11 ,1 b Brieven uit Berlijn iM m m m k m m m m m m m m m fl m m (Van onsen oorreepondont.) ONTBOEZEMiNCEN. Nogmaals de duurte. Sta- tistiekjes en anecdote». l>e Nederlanders in Duitsoh- Land'. Nlationale opleving. Berlijn, 2 April 1922. Waar het hart vol van ia, daar loopt de schrijfmachine van over, zouden we voor de variatie kunnen zeggen. Daarom hebben we m een van onae eerste brieven den lezers een beeJd te geveu van de uooden der niet met valuta-inkoplens gezegende bewoners van dit tand. die geenszins meer al leen de vrouw des huizes hoofdbre kens kosten, maar die hier haast het onderwerp en zeker één dor onderwor pen van elk gesprek tusschen menschen van beide seksen vormen de prijzen van de noodzakelijkste levensbehoef ten. Dat was in een brief van 22 Ja- uari. Maar de cijfers, die we toen, tien weken gei-eden, mededeel Jen, gel den a! lanc niet meer. We stonden pas aan het begin van de beweging naar boven en op liet oogenblik zijn wp er midden in. Br zijn menschen, die overal techni sche termen voor uitvinden, vooral de Duitschere ziin zeer begaafd op dit gebied, wij Hollanders minder. Zoo komt het, dat we iin Neder.andsche op stellen zooveel Duitsche woorden lus- solren aanha'ingsteekem vindon, ter wijl we andere verhollandsclien en eenvoudig vertaa'd in onze woorden- sohat opnemen. Zoo spreken en schrij ven we van duurtegoiven. Op het oogenblik hebben we echter niet met één duurtagolf te-doen doch met bos jes. met een duurtespringv'o&d, het- eeem men hier aldus uitdrukt, dat de eene duurtegolf de andere voortjaagt. Waar dat heen moet, weet niemand, do arme •iterve'iriigen, die er onder liiden. weten alleen, dat de prijzen al Lung boven hun draagkracht zijn ge stegen. Ter beoordeeling van do feiten geven we hieronder oen tabelletje mei de prijzeih. die we 22 Januari vermeld den en de thans velden Je, waarbij moot worden opgemerkt, dat een paar nieuwe pri>a?n binnenkort zullen worden ingevoerd en dat geenszins zekerheid bestaat, dm!; .andere morgen niet reeds weer aanzienlijk zijn geste gen. We doen een groep uit de toon opgesomde artikelen Tramkaartjeprijs op 22 Jan. Mk. 1.50. prijs op 2 April Mk. 2.— Brief buiten de stad Mk. 2. (we'dra) Mk. 3.—of Mk. 4.— Onze Woninghuur prijs on 22 Jan. Mk. 260, priis op April Mk 473. Brood nriis op 22 Jan.: Mlc. 15, prils op. 2 AprilMk. 20. V'eesch priis op 22 Jan.Mk. 24 Mk. 32, prils op 2 April Mk. 30 ft 45. Boter: priis op 22 Jan, Mk. 52, priis op 2 April Mk 78. Margarine prijs op 22 Jan. Mk. 28 pr'ri op 2 April Mk. 38. YardnTroelen prijs op 22 Jan. Mk. 1 50nriis on 2 April Mk. 2.30 Koffie: r>":is op 22 Jan.: Mk. 55 ft Mk 70- nriiti op 2 April Mlc. 100 ft Mk. 125. Ben vriendelijk staatje, niet waar? En het g\?.t. zoom's gezegd, steeds cres cendo TV' briefporlo bijv. is een van de verraasln^en, rüe do minister van posterijen, de hoeir Gleebents, ons pe riodiek verschaft. Zijn col ega Groe ner doet dm.n natuurlijk ook een duit in het zakie on komt met een verlioo- ging van 'e spoorwegtarieven op de proppen. Hoe zeer hier reeds de spoor wegen beginnen op te houden, eon verkeersmiddel te zijn, iets dat het. pu bliek heeft te dienen, Is ons on langs gel.leken. Na de spoorwegsta king lag a.s gevo g daarvan en mede door strenge vorst d" aanvoer van aardappelen na.a.r Berlijn bijna geheel stil. Ook wii bedden er niet één meer in huis en in de buurt waren zo niet te krijgen. Toeva'lig