Het debat over de politie in den
Gemeenteraad.
39e Jaargang No. 11834
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
MAANDAQ 9 JANUARI 1923
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 8 maanden; Voor Haarlem en de dorpen Inden omtrek waar een Agent gevestigd
ia (kom der gemeente) f3.67l/i- Franco per post door Nederland f3.871/,. Afzonderlijke nummers fd.lCk Geïl
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem #u omstreken f0.671/,franco per post f0.65. Post Giro 38810.
Uitgave der N.V. Lourens Coster, Direoteur-Hoofdredaeteur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3082
ADVERTENT1EN: Van 1—5 regels 11.75; ledire regel meer 35 Ct3. Reclames 60 Cts per regel. BIJ
abonnement aanzienlijk rabai. Twoalfstuivers-advertentién van Vraag on aanbod van 1—4 regels 60 Cts.
per plaatsing, elke regel meer 16 Cts. k contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie on Administratie: Groote Houtstraat 83. Teloloonr.rs. Redactie 600 en Administratie 724
BIJKANTOOR voor Santpoort, Velscn, Velsaroord, Wljkeroog, IJmuiden, Beverwijk enz. DR1EHUIZERKERKWEG 2, VEL8EN, TELEFOON 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Heden
MAANDAG 9 JANUARI.
Schouwburg Jansweg: Ensemble Sol-
ker en Hessc, „Kom je ooit op de brui
loft van Mietje?" 8 uur.
.Gejn. Concertzaal, Ohr. Oratorium-
■Verceniging: Generale repetitie, '„Doe
Lied von der Glocko", 7.30 uur.
Oud-Holland, Verwulft: Strijkorkest.
Bioscoopvoorstellingen.
DINSDAG 10 JANUARI.
Stadsschouwburg Wilsonsplein
Kou. Letter!Vereen. „J. J. Creinar",
Tooneelwedstrijd, 8 uur.
Gein. Concertzaal, Chr. Oratorium-
Vereeniging.-Das Lied von der
Glocke", 7.30 uur.
Oud-Holland, Verwulft, Strijkorkest
Luxor-theater, Groote Houtstraat
139, bioscoop- en variétévoorstelling
8 uur.
Schouwburg De Kroon, Gr. Markt
Bio3C©op-vooreteiling, 8 uur.
Cinema-Palace, Groote Houtstraat:
bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Scala-theater, Kleine Houtstraat 771
Bioscoop-voorstelling, 8 uur.
Haarlerumerlicd? c.a.: Gcrae-nteraads-
yergadering 10 uur v.m.
NAAR UTRECHT EN TERUG.
Een paar woken geleden hadden
wij op een middag aan 't CantraaJ
station'te Amsterdam de Jteua lua-
fechem twee treinen naar Haanlem.
D i e gaat eerderl */,ei een der chefs
wijzend naar een op eon donker per
ron gereedstaanden train.
|a maar: gaat bij.wericeOiijlc op
tijd? vroegen wij. Waant -wij wisten,
Idat bot een beruchte trein was, d'ie
den naam had, altijd een minuut of
twintig te laat te vertrekken en wij
maakten den chef deelgenoot van on
zen twijfel aan de nauwkeurigheid
van onze Nederlandsche Spoorwegen.
Hij stelde ons echter gwust. Tot
yoor korten tijd kwamen on gingen
veel treinen te laat, maar nu was dat
beek-maal over: geledén load.
Wij geloofden hem, nanxcm den
anderen trein en kwamen inderdaad
biet bedrogen uit.
Ons geschokt vertrouwen In den
vader]andsclien spoorwegdienst werd
öien dag weer herstek!.
Toen wij dan ook Zaterdag j.t naar
Utrecht moesten, hoopten wij op een
Voorspoedige reis.
Hoe werden wij teleurgesteld.
Toen wij bij drieën het oude Staats
spoor-perron te Amsterdam kwamen
nploopen, stonden daar wel veel rei-
SAgers die met den trein van 3.01 ver
trekken wilden, maar van oen trein
•was niets te zien. Eindelijk kw*am hij
aanrijden en konden de reizigers in
stappen, maar toen duurde het ver
trek iidg heel lang Het gevolg van
een en ander was, dat wij tenslotte
om 3.21 vertrokken in plaats van 3.01.
En 's avonds met het teruggaan was
het nog erger. Onze trein zou toon
volgens dat aardige boekwerkje:
„Reisgids. Officieele uitgave dor Ne-
'derlandsche Spoorwegen" van
(Utrecht vertrekken om 7.18. Het werd
evenwel niet minder dan 25 minuten
later!
