HlSRLFM'S DAGSLAË
Gemeentelijke Ophaaldienst.
tweede blad
Zaterdag 28 April 1932
Stadsnieuws
ALS DE VBOUWEN KIEZEN GAAN
IV.
Uier laten w\j volgen vrat mevrouw
Boos lid eu buisbczookater van do 8. D.
A P., ons zeide.
Natuurlijk, aldue mevrouw Boes, ben ik,
„la lid van de 8. D. A. P., die zoo lang
•voor bet algemeen kiesrecht, ook
vrouwen, actie gevoerd beeft, verheugd
dat do vrouwen v
j bet kiesrecht kuni
uitoefe-ien. Het komt haar
recht en billijkheid toe. evenzeer ala don
mannen.
Al zal bet den eersten keer misschien
Bog niet geheel goed gaan: do vrouwen
rullen zeker leeren, zich op politiek ter
rein to bewegen, zooals de mannen het
langzamerhand geleerd. Allo vrouwen
tullen hot misschien niet loeren, maar er
rjju ook mannen, die hot nooit geloerd of
er zich nooit voor geiuteresseerd hebben.
Alleen reeds hot feit ,dnt de vrouwen
bu gedwongeu zullen worden, over ver-
gchillendo vraagstukken van algemoeu-
niaatschappelijkcn aard na te denken, acht
ik een groot voordeel. Daar zijn bij voor
beeld onze eischeu: moederachapszorg en
algemeeno ontwapening (waarvan men
verwachten kan, dat zo alleen door ouzo
partjj niet ernBt gesteld zulien worden).
JJezo eischon moeten toch elke vrouw be
lang inboezemen eu haar, als z;j er over
gaat nadenken, de oogen doen opengaan.
Verwacht u veel van de samenwer
king van mannen eu vrouwen op politiek
terrein t vroegen W(j.
Ja, zeer veel, wan het antwoord. Ik
geloof zelfs, dat die samenwerking boslist
noodig ie en veel resultaten zal afworpen.
Vrouwen-alleen, oveum.n als maaiwu-al-
leeu, kunnen iets bereiken, maar ai» de
krachten van mannen en vrouwen, dio zoo
verschillend zijn aangelogd en elkaar juut
daarom zoo uitstekend kunnen aanvullen,
tezamen op één doel worden gericht, dan
verwacht ik zeer zeker van dezen geza-
menljjken arbeiu goede dingen. Dit is trou
wens al herhaaldeliik gebleken in onze
part(j. Ik strijd daar dan ook altijd tegun
I plattegrond van den Haarlemmerhout, 1
waarop uien met één oogopslag kan zien,
wat in den loop dor tijden verandord en
(de heer Knappert zei het met veel spijt)
verdwenen is. Op die kaarten ziet men i
nog de Baan als Koekamp en den Kleii
Houtweg, zooals die er in vroeger tijden
uitzag met de vele buitenplaatsen, als:
„Spaaren-Hout", ,,'t Maagdenhuis"
„Lommer Lust", „Spaar eu Hout", hel
Hofje van Heithnizen, „Zorg Vrij", „Hout
Genoegen", „Hout Lommer", „Bel
Vue", „Vreden Burg", „Buet Lust
„Hout Vreugd", „Hout Vrodo", „Hont
Zigt", „Midden Hout" enz. Dit zjjn heel
fraaie kaarten.
Mooi is do geklourdo plaats, voorstel
lende den grond van den Hout mot attri
buten, uit het boek van Adriaan Loosjoe:
,,Het II out of Boschgodachten".
,,'t Maagdenhuis" was vroeger een her
berg, daarna werd hot oen boerderij. Do
volgondo plaat stolt don brand
huis voor.
„Spacr en Hout" wan „de Lustplaotze
in de Woduwe David Matheus do Neuf-
ville van voren uit don Kleinen Hout aen
te zien", zooals het typische onderschrift
luidt.
Ben bijzonder fraaie plaat is uit 1
voorstellende de bofatcdo „Spaarnoog-
de Kampcrlaan.
Do heer Knappert wees onB op do rust
kalmte bij de plaat van het Paviljoen,
„toen men nog", zei h(j, „rustig wandelen
zonder omver to worden goreden
door auto's, die thans het verkeer zoo be
dreigen."
Do Baan leek in 1684 meer op een woest
duinlandschap en ook in 1809 zag die er
heel anders uit, dan tegenwoordig. Op het
grasveld van den Kookamp liepen toen
nog koeien te grazeu en jongens lieten
daar ongehinderd vliegers op.
Dat men vroeger ook van pret hield,
bewijst do plaat, waarop een kermis in den
Haarlemmerhout is afgebeeld.
De lezer ga eens zien, hoe de hoek van
de Meester Lottelaan er in 1768 uitzag,
toen daar nog de horborg „Amsterdam"
stond. Hot zal hem frappcoren.
Daar zagen we zoowaar een oude be
kende: de bekende afbeelding van den af
rit der Haarlerascho paardentram aan den
Dreef, toon deze voor het laatst reed, tor
gelegenheid waarvan Haarlem's Dagblad
deze afbeelding als premie aan zijn lezers
aanbood, met het volgondo onderschrift:
,28 Mei I87S9 Mei 1933. Ter herinne-
ing nan de Haarlomseho Tramweg Maat
schappij, is op den lantsten dag van haar
bestaan, deze afbeelding aangeboden nit
naam van de Directie van Haariom's Dag
blad".
het vorrnou
organisaties.
