HOTEL „DUIN Eft DAAL"
Rubriek van den Arbeid.
financieel nadeel berokkend. Er xijn
nu eenmaal grenzeu. die niet over
schreden kannen woraen. De tegen
woordige prijzen zijn vooral in de
Ken van malaise maxima,
'doch zijn de sommen, die do gezol-
6ci.appeu in verhouding met de uitga
ven ontvangen, véél te klein. Het 1:
een schreeuwende onbillijkheid, dat de
menschen, die hun kunst voor het pu
bliek geven, van do totale en'rée's
slechts 50 "o zooals in Haarlem en
waarschijnlijk overal elders ontviui
gen. Voor de bestaansvoorwaarden
van de gezelschappen zouden do prij
zen feitelijk naar boven m o e t o n,
maar men is daartoo in de onmoge
lijkheid gebracht door de funosto „ver
niakelijkheidsbelasting".
1 Ir wordt dikwijls door de voor
standers I - l>olasting gezogd,
dat er geen billijker belasting is da
deze. Men behoeft immers niet uit te
gaau, als men niet wil! Niets rationeo-
Ier dan dat de menschen, dio voor hun
genoegen uitgaan, ie'a aan de fiscus
offeren. Maar men vergeet, dat doze
belasting, die zoogenaamd door hot
uitgaand publiek wordt betaald, in
waarheid wordt opgebracht door do
tooneelkunstenaar.s, die moeite hebben
om te bestaan. Zij moeten daardoor
derven, wat zij zoo broodnoodig heb
ben: een verhooging vau hun recettes
Er zijn Haarlemmers, die steen 011
been klagen over het betrekkebjk
geringe te kort van onzen Stads
schouwburg, maar er niet aan denken,
da1 de gemeente alleen ongeveer 4
maal meer clan dit tekort aan belas
ting ontvangt van dezen zelfden
schouwburg. De gemeentekas ook
de Haarlemscko is het eonige li
chaam, dat jn dit malaise jaar fiuun
cieei voordeel van het tooneelbedrijf
heeft genoten. Wanneer de'gemeentes
biervoor iets in ruil gaven om de ge
zeisehappen te steunen, dan zou ik
met deze belasting nog vrede kunnen
hebben, maar wat doet men bchal
ve in de groote steden in dezen
geest Een voorstel om een zekere
som aan de noodlijdende directies te
rug (e geven, zou ik weet het zeker
met schouderophalen worden ont
vangen. Geld accepteeren al gaat
het ten koste van het tooneel, goed.
maar om er iets voor uit geven, daar
moet men in ons land niet mee aan
komen.
En hiermee kom ik aan een eigen-
Bchap van de Nederlanders, die ik
als één van de belangrijkste oorzaken
van de tegenwoordige malaise van ons
tooneel beschouwhet absoluut gemis
aan werkelijke belangstelling bij
volk voor de tooueelkuns'-. Er is geen
waarachtige liefde bij ons volk v.>oi
het tooneel. Wanneer die liefde ei
was zooals in Duitschland en ir.
Frankrijk dan zouden de au'oritei
ten er rekening mee moc'eu houden,
en zou het tooneel door do regeering
en de gemeentebesturen niet eukcl als
belastingobject worden beschouwd.
Schijnoaar hiermee in strijd is ho*
bloeiende liefhebberij tooneel in Ne
derland, dat ik mede beschouw uU een
der oorzaken van de tegenwoordige
malaise van het tooneel. Waar he1 di
lettanten-tooneel zoo floreert als in
ons goede vaderland, zou men inv
mers een groote liefde voor de 'ooneel-
kunst mogen verwachten. Niets is
minder waai; dan datHet dilettantis
me woekert in Holland voort ten kos
te van de 'ooneelkuust.
Wie, zooals ik, avond aau avond
derijkers zag spelen, weet, dat het ge-
liefhebber op een heel enkele uit
zondering na niets met de ochtc
tooneelspeelkunst te maken heeft. O
zeker, ik heb enkele dilettanten-opvoe
ringen gezien, die voor liefhebbers
heel aardig waren, ik heb zelfs op bet
concours.- van Crerner door een paar
gezelschappen zóó zien spelen, dat
men nu en dai^aan het beroepstooneel
ging denken, maar dit waren excepties.
Nu gun ik al de liefhebbers hun ple
zier van te spelen... als er maar niet
altijd weer menschen naar kwamen
kwamen kijken. Maar dat is het ver
drietige, dat ik dilettanten bijna nooit
voor leege zalen heb zien spelen, ter
wijl ik bij uitstekende opvoeringen an
beroepsgezelschappen dikwijls de toe
schouwers kon tellen. En meermalen
heb ik bij al het gemodder op do plan
ken mij de vraag gesteld, of er één
persoon in de zaal zou zijn, die dit nu
werkelijk mooi vond.