Zou het geen aanbeveling vardienen
genoemden „Reisgids" maar niet
meer te laten drukken? Zóó geeft het
toch niets! Men doet thans beter met
eerst even aan het station te inform Re
s'eiv „Góót er een trein? En, zoo ja:
hoe laat?"
Stadsnieuws
DIEFSTAL Twee dames hebben
bij de politie aangifte gedaan, dat zij
Zaterdagavond, toen zij in den Stads
schouwburg waren, ham taschjes die
naast hen neergelegd waren en reepee
lievelijk f 15 en f 15.50 inhïeWkn, ver
misten.
DE HOOFDWACHT.
De gerestaureerde Hoofdwacht; zal,
tós het gebouw van de vereeniging
i.Haerlem", Zaterdagmiddag, in tegen
woordigheid van genoodigden, geopend
worden.
De leden kunnen bet gebouw op
Maandag en Dinsdag :6 en 17 Januari
van 2 tot 4 uur bezichtigen .-
GEVONDEN VOORWERPEN. Te
rug te bekomen bij: A. Nieowveen, Delft
kade 20, armband; Golkens, Voorzcrg-
irtrnat SOrood, beertje; v. d. Berg, Raam-
Bteeg 19o, bril; J. Verschuren, ITeeTensin-
gel 39, duimstok: M. Höck, Voorholmplein
Blzw., schryfgarnituur; A. Hazevoot,
Bantpoorterstr. 35, Engósch muntstuk; P.
Warmerdam, Korte Begynestr. 11, Laar-
kapje; C. W. Vonk, Busken Huetstr. 33,
herdershond; M. van Boelen, Dubbelo-
buurt 42, doberman pinchor; J. Klaarha
mer, Busken Huetstr. 2, handschoen; J.
v. Turken burg, Ravolingstr. 13, hondje;
G. Klein, Nic. Beetsstr. 15rd., Hanrl.liedc,
handschoen; Meyer, Rollandstr. IF, pakjo
veters enz.; A. J. Uittenbogaard, Dub-
belobuurt 19, rozenkrans; J. Einmahl, Tod.
v. Berkhoutstraat 1, rytuigsloutel; A. Hoü-
Jigere, Bidderstr. 35, taschje; G. Alofs,
Olyeanstraat 13, wantje; N. v. d. Goes, v.
d. Hulatstr. 7, zweep; Bureau van Politic,
Bmedestraat, zakje aardappelen; O.
Heemskerk. Zulweir 5. zilverbon.
HET OORDEEL VAN DEN HEER SCHUITEMAKER.
Naar aanleiding van liet feit, dat in
de gemeenteraadszitting van Woens
dag jl. door den Wethouder wan Fi
nanciën, Mr .Bomaiis, de persoon van
deen ivorigen comxtïis%ftria van politie,
deai heer D. Schuitemaker, thans
llocfdcommiasaris te Utrecht, in lie -
dubat is gebracht, hebben wij ons tot
d^n heer Schuitemaker gewend met
het verzoek, ons ook zijnerzijds een
uiteenzetting van de zaait t: geven.
Wij vonden den vroeg>..-an Haar-
lemschen commissaris volkomen be
rend, aan ons verzoek te voldoen.
Ik bsb, aldus begon de lieer Schui
temak ar, met verbazing in het verslag
in uw blad gezien, dat het debat over
de politie de wending heeft genomen,
waarover u nu met mij komt spre
ken. Vier punten zijn door Mr. Ro
mans aangevoerd, die mijn bijzondere
aandacht getrokken hebben.
Zoo heeft Mr. Damans, bliikecs uw
verslag, gezegd: „Er waren tijden,
dat 40 agenten aan den dienst wor
den onttrokken voor de opleiding op
de politieschool". Dit nu is absoluut
onjuist. Er zijn nooit meer dan 22
man op die vakschool geweest, er
kunnen natuurlijk van een ploeg
nooit 40 man gemist worden.
Verder zedde de -wethouder (ik citeer
weer uit het verslag in uw blad): „ln
't algemeen was de toestand zoo. du
gemiddeld 170 agenten voor de sur
veillance dienst deden. Ook dit is on
juist. Want van de 184 agenten moe
ten er al 27 ai get rokken worden die
bij de repcherché dienst deden. Blij.!
157.
Dan hooft mij in 't verslag van
Haarlem's Dagblad de volgende zin
getroffen: „Op eon gymnastiek feest
van de politie zoido de lieer Schuite
maker aan spreker (d.i. iMr. Romans),
d at alles in vrij ear tijd geschiedde cn
dat het niets, aan de gemeente kostte.
