HAARLEM'S DAGBLAD
Journalistiek en Philantropie.
BuiiBQianosch Overzicht
u
ZATERCAG li MAART 1922 VIERDE BLAD
HERINNERINGEN UIT MIJN
MARINEDIENSTTIJD.
Het lykt mij niet onaardig, eens iets wit
tnyn diensttijd by de Marine te vertellen,
moer speciaal van mijn lijd op de kust
van Atjek doorgebracht en daarvan
leen een geval, dat ik heb meegemaakt
!Vaarbij ik misschien in groot gevaar v
koerd heb, misschien ook niet, ik weet het
werkolyk niet, doch laat de beoordeeling
gaarne aan den lezer over.
Dat ik met do „van Spoyck" in Octo
ber 1895 uitging van Nieuwediop.via Rio
lo Janoiro naar Indió en in Febr. d.a.v.
co Tandjong Priok aankwam, doet eigen-
lyk niets to zake maar beschouw dat
maar als een aauloopje om to beginnen.
Van Batavia uit word ik geplaatst op
Jo „Bali", een flottielje voortuig, gesta-
tionuoerd op do Oostkust van Atjoh en
vertrok mot de „Mautaqyeker van de
Pakketvaart naar mun bestemming, zoo
dal ik voor zoover ik my nog kan herin
neren in 't begin van Maart 1890 te Oleh-
leh aankwam juist op een tydstip,
dit is van belang voor myn verhaal, dat
Tockoo üeuuir, een bekend of beter
zegd oen berucht hoofd der Atjeliers, die
tol dusver vrieudschnp voor 't Nederland-
sche Bestuur had gehuicheld, zyu masker
had afgegooid en naar zijn landslieden
was overgeloopen.
Van de, op de reede liggende schepen
»f, koudon wy zelfs de gevechten gade-
ilaau tusschen onze troepen en de At-
jeliers in de Gleuf in de oumiddellyke na
bijheid van Oleh-lch geleverd. Ik haal dit
alleen aan, om aan te toonen, dat het
juist niet een rustige tyd was, waarin
tonder «enig gevaar to loopen je iao
begeven builen de eigculyke hoofdplaats
en zooals Kotta Radja, Oleh leh en
overige, door militairen bezette plaatsen
laags de kust van Aljeh.
Aan boord van de Bali werd ik o.a- ook
beiast met het beheer over de toko, waar,
natuurlijk tegen betaling, allerhande ver
snaperingen, zooals visch of vleesch in
blik, melk, tabak, sigaren enz., te veel
otu op te noemen, voor de schepelingen
werden verkrygbaar gesteld.
Met het doel rekeningen te betalen en
Wkoopeu te doen begaf ik my in den ro
sier van 1896 op een zekeren dag met de
\tjch stoomtram naar Kotta Radja; toen
de zaken afgedaan waren ging ik op myn
tentje de plaats eens bezichtigen en
iwaalde zoo o.a. ook af naar Kotta Pet-
joet, dut is de begraafplaats. Daar had
Ik geen spyt van, 't is do moeite waard om
er een wandeling >n de Indische zon voor
over te hebben. Als Fidelio met zyn clubje
9f Kees de Mopperaar op wn vrijen Za-
terèagiSUitlag <yiar eens in de buurt ho-
('t ligt zuid-oostelyk van Hee-üm-idè) moe
ten ze dat vooral met overslaan.
De poort, die toegang geeft tot die be
graafplaats wordt geflankeerd door een
•oort onoverdekte hal, welke muren uit
wit marineren tegels, waarin in vergulde
etters in volgorde 1873, 1874, c-uz. de na
men staan der op Atjek gesneuvelde en
daar bograven militairen.
Do begraafplaats zelf is ook mooi aan-
gelegd; onder de monumenten was, als
ik mij wel herinner, ook eon graftombe
wn generaal Pel.
By 't verlaten van de begraafplaats
kwam ik tot de conclusie, dat ik een heel
'eind van het station of was en te laat
zou zyn voor de eerste en veel te vroeg
voo? de volgende tram.
Daar ik gaarne op tyd aan boord wou
zyn, omdat ik nog aan 't werk moest, bo-
sloot ik naar Oleh-leh te wandelen, 't wat
wel verboden, er stond even voorbij de
begraafplaats een inlandsch soldaat op
post om dit verbod te handhaven, doch
ik werd niet aangehouden, hy deed my de
voorgeschreven eerbewijzen (ik was onder
officier) en liet mij passoeren.
