dat in terpellaties betreffende de „Banque indusirielle de Chine" bahojideld zul len woivleiL De Kamer, als /.e een mi nisterie wil omgooien, doet dui liovêr ap een dergei-. secudnire juaeótie dan na groot politiek débat cn het is waaischijntijk, dat Briand's togensiamdem bij deze gelegenheid .een nieuwen aanval op lnem zullen willen doen eu daarbij jirotiLoeren v an de btütqande algemeene outovreden- heid. Zij die willen trachten v,m alits den goeden kam te zien, merken op, dat toch te Londen wel iets goeds bereikt is, aangezien voor de h.,, .enkomst van de conferentie te Cannes, F ransels.- en Engelsche fuianciecle experts zuilen komen samenweiken te Parijs, om een gcuieeiiscu.ippeJijk voorstel aan den oppersten Raad te doen in zuke den w c-ieropbouw, maar de meesten hier verwachten daarvan weinig, zoo lang de fundameiileeie opvattingen in Frankrijk en Engeland zoo zéér blij ven v Iers chili eu. Als datum voor de conferentie wordt nu oans 3 dan weer 6 Januari opgegeven. Verspreid nlsuws EEN AANKLACHT TEGEN LUDENDORFF De procureur-generaal Ebanmuyer, die in het Kapi)-j»roces vonnis lieeft gewezc-n, heeft thans aan den Duit- sohen lijksuiiiust,r ivan justiliie een oerig rapport over liet to Leipzig gevoerde jxi-oi.es uitgobiaeht. lu du apport wordt ook het goval-Luden- dorff ter sprake gohrucht en de kwes tie van een eve.utueele aanldaclit te gen /Ludendoril uitiwoeng behandeld. Men verwacht, dat de minister van justitie eerhuig een officioelc verkia- ritng 'oiiili e-nt 'lnat 'gevuil-Ludentkn'ff zal afleggen. OE ARRESTATIE VAN VON JAGOW Uit Leipzig vvoiden nog de volgende bijzonderheden omtrent de arrestatie an Von Jagow gameid: unmiddelLijk nadat door de rechtbank het vonnis was uisgt-sproken, verscivenen een twee tal politie-agenten, die tot Von Jagow zeiden, genoodzaakt te- zijn hem te moeten uriestoereu. Von Jagow, die reeds heen wilde gaan, liad hierop blijkbaar niet gerekend. Na een oogon olik door deze iiiededoeluig in veiw ar ring te zijn gebracht, volgde hij zon der meer dg. beide politiemannen. 11 weid voorloopig naar de gevangenis te Leipzig ge.o -rd, waarheen ook zijn bagage werd gebracht. N'an Lcijizig uit zal hij naar een Duitsche vesting worden overgebracht om daar zijn straf te ondergaan. Een door Van Jagow gedaan ver zoek om uitstel vau het vonnis werd niet ingewilligd. UIT BRITSCH-INDIë. De puns van V* ales E uit Nepal te Putna aangekomen. Wegens het pro clameer en van de staking bevonden zich niet veel monsolum in de stra ten. Volgens telegrammen uit Calcutta, aar de prins Zaterdag aankomt, stellen dfi extremisten krachtige po gingen in het werk cxm hun volgelin gen te overreden niet deel te nemen aan de verwelkoming van den prins door de bevolking, maar lwt wordt zekor geacht, dat zij weinig succes zullen hebben, evenals in Bombay. Niettemin nomen, volgons de „Times" de autoriteiten alle mogelijke voor zorgsmaatregelen om le voorkomen dat het nederteggen van hot werk. door de extremisten gelast, zich niet zal ontwikkelen tot onwettige toestan. den. Er zijn troepen versterkingen aan gekomen en de onderkoning heeft bij de ontvangst een er Indische deputatie duidelijk gemaakt, dat overtreding der wet niet zou worden p duld. Men ipt, dat zijn nadrukkelijke verkla ring zal maken, <lat de extremisten inbinden. E IERSCHE QUAESTIE. De beraadslagingen van den Dail Eiroann. De graafecnupsraad van Clare, aarvan de Valera een der vertegen woordigers is ui de Duil Eiroann heeft met zeventien