W(j zullen
zoo zeide
veel zaken
afzonderlijke
j natuurlijk in bet begin,
Boes ten slotte, in
laten leiden door <ie
is geen bezwnnr. De
a moeten, ik zei hot al, leeren den
ken over verschillende zaken eu ik ge
loof, dat de arbeidersvrouw vooral, beter
dan die uit do bourgeoisie, zich aan het
nieuwe zal aanpasseu, omdat zjj, veol moer
dan de vrouwen uit andere kringen, go-
woou ia in haur huishouden na te deuken,
to overleggen en maatregelen te nomen in
moeilijke omstandigheden.
TEF.KF.NTNGBN UIT DEN
STEDEI.IJKEjN ATLAS.
Wie gaarne eens wil zien, hoe do Haar-
fonunerhout en zjjn omgeving er aan hot
eind van de zestiende eeuw nitzngen, moe
ten eens een kykjo in het Frans Hals Mu-
seum gaan nomen. Daar heeft de gemeen
te-archivaris, Dr. H. E. Knappert, een ten
toonstelling georganiseerd van teekenin-
gsn nit den Stedoljjken Atlas, daarop be
trekking hebbende.
De heer Knappert had de welwillendheid j
ous op deze tentoonstelling rond te leiden
niet alleen, maar cr tevens vele intcres-
santo bijzonderheden bij te vertellen,
waarnaar we met genoegen luisterden. Hij
wees op het aetueolo karakter van deze
tentoonstelling, nu het bekend geworden
is, dat do_Sociëtoit „Trou moet Blycken"
daar van 'en zomer voor hot laatst haar
eoncerteu laat geven.
Het allereerst vragen de aandacht
eenige og.de, decoratiove kaarten van den
„Deze plaat", zei do heer Knappert,
kreeg natuurlijk ook ocd plaats in den
Stedelijken Atlas en ook op deze tentoon
stelling hoort zjj thuis."
Drie herborgen naast elkaar vragen do
aandacht, namelijk „Rustenburg", later
(1690) „do Ooievaar"; „Het Bokjo" en
„Het Fortuin'", later het Heerenlogement.
Daarnaast staat een afbeelding van den
hospes van het Heerenlogement, waaron
der deze woorden: „Deczo kooper J. van
den Borg uit den Hout bad het deezen dag
verbaasd druk; had 's morgens voor 9
roods voor f 150 aan krentcbrood
ingeslnagen, en liet zijne gasten dien dag
duur betalen." (De teekenïng is van Jur-
aan Andriessen).
Dan volgt do oudste plaat van de Buiten
Soeieteit, dateerend uit 1843 (het gebouw
werd in 1839 opgericht). Alleen deze plaat
Teods ein gang naar do tentoonstelling
lard. Behalve deze, z\jn er nog drie
platen van do BuitenSocievoit.
Teekoningon van den Hertenkamp,
DE MEER VAN ZANDBERGEN LICHT IN EEN VERGADERING
DER HAARLEMSCHE HANDELSVEREENIGINC NADER TOE HOE
DE OPHAAL- EN STORTINGS-DIENST TE ZWOLLE IS INGE-
RICHT. HET GERIEF ER VAN VOOR HET PUBLIEK EN
HET VOORDEEL VOOR DE GEMEENTE. DE MANIEL
WAAROP DE GELDEN WOR DEN GE-IND. HET AANTAL
ONINBARE BELASTINGPuSTEN VERMINDERT.
In een der zalen van het gebouw
i. Bavo sprak do heer Van Zand
bergen, gemeenteontvanger 'e Zwol
le Vrijdagavond over den gemeente
lijken ophaaldienst te Zwolle.
Onze lezers kennen de inrichting
van den ophaal- en storingsdienst 'o
Zwolle reeds uit het artikel van on
Reizendeu Redacteur, opgeno
men in ons nummer van den 21 en
dezer, dio er een onderhoud met
den heer Van Zandbergen over had
welk artikel door den spreker in den
loop van zijn rede meermalen werd
aangehaald.
De heer Van Zandbergen, iemand
dio gemakkelijk spreekt ea gemak
kelijk is «e volgen, helder en duidelijk
waa alles wat hij mededeelde en
daarbij bleek da' hij het onderwerp
geheel beheerscht, al is 't dan niet
zijn gewoonte, zooals hij zeide, om
als spreker op to treden, heeft Vrijdag
blijk er van gegeven, dat hem dit
volkomen is toever'rouwd.
Hij gaf een klare, zakelijke uiteen
zetting van den dienst to Zwollo en
beantwoordde ook heel zakelijk de
vragen, die hem na zijn rede werden
gedaan. Hij had daarbij gelegenheid
nog veel nader toe te licb'en en over
be1 onderwerp nader licht te ver-
ipreiden, om zoo het inzicht en hot
wezen van een ophaal- en stortings
dienst te verhelderen en te verdio
Twee zaken traden vooral naar
reD, dat zulk een diens' is ten gerie
ve van de ingezetenen en in het voor
deel van de gemeen'o, zooals trou
wens reeds in het interview, da' onze
Reizende Redacteur met den heer
Van Zandbergen had, is belich'.