De afstand tusschen Kotta Radja en
Oleh-leh is pLm. 11/2 uur dus niet zoo
ver. 't Was in den namiddag, ik ovorwoog
bij my zelf dat het misschien verboden
was, omdat clubjes militairen of matro
zen aan 't passagieren, dikwyls onder den
invloed van sterkon drank tot baldadig
heid of ruzie geneigd zyn, maar dat dit
voor my, als rustige wandclnar, niet gold.
Nadat ik eenigen tyd geloojion had,
stond ik by een kromming van den weg
eensklaps voor eenige sapies (koeion) die
dour onder de hoede van een jongen op
en langs den weg liepen te grazen; zy
waren wel bedenkelijk nieuwsgierig, maar
mot hulp van dien jongen kwam ik geluk
kig er ongehinderd langs.
Toen ik ongeveer do helft van den weg
had pfgelegd, zag ik ia de verte en op
pl.rn. 30 Meter van den weg af een stap
pen afdak, waaronder een gezelschap van
3 of 10 Atjehere gehurkt by elkaar
zaten.
Een van hen verliet het clubje eu be
gaf zich naar den weg, dien ik moest pas-
seeren. Hy stond my olykbaar op te wach
ten. Nadcrby komende zag ik dat die man
zoo'n korten krommen sikkel in zja hand
hield, waarschijnlijk om te gebruiken by
•'t snyden van alang alang, maar in allen
gevalle een zeer scherp en gevaarlyk
wapen.
Wat er op dat oogenblik in my omging
kan ik niet zeggen, ik was totaal onge
wapend (gelukkig waarsehynlyk) zoodat
ik geheel overgeleverd was aan do meer
of minder goede luim van dien mynheer
die daar stond te wachten.
Het eenige wat ik kon doen was kalm
door te wandelen, wat ik dan ook dood. Op
een paar pas afstands van den man geko
men, haalde ik een sigaar uit myn koker
en vroeg: „mixta tpi sidikiet" d.L mag
ik een bcetjo vuur. Dit werd my gegeven,
ik presenteerde hem een sigaar, dien hij
dankbaar aanvaardde, groette, welke
groet eveneens werd beantwoord, zoodat
er geen wolkje aan de lucht was, en al
mijn gedachten aan gevaar oogenschyulyk
denkbeeldig waren.
Niettemin was ik bijzonder bly, toen er
oen pas of tien tusschen ons was. Er ging
my oen rilling over den rug. Ik kwam op
tyd san bserd; m»ar of 't nu de hitte, of
de doorgestane angst wai, ik had geen
lust in myn werk en hob ook naderhand
nooit meer zoo'n wandeling alleen ge-
G. DE BRUIN,
Brouwersplein 14.
Overeenkomstig den wensch van den
inzender is tien gulden gezonden aan
Dr. van Dorp te Gemlringeu, voor 't Riet
veld, Protostantsch-Ohristolyk Herstel
lingsoord voor drankzuchtigen.
OVER DE ELLENDE IN RUSLAND.
EEN RUSSISCHE MONARCHISTISCHE BEWEGING.
DE VEREFFENING DER SCHADELOOSSTELLING VOOR
HONCARIJE EN OOSTENRIJK.
WORDEN DE MOORDENAARS VAN ERZBERCER BESCHERMD?
DE OUITSCHE BELASTING-VOORSTELLEN.
Utt hongerend Rusland.
komen steeds ernstiger berich'en.
De Telegraaf heelt een correspon
dent naar liet Wolgar district gestuurd.
Hy seint o.a.
i,Onder de afschuwelijke impressie
.van wat ik, na een wekenlang reis,
in het stervende deel van Rusland, de
vroeger zoo bloeiende W olgas'reok,
heb waargenomen, moet ik het relaas
mijner reisindrukken wel instellen, om
aan te vangen met datgene wat aan
het einde lag een in alle berustig
^ervende menschheid. Want hoewel,
praktisch li sproken, politiek, onver
schilligheid en wantrouwen, benevens
de dagelijks onoverkomelijker moei
lijkheden van transport, een barrière
hebben opgeworpen 'usschen de le
rende wpreld en dit onmetelijke kerk
hof van geduldig hongerenden. die
op geen redding meer mogen hopen,
ïioet ik eveneens mijn nuttelooze ver
haal neerschrijven he1 verhaal dat
Nansen in Augustus reeds in Genève
heeft gedaan en naverteld is gewor
den door zijn medewerker Webster,
die 28 September zijn rapport omtrent
rijn bezoek aan het hongergebied tut
Riga verzond het verhaal van Miss
S'rong die in October van het vorige
Iaar hare bevindingen opteekende in
iet Samaragebied en waartegenover
Europa zien sceptisch verhield en
de gouvernementen grootendeels af
zijdig. Men heeft gezegd dat de Sov
jet-regeering den hongersnood over
dreef en toen de misère van deze s'er-
Vende millioenen op de gevoelige
plaat verscheen, gold het motief dat
het grootste deel der buitenlandsche
hulp in de magen der Roode Gardis
ten zou verdwijnen. Ik kau bij voor
baat reeds dit zeggen en ik haast mij
dit te doen, ornaat het doodvonnis
over zoovele millioenen nog wel niet
voltrokken is, maar toch reeds geveld
[en zonder eenige hoop op genade
voor de armen wion het aangezeg is)
dat deze leugens zooveel slachtoffers
hebben gemaakt, als het geweten der
wereld moeilijk zal kunnen verant
woorden. En gelijk moge dit een be
vrediging zijn voor hen die in Hol
land de stc.m van Nansen hebben ver
staan die dadelijk hebben gegeven
van hun overvloed of van het weinige
dat zij hadden en die nu de zeker
heid hebben dat door hun snel hande
len althans nog duizenden kunnen ge-
ted worden.