ontmoetten wij sen landgenoot uit Oldenburg, groot handelaar in aardappelen en toen hii van onze bezwaren kennis had geno men. bood j"'i aan ons een mud te zonden. De -aa.rdappe'en kregen wp cadeau, maar we moeiten d.e vracht betalen. Benige dagen later kregen we een vriendelijk briefje met de me- d'edeuf.nc, dm,! h!' de aardappelen niet had verzonden, want de vracht naar ■Beriiin zou 275 mark gekost hebben voor 50 K.G. Voorde verzending van dergelijke particuliere-transporten ko men de spoorwegen dus niet meer in aanmerking. Wat dat betreft, hebben ze opgehouden een sociale instelling to zijn en hoewel natuurlijk bij ver zending per waggon het wel mogelijk aa. artikelen van <lageliiksch gal «ruik renta.be! te doen zijn, zien we toch uil dit voorbeeld, dat onze verkeersmidde len op vaien den indruk van een nood zakelijk kwaad en een veraorgingpin- atituut voor de employés gaan ma ken. r>u we li.ee toch over de spoorwegen héobou, even Iets naar aanleiding van de ixaatskaar ten politiek. Ook hier zijn de prijzen zoodanig gestegen, dat a.- leen de menschen met een wel ge vul- den buidel nog voor hun plezier kun nen reizen. Een gevolg is geweest, dat een ontzaglijke verschuiving naar de lagere klassen heeft plaats gdhad. De meeste mensohen, die vroeger eeiote of Isveede klasse reisden, maken nu van do derde of vierde gebruik, wat het gehalte van do eerste en tweede klas-reizigers niet bepaald heeft ver beterd. Met een zekeren galgenhu mor heeft men hierop een aardige mop gemaakt, d'ie we zoo goed moge lijk vertaald, hier weergeven De eer ste klas reizigers zijn menschen,, dde het-verschil tuseohen mijn en dijn niet kennen .de reizigers dor tweede klasse verwisselen mij en mijn (jn 't Duitsc'n ,,mir und mich"), die van de derde hebben zich nog niet kunnen gewen nen aan de.tariefpolitiek van den heer Groener en de fatsoenlijke en verstan- Uige lieden reizen uitsluitend vierde klas. Br ligt séér veel waars in deze aardigheid. Onder de duurte hebben niet slechts de Duitsohere te lijden, d>ooh ook vreemde-ingen, waaronder tienduizen den landigonooteji. Dezen soms zelfs in dubbelen zin. Want hot is velen Duit- sohers niet uit het hoofd te praten, dat iedere Hollander guldens moet heb ben, dat hii dus in Duitschland voor niets of zoo goed als niets leeft en als een uitstekend object voor afzetters- metboden mag worden beschouwd. Hem wordt, niet gevraagd of hii liet wol kan betalen, eenvoudig wordt op de prijs zoo en zooveel opgeslagen en soms ze'fs weigert men levering, om dat de buitenlanders niet de goede valuta 1111 eenmaal Duitschland hoe ten leeg te koopen. Zelfs zij, die ve e jaren in Dultsch'and wonen en te goeder naam en faam bekend staan, van wie men weet, dat ze in marken hun brood verdienen, hebben dikw.jri lost van een "aak geloochende, maar niettemin bestaande ophitsing tegen de vreemdelingen. Het is te vreezern, dat na die moordaans'ag op dien heer Milioekof er weer nieuw voedsel aan deze onvriendelijke stemming za.' worden gegeven. En het is daarom wenschelijk, dat d'C Ho'Iandere in Duit.aohlamd langzamerhand meer nog dan hot geval is z ;i'en gaan bes,effen, dat ze eemeensobappehjko belangen hebben en aan ratting inet elkaar moe ten zoeken. Dit brengt ons als vanzelf op een chapiter, dat ons na ann het hart ligt en waarvan we ons dus verbeelden, dat we er we' eens iels van mogen vertellen. We hopen, dat het onze