HEBT GIJ Agentia 89e Jaargang No. 11892 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen VRIJDAG 17 IVAART 1922 ABONNEMENTEN per 8 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd ia (kom der gemeente) f3.671/,. Franco per post door Nederland f3.871/,. Afzonderlijke nummers fU.16. Geïl lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f0.571/,; franco per post fO.Gó. Poat Giro 388>o. Uitgave der N.V. Lourens Coster, Direoteur-Hoofdredacteur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3082 ADVERTENTIEN: Van 1—5 regels f 1.75iedere regel meer 36 Cta. Reclames 60 Cts per regel. Bij abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en aanbod van 1 4 regels 60 Cts per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. A contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs. Directie en Administratie! Groote Houtstraat 83. Telefoonnrs. Redactie 600 en Administratie 724 BIJKANTOOR voor Santpoort, Velsen, Velseroord, WIJkeroog, lJmuiden, Beverwijk enz. DRIEHU1ZERKERKWEG 2, VEL8EN, TELEFOON 3521 DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLaOz-lJUEN. EERSTE ÖLAD Hedi VRIJDAG 17 MAART. Stadsschouv/üurg \v ilsoneptein Het Schouwlooneel, „Bella Donna", Schouwburg Jansweg, Vereen. Ned. Fabrikaat, Bioscoopavond, 8 uur Geb. Ned. Protestantenbond, rede Ds. F. Dijkema van Amsterdam, 7 u Oud-Holland, Verwulft, Strijkorkest. Bioscoopvoorstellingen. ZATERDAG 18 MAART. Stadsschouwburg, Wilsonsplein Matinée ten bate van Hongerend Rus land, half 3 en 's avonds door Het Hot Etadtooneel, „de Man die do klappen krijgt," 8 uur. Café Brinkmann, Mij. voor Electri- gelie Centraal Stations, Verg. v. Aan deelhouders, 3 30 uur. Spaarne, Waaggebouw: Tentocn- etelling van schilderijen, 10—4 uur. -Holland, Verwulft, Strijkorkest L i; Jcor-t heater, Groote Houtstraat 139, bioscoopvoorstelling, 8 uur. Schouwburg De Kroon, Gr. Markt Bioscoopvoorstelling 8 uur. 'iuegr.a-Palacp, Groote Houtstraat: Bioscoopvoorstelling, 8 uur. Scala-theater. Kleino Houtstraat 77 Bioscoopvoorstelling, 8 cur. D-3 gawijzigds Laorplichtwet Iudicn er één wet is, waarmede wy da gelijks tc maken licbbon, is het bewust of onbewust: de leerplichtwet. Immers or rijn tienduizenden oudere cn nog meer tienduizenden kinderen cu zjj allen leven onder diezelfde leerplichtwet. liet leek ons daarom nuttig on noodig het licht te laten vallen op de wgzigii. gen, die de oudo Leerplichtwet van 1901 thans heeft ondergaan, welko wijzigingen sinds 1 Januari j.l. van kracht zyn go «orden. Na zullen zeer vele lozers zoggen, wj) hebben van die wijzigingen niets gemor' t en sommigen liuuuer zullen er by dei'.k.-n, (dus niet hardop zeggen;en toch lieel't ons kind sinds liet begin van dit jaar wel ecus do school vorzuiuul, zonder dat dit noodzakelijk was. Waarvoor zullen wo ons dus iets van dia wijzigingen aaiitrckkoiil Dien laatsten ouders ii. hot bijzonder, maar allen belangstellenden doelen v/y mede: dat het rijksschool toezicht Tiet Ja- ïeliik, na invoering der wyzigingeu ia itnat werd gesteld uitvoering aan de iclierpere bepalingen omtrent hot school verzuim te geven, omdat hot gchcclo sys teem veranderd is en met zich brengt Cen zeer omvangrijke administratie. Thans echter zullen spoedig de ver- eisehto maatregelen