Dank zij de spontane wijze waarop
nen deel van het Nederlandsche pu
bliek op den oproep van het Holland
sche Nansencomi'é reageerden, kon
den einde December zoodanige maat
regelen genomen worden, die de zen
ding van een Hollandscbe leveusuiid-
delentrein en een scheepslading naar
het hongergebied to1 gevolg zouden
hebben teneinde in Rusland de ver
deeling mede te regelen en bet Ne
derlandsche publiek naar waarheid in
te lichten omtrent de situatie in ho1
hongergebied bekwam ik opdracht
mij daarheen te begeven en zoo ver
liet ik einde December Berlijn otn
naar Warschau te begeven, waar
de vertegenwoordiger van de Nansen
organisatie in Genève bezig is graan
aan te koopen en naar Moskou door
te zenden, vanwaar dan de verdere
expeditie naar de hongergebieden ge
regeld wordt. Het was hier dat de
eerste moeilijkheden aanvingen
moeilijkheden van allerlei aard, die
alleen verstaan kunnen worden door
hen die den drempel van Rusland
overschreden hebben. Wanneer op
een internationale lijn ParijsWar
schau een trein uren blijft steken, wijl
de machine defect is geraak1, dan
begrijpt men door welk euvel de voed
selvoorziening der hongerdistricten 't
zwaarste getroffon wordt het
slechte vervoer. Waar voor de ver
zending van den trein, met de Hol-
landsche Nansengave nog geen datum
vastgesteld kon worden Het zou be
gin Januari zijn en de duur van het
transport naar Moskou kon evengoed
twee als drie weken duren, leek het
mij beter naar Moskou door te rei
zen om aldaar de voorbereidingen te
treffen. In Moskou zou het Nansen-
hqofdkwartier vaststellen naar welk
der districten van het hongergebied
de Nederlandsche zending levensmid
delen geëxpedieerd zou worden. Vol
gens ontvangen opgave zou d0 trein
ongeveer 500 ton rogge bevatten. La
ter ontvingen wij in Moskou bericht-
dat 685 ton verzonden waren.
De reis naar Moskou was niet zon
der bezwaren, die op Poolsch gebied
reeds aanvingen.
Ze vormen meer het onderwerp
voor een reisdagboek en daarom wil
ik ze thans niet aanvoeren even
min die onaangenaamheden, die mij
in Moskou zouden wachten het zo
nuwsloopende onordelijke van een
land, da« na jaTen oorlog en revolutie
eiken graad van desorganisatie heeft
doorgemaakt en nu langzShm poogt
zich daarvan te herstellen, zonder dat
de resultaten daarvan altijd zicht
baar zijn. De mees1 onmogelijke din
gen bleken mogelijk dagenlang
bleef ik in Moskou rondhangen, om
dat er 'elkens iets gebeurde, dat mijn
reis naar het hongergebied vertraag
de. Er was een gedesinfecteerde sa
lonwagen ter beschikking gesteld van
een der vertegenwoordigers van he'
Nansenhoofdkwartier en my, om ons
naar Samara te brengen, maar nu
eens vertrok de leege wagen naar Sa
mara, omda' men vergeten had ons
het juiste vertrekuur mede te deelen
en een andere keer ging er heelemaal
geen trein of het personeel had geen
order gekregen de wagen aan te kop
pelen etcetera.
Zoo werd weder een week verloren
met wachten. Dus had ik nog de ge
legenheid het Nederlandsche Nansen-
cornité te vertegenwoordigen bij de
begrafenis van Dr. Parrai\ den me
dischen adviseur van Dr. Nansen die
in November Dr. Nansen op zijn in
spectiereis door '*e' hongergebied ver
gezelde. Bij zijn terugkomst in Mos
kou overleed hij aan de vlektyphus,
de moorddadige ziekte, die vooral voor
de niet-Russen zoo gevaarlyk is en
die een dagelijksche bedreiging vormt
voor allen die hier arbeiden.