Wanneer het zien van dilettanten
voorstellingen den menschen nog maar
opwekte om ook eens naar werkelijk
komediespel te gaan kijken, dan zou
er iets gewonnen zijn, maar ook dat is
helaas niet het geval. Het tegendeel
is zelfs waarEr zijn er heel velen,
die in dat gehefhebber genoeg voldoe
ning vinden en er niet toe komen bij
.voorbeeld de goede kunst der volks
voorstellingen die zij voor hetzelfde
geld of nog minder kunnen genieten.-
te gaan zien. Sprak ik onlangs niet
een dame, die mij bekende alleen naar
de Haarlemsche Tooneeiclub te gaant
Ja, nog sterker, ik ken dilettanten, die
's winters drie of vier maal op de
'planken met hun armen en beenen op
de raarste manier staan te excercee
zen, maar er niet aan zullen denken
één avond naar den schouwburg te
gaan, als er werkelijk gespeeld
wordt! Er zijn er ook, die ik geregeld
in den schouwburg zie, als er van
tooneelspeelkunst te genieten valt,
maar voor hen heb ik deze regels niet
geschreven. Een feit is het, dat het di
lettantisme, zooals het nu is, een woe
kerplant kan worden genoemd, die
leeft ten koste van de ware tooneel-
kunst.
Is er ook geen schuld bij het eigen
lijke tooneel, dat de toestand in No
derland zoo treurig is geworden? Ja
zeker, die is er 1
Zoo zijn er veel te veel gezelschap
pen in ons land en vooral veel te veel
dames en heeren, die zonder komedie
«e kunnen spelen, door de directies als
acteurs en actrices zijn geëngageerd.
Een bekende tooneelspeelster zei rnij
eens tijdens do tooneelstaking„Het
ware te wensehen voor ons tooneel,
dat 50 van de kleintjes", waarom de
strijd nu zoogenaamd gestreden wordt,
nooit meer een voet op de planken
«en!" Haar wensch is helaas niet in
vervulling gegaande kleintjes maken
het tooneel nog altijd onveilig.
Er zijn bij onze gezelschappen te
veel krukken, dames en heeren, die
beter deden in het modevak te gaau
©f klerk, kellner of huisbewaarder te
worden, dan op de planken het pu
bliek te vervelen en te orgeren. Wan
neer 50 ging verdwijnen, zou da'
ec-n zegen voor ons tooneel zijn. Kr
kouden nog genoeg krachten over blij
Jeu om aan de behoeften te voldoen"
Twee groo'e en drie kleine gezelschap
pen, doch die alle van werkelijk au
perieure kwaliteit en onder artistieke
leiding, dat ia het wat wij noodig heb
ben om de waarachtige belangstelling
in het tooneel by het publiek weer
op te wekken. Wanneer dan 2 of 3
troepen werden gevormd voor het spe
len van „volkss'ukken" en de rest
voor altijd van de planken verdween,
dau zou het tooneel weer uit het moe
ras kunnen komen, waar het nu is in
geraakt. Maar ik vrees, dat dit tot de
vrome weusehea zaï
J. B. SCHUIL.
Binnenland
VERLIES VAN GEHEUGEN NA
CRIËP.
Over blijvende geheugenisstoorms-
seu na Öjnuuische griep schrijft dr.
H. Schade van het geneeskundig ge
sticht Heinier van Arckel te 's-lierlo-
genbosch, in het Ned. .Tijdschrift v.
Gen. o.u..
Er zijn thans drie personen onder
mijn behandeling. Een er van heb ik
ongeveer twee jaar kunnen waarne
men en oen ander een jaar ongeveer,
de derde wordt een maand verpleegd.
Toen dat jaar de (lerde werd opgeno
men, trof mij de groote gelijkenis der
verschijnselen, waardoor het moge
lijk was de diagnose te stellen, daar
de eerste twee gevallen in de twee
jaar geslichtsverpleging volkomen
onveranderd waren gebleyen.
liet hoofdkenmerk is een sterk ge
heugenverlies zoowel voor gebeurte
nissen vóór als na de ziekte en verlies
aan inpreötingsvermogen, met be
houd van oen vrijwel ongestoord oor
deel.
Het moet den psycholoog terstond
treffen, dat deze hoofdkenmerken
eigenlijk met met elkaar kunnen
kloppen, aangezien een geheugenver-
hes van groote uitgebreidheid zich
uitstrekkende tot in de jeugd, zooals
bij oen van mijn verpleegden voor-
Komt, noodzakelijkerwijze moet sa
mengaan met een gebrekkige associa
tie wegens verlies der herinnerings
beelden cn daardoor lemen tot een
gebrekkig oordeel. De persoon is im
mers met in staat van zijn ervaring
van vroeger gebruik te maken. Toch
is dit wel het geval en hei is geen
toevalligheid, want alle drie verpleeg
den heoben dezelfde verschijnselen na
dezelfde fichaineliix.- ziekte overge
houden, al is het dan ook in verschil-
leuden graad. De opmerkingsgave, de
belangstelling en het oordeel ziin niet
gestoord, terwijl bovendien de toe
stand zooals die kort na de ziekte
ontstond, blijvend is geworden.
