Nieuwjaarsgiften
Huitaniandsch Overzicht
c.
Jan Van Belle, vermaard school
meester, schrijver van een berijmde
spraakkunst, verzenmaker en beoefe
naar der pennekunst, is bezig met liet
dichten van een Nieuwjaarswens-h
voor 1754, het jaar waarin hij sterven
zou. Het werk is hein opgedragen door
de twee torenblazers, die bun heil
bede voor de „hoeren kooplieden en
burgers dezer stad", op rijm gezet,
aan de huizen zullen rondbrengen. Het
gaat naar wensch. De versregels zijn
onder 's mans vaardige hand spoedig
aangegroeid tot het get-al, dat noodig
is om er een folio-blad, in twee kolom
men bedrukt, mee te vullen. Hij -.al
er een slot aan maken. Maar nu 1 ij
zijn verzen overleest, komt hij tot e
ontdekking, dat bij wel het verleden
heeft bezongen, maar aaD zijn geluk-
wensch nog niet toegekomen is. ,,Docli
welke wind," zoo vraagt hij zich
af „verwaait mijn pen dus naar 'l
voorleden, terwijl ik ze aan Nieuw-
jaarswenschcn moest besteden?"
Verdiept in berinneringen, had de
oude scb «olmeester niet aan den dag
van morgen gedacht en men behoeft
juist niet dichterlijk aangelegd te zijn
om zijn gemoedsgesteldheid te kunnen
begrijpen. De klapwaker van 1865 zegt
in zijn Nieuwjaarswenseh terecht, dat
iemand nog geen dichter wordt al
loopt hij nacht aan nacht langs dc
Btraten om de uren te roepen, om op
/uur cn vonken te letten en te waken
tegen allerlei gespuis. Maar als hij
dan toch naar de lier grijpt, weidt
ook hij uit over het afgeloopen jaar qm
zich met een paar woorden van zijn
gelukwensch af te maken.
Kan het anders? Dichterlijke school
meester of nuchtere klapperman, nie
mand ontkomt aan de stemming, die
zoo eigenaardig behoort bij de laatste
dagen van het jaar. liet leven is druk,
biedt geen gelegenheid om nabetrach
lingen to houden. Rusteloos worden
we voortgejaagd, met stil zitteu en
peinzen en in het vuur kijken komen
we er niet. Maar een oogenblik willen
we dan toch stil staan en achterom
zien en ons overgeven aan onze her
inneringen. Tegenover het nieuwe jaar
slaan we vreemd, het komt als een on
bekende, wij wachten het, niet zonder
vertrouwen, maar toch met de vraag
op dc lippenwat zal bet ook nu
weer zijn Met het oude daarentegen
hebben we vriendschap gesloleu en 1111
het ons gaat verlaten, is het ons als
kouden we het zoo maar niet Laten
gaan vóór het afscheid wallen we her
denken wat het ons bracht. Onze doo-
den, die we zoo noode missen, boozt
uren maar ook dagen vol zonneschijn,
zooveel goeds dat we mochten erva
ren, het gaat alles, een bonte veis«'hei
denheid, aan onzen geest voorbij en
wel levendig beseffen we de waarheid
van het „opgaan, bloeien en verzin
ken," die ons, bij elke jaarswisseling
opnieuw, zoo luid gepredikt wordt.
En als onze gedachten dan verder in
het verleden gaan, tot de jareo waar
van we geen heugenis hebben, tot
oude tijden, dan vragen wc ons wel
eens af, of er toch niet veel voorbij ge
gaan is, dat we thans missen tot onze
schade. Er is natuurlijk geen gevaar,
dat wc het verleden zullen gaan prij
zen ten koste van bet heden. Vfc zijn
er van overtuigd, aller zwartgalligcn
ten spijt, dat. de wereld vooruit gaal en
dat wij leven in veel gunstiger oni
«handigheden dan het voorgeslacht.