In verhouding tot het aantal wer
kers hier, is het sterftecijfer schrik
barend. \an de vier leden van het
Nansenhoofdkwartier die naar Rus
land gingen stierven twee Dr. Far-
rar en Dr. Pardo. de Italiaanscbe ge
delegeerde De Society of Friends
heeft eveneens eenige sterfgevallen
le boeken en het Duitsche Roode
Kruis verloor een zijner beste mede
werkers.
En op dit oogenblik zijn er vele
zieken in Busuluk niet minder dan
vier op een staf van misschien twaalf
personen."
Het partijblad van de Duitsche
communisten de „Rote Fahne", be
weert. dat Diiitechlarad het centrum
is van de
Russischs monarchistische
beweging.
in de heele wereld. Het aantal Rus
sische vluchtelingen, die sedert de
revolutie in DuitscMamd verblijf
houden, bedraagt meer dan 200.000
voor de meeste dezer is het herstel
van liet oude regiem in Rusland de
etuige kans op redding.
Volgeai6 de Boijewiki bestaat er
een „opperste Russische monar
chistische raad", met Berlijn a-s
hoofdkwartier en in dien Raad, die
In 1921 zou zijn tot stand gekomen,
hebben zitting Markow, de bekende
leider van de „Zwarte Honderd",
twee hoog© Russische geestelijken,
de metropoliet Antony en aartsbis
schop Jevloji, verder prins Sjirinski
Sjaejmatof baron Taube, een zekere
Tallbarg en Masaiennikof, een ge
wezen lid van de Doema.
Deze mon arcliistisoha raad geeft te
Beriiju twee bladen uit en houdt
herhaaldelijk besprekingen met al-
Duitsche leiders alB de generaais
.ydendorff, Hoffman, Van der Goltz,
graaf Revefitlcw en graaf Westarp.
Een onderafdeeltng van dezen raad
bestaat uiit leden van den Bond van
gewezen officieren van het Russi
sche leger en van de vloot en haar
taak Is dlie van een general en staf,
die de plannen voorbereidt voor een
gewapende omverweirpEinjig van hef
Sovjetgezag, volgens de plannen van
generaal Hoffmann
De Duitsche communisten beweren
diat deze geheime generale staf iedere
tmaand een subsidie van 100.000
francs uit Pairijs krijgt, die geregeld
door generaal Monkewitz naar Ber
lijn wordt gebracht. Een afdeeling
van den generalen staf is in Beleren
gevestigd, en staat onder bevel van
generaal BJskupski, die Ln voortdu
rende betrekking stoat met de Beier-
scfhe monarchisten.
ln ons vorig nummer is al gemeld,
dat de partyen in Duitschland het
eens geworden zijn over de
de Duitsche belasting
voorstellen
Inzake het belasting-accoord ie
in besprekingen, welke in dein Rijks
dag werden gevoerd tusschen verte
genwoordigers der Duitscfiie Volks
partij. de katholieken, de democra
ten, de meerderheidssoci artsten en de
Boiersohe Volkspartij, dei te
de groote meerderheid van den
Ri.ksdag uitmaken de bewuste defi-
nritlovü overeenstemming bereikt.
Genoemde partijen zul.en thans
een gemeenschappelijk voorstel bij
den Rijksdag indienen.
Dit voorstel zal de veertien belas-
tingontwerpen «n als aanvulling
hierop de bepaling omtrent
dwongen leening tot wet verheffen.
Door de gedwongen leening, welke
in de eerste drie jaren geen rente
afwerpt, zal nog in het begrootings-
Jaar 1922 een bedrag van 1 milliard
goudmarn worden opgebracht.
De Duitsche Volkspartij had in den
vorm van een memorandum haar
eischan opgesteld. Zij verlangt,
de nieuwe middelen zullen wonden
aangewend voor goederenleveranties
op rekening der schadeloosstelling
en niet eventueel ter dekking van te
korten bij de ryksbedrijven. Verder
eisciht zij maatregelen ter vereenvou
diging van en bezuiniging op liet be
stuur, een zoo spoedig mogelijke op
heffing van de beperkende economi
sche maatregelen, deelneming van
belanghebbenden bij het sluiten
economische verdragen met het bui
tenland en geleidelijke vermindering
van die uitgifte van schatkistpapiei
l>e rijkskanselier verklaarde, dat
de regeering deze eischen als richt
lijnen zal aanvaarden.
Voor de aanneming der wetten is
thans een groote meerderheid in den
Rijksdag verzekerd.
