Journalistiek en Philantropie.
ROLLUIKEN
Jtubrïek voor Vragen
Damrnbrlek
I I I l I I
l l I II i»
i i i i i i i a
I i i i i i o i
I I I Di D I I
Sportpraatje
Gemengd Nienws
Onze Laclihoek
MET EEN EDELMAN VERLEGEN.
We eatoeven Februari 1900.
Uit een bekend oafé aan de Paarclo-
Meeg' te Leaden was de politie opge
beld met de mededeeling, dat een on
bekende bezoeker, een vreemdeling,
waarschijnlijk door het innemen van
een of ander vergif buiten bewust
zijn was geraakt. Per politiehran-
card was daarop de onbekende naar
het Academisch Ziekenhuis overge
bracht.
Denzelfden avond nog werd mij, die
in het gebruik van „de vreemde ta
len" ai niet veol mter bedrevenheid
had dan dc andore inspecteurs, op
gedragen, den onbekende een beaoek
te brengen. Wio was hijï Vanwaar
Uwam hij 1 Wat dreeJ hem tot zijn
wanhoopsdaad Ziedaar altemaal vra
gen, waarop ik een antwoord moest
zien to krijgen.
Men bracht mij bij zijn bed, vertel,
de mij, dat nu uion uit zijn maag do
morphine, waarvan hij nog een firn-
ko dosis in zijn gordel droeg had ver
wijderd, 's mans toestand geen ern
stige zorg meer baarde.
Gin tip-top gentleman, die mij bo
le fd en voorkomend te woord stond.
Gelaat en manieren verrieden den
man van goeden huize. O na gteprek
ging nu eens in het Duitsch, dan
weer in het Frnnsch, zooals ik 't maui
verkoos. Want hij sprak "t één even
correct- als 't ander. Op één punt al
leen, juist dat waarvoor ik eigenlijk
kwam, maakte hij bezwaar, mij ter
wille te zijn. Want hoe ik ook vroeg,
w ie hij was, hij weigerde met beslist
heid eike inliohting. Zelfs paste liii
angstvallig op, dat ik ook niet door
zijdelingsche vragen een enkel draad
je in handen kreeg. Dan herinnerde
hij iini met een ondeugend lachje
dadelijk aan zijn streng incognito.
Tocli gaf hij mij ten slotte, geheel ar
geloos, den sleutel van zijn geheim. Ik
moest hem n.k uitdrukkelijk beloven,
d at ik na zijn dood een verzegeld pak
je, dat bij zijn bod lag, aan den
Hoofdcommissaris in Den I-Laag ter
hand stellen zou en ik beloofde dit
natuurlijk graag, 's Anderen daags
reeds vroeg vernam ik telefonisch ra
het kort zijn geschiedenis, dia één mij
ner Ilaagsehe collega's in den loop
van den dag zelf nog eens uitvoeriger
kwam vertellen.
Hij was een Poolsöh edelman, af
stammeling van het roemruchte ge
slacht der Lawsinsky's en had als
officier zijn land gediend .Orn politie
ke redenen verbannen begaf hij zich
naar het verre Westen, studeerde
daar voor arte en vestigde zich ver
volgens te San Francisoo. Zijn echt
scheiding was oorzaak dat hij aan u).
ies den brul gaf en het plan opvatte,
m het Boerenleger dienst te nomen.
Met hetgeen hem uit den verkoop
zijner praktijk was overgebleven, was
3iij naar Holland gekomen om daar
overtocht te zoeken en het. I-Iaagsche
leven beviel hem aanvankelijk wel.
Zoo raakte hij verzeild op het feest
van een bond van Duitsche keltners
en hij liet zich bij het bal niet onbe
tuigd.
Een mededeelzame bui deed hem bij
het dansen zijn goed gevulde porte
feuille te voorschijn halen en aan zijn
uitverkorene toonen. Helaas, teen hij
het hal verliet, miste hij portefeuille
INGEZONDEN MEDEDEEUNGEN.
en inhoud. Ais «enige bezitting waren
ham enkele brillonten overgebleven.
Aangifte volgde, doch zonder resul
taat. Het eenige wat mijn ilaageche
collega voor hem had kunuaii doen,
was het verkoopen vai. enkels zijner
steentjes, waardoor hij tenminste dc
eerste dagen niet geheel en ai berooid
ln den vreemde stond.