zyn genomen en kun nen de ouders van leerplichtige kinderen de gevolgen gaan ondervinden \au overtre- dii"' der Leerplichtwet. Ln welko zijn nuRlc belangrijkste wjjzi- «■•■■-■nt - Vo verplichting, to zorgen, dat een kind een school bezoekt, vangt aau zoodra het den 7-jarigcn loefLjjd heeft beroikt. (gelijkluidend in do oudo wet); ochter ein digt thans <lie vorplichtiug, zoodra het kind zo'ven jaar leerling is geweost en het alle ldassen doorloopcn lioei't, althans zoovele Wassen als naman oen Jeortyd van 7 jaren omvatten. Voorheen gold het ge tal B. Nimmer mag oen kind vóór hot berei ken van den I3-jarigcn lueftyd de Rehool verlaten en eerst na liet bereiken daarvan, wanneer het de klassen heelt doorloojien waarin het bjj het 13 jaar wordou ge plaatst is. Dus: éér. jaar langer leerplicht, dat is hol nienwo voor schrift. v-.iuueer een kind 14 jaar is geworden, Ding het van school gaan, onverschillig :n welke klas het is guplautkt, mits.. die klasse doorloopcn is. Dus niet: vandaag T« jaar, morgen van school. Natnnrlyk zal van dozo bepalingen voor lopig nog wel afgeweken moeten worden, omdat niet elko school hior tc iando »uim- te biedt voor meer dan C leerjaren, maar binnen afzieubaren tyd wordt het voor schrift omtrent de uitbreiding der Icci- pliehtgrenzen van kracht. lo. Do wet van 1301 ochtto hot school bezoek geregehTjiIaats to vindon, wanneer jjouurende twoc achtereenvolg o a- v o 1 g e n d e m a a n do ïi niet meer dan iwee schooltijden zonder goldigo reden (ziekte, verlof, enz.) waren verzuimd. Zij zag dus 2 verzuimde schooltijden door dc .vingers. Thans ia zjj in dat opzicht zeer vci- Bchcrpt. Immers, zonder goldigo roden, mag geen enkoio schooltijd me or verzuimd worden. En waar vroeger ua ocu 3en verznim- don schooltijd door het schooltoezicht een aanmaning werd gericht tot den ouder of den aansprakclpKOn persoon is deze thans vervallen cn trood» onmiddellijk dc Commissie tot wering van schooi vorzuim op Dezo riepen vroeger do aansprakelijke personen op en richten op gemoedelijke wijze een waarschuwing tot de overtreders muur ook die gciooodelyklieid is uit do w.-t verdwenen. Do unmmlsBiün tot wering van schoolverzuim hebuun nn tot taak ge- kregeu olk verzuim, dat door het hoofd ci'iier school ter kenuis vnn hot ryksschool- toozieht Ï3 gebracht, te onderzoeken, den nniisj.rak»ly«en persoor. aan to wyzen en rapport uit <o brengen aau den inspec teur van het lligo.' ondorwya. Men hou.ie wel in het oog: van waar- srjju«r>ng voor hot vervolg ca van overre ding der ou-V-rs, om verlor verzuim te vooikotnen is gwin sprako nicer. Hot verzuim moet door do commission geconstateerd worden en gerapporteerd, waarop onmiddellijk door den inspecteur van hot lager onderwijs een aanzegging gedaan wordt, dat by herhaling van school verzuim binnen 6 maanden proces-verbaal wordt opgemaakt en dus vervolging door den kantonrechter zal plaats hebben. Dozo aanzegging wordt uit gereikt door de politie. Nu denko men niet: die commissie tot woring van schoolverzuim roept ons op, maar wy goven daar geen gehoor en blijven weg, maar die struisvogelpoli tiek helpt niets, de behandeling der ge vallen gaat door en laags snelleren weg dan vóór do wijziging der leerplichtwet. 