"Waardeering van onzen tijd is het, die
ten grondslag ligt aan onze belang
stelling in het verleden. Dr. Burger,
bibliothecaris der Amstcrdamsehe
Universiteitsbibliotheek, die voor de
Maatschappij der Nederlandsche Lct-
terkundo to Leiden het levensbericht
van Charles Enschedé schreef, getuigt,
van onzen overleden stadgenoot
„zeer zeker blijft hij leven in de herin
nering van allen dio van mooi cn k-
werk houden, cn voorai ian l.en, die
tevens, evenals hij, gevoelen dat waar
deering van het fceg-ïnwm» 'digo vai
zelf dringt tot onderzoek naar dat wat
voorafgegaan is." En bij dat 01 uier-
zoek kan men wel eens co \erzucl ting
niet weerhoudenwat is cr t ch el
geweest, dat wij arrwtg ::']oen /«cn
voortleven 5
liet Nieuwjaarsdicht hoeft lang
\vcerstand geboden aan de verandc
nng-dcr tijden en het i3 wel opmerke
lijk dat het de rederijkerij, waaruit
het is voortgekomen, tot in onze da
gen heeft overleefd. Oude exemplaren
zijn uit den aard der zaak zeldzaam
geworden wie dacht er aan deze slecht
verzorgde vliegende blaadjes, voor
vluchtig gebruik bestemd, geen fraai
diukwerk meestal, te bewaren? Jam
mer genoeg, want die nog over zijn,
geven u, in woord en beeld, menig ne.v
dig kijkje op het maatschappelijk en
huiselijk leven der vaderen „Nieuw
jaarsverecring" heetten ze, ook wel
„Nieuwjaarsgift", een woord, waar-
wan wij een andere beteekenis hech
ten. Natuurlijk, men „wer.schte" op
hoop van zegen, men gaf om to ont-
.vangen, en het is nooit anderB geweest
dan in 1851
Wij torenwachtersi wel te moe,
Wij blazen dan maar lustig toe,
Jp lioop, dat door ons schel geluid
Elk een zijn milde hand ontsluit.
Daarvoor konden do burgers niet
doof blijven, maar zij kregen dan ook
voor hun stuiver een „gift" in den
vorm van zoo'n blaadje, dat hun, al
thans vroeger, soms lessen vaD levens
wijsheid bracht. Nu eens werd hun
uiteengezet het „Onderscheid tussclicn
het Licht en de Duisternis". Dit kon
den alleen do „lantaarnvolders" doen
cn zij gaven er meteen een aardig
prentje bij, waarop gc ben op vrij om
slachtige wijze het was in 1754 de
lantaarns ziet verzorgen. Dan was het
pens een Middel tot een Zalig Nieuw
jaar", dat den ingezetenen tot bun
bestwil werd aangeprezen en die van
1669 zagen tot een waarschuwing de
„oogenschil gelicht van de oogen dm-
blinde wereld ook een genezing van
de staar. Politieke gebeurtenissen
spiegelen zich af in den „Vredes
Vreugdezang over den algemeenen
vrede, geteekend den lSen October
1748 binnen Aken" en in „De Nieuw
ste en de Beste Tijding, den eersten
•Januari 1689"
Neerlanders zijt verheugd!
Juicht al te saam van vreugd!
Nu dat de vroom Nassousen held,
Drie koninkrijken heeft hersteld.
Ik zet alles maar over in de heden-
daagsche spelling voor het gemak van
hen, die wat vreemd mochten staan
tegenover do ,.ouderwetsche" schrijf
wijze, die door haar overvloedig ge
bruik van medeklinkers, hoofdletters
■m koppeltcekcns inderdaad wel eens
verbijstert.
De stadstrompetters, voor wie Jan
Vau Belle al dichtte, hebben, althans
in ouzo stad, liet gebruik om een
Nieuwjaarsdicht rond te brengen, wel
het langst gehandhaafd. Iedere Haar
lemmer heeft hun blaadje gekend met
de afbeelding der Groote Kerk, ge
zien van de zijde vau het Stadhuis,
het oude. standbeeld van Koster op
den voorgrond. Een eeuw lang beeft
het dienst gedaan. In 1805 werd het al
gedrukt bij J. Met cn Meylink in de
Lange Begijnestraat. Toen stond er
ook het Klokhuis nog op, links op den
achtergrond, hoewel dit gebouwtje
reeds in 1804 was gesloopt. Maar een
paar jaar later is het dan toch weg
gelaten, en zoo heeft het voortbestaan
tot in onze dagen. Juist die afbeel
dingen verlecnen aan het oude Nieuw
jaarsblaadje zoo'n groote bekoring.
Hier is het een stadsgezicht, sedert
haast onkenbaar geworden, dat uw
aandacht geboeid houdt. Een ander
prentje laat u zien, hoe de „korporaals
van de Nacht- en Brandwacht" op
hun post stonden onder het schavot
voor het Stadhuis. Later zijn het de
„Brandblusschers en Turfdragers',
die u de eenheid der tegenstellin
gen gemeenschappelijk een afbeel
ding brengen, waarop ge hen met hun
handspuit no. 4 recht op een bran
dend huis ziet aanrennen. Gildïtoe-
kens komen er ook al op voor, zooals
die der schilders en der kleermakers,
of stadsdienaren in hun uniform met
hun uitrusting. Soms gelukt, het den
teekenaar te ontdekken en dan blijkt
wel eens dat hier werk schuilt van
bekwame haaiden. Let eens op den
klapwaker van ,,'t Quartier vau
't Voorkrom", zooals de l.-eer Wesse-
ling dien voor u afbeeldde. oó zag
Vincent Van der Vinno hem in J74u
langs de straten gaan gewapend met
•,k!ap en stok" en zijdgewecr en hij
toekende hem naar het leven, ji ist c.p
het oogenblik, dat de rustbewaarder
liep te denken over het begin van zijn
Nieuwjaarswcnsch.