Maar dat ie niet zoo". Hierover wil
ik Ihet volgende opmerken:
iln mijn tijd is ea- slechts één gym
nastiek feest geweest, in de „Vereeni
ging". Mr. Bomans was daar niet.
aanwezig. Wol zijn de heer Bomans
en ik J-vidon tegvawoordig- geweest op
den voetbalwedstrijd van de Haarb.m-
sche Politiesport-0 reeniging to
gen een elftal uit het trampersoneel.
Bij die gelegenheid hel» Ik den heer
Bomans gezegd, dat dat voetballen en
die sport door de leden der vereeni-
gin? geheel in vrijen tijd beoefend
werden en dat de agenten er zelfs
verlof voor vroegen. Mr. Bomans heeft
dus de opleiding (vakschool) en de
Polities po rtvereen; ging mot elkaar
verwisseld.
Verder heeft de wethouder van fi
nanciën gezegd, dat naar zijn mae-
ning de politie vakschool „door een
achterdeur ig ingevoerd". Dit vooral
moet ik beschouv <?n als een insinua
tie aan mijn adres, want met dal
„door een achterdeur invoeren" zou
ik dan toch het gemeentebestuur heb-
lien misleid. Mag de heer Bomame
hior van misleiding spreken? Deze
vraag moet ik met dan meesten na
druk ontkennend beantwoorden. In do
„Nabetrachting van den Gemeente-
raad'hn Haarlem's Dagblad -van Don
derdag 5 Januari is needs met do
stukken duidelijk aangetoond, dat er
geeai sprake van is, dat de Raad en
de Wethouders niet zouden geweten
hebben, dat de opleiding aan de vak
school im, diensttijd geschiedde. Ik
kan dear nog aan toevoegen, dat het
corps geleidelijk is aangevuld met 01
geveer 70 man. Die agwnton moeten
toch opgeleid worden. Men kon deze
lieden toch maar niet zoo zonder meer
op straat zenden. Dit gebeurt ner
gon6. Daarom moesten er ln 't begin
al was het zeer moeilijk met het oog
op de 48-urjge werkweek, dan weke-
lijkechea» rustdag en de uitoreiding
van het verlof, meer mannen (22) in
oplukloig zijn dan later.
Maar bovendien; zou Mr. Bomans
willen beweren, dat lnj niet geweten
heelt dat do opleiding in dieaifrttiju
geschiedde? Hoe verklaart hij dan het
leit, dat voor een onderdeel van die
opleiding (de licliaamsoeienjngen) de
lueei' Goeting als leeraar door B. en
W. is aangesteld? In dit verbond wil
ik er ook nog met nadruk op wijztm,
dat kortentijd nadat de vakschool
tol stand gekomen wae, het college
van B. en W. op mijn verzoek en in
mijn tegenwoordigheid, op een mor
gen te half tien, dus in dienst-
t ij d, in de gymnastiekzaal van het
Zander-Instituut bij de onder leiding
van den heer Goeting plaats hebben
de lichaamsoefeningen der leerlingen
van de vakschool, een. kijkje genomen
heeft. Herinner ik het inij wed, dan
was Mr. Bomans daar ook bij tegen
woordig.
De heer Bomans, zoo vervolgde do
heer Schuitemaker, moet fair play
spelen. Als hij bezuinigen wil on du
wil doen door het aantal agenten te
verminderen goed, daaiavor valt
te debatteeren. Indien, tegen het ad
vies va.n liet hoofd der politie en des
kundigen in, uit een bezuimigingsoog-
punt door den Raad het aantal agiein-
ten verminderd wordt, dan. neemt
toch do Raad daarmede moreel de
verantwoordelijkheid op zich, terwijl
iiet hoofd der politie en ln tweede
instantie de chef van het corps
formeel verantwoord-el ij k
blij, ven.
Maar het is mijns inziens duidelijk
gebleken uit de debatten, dat het niet
in de allereerste plaats om de politie-
vakschooi-ltwesüe ging, maar om de
kwestie van modezeggingschap in po
litiezaken.
Volgons het verslag in uw blad
heeft wethouder Bruch de kern der
zaak zonder omwegen aangv roerd. In
't algemeen, is dit geen nieuwe kwes
tie. Men kan over dat medezegguig-
söhap inderdaad een interessant de
bat voeren. Maar als dit de eigenlijke
kwestie fs, dan moet Mn. Bomans
recht op bet doel afgaan althans niet
de persoon van den vorigen commis
saris in het debat brengen op een in-
sinuearende wijze, zooals hij volgens
uw verslag heeft gedaan. Op ziciizeif
was dit al geen manier van pleiten
in een zaak, omdat de persoon, over
wien de heer Bomans sprak, met te
genwoordig was en dus niet antwoor
den kon. Maar het is ook niet fair,
omdat er van misleiding geen sprake
is geweest. J£»e reorganisatie der poli
tie te Haarlem is met de beste be
doelingen voorgesteld en uitgevoerd.