De „Pester Lloyd" publiceert een
mededeeling van de Budapester
„Amtstelie van de Commissie voor
Herstel, volgens welke in Parijs be
sloten werd
de afrekening op 4»
leveringen van Hongarije
volgens he* Verdrag van Trianon als
volg' 'e regelen
3000 paarden voor Yougo-Slavië
750 paarden voor Griekenland6500
stuks hoornvee voor Italië en voor
Yougo-Slavië, 5000 schapen voor
Yougo-Slavië en 7000 varkens voor
Italië.
Een later op te stellen protoco'
zal de wijze regelen, waarop de uit
voering van deze leveringen zal ge
schieden cn de volle waarde vasts-'cl-
op de rekening van de Commissie van
Herstel zal worden gecrediteerd.
Trekossen zullen niet geleverd wor
den, daar deze voor den Hongaar-
schen landbouw onmisbaar zijn. Bo
vengenoemde cijfers zijn door de
Commissie met iii achtneming van
de grootte van den tegenwoordigen
vees'apel v?.n Hongarije en overeen
komstig de behoef'e van de betrok
ken landen, die het vee moeten ont
vangen en blijkenss door de Hongaar-
sche vertegenwoordigers te Parys
zoowel als te Boedapest gedane Bchrif
telijke en mondelinge inededeelmgen
is'ges'eld.
Verder deelt de Boedapester Amt-
stelle aan de Commissie van Herstel
mede, dat de Hongaarsohe regeering
ouder do rubriek „Schadeloosstellin
gen" in hare begrooting, voorstellen
zal opnemen tot leveringen in baar
if na'ura, zoodra de Commissie naar
•erzoekt zulks te doeu.
In de loopende begrooting zal
sléchts een clausulo opgenomen wor-
don, die de verplichting van Honga
rije tot het opbrengen van de ge-
noemdo belas'ingeu zal bevatten.
De Minister vau Financien Kahaj
verklaarde, dat do Commissie, die
ter bes'udeering van de financieele
in economische toestanden naar Hon
garije gezonden is, haar werk, om de
betalingsmogelijkheid vast te steden,
nog niet beëindigd heef1 en hierover
t in April te Parijs verslag zal
uitbrengen.
Een beslissing over deze betalin
gen kan eerst door de Commissie van
Herstel genomen worden, wanneer
vooraf de mogelijkheid tot betaling
vastgesteld is, zooals dit overigens in
het verdrag van Trianon precies ib
vastgelegd.
De tusschen
Oostenrijk en
Hongarije
aanhangige financieele kwesties zul
len aan net oordeel van een schenls
gerecht onderworpenworden, daar nog
geen overeenstemming kon woiJeu
bereikt. De beide staten kwamen
overeen da1 voor onpartijdig president
au dit scheidsgerecht een Hol-
iaudsch staatsman uitgenoodigd zaï
orden. Als lid van het scheidsgerecht
heeft Oostenrijk den gewezen Hon-
gaarscheu minister van Fin&nciëp
Alexander Propovits gedelegeerd,
'erwyl de voormalige Oos'euiykóche
Minister van Financien Reich zal op
treden als Oostenkyksch afgevaar-
der stakers been. In be* haadgezneen vriendschappelijk met Oostenrijk om
werd een mair gewond door een ba-
Verspreid nieuws
DR. HERMES TOT DUITSCH MI
NISTER VAN FINANCIëN
BENOEMD.
De rykspresideni benoemde den
rijksminister voor Le vernam idd-^, en-
voorziening, dr. Hermes, onder ont
hef fing van de leiding vau dit depar
tement, tot rijksminister van Finan
ciën.
HET ARBEIDSCONFLICT IN
ENCELAND.
De onderhandelingen tusschen de
vofkgevera en werknemers in de ma-
cliinebouwindustrió werden hei-vat.
Over het algemeen gelooft men dat
de gebeurtenissen ©en onverwac. t.n
keer ten goede hebban genomen.
DE UITSLUITING IN DENE
MARKEN.
De hernieuwde onderhandelingen,
welke tusschen de vertegenwoordigers
van de werkgevers m Viui de arbei
ders m tegenwoordigheid van de re-
goeringsbeunudelaars zijn gevoerd,
eindigden toen de beuudde.aars aan
beide partyen in o> erwt-ging ga\eu,
nieuwe overeenkomsten te siuiten op
de basis van het voorstel, dal op 3
Februari jl. door ue bemiddelaars is
gedaan, met eenige wijzigingen in
zake den arbeidstijd en de automati
sche wijziging van de loonen in over
eenstemming met een eventueele wij
ziging in den prijsindex van Augus
tus jL
De bemiddelaars verklaren, dat
naar hun meening de voortzetting en
eventueel de uitbreiding van het con
flict niet gerechtvaardigd zouden zijn
door de thans nog tuaschen beide par
tijen bestaande geschllen.