't Is onze zorg en plicht te zien met
(niemand wordt bedrogen.
Zoo'n klapperman moet, ondanks
zijn martiaal voorkomen, een gemoe
delijk mensch zijn geweest. Hij kent dc
geheimen der duisternis
Hij had gelijk, die heeft gezeid.
Na twaalven wordt het malligheid.
Met dat al weet hij te zwijgen
De klapperman die zal niet klappen.
Wanneer hij door de stad gaat stappen
Gewapend met zijn klap cn stok;
Hoe hij soms kevertjes ziet wandlen.
Wat miunarijijes zij verhandlen.
Maar roepttien urc-n heit de klok.
MHaar hij weet ook te toornen
Oorlof, zwierbollen, hoor naar raad!
Loop niet to krotten langs de straat
Geen Nieuwestad of Krom.
Geen Koudenhorn om
Men ziet, dat do Nieuwjaarsgif-
'ea'v het wol durfden zeggen, en dat
zij ons aangaande do meest alledaag-
scbe dingen veel kunnen leeren. De
dichters stortten daarin hun hart uit,
hekelden bepaalde toestanden, drom
gen op verbetering aan, zooals wij
daaryoor do hulp der pers zouden in
roepen. Ook persoonlijke aangelegen
heden .worden er wel in behandeld en
ook daardoor zijn zo van veel grooter
belang voor de kennis der plaatse
lijke geschiedenis dan menigeen ver
moedt. De dichter, die ,'n 1686 de
broeders van het St. Lucasgild geluk-
wenscht, heeft het over Vau A i der
't Was liefde tot de konst, hetgeen
(Vermander dwong
Dat hij uit Vlaanderland naar Haarlem
(wonen gong
Alwaar hij twintig jaar door 't kloek
(penseel floreerde,
't Geen hij Frans Hals, volmaakt,
(trots prins Apelles, leerde.
Maar toen deez' Plienix hem in roem
(te boven kwam
Begaf hij hem van hier en gong naar
(Amsterdam,
't Vertrek van deez' Homeer heel
(Spurens stad beklaagde.
Dus hem een schrandre geest tot
(Amsterdam afvraagde,
Wat d'oorzaak hier van was i Hij heeft
(het rond verteld
Te Haarlem is de konst, maer t' Am
sterdam het geld.
Het behoeft geen betoog, dat een na
lezing van deze Nieuwjaarsdichten van
asehhaalders, karrelieden, glazcnma-
kers, trommelslagers, metselaars,
bierdragers, hanierbazen. staaldv.in-
gers hoevee) gespierder woord dan
staalbewerkcr en hoe ze verder he©
ten mogen, heel wat aardige bijzon
derheden zou opleveren, veel meer dan
de latere, die wij allen nog gekend
hebben, bevatten. Dit zijn maar na
bloeiers. Zo bepalen zich tot alge
meenheden, doen wat weemoedig aan,
wat sentimenteel, verwerken een tikje
dogmatiek en moraal, maar zijn toch
niet zonder hiimor. Althans niet, wan
neer de dichter toont do kracht der
woorden niet te kennen en dan grap
pig doet als een kind mot groote
menschen-manieren. Wat zal men zeg
gen van do verbeeldingskracht der
stadstrompetters van 1867, die, a's
doeldo hij op Haarlems beleg, dap'
per zingt:
Moedig blazen wij daarboven
Ons muziekstuk karrekera,
En slaan wij op 's vijands rooven
Mee hun brand en blaken ga.
De volksdichter bemint scherpe te
genstellingen en na de beschrijving
van „onvoldane wenschen" en „heel
geschreiden tranen" en „diepgewoD
den harten", kan hij doen, alsof tr
niets gebeurd is
Doch daar, sÏDds duizenden van jaren,
Verandering baar ijzren staf.
Gezwaaid heeft over 't rond der aarde,
Zoo stappen wij hier maar van af.
Genoeg voor ditmaal van deze
„Nieuwjaarsgiften", hoewel er nog
veel' over te zeggen woie Ik deeo
maar een greep en gTasduiode in de
schatten van het verleden en onge
merkt werd het later- tien uren heit
de klok! Straks is ook dit jaar weer
geschiedenis gewei Jen. Het nieuwe
brenge u veel goeds.