Maar de toegang tot het Boerenle
ger, ja zelfe de overtocht naar ginds,
scheen voor dezen ongd.ukk'ige thans
geheel versperd. Aan liet eenige adres
waar dezo edelman van Poolsche na
tionaliteit zich anders met succes
oh. bemiddeling haa kunnen vervco
gen, het Russische gezantschap, zou
men hem, den uit zijn vaderland ver-
bannene, onverbiddelijk de deur ge
wezen hebben. En in cm wanhoops-
stemmuig gevolg van dit alles, stapte
hij op zekeren dag in den trein :u
verliet dien, zonder bepaalde reden,
aan «et eerste station waar gestopt
werd, te Leiden.
'e Mans toestand beterde snel, en
twee dagen na zijn komst, toen hij
voldoende hersteld was, droeg onze
Commissaris mij op hom over te bren
ger: naar den Hoofdcommissaris in
Don Haag. Of deze hem al dan niet
zou overnemen, zoo werd mij gezegd,
kwam er minder op aan; ik had
slechte te zorgen, dat ik zonder hem
te Leiden terugkwam
Ik was, als piepjong inspecteur, niet
weinig troteck op dit transport, want
het reisgezelschap van een politieman
in dienst is gewoonlijk In el wat min
der interessant. Maar ik was nog
meer ver-heugd dan trotsc.li. want het
was een prachtdagje en de middagen,
waarop ik eens den neus buiten het
bureau Icon steken, waren heu6ch te
tf 'en. Vau louter blijdschap nam ik
zonder eaaig bezwaar voor eigen re
kening tweedeklas kaartjes, toen men
aan het loket weigerde, mij op mijn
rcisorder roet mijn „gevangene" an
ders clan per derde klas te vervoeren.
Daar meende ik mijn Poolschen graai
nu toch niet te mogen introduceeren.
Maar dc Hoofdcommissaris loonde
zic'h niet dezen logo maar matig inge
nomen, immers begreep niet, of be
greep misschien maar al te goed waar
om men hem te Lelden kwijt wilde
tam den Haag.
Zoo stond ik weldra met mijn reis
gezel weer op het Alexanderploin.
Waar nu weer heen? Baar schooi
mij te binnen, dat mijn Haags cite co-
ioga, die aan het bureau Groenmarkt
dienst deed, zich reeds eenmaal over
heni ontfermd had. Misschien v. ist hij
ook nu weer uitkomst.
Fluks oen trammetje en even later
kwamen wij aan do Groenmarkt. Ge
lukkig, de geaoc-htc was aanwezig.
En wat nog meer zegt, was bereid,
mijn edelman van mij over te nemen.
Voor hem was liet. eeu ware uitkomst,
rlnt onze stakker nog enkele 6teentjes
over had; voor mij, dal ik zonder ge-
zclsohap naar de Sleutelstad terug
kon.
A. A. HÜÏZENGA.
(Wij zonden op verlangen van den
hoor Huizinga 10 aan mr. R. C. Bak
huizen v. d. Biink alhier, ten behoo
ve van dc Vereeniging voor Ivinder-
bc waarplaatsen en Onderwijs in Kin
derverzorging).
INBRAAK
legen STORM
KOUDE
ERDTSIECK ZOON
TELEFOON 1120 JAKSSTRAAT 17
VRAAG1. Als eon eohtganoote
sterft uit een huisgezin zonder kinde
ren en er geen testament, is, kunnen
ide familieleden dan den inboedel
weghalen. 2. of moet er boedelschei
ding plaats hebben? 3. Welk recht
heeft de overlevende man en 4. welk
de familie? ANTWOORD: 1. Neon,
2. Boedelscheiding 'behoeft niet plaats
te vinden indien de man en de familie
der overledene vrouw onderling tot
overeenstemming kunnen komen om
trent de verdeel ing dér nalaten
schap op verzoek van één hunner
kan een boedelscheiding plaats hete
iben. 3. De overlevende man ont
vangt de helft van de huwelijksge
meenschap. 4. Do familieleden der
'overledene vrouw de andere helft.
VRAAGAls man en vrouw 4 jaar
gescheiden leven en or dan pas eoht-
Bcheiding plaats lieeft op verzoek van
•de vrouw, heeft deze dan recht op
een gedeelte van het door haar man
op de spaarbank gespaard® geld
ANTWOORD Door echtscheiding
komt aan ieder van partijen de helft,
van de tusschen hen bestaan hobibcfi
tte huwelijksgemeenschap toe, tenzij
men met huweüjksvoorwa arden ge
huwd is.
VRAAG Kan een heer die ge-
schekten is roet dezelfde vrouw her
trouwen Zoo in, kan het binnen een
jaar? ANTWOORD: Nog niet, zoo
lang bot desbetreffende ontwerp geen
kracht van wet gekregen heeft.
VRAAG1. Wanneer een vrouw
haar man hooft verlaten en roet een
anderen man samenleeft is dat een mo
tief voor echtscheiding?