le zers aal interesseeren. We bedoelden de nationale bewe ging van de Nederlanders in Duitsoh- 'and. Er leven hier, vooral in de grens streken, maar ook verder het land in, duizenden Hollanders. De sohat- tingen loopen nog al uiteen, maar op minder dan hoin'.erdduizend ia het aantal nooit geschat, en wij meenen, dat li0.000 niet te hoog is gegrepen, in de Rijnprovincie, het Roergebied, Wertfaien en liannover zijn Holland- ache consulaa.ts-ressorts met 10.0J0, 20.000 Nederlanders en ineer. De meeaten wonen al jaren en jaren hier cn voor den oorlog wist eigenlijk nie mand, hoe groot 't aantal bij l.v'.iode- ring kon zijn. Zeer velon dezer iveder- anders waren met Duiteche vrouwen getrouwd en trokken zich van hun land niets meer aan. Maar een geluk voor lien was het, dal toen de levens middelen .hier schaarseh waren en men in Holland weer allés volop kon kriiigen. het vaderland zich wel wat. van 7.iin zonen aantrok. Do lovons- midde.'enddstributie aan de Hol'an ders m JJuilschland is niet a-loen van groote waarde als daad van menach- lievendheid, maar was ook uit natio naal oogpunt van groot belang. De menschen kwamen met elkaar in aan raking, vele vereenigingen van Neder landers werden opgei iaht, de belang stelling voor het vaderland werd weer wakker. Er moest nu alleen nog maar een f :>t worden gegeven, om een na tionale beweging aan den gang te brongen. Deze kwam van Berlijn, waar de secretaris van de vereen i,ging „Neder land en Oranje" plotseling aan een artikel in de statuten dacht, waarin a.s doel der vereeniging o.a. „Verle vendiging van het stam bewustzijn" was opgenoemd. Het gevolg van deze ing ving van den'lieer Blokzijl is ge weest.. dat er een oomité werd samen gesteld, waarin ook leden vaoi de zus- tervereeniging „Hollandia" zitting hadden,maast vertegenwoordigers van de Tv. v. lv., hot oonsulaat, handeis- on kunstwereld enz. En nu ring het fluks voorwaarts. Gemeenschappelijk met d'e beide vereen igin gen werden de nationale feestdagen gevierd, waar toe a.l de aanwezige Nederlanders kon den worden uitgenoodigd op grond van de lijsten van de levensmidckvon- commissie, een blad werd opgericht, de „Post van Holland", die twee maal per maand in couramtenfoiimaat verschijnt en toen dit orgaan vo'or de Nederlanders in Duitschland, zona's de ondertitel aanvankelijk luidde er eenmaal was, ringen de plannen*nog veel verder. In Augustus en October vonden congressen van afgevaardig den der bestaande Nederiandsche ver- oerib'jngon t.e Essen plaats en daar werd de „Nederiandsche Bomd in Duitscluand' opgericht. Kwam het eerste geld voor de uitgave van de „Post van Holland" uit de zakken van enkele enthousiasten, de ve.e dui- zenden marleen, die deze congressen aan reis- en verblijfkosten, zaal kuur enz. hebben gekost, werden voorna meliik door de vereen igingen, wier Leden groote nde els, vooral in het Wes ten ,tot de arbeiilerskiasse btixooren, i>etaald En het verblijdende hierbij is, dat ar groei ill do beweging zit. Het reeds meergenoemde blaa, dat thans ..orgaan van aen N .B. i. D." heet, bevat in zijn eerste Aprilnummer een opgave van Hei aantal bonds-oderi op 1 Januari en thans, waaruit blijkt, dat 'Ut aantal met ruim duizend Is toege- noaiDen en thans 3z94 beu raagt. Het aantal aoonné's op het biau is grootei en bedraagt thans 4181. Dit zijn geen groote getallen, maar de gepuo.iceer cle grafische voorstellingen