3o. Do geldboeten liepen volgens de oudo wet tot een bedrag van f 15 in mum, volgons Je nieuwe wet tot f 30. Bij herhaling biuuen 6 maanden sedert eet vroegere veroordeeling tot f 50 en by oen tweede of volgende herhaling wordt in plaats van geldboete hechtenis van hoogste zeven dagen opgelegd. Dit zyn de belangrijkste bepalingen dor nieuwe leerplichtwet, althans voor grootero publiek. Ecu eu ander samenvattende komen wy dus tot deze hoofdpunten: lo. uitbreiding van den leerplicht tot 7 jaren cn tot den 13-, vaak 14-jarigcn leef- tyd; ko. geen eukclo schooltijd mag zonder geldig» rctitn verzuimd worden; do. nicer feehtstreekscho en snellere be- haudohng dor overtredingen; 4o. lioogero geldboeten. (v. B.) Stadsnieuws KAMEKB VAN KOOPHANDEL Naur wij vernemen ligt hel in de bedoeling, om zioodra de nieuwe haineas van Koopirandeu op.reuen, «den lieer K. H. Kreiage aan te \wj- zuii als voorzitter van de gecombi neerde b j-enkomsten dei- heijue Kamers, vour gi-oot- en klembedrijf. WaarseliijtiiijK is een oproeping ie wachtun vun sollicitanten nuor"h£i secretar.samibt. VEILINGEN. liits.'ag der veilingen, geliouden op Donderuag J6 Maait in ,,'t Notaris huis". nen hecronhuis, erf en tuin aan de Huzepatereluan no. 2. J. W. G. Dros te q.ij. f 18.509, het fabrieksgebouw „de Piaradije- vogd" met kantoorlokalen aan de Ba- keneasiergraoat no. 89 en liet pakhuis „.Nepiituiies"» met iooaö.Ji en open grond te llaarnem aan de Kerksteeg, .pgenoudeu 94100 iten lieerenihuis met tuin te Haar lem aan de Emmasade. Gel. no. 55, opgeaouden lö.öbO. Twee huizen, thans in gebruik als acnooi, erven en open p.aatson te Haar.vin aan de J acobiinestraat no. 15 en 17. H. J. I.. Klein Saiipiioiet j 297S5. Een huis ingériclit voor strijkerij met «erkpiaaisen te Haanem aan «ie Oranjestraat. Get. no. 75, W. F. v. d. Krolt 5560 Een heerenhuis met erf en tuin te Haarlem aan de Park-aan. o-et. no. u3. o. besing q.q13450. Een winkelhuis en erf te Haarlem aan die Kleine Houtstraat oet. no. 112, 1'. Plevier q.q 12450. Een huis en erf te Haar.cm aan ile Pupentoranvest, get. no. 8. J. P. o. Günter f Een huis on erf te Haarlem aan do Scneepmuieersdijk, get. no. 1. N Zuy- dam 1 405. Eon bouwterrein te Haarlem ae-n de Johan de Breuk straat, terrein Ho- zoiniagen van de woningstichting Pa trimonium, groot i arvii. 1 centiare. N. leeuwen 2275. Eon iieereniiuis met erf en tuin te Haai'nem aan de DuvenvoordesUaat get. no. 3, H. Hamar qq 9300. De vii.a met scnuur, min en 6teeg te HaaiTcm in het WilholininnparK, get. nu. 2, 11 Smolenaars l-2o). De vi;..i met scnuur. voor- en ach tertuin te liv.ar.em in hot WTiheuiu- iiapai'k. Get. no. z0 J. W. G. Droste qq 17009. RAADSSTUKKEN. - B. en w. aoen oen raad voor stellen strekkende om aan de Neder- landsche Spoorwegen te Utrecht een stuk grond onder de gemeente Bloe mend aal in voortdurende erfpacht te goven en verder voor oen tijd van twee jaar en 6 maanden van 1 Juni 1922 af ecu stuk grond onder de gemeente BloemeudaaJ in gebrul af te staan. Slootdemping bij de Ca val erie kazern e. B. en W. deAen den raad mede, dat. na gevoerde onderhandelingen, dc minister van oorlog bereid is eeni- "C stulrken crrond aan dc Kennemer- straat zonder beding van een koop- som-aan de gemeente over te dragen, onder voorwaarde dat