Onder do aanwezigen merkten wij
op de leden van den raad mevrouw
Willekes Macdonald en do heeren van
den Ban, v. d. Kamp, Kingma, Van
Liemt en Poppeden gemeento-onfc-
ontvanger, den heer de Jonge, andero
Hoofden van 'akken van dienst, den
heer Do Landmeter, griffier ter ge
meente secretarie en gomeente-amb'e
naren.
In een openingswoord sprak de
voorzitter, de heer F. H. Smit, vol
doening uit over de opkomst, al had
deze dan grooter kunnen zijn. Hij
zette uiteen, da' de materie die van
avond zal worden besproken, een van
gewicht is, daar er een belangrijke
vereenvoudiging van de gemeente
administrate van een gemeentelijken
ophaaldienst is 'e wach'e
Daarna was het woord aan den
heer Van Zandbergen. Deze
bracht in herinnering dat, na een lan
ge voorbereiding, in Zwolle een ge
meentelijke stortingsdienst tot stand
kwam. Deze dienst kan gelden
iedere gemeente en behoeft, goed
aangepakt, aan de gemeente weinig
geld 'e kosten. In Zwolle kwam de
dienst op initiatief van spr., nadat er
eerst een ophaaldienst voor school
geld, door welken i .enst per week he1
schoolgeld werd opgehaald met sue
ces werd ingevoerd.
Nadat spr. gemeente-ontvanger te
Zwolle was geworden, kwam al dadelijk
als die er in 1830 eu 1S47 uitzag' zjjn bij liein 't idéé op, oan ook voor andere
eveneens heel mooi, evenals de kieltjes in zaken die uilgaan van de gemeente een
den Haarlemmerhout, achtereenvolgens in stortingsdienst in te richten. Indien voor
1767 dcor H. Keun, in 1793 door C. van dien dienst een groot a:.ntal deelnemers
Noordc eu in 1794 door Wybrand Hendriks kwam, dan konden die gelden in de ge-
Deze laatste maakto ook een Uekening meentekas worden gedeponeerd; dc ge
in een armen troep menscheu, zooals die meente kwam op die manier op een
vroeger in den Hout neerstreken en de- goedkoope manier aan kasgeld en be
den of zo er thuis waren. hoefde dan daarvoor geen Jeeningen
Do tentoonstelling eindigt mot een af- aan te gaan. Deze dienst is eenvoudig
beelding van do grens der Spanjaardslaan en in een „pracht-artikcl" van den heer
(in 1762 door Van der Vinno). Dio greiiBSohuil, die voor Haarl. Dagblad bij mij
was toon blijkbaar nog in het begiu-sta-1 is geweest, zeide spr., is dat op heel
dium, want. de plaat vertoont alleen laag- duidelijke manier uiteengezet. Spr. had
en kreupelhout- getracht den dienst in Zwolle aldus in te
ledoro bezoeker zal dezo tontoonstelliug richten, dat 't aan dc gemeente geen
zeker welvoldaan verlaten. cent kost.
Spr. deed opmerken dat in den dienst
een groot gemak voor de ingezetenen
ligt, daar men dan niet meer naar een
belastingkantoor behoeft te gaan en
mede een voordeel daar de dienst in
Zwolle een rente van 3.60 aan dc deel
nemers geeft. Voor dc gemeente is het
een voordeel, daar dc gemeente dan
geen tijdelijke geldlecningca meer be
hoeft aan te gaan. In Zwolle is nu een
stortings- en een ophaaldienst; men kan
zich verbinden om wekelijks een bedrag
le betalen en ook op een willekeurige»
datum daarenboven bedragen storten.
Alle betalingen aan publiekrechtelijke
lichamen kan men voldoen via'den stor
tingsdienst. Spr. verwees ten aanzien
van de afrekening, die iedere maand aac
de deelnemers wordt gezonden, naar hei
artikel in Haarl. Dagblad van den heer
Schuil.
Eenige voordeelen van den dienst,
reeds gemeld in het artikel van den
heer Schuil, somde spr. daarna op, waar
bij er door hem den nadruk op word:
gelegd dat de administratie van den
dienst zoo eenvoudig is. Spx. concludeer
de dat zulk een dienst in Haarlem ge
mak en voordeel kan opleveren. Aan den
dienst dient te worden verbonden een
wekeltjksche betaling van het school
geld. Indien men dat schoolgeld laat
innen door den dienst, moedigt men de
deelneming aan den stortingsdienst aan
en de gemeente-ontvanger kan dan voor
gas, water enz. mede de gelden laten in
nen, voor een bepaald bedrag om dan
daarvan administratief af te schrijven.
In Zwolle had de gemeente-ontvanger
vroeger een rekening loopen bij de Ned.
Bank tegen een rente van bVt bij op
neming van een bedrag; echter indien
de gemeente gelden bij de Bank stortte,
dan werd daar geen rente voor ver
goed. Thans kan in Zwolle een credit
saldo van den stortingsdienst aan den
gemeente-ontvanger worden gegeven in
dien daaraan behoefte is, maar de ge
meente kan ook gelden storten bii den
stortingsdienst en ontvangt daar dan
een rente van 3.60% voor. Spr. conclu
deerde uit een en ander dat een stor
tingsdienst ook voor de gemeente Haar
lem van belang is. Haarlem kan er
veel gemak en voordeel van hebben.