H. E. KNAPPERT.
Verder zit men le Washington nog
met
do Sjanloen-quaastle
Bemiddeling door Balfour en
Hughes wordt in overweging gegeven
als de eenig mogelijke wijze tot oplos
sing van de quaeetic-Siantoeiig, die op
het doode punt schijnt gekomen ten
gevolge van de bokendstehing door de
vertegenwoordigers van Japan, dat
Japan zoover mogelijk geeaan is op
het pad der concessies. De recht-
streeksche besprekingen tusschen de
Chineezen on Japanners zijn afgebro
ken wegens de nutteloosheid van
hun pogingen om ten aanzien van 't
hoofdpunt ,nl. de wijze van «ie terug
gaaf van den Siantoengspoorweg, tot
overeenstemming te geraken. Beide
part non verwijzen naar de kracht der
publieke meening in haar onderschei
dene landen als wettige rechtvaardi
ging voor haar weigering om toe te
stemmen in verdere concessies.
Naar de „Echo de Paris" meldt, zal
het door de Engeische delegatie ont
worpen plan lot den
economisctien wederopbouw
van Europa,
door Sir Robert Kindarsley uiteenge
zet worden.
Het plan berust op de volgende
grondslagen
Men zal komen tot de oprichting
van een internationale maatschappij
of vereeniging, welker leden de in
dustrieën, de bankiers en de handels
belangen van Engeland, Frankrijk,
België, Italië en Roemenië en wel
licht ook van Polen, Griekenland,
Oostenrijk en JL>uits<üiland zullen ver
tegenwoordigen. Deze organisatie zaJ
to'rtaak hebben internationale uitwis
seling van goederen, grondstoffen an
fabrikaten te vergemakkelijken.
Daar de Staten met lage valuta cre-
dieten voor bun productie, zoowei als
voor den aankoop van grondstoffen
noodig zul'en hébben, zai voorgesteld
worden, door belanghebbenden de
ii,-u ii' mi'lA; en voor dez© Europ;:
sche Maatsohappii bijeen te doen
brengen, welke belanghebbenden een
zekere controle over de credieten zul
len kunnen uitoefenen.
Briand aan 't woord.
By deb esprekiiig dor begrooting van
buitenlandsche zaken in den Fransehen
Senaat beeft Brmud, in antwoord op plu
vraag over de önitcnlandsche politiek" der
regeering, uiteengezet dat het prooleeni
ders chadeioostclling den heelen toestan 1
in Frankrijk overbeerschte. Schipperen
daarover was onmogelijk. Briand ver
klaarde dat de geallieerden het daarov er
eens waren cn herinnerde aan de woor
den van Lloyd George op de jongste con
ferentie te Londen. „Fraakryk moet her
steld w-orden. Als cr offersm oeten ge
bracht worden, moeten do andere lan
den dat doen."
Sprekend ovor bet herstel van Eornpa,
verklaarde de minister-president dat
Frankrjjk niet buiten het weer recht
zetten van Centraal- en Oost-Europa kon
blyven, want wanneer DuitscklacJ mee
deed aan het herstel van Buslaud, zou
het daar zeker voordeel van trekken en
dat zou gebruikt kunnen worden \oor het
uitbetalen der schadeloostelling.
Over de conferentie to Washington
merkte Briand oj> dat hjj had uiteengezet
hoe noodzakelijk het was voor Fran.crijii,
dat geen eiikolo agressiovo gedachte
koesterde, om zyn voilighoid uit militair
oogpuut te verzekeren. Frankrjjk had
eoutossies gedaan tun aanzien <lcr groote
schepen en kon mot meor laetn vallen
aan kruisers cn duikbooteu, die het noo
dig had om zyn kusten en kc-!o«ii;iu ie
beschermen.
De overeenkomst van Augora aldus
de premier veroorlooft ons om ons
mandaat uit te breiden tot Syrië, dat wij
beschouwen als een land van Fra nse he oe-
schaving, ln CiciJiö zyu wjj niet ais over
winnaars, om de bevolking onder juk te
brengen, maar als broeders. Wjj willen
niet dat Frausclie soldaten vallen op
Syriscbeu bodem. Spr. was er zeker van
dat de vrede gesloten werd door een de
loyale daad jegens de geallieerden.
Te Parijs begiut thans
de com er en tic van deskundigen..
De Fransche delegatie voor de conferen
tie van deskundigen op financieel en
industrieel gebied, zal twee financiers
omvatten, o.a. de heer Bethenod, voorzit
ter van «len Raad van administratie van
het Credit I.yonnais en twee iadustiicc
len, waaronder de heer Schneider, direc
teur der Creusot-fabricken. De Britsche
delegatie is al te Parijs aangekomen.