De centrale organisaties van werk
gevers en werknemers zullen het
vraagstuk thans nogmaals ln beraad
nemen.
De vertegenwoordigers van werkge-
•rs en werknemers in het drukk rs-
hedrijf, over een voorstel, waarom
trent overeenstemming was verki- gen
door de leden van beide organisaties
te laten stemmen.
DE ONRUST IN INDIC.
G and hl zal worden gearreeteerd.
DE STAKING IN ZUID-AF RIKA.
De correspondent van ue Daily
Te.featupn te jouanneaburg geeu Ue.
wagend beelu van u.n toesiand. Hy
schrytt:
logen den middag (vuu Dinsdag)
ver a. iiieraan da suthurs van tactiek en
begonnen zij de wmke.bedujnaen ui
h(.Tinera int hun* werk te halen. Le
den van clubs waren dieu tengevolge
verplicnt, zelf voor hun lunch te zor
gen. Vrouwen die de stokers we ge
zind waren, bestormden de tluxfidions
en dwongen de kellnerinnen, het werk
neer te leggen. De post- en telegraaf
kantoren zijn thans door de politie
bezet. Vroeger op den dag had een
commando gepoogd b'.ide kantoren te
bezetten; het slaagde er in één geval
in de instrumentenkamer te bereiken.
Politie verscheen echter op het too-
neel nog voor dat werkelijke schade
was aangericht en verdreef de indrin
gers en arresteerde verscheiden per
sonen. De groote spanning, die in de
stad heerschto, lufvd-e aanmerkelijk
door de aankomst van oan troep po-
litie-te-voet met gevelde bajonet, ge
volgde door een paar honderd man
bereden politie. De commando's ble
ken geïntimideerd door dit machts
vertoon en trokken zich snel terug.
In den namiddag deed een comman
do, dat zich toegang had verschaft tot
den telefoontoren, oen poging om de
meisjes, die het niet uit hun werk
had kunnen krijgen, schrik aan te ja
gen. De meisejs boden dapper weer
stand totdat, nadat de strijd vijftien
minuten had geduurd, de politie ar
riveerde en, de stakers aanvallend,
hen uit het gebouw verjoeg. Verster
kingen met gevelde bajonet stuitten
een verderen aanval door het afre-
jwietstooL
Nadat de stakers uit den teiefoon-
toreci waren geworpen, deden xij ten
poging om m de rechtbanken binnen
te dringen, aocii toen z:j werden te
ruggeslagen, stelden zij zich op in
Pntchard street met hun roode vlag
op een wagen Een gelul polilie-te-voet
sommigen liggend, andoren ln knie
lende houding, werd dwars over iie
straat opgesteld, met bereden politie
op den achtergrond.
Inlanders lerzameldea 'lch ln gino
ten getale op het tooneel eu spoedig
ontwikkelde zich tusschen een c'eei
hunner en de Europeescbe burger»
een gevecht, waarbij aan beide rijde i
leelijke klappen vielen. De politie was
reeds klaar om te schieten, toen de
vechtenden uiteengingen. De aan
komst later van twee troepen bereden
politie dempte den opstand.
In de Wetgevende Vergadering het
woord voerend, heeft Smuts verklaard
dat het land een van de ernstigste
crisissen doormaakte, die zich in
Zuid-Afrika ooit hebben voorgedaan.
Op het Oostelijk en Westelijk deel
van den Rand heerscht het verbod to'
samenscholing. De posttrein van
Kaapstad werd door stakers te Ger-
iniston tot ontsporing gebracht. Nie
mand bekwam echter letsel.
De plaatselijke Federatie van Vak-
vereenigingen te Durban hebben r!
algemeene staking afgekondigd, te
berinnen den avond vin 10 Maart.
Onder de inheemsche bevolking van
Natal neemt de opwinding toe ah
•olg van de gebeurtenissen aan den
Rand.
De „Wiener Mittagzeituug" is van
oordeel, dat het de r:geering Bethlen
er om te doen is zich populair te ma
ken voor den verkiezingsstrijd ten
koste van Oteten rijk.
Een Weensch correspondent van de
„Prager Prtsse" meldt, dat de Hon-
pBren in 30 ge neorten van het Bur-
genlond, dat aan Oostenrijk is toege
wezen, een stemming door vragenlijs
ten voo-bereiden, en terroristische
vlugschriften verbtfden.
Bsmrcbriek
COMMUNISTISCHE ACTIE IN
ENCELAND.