Dan zeide spr. dat in Zwollo nu de
muntgasmeters zijn afgeschaft en dat nu
deelnemers aan den stortingsdienst hun
geld voor gas, in vier wekelijksche ter
mijnen kunnen betalen. B. cn W. en ce
leden van den raad maakten in Zwolle
voor den stortingsdienst reclame, nadat
is gezien, dat de dienst goed werkte. De
dienst kost aan de gemeente geen geld.
De winst gemaakt over de eerste 9 maan
den, was voldoende om alle gemaakte
kosten te dekken. Door een combinatie
is kunnen worden bewerkt dat alles ge
schiedde door het bestaande personeel.
Op die manier heeft de dienst aan de
gemeente feitelijk geen cent gekost. Het
personeel verleende aan spr. alle mede
werking.
Het doe) dat spr. in Zwolle voor
oove-n heeft ia te doen voor de ee-
meeniehap wat voor haar is te doen.
Spr. naaide zich im zijn ambt niet al
leen te moeten bepalen tot de taak van
den eenieenite-oinitwanger. zoo-aJe die in
de wet is neergeoetrd. Maar liii wil êr-
kenawi dat de gemeenteraad dein ont
vanger niet een taak kan opleggen als
die welke spr. op zich nam. Hii heeft
echter kunnen oomstateeren dat onder
scheiden© ontvangers de meerling gaan
deelen dde spr. aangaande de taak van
gemeente-ontvanger heeft. Daar
mede eindigde spr. zijn betoog.
Na een kleine rustpooae was er gelc-
renheid om vragen te doen.
De heer Poppe informeerde of
in Zwolle ook evenals in Zaandam de
Rijksbelasting wordt geïnd. Spr.
meent dat in Zaandam het Rijk daar
vergoeding van 3 pet. voor geert.
(Naar hem js medegedeeld had het vor
der tot resultaat, dat het aantal onin
bare posten voor het Rijk en de ge
meente verminderde. Nlaar de inde©-
Iins in wijken enz. van dear diana! in
Zwolle, stelde spr. vender eenige vra
gen.
De heer Van Zandbergen
antwoordde, dat de dienst in een s-'or-
tuic- en ophaaldienst is gesplitst. Voor
de deelnemers aan den ophaaldienst
worden iedere week op d© machine
quitanties geslagen. Dat maakt, dat
daar geen controle op noodig is.
De loopere ontvangen dan de qui
tanties mede, die op den loop worden
eelegd.
Dc loopcr ontvangt dan verder een
loopboekie mede en heeft alleen een
schrapte achter den naam te zetten.
Do afrekening van een iooper ls een
voudig. De deelnemers zijn op kaart
pesie.d en he boet. ook bet recht om
reeds gestorte ge.den terug te vragen.
Iedere maand ontvangen de deeJie-
rnere naar reeds in iLaanl. Dagbl. is
gemeld, een afrekening in gesloten en-
velop. j
In Zaandam had men eeret zegels en
daarna doorschrijf boeken. Spr. is er
eert vijand van om loopere op straat te
laten schrijven, omdat «iaxr veel bezwa
ren aan zijn verbonden. Beter ia dal
dc looper alleen geleien lat en dan
jiiot.betaalde quitanties terug geeft. Lr.
Zwolle doet mtn &1U. betalingen aan
publiekrechtelijke Iioltenven, dus ook
betaalt men er Rijksechoov'ibe'aetine
door middel van den oionst, maar voor
dat laatste ontvangt dc dienst geen ver
gooiing-Het is waar dat nu niet zoo
veel poëten oninbaar zijn.
Vooral inzake belasting betalen is
oen stortingsdieiót gemakkelijk. Op
die manier kan men ae belasting g©i©i
delink binnen krijgen. Voor den dienst
zijn betrekkelijk weinig loopere noo
dig.
De heer Van Liemt informeert
of de dienst is ingericht met het be>-
staand personeel ten kantore
den ontvanger, of de gelden geregeld
binnenkomen, op welke manier winst
kon worden behaald en
meente wimsteii maakte door 't ndet
opnemen van kasgeld.
heer Van Zand berger
antwoordde dat de dienst niet alleen
met eigen personeel is kunnen wor
den ingericht, maar dat T aantal
ambtenaren ook met één is kunnen
worden verminderd, daar de plaats
van een boekhouder, die wegens (5-
jarigen leeftijd den dienst verlaten
moest, niet meer is vervuld.
Wannoer iemand eons een week
i'. overslaan met het storten van
pelden, dan is dat geen bezwaar,
daaa: de storting geheel vrijwillig is
Men moet de zaak gemoedelijk aan
pakken en niet bij de menschen liet
idee wekken: wij moeten het doen,
want dan gaat d« aardigheid er af
Op de derde vraag antwoordde spr.
dat da dienst 'n rente van 3.60 aan
de deelnemers geeft, en dat d« ge
meente die rente ruim terugontvangt;
verder dat indien de gemeente geiden
ontvangt uit don dienst de" gemeente
daarvoor 5 moet betalen. Ten aan
zien van do vierde vraag, zeide spr
dat in de 9 maaa.dem dat de dienst
nu werkzaam is de gemeente goed-
kooper kasgeld dan anders ontving,
en een rente van overtollig kasgeld,
dat anders renteloos was.