tegen vijf stemmen een resolutie aangenomen, waarin ver klaard wordt, dat de bevolking van Glare sterk voor ratificatie van het verdi&g is. Er wordt bij de Valera op aangedrongen gebruik te maken van zijn grooten invloed om de eenheid des lands te verkrijgen voor dat doel. De aanneming eener dragelijke resolu tie door de eigen kiezers v an de Vale- •a draagt er veel toe bij, zijn bewe ging te niet te doen, dat de gedele geerden. die voor ratificatie zijn, niet den wil des volks vertegenwoordigen. BRIAND TE P RIJS TERUGGE KEERD. De iu- r Briand is te Pa rijs teruggekeerd. Hij werd ontvangen door de Ministers van Financiën, van Marine, Openbare Werken on Arbeid, door den prefoit van jiolitie en ver schillend* andere autoriteiten. De heer Briand begat zi onmid dellijk naar het Quay d'0rs>y, OE STRIJO IN KARELlë: Uit ilelsingior- wordt bericht, dat de Kaïeliors Paden.,- veroverd lubben. Naai verluidt Karei e ivot(rrie- mens, zich binnenkort mot eon verzoek om hulp tot den Volkenbond te wen den. DUITSCHE HULP VOOR RUSLAND. Uit Moskou wordt berkht. dat de vertegenwoordigers der Duitsche ar beiders hulporganisatie te Kazan zijn aangekomen. Zij h-.biien 29 wagons iCTeusmdiotöfen medegevoerd o» zul len ÏOO.UUO rations verdoelen. Damredacteui J. W. van Dartelen, Rooeveldstraat 70, Haarlem. Alle correspondentie oplossingen, problemen etc., deae rubriek betref fende, gelieve mon te aendea naex bovenstaand adrea. ODlossuigcn der Droblemen uit deze rubriek worden gaarne ingewacht tot uiterlijk Maandag 2 Januari a-s. Voor alle vraagstukken geldt:, „Wit speelt en wint" PROBLEEM No. 403. Auteur: Hossel de Jong. Laren. (Eerste Publicatie!. W AK'Jf i i m i i a TTü i i o i 6 47 té 4» 60 WIT Stand in ciifere Zwart9ach::ven op: 8. 10, 11, 12, 13. 17. 21. 22 oil 26. Wit 10 schijven op: 19. 28, 29, 33, 34, 36. 37. 38, 42 en 44. PROBLEEM Nb. 404. Auteur: C. Dijt, Haarlem. (Eerste publicatie.) ZWART 1 2 3 4 6 llll IQ 1 1 Bi - □1 1 1 IK! D i II 1 II II j □1 1 1 OM II II Ol 1 1 1 Ol 1 O 1 1 1 O □i i i II 1 1 i i i WIT Stand in cijfers: Zwart 11 schijven op: 2. 5, 6. 7, 8, 9. 13. 14. 18, 19 en 27. Wit 11 schijven op: 11. 16, 20, 25. 26, 29. 33. 37. 39. 42 en 43. PROBLEEM No. 405. Auteur: H. G. Teunisee. Haarlem. (Eerste publicatie.) 6 16 ffii 1 2C bi dl O 86 16 j WIT Stand in cijfers: Zwart 9 schijven op: 8, 9. 10, 13, 15. 18. 19, 21 cn 36. Wit 10 schijven op: 22, 24, 28, 30, 32. 34, 38, 39. 44 en 47. UIT DEN WEDSTRIJD OM HET KAMPIOENSCHAP VAN HAARLEM EN OMSTREKEN. Onderstaande stelling is uit de par tij tusschen de heeren H. G. Teunisee (zwart* en J. P. Exel (wit), gespeeld op 21 December j.l. ZWART 1 2 3 4 5 E lilt i i 1 Bi M B i 1 1 1 1 1 1 1 1 IBM 1 1 II 1 1 1 II 1 1 Ol □1 1 1 IQ 1 1 1 1 1 1 1 li 1 1 1 Mil 1 1 II 1 1 46 47 48 40 60 WIT Stand in oijfersi Zwart: 6 sohijven op6 5, 8, 9, 13, 15 en 22. Wit3 schijven op30, 31 on 33 en een dam op 4, Zwart speelde 8—12 (dreigende door 1318 den Witten dam af te nemen). W! aspeelde hierop 3328 (Zwart 22 :33) en 3024. waarop Zwart op de volgende fraaie wijzo de partij won Wit: 24:15, 31—27. Zwart. 15—20, 5—10, 12—17 en wint. OPLOSSINGEN. De auteursoplossingen van de pro blemen Nos. 397 tot on met 399 zijn No. 397. Wit: 27—22; 32:21; 49:38 36:31 47 4238—33: 34 3. 3 30 en wint. No. 398 Wit: 38—32, 72 ?3, 44— 40, 43—39, 49 18. 21 :1 en wint. No. 399. Wit: 33—29, 12- 37. 35- 30. 30 - 6 en wint. Deze vraagstukken werd*.» C.rrect opgelost door de lieerer W. van Da.»