Volgens zekere geruchten zou
Duitsclilaiia deelnemen aan de pogin
gen tot herstel van Europa. Zijji rol
zou dezelfjc zijn als die der andere
mogendheden, maar men zou het ver
zoeken. de helft zijner inkomsten
af te staan, om die te doen dienen voor
de schadeloosstelling der Goallieer
den. Tenslotte gelooft men dat Ame
rika de hulp zijner ingenieurs en
kaplaJen zou aanbieden
Er za.1 een
Conferentie van allo Staten.
plaats hebben
President Harding en Hughes heh-
bein te kennen gegeven, dat zij, nadat
alto aanhangige regelingen zullen zijn
afgedaan, dc bijeemroopiiig van een
conferentie van alle Staten gunstig
gezind zijn.
Verspreid nieuws
DE OORZAKEN VAN DEN
OORLOC.
Uit Stocholm wordt gemeld:
De hoog.eeraar in het Internatio
naal recht aan de Universiteit te
Upsala Itcuterskigld en de hoogleer-
aar in de geschiedenis aan de Univer
siteit te Gothenburg Almquist, zijn de
Zweedsche leden van de Commissie,
welke op het oogenblik te Christiania
i ij een komt, om een onderzoek in te
stel-en naar dc oorzaken van den
oorlog.
Professor Reuter-kikld verklaarde
in een ïntervieuw dat de taal; van de
commissie is wetenschappelijk te
onderzoeken. Het voornaamste punt
voor de commissie is uit ie vinden
hoe he* geschiedde, de vraag der ver
ent woo ixl el ij kheid is slechts secondair
OPPER-SlLEZIc Volgens be
richten uit Parijs zouden de aan Po
len toegewezen gebieden van Opper-
Sileziê op 15 Januari aan Polen wor
den overgegeven.
EEN GIFT VAN DEN PAUS De
Paus stelde 20D-000 I.ire be-scliikbaar
voor longlijdendo JJuitsehe studenten.
OVER EEN WERELDREVOLUTIE.
Uit Parijs wordt gemold:
Op het Coiiumniisteucoiigres te
Marseille verklaarde de Pranschf
communist, die ais gedelegeerde bij
de Derde Internationale van Moskou
is teruggekeerd, dat de periode voor
de wereldrevolutie voorbij is.
UIT RUSLAND.
liet negende Al-Russische Raden-
cougres te Moskou besloot o.a. het
liande-sverkeer rnet het buitenland te
vergemakkelijken en liet persoonlijk
eigendom van staatsburgers in de
Sovjetrepubliek te waarborgen.
DE DUtTSCHE SCHADELOOS
STELLING.
Naar Havas uit Parijs meldt, heeft
de commissie van herstel de Duilsche
vertegenwoordigers gehoord, die vroe
gen of een onm.ddeilijk antwoord op
den brief van de commissie van 16
Dec. noodig was. De commissie ant
woordde, dat bij Duitschland a-'Jeen
de beslissing lag over het tijdstip
voor hel antwocd; maar zij wees
erop, dat de commissie het Diritsche
verzoek om uitstel van betaling alleen
dan zou kunnen onderzoeken, wan
neer zij beschikte over nadere gege
vens, waarover de brief van 16 Dec.
spreekt
De Dultschers vroeeen daarop uit
stel tot 30 of 31 December.
UIT OUITSCHLANO.
Het daeeüjksch bestuur van de ee-
meonto Berlijn ziet eeen kans het te
kort van de eemeentebedrijven te dek
ken. zonder opnieuw de tarieven voor
tram, eas en electriciteit te verhoogen
niettegenstaande pas sedert half No
vember verhoogde tarieven gelden.
Het trammen za1 twee mark moeten
kosten, in plaats van anderhalf, het
gas 3 mark per meter on het electrisch
lioht 6 mark per kilowatt.
B. en W. willen de nieuwe ver
hooging reeds rnet 15 Jani-».i in
werking doen treden, doch de raad zal
hiervoor niet zoo gemakkelijk te vin
den zijn, omdat het algemeen bekend'
is, dat de organisaties der betrokken
gemeentewerklieden met het vragen
van een hooger loon willen wachten
tot het verhoogde tarief is aangeno
men. Niettegenstaande deze ver hoo
ping toch niet voldoende kan ziin, om
iiet tekort bii dez© drie bedrijven vol
komen te dekken 160 millioen
LENIN OVER DEN INTERNATIO
NALEN TOESTAND.
Do „Roie Fahnc verneemt uit
MoskouOp het negende Sovjet-con
gres. dat te Moskou wordt gehouileu.
heeft Lenin gesproken over den inter
nationalen toestand. Hii zeide daarbij
o.a-, dat de economische crisis, die op
het oogenblik in de wereld heerscht.
een onhoudbaren toestand beieekerit.