Een der lijders, een hoofdonderwij
zcr met verschillende bijakten, vveei
nog altijd mijn naam niet, ofschoon
ik het hem dagelijks eenige keeren
zeg: liij weet 's morgens niet of het
morgen of avond is, weet niets van
den wereldoorlog af, deukt, dat de
Duitsche keizer nog altijd op zijn
troon zit, weet niet hoeveel kinderen
hij heeft, noch waar hij op school
geweest is en wanneer hij zijn exa
mens heeft afgelegd, om maar iets te
noemen. Bij het onderzoek volgens
Ziehen, waarbij naar het verschil ge
vraagd wordt tusschen: hand en voet,
os en paard, vogel cn vlinder, trap
en ladder enz., geeft hij zeer scherp
cie verschillen aan. waarb.i duidelijk
de oefening voor den dar komt van
zijn vroeger beroep. Evenzoo bij de
finitie- en generalisatievragen. Ook
de combinatie-methode volgens Mas-
selün (uit drie woorden eeo zin ma
ken) en van Ebbinghaus (het. aanvul
len van zinnen uit een verhaaltje,
waarbij woorden zijn weggelaten)
gaat vlug en zonder fouten. In het
u It het hoofdrekenen overtreft hij mij
v erre; op vermenigvuldigingssom-
imen als: 13 maal 17, enz. antwoordt
hij bijna onmiddellijk met de goede
uitkomst. Bij onderzoek treft het dat
hij zeer beleefd is, dat ondanks de
geweldige geheugenisstoonns hij nog
beschikt over de vroegere aangeleerde
beschaving, die toch ook berust op
associatie van «herinneringsbeelden.
Het blijkt dus duidelijk, dat, ofschoon
hij zich niets kan herinneren, de her
inueringsbeelden wel degelijk aanwe
zig zijn ©n hun invloed doen gelden
bij liet vormen van een oordeel.
Bij mijn patiënten blijkt duidelijk,
hoe volledig beide geheugenfuncties
gescheiden zijr. liet zich met kunnen
nerinneren ligt bij hen niet aan een
toevallige» psychischen toe.tand,
waarin zij verkeeren, niet aan een
voorbijgaande oorzaak, maar wordt
door een organische verandering te-
die na een infectie
ziekte in korten tijd het herinnerings
vermogen heeft vernietigd, terwijl uit
het bijna niet veranderde oordeel de
aanwezigheid en werkzaamheid blijkt
van vroegere ervaring.
Of nu, na het vernes van het ln-
preiitrngsvemiugen ook herinnerings
beelden gevormd worden, is moeil.jk
met zekerheid uit te maken, maar wel
aarschijnlijk. Door vragen komt
men niet verder, daar zij opgegeven
woorden of handelingen nitt m het
bewustzijn kunnen terugroepen. Het
hulpmiddel, dat bij normale men
schen, die iets vergeten hebben, d:k-
ijls lukt, nl. het juiste woord noe
men en dan vragen, of dat het opge
geven woord is, mislukte. Ik liet hen
daarvoor mijn naam kiezen uit zes
namen, die ik opschreef, hun liet zien
en tevens voorlas. Zij gingen raden
en altijd mis. Uit andere verschijnse
len zou men besluiten, dat er toch
iets moest blijven hangen. Bij den
eenen patiënt (hoofdonderwijzer) die
iederen dag weer denkt, dat hij pas
binnengekomen is, is het inprent.ings-
ennogen zoo goed ais weg; toch ge
went hij zich aan de regel van de
zaal, hij moet dus een zekere erva-
rmg krijgen, al blijft die dan ook on
bewust.
Wanneer hij b.v. neerslachtig wordt,
omdat hij bij het gehouden onderzoek
begrijpt, dat het slecht met hem gaat,
blijft hij een tijdlung
en bij was zeer Bruikbaar, daar hij wantrouwend en door zijn '.ergeetacli-
rustig en kokn was en zijn oordeel
goed. Hij was landbouwer en als zoo
danig voor het grondwerk en ook an
der boerenwerk geschikt. Daarom
werd hij in het voorjaar van 19t!l met
verlof gezonden, daar hij dan thuis
een knecht zou kunnen uitsparen. Het
bleek echter volslagen onmogelijk.
Hij kon wel goed werken, maar kreeg
achterdocht tegen zijn vrouw, daar
zijn verstoord hl p ren tingo v e rm ogen
hom telkens zijn buunnan en den
knecht deden herkennen en hij dacht,
dat zijn vrouw het met allerlei ke
rels hield. Het werd zóó erg, dat hij
agressief tegen haar optrad en,
schoon hij goed kon werken, niet
de maatschappij kon blijven. Thans
is hij weer in ljot gesticht en werkt
hij ijverig en gevoelt zijn opsluiting
niet al te erg, daar hij van tijd geen
begrip heeft. Zijn geheugenisstoomis
gaat tot meer dan 17 jaar voor zijn
ziekte, dus een sterke retrograde am
nesie. Zoo weet hij vjra dgn oorlog
niet af. De gebeurtenissen daarvoor
kan hij zich echter goed herinneren
van zijn werken gedurende den win
ter in Duitschland^ zijn trouwen en
zijn kinderen weet hij alle6 goed en
stelt hij zich ook helder voor den
De tweede verpleegde kreeg de
Spaansche griep in October 1920 en
werd in aansluiting daarmee zeer ver
geetachtig. Het inprentingsvermogen
oor korten tijd is tamelijk goed, den
tigheid legt h:j dikwijls allerlei
ken verkeerd uit, belastert aaardooi
zijn vorige verpleging, zijn famine en
zal later ons wel belasteren. Een ver
blijf in de maatsciiappij is daardoor
onmogelijk, daar hij voortdurend ui
conflict zou komwi. Hij kon van een
stad, waar hij Jang gewoond heelt
niet zeggen, hoe hij loopen moet om
van het station naar de markt te
gaan, enz. Gebeurtenissen weet hij
echter goed aan te geven, tot zijn
ziekte toe.