2. Indien die vrouw weder bij lnar
anan terug zou komen is deze dan
verplicht haar in huis te nemen. met.
haar te wonen en haar te onderhou
den? 3. Indien uit dé samenleving.
Ibedoeld in lo. een kind geboren
wordt, krijgt diit dan den naam van
den wettigen echtgenoot en is die voor
liet onde-rhoud vau dat kind ver
plicht 4. Indien op grond van le.
echtscheiding wordt uitgesproken,
kan de man dan genoodzaakt worden
om een iaarliikschc toelage te beta
len? ANTWOORD: lo. Ja, mits die
sim en leving vau zeer intiemen aar-I
is 2o. Neen, mits liii op grond van
haai' gedrag een scheiding aanvang!.
3o. Ja. tenzij do-man maatregelen in
rechte daartegen neemt. 4. -Neen.
VRAAG: Ik heb een zoogenaamd
ï'Cfalend logé gehad die wekelijks f 10
betaalde niet vollen kost. Plotseling Is
hij weggebleven. Kan ik een wek
«•hadevergoeuing cischen en toertng
leggen op de goederen lo! betaling
ANTWOORD- Zoolang de overeen
komst niet rechtmatig is onthanden
ioordien gij in zijn plotselinge vertrek
heb bewilligd loopt die verbintenis
door. Gij kunt dus een billijk bedrag
als schadeloosstelling vorderen en
voor dat bedrag met 's rechtere lus-
schenkomst beslag doon ieggen op die
goederen. Wend u tot een rechtskun
dige.
VRAAGWat kaai men doen, als
eeu patroon steeds eenige weken
wacht met dfe uitbetaling van liet sa
laris? ANTWOORD: Op grond van
wanbetaling van liiet verechuldtifidie
loon kunt gij rechtmatig de dienstbe
trekking verlaten, diaarbij de nalatig
heid ala reden vaii uw vertrek opge
vende on schadevergoeding efechcri
de.
VRAAGHoe bevriid ik mijn poes
van luis? ANTWOORD: Met stof
kam dagelijks reinigen metalen kam
gebruiken, na gebruik 20 minuten uit
koken in sodawater. Poes om den
anderen dag aan hals, nek en staa-rt-
wortel (de z.g. praed-i 1 eetieplaatsen
voor luis), insmeren met hoofd-eau-de-
cologne. Drie uur na liet behandelen
niet stofkam afzoeken 11 dagen deze
behandeling volgen. Als <h- neten niet
weg zijn, krijgt poes er toch elke 5—10
dagen heele koloniën luizen hij. Pa
tiënt gaat na de behandeling met dc
hoofd-eau-de-ookigjie wat schuimen en
speekselen, dit is niet verontrustend.
VRAAG: Bij een van mijn kip
pen, 'broedt 1921 doet zioh liet ver
schijnsel soms voor dat er een stukje
bloed in het ei tegen -den dooier zit.
Kan dat kwaad voor de kip? Wat is
er togen te doen 1 Ligt liet. soms aan
deze samenstelling van voer? 10 pond
gerst. 5 pond tarwe, 5 pond maïs, 1 1/2
pond boekweit, 1 pond haver oen
weinig zonnopitten en 's morgens oeli-
tendvoer. ANTWOORD; Dc liaver
zouden wij voor deze kip achterwege
laten, vee! zacht en licht verteerbaar
voedsel zal het beete geneesmiddel
voor uw kip zijn. Geef verder kalk-
houdendc stoffen, waarvoor het beste
is gemalen oesterschelpen.
VRAAG: Mijn kat. drie jaar oud,
heeft een paar maanden terug een
kale plek gekregen bovon op het ach
terlijf. bit den staart.Deze plek breidt
zioh langzaam naar voren uit en
schijnt liet dier veel jeuk te veroorza
ken. Is hier wat tegen te doen, on zou
die plek 'besmettelijk zijn te achten,
ibijv. voor kinderen? ANTWOORD:
Consulteer een dierenarts.
Naar aanleiding van oen des
betreffende vraag doelt me» ons
mode, dat de „Norwich Union Life
Insurance Office" voor do afdooliiig
levensverzekering in Nederland ver
tegenwoordigd wordt door den lieer
G. J. Dokcma, Sarphatistraat 41,
Amsterdam; het adres voor de af-
deeliiigen brand- en transportverze
kering luidt: Firma S. J. Schermer,
Keizersgracht 167, Amsterdam.
Van andere zijde derft men om
incite dat dc adessen van dc „Nor
wich Union F ti e Insurance Soc." in
Nederland luiden: S. .1. .Schermer,
Keizersgracht 167, Amsterdam: Spie
renburg (si Co.. Wijnstraat 109, Rot
terdam. Hert. doel van deze muii-
.wiUuppij is: Brand- in V.Kf
AiU correspondentie. opIoastogMi,
problemen etc., deze rubriek betref
fende, golievo men te aenden naar
bovenstaand adres.