bewijzen, jat na aaiivank.ej.ijk langzamen groei er thans schot in ia genomen. Jan men mag mei vergeten, dat het voor een Huisvader al een heel ding is, indien uil behalve van zijn vakvereemgiiig nog lid van zoo n nationale vereeui- giug wordt, zoodat de contributiu laag moet worden gemaakt, die we. door net liooNlbestuur van den Burid ge- wenscht worot geacht. Het is al heei mooi, clat het b.ad in stand kan wor den gehouden, waarop door ue om zettend gestegen papier- e.u drukprij- aen per maancl 9U0U Mark moet wor den toegelegd. Maar men mag het be- laaig daai'van niot onderschatten. Bij de tegenwoordige priizen is het slechts voor een paar dozijn Neder landers in Duitech_a»d mogelijk, een Ho-ianüsch olaa it leztn. Thans wordt een geheel vervreemden door net tweemaal per maand lezen van net bondsorgaan verhoed en hoe meer loiian en lezers er kamen, hoe meer thollanders voor onzen stam bahou- uen b'ij-ven of terug word.cn gewon- En welk gevaar de Nederlanders door de groote gelijkenis der talen loo pen, om te vervreemden, te verduit- rohen, daarvan kunnen wij, die mid- a.en in deze beweging staan, 0113 haast dagelijksch een denkbeeld vormen. Voor onze lezers schrijven we een paar staaltjes ef van het „Neder- andscli", dat menschen, die bestunr- aeren van Neder.ancsolie vereenigin- gen zijn en dus voelen voor behoud /an hun nationaliteit, aan tie red'oct'.e van de „Post van Holland of aan het Dag. Bestuur van den Bond schrij ven. Namen enz. laten we weg, dt- rest schrijven we onveranderd over. Wat dun let u van dit NoliaiMfeeh: „Hiermede doen wij het Dag. Re stuur don Dank betuigen, voor de be- leefdelijke aan trkemuiig, die zi] ons bobben toelaten komen. Door den Voordracht met Bi ld eren van Mijn Heer„Gok moeten v»ij Onzeren Wel Edelgest. Mijn Hoerde oonsul be danken voor zijne aanspraak. Die Hoofdzakelijk ook op het et-vmbewust- zijn heenvoerde. Alsdat de kinderen zich weder in kunnen laten schrijven den Nederiandschen schoolmees ter...." Of van dit om 27 januaxi hebben ze mijn krik uit het bed ge Jaagt en toen alles weggebragt in een Klijn huis oen ka^ mer c.n een stoebe.... voor 5 man de meubele aie er niet in lonne liebbe een vacht buite gesmete... nu 'heb om een arme sien ge vraagt bij de voor- stager die verwijgert dat want ik wil de gemeente verk.age daar heb ik de oonseiaat van in kintenls zit die heo voort ua.ge soHre\eti Jat hii jelïjke onderzoeking va.11 dat huls ■langde.... de arts heelt- de keener voor onbewoonbaar verklaart en de soebe voor niet toe rijkent dus dat ganze huis wier af ge kuurt... dal helpt alles niets geen eten kan men ■onge veeir koken sa-vens moet het bed on de vloer gelegen worde en auicrr- "öns weer m de kast.... komt nog eene van de 111 iet kvwrunesjoon is die woo- 2 niiet good gaat anders na Hol land heendat antwoord werd mijn ge geven...." Of van het volgende „Wij geloo-ven wel zeggen (,e mo gen, dat die woorden cn die lioht- bee-ldereri .op goeden grond gestrooid worden zijn en wij daaruit een mooij.e oogst ernten mogen." Nu verzoeken wii onze lezeis, voor al niet te denken, dat we krasse voor beelden hebben genoemd. Dit Neder- landsch" behoort nog tot het beate, we onder de oogen krijgen. En dan moet ie de menschen eerst hoorei! praten Gome lie Noord wal hei aft een roman geschreven „Pension Broeken", waarin zij met opzet jonge lui een DuLtscli van „lah.schaube cs nicht uiHer Stullen of Banken" laat spreken. Nu, wij ho-oren dagelijks zulk Holland3ch. We hooren ge.ukkig ook boter Hol- landsch en liet Berlijnsoli Comité tot Vcrlevendirin-g van het St.