den de sloot na bij de Cavalerickaseme zal worden ge dempt. Indien, merken B. en W. op, de overdracht lol stand kwam, zou. na de demping van de sloot, het gedeelte van do Ivennenierstraat aldaar kun nen worden verbreed tot 15 M. De uit tc voeren werken zullen aan de gemeente kosten f 19000. Daar in dezen productieve arbeid aan werk loc-zen kan worden ver- sohaft. ete.Ten B. en W. voor in de aanbieding van den minister van oor- Lo gle ti-eden. Het is dan het plan den minister van arbeid financieelen steun van Rijkswege te vragen. Vleeschkeuring. B. en W. bieder den raad ver schillende verordeningen ingevolge de vleeschkeuringswet ter v\iststelling aan. In verband met het ontwerp-vcr- e. op Uw onkostenrekening een bec*rag uitgetrokken voor adverteeren in Haarlem's Dagblad Zoo neen, besluit daartoe dan direct. Het is in Uw eigen belang ordening op de keuring van vee en vleesoli, merken B. tu W op In tegenstelling mei de oestaande verordening (art. 29 e. v.) bevat de thans in ontwerp aangebodene geen bepalingen omtrent o© eischen, waar aan de gebouwen of loka.en, waarin vieesch zal worden verkocht of be waard, zullen moeten voldoen, nooh bepalingen omtrent het tqezicht op toebereide vleeschwaren. Voor wat bet eerste punt betreft ligt de reden vaJi het ontbreken van bepa lingen in art. 19 der Vleeschkeurings wet, krachtens welk arliüal de eischen waaraan B-aoliterijon, vleesohw inkels, bewaarplaatsen van vieesch, vleesch waren fabrieken enz. niooten vol doen ter wering van, voor de volks gezondheid schade.iike, producten bij algcmeenen maatregel van bestuur zujicn worden geste.ck Wat het toe-richt op toebereido vleeschwaren betreft, krachtens art. 2 2o. der wet zuilen, eveneens bit algc- meenen maatregel van bcstuui-, voor schriften worden gegeven betreffende het verduur,. Juen en toebereiden van vieesch. terwijl tevens zal worden ba- nao-d, welke, stoffen bij het bereiden van vleeschwaren niet mogen worden gebruikt. De hier bedool.de algemeen e maat- rego lvan bestuur kwauu, vooa- zoover o,na bekend tot op heden niet tot stand. Het preventief toezicht is derhalve aan de gemeentebesturen onttrokken. Het onderzoek naar de deugdehik- heid van voorhanden znnde vleesch waren, vdit, voor zoover die keuring is van scheikunaigen aard, onder art. 1 der Warenwet fc>. 1919 no. 581, zoo dat die keuring zal moeten woroen verricht cioor de ingevolge die wet in gestelde keuringsdiensten. Door ons wordt overwogen in hoe verre naast die keuring eene door den dienst van het Open-naar Slachthuis uit te voeren keuring noodig of ee- wenscht is. Zoo noodig zuilen u voor- tte.ien dienaangaande tijdig worden gedaan. Daarbij zal in ieder geval rekening worden gehouden met de in uwe ver gadering van 1 September 19IS aan genomen motie van de heeren Jcnok- fotoedt en Van Liemt tot invoering van een huiskeuring. Uit de Omstreken ZAND VOORT. Uitvoering „Jong Zandvoort". Zaterdag- en Zondag avond a.s. gecfl dc kinderzangvereeni- ging „Jong Zandvoort", ondor leiding van den directeur, den heer J. Post, uil- voeriugeu inZ omcrlus:. Onder meer zul len de kinderen de bekende operette „De Bergfcc" ten tooncclc brengen. Vergadering Vrijheidsbond. Door plotselinge ongesteldheid van den heer Groenewoudt ging dc openbare