Damredactouj': J. W. van Dartelen,
Rooeveldstraat 70, Haarlem.
Oplosaingcji der problemen uit doze
rubriek worden gaarne ingewacht tot
uiterlijk Maandag 27 dezer.
..Wit speelt en wint" geldt voor alle
problemen.
PROBLEEM No. 422.
AuteurP. A Nooy, Haarlem.
(Eerste publicatie.)
ZWART
1 2 3 4 5
WIT
Stand in cijfers:
Zwart 12 schijven op: 7, 8, 9, 10.
13. 15. 16. 17. 18. 22. 23 en 35.
Wit 12 sohijven op: 25, 26, 27,
29. 31, 33. 34, 38, 39, 40 41
en 45.
PROBLEEM. No. 423.
Auteur: W. van Daalen. Haarlem.
(Eerste publicatie.)
ZWART
1 3 3 4 5
Slarid in cijfers:
Zwart 12 schijven op: 4, 7, 9, 11
12. 13. 14. 15. 17, 23. 27 en 28-
Wit 14 schrijven op16. 20, 21,
24. 26. 30. 32, 36. 37, 38. 39, 40
41 en 42.
PROBLEEM No. 424.
AuteurA H. y. d. Geest, I .ioee.
(Eerste publicatie.)
ZWART
1 2 3 4 5
,i,D
WIS
Stand in cijfers i
Zwiart 12 schijven op: 4. 9, 10, 11,
12. 14, 21. 22, 23. 27, 28. en 29.
Wit 13 sohijven op15, 20, 25, 34,
36, 37. 38. 40. 43. 44, 45, 48 en 49.
OPLOSSINGEN.
De auteursoploa3ïngen van de jxro-
blemen Nos. 416 tot en met 418 zijn
No. 416:
Wit30-24, 39—34, 29—24, 19 - 13
40—34. 34 5 en wint.
No. 417
Wit 24—20, 36-31, 31:2, 21:1
en wint. B. 31:4, 4:27 en wint.
No. 418:
Wit33—29, 27 7. 26-21, 37—32,
3833 40—34; 35:2 en wint.
Deze vraagstukken werden correot
opgelost door de volgende heereai
W. van Daalen. M. S. Benit, P. Mol-
lama. H. G. en W- J. Teuniseo, G.
Dijt. Pii. F. Amelung. W. J. A. Mate
la. S- M. Mens. J. Siegerist, II. Boks,
G. J. van Wijk en J. Sing,cling, alien
te Haarlem; P. J- Eype, P. van
Amersfoort en A. Slinger, allen te
Schoten en R. Hartgorink te Zuid-
Schalkwijk.
D AMNIEU WS.
COMPETITIE TWEEDE KLASSE
NEDERL DAALBOND.
Zondag a.s. speolt het tweeie tien
tal der ..Haarie.uische Dumclub" te
gen liet tweede tiental van het <lam-
genootsckap „De Zaanstreek" in de
bovenzaal van oifé Rooctenburg. S; ek
straat 8 te Haarlem.
Aanvang 's morgens te -11 uur-
Wedstrijdleider de heer H. A. van
Al», voorzitter der damclub H vrelcin.
Woensdagavond a.s- speelt hel cer
ate tiental der Damclub Haarlem te
gen het tweede tiental d<er 'Jamver
eeniging „D. O. S." uit Aoisterdiaim
in de ibovenzaal van café Brinkman,
Groote Markt te Haarlem.
Aanvang 's avonds 8 uur. Wed-
striidileideir de hear J. W. van Darte
len. voorzitter dor „Haarlemeohe
Damclub'.
Belangstellenden kunnen l>eide
wedstrijden bijwonen.
HERKAMP WEDSTRIJD OM
HET KAMPIOENSCHAP V \N
HAARLEM EN OMSTREKEN
Dc tweede matokpartij van den
herkarnp tusschen de heeren H. G.
Tcunissc en P. J. van Dartelen ein
digde in een overwinning voor den
hear Teun isse.
De derde match partij wordt Maan
dagavond a.s. gespeeld in liet clul»-
lokaal dor „Ifaartemsche Damclub",
bovenzaal café „De Korenbeurs",
Spaarne 36.
Voetballen of niet.
