HAARLEM'S DAGBLAD
Het R. K. Lyceum voor Haarlem en
Omstreken.
Frissche Spookhistariss
ZATERDAG tl FEBRUARI 1922 DERDE BLAD
Stadsnieuws
Hierbij reproduceeren wij eenige tce-
ikeaingen van den voorgevel en een plat
tegrond van bet R.-K. Lyceum voor
Haarlem en Omstreken, dat eerlang te
Overveen aan den Zijlweg zal verrijzen.
Met de uitvoering van dit bouwwerk
zal nog maar een deel van de bestaan
de plannen verwezenlijkt zijn.
Het ligt in de bedoeling het gedeelte
van 't gebouw langs den Zijlweg later
nog te verlengen met verschillende les
lokalen. Ook zullen in de toekomst aan
den kant van den Zijlweg nog gebouwd
worden een woning voor de Paters
Augustijnen, onder wier bestuur bet
lyceum staat, en een kapel.
Achter bet lyceum wordt een terrein
voor lichaamsoefeningen ingericht.
De gangen worden 2'A M. breed.
De nieuwe school zal 11 gewone les-1
lokalen (6J4 bij 614 M.) bevatten en één
gymnastiekzaal 9 M. breed" en 18 M.
lang met kleedkamervoorts twee
teekenzalen en zes lokalen voor chemie
en physica.
Een afzonderlijk lokaal zal ook inge
richt worden voor de vakken aardrijks
kunde en natuurlijke historie en een
zaal voor ihet bewaren van verzamelin
gen op natuur- en delfstofkundig ge
bied.
Dat er verder een directeurskamer en
een spreekkamer zal zijn en toiletten en
plaatsen voor berging, behoeft nauwe
lijks vermelding. Ook voor de leeraren
is een afzonderlijk vertrek beschikbaar.
De gcheele school wordt zoo econo
misch mogelijk gebouwd onder archi
tectuur van den heer A* J, Prinsen-
berg, architect te Overveen.
COLLEOTe HONGEREND RUS'
LAND.
Eindelijk zal de nu reeds tweemaal
uitgestelde collecte gehouden worden
en wel op Zaterdag 18 Februari.
Men verzocht ons den volgenden op
roep te plaatsen
Jeugdige Haarlemmers.
,Er zit geen fut meer in de wereld,"
me laatst een oude brompot en ik
gaf hem terug „Er zit geen fui meer
jou dat is de reden van je zwart
galligheid. Zooals we zelf zijn, zoo zien
de wereld er zijn ook menschen,
die niet van zonneschijn in hun kamer
houden, want„dan zie je de stof zoo".
Haal dan bloemenin je kamer en
bloeiende planten, fleur en leven en je
denkt niet meer aan slof."
1 jullie zit wel fut, jeugdige Haar
lemmers, en jullie houden wel van zon.
Toont die energie door ons flink mee
te helpen met de collecte en laat zoo de
zon schijnen ook over arm Rusland.
Jullie kunt nog niet beseffen hoe daar
geleden wordt't is ook weinig fleurige
lectuur daarover, maar 't zal toch wel
eens door jullie -heengaan: wat een
elleude, verschrikkelijk.
Door één morgen of middag mee .te
helpen kun je die ellende een beetje
verlichten. Je trekt er op uit met een
heel leger, twee aan twee en komt te
rug met volle bussen en je zegtJa,
't werk liep zoo vlot en de menschen
waren zoo goedgeefsch."
Die goedgeefschheid kwam door jul
lie prettig optreden.
De Padvinders helpen ook tneena
tuurlijk, die waren allen onmiddellijk
bereid. Dus vóór of op Woens
dag 15 Februari geven jullie je
allemaal op aan een der onderstaande
adressen, waar je dan nadere instruc-
krijgt. Denkt er aan, we hebben
ruim 200 stel handen nooditg, dat is
heel wat en hoe talrijker jullie zijn, hoe
vlugger je klaar bent.
Aanmelden bij Mevr. Cannegicter,
Ripperdapark 14Mevr. Koster Busé,
Groote Markt 27 Mevr. OttDe Bies,
Emmastraat 15 5 den heer Van Zurk,
Coltcrmanstraat 9 rdMej. A. Hofer,
Prinsen Bolwerk 48den heer A.
Schouten, Sjiaansche Vaartstraat 55
Mevr. Baars, H. v. Alphenstraat 40.
Buttsniand.
UIT RUSLAND.
Een Handelsblad-correspondent te
Helsingfors schrijft
Toen het departement van den heer
Locnatsjarski tot de ontdekking kwam.
dat de communistische scholen, die een
eind zouden maken aan het analphahe-
tendom in het land, óf niet meer be
stonden, óf door burgerlijk gezinde
kringen in den vorm van niet-oommu-
nistiscke particuliere scholen werden
onderhouden, ging een storm van ver
ontwaardiging op en was een reeks
nieuwe decreten het gevolg Onder be
dreiging met strenge straffen werd ver
boden schoolgeld te heffen. Tegelijker
tijd werden bijzondere schoolbelasun-
gen in stad en land uitgeschreven. De
school moest tegen den verderfelijkeu
invloed van burgerlijke en intellectueele
kringen worden beschermd en tóch blij
ven bestaan.