Rusland moest echter steeds voorzich
tig blijven en er aan denken, dat het
ieder oogenUik eeri aanval kon ver
wachten. Rusland was. aldus Leriin,
tot groote offers bereid, om tot eeri
duurzamen vrede mede te werken.
Doch niet tot alle offeis was men be-,
reid, en de militaire partiïen in Polen,
Roemenië ©n Finland zouden volgens
Lenin goed doen, zich dat te herinne
ren. voordat zij tot den aanval zouden
overgaan. Wanneer het geduld van
Rusland ten einde is, bestaat er nog
altiid een Rood Leger, verklaarde
Lenin.
De Russische handelsbetrekkingen
met het. buitcn'and hebben in 1921
goede vorderingen gemaakt, zeide hij
vervolgens, liet is gebleken, dat hét
kapitalisme onzo medewerking toch
noodig heeft, al wil het onzo verte-,
gemvooriigers nog steeds niet erken
nen. Wat den birineniandschen toe
stand betreft, de hongersnood heeft
Ruslands positie veel moeilijker ge
maakt. De Amerikaansche regeerirg
heeft de Sovietregeering voor 20 mil-
lioen dollar zaaigraan aangeboden.
De leverine van stookmateriaal aan
de Russische industrie heeft verder
volgens Lenin in het afgelopen jaar
een groote verbetering onjergaan.
Niettemin noemde hii de verkregen
resultaten nog onvoldoende. Verheu
gend noemde spreker echter de goede
resultaten, die op bet gebied van de
electrificatie van Rusland ziin verkre
ken. In de iaren 1918 en 1919 werden
volgens ziin mededeelineen in Rus
land 51 nieuwe eleetrische krachtsta,
tions gebouwd.
DE ONRUST IN EGYPTE.
De laatste berichten uit £>vpt« wij
zen erop. dat de toestand daar voort
durend verbetert. In een hoofdartikel
rofet do ..Times" Indien er voldoen
de Britscke troepen aanwezig zijn, is
er geen onmiddellijk gevaar voor de
vreemde'ingeii. Na dc ervaringen in
Alexandria in Mei j.l., toen een aan
tal vreemdelingen werden venn«X)rd.
sommige met vrecselijke wreedheid
door de menigte en dc inlandsche
troepen, zou het een groote dwaasheid
ziin on do bescherming door de in-
landscbe troepen en politic te vertrou
wen. De ..Times" meent, dat de ver
banning van Zaghloel pasia. een goe
de uitwerking kan hebben, want ziin
ongebreidelde persoon'iiko eerzucht
en ziin vortdurende intrigues dragen
voor een groot deel dc ecbuld van de
onlusten in Egvpte van dit laar.
Uit Cairo wordt naier geseind
Zagloel pasia en viif andere gearres
teerde nationalistische extremisten
zijn tc Suoz ingescheept naar Ceylon.
Uit de Omstreken
BLOEMEND AAL. —Jubileum
')f Vries. Wij Lebben al eerder
medegedeeld, d-t de lieer J. de Vries
op 2 Jan. a s. 30 jaren politiedienaaï
in onze gemeente is.
Hier volgen nog eenigo bijzouder-
he«!eii omtrent dit Jubileum:
Op den leeftijd van 22 werd de
he. r De Vries aangesteld als tijdelijk
polltie-agent voor den duur van het
badseizoen te Zapdvoorl. Daarna was
hii van 1 Febr. 1890 31 Doe. 1891 als
veldwachter te Halfweg kzaam,
wraarop ziin aanstelling te B «»men-
daal volgde. p
Toen hij in onze gemeente in dienst
kwam bestond het heele corps De
Vries niet meegerekend uit nog
één zegge één veldwachter v. Daa-
len en twee nachtwakers. Een heel
verschil met thans, nu w*e zelfs boven
een groot corps een cotnmifsaris heb
ben gekregen.
De Vries is een bescheiden man,
die zonder ophef kalm zijn plicht doet.
Maar toch zullen <lo Bloemendalers
den 2en Januari zeker niet vergeten
en het den jubilaris tot een waren
feestdag maken.
De melk. De melkprijs ie hior
inci 4 cent oer L. verlangd.
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 31 DECEMBER 1921 - VIERDE BLAD
EEN SAMENSPRAAK TUSSCHEN JOHN BULL EN DE VALERA.
DE VREDESKANSEN IN DE IERSCHE QUAESTIE ZIJN CESTECEN.
DE ECONOMISCHE WEDEROPBOUW VAN EUROPA.
DE FRANSCHE PREMIER AAN HET WOORD.
LENIN OVER DEN INTERNATIONALEN TOESTAND.
Nog steeds is het onzeker of de Sinn
FeiiierB
do Iersche vredesovereenkomst
zullen aanuemea.