De heer Elflers stelde de
vraag of niet de conse<juentïe van
een ophaaldienst is een girodienst en
straks een gemeentelijk bankbedrijf
Ook ten aanzien van dc afrekening
at,ai de bedrijven stelde spr. eenige
vragen. Ten slotte vroeg spr. hoeveel
personen per dag worden bezocht.
De lieer Van Zandbergen
antwoordde persoonlijk niet tegen oen I
gemeentel ij ke girodienst te zijn, muar
daarvan is nu hem geen behoefte ge
bleken en voor de deelnemers en de
gemeente ziet spr. daar geen vcor-
decl in In wut op den duur van den
dienst 'kan komen, verdiept spr. zich
niet In Zwo'le heeft ieder bedrijf
een eigen administratie. Administra
tief hebben zij geheel een eigen rege
ling. Maar dc ontvanger is er als een
kassier van de bedrijven te
Onze Lac&hoek
Vrouw: ledero man is zijn
vrouw heel veel verschuldigd.
Man: Ja, cn mees'al nog rneei
aan haar naaister!
A.Tc oordcclc.t naar zijn klee
ding, schijnt die Meijer er Diet te
best bij te zitten 1
B. O, maar je moet een man nooit
beoordeelen naar zijn eigen kleeding,
maar naai' de kleeding van zijn
vrouw 1
Jan: Mijn zus'er leert F ranselt.
En ala zij uu aan tafel iet« noodig
heeft, vraag' zij er in het i-'ranach om.
Karei: tn kunnen jullie haar
verstaan 1
Jan: O, ja, aU zij maar wjjgfc
naar wa' zij wil hebben
wen. Do bedrijven ontvangen vooi
credit- en debetsaldi 6 Vu» 't ge
middelde bedrag wordt rente ven-
goed. lederen dag wordt voor de be
drijven afgeschreven. De ontvangsten
worden zoo spoedig mogelijfe aan de
bedrijven betaa.d.
Gemiddeld worden iedere wvek 2600
personen bezocht. Precies kan spr.
dat nu niet zeggen. Hij wil dat echter
gaarne nog e.ns mededeel en. i.en
looper loopt 6 dagen cci één loopcr 2
dagen Op den len deT maand loo-
ptii er echter drie loopere, mede ten
bate van de maandklanten.
De heer Fuhri Schnetlage
vroeg wanneer de geiden van de deel
nemers naar de bedrijven worden af
geschreven.
De hoer Van Zandbergen
antwoordde dat liet tegoed van de
deelnemers zoo lang mogelijk in kus
wordt gehouden en dus voor hen ren-
tegevend blijft; alleen wanneer dal
noodig is, wanneer de nood drijgt,
wordt uit de ka6 betaald. De geleien
voor gas, water en electnecii licht
worden natuurlijk ieder© maand be
taald.
De heer Goedhart concludeert
uit cijfers, die die spreker gaf, dut
een looper 300 personen per dag be-
zooht dus indien 10 uur per dag wordt
gsloopen 30 personen por uur en
raagt hoe dat mogoüjk Ls.
De beer Van Zandbergen
antwoordde dat niet meer dan 8 uur
per dag door de loopere wordt ge
werkt en dat de cijfers aangaande d«
personen die werden bezocht door
hem alleen onder voorbehoud werden
gegeven. Echter men dient niet te
vergeten, dat, zooals de zuak is in
gericht, vooral in volksbuurten het
ophalen van de gelden gemakkelijk
?n vlug kan geschieden.
Dan sprak de Voorzitter een
slotwoord. Spr. zeide dat, na dc rede
van den spreker te hebben gehoord,
hij het te meer bejammert dat niet
meer leden van den raad en geen le-
van het college van B. en W.
aanwezig waren. Immers het nu me
degedeelde kan van veel invloed zijn
op door den raad te nemen besluiten.
Spr. besluit met, .onder teekenen
van instemming v-ajf de vergadering,
den heer Van Zandbergen dank te
brengen voor zijn heldere uiteenzet
ting van de manier, waarop een op
haal- cn storting^Hcrist kan v.-orden
ingericht.
PRIJSUITREIKING VERVOLG
CURSUS No. 1.
Vrijdagavond had in de gymnastiek
zaal vnn de schooi aaa de Tempeliers
straat de uitreiking plaats der prijzen
en diploma's aan de leerlingen van den
Vervolgcursus No. 1.
Het Hoofd, dc heer J. B. van Dorp,
zeide tot de leerlingen, dat xij op een
paar uitzonderingen na allen goed hun
best hadden gedaan. Hij hoopte, dat zij
steeds zoo zouden uitblinken door ij'-cr
cn plichtsbesef in bun latcren werk
kring.
Een woord van dank sprak bij lot de
dames en heeren, die met zooveel yver
cn toewijding zich van hun taak hadden
gekweten.