De derde verpleegde (de hoofdon
derwijzer) kreeg tweemaal Spaansche
griep. Eerst in 1919 en üaui na met
Kerstmis 1921. Na den eersten aanval
genezen, bleef hij les geven en deed
veel werk. Sóras 4»as hij ineens den
draad van een ...i kwijt, deed op
school soms vragen, die geheel hui
ten Jaet onderwijs lagen, zoodat de
schooljeugd hem vreemd aankoek.
Soms was hij ook erg slaperig. Na
den tweeden aanval met Kerstmis
1921 was echter liet geheels gelleugen
weg, evenals h et inprentingbvermo
gen. Zijn geheugenverlies gaat tot in
de jeugd. Er zijn enkele aingcin, die
hij zich herinnert, b.v. wanneer hij
geboren js, welke akten hu heeft,
maar niet wanneer hij ze behaald
heeft. Hij weet soms niet, hoeveel
kinderen hij heeft, weet van den oor
log niets af, weet niet dat er oorlog
3weest, enz.
In de anamnese van persoon en fa-
TNGEZONDEX MEDEDEELENGEN 60 Cto. per .regel.
Iederen Zondag Namiddag-Diner en Avond-Concert
volgenden dag is hij nl. alles verge-1 milie is bij deze drie verpleegden
ten. Hij wist na maanden zijn plaats geen zenuwlijden te vinden,
aan tafel nog niet. Zijn karakter ls|
Van hier en daar.
CEORCANISEERO OVERLEG.
Over een reorganisatie ran de af
zonderlijke dienstcommissies voor be
drijven en gemeentediensten in Den
Haag, schrijft ce Haagsche correspon
dent van Het Volk
Tot nog toe kon ia de Dienstcommis
sies waar bedrijfsdirecteuren met verte
genwoordigers van vak vereen igingen uit
het bedrijf te zamea zijn, uitsiuuend
over bijzondere arbeidsvoor*aarden g
sproken worden. Thans is daarnaast "o.
paald dat óók beraadslaagd worden kan
over maatregelen die den cconomischcn
gang van den dienst kunnen bevofde-
Deze toevoeging draagt een princi
pieel karakter en is daarom zoo» toe te
juichen wijl zij in beginsel het recht
van medezeggenschap der arbeiders in
het bedrijfsbeheer erkent. Uitteraard
geldt het hier geen beslissingsrecht,
maar een recht tot advies.
Dat echter aan vakvereenigingsverti
genwoordigers officieel het .recht van
meesperkcu in bedrijfsaangelegenheden
wordt toegekend, is op zichzelf reeds van
genoeg bclatig om er hier speciaal de
aandacht op te vestigen. Voor zoover
ons bekend, bestaat zoo'n regeling nog
in geen enkele der groote Nederiand-
sche gemeenten.
Behalve deze principièele belangrijke
wijziging, zijn nog enkele verbeteringen
van secondaire beteekenis aangebrachte
Under meer zijn de commissie voor
ambtenaren cn werklieden', tot nog tot
afzonderlijke colleges, saamgesniolten.
Door deze samensmelting wordt be
reikt, dat de belangen die arabtena
erklteden gemeen 'hebben, niet tw
maal behandeld behoeven te worden
dat, waar het do onderlinge verhouding
betreft, beide categorieën tegelijk hun
invloed kunnen laten gelden. Vooral nu
ook bedrijfsproblemcn behandeld kun
nen worden, valt het rationeele van deze
samensmelting in het oog.
Bovendien is vastgesteld dat de
missies misschien éénmaal in de drie
n vergaderen moeten. Geen over
bodige bepaling, omdat het in 't verleden
wel eens voorgekomen is dat sommige
commissies in geen jaar bijeenkwamen.
Niet zonder betefekenis is voorts dat
ook niet-leden, met toestemming van
Voorzitter (directeur) en do meerderheid
der organisaiieveitcgenwoordigcrs in de
commissie kunnen worden toegelaten.
Daardoor worden de commissies ook ge
opend voor speciale bcdnjfstcchniu cn
bezoldigde bestuurders van vakvereeni-
gingen.
VACANTI E-ACTIE.
De besturen van de vakorganisaties,
weike de Federatie van samenwerkende
Bonden van Technici vormen,- n.l. de
Aig. Ned. opzichters- en teekenaarsbond,
Bond van technici, Oar. opzichters- en
teekenaarsbond, Ned. R.-K. bond van
technici hebben een tweetal circulai
res aan de Nederlandsche werkgevers
crzonden.