De politie heeft aan de pers een al-
schrift verstrek' van de instructie
door de communistische partij uitge
vaardigd aan haar organisa'ors in het
geheele land ten aanzien van de ge
'chilien in- de machine- en scheeps-
bouwnijverheid, zoo wordt uit Londen
aan hei Hbld. geseind. De organi
sators worden aangespoord al het mo
gelijke te doen om eenig compromis
te voorkomen en om alle andere ar
beidersgroepen er toe te brengen om
de arbeiders bij machine- en scheeps
bouw te steunen, niet door geld, maar
door gemeenschappelijke actie als
eenig doeltreffend middel van tegen
stand. Aan het slot der instructies
wordt gezegd, dat de internationale
organisaties van metaalarbeiders en
andere internationale organisaties in
de zaak moeten worden gemegd om
bet terrein van actie ui1 te breiden.
De tijd is gekomen, zoo wordt gezegd,
om alle andere arbeidersgroepen u,
den strijd te betrekken.
Dam red acte ui V.'. van Dartelen,
Haariem, Boosvelds'raat 70.
Alle correspondentie, problemen,
oplossingen enz., deze rubriek betref
fende, gelieve men te zenden naar bo
vengenoemd adres.
Voor alle vragstukke geldt: „Wit
speelt en wint".
Oplossingen der vraagstukken uit
dezo rubriek worden gaarne inge
wacht tot uiterlijk Maandag 20 Maart
UIT DE „HAARLEMSCHE
Iu den onderlingen wedstrijd van
dc „Haarleinsche Damclub" Kwam
onderstaande stelling voor:
PARTIJFRAGMENT No. 429.
ZWART
1 1 1 1 1 1 i 1 1
1 1 l iSi 1 1 »l
■JB-jJLiBLjBi Ét
fill
II IS) i 1
iÜ!
ll i iüi n
SuLJ
dc
1
ÜULLLÜl
a i i i i
UI 1 1 .11
1 1 i m i i i i
BRITSCH-INDIë.
Rawlinson heeft een rede gehouden
ter beantwoording van de cnhek, die
in de Wetgevende Vergadering op de
begTOoting is geleverd voorzooveel de
militaire uitgaan betreft. Rawlinson
verklaarde, dat belangrijke stappen
waren gedaan om de uitgaven 'e bc-
Eerken, doch desniettemin waren zij
ijna even hoog als het vorige jaar.
De aankoop van nieuwe uitrusting
stukken, het bouwen van kazernen,
voorziening in automobielen en
tanks, alle zeer dringende maatrege
len, waren s'opgezet. Aan de ver
wachtingen voor het loopena jaai
was de bodem ingeslagen door net
stijgen der prijzen en dooi de nood
zakelijkheid, Waziristan, teugevoJgi
van de invallen uit dit gebied in ln
diè, te bezetten.
Vervolgens kwam Rawlinson 'e
spreken ovcr de onrust in het land.
Hij zeide dat non-coöperators opstand
predikten en dat schier dagelijKs de
troepen moesten worden opgecom
mandeerd om het burgerlijk bestuur
bij te springen. Het had meer dan
zes maanden geduurd om Malabar te
pacificeeren en wat in Malabar was
gebeurd, zou ook in andere geb.eden
innen gebeuren. De revolutionairen
deden zelfs pogingen om den trouw
der Indische solda'en te ondcr.uyneu,
niet zonder succes Dit was de reden
waarom hij geen vermindering van
le Britsche bezetting kon aanoevr
len. Zoolang me1 een vereenigd In-
dié zich trouw toonde tegenover net
Britsche rijk en de agi'atort ophiel
den om de rassenvijanascbap aau te
kweeken, kon hij niet toestemmen in
een vermindt ring van de Britsche be
zetting tot een punt, waar beneden
hij veilig kon gaan. Ook het Afghaan-
sche verdrag was nog te jong om
een vermindering van troepen in de
ze richting too te e:&an.
GEEN AANVALSOORLOG.
Uit Beriyn wordt bevestigd, dat de
militaire controle-commissie in een
nota van de Duitsche regeering op
heffing van he' voorschrift ter op-
ieid'ng der artillerie op uiterlijk ad
Maart heeft geeischt. De com man
ie i-.erkt op, aat het voorschrift m
Irijd is met he1 verdrag van Ver
sa-bes, aangezien men aaann voorbe
reidingen kan zien vcor een aan
vallenden oorlog.
Volgens de meening in toonaango
vende I'uitsche kringen is deze opvat
ting onjuist, daar by het samenstel
len van het voorschrift slechts atin
weerstand bij een verdedigenden oor
log gedacht werd.