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAAT JE
Er is veol over gelachen, in onzen
eigen kleinen kring en daar buiten
Ik geloof, da' als Hopma voorbij
gaat, de hecle s'raat waarin hij woont,
er nog over proest eu da' de zijstra
ten nagichelen. Als hij niqt een ze
keren Kftlmen moed bezat, die hem
de vrijmoedigheid gaf om dadelijk
na he' gebeurde weer uit te gaan op
de gewone uren, alsof er nie's voor-
Sevallen was; wanneer hij de eerste
agen, wil ik maar zeggen, uit ze
kere valsehe schaam'e, of hoe men
het anders noemen wil, was thuis ge
bleven, dan zou hij hefc zichzelf vee!
moeilijker gemaakt hebben. Zoo is
het toch maar in de wereld: je moe'
niet alleen courage hebb.n maar die
ook weten to 'oonen op het juiste
oogenblik.
Maar ik herinner mo daardo le
zer heeft misschien van de heele
historio nie' gehoord. Welnu, dan zai
ik ze vertellen, maar onder beding
van stilzwijgendheidik zou niet
graag willen, dat Hopma, die au fond
een goede kerel is, van de geschiedenis
nog meer veidriet ondervond. He'
was zóó aangekomenwe hadden een
kransavond bij de Hupstra's en daar
rook het schrikkelijk naar groene
zeep en terpen'ijn en de eigenaardige
kille atmosfeer hing er, clie gewoon
lijk voortvloeit nit do groote schoon
maak.
Onze neuzen Kondon ons in di' op
zicht niet bedriegen: de salon had
dien dag juist de groo'e schoonmaak
ondergaan. Waarom kon toen Hop
ma zijn mond niet houden? Waarom
zwijgen mannen (getrouwde mannen
bedoel ik) nut alMjd over dingen, die
de vrouwen na aan 't har' liggen?
Het zou missèhien minder oprecht,
maar veel moer 'actisch wezen I Nu,
hefc gebeurde nietHopma permit
eerde zich Pe-, heel zacht cri'iekje
op de ellende van do schoonmaak,
daarop vater. do huisvrouwen
vuur en ra'.kte do discussie gaande
Hopma maarte -e' toen nog erger,
door te zeggen dat do leiding van de
zenoonmaak heeleniaal geen kuns'
Was.
Toon klonk in koe* de uitdaging
van do vier huisvrouwen (nooit van
„aar 'even warea zij zóó eenstemmig
wef8 "d°6 bet dan zelf!"
tiet wa9 een gewich'ig oogenblik
groote mannen kennen zulke
momenten in hun leven Napoleon,1
toen hij slag leverde bij Wa'erloo,
Cesar, toen hij hesloot do Alpen over
te trekken, koning George van En
geland, toen hij do oorlogsverklaring
aan Dui'sclil J onderteekeudo....
Napoleon voerde de beslissing naar
St. Helena, Cesar en Geo.gc to' de
overwinning. Wat zou het lot van
Hopma zijn?
Al de oogen van de krans waren
op hem gevestigdvier dames maakt
acht, vier heeren maakt acht, samen
zes'ien oogen ik weefc wel, dat men
mij hier op de vingers tikken en zeg
gen zal, dat het drie heeren wezen
moetf omdat iemand zijn oogen nie'
op zichzelf kan richten, maar wie
aldus critiseert bedenkt me', dat
Hopma op dat oogenblik tegenover
den spiegel za' en daarin naar zich
zelf keek.
Hij moet toen opgemerkt hebben,
dat hij bleek zag. Om den joestaud
romantischer te maken, zou ik wel
willen zoggen, dat het angs'zwcet hein
op. liet voorhoofd parelde, maar dc
waarheid gaat boven de romantiek
zijn voorhoofd was droog.
Hij opende den mond. Nog kon hij
zijn noodlo' besturen.... daar sprak
hij en zei„dat neem ik op me".
De teerling was geworpen. Maar
tegelijk klonk een kree' uit heE hart
van mevrouw Hopma„maar dat
wordt een chaos
Toen trad de vrouwelijke tac' Uis-
schenbeide, in deii vorm van tan to
ltoosje, die zei„laat ons afspreken,
dat llopiua één dag de schoonmaak
besUrrcn zal." En dat werd goedgevon
den. Zoo werd de situatie gered en
het huis van Hopma behoed voor
do ru'np, die zijn vrouw blijkbaar van
zijn op'reden verwachtte.
De beslissing was dus gevallen. Tot
mijn leedwezen moet ik erkennen, dat
Hopma geen haast maak'o met do
uitvoering.
Een paar maal zei zijn vrouw
„wanneer zullen we nu met de schoon
maak beginnen?" maar dan had hij
altijd een antwoord klaar. I9 nog
to koud", of het haast nog niet". 01
he' echt mannelijke antwoord: ,,'t is
heplemaal zoo vuil nog nie*', terwijl
(zei mevrouw Hopma) de gordijnen
er uitzagen als turven zoo zwar' en
do hoeken van de kamer, die toch heb
heolo jaar door iedere week een flin
ke beurt kreeg, letterlijk groezelig
waren.
Op ecu dag vroeg ze hem op den
man af: ,,ben je soms bang""-
„Ben ik ooi' bang?" vroeg hij te
rug, „de zaak is, da' wij mannen de
heele, groote schoonmaak belachelijk
vinden.