vergade ring van den Vrijheidsbond niet door. Op een der scholen kwam het Hoofd de school dn in alle klassen mee deden, mei de opdracht aan de kinde- het aan hun ouders over le ver tellen. Openbare vergadering Alg. Nedorl. Vrouwoncrgnnieatlo. Op Maandag zo Ulaart belegt dc Alg. Ned. Vrouwen organisatie een openbare vergadering in de Bodega Driehuizen, onder voorzitter schap van Mevr. Nine Minncma, candi date voor de Tweede Kamer. Spreekstcis zijn Mevr. A. M. Buys, van Zaandam, cn Mevr. W. Willink—Altes, van Am sterdam, terwijl lor afwisseling Mej. Th. Gantzcit dc vcrtelprent van Stijntjc van Volendam vertoont. Eon bsschonkou motonNieirijder. Woensdagnacht kwam een motorwielrij der, trots het duidelijk aangegeven ver bod van de Haarlemmerstraat den Hoo- geweg op rijden. Twee agenten van poli tic reden hem op do fiets na, maar de man ontsnapte door een zijweg naar de Brcderodcstraat. Steeds achtervolgd, werd hij tenslotte op het Stationsplein, waar hij zich vast gereden had, achter haald cn nu bleek het, dat hij in staat van dronkenschap verkeerde. Hij werd geïdentificeerd als H. P., uit Sassen- heim, en in het politicbureau opgeslo ten. Den volgenden morgen werd hij, zijn roes te hebben uitgeslapen, los gelaten, maar natuurlijk hoort hij er wel meer van. IJMUIDEN. Scheepvaart. Geduren de de maand Februari zijn hier uit zee binnengekomen 155 stoomschepen met '831.671 kub. Meter inhoud en naar zee vertrokken r?8 stoomschepen met 987.861 kub. Meter en 1 zeilschip met 1773 kut>. Meter inhoud. VELSEN ONTWERP UITBREIDINGSPLAN. Bij het gemeentebestuur zijn een acht tal bezwaren binnengekomen I .'gen het nieuwe plan van uitbreiding. De bezwaren zijn niet van belangrijken aard, de meeste bepalen zich tot het verzoek een weg wat om te leggen, orndat een of ander perceel irn liet drang komt. Wanneer het advies van den inspecteur van volksgezond heid is ingekomen kaïn het ontwerp naar den raad verhuizen. Op do eerst volgende raadsagenda zal het stuk nog wel niet voorkomen HET HC O GO VEN BED RIJF. Naar de Tel. verneem', heeft de N.V. Kon. Ned. Hoogoven- en Staalfabriek te Velsen opdracht tot den bouw ee- nev bat'erij an 40 cokes-ovena gegeven aan de Belgische firma Evence Gop- pe tc Brussel. Deze opdrach' is voor Belgic wel in het bijzonder van be'ee kenis, omdat verschillcndo Duitschc firma's naar dezen belangrijken op dracht meedongen. D0 finna Coppc zal een deel van de voor den bouw be: noodigde materialen in Nederland be stellen. Zoo gaf zij bereids aan de N.V. Vercenigde Ned. Ohao'tefabrie- ken opdracht voor de levering van ruim 1000 ton vuurvas'o materialen voor dezen bouw. SCHOTEN. Toch weer tuinen. De directie der N. H. T. M. hoeft aan de trambeambten den tuingrond achter de remise weer toegewezen. Van bebouwing met woningen zal voorloopig nog niets komen. HALFWEG. Aanbesteding. Bij de door hot Gemeentebestuur gehouden aan besteding voor don aanleg van een ge deelte straat bij dp Minister Gort van «Ier Lindcnstraat te Halfweg is ingeschre ven als volgt: Aauiiemersveroeniging „Eendracht" te Assendclft i 6C60, 1'. J. Meegdes te Halfweg f 15875, A. vnn Hof- tcii te Schoten f 7994, L. H. van Essen te Halfweg f 8590, C. do Graaff to Halfweg i 8650, W. Heorszna e. c. Ilaarlommorliode 1" 