De „Iswestia" van 17 Januari publi
ceerde een brief uit het gouvernement
Iwanowo-Wusuesensk over ,,de ziekte
Van de school". Hierin werden de ge
volgen van de decreten van einzen herfst
duidelijk uiteengezet. Dc brief begint
met een op zichzelf staand gevsd, den
zelfmoord van een onderwijzer, die den
honger van zijn familie niet iincer Icon
aanzien. De toestand van de onderwij
zers is ontzettend verergerd. Sedert
September hebben ze geen salaris meer
gekregen. Velen trachten aan den kost
te komen met het verkoopen van kran
ten, met houthakken, en' dergelijken ar
beid. Wie dat niet kan, maakt een eind
aan zijn leven.
Veel erger nog is het met de dorps
school gesteld. Vele dorpsscholen in
boschrijke gouvernementen zijn wegens
gebrek aan hout gesloten. Vaak gaan
de onderwijzers bedelen van huis tot
huis. De boeren weigeren dt schoolbe-
lastingen te betalen. Van de talrijke be
sluiten in dezen geest noemen wij
slechts dat van den disirictsraad van
Sjoeskaja„Ingeval er een schoolbe-
lastiug wordt ingevoerd, moeten alle
scholen worden gesloten." Eiken dag
worden er bij massa's scholen gesloten.
Dat is ook begrijpelijk, want het onder
houd van vijf a zes dorpsscholen zou
den disirictsraad 100 a 200 millioen roe
bel per semester kosten. De- boeren wil
len dat niet. Zij, die geen kinderen heb
ben, eischen dat slechts de ouders van
schoolgaande kinderen voor de school
betalende anderen willen dat iedereen
moet meebetalen. Vele boeren zenden
uit vrees voor de schoolbelasiïng hun
kinderen niet meer naar school. Bij
zonder slecht staat het met de schoion
opheffing van het analphabetcn-
domdeze hebben in het geheel geen
leerlingen. Het moeilijke leven en de
ondeugdelijkheid der scholen hebben dit
treurige resultaat bevorderd. Ook vele
der verschillende cursussen zijn geslo-
ln één gouvernement zijn van de
dertig technische en andere cursussen,
die geopend waren, er twintig gesloten.
HET HERSTEL DER VERWOESTE
GEBIEDEN IN FRANKRIJK.
In den loop van de Fransche Kamer
zitting werd door den Minister van de
Bevrijde Gebieden, Rcibel, de volgende
statistiek ter kennis gebracht, om de
belangrijkheid van het reeds in de ver
woeste gebieden verrichte herstellings
werk te doen vvaardeeren
280.157 huizen waren vernield en
422.136 beschadigd; 335-479 waren op
i Januari 1.1. hersteld; 53-977 K.M. we
gen moesten hersteld worden en 31.965
kilometers waren op 1 October 1.1. we
der in hun vorigen toestand gebracht
1112 kilometers waterwagen waren ver
woest, 1027 zijn hersteld. Van de 4084
industrieele inrichtingen welke ter-
woest waren, zijn 3986 sedert 1 October
1.1. weder in werking. De oppervlakte
der verwoeste gebieden bedroeg
3.337,000 hectaren. Er zijn 2.900.593
hectaren hersteld.
KnuriBk ?oor Vragen
VRAAGMijn patroon heeft mij
bij de week aangenomen. Voor een
rechtsgeding heb ik een öag moeten
verzuimen, Heb ik recht op dien dag
safaris'! ANTWOORD: Ja.
VRAAG Is een patroon verpl-icht
zijn knecht ziekengeld uit te keer en?
Zoo ia, toon vvien moet de knecht zich
wenden, als de patroon niet betalen
wil ANTWOORD 1. Ja. 2. Tot een
rechtskundige.
VRAAG: Ik logés hebben,
op door mii on gemeubeld gehuurde
kamers? ANTWOORDJa u bedoelt
tooh bij u Inwonende.
VRAAGTk ben wasoh vrouw en
heb per ongeluk een versteld) over
hemd vam een mijner klanten ver
brand. Mag de eigenaar nu een nieuw
van mii eischen ANTWOORD
Neen, hij kaai de waarde van het ver
brande hemd eischen.
VRAAG: Waar moet ik mij ver
voegen om als monteur -aan het vlieg
kamp te worden geplaatst? -ANT
WOORD: Gij kunt den commandant
van het vliegkamp te Soesterberg of
aan don commandant van dat te
Schiphol schriftelijk vragem of er
plaats is voor een monteur. Ook kunt
gij dit inf-ormeeren ten bu-eeLe van
den gamlzoensoommiandant alhier,
infainteriekazern e
VRAAG: Wiie is het hoofd der
militaire politie te Haarlem? ANT
WOORD De garnizoenscomman
dant, infantenekazerile te Haarlem.