Eors-4 am groote aarzeling begin non
we aan dit Spoitprualje, omdat het
do laatste weken voor niets gemaakt
i2. Het was ook te mal, om Zater
dags c«n ibospijoking over voatbat-
wedstrijoon in de krant te plaatse»,
nis het kleinste kind je vóór kon re
kenen,'dat er niet gespoeld zou wor-
desn. Én wie ziet nu graag zijn pen-
ne vrucht in de snipperrnand te
recht komen 1
Maar nu wildon we het er even
wel op wagen, 't ls Vrijdagmiddag
drie uur; de temperatuur is zacht, do
lucht vaalgrijs, de straatstee
zijn kletsnat en er is geen wind; het
beetje dot ar nog is, kamt uit het
Zuidwaston. Allemaal factoren, die
oen voorzichtig mensch er toe kunnen
brengen, te voorspellen, dat het laten
we zeggen in de oenste 24 uur niet
gaal vriezen. Sneeuw schijnt er ook
niet in aantodht. In éón woord: er
is nu don toch geen vuiltje aan de
lucht.
Wet duiven dus bovenstaande
vraag te beantwoorden unet: „Ja,
er wordt Zondag gevoetbald!"
Bij voorbaat roepen we evenwel de
toegevendheid der lezers in, als het
grillige Hollajidsche ikiimaat onze
vooifipellfng te schande maakt; alls
de heele stad Zaterdagavond of Zon
dagochtend onder een dik, wit-don-
zen kleed ligt, of als het zóó hard
gevroren heeft, dat heel Holland
zich weer op de smalle ijzers voort
beweegt.
Do rekening van
R. C. H.
Veertien dagen geleden is in deze
rubriek de rekening viun R. C. II. op
gemaakt. Zooals met weet, staat R.C.
H. bij b-aar vrienden leelijk in het
krijt, daarom hebben wc haar
nauwkeurig voorgerekend, hoe zij
aan het eind van liet sefcoon min
stens 22 punten lean hebben.
We zullen nog eens in liet kort het
lijstjo van te babaion punton puMi-
ceeren.
punten
Twee maal spelen tegen V.V.A. 4
Twee maal spelen togem H.B.S.
(één gefiijk spel en een over-
winmikirg) 3
Thuis tegen U.V.V. 2
Thuis tegen Spartaan en D.F.C. 4
Uiit de twee thuiswedstrijden
tegen Ajax en Blauw Wit ko
men er 2
TJit tegen V.OJG. en Feijenoord 1
Reeds behaald 6
Totaal 22
R.C.H. moet Ihaar schuld dus gaan
vereffenen. Het as niet tiaar schuld,
dat zij er nog geen begin mee heeft
lcuomem maken.
Maar nu zaï het er dan toch van
komen!
Uit bovenstaand lijstje Wijkt, dat
we uit die uitwedstrijden tegen V.O.C.
on FcijeJioord slechts één punt ver
wachten. Wanneer de bl auw-zwarten
er alles op zette» en dat doen ze
natuurlijk! Idan kan dat eene
punt morgen tegen Feijenoord be
haald worden, want tegen A'.O.C. in
.UoUepfe.ru geven we_ R.C.H, jninder
kans.'
WDQ R.C.H. morgen twoo punten
veroveren, dan ós ons dat des te
liever; liet totaal mag wel méér,
maar niet minder worde»!
We zullen zorgvuldig de behaalde
.winst noteeren. en plaatsen dus
elke week het lijstje van de onder
ste helft van het ranglijstje:
Eresp. gew. gel. \erl. pnt.
Spartaan 12 4 3 5 11
Y. O. C. 10 4 2 4 10
U. V. V. 11 4 0 7 8
H. B. S. 9 3 15 7
R. G. H, 11 2 3 7 6
V.V.A, 11 1 3 7 5
Aan R. C. H. is hei dus, to zorgen
dal hei lijstje er spoedig anders uitziet;
dat ze weldra van de fataio elfde plaats
verdwijnt.
Dit kost natuurlijk wel moeite, maar
zonder strijd komt ook geen zegepraal I
De overige wedstrijder».
Haarlem ontvangt aan den Sehoter-
v eg een lastige tegenstandster I". O."
C. Deze twee clubs hebben dit seizoen
eikaars krachten nog niet beproefd, dus
is een voorspelling niet gemakkelijk,
vooral omdat V. O. C. roet de laatste
wedstrijden geducht van zich heeft af
gebeten.
Maar met het k-
Neen, laat on» dit mooie woord nog
niet uitspreken, want dan wordt het
waarschijnlijk mis I
Laten we dus zegigea Haarlem zal,
gezien haar mooie plaats op het rang-
lijstje, al haar krachten inspannen, om
V. O. C. met een nederlaag naar huis
te zenden.