«rnbewust- ;iin, dat ook na de oprichting van den Bond is blijven bestaan, zorgt af en voor iets goeds. Zoo hadden we in .Februari een lezing van den heer Wenael Frankomolte over: „Stnoo- mingen in de Nederiandsche lotter- kunde" en hieitl onlangs drs. Nassau Noordowicr ol-ii causerie met a.s on derwerp „Over hot begrip germanis men". Verder hebben we haast elke week «©tegenheid om. ten minste één concert van oen h eder.andsch kunstenaar bij te wonen en ten slotte heeft een aantal too nee-kunstenaar onder leiding van Ernst Winar en Ado'plio Enger.-; het „llo'Gndisches Jiammerspicl Bik-e-uibiê" opgericht, dat zich voorstelt, in het Duitsoh wer ken van Nederlandfoho auteurs o-p te voeren en dat in het Rnllaiukch reeds een opvoaring van F omina" van Van Roesum en Soesman en .can van Paliriciiis „Dolle Hans" gegeven heeft. Br is dus aardig loven in de Hol- landsOlie brouwerij gekoinan, maar de steun van het vader and laat nog veel te wenschen over. Hef. gaat met zulke dingen laingz&am, doch het is te ho pen. dat fO'Sn ook in Holland 'belang stel-Jrng aal gaan taanen en v;>c«ral bij aie tegenwoordige vaiutatoeslan- cieft, die het voor oezibtej-s van gul dens zoo gemakkelijk maken, om zoo'11 bij uitstak nationale beweging te steunen en door de in marken be taalde Neder! and ere in Duitschland 200 moeilijk, om uit eigen kracht de zaak op gang te houden deze met zooveel idealisme begonnen beweging niet door financieele bezwaren weer zal moeten inslapen. H. BH KOELENSMID. INGEZONDEN. MPI'EDEET.TNGEN A GO CG fieraüü MisQWS DOODBLIJKR ONGEVALLEN IN EN GELAND. In Groot BrittanniÖ en Ier land zjjn in 192.1 bij ongelukken op straat gortood 2845 porsonen, togen 2837 in 1920. Er kwamen ul. 2328 doodeljjke ongelulc- voor in Engolanfl en Wales, 350 in Schotland en 167 in Ierland. In Londen werden 571 menschen gedood, aaronder 490- door met motoreu voort bewogen voertuigen, 61 door met paarden bespannen voertuigen en 20 door rgwiolon, Ongelukken zonder doodeljjkeu afloop kwamen in heel hot Ver, Koninkrijk voor ten getale van 61.272, tegen 54.910 in 1920. Daarvan vonden 22.647 plaats in Londen. 1921 hebben dus iu hot Ver. Konink rijk totaal 64.117 ongelukkon op straat plaats gevonden, tegen 57.747 in 1920. EEN ONTPLOFFING. Een ern- ;tig ongeluk is in Upratsberg in Mid den Scliwr.ben gebeurd, Toen de werk lieden met het transport vap spring stoffen bezig waren, ontploft1 een la ding, waardoor drie arbeiders ge dood en vier zwaar gewond werden. ZWARE SNEEUWVAL IN DE S1LE- ZISCHE GEBERGTEN. Uit Brcsluu wordt gemeld: In de Silezische gebergten nseouwt het bji voortduring hevig. In do boogere gebieden blijft de Biieeuw liggen, dat dc wintersport nog stoods in vollen gang is. Op de toppen van het R euzenge- bergte ligt do sneeuw lj50 o.M. hoog, waar- 30 c.M. niouwe sneeuw. Men kan jus vorwae-hten, dat tijdens de Paaschdagon do wintersport zeer druk zal worden be oefend. Hotel „Óuin t-rs ÖaaS55 gpciale inriciitiag ïaar feestelijke geieyeniieden Schaakrubriek Oplo?s!ngMi, Vragen snz., te xenden aan dan Schaak* redacteur van1 om's Dagblad, Gr. Koutsir. VS, Haarlem. rruiiieem Ko. 13S. J. HOQ GE VEEN (Haarlem). SiooiavaartiiericMen STV, MIJ. NEDERLAND. LOMBOK (uitr.) arr. 3 April te Sabang (Verb.) VONDEL (thuisr.) wordt Yrjjdaguud- dag te oa. 1 uur te J.Jmuiden en te ca. 5 ïr te Amsterdam verwacht, KON. NED. STB. MIJ. Achilles, voftr. 