VRAAGVoor dé Nationale Mi
litie hob Ik No. 289 getrokken. Later
Kreeg ik een aanschrijven, dat ik vrij
zou zijn wanneer de nieuwe legerwet
wordt aangenomen. Is deze wet onge
wijzigd aangenomen? ANTWOORD:
Do legerwet is aangenomen; o-" aalt
dus van den miRtiedienst worden vrij
gesteld.
VRAAG: Hoe moet een Yoghurt-
pl-antje behandeld worden? ANT
WOORD De Yoghurt is een schim
melplantje dat zich zeer snel ver
meerdert. De beste voedlingSbodr-m
daarvoor is Lauwe melk.
VRAAG Wat is te doen tegen het
geel worden der punten van de bla
deren van een Clivia? Deze is verle
den jaar van de oude m-oeilerpLant af
genomen. ANTWOORD Voor
eentje dagen werd dezelfde vraag ge
daan en 'beantwoord in dit blad. 't Za-1
hier ook wel weer zijn, dat de plant
oaivoldtoende water gehad heeft. De
Clivia's 'bezitten, vooral als zdj eenige
jaren in dezelfde pot gestaan hebben,
veel wortels en is er weinig grond
aanwezig zoodoende houden zij wei
nig water.
VRAAG: Mijn kin hoeft jets aan
haar p00ten en kan haast niet loo-
pen. Den geheelen dag zit ze ineen
gedoken en eet of drinkt smds eenige
dagen reeds niet. Wat is daartegen te
doen? ANTWOORD: Geeft uw kip
licht verteerbaar voedsel, zooals ge
kookte rijst enz. en. penseel de pooten
van uw kip eens per dag met Jodium-
tinctuur. een week lang volhouden.
VRAAG In de eieren van een mij
ner kippen is steeds bloed aanwezig.
Den eenen keer meer dan den pide-
ren. Soms een groote hoeveelheid en
dan heeft het eiwit een donkere kleur.
Heeft de kip een organisch gebrek en
is daar iets tegen te doen? ANT
WOORD Laat bij deze kip voorioo-
pig het groenvoer weg, geef) als
hoofdvoedsel een maand lang gekook
te rijst. Ochtendvoer, oud brood, ge
weekt in melk, misschien dat de
kwaal zich daardoor hersteld.
VRAAG; 1. De'kam en de lellen
van mijn haan zijn bevroren. Wat is
hiertegen te doen? 2. Mijn haan eet
en drinkt niet en laat zijn kop heeie-
maal tegen den grond liggen. Wait, is
hiertegen te doen? ANTWOORD-
Niet veel meer aan te doen. U kunt
nog probeeren met kaan en lellen van
den haan te peneeelen met zinkvasa-
liné.
VRAAG: Ik heb een kuiken van
6 maanden, dat nog geen kam -en bij
na geen staart beeft- Het eet goed.
Een geboren Fries, de beer H. S. Vlie
ger, heeft ons eenige spookhistories uit
hot land waar lijj geboren is, meegedeeld.
\Vjj laten die hier volgen:
DE SPOERJENDE MOUNLEB.
(De Spokende Molenaar.)
Aan het donkere zwarte water van de
groote Tzjoeke ïniir (Tjeukermee-r) tus-
BGhen do dorpen Oosterzee .011 Echten stond
een watermolen, die het boezemwater
den grooten Eehtenerveenpolder in
Tjcukermeer voerde.
Do molen was aan weerszydou, iets vor
der dan de slag van de wiekeu voerde
een witgeschilderd hek afgesloten. Een
voetpad Jiep langs de molen en (laar tus-
flchon die afschutting in voerde eou voor
meer dan 100 jaar geloden gestorven wa
termolenaar het nachtelijke ambt van
Spook uit.
Be turfmakers uit die omgeving kordon
in bjj overlevering èn door eigen aan
schouwing hot mannetje uitstekend. Zy
gaven een nauwkeurige beschrijving van
de kleeding van don mounlor, doch had
don overigens ontzag en vrees genoeg om
dc nachtelijke verschijning met vrede te
laten on voor geen aardsche schatten durf
den zo het aan ta middernacht d. molen
te passeoren. Hot mannetje had n.I. de
eigen rochterlyke opvatting, dat hjj iéder
menscheljjk wezen, dio op zjju teireïn
kwam zoo-'n geweldige oppeuter gn.r, dat
men uren in zwijm bleef liggen.