8S72, BouwvaJc-Assoeiatio Haarlemmer meer 1' 9445, J. Schagen to Tvvisk f 9600,. J. M. Stryland to Uithoorn f 9900, P. Kooymau to Uithoorn f 11500, W. Cor- nolissen te Halfweg f 11800. Hot werk ïb gegund aau P, J. Mecgdes to Halfweg. Binnenland UIT DE STAATSCOURANT. Bij Kon. besluit is,met ingang van 1 April, bonoemd tot commies-char termeester bij het Rijksarchief in Ncordbrabant te '6 Hertogenbosczi rnr. W. F. H. Oideweit, te Rotterdam Bij Kon. besluit is, met ingamg van 1 September 1S£2, op verzoek eervol ontslag verleend: e, aan H. W. Rutgers ais leraar on b. aau mej. S. Z. Abrahams, als leemaj'es aan de Rijkshoogereburger- school te Groniugwi. UIT DE TABAKSINDUSTRIE. Do commissie van 6 leden, gevormd uit de drie samenwerkende webkne- mersbontkini in de t-nbaksjiijvealieid, heeft het voorstel der patroonsorga nisaties, in de vergadering te Utrecht gedaan, Sinza'ke een regeling van loons- en arbeidsvoorwaarden, Don derdag van de hand gewezen en een conferentie met de wedexzijdsche af gevaardigden op Dinsdag a.s. vcr- zoeitt. De nentrafe vereonnging van siga renfabrikanten te Eindhoven heeft gistermiddag he^loten om, te hogin- nen met de volgende week, 15 pet. loonsverlaging voer a'.le werklieden toe te passen, zulks met terugwerken de kracht t.o. van eon naouw- te tref fen Tcge/ing. De arbeiders, werkzaam bij de KenVen, zullen vandaag mir-t aan den- arbeid gaan, BRAND IN EEN VLASFABRIEK. Woensdagavond hcoft ceu lievige brand gewoed in de Coöperatieve Vlasfabriek te Dinleloord. Door den wind aangewakkerd, vond hot vuur in don vlasvnorrnnd gretig voedso). De fabriek is j^iliocl uitgebrand en de braiidwoor van Diateloord en Steen bergen hebben slechts de woning van den directeur kunnen behouden. Ten gevolge van den brand ryn pen 150-tal arbeiders werkloos. UIT HET De besturen van do werkgevers cn work- nemersbnsturon in zake de voorgestelde loonsverlaging nog uiat rning gekomen, De werkgevers hebben bereids besloten zoo lang goen overeenstemming bereikt is, allo looncn mot 10 pet- te verlagen (do maximum looneu met 7 pet.) welke verla gingen 13 dozer zyn ingegaan.Hi orb y moet opgemerkt worden, dat in de groote steden over hot algemeen de maximum loonen verdiend worden. WERKTIJDVERLENGING HOOFD BUREAU SPOORWEGEN. De directie der Spoorwegen beeft bepaald, naar „De Tel." meldt, dat de werktijden op de hoofdbureaux zu.- gewijzigd worden en aldus zullen den vas'gesteld 812 en 2—6, zulks in verband me' de gewijzigde be palingen inzake de dienst- en rusttij den van het spoorwegpersoneel. VRIJHEIDSBOND. In de laat ste maand is het aantal afdeelingen van den Vrijheidsbond van 300 to' 400 ïs'egen. Sport en Wedstrijden VOETBAL. CLUBLOKAAL TRAMVOGELS. Men sehrjjft ons: Zaterdagmiddag halfdrie hoopt do Sportverecniging „Do Tramvogels" baar clublokaal in gebruik te nemen. Deze in gebruik neming zal ccn offi cieel karakter dragen. Het clublokaal is ruim cn keurig ingericht, heeft o.a. ccn lengte afmeting van 7.20 M. cn een breed te van ruim 4.50 M. Het gebouwtjo hoeft compartimenten voor de spelers: de afmetingen hiervan zyn 3.60 M. by 3 M., terwyl achter elk kamertje een wasebge- lcgenhoid ie, geheel afgescheiden van «le kleedgelegenheid- De ewachgeiegenheid heeft een afmeting van 3.60 by 1.60 