Wal wc tenslotte dan ook gelooven
en voorspellen,
H. B. S.H. Y. wordt vermoe
delijk weer een overwinning voor de
laatste; dc eerste maal won H. A\- V.
met ao.
Over den uilslag van den wclsirïjd
V. V. A.Ajax bestaat natuurlijk geen
twijfel. .Weliswaar zal het nü voor Ajax
geen 3o worden, zooals bij de eerste
ontmoeting.
De andeie wedstrijd in de hoofdstad
gaat tusschen Blauw Wit et» I". V. V.
In Utrecht wonnen de Zebra's reeds
met 4—1 dit spelletje zullen 73 morgen
waarschijnlijk herhalen.
Tenslotte D. F. G.Spartaan De
Dordtenaren zullen dezen wedstrijd wel
voor den tweeden keer winnenin Am
sterdam wonnen ze 20 November met
2—3.
Voor de Overgangsklasse spelen de
Stormvogels een belangrijken uitwed
strijd tegen S. V. V., dien ze vermoe
delijk niet zullen winnen, waarmee
Sparla, als deze van Excelsior wint, na
tuurlijk ten zeerste gebaat zou wezen.
En nu wat do tweede klasse betreft.
H. F. C. heeft.... een vrijen Zondag!
Zij kan zelfs geen vriendschappeliiken
wedstrijd spelen, wegens gebrek
een tegenstander. Dan maar een
deriing oefenpartijtje I
E. D. O. haalt haar eerste overwin
ning tegen V. S. V. co Schoten zal
vermoedelijk tegen Hortus het onder
spit moeten delveoi
IJS.
Uit Poldhu wordt geeeind:
Dc» Xwoödsche kust wordt geblok-
koerd, door massa's pakijs van enor
me dikte. De schepen komen in ge-
~aar. Twee ïjsbrekers, welke hulp
fleemden, raakten zelf vost in het
ijs.
BEHANDELING VAN KRUCSGE.
VANGENEN IN TURKIJE.
Het Turksehe informatie-burenu te
's-Gravenliago meldt aan het Ilbld.
naar aanleiding van de ongunstige be
richten, die ook iu de Nederlandsehe
iers verschenen zijn omtrent do bs-
landeling van Grieksche krijgsgevan
genen te Cesarea (Kaisseri) het vol
gende
In bet bekende Koustanfcinopelscho
dagblad „fkdam" (2 Febnrori j.l.)
schrijft de particuliere correspondent
te Angora ,,De Nationale regeering te
Angora had het Centrale Bureau tan
het Roode Kruis verzocht om afge
vaardigden te willen zenden ten einde
een onderzoek in to stellen naai den
toestand waarin do Turksche krijgsge
vangenen in Grieksche kampen onder
gebracht, zich bevinden en dit onder
zoek uit te breiden tot de Grieksche
krijgsgevangenen in Anatolië. De afge
vaardigde van het Roode Kruis dr. ltu-
rich is te Angora aangekomen na de
verschillende kampen te hebben be
zocht. waarin de Grieksche krijgsge
vangenen zich bevinden. Hij inspec-
AAN WIE DE SGIIULDf
M e r. A.: Hé. wat is dat toch
vervelend. Ik wacht hier nu al van
zeven uur af op mijn man en nu i»
het aoht uur
M e v r. B.: En hoe laat zou h(/
hier koroen
Mevr. A.: Om Vijf uur!
John (sentimantoel)Zou je den
ken dat je oen beetje zou kunnen
gaven can een niets waardige® korel
als ik?
Mary: Ja, als bij niet a 1 te veel
op je )©€<k!
M o e d r: Vind jij Piet Muller
een goede pretij voor onze dochter?
Vader. Ik vind van wel. Meet
je nog we!, dat jouw ouders ook In
dertijd dachten, dat i k geen goede
partij voor jou was?
Moeder: Maar mijn ouders had
den gelijk!
teerde o.rn. ook het kamp v an G'esaiea.
Dr. Ruiïch liet zich als volgt hierover
uit: ik heb allo krijgsgevangenen to
Cesarea gezien. Zij zijn niet ziek, in
tegendeel, zij maken het opperbest ik
heb hun ziekenhuis gezien dat geluk
kig weinig patiënten bevatte. Het
voedsel is uitstekend. Ik zag er slechts
één gebrek cn dat is dat de krijgsge
vangenen zonder bezigheid zijn gela
ten. Ik heb aan de overheid slechts den
raad kunnen geven dezo lieden aan let
werk te stellen."
,-Du Zwerver van Prodnotskoi 1.1
do titel vau een drama in vijf bedrij
ven, door In te Onsman, uitge-
geveu in de Moderne Tooneel-Bibli-
otheek van den heer Haverman
te Nanrden.