De molenaar dan was gekleed met vet-
leereu lage pantoffels met zilvoron ges
pen, blauw wollen kousen mot slangetjes
gebreid, een korte zwartfluweolen knie
broek bjj de kniecin met roodo bandjos met
dubbele strikken vastgemaakt. Een bruin
beversch baatje of buis mot twee rjjen
Witbeenen knoopen, een blauw zjjden hal3-
doek mot gouden knoop in het midden,
een klein zwart kalken pypje in de mond
en ecu slaapmutsje op het hoofd met wit
en blauw horizomule strepen. Men ziet,
rijno omgeving kende nauwkeurig zjju
costuum. Dat mannetje was do schrik 1 an
de omgeving. Moest iemand aan de audero
rijde van de molen beslist een boodschap
in den nacht verrichten dnn kon hjj of
uren omloopen of met een zeilboot langs
de Tjcukermeer. varen of wachten. Een
bejaardo visscher, een man aan wiens go-
goiooi'waardigheid ik in andere gevallen
geen seconde zou hebben getwijfeld, ver
telde rajj hoe lijj eens op een nacht in zjjn
boot by de molen to visschen lag en door
do rumie vangst zich verleiden liet op
klokke 12 uur to bljjven liggen. Do anno
stakker beefde er nog van. Krekt om
twoalve
sprong er injj jjne boat t
joeg mei saa grouweligen lewiber, dat ik
fnear as fjouwer oeren jjne soes ljj. (Pre
cies om 12 uur sprong hjj in mjjn boot en
gat mjj zoo'n vreeseljjke slag, dat ik vier
uur in zwjjm lag.)
Een heldhaftige turfmaker, die het wel
aandorst om het mannetje te passeoren,
«oeg een dito goweldige oppeuter. Do an
dere morgen vonden zjjn makkers hem bo-
wüsteloos bjj hot hek liggen. Verdere iu-
oeclen bleven er niet van over. Een dag
"i veertien stram on stjjf in de leden en
do schrik in het hart, dat was alias. Tsjoo-
neu deed hjj niet. Ook dat mannetje heeft
mjj weer slapelooze nachten bezorgd. Eerst
ging ik er gewoonweg heen doch hjj
kwam niet voor den dag. Toen probeerde
ik een list om te doen net of ik druk be
zig was mot visschen en hem zoo te lok
ken, doch 't hielp al evenmin. Ik hulde
mjj in een schapenvacht en giug zoo net
als een schaap bjj het hek liggen, 'k kon
hem dan mogeljjk wol eens zien. Doch
ho Koert, 't was onnoodig, 't mannetje
bleef absent. Volgens de legende had de
watermolen hem vroeger toebehoord, doch
was later na zjjn dood door het bestuur
van den grooten polder onrechtvaardig be
naderd. Daarom kon hjj niet rusten. Daar
om sloeg hjj ieder, die op zjjn eigendom
kwam in zwjjm. 't Bestuur der Veeupolder
en de provincie Friesland hebben or nu
een der grootste stoomgemalen neergezet,
'k Hoop dat het bestuur de kleine reke
ning van den mouulor heeft voldaan,
't Mannetje lean dan rusten en het pu
bliek kan er veilig passeeren.
•T SPOEK OP E BAEKOtJ POLLE.
Bjj den ingang van de groote Snooker
eer ligt oen klein eilandje, do Dackou
polio (het Kooilo Koeeiland). Ten noord
westen ligt do vaart naar Snoek en de
Houkesloot. Ten zuidwesten ligt een vaart,
de Modderige Geeuw genaamd, vellco naar
liet dorp Uitwolleringa voort. Ten oosten
1 de Snecker meer, ten zuiden ccu vaar-
-cg, het. Djipgat genaamd, en daar op dat
eenzame afgelegen eilandje heerscht oen
onzichtbare, maar evenwol niet minder
gevaarljjke geest.
Niemand heeft dat spook ooit gezien,
't Is er on 't is er toch niet. Alleen do
daden van dien boersclier zjjn merkbaar,
t om klokke 12 uur 's nachts werpt
hot alles wat op zjjn eiland is met woosto
kracht in de Sneeker meer. Passage is er
niet. Met personen of zaken buiten zjjn
eiland laat hot zich niet in. 't I's dus al
leen gevaarljjk voor visaehers en schip
pers. Voor schippers kon het een prachtige
en voilige ligplaats zjjn. Het Djipgat (diop-
gat) is als een natuurljjke baai, veilig voor
alle winden. De diepBto schepen kunnen
zoo als het ware vast tegen de steile oever
liggen. Voor do lange winter- en herfst
stormnachten konden de schippers er zoo
veilig en kuusjes overnachten. Maar he
laas! Geen- schipper durft het wagen aan
de polle vast te meren. Een onzichtbare
kwelgeest maakt het ovornachten onino-
geljjk. Een oude modderskipper (ter paarde
oerdor) vortelde er mjj het volgende
.v.ontuur van.