Do „Westminster" bevat een teekeniug
van Gould, dio e«. u scherpe, maar rake,
eritiek geeft op do houding van De Va
lera. John Buil biedt hem een paj/ïer
aan, waarop staat: „Ierland een vrij
staat", doch do leider van Sinn Fein
weudt zich nukkig af. Het onderschrift
luidt:
Mr. Bull: „Dit is meer dan Parnoll of
Redmond ooit verlangd hebben".
Do Valera: „Die tyran zou ons zelfs
onze grieven willou ontnemen."
Een bjjzondcre correspondent van <lc
„Times" vertoeft in Cork en zyn indruic-
ken zyn nogal optimistisch. Hoe meer hy
met de oponbare mcening op het lersclic
platteland in aanraking komt, hoe tueor
hy overtuigd wordt dat de leden van de
Dail dio tegen ratificatie vau het ver
drag met Engolnnd hebben gesproken, de
ware gevoelens van het laud hebben mis
kend. Zelfs in hot graafschap en de stad.
Cork ia <lo vredoiiotendo geest sterk toe
genomen. Mon behoeft Patrickstreet maar
af te loopcn om te zien dat Cork de ver
schrikkingen van den burgeroorlog hoeft
gekoud. Dc ovorblyfselen van verbrao le
gebouwen zyn evi.n vele gedenkteek-ms
aan een tyd, die, r.aar de meesten hopcu,
nu voorby is. Een oud-soldaat van het
Iersche leger zei tegeu den journalist:
„Al zouden wo weer in oorlog gaan, wat
voor betere voorwaarden zouden wy dan
kunnen winnen 1"
Dat is vrywcl don lgemeene opvatting.
Miss Mc. Swinoy wordt beschouwd ais
een vurig patriot, wier houding echter
be-in\loed wordt «loer tragische persoonlij
ke overwegingen. De Iersche „die-hards",
die protestcercu u-gen alles wat geen re
publiek is, vertegenwoordigen niet de
algomeene opvatting. Er heerscht inte
gendeel ceu overweldigend verlangen
naar vrede.
Als er één grafscbap bitter en on-1
verzoeulyk zou *:ju, sou dat Cork wczc-i.
Toen do bepaling u vau het verdrag be
kend werden, was men ook aanvankelijk
ontevreden, vooral in het lerscho leger
en er dreigde zelfs een soort opstand o..
der de troepen in het Westen. Het gevoel
voor discipline heeft echter overwoucn
en de „Times"-correspondent -erklaurt
dat het gevaar thans voorby is. Het be
zoek van Michael Collins (de aanvoerder
van het leger), «lie «ie Kerstdagen in h"i
graafschap waar liy geboren werd hccit
«loorgebracht, cn die nog altijd een n:i
tionalo afgod is, heeft biyk- ar zyn in
vloed doen geldcu.
Ook do houding van den bisschop vau
C'loyne, die van den kansel een beroep
deed op allo openbare autoriteiten, om
uiting teg even aan het ernstig verlan
gen des volks naar aanvaarding van hot
verdrag, is van voel belang geweest. Ou
der do loden van liet Iersche republikein
scho leger zyn er dio critick uitoefenen
op de ondertcckoniug van het verdrag
door liuu gedelegeerden, maar nu dat ejn-
maal gebeurd is, willen zy Ierland voor
het oog «Ier wereld hooghouden.
Tusschen nu cn 6 Januari, als dc Dail
weer byecukomt, zal aan vele openbare
lichamen gevraagd worden hun stem uit
te brengen. Hot is mogelijk dat de ge
meenteraad van Cork zich tegen ratifica
tie zal uitspreken, doch zells de meest
onverzenlykon zyn daar nog zoo zeker
niet van. Do grnnfschapsraad van Co'-k
zal echter zeker liét verdrag steunen. Ie
dere zakeouiau acht het uitgesloten, dat
de voorwaarden verworpen zouden wor
den. Men kan zich niet indenken «lat de
vijandelijkheden hervat zonden kunnen
worden. De inannen in het leger die nog
altyd vasthouden aan een republiek, er
kennen zelf dat zy in de minderheid zyn,
terwijl velen ook toegeven, dat getracht
moet wordon een Rchenring in Sinn Fein
vermijden.