Werkelijk, ging de hear Bcliuite-
rnaker voort, de toestond van liet po
litiecorps was in 1918 te Haarlem niet
schitterend en de taak om verbetering
te brengen niet gemakkelijk. Ik heb
hier vóór mij een brief van den vori
gen burgemeester van Haarlem, Nie
mand kon boter dan wijlen Jkr. Sand-
berg weten, hoe het toen met het corps
gesteld was. Welnu, Jhr. Sandberg
schreef rnij 29 November 1018 o.m.:
„Ik vertrouw, dat uw benoeming voor
de gemeente Haarlem het begin zal
zijn eenier rehabilitatie van haar naam
op politiegebied".
Ik kaai in uw verslag niet anders
loaen, dan dat de heer BomamB liet
hoeft doen voorkomen, alsof dit ver
trouwen min of meer beschaamd is
gewordenDaartoe heeft Mir. Bomans
het recht niet. Hij ging maar mijn ge
voelen, te ver, toen hij mijn persoon
betrok in zijn insinuaties owor misled,
diag. Niet ik heb door een achterdeur
do vakschool ingevoerd, maar Mr.
Bomans is er, zooals ik de zaak zie,
door een achterdeur de raodszaalme-
le binnengekomen om haar daar te
gebruiken als wapen ln die andere
belamkrijke kwestie: die "'Vin het rnc-
'ozeggingschap.
Over de noodzakelijkheid van die
vakschool zal ik niet uitweiden.
Slechts wil ik opmerken, dat Mr. Bo
mans toch moei begrijpen, dat die
school er niet gekomon is ten ple iere
van den \origen commissaris, maar
alleen omdat het beslist noodig was,
dat er een deugdelijke opleiding
kwam. Door raadsleden en de vakor
ganisaties was er herhaaldelijk om
gevraagd, aldus eindigde de heer
Schuitemaker, die 011s in den loop
van het onderhoud nog mededeelde,
dat door hem altijd inlichtingen aan
raadsleden zijn: verschaft mot mede
weten van den burgemeestei
(We hebben getracht Mr. J. B. Bomans
mot den inhoud van dit interview in ken
nis te stellen, maar deze vertoeft thans
in Oostcnryk. Zoodra h(j hier teT stede te
ruggekeerd is, zullen we hem in do gele
genheid stellen ook zyn mooning over de zo
zaak uiteen te zetten. Bed. H. D.)
VEELOF DRANKWET. B. cn W.
brongen tor kennis, dat is ingekomen een
verzoekschrift van I. A. Alkonia, om ver
lof, ingevolge art 84 ilior wet, tot het
verkoopen van alcoholhoudenden drunk,
anderen dan sterken drank, voor gebruik
ter pluatso van verkoop in do bovonvoor-
lokalitoit van hot perceel aan de Groote
Houtstraat Nos. 42-44.
BOND VAN NED. ONDERWIJ
ZERS. Men schrijft ons Zaterdag
hield de afd. Haarlem van deu Bond
van Ned. Onderwijzers een Jiuishou-
delijke vergadering. Door den voorzit-
er werd verslag uitgebracht van het
•erhandeldc op de voor-vergadering
'an de algemeene vergadering te
Utrecht. Daar ons sanatorium te Lun-
teren, o.a. door de electrificatie, in
geldnood verkeert, werd besloten bij de
collega's aan te kloppen om Voor die
lutrige instelling iets te offeren.
Daarna kwam in bespreking het rap
port dor het bestuur opgemaakt naar
aanleiding van de plannen v.-.n B. cn
W. betreffende de splitsing cn ophef
fing van enkele scholen. Behoudens
een enkele wijziging werd het rapport
met algemeene stemmen goedgekeurd.
SOCIALE VERZEKERINC.
De Raad van Arbeid verzoekt ons het
volgende te plaatsen
„Alzoo Wij in overweging genomen
hebben, dat de wenschelijkheid is ge
bleken door verhooging van do loon
grens en belastinggrens van ƒ2000.—
tot 3000.het vervallen der verzeke
ring van arbeiders en het onverzekerd
blijven van arbeiders, Idie naar hunne
maatschapelijke omstandigheden ver
zekerd behooren te zijn, tegen te
gaan enz."