Op een storinuciu. j u herfstavond liad
hjj, op aandringen vun zjjn twee groote
zoons, flinke gewante korels, er eens vast
gemaakt. 't Waren mannen dio niet direct
r een kleintje vervaard waren. Tot lü
hadden zjj in het achteronder gezellig
zitten praten en or was niets gepasseerd.
Een der zoons had nog gczeg.l: ,,Sjucht
heit nou whol det er naet is" (ziet vader
nu wel dat er niets is). Toon waren ze uaur
bed gegaan. Om twaalf uur werden zo ver
schrikt wakker. De ankers waarmede het
schoepje vastlag, werden met ontzettende
kracht op hot dek van het schip geworpen
De oude man toonde mjj de deukun nog,
die in de eiken planken van het dek wa
ren geslagen.'De oudsto zoon sprong direct
aan land om te zien wie hem dat lapto.
Doch door een onsiehtbaren reus word hjj
als een veertje wel veertig voot ver do
moor ingeworpen. De tweede zo'on ging toen
nan laud, doch onderging hetzelfde lot.
Do schippersvrouw was zoo ges :'l rokken,
dat ze na dien tjjd niets meer vast koi
houden. Zoo beefden haar handen. Zo wa
ren weggevaren, weg, van dat vreese
ljjko eiland vandaan.
Meer schippers en visschers gavei
mjj ongeveer gcljjkluidendo getuigeuisscu.
'k Heb daar met den vasten wil om nu
oons te slagen, om nu eens mot eigen er
varing met een geest in relatie te zjjn ge
"woest, vele nachten doorgebracht, 'k Lag
er met een plelziersloep. maar 't wou niet.
'lc Huurde van oen modderskipper van het
dorp Terhome zjjn schip en lag dus
momd als oen eonvoudig schipper twee
nachten aan de polle. 'lc Zette ankers in
het land, sloeg met zware houten hamer
om 12 uur houten paaltjes in den groud.
'lc Probeerde duizeudeu middelen om dc
aandacht van den onzichtbare op te wok
ken. Doch 't was en bleef misère voor me.
Al mjjn moeito was voor niets. De geest
gaf geen belet, stoorde zich niet aan mjjn
verlangen. Maar volgens den volksmond
bestaat hjj toch. Geen schipper durft er
'3 naelits aan te loggen. Niemand heeft
hem of haar ooit gezien, niemand weot
waarom hij of zjj zoo wreed handelt. Doch
't volk, de groote massa, gelooft in hem,
in hem, den onzichtbaren aanwezige,
EET SPOEK IJN DE SCHABSTEEUIEN
Aan do Scharsterrien, de vaarweg van
de Lommer naar Groningen, twintig ntiuu
ton ten westen van do Scharsterbrug:
waarover de tratnljjn Leumior-Joure gaat
onder klokslag van het dorpje Oldeouwer.
gemeente Doniawerstal, staat op den een
zamen Veenpolderdjjk een hek ter of schei
ding, de Spoekershikke. 't Vaarwater
maakt daar juist oon vrjj sterken bocht,
en dat gedeelto is dan ook alleen bekonu
als het Spoekershikkcrak. Het spook, oeL
wanstaltig gedrocht, volgens menschen die
beworen het vaak gezien te hebbeu,
mankte daar voor sohipper en voetgaugor
het pnsseereu gevaarljjk.
't Bepaalde zich er ook weer toe om
alleen in den nacht te operecron. Precies
twaalf uur kwam het op en verdween in
den morgentjjd, doch in dat stadium smeet
hot elk menscholjjk wezen wat passeorde,
't zjj per schip, 't zjj aan don wal pardoes
in hot water van den Scharsterrien. tichip-
pers dio willen overnachten zoeken go-
woonljjk met graagte een hek op om as a
die palen hun schuit vast, te loggen, doch
voor oen vastlegging aan do Spockers-
hikkoll neen daarvoor bedankten ze stich
telijk. Nooit zag men er dan ook schepen
liggen.
Een turfschipper die dacht, dat 't zoo'n
iftrt niet zou loepen, had hot eens ge
waagd, doch- was van een kouwe kermis
thuis gekomen. De man vertelde mjj het
volgende. Proeics om klokslag twaalf uur
werden zjjn touwen met een vreeseljjk ge
weld op het schip geworpen. Hjj ging uit
zijn kooi en zag het schip losdrjjven. Mot
een spit (jjzeren lange pon) sprong hjj aan
den wal om daar hot schip weer vast to
leggen. Maar 0 wee!! In graete gedaento,
suader kop of pooten kwam op kóm af en
smeet zonder hem aan te raken hora mid
den in de Scharatorrien. Zjjn feint (knecht)
werd van het lawaai wakker en kwam hot
vooronder (voorlogies) uitzetten. Aber git
ten genade, ook die word in nachtcostuum
direct paTdocs in do Ricn geworpen. Go-
iukkig konden ze betdon zwemmen en
weer op het vaartuig klauteren. Bevenl
van angst en koude waren ze toen in kei
ackterondorgokropen en nadden het sclvip
maar laten drjjven. Doch 't was een vree-
seljjko nacht geweest. Zéó uit het warme
bed wog en zoo door oen gedrocht zonder
kop en beonen in het jjskoudo
worpen. O, 't, was to org. Eu dat alles
door eigen schuld.