„Als ik de bepaling van den dag
aan jou overlaat, dan wordt die dus
nooit bepaald," zei ze weer; ,,'t
wordt tijd, dat ik de zaak in handen
neem."
Den volgenden dag zei ze,,'t zal
overmorgen gebeuren, dan kan ik de
werkvrouw krijgen cn mijn zus'er
heeft gelegenheid om met mij naar
Amsterdam te gaan."
„Zoo," vroeg Hopma, „ga jq uit?"
Natuurlijk", zei zo, „denk je, dat
ik daarbij tegenwoordig wezen wil?
Ik zou het niet 'e boven komen."
En toen hij zweeg, ging ze verder
„ik blijf liever 'huis" En toen hij
ook dio wenk in don wind sloeg:
„hoor eens Hop, zie liever van die
heele malligheid af, laat mij de
schoonmaak doen en maak jo niet
belachelijk."
Maar llopina, inziende dat hij aan
de belachelijkheid niet ontkomen kon,
of hij zijn belof'o nakwam of niet,
schudde zijn hooft! en zei manhaf
tig: ,,'t is afgesproken, overmorgen
dus, ga jij maar rustig naar Ama'er-
dam.
De groo'e dag was aangebroken.
Mevrouw Hopma, hoed op, nnintel
aau, stond klaar om te vertrekken
Nog eenmaal wou zij haar man ge
legenheid geven, om zijn noodlot dat
zij voorzag, al wis' ze niet hoo hot ko
men zou, to on'gaan.
„Nou Hop, dag hoor", zei ze, op
aarzelenden toon, om hem duidelijk
te maken, dat hij maar één woord te
zeggen had en zij bleef.
„Adieu", antwoordde Hop, „veel
plezier." En hij hield, als galant echt
genoot, de deur voor haar open. Me'
een zuch' vertrok zij.
Hopma bad voor do gelegenheid
toebereidselen gemaakt, een oud., ver-
fonfaaid pak dat in geen jaren het
daglicht zag, uit een kast op den zol
der opgeschommeld en da' niet zon
der moeite aange'rokken, omdat het
vest, wegens groeiende corpulentie,
niet goed meer dicht ko.n Hij posteer
de zich in den salon en wach"o op de
dingen dio komen zouden, namelijk
Mina, het dienstmeisjo en Johanna,
de werkvrouw.
Zoo heol gerus' als hij zich tegen
over zijn vrouw gehouden had, was
hij niet. Johanna liad hem altijd een
zekeren tegenzin ingeboezemd. Het
was een kloeke, groote vrouw, me'
een s'em aÏ6 een klok en een paar
handen als een worstelaar, die nooit
eenig respect voor hem aan den dag
legde'och had hij zich daarover niet
beklaagd, want zijn vrouw had groo
te vriendschap voor Johanna, dio
haar werk keurig deed.
Hij hoorde in do keukeu Mina en
Johanna druk praat'en. Dan weer
lachte do werkvrouw op een daveren
de manier„ha, ha, ha, ha", om
porseleinen beeldjes van •"l"
schud
eergevoel zou er niet aan gedach' hel
ben, liet gesprek af te luis'eren, maar
wat zij zeiden had hij wel graag wik
len weten. Vaag vermoedde hij, da
ze het over hem hadden.
En zoo was het ook. Johanna, met
de handen in de zij, ondervroeg do
jonge Mina, een frissche jonge deer
van een jaar of 'wintig.
„Mo' do baas nou de lakens uit
geven?" vroeg ze.
,,Dat het mevrouw gereid."
„Zoo'n gek, zoo'n keukenpiet, zou'n
Jan Hen", zei Johanna en sloeg mot
haar Btofdoek naar een voorbarige
voorjnarevlieg, ulsof die het helpen
kon.
,,'t Is een goeio man," zei Mina
en keek beducht naar baar medewerk
ster op.
Johanna knipte me' de vingers.
„Goeie man. goeie man, dat kan mijn
niet verdrieten, 't Is een Jan Hen,
zeg ik je en hij zal 't van me hoo-
Johanna", dreigde Mina, „jc
doet het niet. ls een reuzebes'o
man, altijd vriendelijk voor me....
„Mijn een zorg. Ik zeg maar: een
man moet op z'n plaats blijven en een
vrouw moe' op haar plaats blijven,
'n Man over de schoonmaak comma»
deercu, dat bes'aa' niet. Ga muar
mee, w e gaan ons melden bij de zeep
generaal i"
Ze lachten nog over de mooie uit
drukking van Johanna, toen ze in
den salon tegenover Hopma stonden
„Nou meheer", zei Johanna met
de vrijmoedigheid, waar Hopma van
zijn leven niet tegenop had gekund,
Vt is jammer van uwes pakfie. 'k
Heb nog wel '11 oud schort voor u in
de keuken. Wil u 't hebben? Niet?
Even goeie vrinden".
Mina s'ond achter den breeden rug
van lmar medewerkster zach'jes te
proesten.
„En waarmee zulle we nou begin
ne vroeg Jobannn.