0 Aprti mu Amster- im naar Sruirna. AMERSFOORT, arr. 6 April van Lon- in te Amsterdam. 1LEBE vertr. 5 April v. Melilla n. Malta MERCUR1US, v. Smyrna naar Antwer pen, pass. 6 April Vlissingen. MINER VA, vertr. 6 April vau Amster dam naar Bourgas. ORPHEUS, v. Lissabon n. Amsterdam pass. 0 April Ouessant. KON. WESï-IND. MAT!.f). AURORA vertr. 5 April vau Porto au Prince naar Santiago de Cuba. COMMEWIJNE vertr. 6 April v. Am sterdam n. Surinamo. STUYVE8ANT (thuisr.) pass. 3 April Flores. VENUS, Curasao. ROTTERD. LLOYD. SIANTAR (uitr.) pass. 5 April Oues- HOLLAND-AMilRLKA LIJN. LEERDAM, y. Rolterdaxu naar New Or leans, arr. 6 April te Antwerpen. LOCH KATRINE, vertr. 2 April van San Francisco naar Portland (0.1 HOLLAND-0 OST-AFRIKA LIJN. R1JPERKERK vertr. 6 April van Am sterdam naar O.-Afrika. HOLL. W.-AFRiKA LIJN. IJSELSTROOM (thuisr.) arr. April te Havre. ROTT. ZUID-AMERIKA LIJN. ALBIREO (uitr.) ver^r. 5 April van Per- inmbuuo. AL1HIBA (uitr.) vertr. 4 April van Rio' Janeiro. SIRRAH (thuisr.) [miss, 6 April Oues- STV. MIJ, OCEAAN. CALCBAS, v. Japan n. Rotterdam, arr. 4 April te Londen. EUR.VMEDON arr. 6 AprU y. Amster dam te Graveseud. TANTALUS, van Batavia naar Amster dam, pass. 6 April Perim. 1 3 April van Amsterdam te s ff m JU B 8 Bi H IX fP 1 Mat in twee zetten. Stand der atukken Witi Kb', Db2, Pd7, Pe8, L5, o3, - Zwart: Kdö, Dg3, Pe4, c4, e5. Eerste publicatie. Eindspelstudie Ko„ 26**.) C. C. W. MANN, ('s-Gravenhage) 1 li I 1 V" t|: 1 n Wit aan z Stand der stu&ken WII: Khè, Dg4, Pg6. Zwart: Kf6, D06, f2. M) Eerste publicatie. Oplossing Probleem no. 131. Kd5—c6; Stand der Btukkeu: Will Kg8, Dg4, Ld6, Pbö, Pc2, ZwartKdó, Thö, Lc3, Pb2, a4, Kg8—f7, Dg4—c8t, KcöXbö; 3. Pc2-a3f, KcSxbO; 3. I.di—c5f, Kc6d53. Pb5 <c3-f. Pb2-d3; 2. Dg4— e4f!, Kd5Xe4; 8. Pb5Xc3-' f3—f2; 2. Pc2-d4, Kdh—ei; 2.Lc3Xd4: h4h3; 2. Pb5Xc3f, Kda—c6 b6, f6. a5, f8, g5, h4, h6. 2. - 2.KdóXdb; anders; 2. Pc2-a3, Kdö—c6; 2. - 3. 33+, Dg4 - eCj-, Dg4-f3+, Dg4—c8f. Dg4 g3f, Dg4—cBf, Kbö -K bü Kb6Xb5; KdfiXdd; Ke4 f hc4— d3; Kdö—c4 Kc6 - Ü6 Ki 6Xd6; KdBco nf e ah 4. Ld6—c5^. 4. Pc2 -a3f. 4. Dcd—C7f. 4. Pc2—«3f. 4. Ue6-e2f. 4. Pb5—a f. 4. Ld6-cöf. 4. Dc8—c f. 4. Dg3 c7f. 4. Ld6—cöf. 4. LCÖ—b7f. Goed opgelost door; N. N., te Haarlem; H. W. v. Dort, te Schoten. Voorts is Probleem No. 180 alsnog goed opgelost door: D. A. C. van den Hoorn en S, ©rumor, beiden to Haarlem. Schaaklevifegï se S De heer W. A. T. Schelfhout, Vice-Voorzitter vau den Nederiandschen Schaakbond, speelde Wbensuag 6 April 1.1. tegen l4 schakers simultaan in de IJmuider Schaakclub. i-e simultaan-epeler won 18 partijen en maakte er 6 remisse, verloor der- ilva ge.n enkele partij, Ran prachtig resultaat! Correspondentie. Haarlem. P. F. Hoewel het mij >pijt Uw oplossisgen, welke steedscor- rect «varen, in den vervolge 10 ïmeUn missen, kan ik goed begrijpen, dat Uw nuoge ouderdom au Uw gezondhtiusLoestund niet langer toeiuten dat gij U niet het onderzoek van problemen bezighoudt. I w naam ie bijna onaf gebroken sedert 21 Juni lDly onder de goede oplossers vermeld. Voor die ouwe medewerking breng ik U ineruij mijn harrelijkeu dank. F euilleto n ie Kvoflïuariijks üesrsis (Naar het Amerikaam>ch) vun JACK LONDON. HOOFDSTUK XIIf. l'et was waarlijk geen wort']©!