Ziedaar de laanhcf van de wet van
24 December 1921 en opgenomen in het
Staatsblad van 30 December ig2i No.
1422 tot wijziging van de -fnvaliditeits-
wet.
Tengevolge Van Ide omstandigheid,
dat in de artikelen 45, 52, 55 en 354 de
belasting- en loongrens jop 2000.—
was gesteld, viekn vele arbeiders, die
aan verzekering behoefte hebben, bui
ten de verzekering, terwijl voor vele
anderen, die ingevolge het bepaalde in
artikel 55, 4e lid, bevoegd waren 1 de
verzekering te doen vervallen, de werk
gever geen premie meer verschuldigd
was.
Door bovengenoemde wijzigingswet,
die op 31 December 1921 in werking
is getreden, zal dus het aantal perso-
otnx dat volgens de Invaliditeitswet ver-
zekeringsplichrig is en voor wie door
den werkgever de premie zal moeten
worden betaald, belangrijk uitgebreid
worden. Zoowel zij, die bij het in wcr-
king treden der Invaliditeitswet niet
verzekeringsplichtig waren, omdat zij
een loon van meer dan 2000.
jaar genoten, als diegenen, wier eerste
rentekaarten foor den Raad van. Ar
beid nietig zijn verklaard op grond, dat
later was gebleken dat zij, ofschoon
verzekeringsplichtig verklaard, reeds op
3 December 1919 een loon van raeei
dan f 2000.per jaar hadden, moeten
zich ten spoedigste by den Raad van
Arbeid, ter opneming in de verplichte
verzekering aanmelden, indien hun
loon minder dan ƒ3000.'sjaars be
draagt.
Bij bovenbedoelde wetswijziging is
tevens voor hen, die ouder dan 35 jaar
zijn, de gelegenheid tot aanmelding
nog opengesteld tot 1 Juli 1922; uaar-
na zijn dezen onherroepelijk van de
verzekering uitgesloten.
Voor de arbeiders, die eerst verplicht
verzekerd waren, doch wier vcrrekc-
ring, op hun gedaan verzoek, verv allen
is verklaard, herleeft nu de vroegere
verzekering en worden jy beschouwd
alsof zij altijd verzekerd waren ge
weest. De tijd, dien zij niet verzekerd
waren, telt dan ook voor de rentebere
kening mode, en zal daardoor het be
drag der rente kunnen drukken.
BDlykheadshalve geeft de wet hun
het nicht over dien tusschentijd, dien
zij niet verzekerd waren, alsnog zelf
premie te betalen. Deze premie moet
echter binnen een half jaar bijgestort
worden, waarbij zij zelf de loonklasse
kunnen bepalen. Deze bijstorting moet
in geld bij den Raad van Arbeid plaats
vinden.
Zoowel voor deze arbeiders, als voor
hen, die bevoegd waren vervallenver
klaring Ihunner verzekering aan, te
vragen en voor wie de werkgever niet
meer verplicht was zegels te plakken,
moeten nu van den datum der inwer
kingtreding der wijzigingswet af, de
verschuldigde premiën worden betaald.
VERDRONKEN LAND Dezen
zomer vermeldden we hoe de slooten
achter het ziekenhuis van J oanues de
Deo wekenlang meters ver droog ston
den en het vee gras at op den sloot
bodem gegroeid. Nu is 't evenwel me.
droog meer maar nat.
W e zijn liier^ al is 't een modern
stadsgedeelte, in 't midden van dei,
Schoterveenschen polder. Toen de
verlengde Velserstrar.t werd aange
legd, werden in de slooten breedc
houten kokers gelegd en zoo kon do
molen aan de Kleverlnan ook de sloo
ten aan de Oostzijde der Velserstraat
bemalen. Nu is dezen zomer het land
bewesten de Velserstraat tot den Klo-
verparkweg voor nieuwen stratenaan
leg opgehoogd cn vreezen we, dat het
leggen van kokers, die uitkomen op de
Molenwetering is verzuimd. Elke re
gen brengt nu nieuw watr aan 11
reeds 6taai de weide weide tot hal
verwege de Maerten van Heemskerk
straat blank en zijn de eigenaars der
huizen bevreesd, dat het vele nat niet
alleen de huizen benadeelt, maar -wk
de malaria zal bevorderen.
Ultpra
A RUBINSTEIN.
ER>NA R1
Voor het vertrek van de geniale violiste
Erna Rubinstein naar Amerika, zal hot
Haarlomsche kunstlievend publiek nog
in do gelegenheid gesteld worden
haar te kunnen bewonderen.