„Ja, ja zei Hopma, hulpeloos
rondkijkende, „ik zou zeggen, ik zou
denken wat vind jij er van, MimV'
Mina kreeg medelijden. „Eerst de
meubelen uit de kamer", zei ze Ed
me' vereende krachten werden do
meubelen in deD gang gezet, niet z'-n
dor da' Hopma een paar ops'oppers
van de ta'ol had gekregen, waarvan
hij niet zeggen kon, of bet oprot «1
ongeluk was. „Niet zoo in de weg
loupe, mekeer zei Johanna, ..dn*
benne we' in de schoonmaak zoo niet
gewend. Ln wat nou?"
„Gor-'jjnen afnemen," zei Hopma,
die een ingeving kreeg.
„Da's best, da's heel goed. Bc
gin u dan naar J"
„Da' kit te.1 jullie 'och wel doen
verdedigde Hopma zich.
„Konne? Der ken zooveel, maar
niet maggc. De ongelukke-verzekering
wil 't niet hebbe".
„De ougelukkeuverzckering 1"
„Dat zeg ik toch. U ben bij geval
niet doofDe inspec'eur het 't me
zelf gezeid."
Hopma keek Mina aan, maar die
had zich weer ack'er Johanna ver
scholen en s'ond daar veilig. Hij was
zoo goed niet, of hij móest do wan
kelende trap opklimmen en met zijn
onhandige vingers do gordijnen af
nemen. Toen schoot de goedhartige
Mina hem te hulp en kwamen do
gordijnen eindelijk veilig naar bene
den.
yNet me neef de glazewasscher",
zei Johanna, „die klimt zoo vlug as
'11 aap. Maar wa' doer, we n«u?'
Hopma keek hulpeloos rond. ^Zou
den we nie' wat stoffen?" zei hij aar
zelend.
„Wel jo," zei Johanna, ,,'t SN
van do ccno hoek na dc andere en
dan weer terug. Geef je stofdoek
maar op. M?cn cn mot geweldigen
ijver werkende, wie.' ze zooveel stof
op 'e jagen, dat llopma stond «e
kuchen en to kuchen on maar niet op
houden kon.
„Da's niet wat jo noemt", merkte
Johanna op. «.Guns, wat he' u 't op
uwes borsiol Wat nou veraer i"
„Kasten uithalen?" zei llopma
huif vragend, met dt oogen op
Mrna.
„En 't karpet dan? En 't zeiltje?"
vroeg Johanna.
„Opnemen natuurlijk" zei Hopma
'ferm. Daar had ze op gewacht. In een
ommezien was uilles wat op don
vloer lag opgenomen en sleepte de
werkvrouw emmer© water oaoi, waar
mee ze don vloer begon tebehandclen.
Maar meteen ook don lieer des hui
zes. 't Leek wel of cr een fontein oan
't werk was. Ho» ze 't gedaan kreeg
begreep Mina niet, maar ai hel wa
ter sciieen zijn kant wel uit tc stroo
men. tsiraien, hee.e golven kwamen
over zijn k.eoren en schoenen, op
eens kreeg hij zelfs een natten dweil
iin zijn liais en toen hij zien woe
dend omkeerde, keek hij in het nood
onschuldige gezicht van Jouanna,
zooaat hij niets zeggen kon. Op een
ocgonblik had ztj zelfs een van de
emmers zoo bekwaam geposteerd dat
hij struikelde en in zijn volle lengte
er over heem viel, zien mui zijn arm
en neus bezeerde, zoodat de laatsto
begon te bloeden en dadelijk opzwol.
„Koseweeu, kaseweel," zei Johun-
nu, hem met een gehuicihclden schrik
ojihelpetnde, „hoe ken zoo'n stomme
emmer nou net jjatui staan waar
uwes loopt-" En met een zoet lijntje
boegseerde ze hem do deur uil otn
zijn gezicht te gaan waesclten. Maar
llopma voelde zich overwonnen. Hij
bleef maai- van het slagveld weg en
kwam voor den vorm een paar uur
later kijken hoe 't ging, zich haastig
rotireeronde, toen Juhantna, even met
haar werk ophoudende, aanstalten
maakte om hem weer toe te spreken.
Toen mevrouw Hopma, vroeger
dan zij gezegd had, terugkeerde,
vond zij dc kamer op orde, de kaste»
keurig schoongemaakt en Johanna
niet oen tevreden gezicht haar werk
bekijkende.
„Meneer het 't goed gedaan, me
vrouw. '11 Best ëctioonmakertje,
daar niet van. As der nou maar geo»
dwarse emmers ware..." maar
mevrouw Hopma was al naar boven
gegaan, waar ze haar man vond
met scheuren in zijn natte oude
pukje en een nons als een komkom
mer. Van hem cn Mina kwam ze do
waarheid te weten, maar die tweo
zouden wel gezwegen hebben. Jo
hanna hing 't geval oan de groote
klok, die klapte dc geschiedenis van
meneer Hopma, die de schoonmaak
wou besturen, in al haar werkhui
zen in de buurt rond en elndigdo al
tijd baar levendige schildering- melde
woorden: ,,'n man op z'n plaats en
een vrouw op d'r pliuits, zoo hoort 't
cn as 'n man schoonmaken wil, don
valt ie op z'n neus."
En haar harde lach „ha, ha, lui",
drt-tinde door de keuken, dat de
beeldjes op den schoorsteen er vat»
rinkelden.
FIDELIO.