-, dat 11'Houw West zeeziek bleef op zuU eon onetuimigen oceaan. De V ij'/e, I waan p de arme Klsinore steunut or- 2«vorgdo met haar gebouw van m is- tuu v-n zeilen en haar zware hH'hg, wat vreeselijk. Voor mij is hef >nbe grijpelijk, maar Pike, met wien ik tui dikwijls op de kampanje heen e-.i weer loop, zegt, dat kolen ren £oede lading zijn, en dal de Elèinoro goed geladen is, daar Dij zelf toezicht heeft gehouoen. Hij blijft nu en dan plotseling sta.au om naar haar woeste spron«m j te kijkeii, vat een aangenaa n geziiht vow hem moet zijn, naar zijn npjio- writ gelaat to oordeelen. De 1 ligt ..em na aan het hart, iia ir hfïi ik «pier 'an. Hij zegt, dat »c ra'h- lig houdt cn herhaalt dan steeda weer, dat hij toezicht Iieeft gehouden bij hel laden. Het is aardig, hoe deze man zijn lang leven op zee, zich heeft aangepast aan do beweging der zee. Er is eou j'itytmus Ln den chaos van tegen e.kaar injagende, woeste gol ven. Ik voel het, zonder het te begrij pen. Maar- Pike weet het. Telkens weer, als ik nog geen gevaar greep hij gedurenoe onze wandeling anijri arm, om mij te beletten het vol gende oogenblik het evenwicht te verliezen bij een overwachte hewe- giing vam het schip. Ik begreep niet, hoo hij dat tevoren kon weten cn moet wol aannemen, dat hij het voelt, omdat hij zoo gemeenzaam is met de zee. En hij wankelt nooit- en schijnt nooit gevaar te loopen te worden -omgeworpen. Ik bag in weer eerbied to krijgen, niet voor de zee, maar voor de manman van do zee, niet voor de ongelukkige stumpers, die aJs slaven op onze dekken werken, maar voor werkelijke zeelui, die hun raeov tera zijn voor kapitein West, voor Pike, ja, voor Mellaire ook, hoe-wel ik niet van hen» houd. Om drie uur in den namiddag liop de wind, nog altijd een storm, naar het zuidwesten terug. Mellaire had de wacht; en hij ging naar hoven om kapitein West deze verandering te .rapporteeren. „Wij gaan om vier uur vex'haizen, meneer i'athurfet," vertelde de tweede stuurman mij, toen hij terugkwam. „U zuit dat eon interessante manoeu vre vladen." „Maar waarom tot vier uur te wachten?" vroeg ik. 1 >0 bevelen van den Kapitein, meneer. De wacht wordt dan afge lost en wij hebben dan het gebruik van. beide wachten, zonder don rust tijd van de menschen beneden nu te moeten bekorten." En toen beide wachten op het dak waren, kwam kapitein West, weer in zijn oliejas, uit de kaartenkamer. Pike hie-d op de brug toezicht op de velo mannen, die op het dek en op de kampanje met de bezaanbrassen bezig waren, terwijl Mellaire naar voren ging met zijn wacht om aan de fokkebrassen en groote brassen te werken. Het was een aardige ma noeuvre, waardoor de kracht van den wind op hol achterschip gebro ken en op het voorschip benut werd. Kapitein West gaf geen bevelen en scheen zich niet. te bekom,nieren om wat er voorviel. Hij was weer de be voorrechte passagier, die voor zijn gezondheid een wandeling doet.Moar ik begreep, dat zijn twee stuurlui heel goéd het besef hadden van zijn aanwezigheid en hun uiterste best deden. Ik begin nu kapitein West's positie aan boord te begrijpen. Hij1 is het brein van de Elsimore, Een schip besturen op den oceaan is meer dan wacht .houuen en tiet- opzicht ovor de bemunni g voeren. Zij zjjii da schaakstukken, waarmee kapitein YYesi speed tegen wind en zee en stroom. Hij is de wetende. Zij zijn de tong, waardoor hij zich uit. Een slechte