- !en; W. J .A. MatU. M. Eoi.ke, P. Mollema. P. Ottolini. Ph F. Ame- lung P. A. Nooy. H. G en W. J Teunisse. P. Geld. -.p S. JT Mons, F. A. Berkemeier, van Wnk en H. BokB allen te Hawm P F Kype. P. van Amersfoc.-t m A. Slinger, al len te Schoten. J. Wie'cura. Znid- Schalkwijk. CORRESPO NDFdfTX E A. H. v. d. G. te LToegezonden vraagstuk is goed en wordt binnen kort geplaataL DAMNIBUWS. In verband met het Kerstfeest Is de clubavond der „Haarlemsche Dam club" in plaats van Maandagavond 26 dezer bepaald op Donderdagavond 29 December a-a IJMUIDEN'Vischaanvoer. Gedu rende de week van 15 tot 21 December zijn te IJmuiden aan den Rijksvisch- afslag aangekomen de uavolgende visschorsvaartuigen 61 Hollandscho 3 Duitsche stoomtrawlers en 1 Engel scbe1 motor- en 20 zeiltrawlloggers, 3 Btoombeugers, 5 zeilbeugers (sloe- jien), 1 Engelsche stoomharingdriftei cd 24 kustvisschera De besommingen waren als volgt. Hollandsche stoomtrawlcrt van f 1350.tot f 6904.—. Duitsche stoom trawlers van f 1287.— tot f3240,1 Eng. stoomtrawler f 3465.trawi- loggers van f J95.tot f 1093. stoombeugers van f 1824.tot f 3310. zeilbeugers van f 1385tot f 2035.— 1 Engelsche haringdrifter f 1095. Terwijl de kustvisschers tezamen f 1395.besomden. I)e aanvoer be stond uit 625.000 K.G. trawlviseh 21703 K.G. beugviseh en 176 manden versche haring. De totaalopbrengst bedroeg f 297.873. DE RUSSISCHE HONCERSNOOD. Men schrijft ons namens het „Alge meen Comité tot hulp aan de hongeren den in Sovjet-Rusland" Een der Engelsche kwakers, die ge- -aimen tijd in het Russische hongerge- bied gewerkt heeft, de heer Cotterel, hield op de internalionale conferentie, 4 December te Rerlyn gehouden, ecu rede over de oorzaken, den omvang en de bestrijding van den hongersnood in Rusland, waaraan wij het volgende ont- leenen De heer Cotterel gelooft, dat de hon gersnood ten nauwste samenhangt met de algemeene uitputting. Tot in het jaar 1920 hadden de boeien nog eenige voorraden, maar in den Poolschen oor log werd het laatste voor het front ver bruikt, Tengevolge daarvan kwam de groote nood, een nood, zooals het rijke Wolga-gebicd dien nimmer gekend heeft. Het brood bestaat uit berkenschors, gras en boeven van doode paarden. Dor pen sterven geheel al:. In het gebied rondom Boessoeloek lig gen de lijken van hen, die stierven van kou of honger, dagen lang op de aarde, tot mea komt mei paard en wagen om ze naar het kerkhof te bréngen, waar zij in een gemeenschappelijk graf worden begraven. In een dei- tehuizen voor kin deren stierven dagelijks van dc- yco kin deren 35. Dooden en levenden liggen dooreen; van tijd tot tijd konit de ver pleegster en neemt de doode kinderen -an tusschen de levenden weg. De Kwakers zjjn van j>lan, een leening voor Rusland uit te geveu. Do tormija an terugbetaling zal gesteld w orden op vijf jaar. In het gebied van Boessoeloek zijn 500.000 desjatinea vruchtbaar land thans onder het beheer der Sovjet-orga nen gekomen, doordat de boeren wegge trokken zijn. Wanneer Rusland deze 000 desjatinen als ondetpaud geeft voor een leening, dan kan het van de opbrengst daarvan binnen vijf jaar ze ker het geleende terugbetalen. Het is zeer goed mogelijk, om op de zen grond 2000 K.G. tarwe op 2/1 11.A te oogsten, één derde meer dan in Duitschland voor den oorlog mogelijk was. Op de internationale conferentie tot bestrijding van den Russischen hongers nood, die 4 December tc Berlijn plaats vond, waren talrijke organisaties ver tegenwoordigd. In opdiacht van deze verschillende lichamen