Vrijdagavond a.s. zal zij een populair
afscheidsconcert geven in de Groote zual
van hot Gemeente Concertgebouw voor
heon 80c. Vereeniging).
Dit lie Umstreken
ZANDVOORT.
VERCAOERINC ALCEMEENE
NEDERLANDSCHE VROUWEN
ORGANISATIE.
liet zaaltje van de „Bodega Drie-
huizon" was goed bezet, toen de voor
zitster dei' afd. Haarlem, Mevrouw
Brumetee de vergadering opende en
na een korte inleiding het woord gai
aan de eerste spreekster, mevr. Schi-
v-ier-Ruttors. Deze behandelde den
etach: gelijke arbeidsvoorwaarden voor
man en vrouw. Zij herinnerde er
aan, hoe moeilijk de vrouw een plaats
op de arlieidsmarkt reroverd had,
doordat d« vrouw als minderwaardige
arbeidskracht beschouwd werd. hoe
dit zoar langzaam verbeterde, totdat
door de mobilisatie de vrouw plotse
ling de -haar toekomende plaats ver
overde, zelfs rijp en groen werd aan
gesteld.
De klachten van dan laatmen tijd
zijn 'dan ook niet ontstaan doe-: dc
minderwaardigheid van de vrouw,
maar doordat in de tegenwoordige
malaise men de vrouw uit kantoren
eoi werkplaatsen weer wil verdringen.
Daardoor komen de kladden over zij
den blousjes en dunne kousen, over
weinig ernst, en plichtsbetrachting.
Dubbel jamnier daarom, dat in dezen
tijd «en boek verscheen als van Mevr
Doudier-Bakkor: De moderne vrouw
en haar tekort, dat de feiten geheel
onjuist weergeeft. Uitvoerig critiseert
spreekster dit boek, 0111 te eimligcai
met een pleidooi voor het recht van
de gehuwde vrouw, zelf te kiezen, of
zij in het huishouden haar taak wil
zoeken of daarbuiten haar gaven pro
ductief maken. Zij zelf, geen minister.
mag daarover beslissen. Daarom geen
wet, die dem arbeid der gehuwde
vrouw verbiedt of die der vrouw in 't
algemeen beperkt.
De tweede spreekster, Mej. Nine
Mhwcma liad het politieke gedeelte
voor tiaar rekening. De vrouw zal dit
jaai -voorliet eerstmeofitemineai, waar.
door de tot nu toe eenzijdig bestuurde
maatschappij een nieuw tijdperk te
gemoet gaat. De vrouw nil moet niet
links, niet rechte en niet rood stem
men, maar als vrouw.
Noodig is in de Kamer de eenvoudig
denkende vrouw voor wie het kina
en het gerrin hoofdzaak te. Het moe
derlijk gevoel moet zich daar uiten.
Dit geluid zullen de candidaten der
A. N. V. O. laten hooren. Zij doen
niet veel beloften. In de eerste plaats
zullen zij streven naar verbetering der
huwelijkswetten en zoo noodig een
initiatief voorstel indienen
Met -veel voorbeelden, toont spreek
ster aan, dat urgent is, dat de vrouw
recht heeft op een deel van bet loon
van den man Ook mag de vader met
al! .11 do ouderlijke macht uitoefenen,
zoodat hij zelfs de kinderen aan de
moedei- kan ontnemen en door e n
ander laten opvoeden.
Dan móeten ten bate van bet gezin
de liooge belastingen worden vermin
derd- Op allerlei wijzen moet bezui
nigd worden Do dure onderwijswet,
dte millVocnon kost aan onnoodige
scholen en wachtgelden moet verbe
terd De Raden wan Arbeid moeten
afgeschaft, het voor de verzekering
noodige geld op het gewone belasting
biljet geïnd worden. Dit spaart hon
derdduizenden. Op allerlei wijzen kan
men bezuinigen: Aan een laborato
rium in Utrecht, aan een groot ge-
houw tot het bewaren van militaire
uitrustingen met een volledig perso
neel. -wordt het geld weggesmeten.
Al dit geldvennorsen wordt veroor
zaakt, doordat niet de praktisclie zin
van de huisvrouw, die op de kleintjes
let, regeert, maar de mannen aan 't
bewind zijn, die zich in de eerste
plaats door principes laten leiden.
Hot komt er niet op aan of we rechts
of links of rood geregeerd worden,
zuinig en praetisdh zijn is de hoofd
zaak.
De taak van de vrouw ligt op het
gebied van het kleine werk. Bescher
ming van liet verwaarloosde kind,
verbod vam kindernachtarbeid ook in
koffiehuizen, toezicht op de schade
lijke platen. Uitgestald bij bioscopen.