Bjj tegen wind trokken do schippers
hun schip geregeld langs den Scharster
rien, een of moer personen, vaak vrout
en kinderen liepen dan in een lijn voor
schip te trekken. In don harden slrjjd
het bestaan gebeurde dit. oven goed bjj
uncht als bjj dag. Doch bjj donker dorst
men de Spoekerhikke niet passuoren. De
trekkers werden dun aan booid gehaald
on men boomde het schip een gooi eind
voorbjj de hikke. Om on na 13 1
nachts, o, neon dan dorst men op gi
nior de hikke passeeren cn wachtte de
morgenuren af.
Volgens verhalen van turf makers en
boerexunenscheu dan moest er wol een
Jam van lijken in den S.charsierrlen lig
gen. Zooveel had hot spokende gedrocht
or wol ingeworpen en het vreemde en
moest onbegrjjpeljjko van die spookgeval
len was, de politie liet ze kalm hun gang
gaan en hinderde ze met niets. In ver
houding tot het gedrocht van de Schars
terrien, waren de blauwbaard van Gam-
bais en goeie Mie van Leiden nog engelen.
Gobenrde zoo iets nu, och, dan zou men
doodgewoon denken, corruptie, Jan Sjj-
men zou zich opofferen cn zwjjgen. Doch
toen was er nog eer en plichtsgevoel, nog
nou eu trou in do menschen. Ik zelf heb
vt gedrocht nooit gezien, 'k Heb er vaak
op geloerd. Menige nacht heb ik er aan
gespandoerd, doch alweer, als men een
ipoolt hebben wou, dan had de geest geen
idee om rendez-vous te geven. Waarom 't
gedrocht er opereerde 1 Niémand die het
wist. Men kende het, Vader en Grootva-
dor hadden het gekend. Moer wist men er
niet van. Doch do Spookershikke jjne
iharsterrien bljjfi bestaan en elke Frie-
3cko schipper zal op de vraag van oen
vreemdeling naar dio plaats hem direct
de noodigo inlichtiugen geven.
(Het Spookhek.)
Op een half uur afstand van hot dorp
Lemmer aan den kalen oenzamen zeedijk
iu ds richting van Kuiare iu do nsbjjkeid
van hot gehucht Pasveer, staat een een
zaam hek, toebehoorendo aan het water
schap, do zeven grietenjjen "-n de stad
Sloten, 't Hok dient tot afscheiding van
voebeweiding. De watorschnppeu verhu
ren den zoedjjk voor dat doel en van Har
lingen tot Schoterzjjl (do grens V3n Cver-
jjssel) zjjn 38 hekken aan don zeodjjk aan
gebracht
De Spoekeshikke geniet sedert onheugo-
ljjke tjjdon de beruchte reputatie dat er
's nachts procies klokke 12 een spook ver-
schjjnt en de passage daar levonsgevaar-
ljjk maakt. Voor geen geld tor wereld zou
den de moesten of zeg maar gerust alle be
woners uit die omstreken daar 's nachts
gaan passeoren. Een spook gekleed iu het
costuum van een spierwitte dame, vor-
schjjnt er en is alweer gevaarlijk voor de
menschen. Een oude grijze jagor, die er
's nachts dikwjjls vertoefde om met een
ganzenroer op overtrekkeedo ganzenvluch-
ten to schieten gaf mjj een nauwkeurige
beschrjjving van die dame. Zjj was lang,
en spier-, spierwit gekleed, haar japon was
van onder tot boven met breodo etrcoken
bezet. Zjj droog witte schoenen, oen hoogeu
I puutigon hoed ook versierd met groote wit-
to bloemen en precies klokslag 12 uur
kwam zo op. Ze bleef dan in non luing
van pl.u». 100 M. om hot hek zweven.
Kwam er een menscheljjk vrezen binnen
dien kring dan werd hjj door haar onweer
staanbaar aangel rokken. Zjj rankte den
ongelukkige dan driemaal met dim vin-
gor aan, hare vingers waren als gloeicud
jjzer eu gaven direct een grooto brand
blaar uf. Dan was ze ineens spoorloos ver
dwenen. Het arme slachtoffer was wezen
loos geworden, 't raakte aan hot malen en
binnen twee maandon was hot dood.