Circulaire I werd gericht aan alle
werkgevers, die den in hunnen dienst
zijuden technici geen jaarlijksche ra-
vantie van 14 dagen verleenen, terwijl
circulaire II geadresseerd werd aan alle
weikgevers, die den in hunnen dienst
zijnden technici wel een jaarlijksche va-
cantie van 14 dagen verleenen; doch geen
•acanrie-tocslag.
In circulaire I wordt opnieuw naar
voren gebracht, dat een vacantie van 14
achtereenvolgende dagen per jaar onont
beerlijk is. In circulaire II wordt de
aandacht gevestigd op het belang van
hel geven van een extra toeslag van
een halve maand salaris, ter bestrijding
kosten voor vacantiegenoegens.
ofschoon hij m het geheel niet meer
Weet, waarom liij liet is. Men mag dus
mej» spreken van verlies van het in
prenting^ vermogen, daar er blijkbaar
altijd ingeprent wordt, zoolang het
bewustzijn in staat is een voorstel
ling te vormen, maar van het verlies
van het vermogen van het ingepren
te in het bewustzijn terug.te roepen.
Dc eerste verpleegde kreeg de Spaan
sche griep tegelijk met zijn geheele
familie in het begin van 1920. In aan
sluiting daarmee ontstond de geheu
genstoornis met desoriëntatie en ver-
van het Inprentingsvermogen. Do
EEN STAKINC.
Vrijdag legden te Leiden aan het
bouwwerk Tuin Stadswerk een 70-tal
arbeiders het werk neer. Do machinist
het smalspoor dio door do stakers
geïntimideerd werd, viel van schrik van
de machine cn werd in bowusteloozen
estand van het werk vervoerd.
Het bedoelde confict tusschen den
aannemer van den bouw van 208 wonin
gen van de vcreeniging Tuin Stadswijk
ongeveer 50 metselaars en opperlie
den, loopt over de uitlegging van het
neerslacntig, contract van een door de werklieden
toestand bleef gelijk m het gesticht Standaard*
aangenomen werk, ten gevolge
de aannemer, deze werklieden gedaan
heeft gegeven.
UIT DE BOUWVAKKEN.
Teneinde te Utrecht tot een plaatse
lijke collectieve overeenkomst te komen,
had een conferentie plaats tussdhen
werkgevers cn werknemers in de bouw-
vakbedrijven. Men kwam na langduri
ge besprekingen tot geen resultaat. De
onderhandelingen duren voort. De mo
gelijkheid van een conflict is. komt inen
tot geen overeenstemming, niet uitge
sloten, meldt do correspondent van De
VERBOND VAN NEDERL. FABRI
KANTEN VERE E Nl GIN CE N.
Me* ingang van 1 Juli is op verzoek
aan den adjunct-secretaris van het Ver
bond van Nederlandsche Fabrikanten-
veieenigingen, den heer J. Bosma, eer
vol ontslag verleend. In zijn plaats is
d heer A. Rom Coltoff. cand.
Uit de Pera
In de rubriek „In en om de vakbe
weging" in „De Strijd" lezen wij
Na een staking van 9 weken, hebben
partijen elkaar, door bemiddeling van
den heer Wierdels, wethouder van Am
sterdam, gevonden.
De strijd is niet door de arbeiders ge
wonnen, in dien zin, dat alle eisdhen,
waarvoor gestaakt werd, zijn ingewil-
ligt. Dat sloot trouwens reeds het aan
vaarden van de bemiddeling vanzelf uit.
Toch is de staking volstrekt niet resul
taatloos geëindigd. Wanneer in aan
merking genomen wordt, dat de strijd
gevoerd moest worden tegen üwee werk-
greversbonden, terwijl er slechts bij een
minderheid van de aangesloten pa
troons gestaakt is kunnen worden, dan
kunnen we zelfs spreken van een zeer
behoorlijken afloop^
We herinneren daarbij aan de eischen,
welke de werkgevers stelden.
Deze warenEen tussdhentijdsche
verlaging van 10 (5 voor de ge
schoolden in de houtzagerijen) op 20
Maart, geen loonovereenkomsten op lan
gen termijn. Later kwam daarbij de 48-
urige werkweek. Verder weigerden de
werkgevers mede te deelen op welken
grondslag zij bereid waren een nieuw
contract af te sluiten. In verband met
hun mededeeling, dat slechts voor zeer
korten tijd loonovereenkomsten zouden
kunnen worden afgesloten, was de vrees
gewettigd, dat er gepoagd zou worden
meer verslechteringen, dan de reeds ge
noemde, door te voeren.
De staking was daarom gfemotiveerd,
al was het alleen maar om toekomstige
verslechteringen te weren.
Waar dat laatste volkomen gelukt is,
was het dus goed dat er strijd gevoerd
werd.
De grondslagen waarop de werkgevers
3 werknemers elkaar vonden, zijn de
volgendeVoor de geschoolden in de
houtzagerijen komt een verlaging van
pl.m. 1.3%, voor de ongeschoolden on
geveer van 6.6 een contract wordt
afgesloten tot 15 Februari 1923, terwijl
overigens geen wijzigingen in do col
lectieve overeenkomst zullen worden
aangebracht, behoudens de invoering
ce 48-urige werkweek. Het was niet
mogelijk, gezien de verhoudingen, den
strijd legen dezen werktijd met succes
erder voort te zetten of later opnieuw
aan te binden.