\e-rhod van optreden van kinderen op
dansavonden en nog veel dergelijke
onderwerpen hebben veel moer de
aandacht v.-ij» de wouw dan van den
man. Veel bereikte de Vereeniging
reed6 dooi overleg met de Ministers
van Arbeid en Justitie, zelf in de Ka
mer kunnen de vrouwen veel meer
doen. Daarom te het noodig, dat de
vrouwen zich aansluiten bij de Ver
eeniging. terwijl ook mannen welkom
zijn.
Voor liet debat gaf zich op mev rouw
Van Bever-Keize-r, die ais sociaal-de-
lnocrate den nadruk legde op bezuini
ging door ontwapening en -verder op
moedersohapzorg aandrong. De vrou
wen afgovaard 1 gden zulten zich ook tet
te-paalde partijen moeten wenden om
steun, zij vraagt, hoe de Vereeniging
staat tegcnc-v het militairisrnc en
de motte Suze Groenewc-g.
Mej. Minne-ma legt rn haai- ant
woord den nadruk er op, dat volgens
hoar de S. D. A. P. de ontwapenings
leus aanheft om kiezers te vangen:
een rovolutionnaire partij kan, zegt
;pr., niet voor ontwapening zijn. Die
vil -Ie macht verwerven door wapen
geweld. Spreekster is voor verminde
ring der militaire lasten, de ontwa-
paningekweeti© wordt echter niet ln
ons klein land, doch door de groote
mogeiul heil en opgelost. Zij voelt meer
voor verzekering dan voor (staatshulp
voor de moeder. De vrouwen moeten
zich niet aansluiten bij om politiek©
partij, en bij elk voorstel niet vragen,
van welken kant komt het-, maar wat
te de bedoeling ea dan haar houding
bepalen.
Nadat Mevr. Smoreiibcrg, evenals
na do eerste rede, eenlg; liedjes van
Tagore zeer gevoelig voorgedragen
had. werd de vergadering gesloten.
IJMUIDEN.
SCHEEPSRAMP,
Men seinde ons:
Het Zaterdag te IJmuiden van Dan
zig binenngekomen stoomschip „Ino"
rapporteerde op zee te hebben opge
pikt een scheepsboot, waarin de lijken
van 3 zeelieden. De boot was gemerkt
Klanipenborg", Kopenhagen. We
gens den vergevorderden staat van
outbinding zijn de lijken in zee begra
ven. De scheepsboot was reeds yoor
Nieuwjaar opgevischt. Vermoedelijk is
het stoomschip „Klanipenborg" ver
ongelukt.
Buitenland
DE CONFERENTIE TE CANNES
{Zie ook 2de Blad.)
Uit Ca0nes wordt nog gemeld:
Inderdaad houdt Frankrjjk vast aau de
betaling van 1250 millioen goudmark in
don vorm van leveringen in natura cn a:iu
waarborgen van militairen aard. Wat
België betreft, dat land zou waarschjjn-
lyk 800 it 900 millioen goudmark kunnen
krygen.
liet „Petit Journal" verklaart, dat men
behalve oen militaire conventie in geval
van een Duitsclien aanval, verwacht, dat
een reeks verdragen zal worden gesloten,
waarby de onschendbaarheid der Cent raio
en Ooatlyke Europeesche staten wordt ge
waarborgd. Het blad legt den nadrnk op
de gunstige uitwerking van een derge
lijke politiek, die b.v. de kwestie der aan
sluiting van Oostenryk by Duitschland
uit den weg zou ruimen en op afdoend*
•wyze do vredelievende gezindheid va*
Frankryk zou tooneu.
DE BRU3SELSCHE CONFERENTIE.
Lenin naar Genua.
In verband met do beslissing van den
Opperston Raad te Cannes wordt medege
deeld, dat de Italiaansche regeering, door.
tusseheukomst van de Russische economi
sche delegatie, Lenin heeft uitgenoodigd
om de conferentie to Genua by te wonen.
De houding van Amerika.
Do „Chicago Tribuue" deelt iu tegen
spraak met het bericht in de „Matin"
mede, dat do Amerikaanse he gezant Har
tley het deelnemen der Vereenigde Staten
aan do Internationale Economische Confe
rentie in uitzicht heeft gesteld. Over d«
houding van Amerika kunnen nog slechts
vermoedens worden geuit. De heer llar-
vey laat zich over een en ander niet uit
De uitnoodiging der geallieerden ie hem
reeds overhandigd en het antwoord dor
Amerikannsche regcerlng wordt met spaa
ning verwacht.