XL In elk compartiment zyn twee groote ramen aangebracht. In elke klcedgole- genheid is oen drietal fraaie banken ter wyl voorts dc kleeding der spelers ruim schoots goborgen kan worden. Na do officicelo opening zullen de vol gende wedstryden plaats vinden, wolïtc aanvangen 0111 3 uur: Terrein Kennomorland, gelegen naast dat der Tram vogels, de wedstrijd Kennc- merland ITramvogols I en op het tor- rein der Tramvogols de ontmoeting Trant- vogels IIKeuncmcrland LL Vorige week Zaterdag, toen Tramvogcle I een 20 overwinning op KennemerlanJ behaalde, en Kcnnemerland 2 en kleine 21 overwinning op Tramvogels 2 be haalde, zyn wy er van overtuigd dat ook deze ontmoetingen weder uiterst spannend zullen zyn. ZATERDAGMIDDAG-COMPETITIE Zaterdag om half drie speelt D. S. Gemeente Personeel Haarlem een competitiewedstrijd 'egen G. P. S. Ge. meente-Personeel Echoten aan de Kl«-' verlaan. D. V. S. verschijnt met het volgende elftal T. Klabou, II. Oostwonder, B. Leising, J. Kievi', L. Steeman, A. Segerius, Th. Vink, J. M. Geurts, H. Dorre- paal, B. Peper, J. Heiligers. G. P. S. verschijnt als volgt. N. de Koning, T. J. Verhappen, A. Doe's, J. Wilschut, J. A. de Ruiter, D. J. dc Graaf, C. J. Rijs, llompa, E. Smi', P. Hey- ncn, H. Nupoort. Scheidsrechter de heer J. Martens D. V. S. speel' in den N V. B. on der den naam H. G. P. Daar zij teqen Johez verloren heeft, oet H. G. P. Za'erdag heel wat goed maken. Gamengi Kieuws DE TORNADO EN OKLAHAMA By do tornado in Oklahama zyn 16 per sonen gedood. STEENKOOL UIT STEEN. De „Daily Chronicle" ontvangt uit Berlijn het verinuilcnde bericAit, dat een Duitsclieir er bi geslaagd is 0111 Langs kuuslmutigen weg steenkool te vervaardogen. Na syntactisch goud" en syntheti sche diiamtwmen synthetische steenkool. Dc groote industrielanden hebben altijd gezocht naar nieuwe bronnen van brandstof; welnu, daar is de bron waarnaar men speurde. De irjtvinder is een scluetkuntrige uit Münche®. Hij koint zijn land te hulp op een moinent, dat het groote stukken mijngebied ten gevolge van het vre«lesveTdraff heert verloren: en het merkwaardige is, dat het berei- düigsproces van deze steenkool heel eenvoudig moet zijn," en dat men overal do benoooigdheden voorhan den hoeft- Natuurrijk is de ontdekker zoo gesloten als een pot. Hij zal eerst uit den hoek komen,wanneer hij voor zijn uitvinding de wettelijke bescher ming lieeft gevonden. Hij heet Priickner, is 35 jaar oud, en werkt aan het medisch onderzoc- kings-instituut. le München. In een interview, dat hij den „Daily 01ironicle"-correspandeut verleende, zei hij o.ra.: „Onze kolenbekkens zijn ontstaan uit organische stoffen die in prae- felegrafiscb Weerbericht naar waarnemingen venricht in den morgen van 17 Maart. Medegedeeld door het Kon. Meteorologisch Insti tuut te De Bildt. Hoogste barometerstand 772,3 m.M te Thorshavn; laagste 760,6 m.M. te Riga. Verwachting tot den avond van 18 Haart: Zwakke tot matige Noorde lijke tot Oostelijke wind, aanvanke lijk nevelig tot betrokken of lialfbö- wokkt, later wellicht opklarend, waarschijnlijk dlroog weer. Eenige kaïns op nachtvorst m het Oosten, iets zachter overdag. BAROMETERSTAND TE HAARLEM Vorige stand 775 m.M. Stand van heden 780 m.M. Stilstand. OPGAVE VAN JOH. M. SCHMIDT Opticien