Varta.
De staking bij de finna Jos. Lion, te
Boxmeer, die 140 arbeiders omvatte, is,
nadat een schikking is getroffen, ge
ëindigd.
De Needrlandsche Aannemersbond
zal op 27, 28 en 29 dezer te Leiden zijn
jaarlijksche vergadering houden. Op
27 dezér"zullen het hoofdbestuur en de
leden officieel ten stadhuize door het
gemeentebestuur van Leiden worden
ontvangen.
De waarnemende burgemeester van
Leiden, wethouder rar. J. C. van der
Lip, heeft zijn bemiddeling aangeboden
inzake de staking aan de Leidsche Ka
toenmaatschappij. De arbeidersorganisa
ties hebben bericht, dat zij deze bemid
deling aanvaarden.
De steunregeling in de gemeente
Emmen, waar nog geen 300 werklooze
veenarbeiders zijn, heeft tot, heden
ruim f 1.500.000 gekostj
Stadsnieuws
REPARATIE-INRICHTING „DE HER-
TEKOP". De heer A. M. Madxlen, die
ongeveer 7 jaar lang aau de Kmdorhnds-
zyn zaken dreef, heeft bovenge
noemde inrichting naar de Zijlvest no. 3
verplaatst. Dat de heer Mudden z(jn vak
da at, bewijzen een paar foto's, die
het publiek ter bezichtiging zijn ge
steld. Op de esne foto ziet men een kost
bare Chiueesohe vaas in 150 stukkon op
don grond liggen. Op de andere staat de
heer Mudden bij de geheel onzichtbaar
gerepareerde vaas, die 1.70 M. hoog is.
Hij heeft daar niet minder dan een jaar
over gewerkt, Maar het resultaat is
schitterend. Alle mogelijke luxe- en 'an
tieke voorwerpen kan tuen ter reparatie
&aa hem toevertrouwen, al zijn zo
motaal. Deze zaak is in 1S70 door den" Het fatale punt
HET NIEUWE GEBOUW DEE SOCIË
TEIT „TROU MOET BLYCAEN".
Vrijdagmiddag z(jn we in de gsiegtn-
heid gesteld, het nieuwe gebouv
ieteit „Troa moet Blyoken
Grooto Houtstraat No. 115 te bezichti
gen. Dut gebouw, dat oorspronkelijk be
woond werd door de familie Q uur les von
Ufford, is door den heer W. A. van Zan
ten naar de plannen van den architect,
den heer J. van don Ban, geheel opnieuw
gerestaureerd.
De eigenlijke hoofdingang op het bor
des blijft gesloten en zal alleen b(j bui-
teHgewoue gedegenheden gebruikt wor
den. Do ingang i», sooale reeds eerder in
dit blad is gcondld, in hot kleine perceel
tje or naast, No. 117. Als men hier door
buitwudour naar binnen is gekomen,
staat men voor twee mooie glazen deu-
toegang geven tot oen ruime
vestibule, met oen granieben vloer en
groene, geglazuurde tegels aan den wand.
Achter deze vestibule ligt de garderobe
met boiletgelegenliiaden en daarachter
een ruime fiotaon.bergplaa.ts, die
toegang geeft hot een heel mooi aange-
1 eg don tuiln, waarin aardige zitjes te
nialten zijn.
Langs een gemakkelijk marmeren
trapje van zee treden, aan den linkerkant
de vestibule komt de bezoeker in het
bpofdgebouw^ liet oude, deftige patri
ciërshuis.
De mooie, broedo gang is schitterend
gerestaureerd; de verschillende figuren
zijn heel mooi en duidelijk te voorschijn
gekomen. Er ligt een fraaie marine
loer. Aan den rechterkant, bij den
gang, is een deftig gemeubileerde be
stuurskamer. Er is zooveel mogelijk
bruik gemaakt van de meubelen uit het
hat oude gebouw, maar deze zijn geheel
veranderd en vernieuwd.
Verder zijn daar twee eonversatdeza-
n; vooral de grootste maakt een bijzon
der fraaien indruk met haar keurig be
hang in gouden lyst en zware lichtkroon.
Op don broeden schoorsteen staan drie
in hout gebeeldhouwde pelikanen.
Door een dubbele deur in deze z«3-l
komt men in de speelzaal. Niet alleen
lieoft men bier'het uitzicht op den tuin,
maar men kou ook, door do lambrizee-
ring in do vensterbank te openen, in den
tuin komen. Evenals in de andere zoal,
hangen ook hier aan de wanden oude
geschilderde schilden, die net zoo oud
(en nog ouder) zjjn als de sociëteit zelf.
Dezo schilden hingen vroeger in de ve
tibule van het oude gebouw en ware
erwaarloosd. De heer De Wild, de r>
etauratour der Frans-Hals-solrrlderijei
heeft ze schoongemaakt en gevernist. B(
halve een groot aantal stoelen, staan hier
Bpeel tafels.
Langs een gemakkelijk; trappenhuis,
belegd met dikke loopers en tapijten,
lcomt de bezoeker in de leeszaal,
gtiualkkelyKo fauteuils om een mooie ta
fel staan.