nacht zoowel voor de Elsinort als voor mij. Zij is vreese lijk heen en weer geslingerd. Ik viel spoedig in slap, uitgeput do r slape loosheid en werd een uur later wak ker door het, ondragelijke jeuken en prikkelen van mijn builen. Weer wijn steenzuur, weer 'vergeefsehe pogingen tot slapen, tot kort voor vijl, toen tie hofmeester raij koffie bracht, ik mijn bed verliet en in esn loeren stoel zocht ta slapen. Eon hevige beweging van het schip wierp mij er weer uit. Ik beproefde de sofa en lag kort daarna plotseling op den grond. Ik ben over tuigd, dat kapitein West, als hij op do sofa. een dutje doet, maar half in slaap is. Hoe kan hij er anders blij ven liggen tenzij hij ook gemeen zaam is met de zee en haar bewegin gen. Ik liep de eetzaal binnen, werkte mij in een vasten stoel en viel in slaap met liet hoofd op de armen en do ar men op de tafel. Om kwart na zevtn wekte de hofmeester mij. liet was tijd om de tafel tt dekken Vermoeid en afgemat kleedde ik mij en ging naar de kampanje in de houp, dat de wind mijn hoofd helder zou maken. Pike had de wacht 011 Imp op liet dek lieen en weer met vaste, lang zame stappen. Die man. is een wonoer negen en zestig j&ac oud, een moei lijk leven en echter sterk uiseen leeuw En toen li au lnj uen «ua-. ,,«onu en nacht op de volgende wijze doorge bracht: van vier tot zes ep den; van acht tot twaalf op dels; van vier tot acht in den morgen op dek. Over eenigo minuten zou hij afgelost wor den, maar orn twaalf, uur zou hij weer op dek zijn. Ik loundo over de leuning der kam panje cti staarde naar het dek, dat er ontredderd uitzag met at die touwen er. dat door den storm losgerukte tuig en met de over boord slaande golven. Nancy en een half do/.ijn matrozen werkten hier sporadisch en met lc- vc-nsgevaar om alias op te ruimen-cn te ordenen. Nancy's gezicht stond somberder dan ooit en toen de wa termu ren zich dreigend verhieven boven de versihan sing der Elsixtore, was hij de eersto. die naar do reddiogsJijn greep, die voor en achter liet dok was gespan- De andere mannen waren er even vlug bij, bun werk in den steek te la ten en veiligheid te zoeken, als men bet veiligheid kan noemen, aan een touw te hangen boven een schuimen- *lc, ijskoude vloedgolf. Geen wonder, dat ze er ongelukkig uitzagen. Ze wa ren in een treuiigen toertauu, toen zij to Jlalumorb aan boord kwamun, maar nu was het nog erger na die ua- gfeu va.u storm, kouut en ontbering. 1 Van tijd tot tijd bieef Pike stilstaan en keek met sardonische blijdschap naar die aru e duivels beneden. Hij is hi-rdvocblig. Zijn ijzi-reu gestel kan alles verdragon; en hij heeft geen ge duld of medelijden met mintlm' scher pe schepsels. ik lette op den atöKdöovdu man mot liet als door pijn verwrongen gezicht. Hij d cd zij,11 best het work goed lo doen. Niett'-;;enstaande zijn geweken zijn zwak lichaam wérkte hij liet hardst, was altijd d© laatste om de red dingslijm te grijnen uu de eerote om ze weer los te laten en kniediep door het borrelende water te waden naar den verwarden hoop touw en tuig ik maakte tegen Pike do opmerking dat de mannen er magerder en zwak ker uitzogen, dan toen zij aan boord kwamen c«i hij keek een oogenblik op lettend naar hen, eer hij antwoord de: - Zeker. Een zwak gebroedsel, Jat i zo, geen merg in de beenderen. rninMc moeilijkheid slaat hen neer. (Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1922 | | pagina 10