Het stuk, dat naar ik meen reeds
in een populaire schouwburg te Am
sterdam werd opgevoerd, speelt in
Rusland, tijdens de eerste en de tweo-
de revolutie. Het verplaatst ons naar
het landgoed met een bevolking van
boeren en fabrieksarbeiders, dat be
hoort aan generaal Vt'ardow, een
mau van liet oude regime, die van
de moderne beweging niets heeft ge
merkt, althans er niets van vveten
wil, en die door dc gebeurtenissen
wordt, verrast. Hij volhardt tot het
einde in de oude beginselen, wat tot
zijn dood leidt.
De schrijver geeft ons in de drama
tische personen de vertegenwoordi
gers van verschillende richtingen en
stroomingen. Zoo wordt, het drama
als 't ware een afrekening van den
nieuwen tijd met den ouden. De ver
wikkeling is eenvoudig, voortsprui
tend uit de feiten, waarvan men ge
durende de revolutiejaren heeft kun
nen lezen. Ofschoon men wel merkt,
dat dit drama niet door een Rus 19
geschreven, geeft het toch een aan
nemelijke voorstelling van de beroe
ringen en ontroeringen, door de re
volutie in het rijk van het despotisme
veroorzaakten de schrijver heeft
vau verschillende personen levende
menschen gemaakt, niet louter sym
bolische dragers van een beginsel Er
wordt veel in geredeneerd, ook wer
kelijk van gedachten gewisseld, zoo
dat men vrijwel een voorste!!'ng
krijgt van dca geestelijkoa strijd. De
heer Inte Onsruan schrijft, zooals
men uit vroeger werk weet, een vlot
ten dialoog, w aardoor wij ook bij de
lezing liet gebeuren kunnen volgen.
De „revolutie" zelf met hare ver
schrikkingen komt niet op het too-
neel( maar het drama geeft toch de
afspiegeling van den geweldigen
maatschappelijken ommekeer, die de
ze wereldgebeurtenis bracht.
Een zeer eigenaardig boek is
,.Maja", van Ernst »r c r in e e r,
uitgegeven bij J. Ploegs ra a, te
Zeist.
De uaam Maja, vorkomende iu de
Grieksche mythologie, als dochter
van Atlas en moeder van Mercurius,
beteekent „moeder", in de Indische
fabelleer is zij een vrouwelijke god
heid, die staat naast den Schepper
der wereldhaar naam beteekent in
het Sanskriet „begoocheling, schijn".
Wat de schrijver met zijn titel be
doelt, is niet, recht duidelijk. Betee
kent. het een hulde aan de vrouw in
haar hooge bestemming als moeder
on als de geefster van schoonheid in
het leven?
Er wordt in dit boek veel gezegd
over de verhoudingen tusschen man
en vrouw en het eindigt met de ver
eeniging van twee menschen, bij wie
de liefde alles wat hen in gedachten
scheidt, heeft overwonnen.
Het is geschreven in dagboekvorm
en loopt over evkele levensjaren,
waarin een jonge man zeer veel vau
wereld en leven ziet en er zeer veel
over denkt, ook over de liefde en hare
dwalingen. De eerste dagboekbli
den zijn gedateerd October 1911, de
laatste 25 April 1913.
Dat is dus vóór den oorlog
groot dee! van dien tijd wordt
gebracht te Beiliju, en «nen dt
daarin geen enkele nadere aantc ke-
ning in verband met den oorlog. De
kritiek op militairisme en Kaiser-
vereering is gelijk aan veel wat men
vóór den oorlog herhaaldelijk bij
Dnitschers en buitenlanders kon Ie
zen.
Ofschoon men in een dagboek-uit
gave niet. alles als trouwe biografie
moet zelfs niet mag aanvaar
den, is er toch in dzo bladen zoc
veel. dat persoonlijk en spontaan
klinkt, dat men 't niet gclioel als
fantasie mag aanvaarden, en de
bouw, het telkens overgaan van 't
eene op 't andere onderwerp, wekt, de
gedachte aan werkelijke aauteeke-
ningen, van dag tot dag.