Maar dan komt het mooiste en belang
rijkste; dat is de biljartzaal. Hiervoor
zijn van twèe kamers óén groote, fraaie
zaal gemaakt, die 13 bij 12 M. groot ge
worden is. Op een mot kunlc-linoleum be-
dokteu vloer staan vier biljarts, uameljjik
oen groot match-, een zakkonbdljart en
twoo kleine biljarts. Dozé biljarts kunnen
oleotriaoh on door cle wann-watergelei-
•diug verwarmd worden. Aan de wanden
en iu standaards staan talrijko queues'
sieiUijke volgorde. Boven het groote
mabcflihiljart hangt oen groote lamp en
boven de andoro kleinere lampen. Do
meubileering heeft ook hier het" stempel
van deftigheid.
Allo zalen zijn natuurlijk van electrioch
lucht en centrale verwarming voorzien
en kunnen behoorlijk gevotaileerd worden
Onder het gebouw zjjn ruime kelders;
in één er van staan de ketels voor de
centrale verwarming en do warmwater
voorziening. Vorder z(jn beneden nog een
wyakelder en oen kluis en de groote,
ouderwoteche keukon met togelsbekiee-
diug en marmeren vloer. Door middel
vau een lift kan de consumptie in alle
zalen afgeleverd worden.
Do sociëteit „Trou moet Bly.
heeft oen in alle opzichten waardig te
huis gevonden.
i de poli-
I van ae publieke zaak en
!tiek afzijdig houden.
Toen, net is begrijpelijk «0 in dat
verband kaalt spr. aan een artikel
vau prol. Scholteu in „Omte Eeuw".
'Een van dc redenen ban dut zich af
zijdig houden is het gebrek uun maat
schappelijk verantwoordelijkheids
gevoel bij de intelleictueelen. Opmer
kelijk is hoe weinig belang in de
Grondwetsherziening word gesteld.
Waaneer 't meest ontwikkelde deel
van de natie zich aan de publieke
zaak meent te mogen onthouden, dan
is er weinig voor de toekomst van
ons volk te wachten.
Thans hebben do niobolo politici vool
te weLiuig steun. Hot Genootschap wil eon
einde maken ua„ de Bclieiding tusschen
politiek en ethiek. Hot wil 1 erder de
aandacht vestigen op do plicht van do
ontwikkelden om zich met do publieke
molk bezig to houden. Het trok eou lün»
waaronder alten z(jn to vatten. Hot staat
niet op een godsdienstige basis, maar de
religie is in 't genootschap oen stille
stuwkracht. Alleen op 't persoonlijk en
maatschappelijk geweten van de indivi
duen wordt gerekend. Het zedelijk ka
rakter van do politiek wil hot hund
haven.
Het Genootschap wil volkspotitiek. Wat
het volk zelf we nacht, dat weu&eht hot
te bereiken door do besben der samenle
ving. VolkspoÜtiek, dat is poLitiek vool
en door het volk. Het gaat alloen om het
zuivere volksbelang. Voor do politieke
pai+ijen is hoil van het Genootschap te
wachten. Velen verf eenden reeds hun ooi
aan de stem, die het Genootschap deed
hooren. Opwekking van belangstelling,
door belangstelling te toonen tot inzicht
en door inzicht tot activiteit. In deze
drie tempo 'e wil het Genootschap zjjn
werk doen.
Iets moois uoamde spr. het dat het
Genootschap goleg.-ifbeiil biedt tot sa
menwerking van verschillend politiek
der-kenden. Wjj goiooven, dat op onder»
scheïdene punten een gemeenschappelijke
meening vsa alle- weldenkende menschen
mogelijk is, zei/ie spr. Om ten aanzien
van de afschuwelijkheid cn de bar-
bsarschheid van den oorlog is dat het
gevaL ln de politiek en in de samenle
ving dient een anderen geest te komen,
aldus spr. aan 't eind van zijn rede.
Geloof in de menschen, in e toekomst
en in han saanei loving dient er to zyn.
Gelobf in een kracht, die boven ons staat.
Alleen dan zal ons Genootschap kunnen
slagen, besloot spr.
Verschillende dor aanwezigen maakten
naar aanleiding van de rode van prof.
Heening een enkele opmerking; die door
deti spreker werden beantwoord.
Ten slotte werd besloten tot oprichting
van hot district llaarlom van het Ge
nootschap voor zoetelijke volkspolitiek.
Do leden van het voorloopig comité dr.
P. Blaauw, dr. J. P. J. Goedkoop, G. van
Hoik Jr. G. Ras, uir. M. W. Bcheitema
en rar. J. Iiierens de liaan Jr., werden
als definitief bestuur aangewezen.
heer B. M. de Vries opgericht
DE UITVOERING VAN DE TABAKS
WET IN HET OUDE POSTKANTOOR.
De Haarlemsche Bankvereeniging, die
met 1 Juli ugenerease van het oude post
en telegraafkantoor wordt, heeft de be
nedenlokalen verhuurd aaa de afdeebng
Controle der Posterijen, hoofd de heer
Pull, ter uitvoering -an de Tabakswet.
De lokalen zyn voorloopig voor zes m
den verhuurd, maar do huur kan
tengd worden.