heeft het bestuur een oproe ping doen verschijnen, waarin een plan ontvouwd wordt voor een groote internationale beweging tot liet ver- leenen van credieten. INTERNATIONALE ACTIE VAN HET PROLETARIAAT Dit Berlijn wordt gemeldDe Cen trale Communistische Partij V3n Duitschland besloot volgens de „Rote Fahne op 21 Deoeuiber een voorstel in te dienen bij dei» Uitvoerenden Raad van de Communistische Inter nationale om te komen tot samenwer king van allo Internationale organi saties der arbeidersklasse met de vol gende oogmerken Internationale annuleering van alle oorlogsschuldeib verhindering van nieuwe uitrustingen en geweldadige maatregelen van het Fransche imperia lisme, doorzetting van do erkenning van Sovjet-Rusland, on eredietver- leening voor den wederopbouw van dit land en ter bestrijding van den hongersnood en tenslotte internatio nale waarborgen voor don acht-urigen .werkdag. Op toek 1/7/ir Jen deuveltaier. Het wee tweeden Konsbdlig van hot vorigu jaar, il iemand, wien sommige herin neringen eau z. jeugd af en too te machtig worden, oen vi bazenden trelc kroeg in... kook. Maar niet gewone koek, die omstreek» dezen tijd banketbakkers vcrkoojK-n, noon het "smak lijko gebak <lat hjj in a'n jeugd altijd voor ko versleet, en dat 0011 goede, oude Zaan?c' tante jaarlijks uit Waterland importoord Het iras de deuvokater niet duivekater - het mooie, lange, i»n de einden puntige broo dat zoo zoet van smaak was cm volgens 1 reputatie wel veertien dagen vorsah Mee Tovenop v.areai keepen en figuren en dar glansde hei met 'n glans, die op zijn beur. glans koa brengen in Jrindoroogeo. Da koeklustige had eerst bij groote en klein bakkers in zijn geboortestad gc-in formecT.- maar hier bot in plaats van deuvokater gerar. gen. Daarop stapte bn op a'n fieta, peddel.: naar de stad van Pieterbeas cr> nette ai jacht op den deuvekater voort, 't Waa dag en bakkers willen óéle wel een» meter Maar eindelijk ootdekto bij 'n kk;n cn toci zindelijk open winkeltje, welks uitstelling «r op teem dat daarachter wel eens 'n bakker, kon zijn. Of hier deuvokater» te krijgen waren f Ja, vaat, maar alles wan skoon op. .Tc kwanim- ook hx> laat. Anders, als je vooruit bestel/ hadde... Je kon zo zwaar en lioht kriigem. En desnoods 't heele jaar deur, niet allienie o; Kersomis. Laten bakken en oversturen P Me: plezier, met de vracht er bij sou 't irvivenl ec boovooI kosten De deavekatereuchtige hooft »'n versnapering gekregen, maar door 'n misverstond datzelfde jaar niet meer. Niettemin (aio boven) bet bak sel blijft lang yersdh, en zoo heeft hij terdege gesmuld von zijn horinnoringskoek, die no. niete aan smaak verloren liad. Waarom willen wij toch ook altijd hebben wat niet te krijgen is en maken wij oven graa jacht op herinneringen als do meergemelde' fietser op zijn deuvokater P Do naam heeft mjj altijd even geheimanicg geschenen als de koek zelf, en ook oveb aan trekkelijk. Fraaok'fl geleerde Etymologise: woordenboek zegt na eenige pogingen tot ver bandbrengen eerlijk: oorsprong onbekend. Dr. Boeken00gen in ,,De Zaansche Vo)tc- ta&l" deelt mee: ..een bijzonder soort van tarwe brood, dat alleen met Kersttijd gebakken wordt". (De Zaansche bakker was bereid ten llen tjjde dit zoete broodje te bakken). .Tegenwooriig is heb eonigszina gccsoet c-i wordt het bij w-i.jze van lekkernij in plaats va- ander brool gegeten", en». (Daar heb je 't al do smaak van den deuvekaterjager was du blijkbaar zoo slsoht nog niet.) Bilderdijk ze; dat het deux