Slaan of schieten kon men ze niet, rum
sloeg or gewoon dwars door li ten. Do
oude had er vroeger .wel eens een schot
ganzenhagel op gelost. Doch daar had
zo maling aan. Buiten haar kring swam
ze nooit. De jagor meed haar dus slechts
en zoo lieten ze elkaar met rust. Ook van
verschillende personen kreog 'k een gc
lykluidende beschrjjving van het spokende
wezen. Elteljjke malen heb ik persoonlijk
op de spokende schoone geloerd. Menigcn
nacht hob ik om 12 uur op de hikke zitten
wachten. Eerst sloeg do klok van het dorp
Oosterzee. ik toldo de slag ju. Dan kwam
do klok van de Lemmer, doch de schoone
ileed het niet. 'k Wachtte by lichte maan,
bjj donkere maan, zjj bleef achterwege.
Toen lichtten meer spookkuudigen mjj in
dat spoken en geesten slechts roisbare
menschen die er passeeren moesten, plots
op het ljjf vielen, 'k Leende do mars van
een z.g. paldooper en deed aot uf ik ecu
fjjndookspoep (reizende Duilsclier, die
met een pak manufacturen den boor op
ging) was. 'k Zou ze nu eens fjjn te pak
ken nemen, 'k Ging met 'n vischschmt
naar do Kuinre, dus over zee. Vandaar
liep ik met 't pak op don rug in den nacht
naar de Lommer, natunrljjk- zoo uitgere
kend, dat ik er ruim 12 uur passeeren
moest. In deze list, zoo dacht ik, zal ze
geen erg hebben. Maar larie hoor, ze wou
beolcmoa! niet vrjjeu eu bedotte mjj.Waar-
om zjj er spookte# Ik en woot't niet. En
die haar vaak gezien hadden, die wisten
't ook niet. Ze was or en sedert onheugeljj-
ken tjjd. Do Spoekeshikke was provinciaal
berucht en wie'heden ten dago in 't dorp
Lemmer komt en naar de Spoekeshikke
vraagt dio wordt door eiken jongen on
middellijk den weg gewezen.
HET SPOEK FEN IT KRUSWETTEB.
Aan de "Wjjdegracht, tusschon do dor
pen Wartema en Eernewoude, ligt oen
kruispunt bekend onder den naam van
it Kruswetter (Kruiswaterl. Oost on West
loopt de Wjjdegracht, Zuid en Noord
loopt de Wartenaster Vaart en hot Borne-
woudsterwyd. 't Is er eon dorndo voor
plezier-zeilers en visschers. Water on nog
water en toch overal ook weer land.
Do Wjjde Gracht is ruim en diep, 't Eerno-
woudster Wijd brengt de zeilers in het
Prinsenhof, een groote watervlakte, be
zaaid met eilandjes met groote xiotkrou-
niaar is éne zwai in de pooten. Wat is
hiertegen te doen? ANT WOORD
Dit kuiken is ere zwalc. eeef krachtig
en licht verteerbaar voedsel. Wat rijst
gek-ookt met vleesoh afval en wat ?ned
ochtendvoer enz.
VRAAG Ik heb twee parkieten.
Wanneer 13 de broeitijd 1 Kan ik ze
bij- elkaar laten ANTWOORD De
Rooitijd begint bij parkieten in het
naiaar ale ze ongeveer twee 1 >r oud
zijn.
VRAAG I. Kan een meisje, dat
per maand gehuurd is en per maand
haar geld ontvangt, ook per maand
opzeggen? 2. Mag zij den godspenning
houden? Wanneer mag zij vertrek
ken '9 middags of 's avonds als het
werk afgspen 1»? ANTWOORD:
1. Ja. 2. Om dien tc mogen behouden,
moei de (dienstbetrekking langer dari
drie maanden geduurd hebben. 3.
Dit wordt met mevrouw geregeld.
VRAAG, rk ben werkster die per
week gehuurd is en uitbetaald kriigt.
Heb ik recht op een dubbe'e weck
loon. wa nil oer ik zencier reden op
staande» voet ontslagen wordt ANT
WOORD. Als u zonder dringende
reden ontslagen wordt heeft u recht
op het loon der loopende weck plus
nog een week loon.
VRAAGMijne diensibouc zegt
mij onverwacht, dat zij eind Februari
vertrekt wegens huwelijk. Ik gaf haar
met nieuwjaar f 10 fooi. Kan ik die
als zij vertrekt afhouden van haar
loon ANTWOORD Volgens plaatse
lijk gebruik kunt u die fooi afh nstlen
in dit geval.
VRAAG 1. Welke verplichtingen
heb ik tegenover een vaste werkster,
dlie twee degen per week biï mij werkt
en ziek wordt? 2. Welke verplicht! 11-
«■en heb ik tegenover een dagmeisje en
tegenover ean werkster bij mijn af
wezigheid, wanneer liet personeel dns
vacantie krijgt? ANTWOORD: 1.
Om haar gedurende betrekkelijk kor
ten tijd meestal 14 dagen, het loon
nog uit te betalen.
2. Hun loon gaat door; u kimt ze
natuurlijk ook per week opzeggen, als
ze per week betaald worden.