ZEDELIJKE VOLKSPOLITIEK.
Vrijdagavond had luer een verga
dering plaats, die was uitgeschreven
door nel distinct Haarlem van het
De vergadering die druk bezocht
w as en ook door vele dames weid bij
gewoond werd góJoid door mr. H. W.
Scheltema Jzn. Deze herinnerde in
een openingswoord in het kort aan
het doel van de oprichting van het
Genootschap.
Doannu werd het woord gegeven
aan prof. dr. G. J. Heea-ing uit Lei
den, dio sprak over „Zedelijke Volks
politiek". Spr. begon met uit een te.
zetten dat het Genootschap ten doel
heeft do zedelijke belangen der natio
nale en internationale gemeenschap
meer tot hun recht te doen komen.
Het Genootschap is opgericht ging
spr. voort omdat in het volk onge
rustheid was ontstaan over de bui-
teniandscho cm do binnen land salie
politiek. Vooral over de imperialis
tische politiek was ongerustheid. Ge
bleken was verder dat do zelfzucht
lieerschende in de samenleving is.
Vandaar ook de strijd tusschen
werkgever en de werknemers. Een
belangenstrijd beheerscht, de stanem,
de groepen der samenleving en die
individuen.
Het gaat om liet stoffelijk bedang
van de volken en van de groepen. Te
midden van dat alles dlat de stem
van de zedelijke politiek zich te doen
hoor en. Wij leven nu in een tijd van
inzinking op politiek gebied. De oude
antithese heeft afgedaan en andere
scheidingslijnen dienen er te komen.
Men zoekt nu naar nieuwe leuzen.
dat juist de intei-
HARMONIE-CRESCE.NDO. Vrij
dagavond kwamen de loden der mu-
zlekvereenigiug Harm on ie-Cre-cendo
bijeen, om als gewoonlijk te ropotee
ren. Vooraf had een hu diging plaats
van den directeur, den heer li. W.
Hofmeester, die de vereeniging op
het concours te Diemen bad doen be
halen een lsten prijs in de afdeeling
van uitmuntendheid, een laten prijs
ln de hoogste eere-afdeeling en een
medaille, geschonken door Runs
Hendrik voor de hoogste cijfers over
tvveo dagen behaald.
Do woorden, welke den beer Hof
meester werden toegesproken, gin
gen vergezeld van een fraaie ets door
J. M. Graadt van Roggen, liein na»
mens den beschermheer, den lieer
Herbert Crerner aangeboden.
Harmonie-Crescendo bereidt zich
thans voor op een concert op 18 Juni
a.s. (den Waterloo-dag) en z.tl liet
vroeger meer gespeelde werk uitvoe
ren: De slag bij Waterloo.
LEGER DES HE1LS. in do Tehui
zen voor daklooze mannen, vrouwen en
kinderen aan hot Span me 92 on 102, iole-
foon 2435 werden in de nfgeloopen week
.-rstrekt 1C52 porties voedsel en 413
nachtverblijven.
ROODE KRUIS TKANSPORTCOLOX-
NE. In den loop van den winter heeft
de Roode-Krub Transportcolonne oen
nieuwen cnrsiu geopend in het verband
leggen en zÜn de loden zoover gevorderd
dat tot het beoefenen van het trans
port van gewonden kunnen overgaan.
Het Gemeentebestuur heeft voor ho: hou
den ran deze oefeningen welwillend hot
gebruik toegestaan van de terreinen op
„Buitenrust" aau do Tvvyuderslaan waar
deze rustig kunnen plaats vinden. Eiken
Zaterdagmiddag om 3 uur worden deze
oefeningen gehouden door do nieuwe en
oude leden onder leiding van Dr. Ve-
GUNNING. Door den bouwkun
dige F. L. Smit te 's-Gravenhage is
na gehonden onderhandsche aanbeste
ding voor 25.400 gld. opgedragen aan
den aannemer J. P. A. Nelissen te
Haarlem, het bouwon van een gecon
strueerd ijzeren vakwerkloods voor de
firma Gonnermann en Oo. te Haar
lem op het Phoenixterrein aldaar.
PERSONALIA.
Op de jaarvergadering van do ver
eeniging Wees inrichting te Neerbosoh
werden tot leden der vereeniging be
noemd mr. S. 0. de Beaufort t®
Heemstede en de lieer G. Burger te
Bloemendaal.
lectueclen meer dan anderen zich
Uitgaan.
CONCERTEN.
Mien verzoekt ons de aandacht te ves
tigen op de concerten Noderl. Toonkuu-
ateiiaarevereeniging Zaterdagavond 10
Juai no. 8 uur in do Gemeentel. Concert
zaal „Vereenigiug" door de Haartemeohe
Orkeetvereenigiuig, directeur Nioo Gets
harz. Als solisten zullen optreden do zan
geres Mia Poltenbnijg en do pianist Ka-
rel Obeistadt.
Zondagmiddag 11 Juni a.s. 21,2 uur,
in den Stadsschouwburg, WiUomploin,
to geven door hot IIoll. Strijkkwartet
met medewerking van tic dames Koolho
ven, zang, Frensel Wegener, piano cd
'den heer A. de Vogel, uiauo.