HAARLEM BARTfcLJORISSTR- 21 ïhermometerstanti 17 Maait Hoogste gisteren F. 45 Laagste lieden nacht F. 40 Henen 12 uur F. 42 historische tijden over heel de wereld verbreid waren. Hoe komen dan die kolenbekkens thans zoo neperkt in aantal en omvang: Het viei mij op, dat steenkool iiussciueri nog uil iets anders ontstond dan uie organische stoffen, la vergo-cek u,o lonuatie van de steenkool met die der meeste delfstoffen, die eveneens goiso/^erd voorkomen en niet-orgrunsch van oorsprong zijn. „Ik weet niet, wat de wetenschap daarop zal zeggen, maar in ieder ge val, dit was mijn uitgang&punt. De wetenschap 19 ermee bekend, dat Steeneri met hoog koolgenalte 111 groote hoevec.li«edcai in onzen berg streken voorkomen, cn dal ze overal heel gemakkelijk te vorkrijgen zqn. Lk hen aie steensoorten b<*?tudeerd, cn koos ten slotte twee eoorle.i uit (ik zeg a niet welke) met omstreeks 3b koolgehulte, en ik gin? probee- ren om dat koolgehaLte te doen toe nemen. lk maakte ze daartoe tot poeder, en voegde zekere chemische producten eraan toe. Ik paste ver schillende graden van verhitting toe 011 liet de massa geleidelijk afkoelen. Weldra zag ik, dat het .koo.percen- toge in dc massa elerk was toegeno men. Om dc koolmassa" heen zat echter een dikke onbrandbare laag; die moest verwijderd worden. Dat kostte heel veel werk. „Door de verhitting nog heviger te doeai zijn en liet procos te vertragen, vermoord eordo ik het koolgelialte weer, en werd de korst dunner. Toen ontdekte ik, dat de korst eerder ver wijderd kon worden door een che misch bijmengsel; weer een ander bijmengsel deed de korst bijna geheel verdwijnen. Op dut inoinont bevatte de massa al 56 kooi. „Toen deed ik eer. verrassende &nuiek*ing In oen bepaald stadium van het proces nam het koolgehalte snel toe van 56 tot 72 procent De oor zaak daarvan weet ik nog niet, maar het moet wel gekomen znn door eeti of andere verandering in het 't laatst toegevoegde mineraal. Dat mineraal dat wil ik u wel zeggen, is goedkoop en overal te vinden. „Van dat moment af nam het kool gehalte steeds toe, cn thans mag ik beweren kool te hebben gemaakt van voortreffelijke kwaliteit. De eenige apparaten zijn molens om de ingre diënten te verbrijzdep, pel's- en kneedmachines, ovens, koel- en tlroogkamers. De steenkool komt mij te staan op 25 mark per 112 Eng. ponden, d.w.z. steenkool met een verhittingskracht a.'s anthraciet." Priickner gaat in alle stilte met zijn experimenten voort. Hij werkt ondsr toezicht van deskundigen en zijn steenkool is geanalyseerd in het scheikundig laboratorium van de Mnnchener universiteit Dc analyse wees uit, dat het pro duct iets meer teer bevat dan de allerbeste natuurlijke steenkool; en in teer zit aniline. Van ticgen poivl kool blijft veel minder dan een half pond asch over. Dc pas vervaardigde kool is diep zwart van kleur, en brand precies als „echte" kool.Brand men een 6tuk kunstkool tegelijk niet een stuk antbraöet, dan houdt de kunstkool het langer uit. liet koo'-gas uit de kunstkool is hetzelfde ais uïi natmiirkool, maar riekt niet zoo 6lecht. Prückner heeft al patent genomen in Duitschland, Halgeland, Ver Sta ten en al'.e andere belangrijke lan den.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1922 | | pagina 1