DE IERSCHE QUAESTIE.
(Zie ook 2<le blad.)
Zooate we reeds meldden heeft da
Dall Eireanu de te Londen H©teeken-
de overeenkomst aangenomen met 64
tegen 57 stemmen.
Reuter seint nader
De stemming over de Engelach-Ier-
sche overeenkomst in den DaD
Eireann had plaats te mudden van
groote- opgewondenheid. De voorzitter
maakte den uitslag eerst in het Ierech
bekend, varvolgens in het Engelech.
Het nieuws bereikte snel de menigte
bu'ten het gebouw, welke een luid ge
juich aanhief. In den Dail zelf werd
weinig gedemonstreerd.
De Valere heeft formeel zijn ontslag
ingediend. Hij verklaarde, 'lat hij met
ziin aanhangers een bijeenkomst aou
houden.
Im zivn rede in dë Dai1 Eireann zei-
de Griffith dat hij er zeker van was,
dat 98 procent van het Iereehe volk do
overeenkomst wenschte. Zij, die tegen
het verdrag stemden, zouden daar
mede te kennen geven, dat zij het
Engelsche leger in Ierland wensohten
te doen blijven.
Reuter seint uit Dublin
De uitalag der stemming in den Dail
Eireann heeft sensatie verwekt, want
na de berichten der laatste dagen had
men zulk een meerderheid ten gunste
van de overeenkomst niét verwacht.
Te Dublin was het enthousiasme
zeer groot. De voornaamste voorstan
ders der ratificatie weiden op straat
geestdriftig toegejuicht. De Valera,
die eveneens werd toegejuicht, was
blijkbaar zeer teleurgesteld en terneer
geslagen.
Het bericht omtrent de beslissing
werd te Londen met diep gevoel van
opluchting ontvangen, voornamelijk
in de groote politieke clubs e»f in de
schouwburgen. De samenstelling van
het nieuwe Iersche kaiinet zal binnen
«mkete dbgeai bekend worden ge-
Binngnlanii
DE NEDERLANDSCH-INDI8CHE
LEENINC IN AMERIKA.
lilt New-York wordt aan de Tel. ge
seind:
De uitgifte van de eerste tranche,
groot 40 mill., doll der Nederiandscli
Indische leening is een groot suces
geworden. Do leening is ruim over
took end; zoo werd door een enkele
Amerikaansche firma alleen reeds
voor een bedrag van 20 millioen dol
lar ingeschrevenD© bemoeiingen
van de Nederlandsclie Kamer van
Koophandel in Amerika hebben de
belangstelling voor deze leaning ton
zeerste aangewakkerd en worden dar»
ook door de belanghebbende partijen
sterk op prijs gesteld.
GASVERSTTKKINGDe Cou
rant meldt, dat te Amersfoort de sol
daat v. E. uit Bpe, aan gasverstikking
b overleden. Bij een defect aan het
electrisch licht, werd de hoofdkraan
van de gasleiding die niet meer in ge
bruik was. opengezet. Een gasbuis in
het vertrekje van de stal Wacht, de sol
daat v. E. was echter gebroken. Ge
volg was, dat het gas zich in het ka
mertje van den staiwacht verspreidde
en toen 's morgens de soldaat gevon
den werd, kon men. ondanks kunst-
KLEINE OORZAKEN.... De Cou
rant deelt mede
Dat kleine oorzaken groote gevolgen
kunnen hebben, is Zondagmiddag in
de Electriachc Centrale Noord aan do
Oostzijde van het IJ te Amsterdam ge
bleken. Op een van de bovenverdic-
Singe 11 van het gebouw, dat nog ge-
eoltelijk in aanbouw is. was de water
leiding bevroren geweest en nu ont
dooit. De leiding sprong en bet gevolg
was dat hevige le_kkage ontstond. Door
een paar verdiepingen heen kwam hcG
water in de machinehall terecht, lek
te op do hoofdleiding van een der
grooto machines, waardoor zware
kortsluiting ontstond. Het gevolg was,
dat niet alleen de gelieele stad. doch
ook oon gedeelte der provincie totaal
stroomloos werd. Het geschiedde 0111
kwart over vier, juist tegen den tijd,
dat het licht opgestoken werd, zoodat
ieder zich met gas, petroleum of kaars
moest behelpen. Ook de tram werd
buiten dienst gesteld, zoodat van do
taxi's een ongewoon gebruik werd ge
maakt. In het Concertgebouw, waar
een abonenmentsconcert werd gege
ven, moest men midden in een werk
blijven steken, waarop de heer I-oe-