WEER DE BURCERLAND6CHE
QUAESTIE,
Uit Ween-en wordt geseind:
Hier h-eersch groote opwinding over
de half-olïicieele meuedeeling in de
„Palm Korrespondenz", dat Hongib
rij© in de grenscotmnissie, dia op h?t
oogenblik in het Burg onland, onder
presidium van een Fransch majooi
zitting heeft, aanspraak maakt te
gen het verdrag von St. Germain en
Venetië in op gebied, dat ongeveer
10 K.M. ten Westen van do grens, bij
het vredesverdrag bepaald. Voor een
deel heeft de commissie Hongarije
reeds toegegeven.
De „Poln. Korrespondenz1' wijst op
de inconsequentie der Homgaarsche
regeering in verband met de verkla
ring van den minister-president,
Bethlen, bij zijn beszoék te Wec-nem.
Bethlen verklaarde toen. dat de Bur-
genlandsche quaesiie volkomen opge-
Stund in cijfers Zwart 12 scayven
i>8, 10 lot en me' 16, 19, 21. U en
0.
»Vi' 12 schijven op: 25, 27, 28, 30,
2, 33, 35 tot en met - 38, 42 en 46.
WitAebe de Jong. Zwar' P. J.
Eype.
Wit aau zet speelde 3631, waarop
Zwart an'woordde met 1218.
Nu kon Wit den volgenden dam-
;lag maken
25—20, 28—23, 38—33 en 32 3
Deze damze' is nogal duur, waar
om Wit dezen slagzet dan ook niet
im, doch vervolgde mei 4843.
Zwart antwoordde hierop inet 15—
20, Wit verlokkende tot den volgen
den dam2et:
33 :9
Wi' nam dezen damzet, waai na
Zwart vervolgde met 2631 (Wit ge
dwongen 5 6) en 3641 en Zwart won
in het oindspol.
Een leerrijk spclgedeelte.
PROBLEEM Nr. 430.
Auteur: A. H. v. d. Gees', Lisse.
(Eerste Publicatie)
ZWART
1 2 3 4a
1 II li»
i
JHIIfii
i i
1 1 M«l
w i I m
K
iBi i n'
L
i B i
I 1 i®
U U
i n i
1
i i n
Ion, welke 'en guns'e van Hongarije ven van een salvo over de hoefden lost was en Hongarije t-r op uit w as
WIT
öu»nd ui cijfers: Zwar' 12 sen ij
's n op: 4, 8, 9, 14, 16, 18, 20, rt,
■j, 2u, 29 eu 3b.
»W- 13 schijven op: 25, 27, 32. 36,
17, 38, 33, 41, s, 44, 46, 49 en 50.
OPLOSSINGEN.
Lte auteursopiossingn van de vraag
stukken Nos. 425 eu 426 zijn:
42o. W it2925, 3731, 4741.
39—33, 34 3 en wint.
Zwait: Gedwongen 28 :19, 27 36,
38 en 33 :29 a.
Wi«39—33, 33 4 en 4—16 en
«int.
Zwart: -16:29 en 18—i geu.
ren zeer geesüg probleem, zooals
ij un den neer Luif gewend zijn i
l'eze vraags'ukken werden correct
cj.gcios* door de heerenW. van
D*sieti, W. J.,A. Matla, H. G. en
V. J. Teuuisse, P. Mollema, A. Hoo-
f .cönorn- Ph F. Araelung, P. A.
N oty, M. Bonke, CJ. J. van Wijle,
W. C'. Groemngs, S. M. Mons en
J. Siegenst allen te HaarlemP. v.
Amersfoort, P. J. Eype en A Ölia
ger te Scho'enJ. Wielenga to Zuid
Schalkwijk.
WEDSTRIJDROOSTER 3de KLAS
SE-COMPETITIE NEDERL.
DAMBOND.
Het wedstrijdprogramma voor de
3do klasse-competitie van den Neder-
landschen Dambond (Afd. Noord) is,
wa' betreft de „Haarlemsche Dam
club III", als volgt vastgesteld
14 Maart te Amsterdam: ,.T. A.V.E,
N.U. I"„Haarlemsche Damclub III
27 Maart te Haarlem: „Haarlem
sche Damclub III"„Josef Blanke
naar III".
4 April te Amsterdam: „Van Euib
den II"—„Haarlemsche Damclub UI
10 April te Haarlem„Haarlemsche
Damclub III"«Gezellig Samenzijn
Aanvang van alle wedstrijden de»
avonds te 8 uur.
Het derde tiental V3n de „Haar
lemsche Damclub", hetwelk in bo-
ycnbcdoeldo competitie zal uitkomen,
is als volgt samengesteld
Bord 1. J. B. Sluiter (cap'.), 2.
Klay. 3. Th. A. Wigcherink, 4. E.
R. Gabriels, 5. P. van Amersfoort,
J. L. Versteeg, 7. J. Mc-ris, b. P.