Eeu officTdry-nuit wien dc journalist
zich langen tijd omlérbicid, geloofde dat
de Valera eeu positie zou hebben in de
voorloopigo regceriug en die zou houden
tot- do algomeene vorkicziugen. Daarna
hjj leider wordon van een door en
door republikeiuscliQ pnrtij. Zoo zouden
drie partijen ontstaan: vrijstaters, re
publikeinen en arbeiders. De lantstcn,
die den doorslag kunnen geven, zouden
daardoor een belangrijke positio gaan
Er wordt nu uit de conferentie stad
geseind
De spanning ontstaan tengevolge
van Frankruks .houding inzake het-
duikbootenvraagstuk. is aan bet Ju-
wen, daar het deoat over het interna
tionaal rechtsbeginsel, dat aan alle
duikbooteu zou verbieden om te agee-
ren tegen koopvaardijschepen op
poene van bestraffing a*s zeeschuimer,
hoop geeft, de Bcherp-verdeekie par-
tiien eeriigszins bijeen te brengen.
Deze nieuwe internationale rechtreso-
lutie is de resultante va neen verkla
ring van alle vijf groote mogendhedeai
gedurende de vroeger gevoerde debat
ten, dat de duikbooteu bezwaarlijk
konden worden gebruikt tegen koop
vaardijschepen zonder bet vastgestel
de internationale recht te schenden.
De resolutie thans thans deze opvat
ting vast te legeen in een positief ver
bod van eon zoodanig gebruik. Het is
duidelijk dat alle maritieme mogend
heden een dergelijk verbod zouden
moeten goedkeuren, doch inmiddels
heeft 'Engeland den viif mogendhe
den gevraagd om het nieuw-voor ge
stelde beginsel tusschen hen bindend
le verklaren. De Britscke woordvoer
der koesterde veel hoop, dat men vol
gens dit richunoer tot overeenstem
ming zou geraken. Het is zoo goed als
zeker, dat Amerika het voorstel zai
aannemen. Indien het voorstel der
Britten het wint, zou de voornaamste
waarde tier duiktooten in de oogen
der Britten op wettige wijze zijn te
niet gedaan. Nochtans wenscht Enge
land deii vrijen bouw van duikbooten
ten aanzien van de landen, die geloo-
ven in de defensieve waaide van de
buikboot tegenover oorlogsschepen,
niet aan banden te leggen. Overigens
zou het Britscbe voorstel, zoo het ze
gevierde, een groote moreele steun
zijn van bet Brileohe standpunt dat de
duikbooten totaa' '"enen te worden
afgeschaft. Bet debat heeft reeds groo
te beteekenis gehad voor zooveel be
treft een algemeen© veroordeeling van
bepaalde gebruiken in den duikboo-
tcnoorlog en het opwekken -an ach
terdocht tegen dit wapen, waardoor de
grandsdagen gelegd voor ie ver
dere actie. Zoowel Franschen als En-
gelschcii schijnen geneigd een vriend
schappelijke compromis te zoeken.
Een algemecne vergademg van de
Marinc-commiseie beeft in beginsel dt
eerste van de door Root voorgeeteldé
resoluties, lietreffende het e ;oruik
van de duikbooten, aangenomen, w
ke haar optreden volgens duidelijk er
kende beginselen van iMivnationaa!
recht regelt. De resolutie ere. doorge
zonden naar de ontwoncoii1 missie
voor bepaalde vvijz'g: igen op onge
schikte punten, ilij de bespreking van
de tweede resolutie-Root, die eikfnl
dat het niet mogelijk mig rijn dat de
duikbooten als vernietigers van den
handel worden gebruikt, verklaarden
de Britscbe gedelegeerden, dat zi' de
resolutie alleen zouden aonvaaider.
onder het vorbehoud, dat zij onmid
dellijk van kracht wordt, zoo at
mogendheden ha ir Lanoemor z,nctr
wachten op de goedkeuring
andere landen.
De Engeische bladen leveren nog
steeds ongunstig commentaar op de
houding van Frankrijk in zake de
duikhootciuaestie. De „Daily Express"
zegt dat Frankriik's volharden in den
eisch van een feitelijk ongeiimitee-
renden bouw van duikbooten de we
reld in een nieuw soort hewapenings-
wedstrijd dreigt te storten. Frank-
riiks verlangen om 58 niiilioen pd. st.
per jaar aan duikbooten. enz. uit te
geven, is te meer verwonderlijk, wan
neer men bedenkt, dat het ten volle
van de Duitsche schadevergoeding af
hankelijk is, om ziin begrooting
evenwicht te brengen, terwijl zijn
oorlogsöchuld aan Engeland 550 mil-
Iioen p<!. ?t. bedraagt, met welker be
taling het nog niet begonnen is.
De „Daily Mail" hoopt, dat de ern
stige gevolgen van Frankriik's actie in
de conferentie van Cannes zullen kun
nen worden vermeden.
Dc „Daily Chronicle" zegt dat
Frankrijk zich gedraagt od een wijze,
welke Engeland niet slechts als on
vriendschappelijk kan beschouwen.
Terwijl het in staat is voor 'zichzelf te
zorgen, voelt het de toegebrachte
.wonde toch. scherp.