Heeft de schrijver zijne aanteeke-
ningen zooveel jaren bewaard, eer
hij ze in een boek uitwerkte, of bk e'
het manuscript zoo lang liggen II:
vermoed het laatst. Want iemand
die zoo met aandacht gebeurtenis
sen, bewgingen on stroomingen volgt,
zou allicht, bij latere bewerking 'l
een en ander hebben toegevoegd, be
trekking hebbend op de evoluties cn
revoluties, die sedert 1913 de den
kende hebben bezie echoudai»
behani
Lat Ernst vermeer
is de strijd geweest v'-'«
mannen iu hunne jeugdjaren van :1b
denkenden cn zoekenden, die zich
met neerleggen bij hot- inaterieele le
ven en bij dc een of andere levens
leer, stelsel of dogma. Llij „quibelt"
over de groote wereldvragen, over
religie en moraliteit, vooral over het
vraagstuk de vrouw. Wij vinden ia
het dagboek, behalve hei verhaal,
dat des lezers belangstelling gaando
houdt, de weerklank van veel lec
tuur, van gesprekken met verschil
lende menschen over vei schilletido
onderwerpen, 't ls niet alles nieuw
noch origineel, maar 't blijft altijd
boeiend, het proces van zulk een
geestelijke ontwikkeling te onder
gaan en de vrije opmerkingen te
hooren van eeu jeugdige, gevoelige
ziel. Hot „romannetje' iu het dag
boek; ook niet zoo geheel nieuw;
maar „die alto Gcschichte bleibt im
mer neu", voor hen, die haar bole-
ven en voor hen, die 't mede aan
zien. En 't eindigt gelukkig, na
dreigende schipbreuk, gelukkig ine1
een huwelijk- w aarin wij kunnen ver
trouwen, omdat 't niet zonder weder»
zijdsehe beproeving is tot stand geko
men. De schrijver vertelt, in aange-
namen, opwekkendem door humor ver
levendigden stijl ook voc! van reizen
en kleine avontuurtjes. In scherp ge-
contoureerde teckcning vertoont hij
ons de inenscheu die hij ontmoette
en die hij belangrijk of curieus ge
noeg vond om er een kiekje van te
makeu.
De dagboekvorm geeft hem een
groote vrijheid, om alles te vertol
len zooals 't zich voordeed, en alles
te zeggen, wat hem voor den geo3t
kwam, zoo objectief mogelijk. Daar
door is het boek iets geheel anders
dan louter een roman in dagboek
vorm. Alle lezers zullen 't niet ter
stond met hem eens zijnsommigen
zullen zich wellicht gekwetst voelen
in hunne overtuigingen. Daarom 13
het een boek, dat geestelijk volwas
ser» lezers eischt, die positieve waar
heid en individueel inzicht weten te
scheiden. In geen geval een boek
om in honden te geven van ieder,
oud of jong, wien men wel een ro
mannetje toeveitrouvrt
Een zeer aangenaam cn zeer aan
te bevelen boekje is „Tuintjes"- door
C. M. v a n Hi 11 e—G a e r t h uit
gegeven bij N ij g h en Van D i t-
ni a r te Rotterdam. In deze tuin
tjes liggen geen voetangels en klem
men. De schrijfster der mooie Jon-
gemeisjes-romannetjos geeft hier dri*
schetsen, waarin de levende mensch-
figuren nauw vercenigd zijn met een
tuin, waarin ze zich bewegen, een
harmonie tusschen den mensch cn
zijn omgeving.
„De man in zijn tuin" bevat ?;el
verhaal van misverstand tusschen
oen joug, gehuwd paar, wier karak
ters en verlangens uiteenloojjen. 1)q
vrouw kan zich niet voegen in liet
stille, beschouwende leven in de na
tuur. Do groote liefde van haar man
voor zijn tuin, deelt zij niet zij
schouwt die als een te-kort-doen aan
wat haar toekomt. Zo wordt ju-
loersch op den tuin en doet in
haar boosheid leelijke dingen, als
een stout kind. Hot huwelijksgeluk
loopt gevaar, maar beiden komen
tot inzicht, en „het kind" is er, om
(le eenheid van het gezin te herstel
len.
„Kindertuintjes" geeft het been)
van ^lichte zomervreugde in een ge
zin, waar de tuin het middelpunt is
van alle heerlijke liefde en genegen
heid.
„En ieder feest was geworden in
den t'iin", dezo ovorpeiuzing van de
liefhebbende moeder kan als motto
dienen voor het eenvoudig vorhual
van ouder- en kindervreugde.
„Voorjaarsliedje" beschrijft ons 't
echte oud-IIoHandscho hofje niet de
ingebouwde sloppen, die met een
tuin of hof niets gemeen hebben hot
hofje met, de nuuo vrouwtjes die er
oen moeilijk leven in behagelijke rust
besluiten. En de schrijfster vertoont
ons dc oude wijfjes, met haar vriend-
Bchap, haar kleine ruzietjes, haar
herinneringen aan al wat haar be
langrijk lijkt, omdat zij het beleef
den.
De schetsen zijn alle drie prach
tig van toon en kleur; de tuinen
worden ons beschreven, of wij ze in
al haar weelde en schilderachtigheid
voor ons zien.
II. J. STRATUMEUKR.