Den heer D. v. d. M., alhier.
Uw vraag is reeds in ons blad beant
woord.
Men deelt ons mede, dat het ant
woord op de vraag „Wat is metallisa
tie?" niet juist is. Metallisatie van hout
is namelijk niet mogelijkdit procédé
wordt alleen toegepast op een onder
grond van cemealwortels, zoomede op
asbest-cementplaten. «De metallisatie
van verschillende soorten bepleisterin
gen, in ce-mentmortel, kalkirasmortci,
•kalkmortels cn dergelijke mortels, op
muren, wanden, plafonds, gevels, vloe
ren, daken. etc. is een uitvinding van.
de heeren Gebrs. Dr. Ing. L. A. San
ders en A. J. Sanders, te Amsterdam.-
Het bedoelt het kleuren van metaalzou-
ten, van bovengenoemde oppervlakten*
Daar deze metaalverbindingen een
scheikundige verbinding met de be
werkte opervlakte aangaan, is deze zéér
duurzaam en feitelijk onvergankelijk*
Het resultaat van deze verbindingen 2ijn
schitterende kleuren en kleurschakeerin-
gen. die de „Metalliseur", door keuza
der te bezigen grondstoffen, in de
hand heeft. Dit metalliseeren kan zoo
wel op „staand" werk als op „lig
gend" werk geschieden, en is dus niet
aan een speciale fabrieksruteitc gebon
den.
un golvende piutmeu. Elk oogen»
buk verandert het gezicht van het prach
tige geheel, 't Prinsenhof brengt den zei-
lor in de Folkertsloot, een breed en mooi
water met lage weilanden. Vandaar komt
men in do Sjitebuuratervaart, waar de
lioogo roodo daken van vjjf groote boer
derijen, die het gehucht Sjjteburen vormen,
het gezicht fraai stoffeeren. En dan, dan
is het glanspunt bereikt, do zoo wel be
kende Pikmeer, waarop liet soms van zei
lers wemolt. Langs hot pompstation van
do Leeuwarder waterleiding en langs liet
oude cn stoere Grouw Komt do zei
ler in de Biggemeer, doch even logt
hjj to Grouw voor de gezellige witte zeil-
kerberg Oostergoo aan den wal aan. Do
vriendelijke bjjdchaude kasteleinsdochter
weet hem rioel te laven en te spjjzen. Vol
daan vertrekt hjj weer. Langs Biggemeer
cn Driehuistersïoot komt hjj weer in de
Wjjdegracht on aan het Kruiswator. Hjj is
dan rond geweest, doch daar, aan hot
Kruis water, daar was do beruchtste spoo-
kcsplaats van heel Friesland. Een reus
achtige gedaante, met opgestroopte mou
wen, een leeren schootsvel voor, berookt
gezicht eu handen en gowapend met oen
\reo8eljjken voorhamer, dio sloeg, wio by
om 12 nur 's nachts daar onlmeetto niet
zjjn moker dood of bewusteloos. Goen
s< Jiipper had den moed oin daar te mid
dernacht te passeeren, want hij kwam ovea
goed op schepen en in booten als op
don wal.
'k Heb verschillende znaJeu geprobeerd
om hem eens te zien. 'k Ben or by uaclit
Dugs gevaren, 'k heb er aan den wal ge
logen, 'k ben er langs geloopen, doch ik
heb geen succes gehad, 'k Heb ii»fc8 to
taal niets gezien. Spookkundigen ver-
aaiden mij dat het kwam, omdat ik zo
eral opzocht en niet in hun bestaan ge
loofde. Met dergeljjke eigonwjjze lui wou
een spook niets te doen hebbeu, zy kwa
men alleen bjj menschen dio iu hen ge
loofden en bang voor hou waren. Of dio
bewering waarheid ial Ik weet het uiot
en ik kau er dus niet over oorrioeluii,
doch wel weet ik het geschiedkundige
feit, waaruit doze spokende tmid :s go-
boron. Hot feit ia dit.
In de Middeleeuwen Stond1 op do hoek
van liet Kruiswater een klooster. Do abt'
v an dat klooster had oeu broer, dio iu het
nabijgelegen Eernewoude smid was. Deze
smid kou do gednehto niet verdragen, ilat
zijn broer kloosterabt was on hjj sloclits
oon eenvoudig smid. Iljj trok op oen
nacht naar Let klooster en sloeg met een
voorhamer zyn broer de schedel in. Het
klooster weid afgobrokru en niet don
giond goljjk gemaakt. Dit is historisch.
Do smid kou nn tjjn dood niet rusten.
De moord op zjjn 'broer benam hem de
rust. 's Nneiits dwaalt hjj na roml op de
plok, waar hjj zjjn gruweljjka daad vol-
voorde: Mot zjjn voorhamer slaat hjj ieder
neer, die hjj daar ontmoet en zoo is hjj
dus de schrik daar van die onige ing.