fvk quatrc moest hceton en in,eer ouden „Navoincher" vind ik zeer vernuftig op- geteekend, dat „de herwaart» gevluchte Huge- -ooten, de brooden van vier stuivers te kleir. indiende, (wat- gulzigaardsI) verlangden groo tere van tweemaal vier (deux fr.19 qualre era, en de bakker, daaraan voldaan heb- bende, noemde die zwaardere duivekaters". Maar in mijn lijst van ruim lO.OXt Oud-Am- sterdamedie haizymamen vind ik al in 1503 ir de Niemwezijis dwarastraat (bij de Nieuw/ kerk) een hu it .do Dcnvekatcr" genoemd, .bi een bakker". En dr. Boekenoogcr. vertelt ve:- der, dat er al in de 15de eeuw een Leidsel* bakker wos. die den bijnaam van deuvekate had. Dus dit was lang vóór dio deuvelcaterscli. Refugiés er om gedacht konden liebben, zulke onbescheiden groote brood en te bestellen. Na tuurlijk -werd dat dctivo of duive on die kat<- mot den duivel in verband gebracht duivc cn kater zijn til bijna pleonasmen want ho griezeliger, hoe beter inslaand. M.onr da.-i spreken we nu maar niet van. In het handige boek van Taco de Beer er Laurillard, Woordenaohnt'1, dat je zelden te vergeefs opstaat, wordt voorts omar zon dei blikken of blozen verteld, dat dc douvekater een „met pruimen, sukade en rozijnen gevuld- Kerstkoek", van do TxtiJensnhn olü-rkock- al t en dat er oen te vindon is op d«l St N ikplaosavond van Jnn Stoon Neen, dit was de douvekater niet, dien d- meergenoeniue fietser in Zaandam onder echo: gekregen heeft: die had geen pruimen, aukad. en rozijnen noodig. Dio denvefeater at jo om nap: zelfs wille die was zonder bijkomstigheden al delicatesse genoeg De heer-en etymologen mogen er nog verder ijverig naar zoeken, do Zaansche ronDger hosft hem al lang gevonden. "lot, wat deuvekator, waarom probeeren bakkers in de groote steden dat smakelijk, sinulbrood niet in den handel te brengen - Weten zij niet, dat het publiek dol is op nieuwigbeidje en dat verandering van spijt eter doet? - (Alg. Hbkl.) STV. MIJ. NEDERLAND, BHNGKALLS arr. 92/12 v. Amsterdam t- T.iadjong Priok. KONINGEN DER NKDERLANDEN, v BaU via n. Genua, pass. 21/13 Point de Calle. PRINS DER NEDERLANDEN (thdisr vertr. 22112 v. Genua. PRINSES JULIANA (thuisr pass. 22/1. Point de Galle. KON. NED STB. MIJ. AURORA vertr. 21/12 v Salon ira n. Oavalh- MEDE A vertr. 22/12 v. Alexundnë n. Jat f. NEPTUNUS vertr. 22/12v. Livorno n. Napel». ORPH-MJS arr. 22/12 v. Malaga te Alicante ÏHBSUE3 air. 92/l'_> v. Gad.x Geut». TITAN arr. 22/12 v. Kopenhagen te Gothon burg. ULO ANUS vertr. 22/12 v. Beyrouth n Yolo. KON. HOLL. LLOYD HÖLLANDIA, v. Amsterd. n. N. OrleanF ■r 22/12 te Vera Oruz. KON. WE3T.IND. MAILO. OOMMBWYNE (uitr.) vortr. 22/12 v HAARLEM Tertr. 22/12 v. Amsterd. n. Guayaquil. HOLLAND-AM ERIK A LIJN. MAASDAM, r. Rotterdam n. Aow-Orfcan: vertr. 22/12 v. Vera Oruz. RIJNDAM air. 22/12 n.m. v. Rotterdam Newyork. HOLL. BRITSCH-INDIE LIJN. srr. AUGUSTINE ABBEY arr. 23/13 v. B:. Indië L v. Antwerpen te Rotterdam. HOLLAND-OOST-AFRIKA LIJN. BRTELLE -'uitr.) arr. 21/12 te Oporto. HEEMSKERK »tt. 20/12 v. Zanzibar Kilindini. H0LLAN0-00ST-AZIE LIJN. RADJA (uitr.) arr. 22/12 te Manilla. TJISONDARI arr. 23/13 v. Hamtmi* t HOLLAND ZU1D-AFRIKA LIJN, BLOEMFONTEIN (thuhsr.) paaa. 81/13 t Las Paimas. JAVA CHINA JAPAN LIJN TJTKEMBAiNG rertr. 23/12 i Dalny. JAVA HEW-YORK LIJN. JAVA- t, Newyork n. Jam arr. 22/12 te Mn seiBe< ROTT. LLOYD. DELI arr. 23/12 v. Java te Roterdain. MARKEN (thuigr.) vectr. S20Ï R fiai

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1921 | | pagina 9